ABOUT THE SPEAKER
Michel Laberge - Plasma physicist
In a lab near Vancouver, Michel Laberge and his team at General Fusion are building a prototype fusion reactor that mimics the processes of the sun to produce cheap, clean and abundant energy.

Why you should listen
Fusion, putting it briefly, is what happens inside the sun: intense heat and pressure combine to convert hydrogen into helium, releasing heat and energy in a self-sustaining reaction. Harnessing that same kind of reaction could someday solve the energy crisis here on Earth, and the US (at the National Ignition Facility in California, using the world's most powerful laser), Europe (at ITER) and China are all working on fusion in multi-billion-dollar labs. Meanwhile, just outside Vancouver, a private-government collaboration spending millions-with-an-m is keeping pace.
 
At General Fusion, plasma physicist Michel Laberge hopes to start a fusion reaction by combining several techniques in one reactor. Inside a spherical chamber, molten lead-lithium is spun up into a vortex, then shot with a pulse of magnetically contained plasma -- meanwhile, around the edge of the sphere, an array of pistons will drive a pressure wave into the center of the sphere, compressing the plasma to fusion conditions. General Fusion is designing and protoyping each piece of this system.
More profile about the speaker
Michel Laberge | Speaker | TED.com
TED2014

Michel Laberge: How synchronized hammer strikes could generate nuclear fusion

Μισέλ Λαμπέρζ: Πώς συγχρονισμένα χτυπήματα σφυριού μπορούν να παράγουν πυρηνική σύντηξη

Filmed:
1,108,602 views

Το ενεργειακό μας μέλλον βασίζεται στην πυρηνική σύντηξη, λέει ο Μισέλ Λαμπέρζ. Ο φυσικός του πλάσματος έχει μια μικρή εταιρεία με μια μεγάλη ιδέα για έναν νέο τύπο πυρηνικού αντιδραστήρα που θα μπορούσε να παράγει καθαρή, φθηνή ενέργεια. Η μυστική του συνταγή; Μεγάλες ταχύτητες, καυστικές θερμοκρασίες και συντριπτική πίεση. Σε αυτήν την ελπιδοφόρα ομιλία, εξηγεί πώς η πυρηνική σύντηξη ίσως είναι πολύ κοντά.
- Plasma physicist
In a lab near Vancouver, Michel Laberge and his team at General Fusion are building a prototype fusion reactor that mimics the processes of the sun to produce cheap, clean and abundant energy. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
WowWow, this is brightΛΑΜΠΡΌΣ.
0
1090
2031
Ουάου, είναι πολύ φωτεινά.
00:15
It mustπρέπει use a lot of powerεξουσία.
1
3121
2991
Πρέπει να χρησιμοποιεί πολλή ενέργεια.
00:18
Well, flyingπέταγμα you all in here
2
6112
1492
Το ότι ήρθατε όλοι σας αεροπορικώς
00:19
mustπρέπει have costκόστος a bitκομμάτι of energyενέργεια too.
3
7604
2448
πρέπει να σπατάλησε
επίσης αρκετή ενέργεια.
00:22
So the wholeολόκληρος planetπλανήτης needsανάγκες a lot of energyενέργεια,
4
10052
2918
Ολόκληρος ο πλανήτης
χρειάζεται πολλή ενέργεια
00:24
and so farμακριά we'veέχουμε been runningτρέξιμο mostlyως επί το πλείστον on fossilαπολίθωμα fuelκαύσιμα.
5
12970
2901
και μέχρι τώρα χρησιμοποιούμε
κυρίως ορυκτά καύσιμα.
00:27
We'veΈχουμε been burningκαύση gasαέριο.
6
15871
2049
Καίμε βενζίνη.
00:29
It's been a good runτρέξιμο.
7
17920
1387
Καλά τα πήγαμε ως εδώ.
00:31
It got us to where we are, but we have to stop.
8
19307
2868
Μας έφερε εδώ που είμαστε,
αλλά πρέπει να σταματήσουμε.
00:34
We can't do that anymoreπια.
9
22175
2154
Δεν μπορούμε να το κάνουμε πια.
00:36
So we are tryingπροσπαθεί differentδιαφορετικός typesτύπους of energyενέργεια now,
10
24329
2281
Έτσι τώρα δοκιμάζουμε
διαφορετικά είδη ενέργειας,
00:38
alternativeεναλλακτική λύση energyενέργεια,
11
26610
1214
εναλλακτική ενέργεια,
00:39
but it provedαποδείχθηκαν quiteαρκετά difficultδύσκολος to find something
12
27824
2498
αλλά αποδείχθηκε κάπως
δύσκολο να βρούμε κάτι
00:42
that's as convenientβολικός and as cost-effectiveαποδοτική
13
30322
2801
που να είναι τόσο βολικό και αποδοτικό
00:45
as oilλάδι, gasαέριο and coalκάρβουνο.
14
33123
2817
όπως το πετρέλαιο,
η βενζίνη και το κάρβουνο.
00:47
My personalπροσωπικός favoriteαγαπημένη is nuclearπυρηνικός energyενέργεια.
15
35940
4090
Προσωπικά, η αγαπημένη μου
είναι η πυρηνική ενέργεια.
00:52
Now, it's very energy-denseενέργεια-πυκνά,
16
40030
2601
Είναι υψηλής ενεργειακής πυκνότητας,
00:54
it producesπαράγει solidστερεός, reliableαξιόπιστος powerεξουσία,
17
42631
2481
παράγει συμπαγή, αξιόπιστη ισχύ
00:57
and it doesn't make any COCO2.
18
45112
2383
και δεν δημιουργεί
καθόλου διοξείδιο του άνθρακα.
00:59
Now we know of two waysτρόπους
19
47495
1492
Γνωρίζουμε δύο τρόπους
για να παράγουμε πυρηνική ενέργεια:
01:00
of makingκατασκευή nuclearπυρηνικός energyενέργεια: fissionσχάση and fusionσύντηξη.
20
48987
5174
τη σχάση και τη σύντηξη.
01:06
Now in fissionσχάση, you take a bigμεγάλο nucleusπυρήνας,
21
54161
2345
Στη σχάση, παίρνετε έναν μεγάλο πυρήνα,
01:08
you breakΔιακοπή it in partμέρος, in two,
22
56506
1635
τον σπάτε σε δύο κομμάτια,
01:10
and it makesκάνει lots of energyενέργεια,
23
58141
1547
και αυτό παράγει πολλή ενέργεια,
κι έτσι δουλεύει σήμερα
ο πυρηνικός αντιδραστήρας.
01:11
and this is how the nuclearπυρηνικός reactorαντιδραστήρας todayσήμερα worksεργοστάσιο.
24
59688
2213
01:13
It worksεργοστάσιο prettyαρκετά good.
25
61901
1409
Αυτό λειτουργεί αρκετά καλά.
01:15
And then there's fusionσύντηξη.
26
63310
2154
Κι έπειτα υπάρχει η σύντηξη.
01:17
Now, I like fusionσύντηξη. Fusion'sΣύντηξης του much better.
27
65464
2406
Μου αρέσει η σύντηξη.
Η σύντηξη είναι πολύ καλύτερη.
01:19
So you take two smallμικρό nucleiπυρήνες,
28
67870
1694
Παίρνετε, λοιπόν, δύο μικρούς πυρήνες,
01:21
you put it togetherμαζί, and you make heliumηλίου,
29
69564
2506
τους βάζετε μαζί, και δημιουργείτε ήλιο,
01:24
and that's very niceόμορφη.
30
72070
1358
κι αυτό είναι πολύ καλό.
01:25
It makesκάνει lots of energyενέργεια.
31
73428
1546
Φτιάχνει πολλή ενέργεια.
