ABOUT THE SPEAKER
Yuval Noah Harari - Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake.

Why you should listen

In his book, Homo Deus: A Brief History of Tomorrow, Yuval Noah Harari explores the projects, dreams and nightmares that will shape the 21st century -- from overcoming death to creating artificial life. He maps the future and asks fundamental questions: Where do we go from here? How will we protect this fragile world from our own destructive powers? The book has sold four million copies since its publication in 2016.

Harari's previous book, Sapiens: A Brief History of Humankind, explores what made homo sapiens the most successful species on the planet. His answer: We are the only animal that can believe in things that exist purely in our imagination, such as gods, states, money, human rights, corporations and other fictions, and we have developed a unique ability to use these stories to unify and organize groups and ensure cooperation. Sapiens has sold eight million copies and been translated into more than 50 languages. Bill GatesMark Zuckerberg and President Barack Obama have recommended it as a must-read.

Harari lectures as a Professor of history at The Hebrew University of Jerusalem, where he specializes in world history, medieval history and military history. His current research focuses on macro-historical questions: What is the relationship between history and biology? What is the essential difference between Homo sapiens and other animals? Is there justice in history? Does history have a direction? Did people become happier as history unfolded? Harari has written for newspapers such as The Guardian, Financial Times, the Times, Nature magazine and the Wall Street Journal.

Harari's new book, 21 Lessons for the 21st Century, will take the pulse of our current global climate, focusing on the biggest questions of the present moment: What is really happening right now? What are today’s greatest challenges and choices? What should we pay attention to? The book will be published in multiple languages in September 2018.

More profile about the speaker
Yuval Noah Harari | Speaker | TED.com
TEDGlobalLondon

Yuval Noah Harari: What explains the rise of humans?

Γιουβάλ Νώε Χαράρι: Τι εξηγεί την άνοδο των ανθρώπων;

Filmed:
6,090,144 views

Πριν από εβδομήντα χιλιάδες χρόνια, οι πρόγονοί μας ήταν ασήμαντα ζώα, που απλώς κοιτούσαν την δουλειά τους σε μια γωνιά της Αφρικής μαζί με όλα τα άλλα ζώα. Όμως τώρα, λίγοι θα διαφωνήσουν ότι οι άνθρωποι εξουσιάζουν τον πλανήτη γη. Επεκταθήκαμε σε κάθε ήπειρο, και οι πράξεις μας ορίζουν την μοίρα των άλλων ζώων (και πιθανώς και της ίδιας της Γης). Πώς φτάσαμε από εκεί εδώ; Ο ιστορικός Γιουβάλ Νόα Χαράρι προτείνει έναν εκπληκτικό λόγο για την άνοδο της ανθρωπότητας.
- Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
Seventy-thousandΕβδομήντα - χιλιάδες yearsχρόνια agoπριν, our ancestorsπρογόνους
were insignificantασήμαντος animalsτων ζώων.
0
1309
5065
Πριν από 75.000 χρόνια, οι πρόγονοί μας
ήταν ασήμαντα ζώα.
00:18
The mostπλέον importantσπουδαίος thing to know
about prehistoricπροϊστορική humansτου ανθρώπου
1
6398
4099
Το πιο σημαντικό που πρέπει να ξέρουμε
για τους προϊστορικούς ανθρώπους
00:22
is that they were unimportantασήμαντη.
2
10521
1952
είναι ότι ήταν ασήμαντοι.
00:24
TheirΤους impactεπίπτωση on the worldκόσμος was not
much greaterμεγαλύτερη than that of jellyfishμέδουσες
3
12497
5134
Ο αντίκτυπός τους στον κόσμο
δεν ήταν μεγαλύτερο από των μεδουσών
00:29
or firefliesπυγολαμπίδες or woodpeckersδρυοκολάπτες.
4
17655
2361
ή των πυγολαμπίδων ή τρυποκάρυδων.
00:32
TodayΣήμερα, in contrastαντίθεση,
we controlέλεγχος this planetπλανήτης.
5
20643
3583
Εν αντιθέσει, σήμερα ελέγχουμε
αυτόν τον πλανήτη.