01:26
This is nature'sτης φύσης way of producingπαραγωγή energyενέργεια.
32
74974
2600
Έτσι παράγει ενέργεια η φύση.
01:29
The sunήλιος and all the starsαστέρια in the universeσύμπαν
33
77574
2408
Ο ήλιος και όλα τα αστέρια στο σύμπαν
01:31
runτρέξιμο on fusionσύντηξη.
34
79982
2245
λειτουργούν με σύντηξη.
01:34
Now, a fusionσύντηξη plantφυτό
35
82227
1896
Τώρα, ένα εργοστάσιο σύντηξης
01:36
would actuallyπράγματι be quiteαρκετά cost-effectiveαποδοτική
36
84123
2315
θα ήταν στην πραγματικότητα
αρκετά αποδοτικό
01:38
and it alsoεπίσης would be quiteαρκετά safeασφαλής.
37
86438
1990
και θα ήταν επίσης αρκετά ασφαλές.
01:40
It only producesπαράγει shortμικρός termόρος radioactiveραδιενεργά wasteαπόβλητα,
38
88428
4433
Παράγει μόνο βραχυπρόθεσμα
ραδιενεργά απόβλητα,
01:44
and it cannotδεν μπορώ meltλειωμένο μέταλλο down.
39
92861
2032
και δεν μπορεί να γίνει τήξη του πυρήνα.
01:46
Now, the fuelκαύσιμα from fusionσύντηξη comesέρχεται from the oceanωκεανός.
40
94893
2527
Το καύσιμο από τη σύντηξη
προέρχεται από τον ωκεανό.
01:49
In the oceanωκεανός, you can extractεκχύλισμα the fuelκαύσιμα
41
97420
1818
Στον ωκεανό, μπορείτε
να εξάγετε το καύσιμο
01:51
for about one thousandthχιλιοστό of a centσεντ
42
99238
1890
για περίπου ένα χιλιοστό του σεντ
ανά κιλοβατώρα,
01:53
perανά kilowatt-hourκιλοβατώρα, so that's very, very cheapφτηνός.
43
101128
2331
άρα είναι πάρα πολύ φθηνό.
01:55
And if the wholeολόκληρος planetπλανήτης would runτρέξιμο on fusionσύντηξη,
44
103459
3388
Κι αν ολόκληρος ο πλανήτης
κινούταν με σύντηξη,
θα μπορούσαμε να εξορύξουμε
το καύσιμο από τον ωκεανό.
01:58
we could extractεκχύλισμα the fuelκαύσιμα from the oceanωκεανός.
45
106847
1444
02:00
It would runτρέξιμο for billionsδισεκατομμύρια and billionsδισεκατομμύρια of yearsχρόνια.
46
108291
3264
Θα έφτανε για δισεκατομμύρια
και δισεκατομμύρια χρόνια.
02:03
Now, if fusionσύντηξη is so great, why don't we have it?
47
111555
3772
Τώρα, αν η σύντηξη είναι τόσο υπέροχη,
γιατί δεν την έχουμε;
02:07
Where is it?
48
115327
1336
Πού είναι;
02:08
Well, there's always a bitκομμάτι of a catchσύλληψη.
49
116663
1848
Λοιπόν, υπάρχει πάντα παγίδα.
02:10
FusionΣύντηξης is really, really hardσκληρά to do.
50
118511
3238
Η σύντηξη γίνεται πάρα πολύ δύσκολα.
02:13
So the problemπρόβλημα is, those two nucleiπυρήνες,
51
121749
2484
Έτσι, το πρόβλημα είναι,
αυτοί οι δύο πυρήνες,
02:16
they are bothκαι τα δυο positivelyθετικώς chargedφορτισμένα,
52
124233
1628
είναι και οι δύο θετικά φορτισμένοι,
02:17
so they don't want to fuseθρυαλλίδα.
53
125861
1791
οπότε δεν θέλουν να συγχωνευθούν.
02:19
They go like this. They go like that.
54
127652
1777
Πάνε έτσι, πάνε αλλιώς.
Για να συγχωνευθούν,
02:21
So in orderΣειρά to make them fuseθρυαλλίδα,
55
129429
964
πρέπει να πετάξετε τον έναν πάνω
στον άλλον πολύ γρήγορα,
02:22
you have to throwβολή them at
eachκαθε other with great speedΤαχύτητα,
56
130393
2187
02:24
and if they have enoughαρκετά speedΤαχύτητα,
57
132580
913
και με αρκετή ταχύτητα
θα υπερβούν την απώθηση,
02:25
they will go againstκατά the repulsionαποστροφή,
58
133493
1834
02:27
they will touchαφή, and they will make energyενέργεια.
59
135327
2153
θα ακουμπήσουν
και θα δημιουργήσουν ενέργεια.
02:29
Now, the particleσωματίδιο speedΤαχύτητα
60
137480
2407
Τώρα, η ταχύτητα των σωματιδίων
02:31
is a measureμετρήσει of the temperatureθερμοκρασία.
61
139887
1770
είναι μέτρο της θερμοκρασίας.
02:33
So the temperatureθερμοκρασία requiredαπαιτείται for fusionσύντηξη
62
141657
1742
Η θερμοκρασία που απαιτείται
για τη σύντηξη
02:35
is 150 billionδισεκατομμύριο degreesβαθμούς C.
63
143399
3162
είναι 150 δισεκατομμύρια βαθμοί Κελσίου.
02:38
This is ratherμάλλον warmζεστός,
64
146561
1831
Αυτό είναι αρκετά θερμό,
02:40
and this is why fusionσύντηξη is so hardσκληρά to do.
65
148392
3446
κι αυτός είναι ο λόγος
που η σύντηξη γίνεται τόσο δύσκολα.
02:43
Now, I caughtπου αλιεύονται my little fusionσύντηξη bugέντομο
66
151838
2025
Τώρα, κόλλησα το μικρόβιο της σύντηξης
02:45
when I did my PhPH.D. here at the
UniversityΠανεπιστήμιο of BritishΒρετανοί ColumbiaΚολούμπια,
67
153863
3670
όταν έκανα το διδακτορικό μου εδώ
στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας,
02:49
and then I got a bigμεγάλο jobδουλειά in a laserλέιζερ printerεκτυπωτής placeθέση
68
157533
3052
και μετά βρήκα μια καλή δουλειά
σε ένα μέρος με λέιζερ εκτυπωτές
02:52
makingκατασκευή printingεκτύπωση for the printingεκτύπωση industryβιομηχανία.
69
160585
2538
κάνοντας εκτυπώσεις
για τη βιομηχανία εκτύπωσης.
02:55
I workedεργάστηκε there for 10 yearsχρόνια,
70
163123
2252
Δούλεψα εκεί για δέκα χρόνια περίπου
και βαρέθηκα λίγο,
02:57
and I got a little bitκομμάτι boredβαρεθεί,
71
165375
1680
και μετά έγινα 40,
και ήρθε η κρίση της μέσης ηλικίας,
02:59
and then I was 40, and I got a mid-lifeMid-ζωής crisisκρίση,
72
167055
2953
03:02
you know, the usualσυνήθης thing:
73
170008
1633
ξέρετε, το συνηθισμένο:
03:03
Who am I? What should I do?
74
171641
2459
Ποιος είμαι; Τι πρέπει να κάνω;
03:06
What should I do? What can I do?
75
174100
2586
Τι πρέπει να κάνω; Τι μπορώ να κανω;
03:08
And then I was looking at my good work,
76
176686
2052
Και τότε κοίταζα την καλή μου δουλειά,
03:10
and what I was doing is I was cuttingτομή the forestsδάση
77
178738
2051
κι αυτό που έκανα είναι πως έκοβα τα δάση
εδώ γύρω στη Βρετανική Κολομβία,
03:12
around here in B.C.