00:36
And the questionερώτηση is:
6
24853
1342
Άρα το ερώτημα είναι:
00:38
How did we come from there to here?
7
26219
3122
Πώς φτάσαμε από εκεί ως εδώ;
00:41
How did we turnστροφή ourselvesεμείς οι ίδιοι
from insignificantασήμαντος apesπιθήκους,
8
29666
3652
Πώς αλλάξαμε, από ασήμαντοι πίθηκοι
00:45
mindingφύλαξη των παιδιών theirδικα τους ownτα δικά businessεπιχείρηση
in a cornerγωνία of AfricaΑφρική,
9
33342
3147
που κοιτούσαν την δουλειά τους
σε μια γωνία της Αφρικής,
σε κυβερνήτες του πλανήτη Γη;
00:48
into the rulersχάρακες of planetπλανήτης EarthΓη?
10
36513
2490
00:51
UsuallyΣυνήθως, we look for the differenceδιαφορά
betweenμεταξύ us and all the other animalsτων ζώων
11
39876
5690
Συνήθως, ψάχνουμε για τις διαφορές
ανάμεσα σε εμάς και όλα τα άλλα ζώα
σε ατομικό επίπεδο.
00:57
on the individualάτομο levelεπίπεδο.
12
45590
1481
Θέλουμε να πιστέψουμε
- εγώ θέλω να πιστεύω -
00:59
We want to believe -- I want to believe --
13
47412
2994
ότι υπάρχει κάτι ξεχωριστό πάνω μου,
01:02
that there is something specialειδικός about me,
14
50430
3548
το σώμα μου, το μυαλό μου,
01:06
about my bodyσώμα, about my brainεγκέφαλος,
15
54002
3126
01:09
that makesκάνει me so superiorανώτερος
to a dogσκύλος or a pigΧοίρος, or a chimpanzeeχιμπατζής.
16
57152
5283
που με κάνει τόσο ανώτερο
από ένα σκυλί, ένα χοίρο ή ένα χιμπατζή.
01:15
But the truthαλήθεια is that,
on the individualάτομο levelεπίπεδο,
17
63221
3261
Αλλά η αλήθεια είναι
ότι σε ατομικό επίπεδο
δυστυχώς μοιάζω πολύ με χιμπατζή.
01:18
I'm embarrassinglyανησυχητικά similarπαρόμοιος
to a chimpanzeeχιμπατζής.
18
66506
3031
01:22
And if you take me and a chimpanzeeχιμπατζής
and put us togetherμαζί on some lonelyμοναχικός islandνησί,
19
70029
5235
Αν βάζατε εμένα και έναν χιμπατζή
σε ένα ερημικό νησί,
κι έπρεπε να αγωνιστούμε για επιβίωση
για να δούμε ποιος θα επιβίωνε καλύτερα,
01:27
and we had to struggleπάλη for survivalεπιβίωση
to see who survivesεπιβιώνει better,
20
75288
4248
σαφώς θα στοιχημάτιζα στον χιμπατζή,
όχι στον εαυτό μου.
01:31
I would definitelyοπωσδηποτε placeθέση my betστοίχημα
on the chimpanzeeχιμπατζής, not on myselfεγώ ο ίδιος.
21
79560
5216
01:37
And this is not something
wrongλανθασμένος with me personallyπροσωπικά.
22
85419
3026
Δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα
με εμένα προσωπικά.
01:40
I guessεικασία if they tookπήρε almostσχεδόν any one
of you, and placedτοποθετείται you aloneμόνος
23
88469
4126
Υποθέτω ότι αν έπαιρναν
οποιονδήποτε από εσάς,
και σας έβαζαν μόνους
με έναν χιμπατζή σε κάποιο νησί,
01:44
with a chimpanzeeχιμπατζής on some islandνησί,
24
92619
1965
01:46
the chimpanzeeχιμπατζής would do much better.
25
94608
2467
ο χιμπατζής θα τα κατάφερνε πολύ καλύτερα.
01:50
The realπραγματικός differenceδιαφορά betweenμεταξύ humansτου ανθρώπου
and all other animalsτων ζώων
26
98823
4185
Η αληθινή διαφορά ανάμεσα στους ανθρώπους
και όλα τα άλλα ζώα
δεν είναι σε ατομικό επίπεδο.