78
180789
1355
03:14
and buryingταφή you, all of you,
79
182144
1594
και σας έθαβα όλους σας
03:15
in millionsεκατομμύρια of tonsτόνους of junkσκουπίδι mailταχυδρομείο.
80
183738
3442
με εκατομμύρια τόνους
διαφημιστικά μηνύματα.
03:19
Now, that was not very satisfactoryικανοποιητική.
81
187180
1935
Τώρα, αυτό δεν ήταν πολύ ικανοποιητικό.
03:21
So some people buyαγορά a PorschePorsche.
82
189115
2265
Μερικοί αγοράζουν μια Πόρσε.
03:23
OthersΆλλοι get a mistressερωμένη.
83
191380
2771
Άλλοι βρίσκουν ερωμένη.
03:26
But I've decidedαποφασισμένος to get my bitκομμάτι
84
194151
1674
Εγώ όμως, αποφάσισα
να βάλω το λιθαράκι μου
03:27
to solveλύσει globalπαγκόσμια warmingθέρμανση and make fusionσύντηξη happenσυμβεί.
85
195825
4263
για να λύσω την υπερθέρμανση του πλανήτη
και να κάνω τη σύντηξη να συμβεί.
03:32
Now, so the first thing I did
86
200088
1731
Το πρώτο πράγμα που έκανα
03:33
is I lookedκοίταξε into the literatureβιβλιογραφία and I see,
87
201819
2429
είναι να ψάξω στη λογοτεχνία και βλέπω
03:36
how does fusionσύντηξη work?
88
204248
2742
πώς λειτουργεί η σύντηξη.
03:38
So the physicistsφυσικοί have been
workingεργαζόμενος on fusionσύντηξη for a while,
89
206990
3142
Οι φυσικοί δουλεύουν πάνω
στη σύντηξη εδώ κι αρκετό καιρό,
03:42
and one of the waysτρόπους they do it
90
210132
1316
κι ένας από τους τρόπους
03:43
is with something calledπου ονομάζεται a tokamaktokamak.
91
211448
2306
είναι με κάτι που ονομάζεται «τόκαμακ».
03:45
It's a bigμεγάλο ringδαχτυλίδι of magneticμαγνητικός coilσπείρα,
92
213754
2730
Είναι ένας μεγάλος δακτύλιος
από μαγνητική σπείρα,
03:48
superconductingυπεραγώγιμων coilσπείρα,
93
216484
1326
υπεραγώγιμη σπείρα,
03:49
and it makesκάνει a magneticμαγνητικός fieldπεδίο
94
217810
1350
και δημιουργεί μαγνητικό πεδίο
μέσα σε έναν δακτύλιο όπως αυτόν,
03:51
in a ringδαχτυλίδι like this,
95
219160
1788
03:52
and the hotζεστό gasαέριο in the middleΜέσης,
96
220948
1392
και το θερμό αέριο στη μέση,
που ονομάζεται πλάσμα, παγιδεύεται.
03:54
whichοι οποίες is calledπου ονομάζεται a plasmaπλάσμα, is trappedπαγιδευμένοι.
97
222340
2130
Τα σωματίδια πηγαίνουν γύρω γύρω
στο κυκλικό τοίχωμα.
03:56
The particlesσωματίδια go roundγύρος and roundγύρος and roundγύρος
98
224470
1748
03:58
the circleκύκλος at the wallτείχος.
99
226218
1440
Μετά τους βάζουν πολύ θερμότητα
03:59
Then they throwβολή a hugeτεράστιος amountποσό of heatθερμότητα in there
100
227658
1528
και προσπαθούν να φτάσουν
σε θερμοκρασία σύντηξης.
04:01
to try to cookμάγειρας that to fusionσύντηξη temperatureθερμοκρασία.
101
229186
2474
04:03
So this is the insideμέσα of one of those donutsντόνατς,
102
231660
2328
Αυτό είναι το εσωτερικό
αυτών των λουκουμάδων
04:05
and on the right sideπλευρά you can see
103
233988
1332
και στα δεξιά βλέπετε
το πλάσμα της σύντηξης.
04:07
the fusionσύντηξη plasmaπλάσμα in there.
104
235320
2140
Τώρα, ένας δεύτερος τρόπος
για να γίνει αυτό
04:09
Now, a secondδεύτερος way of doing this
105
237460
2248
04:11
is by usingχρησιμοποιώντας laserλέιζερ fusionσύντηξη.
106
239708
2400
είναι με τη χρήση σύντηξης με λέιζερ.
Στη σύντηξη με λέιζερ
έχετε μια μικρή μπάλα πινγκ πονγκ,
04:14
Now in laserλέιζερ fusionσύντηξη, you have a little pingping pongπινγκ πονγκ ballμπάλα,
107
242108
2120
04:16
you put the fusionσύντηξη fuelκαύσιμα in the centerκέντρο,
108
244228
2046
βάζετε το καύσιμο της σύντηξης στο κέντρο,
04:18
and you zapZAP that with a wholeολόκληρος
bunchδέσμη of laserλέιζερ around it.
109
246274
2930
και του ρίχνετε αρκετό λέιζερ γύρω του.
Τα λέιζερ είναι πολύ δυνατά,
04:21
The lasersλέιζερ are very strongισχυρός, and it squashesκολοκύθες
110
249204
1704
και συνθλίβουν την μπάλα
του πινγκ πονγκ πολύ γρήγορα.
04:22
the pingping pongπινγκ πονγκ ballμπάλα really, really quickγρήγορα.
111
250908
1726
04:24
And if you squeezeσφίξιμο something hardσκληρά enoughαρκετά,
112
252634
1955
Αν σφίξετε κάτι αρκετά δυνατά,
αυτό θερμαίνεται,
04:26
it getsπαίρνει hotterθερμότερος,
113
254589
1375
κι αν γίνει πολύ, πολύ γρήγορα,
04:27
and if it getsπαίρνει really, really fastγρήγορα,
114
255964
1396
04:29
and they do that in one billionthδισεκατομμυριοστό of a secondδεύτερος,
115
257360
2318
και το κάνουν σε ένα
δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου,
04:31
it makesκάνει enoughαρκετά energyενέργεια and enoughαρκετά heatθερμότητα
116
259678
1903
δημιουργεί αρκετή ενέργεια
κι αρκετή θερμότητα για τη σύντηξη.
04:33
to make fusionσύντηξη.
117
261581
1336
04:34
So this is the insideμέσα of one suchτέτοιος machineμηχανή.
118
262917
2077
Αυτό είναι το εσωτερικό
μιας τέτοιας μηχανής.
04:36
You see the laserλέιζερ beamΠλάτος and the pelletίζημα επαναιωρείται
119
264994
1843
Βλέπετε την ακτίνα λέιζερ
και το σφαιρίδιο στο κέντρο.
04:38
in the centerκέντρο.
120
266837
1549
04:40
Now, mostπλέον people think that fusionσύντηξη is going nowhereπουθενά.
121
268386
2962
Οι περισσότεροι νομίζουν
πως η σύντηξη είναι αδιέξοδο.
04:43
They always think that the physicistsφυσικοί are in theirδικα τους labεργαστήριο
122
271348
2932
Πάντα νομίζουν πως οι φυσικοί
είναι στο εργαστήριό τους
και δουλεύουν σκληρά,
αλλά δεν γίνεται τίποτα.
04:46
and they're workingεργαζόμενος hardσκληρά, but nothing is happeningσυμβαίνει.
123
274280
1815
04:48
That's actuallyπράγματι not quiteαρκετά trueαληθής.
124
276095
1520
Δεν είναι εντελώς αλήθεια.