01:55
is not on the individualάτομο levelεπίπεδο;
27
103032
2447
Είναι σε συλλογικό επίπεδο.
01:57
it's on the collectiveσυλλογικός levelεπίπεδο.
28
105503
1602
Οι άνθρωποι ελέγχουν τον πλανήτη
επειδή είναι τα μόνα ζώα
01:59
HumansΟι άνθρωποι controlέλεγχος the planetπλανήτης
because they are the only animalsτων ζώων
29
107518
4806
που μπορούν να συνεργαστούν ευέλικτα
και σε μεγάλους αριθμούς.
02:04
that can cooperateσυνεργάζονται bothκαι τα δυο flexiblyευέλικτα
and in very largeμεγάλο numbersαριθμούς.
30
112348
5177
02:10
Now, there are other animalsτων ζώων --
31
118167
1768
Υπάρχουν και άλλα ζώα,
όπως τα κοινωνικά έντομα,
οι μέλισσες, τα μυρμήγκια,
02:11
like the socialκοινωνικός insectsέντομα,
the beesμέλισσες, the antsτα μυρμήγκια --
32
119959
3171
που μπορούν να συνεργαστούν σε μεγάλους
αριθμούς αλλά όχι και τόσο ευέλικτα.
02:15
that can cooperateσυνεργάζονται in largeμεγάλο numbersαριθμούς,
but they don't do so flexiblyευέλικτα.
33
123154
4572
Η συνεργασία τους είναι άκαμπτη.
02:20
TheirΤους cooperationσυνεργασία is very rigidάκαμπτο.
34
128099
2437
Βασικά υπάρχει μόνο ένας τρόπος
που ένα μελίσσι μπορεί να λειτουργήσει.
02:23
There is basicallyβασικα just one way
in whichοι οποίες a beehiveΚυψέλη can functionλειτουργία.
35
131012
4179
Αν υπάρξει κάποια νέα ευκαιρία,
ή κάποιος νέος κίνδυνος,
02:27
And if there's a newνέος opportunityευκαιρία
or a newνέος dangerκίνδυνος,
36
135215
3811
οι μέλισσες δεν μπορούν να αλλάξουν
το κοινωνικό τους σύστημα εν μία νυκτί.
02:31
the beesμέλισσες cannotδεν μπορώ reinventανακαλύψουμε εκ νέου
the socialκοινωνικός systemΣύστημα overnightδιανυκτέρευση.
37
139050
4543
Δεν μπορούν, για παράδειγμα,
να εκτελέσουν την βασίλισσα
02:35
They cannotδεν μπορώ, for exampleπαράδειγμα,
executeεκτέλεση the queenβασίλισσα
38
143617
2880
εγκαθιδρύοντας δημοκρατία μελισσών,
02:38
and establishεγκαθιδρύω a republicΔημοκρατία of beesμέλισσες,
39
146521
1906
ή μια κομμουνιστική δικτατορία
εργατριών μελισσών.
02:40
or a communistκομμουνιστική dictatorshipδικτατορία
of workerεργάτης beesμέλισσες.
40
148451
3102
02:44
Other animalsτων ζώων, like the socialκοινωνικός mammalsθηλαστικά --
41
152442
2343
Άλλα ζώα, σαν τα κοινωνικά θηλαστικά
-λύκοι, ελέφαντες, δελφίνια, χιμπατζήδες-
02:46
the wolvesλύκοι, the elephantsελέφαντες,
the dolphinsδελφίνια, the chimpanzeesχιμπατζήδες --
42
154809
3874
μπορούν να συνεργαστούν πολύ πιο ευέλικτα,
02:50
they can cooperateσυνεργάζονται much more flexiblyευέλικτα,
43
158707
2746
02:53
but they do so only in smallμικρό numbersαριθμούς,
44
161477
3341
αλλά το κάνουν μόνο σε μικρούς αριθμούς,
επειδή η συνεργασία ανάμεσα σε χιμπατζίδες
02:56
because cooperationσυνεργασία amongαναμεταξύ chimpanzeesχιμπατζήδες
45
164842
2873
βασίζεται στην οικειότητα
που έχουν μεταξύ τους.
02:59
is basedμε βάση on intimateοικεία knowledgeη γνώση,
one of the other.
46
167739
4048
Είμαι ένας χιμπατζής
και είσαι ένας χιμπατζής,
03:03
I'm a chimpanzeeχιμπατζής and you're a chimpanzeeχιμπατζής,
47
171811
2768
και θέλω να συνεργαστώ μαζί σου,
03:06
and I want to cooperateσυνεργάζονται with you.
48
174603
1803
03:08
I need to know you personallyπροσωπικά.
49
176430
2595
πρέπει να σε ξέρω προσωπικά.
Τι είδους χιμπατζής είσαι;
03:11
What kindείδος of chimpanzeeχιμπατζής are you?
50
179049
1770
03:12
Are you a niceόμορφη chimpanzeeχιμπατζής?
51
180843
1413
Είσαι ένας καλός χιμπατζής;
03:14
Are you an evilκακό chimpanzeeχιμπατζής?
52
182280
1653
Είσαι ένας σατανικός χιμπατζής;
03:15
Are you trustworthyαξιόπιστο?
53
183957
1444
Είσαι αξιόπιστος;
03:17
If I don't know you, how can I
cooperateσυνεργάζονται with you?
54
185425
3053
Αν δεν σε ξέρω, πώς μπορώ
να συνεργαστώ μαζί σου;
03:21
The only animalζώο that can combineσυνδυασμός
the two abilitiesικανότητες togetherμαζί
55
189676
3751
Το μόνο ζώο
που συνδυάζει τις δύο ικανότητες
03:25
and cooperateσυνεργάζονται bothκαι τα δυο flexiblyευέλικτα
and still do so in very largeμεγάλο numbersαριθμούς
56
193451
5296
και συνεργάζεται τόσο ευέλικτα
όσο και σε μεγάλους αριθμούς
είμαστε εμείς, οι Χόμο σάπιενς.
03:30
is us, HomoHomo sapienssapiens.
57
198771
1630
03:32
One versusεναντίον one, or even 10 versusεναντίον 10,
58
200973
4131
Ένας εναντίον ενός, ή ακόμα 10 εναντίον 10
οι χιμπατζίδες θα ήταν καλύτεροι από εμάς.
03:37
chimpanzeesχιμπατζήδες mightθα μπορούσε be better than us.
59
205128
2569
Αλλά, αν βάλετε 1.000 ανθρώπους
εναντίον 1.000 χιμπατζίδων,
03:40
But, if you pitpit 1,000 humansτου ανθρώπου
againstκατά 1,000 chimpanzeesχιμπατζήδες,
60
208112
5179
οι άνθρωποι θα κερδίσουν εύκολα,
για τον απλό λόγο
03:45
the humansτου ανθρώπου will winνίκη easilyεύκολα,
for the simpleαπλός reasonλόγος
61
213315
3618
ότι χίλιοι χιμπατζίδες δεν μπορούν
να συνεργαστούν καθόλου.
03:48
that a thousandχίλια chimpanzeesχιμπατζήδες
cannotδεν μπορώ cooperateσυνεργάζονται at all.
62
216957
3733
Και αν προσπαθήσετε να στριμώξετε
100.000 χιμπατζίδες
03:53
And if you now try to cramχώνω
100,000 chimpanzeesχιμπατζήδες
63
221337
4051
στην Όξφορντ Στριτ ή στο Γουέμπλεϊ,
03:57
into OxfordΟξφόρδη StreetΟδός,
or into WembleyΓουέμπλεϊ StadiumΣτάδιο,
64
225412
3616
ή στην Πλατεία Τιενανμέν ή στο Βατικανό,
04:01
or TienanmenΤιενανμέν SquareΠλατεία or the VaticanΒατικανό,
65
229052
2532
θα έχετε χάος, το απόλυτο χάος.
04:03
you will get chaosχάος, completeπλήρης chaosχάος.
66
231608
2617
04:06
Just imagineφαντάζομαι WembleyΓουέμπλεϊ StadiumΣτάδιο
with 100,000 chimpanzeesχιμπατζήδες.
67
234249
3859
Φανταστείτε το Γουέμπλεϊ με 100.000 χιμπατζίδες.