04:49
This is a curveκαμπύλη of the gainκέρδος in fusionσύντηξη
125
277615
1992
Αυτή είναι η καμπύλη κέρδους σε σύντηξη
τα τελευταία περίπου 30 χρόνια,
04:51
over the last 30 yearsχρόνια or so,
126
279607
2192
και μπορείτε να δείτε ότι τώρα κάνουμε
04:53
and you can see that we're makingκατασκευή now
127
281799
1558
04:55
about 10,000 timesφορές more fusionσύντηξη than we used to
128
283357
2833
περίπου 10.000 φορές περισσότερη σύντηξη
απ' όση κάναμε όταν ξεκινήσαμε.
04:58
when we startedξεκίνησε.
129
286190
1074
04:59
That's a prettyαρκετά good gainκέρδος.
130
287264
995
Είναι πολύ καλό κέρδος.
05:00
As a matterύλη of factγεγονός, it's as fastγρήγορα
131
288259
1986
Στην πραγματικότητα, είναι τόσο γρήγορο
05:02
as the fabledμυθικό Moore'sMoore LawΝόμος
132
290245
1700
όσο ο θρυλικός νόμος του Μουρ
05:03
that definedορίζεται the amountποσό of transistorsτρανζίστορ
133
291945
2204
που όρισε την ποσότητα
των κρυσταλλολυχνίων
05:06
they can put on a chipπατατακι.
134
294149
1517
που μπορείτε να βάλετε μέσα σε ένα τσιπ.
05:07
Now, this dotτελεία here is calledπου ονομάζεται JETJET,
135
295666
3005
Αυτή η κουκκίδα εδώ ονομάζεται JET,
κοινός ευρωπαϊκός δακτύλιος πλάσματος.
05:10
the JointΚοινή EuropeanΕυρωπαϊκή TorusTorus.
136
298671
1423
05:12
It's a bigμεγάλο tokamaktokamak donutντόνατ in EuropeΕυρώπη,
137
300094
2430
Είναι ένας μεγάλος λουκουμάς
τόκαμακ στην Ευρώπη,
05:14
and this machineμηχανή in 1997
138
302524
3070
κι αυτό το μηχάνημα το 1997
05:17
producedπαράγεται 16 megawattsμεγαβάτ of fusionσύντηξη powerεξουσία
139
305594
3224
παρήγαγε 16 μεγαβάτ ενέργειας σύντηξης
05:20
with 17 megawattsμεγαβάτ of heatθερμότητα.
140
308818
2158
με 17 μεγαβάτ θερμότητας.
05:22
Now, you say, that's not much use,
141
310976
1805
Τώρα θα πείτε, δεν είναι επωφελές,
αλλά είναι βασικά πλησιάζει,
05:24
but it's actuallyπράγματι prettyαρκετά closeΚοντά,
142
312781
1711
περίπου 10.000 φορές
περισσότερη απ' όταν ξεκινήσαμε.
05:26
consideringλαμβάνοντας υπόψη we can get
143
314492
1040
05:27
about 10,000 timesφορές more than we startedξεκίνησε.
144
315532
2307
Η δεύτερη κουκίδα εδώ είναι η NIF.
05:29
The secondδεύτερος dotτελεία here is the NIFNIF.
145
317839
2613
05:32
It's the NationalΕθνική IgnitionΑνάφλεξης FacilityΕγκατάσταση.
146
320452
2286
Είναι το Εθνικό Κέντρο Ανάφλεξης.
05:34
It's a bigμεγάλο laserλέιζερ machineμηχανή in the U.S.,
147
322738
2526
Είναι ένα μεγάλο λέιζερ
στις Ηνωμένες Πολιτείες,
05:37
and last monthμήνας they announcedανακοίνωσε
148
325264
1277
και τον προηγούμενο μήνα ανακοίνωσαν,
με αρκετό θόρυβο,
05:38
with quiteαρκετά a bitκομμάτι of noiseθόρυβος
149
326541
1853
ότι κατάφεραν να δημιουργήσουν
περισσότερη ενέργεια με τη σύντηξη
05:40
that they had managedδιαχειρίζεται to make more fusionσύντηξη energyενέργεια
150
328394
2158
05:42
from the fusionσύντηξη
151
330552
1590
από την ενέργεια που βάζουν
στο κέντρο της μπάλας πινγκ πονγκ.
05:44
than the energyενέργεια that they put in
the centerκέντρο of the pingping pongπινγκ πονγκ ballμπάλα.
152
332142
2856
05:46
Now, that's not quiteαρκετά good enoughαρκετά,
153
334998
1825
Αυτό δεν είναι αρκετά καλό
γιατί το λέιζερ
για να μπει μέσα η ενέργεια
05:48
because the laserλέιζερ to put that energyενέργεια in
154
336823
1700
05:50
was more energyενέργεια than that,
155
338523
1732
χρειαζόταν περισσότερη ενέργεια,
05:52
but it was prettyαρκετά good.
156
340255
2040
αλλά ήταν αρκετά καλό.
05:54
Now this is ITERITER,
157
342295
1727
Τώρα, αυτό είναι το ITER,
05:56
pronouncedπροφέρεται in FrenchΓαλλικά: EE-tairhEE-tairh.
158
344022
2058
που προφέρεται στα Γαλλικά Ιτέρ.
05:58
So this is a bigμεγάλο collaborationσυνεργασία of differentδιαφορετικός countriesχώρες
159
346080
3131
Είναι μια μεγάλη
συνεργασία διαφορετικών χωρών
06:01
that are buildingΚτίριο a hugeτεράστιος magneticμαγνητικός donutντόνατ
160
349211
1855
που κατασκευάζουν
έναν τεράστιο μαγνητικό λουκουμά
06:03
in the southΝότος of FranceΓαλλία,
161
351066
1944
στα νότια της Γαλλίας,
06:05
and this machineμηχανή, when it's finishedπεπερασμένος,
162
353010
2008
κι αυτό το μηχάνημα, όταν θα τελειώσει,
θα παράγει 500 μεγαβάτ ενέργειας σύντηξης
06:07
will produceπαράγω 500 megawattsμεγαβάτ of fusionσύντηξη powerεξουσία
163
355018
2778
με μόνο 50 μεγαβάτ για να τη δημιουργήσει.
06:09
with only 50 megawattsμεγαβάτ to make it.
164
357796
2400
06:12
So this one is the realπραγματικός one.
165
360196
1186
Αυτό είναι το αληθινό.
Θα δουλέψει.
06:13
It's going to work.
166
361382
732
Τέτοια μηχανή δημιουργεί ενέργεια.
06:14
That's the kindείδος of machineμηχανή that makesκάνει energyενέργεια.
167
362114
2192
06:16
Now if you look at the graphγραφική παράσταση, you will noticeειδοποίηση
168
364306
1756
Στο γράφημα θα παρατηρήσετε
ότι αυτές οι δύο κουκκίδες
είναι λίγο στα δεξιά της καμπύλης.
06:18
that those two dotsκουκκίδες are a little bitκομμάτι
169
366062
1505
06:19
on the right of the curveκαμπύλη.
170
367567
1042
06:20
We kindείδος of have fallenπεσμένος off the progressπρόοδος.
171
368609
1936
Εμείς κάπως αποτύχαμε στην πρόοδο.
06:22
ActuallyΣτην πραγματικότητα, the scienceεπιστήμη to make those machinesμηχανές
172
370545
1989
Η επιστήμη για να φτιάξετε
αυτά τα μηχανήματα
06:24
was really in time
173
372534
1536
ήταν πραγματικά έγκαιρη
06:26
to produceπαράγω fusionσύντηξη duringστη διάρκεια that curveκαμπύλη.
174
374070
2836
για να παράγει σύντηξη
κατά τη διάρκεια αυτής της καμπύλης.