04:10
CompleteΟλοκλήρωση madnessτρέλα.
68
238616
1190
Σκέτη τρέλα.
04:12
In contrastαντίθεση, humansτου ανθρώπου normallyκανονικά
gatherμαζεύω there in tensδεκάδες of thousandsχιλιάδες,
69
240219
5942
Εν αντιθέσει, οι άνθρωποι συνήθως
συγκεντρώνονται εκεί κατά δεκάδες χιλιάδες
και το αποτέλεσμα
συνήθως δεν είναι χαοτικό.
04:18
and what we get is not chaosχάος, usuallyσυνήθως.
70
246185
3064
04:21
What we get is extremelyεπακρώς sophisticatedεκλεπτυσμένο
and effectiveαποτελεσματικός networksδικτύων of cooperationσυνεργασία.
71
249273
6087
Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικά προηγμένα
και αποτελεσματικά δίκτυα συνεργασίας.
04:28
All the hugeτεράστιος achievementsεπιτεύγματα
of humankindτης ανθρωπότητας throughoutκαθόλη τη διάρκεια historyιστορία,
72
256554
4590
Όλα τα μεγάλα επιτεύγματα
του ανθρώπου στην ιστορία,
είτε το μιλάμε για χτίσιμο πυραμίδων
είτε για πτήσεις στο φεγγάρι,
04:33
whetherκατά πόσο it's buildingΚτίριο the pyramidsπυραμίδες
or flyingπέταγμα to the moonφεγγάρι,
73
261168
3283
βασίστηκαν, όχι σε ατομικές ικανότητες,
04:36
have been basedμε βάση not
on individualάτομο abilitiesικανότητες,
74
264475
2575
αλλά στην ικανότητα να συνεργαζόμαστε
ευέλικτα σε μεγάλους αριθμούς.
04:39
but on this abilityικανότητα to cooperateσυνεργάζονται
flexiblyευέλικτα in largeμεγάλο numbersαριθμούς.
75
267074
3825
Σκεφτείτε ακόμα και αυτή την ομιλία
που κάνω τώρα.
04:43
Think even about this very talk
that I'm givingδίνοντας now:
76
271465
3657
Στέκομαι μπροστά από ένα κοινό
περίπου 300 με 400 ανθρώπων,
04:47
I'm standingορθοστασία here in frontεμπρός of an audienceακροατήριο
of about 300 or 400 people,
77
275146
5984
οι περισσότεροι από τους οποίους
μου είστε εντελώς άγνωστοι.
04:53
mostπλέον of you are completeπλήρης strangersαγνώστους to me.
78
281154
3124
04:56
SimilarlyΟμοίως, I don't really know
all the people who have organizedδιοργάνωσε
79
284928
4984
Ομοίως, δεν ξέρω όλους τους ανθρώπους
που οργάνωσαν και δούλεψαν
για αυτή την εκδήλωση
05:01
and workedεργάστηκε on this eventΕκδήλωση.
80
289936
1627
05:03
I don't know the pilotπιλότος
and the crewπλήρωμα membersμελών of the planeεπίπεδο
81
291994
3793
Δεν ξέρω τον πιλότο
και το πλήρωμα του αεροπλάνου
που με έφερε εδώ, χθες, στο Λονδίνο.
05:07
that broughtέφερε me over here,
yesterdayεχθές, to LondonΛονδίνο.
82
295811
2911
05:11
I don't know the people
who inventedεφευρέθηκε and manufacturedκατασκευάζονται
83
299286
3723
Δεν ξέρω τους ανθρώπους που εφηύραν
και κατασκεύασαν
αυτό το μικρόφωνο και αυτές τις κάμερες,
που καταγράφουν αυτά που λέω.
05:15
this microphoneμικρόφωνο and these camerasκάμερες,
whichοι οποίες are recordingεγγραφή what I'm sayingρητό.
84
303033
4510
05:20
I don't know the people
who wroteέγραψε all the booksβιβλία and articlesάρθρα
85
308123
3537
Δεν ξέρω τους ανθρώπους που έγραψαν
όλα τα βιβλία και τα άρθρα
που διάβασα για να προετοιμαστώ
για αυτή την ομιλία
05:23
that I readανάγνωση in preparationπαρασκευή for this talk.