06:28
HoweverΩστόσο, there has been a bitκομμάτι of politicsπολιτική going on,
175
376906
2739
Ωστόσο, υπήρχαν λίγα πολιτικά θέματα,
06:31
and the will to do it was not there,
176
379645
2132
και η θέληση να το κάνουν δεν υπήρχε,
έτσι παρασύρθηκε στα δεξιά.
06:33
so it driftedπαρασύρεται to the right.
177
381777
1678
Το ITER, για παράδειγμα,
06:35
ITERITER, for exampleπαράδειγμα, could have been builtχτισμένο
178
383455
2056
θα μπορούσε να είχε κατασκευαστεί
το 2000 ή το 2005,
06:37
in 2000 or 2005,
179
385511
1851
06:39
but because it's a bigμεγάλο internationalΔιεθνές collaborationσυνεργασία,
180
387362
2445
αλλά διότι είναι
μια μεγάλη διεθνής συνεργασία,
06:41
the politicsπολιτική got in and it delayedκαθυστέρηση it a bitκομμάτι.
181
389807
2448
εμπλάκησαν τα πολιτικά
και το καθυστέρησαν λίγο.
Για παράδειγμα, τους πήρε
περίπου τρία χρόνια
06:44
For exampleπαράδειγμα, it tookπήρε them about threeτρία yearsχρόνια
182
392255
1624
06:45
to decideαποφασίζω where to put it.
183
393879
1568
για να αποφασίσουν πού να το βάλουν.
06:47
Now, fusionσύντηξη is oftenσυχνά criticizedκριτική
184
395447
2536
Τώρα, η σύντηξη κριτικάρεται συχνά
06:49
for beingνα εισαι a little too expensiveακριβός.
185
397983
1600
για το ότι είναι υπερβολικά ακριβή.
06:51
Yes, it did costκόστος
186
399583
1541
Ναι, όντως κόστιζε ένα με δύο
δισεκατομύρια δολάρια το χρόνο
06:53
a billionδισεκατομμύριο dollarsδολάρια or two billionδισεκατομμύριο dollarsδολάρια a yearέτος
187
401124
2036
για να γίνει πρόοδος.
06:55
to make this progressπρόοδος.
188
403160
1193
Αλλά πρέπει να το συγκρίνετε με το κόστος
του να φτιάξουν το Νόμο του Μουρ.
06:56
But you have to compareσυγκρίνω that to the costκόστος
189
404353
1590
06:57
of makingκατασκευή Moore'sMoore LawΝόμος.
190
405943
1240
06:59
That costκόστος way more than that.
191
407183
1888
Κοστίζει πολύ περισσότερο.
07:01
The resultαποτέλεσμα of Moore'sMoore LawΝόμος
192
409071
1518
Το αποτέλεσμα του Νόμου του Μουρ
07:02
is this cellκύτταρο phoneτηλέφωνο here in my pocketτσέπη.
193
410589
1936
είναι αυτό το κινητό τηλέφωνο
στην τσέπη μου.
07:04
This cellκύτταρο phoneτηλέφωνο, and the InternetΣτο διαδίκτυο behindπίσω it,
194
412525
2229
Αυτό το κινητό και το Διαδίκτυο πίσω του,
07:06
costκόστος about one trillionτρισεκατομμύριο dollarsδολάρια,
195
414754
2680
κοστίζει περίπου
ένα τρισεκατομμύριο δολάρια,
07:09
just so I can take a selfieselfie
196
417434
3231
απλώς για να μπορώ εγώ να βγάζω
τον εαυτό μου φωτογραφία
07:12
and put it on FacebookΣτο Facebook.
197
420665
2574
και να τη βάζω στο Facebook.
07:15
Then when my dadΜπαμπάς seesβλέπει that,
198
423239
1501
Και όταν τη δει ο μπαμπάς μου,
θα είναι πολύ περήφανος.
07:16
he'llκόλαση be very proudυπερήφανος.
199
424740
3180
07:19
We alsoεπίσης spendδαπανήσει about 650 billionδισεκατομμύριο dollarsδολάρια a yearέτος
200
427920
3908
Ξοδεύουμε επίσης περίπου
650 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο
07:23
in subsidiesεπιδοτήσεις for oilλάδι and gasαέριο
201
431828
2302
σε επιδοτήσεις για πετρέλαιο
και φυσικό αέριο
07:26
and renewableανανεώσιμος energyενέργεια.
202
434130
1630
κι ανανεώσιμη ενέργεια.
07:27
Now, we spendδαπανήσει one halfΉμισυ of a percentτοις εκατό of that on fusionσύντηξη.
203
435760
4174
Τώρα, ξοδεύουμε μισό εκατοστό
αυτών στη σύντηξη.
07:31
So me, personallyπροσωπικά, I don't think it's too expensiveακριβός.
204
439934
2648
Προσωπικά, δεν νομίζω
ότι παράειναι ακριβό.
07:34
I think it's actuallyπράγματι been shortchangedshortchanged,
205
442582
1780
Νομίζω ότι αξίζει περισσότερο αν σκεφτούμε
07:36
consideringλαμβάνοντας υπόψη it can solveλύσει all our energyενέργεια problemsπροβλήματα
206
444362
2392
ότι είναι μια πιθανή καθαρή λύση
για το ενεργειακό μας πρόβλημα
07:38
cleanlyκαθαρά for the nextεπόμενος coupleζευγάρι of billionsδισεκατομμύρια of yearsχρόνια.
207
446754
2674
για τα επόμενα δύο δισεκατομμύρια χρόνια.
07:41
Now I can say that, but I'm a little bitκομμάτι biasedμεροληπτική,
208
449428
2660
Μπορώ να το πω,
αλλά είμαι λίγο προκατειλημμένος,
07:44
because I startedξεκίνησε a fusionσύντηξη companyΕταιρία
209
452088
1888
επειδή ξεκίνησα μια εταιρεία σύντηξης
και δεν έχω ούτε λογαριασμό στο Facebook.
07:45
and I don't even have a FacebookΣτο Facebook accountΛογαριασμός.
210
453976
2558
07:48
So when I startedξεκίνησε this fusionσύντηξη companyΕταιρία in 2002,
211
456534
5383
Έτσι, όταν ξεκίνησα
την εταιρεία σύντηξης το 2002,
07:53
I knewήξερε I couldn'tδεν μπορούσε fightπάλη with the bigμεγάλο ladsπαλικάρια.
212
461917
2842
ήξερα πως δεν μπορούσα
να πολεμήσω τα μεγάλα εργαστήρια.
Είχαν πολύ περισσότερους πόρους από μένα.
07:56
They had much more resourcesπόροι than me.
213
464759
1577
07:58
So I decidedαποφασισμένος I would need to find a solutionλύση
214
466336
2240
Έτσι, αποφάσισα ότι πρέπει να βρω μια λύση
08:00
that is cheaperπιο φθηνα and fasterγρηγορότερα.
215
468576
1887
που είναι φθηνότερη και γρηγορότερη.
08:02
Now magneticμαγνητικός and laserλέιζερ fusionσύντηξη
216
470463
1910
Τώρα, η μαγνητική και η λέιζερ σύντηξη
08:04
are prettyαρκετά good machinesμηχανές.
217
472373
1431
είναι αρκετά καλά μηχανήματα.
08:05
They are awesomeφοβερός piecesκομμάτια of technologyτεχνολογία,
218
473804
1441
Είναι καταπληκτικά κομμάτια τεχνολογίας,
υπέροχα μηχανήματα,
08:07
wonderfulεκπληκτικός machinesμηχανές, and they have shownαπεικονίζεται
219
475245
1874
και έχουν δείξει
ότι η σύντηξη είναι δυνατή.
08:09
that fusionσύντηξη can be doneΈγινε.