86
311684
2393
Και σίγουρα δεν ξέρω όλους τους ανθρώπους
05:26
And I certainlyσίγουρα don't know all the people
87
314495
2810
που μπορεί να βλέπουν αυτή την ομιλία
μέσω διαδικτύου,
05:29
who mightθα μπορούσε be watchingβλέποντας this talk
over the InternetΣτο διαδίκτυο,
88
317329
3219
κάπου στο Μπουένος Άιρες ή στο Νέο Δελχί.
05:32
somewhereκάπου in BuenosΜπουένος AiresΆιρες or in NewΝέα DelhiΔελχί.
89
320572
3027
Ωστόσο, αν και δεν γνωρίζουμε
ο ένας τον άλλο,
05:36
NeverthelessΠαρόλα αυτά, even thoughαν και
we don't know eachκαθε other,
90
324162
3509
δουλεύουμε μαζί για να δημιουργήσουμε
αυτή την παγκόσμια ανταλλαγή ιδεών.
05:39
we can work togetherμαζί to createδημιουργώ
this globalπαγκόσμια exchangeανταλλαγή of ideasιδέες.
91
327695
5853
05:46
This is something chimpanzeesχιμπατζήδες cannotδεν μπορώ do.
92
334081
3051
Αυτό είναι κάτι που οι χιμπατζίδες
δεν μπορούν να κάνουν.
Επικοινωνούν, βέβαια,
05:49
They communicateεπικοινωνώ, of courseσειρά μαθημάτων,
93
337156
1814
05:50
but you will never catchσύλληψη a chimpanzeeχιμπατζής
travelingταξίδια to some distantμακρινός chimpanzeeχιμπατζής bandζώνη
94
338994
5799
αλλά δεν θα βρείτε ποτέ έναν χιμπατζή
να ταξιδεύει σε μια μακρινή ομάδα χιμπατζήδων
για να δώσει μια ομιλία για μπανάνες
ή για ελέφαντες,
05:56
to give them a talk about bananasμπανάνες
or about elephantsελέφαντες,
95
344817
4120
ή οτιδήποτε άλλο που μπορεί
να ενδιαφέρει τους χιμπατζίδες.
06:00
or anything elseαλλού that mightθα μπορούσε
interestενδιαφέρον chimpanzeesχιμπατζήδες.
96
348961
3008
06:05
Now cooperationσυνεργασία is, of courseσειρά μαθημάτων,
not always niceόμορφη;
97
353389
3490
Η συνεργασία βέβαια
δεν είναι πάντοτε καλή.
Όλα τα φρικτά πράγματα που έχουν κάνει
οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ιστορίας
06:08
all the horribleφρικτός things humansτου ανθρώπου
have been doing throughoutκαθόλη τη διάρκεια historyιστορία --
98
356903
4025
06:12
and we have been doing
some very horribleφρικτός things --
99
360952
2739
- κι έχουμε κάνει
μερικά πολύ φρικτά πράγματα -
06:15
all those things are alsoεπίσης basedμε βάση
on large-scaleμεγάλης κλίμακας cooperationσυνεργασία.
100
363715
5149
όλα αυτά βασίζονται επίσης
στην συνεργασία σε μεγάλη κλίμακα.
Οι φυλακές είναι ένα σύστημα συνεργασίας.
06:20
PrisonsΦυλακές are a systemΣύστημα of cooperationσυνεργασία;
101
368888
2596
06:23
slaughterhousesσφαγεία are a systemΣύστημα
of cooperationσυνεργασία;
102
371508
2990
Τα σφαγεία είναι ένα σύστημα συνεργασίας.
06:26
concentrationσυγκέντρωση campsστρατόπεδα
are a systemΣύστημα of cooperationσυνεργασία.
103
374522
3004
Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης
είναι ένα σύστημα συνεργασίας.
06:29
ChimpanzeesΟι χιμπατζήδες don't have slaughterhousesσφαγεία
and prisonsφυλακές and concentrationσυγκέντρωση campsστρατόπεδα.
104
377907
5180
Οι χιμπατζίδες δεν έχουν σφαγεία
και φυλακές και στρατόπεδα συγκέντρωσης.