220
477119
1479
08:10
HoweverΩστόσο, as a powerεξουσία plantφυτό,
221
478598
1954
Ωστόσο, ως μονάδα παραγωγής ενέργειας,
08:12
I don't think they're very good.
222
480552
1871
δεν νομίζω πως είναι πολύ καλές.
08:14
They're way too bigμεγάλο, way too complicatedπερίπλοκος,
223
482423
2057
Είναι πολύ μεγάλες, πολύ περίπλοκες,
υπερβολικά ακριβές,
08:16
way too expensiveακριβός,
224
484480
1138
κι ακόμα, δεν συμφωνούν πολύ
με την ενέργεια σύντηξης.
08:17
and alsoεπίσης, they don't dealσυμφωνία very much
225
485618
1756
08:19
with the fusionσύντηξη energyενέργεια.
226
487374
1274
Όταν κάνετε σύντηξη,
η ενέργεια εξέρχεται ως νετρόνια,
08:20
When you make fusionσύντηξη, the energyενέργεια comesέρχεται out
227
488648
1758
08:22
as neutronsνετρόνια, fastγρήγορα neutronsνετρόνια comesέρχεται out of the plasmaπλάσμα.
228
490406
2668
γρήγορα νετρόνια βγαίνουν
έξω από το πλάσμα.
08:25
Those neutronsνετρόνια hitΚτύπημα the wallτείχος of the machineμηχανή.
229
493074
2260
Τα νετρόνια χτυπούν
τον τοίχο του μηχανήματος.
08:27
It damagesζημιές it.
230
495334
1385
Του προκαλούν βλάβη.
08:28
And alsoεπίσης, you have to catchσύλληψη
the heatθερμότητα from those neutronsνετρόνια
231
496719
1964
Πρέπει να προλάβετε
και τη θερμότητα των νετρονίων,
08:30
and runτρέξιμο some steamατμός to spinγνέθω a turbineστρόβιλος somewhereκάπου,
232
498683
2433
και να φτιάξετε ατμό
που θα γυρίσει κάπου μια τουρμπίνα,
08:33
and on those machinesμηχανές,
233
501116
1284
και σε αυτές τις μηχανές,
όλα χρειάζονταν επανεξέταση.
08:34
it was all a bitκομμάτι of an afterthoughtεκ των υστέρων.
234
502400
2631
Έτσι αποφάσισα πως υπάρχει
καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό.
08:37
So I decidedαποφασισμένος that surelyασφαλώς there
is a better way of doing that.
235
505031
3151
08:40
So back to the literatureβιβλιογραφία,
236
508182
1284
Επιστρέφω στη λογοτεχνία,
08:41
and I readανάγνωση about the fusionσύντηξη everywhereπαντού.
237
509466
1992
και διαβάζω παντού για τη σύντηξη.
08:43
One way in particularιδιαιτερος attractedπροσέλκυσε my attentionπροσοχή,
238
511458
2722
Ένας τρόπος συγκεκριμένα
μου τράβηξε την προσοχή,
08:46
and it's calledπου ονομάζεται magnetizedμαγνητισμένο targetστόχος fusionσύντηξη,
239
514180
2090
κι ονομάζεται σύντηξη μαγνητισμένου στόχου
ή MTF για συντομία.
08:48
or MTFΠΜΔ for shortμικρός.
240
516270
2588
Τώρα, στο MTF, αυτό που κάνετε είναι,
08:50
Now, in MTFΠΜΔ, what you want to do
241
518858
2442
08:53
is you take a bigμεγάλο vatΦΠΑ
242
521300
1970
παίρνετε έναν μεγάλο κάδο
και τον γεμίζετε με υγρό μέταλλο,
08:55
and you fillγέμισμα that with liquidυγρό metalμέταλλο,
243
523270
2016
στριφογυρνάτε το υγρό μέταλλο
για να δημιουργήσετε δίνη στο κέντρο.
08:57
and you spinγνέθω the liquidυγρό metalμέταλλο
244
525286
1520
08:58
to openΆνοιξε a vortexδίνη in the centerκέντρο,
245
526806
1648
Κάπως σαν τον νεροχύτη σας
09:00
a bitκομμάτι like your sinkνεροχύτης.
246
528454
1136
09:01
When you pullΤραβήξτε the plugβύσμα on a sinkνεροχύτης, it makesκάνει a vortexδίνη.
247
529590
2104
όπου τραβώντας το πώμα,
δημιουργείται μια δίνη.
09:03
And then you have some pistonsέμβολα drivenοδηγείται by pressureπίεση
248
531694
2396
Μετά έχετε μερικά έμβολα
που ωθούνται από εξωτερική πίεση
09:06
that goesπηγαίνει on the outsideεξω απο,
249
534090
1476
κι αυτό συμπιέζει το υγρό μέταλλο,
09:07
and this compressesσυμπιέζει the liquidυγρό metalμέταλλο
250
535566
1920
09:09
around the plasmaπλάσμα, and it compressesσυμπιέζει it,
251
537486
1762
γύρω από το πλάσμα, και το συμπιέζει,
09:11
it getsπαίρνει hotterθερμότερος, like a laserλέιζερ,
252
539248
1654
ζεσταίνεται, όπως ένα λέιζερ,
και τότε γίνεται η σύντηξη.
09:12
and then it makesκάνει fusionσύντηξη.
253
540902
1226
09:14
So it's a bitκομμάτι of a mixμείγμα
254
542128
920
Είναι μια ανάμειξη
09:15
betweenμεταξύ a magnetizedμαγνητισμένο fusionσύντηξη
255
543048
1655
ανάμεσα στη μαγνητική σύντηξη
και στη σύντηξη λέιζερ.
09:16
and the laserλέιζερ fusionσύντηξη.
256
544703
1983
Έτσι, αυτά έχουν
δύο πολύ καλά πλεονεκτήματα.
09:18
So those have a coupleζευγάρι of very good advantagesπλεονεκτήματα.
257
546686
2773
09:21
The liquidυγρό metalμέταλλο absorbsαπορροφά all the neutronsνετρόνια
258
549459
2343
Το υγρό μέταλλο απορροφά όλα τα νετρόνια,
κανένα νετρόνιο δεν χτυπάει τον τοίχο,
09:23
and no neutronsνετρόνια hitΚτύπημα the wallτείχος,
259
551802
1756
09:25
and thereforeεπομένως there's no damageβλάβη to the machineμηχανή.
260
553558
2136
κι έτσι δεν υπάρχει
καμία βλάβη στη μηχανή.
09:27
The liquidυγρό metalμέταλλο getsπαίρνει hotζεστό,
261
555694
1456
Το υγρό μέταλλο ζεσταίνεται
και το αντλείτε
σε έναν ανταλλάκτη θερμότητας,
09:29
so you can pumpαντλία that in a heatθερμότητα exchangerεναλλάκτη,
262
557150
2000
09:31
make some steamατμός, spinγνέθω a turbineστρόβιλος.
263
559150
1880
για να γίνει ατμός,
να γυρίσει μια τουρμπίνα.
09:33
So that's a very convenientβολικός way of doing
264
561030
1179
Η διαδικασία αυτή γίνεται
με πολύ βολικό τρόπο.
09:34
this partμέρος of the processεπεξεργάζομαι, διαδικασία.
265
562209
1260
09:35
And finallyτελικά, all the energyενέργεια to make the fusionσύντηξη happenσυμβεί
266
563469
3591
Τέλος, όλη η ενέργεια
για να συμβεί η σύντηξη
09:39
comesέρχεται from steam-poweredατμοκίνητος pistonsέμβολα,
267
567060
2135
προέρχεται από ατμοκίνητα έμβολα,
09:41
whichοι οποίες is way cheaperπιο φθηνα than lasersλέιζερ
268
569195
1656
που είναι πολύ φθηνότερα από τα λέιζερ
ή από τα υπεραγώγιμα πηνία.
09:42
or superconductingυπεραγώγιμων coilsπηνία.
269
570851
1894
09:44
Now, this was all very good
270
572745
1488
Τώρα, αυτό είναι πολύ καλό
09:46
exceptεκτός for the problemπρόβλημα that it didn't quiteαρκετά work.
271
574233
2504
μόνο που δεν δούλευε ακριβώς.
09:48
(LaughterΤο γέλιο)
272
576737
1870
(Γέλια)
09:50
There's always a catchσύλληψη.
273
578607
1296
Υπάρχει πάντα μια παγίδα.
09:51
So when you compressσυμπιέζω that,
274
579903
1514
Όταν το συμπιέσετε,
09:53
the plasmaπλάσμα coolsδροσίζει down
275
581417
1924
το πλάσμα κρυώνει γρηγορότερα
από την ταχύτητα της συμπίεσης,
09:55
fasterγρηγορότερα than the compressionσυμπίεση speedΤαχύτητα,
276
583341
1628
οπότε προσπαθείτε να το συμπιέσετε,
09:56
so you're tryingπροσπαθεί to compressσυμπιέζω it,
277
584969
1313
09:58
but the plasmaπλάσμα cooledψύχεται down and
cooledψύχεται down and cooledψύχεται down
278
586282
2335
αλλά το πλάσμα κρυώνει
και κρυώνει και κρυώνει
10:00
and then it did absolutelyαπολύτως nothing.
279
588617
1941
και δεν έκανε απολύτως τίποτα.
10:02
So when I saw that, I said,
well, this is suchτέτοιος a shameντροπή,
280
590558
2035
Όταν το είδα, είπα ότι είναι κρίμα,
10:04
because it's a very, very good ideaιδέα.
281
592593
1750
επειδή είναι μια πολύ καλή ιδέα.
10:06
So hopefullyελπίζω I can improveβελτιώσει on that.
282
594343
2354
Ελπίζω να μπορέσω να το βελτιώσω.
Το σκέφτηκα για ένα λεπτό,
10:08
So I thought about it for a minuteλεπτό,
283
596697
1095
και είπα ΟΚ, πώς θα καταφέρουμε
να δουλέψει καλύτερα;
10:09
and I said, okay, how can we make that work better?
284
597792
2077
10:11
So then I thought about impactεπίπτωση.
285
599869
1858
Μετά σκέφτηκα τον αντίκτυπο.
10:13
What about if we use a bigμεγάλο hammerσφυρί
286
601727
1834
Τι θα γίνει αν χρησιμοποιήσουμε
ένα μεγάλο σφυρί
10:15
and we swingκούνια it and we hitΚτύπημα the nailνύχι like this,
287
603561
2532
και χτυπήσουμε με δύναμη το καρφί,
10:18
in the placeθέση of puttingβάζοντας the hammerσφυρί on the nailνύχι
288
606093
1974
αντί να το βάλουμε πάνω στο καρφί
10:20
and pushingπιέζοντας and try to put it in? That won'tσυνηθισμένος work.
289
608067
2195
και να το πιέζουμε για να μπει μέσα;
Αυτό δεν θα δουλέψει.
10:22
So what the ideaιδέα is
290
610262
1931
Έτσι η ιδέα είναι
να χρησιμοποιήσουμε τον αντίκτυπο.
10:24
is to use the ideaιδέα of an impactεπίπτωση.
291
612193
1744
10:25
So we accelerateεπιταχύνω the pistonsέμβολα with steamατμός,
292
613937
2082
Έτσι επιταχύνουμε το έμβολο με ατμό,
10:28
that takes a little bitκομμάτι of time,
293
616019
1279
που παίρνει λίγο χρόνο,
10:29
but then, bangπάταγος! you hitΚτύπημα the pistonεμβόλου,
294
617298
1983
αλλά τότε, μπαμ! χτυπάτε το έμβολο
10:31
and, baffBaff!, all the energyενέργεια is doneΈγινε instantlyστη στιγμή,
295
619281
2552
και τότε μπαφ! όλη η ενέργεια
δημιουργείται στιγμιαίως στο υγρό,
10:33
down instantlyστη στιγμή to the liquidυγρό,
296
621833
1596
κι αυτό συμπιέζει το πλάσμα
πολύ γρηγορότερα.
10:35
and that compressesσυμπιέζει the plasmaπλάσμα much fasterγρηγορότερα.
297
623429
2050
10:37
So I decidedαποφασισμένος, okay, this is good, let's make that.
298
625479
2448
Τότε αποφάσισα ΟΚ,
αυτό είναι καλό, ας το φτιάξουμε.
10:39
So we builtχτισμένο this machineμηχανή in this garageγκαράζ here.
299
627927
3725
Οπότε κατασκευάζουμε αυτή τη μηχανή
σε αυτό εδώ το γκαράζ
10:43
We madeέκανε a smallμικρό machineμηχανή
300
631652
1085
Φτιάξαμε μια μικρή μηχανή
10:44
that we managedδιαχειρίζεται to squeezeσφίξιμο
301
632737
1972
από την οποία καταφέραμε να βγάλουμε
λίγα νετρόνια,
10:46
a little bitκομμάτι of neutronsνετρόνια out of that,
302
634709
1648
10:48
and those are my marketingεμπορία neutronsνετρόνια,
303
636357
2201
αυτά είναι τα διαφημιστικά μου νετρόνια,
10:50
and with those marketingεμπορία neutronsνετρόνια,
304
638558
1443
και με αυτά τα νετρόνια
μάζεψα 50 εκατομμύρια δολάρια
10:52
then I raisedανυψωθεί about 50 millionεκατομμύριο dollarsδολάρια,
305
640001
2599
10:54
and I hiredμισθωτός 65 people. That's my teamομάδα here.
306
642600
2890
και προσέλαβα 65 ανθρώπους.
Αυτή είναι η ομάδα μου εδώ.
10:57
And this is what we want to buildχτίζω.
307
645490
1582
Αυτό θέλουμε να κατασκευάσουμε.
10:59
So it's going to be a bigμεγάλο machineμηχανή,
308
647072
1514
Θα είναι μια μεγάλη μηχανή
περίπου τρία μέτρα διάμετρος,
11:00
about threeτρία metersμέτρα in diameterδιάμετρος,
309
648586
1474
με υγρό μόλυβδο να στριφογυρνά,
11:02
liquidυγρό leadΟΔΗΓΩ spinningκλώση around,
310
650060
1802
11:03
bigμεγάλο vortexδίνη in the centerκέντρο,
311
651862
1592
μια μεγάλη δίνη στη μέση,
11:05
put the plasmaπλάσμα on the topμπλουζα and on the bottomκάτω μέρος,
312
653454
2320
θα βάλουμε το πλάσμα
στην κορυφή και στον πάτο,
11:07
pistonεμβόλου hitsχτυπήματα on the sideπλευρά,
313
655774
1426
το έμβολο θα χτυπάει στην πλευρά,
11:09
bangπάταγος!, it compressesσυμπιέζει it,
314
657200
1510
μπανγκ! τη συμπιέζει
11:10
and it will make some energyενέργεια,
315
658710
1284
και θα κάνει λίγη ενέργεια
11:11
and the neutronνετρόνιο will come out in the liquidυγρό metalμέταλλο,
316
659994
2392
και τα νετρόνια θα βγουν
από το υγρό μέταλλο,
11:14
going to go in a steamατμός engineκινητήρας and make the turbineστρόβιλος,
317
662386
2600
θα πάνε στην ατμομηχανή
και θα φτάσουν στην τουρμπίνα,
11:16
and some of the steamατμός will go back
318
664986
1506
και λίγος ατμός θα επιστρέψει
για να αναφλέξει το έμβολο.