06:36
Now supposeυποθέτω I've managedδιαχειρίζεται
to convinceπείθω you perhapsίσως that yes,
105
384183
3830
Ας υποθέσουμε ότι κατάφερα
να σας πείσω ότι ίσως ναι,
ελέγχουμε τον κόσμο επειδή συνεργαζόμαστε
ευέλικτα και σε μεγάλους αριθμούς.
06:40
we controlέλεγχος the worldκόσμος because we can
cooperateσυνεργάζονται flexiblyευέλικτα in largeμεγάλο numbersαριθμούς.
106
388037
5058
Η αμέσως επόμενη ερώτηση
που αμέσως γεννιέται
06:45
The nextεπόμενος questionερώτηση that immediatelyαμέσως arisesανακύπτει
107
393516
2948
06:48
in the mindμυαλό of an inquisitiveπερίεργος listenerακροατή is:
108
396488
2883
στο μυαλό ενός περίεργου ακροατή είναι:
06:51
How, exactlyακριβώς, do we do it?
109
399395
2284
Πώς, ακριβώς, το κάνουμε;
Τι μας επιτρέπει, μόνο σε εμάς
από όλα τα ζώα, να συνεργαζόμαστε έτσι;
06:54
What enablesδίνει τη δυνατότητα us aloneμόνος, of all the animalsτων ζώων,
to cooperateσυνεργάζονται in suchτέτοιος a way?
110
402083
5782
07:01
The answerαπάντηση is our imaginationφαντασία.
111
409714
2546
Η απάντηση είναι η φαντασία μας.
07:04
We can cooperateσυνεργάζονται flexiblyευέλικτα
with countlessαμέτρητος numbersαριθμούς of strangersαγνώστους,
112
412998
5432
Συνεργαζόμαστε ευέλικτα
με αμέτρητους ξένους,
επειδή μόνο εμείς,
από όλα τα ζώα στον πλανήτη,
07:10
because we aloneμόνος, of all
the animalsτων ζώων on the planetπλανήτης,
113
418454
3696
δημιουργούμε και πιστεύουμε
σε φαντασιώσεις, σε φανταστικές ιστορίες.
07:14
can createδημιουργώ and believe fictionsμυθοπλασίες,
fictionalφανταστικό storiesιστορίες.
114
422174
4623
Κι εφόσον όλοι πιστεύουν
στην ίδια φαντασίωση,
07:19
And as long as everybodyόλοι believesπιστεύει
in the sameίδιο fictionμυθιστόρημα,
115
427326
4588
όλοι υπακούν και ακολουθούν
τους ίδιους κανόνες,
07:23
everybodyόλοι obeysυπακούει and followsακολουθεί
the sameίδιο rulesκανόνες,
116
431938
3542
τις ίδιες νόρμες, τις ίδιες αξίες.
07:27
the sameίδιο normsκανόνες, the sameίδιο valuesαξίες.
117
435504
2289
07:30
All other animalsτων ζώων use
theirδικα τους communicationεπικοινωνία systemΣύστημα
118
438639
3899
Όλα τα άλλα ζώα χρησιμοποιούν
το επικοινωνιακό τους σύστημα
μόνο για να περιγράψουν
την πραγματικότητα.
07:34
only to describeπεριγράφω realityπραγματικότητα.
119
442562
2496
07:37
A chimpanzeeχιμπατζής mayενδέχεται say, "Look!
There's a lionλιοντάρι, let's runτρέξιμο away!"
120
445590
4217
Ένας χιμπατζής θα πει,
«Δείτε! Ένα λιοντάρι, ας φύγουμε!»
ή «Δείτε! Να μια μπανανιά!
Ας πάμε να πάρουμε μπανάνες!»
07:41
Or, "Look! There's a bananaμπανάνα treeδέντρο
over there! Let's go and get bananasμπανάνες!"
121
449831
4106
Οι άνθρωποι, από την άλλη, με την γλώσσα
δεν περιγράφουν μόνο την πραγματικότητα,
07:45
HumansΟι άνθρωποι, in contrastαντίθεση, use theirδικα τους languageΓλώσσα
not merelyαπλώς to describeπεριγράφω realityπραγματικότητα,
122
453961
6277
αλλά για να φτιάξουν νέες πραγματικότητες,
πλασματικές πραγματικότητες.