11:18
to fireΦωτιά the pistonεμβόλου.
319
666492
998
11:19
We're going to runτρέξιμο that about one time perανά secondδεύτερος,
320
667490
1890
Θα το κάνουμε περίπου
μία φορά το δευτερόλεπτο
11:21
and it will produceπαράγω 100 megawattsμεγαβάτ of electricityηλεκτρική ενέργεια.
321
669380
5384
και θα παράγει 100 μεγαβάτ ηλεκτρισμού.
.
Θα κατασκευάσουμε κι αυτόν τον εγχυτήρα,
11:26
Okay, we alsoεπίσης builtχτισμένο this injectorμπεκ ψεκασμού,
322
674764
1685
11:28
so this injectorμπεκ ψεκασμού makesκάνει the plasmaπλάσμα to startαρχή with.
323
676449
2287
ο οποίος θα κάνει
το πλάσμα για να ξεκινήσουμε
11:30
It makesκάνει the plasmaπλάσμα at about
324
678736
1715
Θα φέρει το πλάσμα
11:32
a lukewarmχλιαρό temperatureθερμοκρασία of threeτρία millionεκατομμύριο degreesβαθμούς C.
325
680451
3975
σε μια κάπως χλιαρή θερμοκρασία
των 3 εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου.
11:36
UnfortunatelyΔυστυχώς, it doesn't last quiteαρκετά long enoughαρκετά,
326
684426
2207
Δυστυχώς δεν διαρκεί αρκετά,
11:38
so we need to extendεπεκτείνω the life
of the plasmaπλάσμα a little bitκομμάτι,
327
686633
3135
οπότε πρέπει να μεγαλώσουμε λίγο
τη διάρκεια ζωής του πλάσματος,
αλλά τον προηγούμενο μήνα καλυτέρεψε,
11:41
but last monthμήνας it got a lot better,
328
689768
1632
11:43
so I think we have the plasmaπλάσμα compressingσυμπίεση now.
329
691400
2585
οπότε νομίζω πως τώρα έχουμε
το πλάσμα να συμπιέζεται.
11:45
Then we builtχτισμένο a smallμικρό sphereσφαίρα, about this bigμεγάλο,
330
693985
2556
Μετά φτιάχνουμε μια μικρή σφαίρα,
τόσο μεγάλη περίπου,
11:48
14 pistonsέμβολα around it,
331
696541
1466
με 14 έμβολα γύρω της,
11:50
and this will compressσυμπιέζω the liquidυγρό.
332
698007
2324
κι αυτό θα συμπιέσει το υγρό.
Ωστόσο, το πλάσμα
είναι δύσκολο να συμπιεστεί.
11:52
HoweverΩστόσο, plasmaπλάσμα is difficultδύσκολος to compressσυμπιέζω.
333
700331
2105
11:54
When you compressσυμπιέζω it,
334
702436
789
Όταν το συμπιέζετε,
11:55
it tendsτείνει to go a little bitκομμάτι crookedανέντιμος like that,
335
703225
2552
τείνει να στραβώνει λίγο κάπως έτσι,
11:57
so you need the timingσυγχρονισμός of the pistonεμβόλου
336
705777
1608
οπότε χρειάζεται πολύ καλό
χρονισμό στο έμβολο,
11:59
to be very good,
337
707385
1096
12:00
and for that we use severalαρκετά controlέλεγχος systemsσυστήματα,
338
708481
2672
και γι' αυτό χρησιμοποιούμε
πολλά συστήματα ελέγχου
12:03
whichοι οποίες was not possibleδυνατόν in 1970,
339
711153
2202
που δεν ήταν δυνατά το 1970,
12:05
but we now can do that
340
713355
1392
αλλά τώρα μπορούμε να το κάνουμε
με ωραία, καινούρια ηλεκτρονικά.
12:06
with niceόμορφη, newνέος electronicsΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΕΙΔΗ.
341
714747
3292
Εν τέλει, ο περισσότερος κόσμος
νομίζει πως η σύντηξη
12:10
So finallyτελικά, mostπλέον people think that fusionσύντηξη
342
718039
2529
12:12
is in the futureμελλοντικός and will never happenσυμβεί,
343
720568
2152
είναι στο μέλλον και δεν θα συμβεί ποτέ
12:14
but as a matterύλη of factγεγονός, fusionσύντηξη is gettingνα πάρει very closeΚοντά.
344
722720
3094
αλλά στην πραγματικότητα,
η σύντηξη είναι πολύ κοντά.
Είμαστε σχεδόν εκεί.
12:17
We are almostσχεδόν there.
345
725814
1076
Τα μεγάλα εργαστήρια έδειξαν
πως η σύντηξη είναι υλοποιήσιμη
12:18
The bigμεγάλο labsεργαστήρια have shownαπεικονίζεται that fusionσύντηξη is doableεφικτό,
346
726890
2637
12:21
and now there are smallμικρό companiesεταιρείες
that are thinkingσκέψη about that,
347
729527
2307
και τώρα τη σκέφτονται μικρές επιχειρήσεις
12:23
and they say, it's not that it cannotδεν μπορώ be doneΈγινε,
348
731834
2361
και λένε, δεν είναι
πως δεν μπορεί να γίνει,
12:26
but it's how to make it cost-effectivelyμε οικονομικά αποδοτικό τρόπο.
349
734195
2105
αλλά πώς θα γίνει με λιγότερο κόστος.
Η General Fusion είναι
μία από αυτές τις μικρές επιχειρήσεις
12:28
GeneralΓενικά FusionΣύντηξης is one of those smallμικρό companiesεταιρείες,
350
736300
2153
12:30
and hopefullyελπίζω, very soonσύντομα, somebodyκάποιος, someoneκάποιος,
351
738453
3318
κι ελπίζω ότι πολύ σύντομα, κάποιος,
θα σπάσει αυτόν τον Γόρδιο Δεσμό
12:33
will crackρωγμή that nutΞΗΡΟΣ ΚΑΡΠΟΣ,
352
741771
1283
12:35
and perhapsίσως it will be GeneralΓενικά FusionΣύντηξης.
353
743054
1574
και ίσως είναι η General Fusion.
12:36
Thank you very much.
354
744628
1779
Σας ευχαριστώ πολύ.
12:38
(ApplauseΧειροκροτήματα)
355
746407
4180
(Χειροκρότημα)
Translated by Chryssa Rapessi
Reviewed by Lucas Kaimaras

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Michel Laberge - Plasma physicist
In a lab near Vancouver, Michel Laberge and his team at General Fusion are building a prototype fusion reactor that mimics the processes of the sun to produce cheap, clean and abundant energy.

Why you should listen
Fusion, putting it briefly, is what happens inside the sun: intense heat and pressure combine to convert hydrogen into helium, releasing heat and energy in a self-sustaining reaction. Harnessing that same kind of reaction could someday solve the energy crisis here on Earth, and the US (at the National Ignition Facility in California, using the world's most powerful laser), Europe (at ITER) and China are all working on fusion in multi-billion-dollar labs. Meanwhile, just outside Vancouver, a private-government collaboration spending millions-with-an-m is keeping pace.
 
At General Fusion, plasma physicist Michel Laberge hopes to start a fusion reaction by combining several techniques in one reactor. Inside a spherical chamber, molten lead-lithium is spun up into a vortex, then shot with a pulse of magnetically contained plasma -- meanwhile, around the edge of the sphere, an array of pistons will drive a pressure wave into the center of the sphere, compressing the plasma to fusion conditions. General Fusion is designing and protoyping each piece of this system.
More profile about the speaker
Michel Laberge | Speaker | TED.com