07:52
but alsoεπίσης to createδημιουργώ newνέος realitiesπραγματικότητα,
fictionalφανταστικό realitiesπραγματικότητα.
123
460262
4524
Ένας άνθρωπος μπορεί να πει «Δείτε,
υπάρχει ένας θεός πάνω από τα σύννεφα!
07:57
A humanο άνθρωπος can say, "Look,
there is a god aboveπανω the cloudsσύννεφα!
124
465278
3954
Και αν δεν κάνεις ό,τι σου λέω,
08:01
And if you don't do what I tell you to do,
125
469256
2080
08:03
when you dieκαλούπι, God will punishβαζω τιμωρια you
and sendστείλετε you to hellκόλαση."
126
471360
3205
όταν πεθάνεις, ο Θεός θα σε τιμωρήσει
και θα σε στείλει στην κόλαση».
Αν όλοι σας πιστέψετε την ιστορία
που εφηύρα,
08:06
And if you all believe this storyιστορία
that I've inventedεφευρέθηκε,
127
474986
3772
08:10
then you will followακολουθηστε the sameίδιο
normsκανόνες and lawsτου νόμου and valuesαξίες,
128
478782
3815
τότε θα ακολουθήσετε τις ίδιες νόρμες
και νόμους και αξίες,
και θα συνεργαστείτε.
08:14
and you can cooperateσυνεργάζονται.
129
482621
1292
Μόνο οι άνθρωποι
μπορούν να το κάνουν αυτό.
08:16
This is something only humansτου ανθρώπου can do.
130
484278
2350
Δεν θα πείσετε ποτέ ένα χιμπατζή
να σας δώσει μια μπανάνα
08:19
You can never convinceπείθω a chimpanzeeχιμπατζής
to give you a bananaμπανάνα
131
487207
3841
με την υπόσχεση «...αφού πεθάνεις,
θα πας στον παράδεισο των χιμπατζίδων...»
08:23
by promisingυποσχόμενος him, "... after you dieκαλούπι,
you'llθα το κάνετε go to chimpanzeeχιμπατζής heavenπαράδεισος ..."
132
491072
3793
08:26
(LaughterΤο γέλιο)
133
494889
1023
(Γέλια)
08:27
"... and you'llθα το κάνετε receiveλαμβάνω lots and lots
of bananasμπανάνες for your good deedsπράξεις.
134
495936
3262
«...και θα πάρεις πολλές μπανάνες
για τις καλές σου πράξεις.
Άρα δώσε μου αυτή την μπανάνα».
08:31
So now give me this bananaμπανάνα."
135
499222
1422
08:32
No chimpanzeeχιμπατζής will ever
believe suchτέτοιος a storyιστορία.
136
500668
2758
Κανένας χιμπατζής δεν θα πιστέψει
αυτή την ιστορία.
Μόνο οι άνθρωποι πιστεύουν
τέτοιες ιστορίες,
08:35
Only humansτου ανθρώπου believe suchτέτοιος storiesιστορίες,
137
503776
2690
08:38
whichοι οποίες is why we controlέλεγχος the worldκόσμος,
138
506490
2083
και γι' αυτό ελέγχουμε τον κόσμο,
08:40
whereasενώ the chimpanzeesχιμπατζήδες are lockedκλειδωμένο up
in zoosΖωολογικοί Κήποι and researchέρευνα laboratoriesεργαστήρια.
139
508597
4845
ενώ οι χιμπατζίδες είναι κλεισμένοι
σε ζωολογικούς κήπους και εργαστήρια.
08:46
Now you mayενδέχεται find it acceptableδεκτός that yes,
140
514904
2940
Μπορεί τώρα να σας φαίνεται αποδεκτό
ότι πράγματι,
08:49
in the religiousθρησκευτικός fieldπεδίο, humansτου ανθρώπου cooperateσυνεργάζονται
by believingπιστεύοντας in the sameίδιο fictionsμυθοπλασίες.
141
517868
6140
θρησκευτικά, οι άνθρωποι συνεργάζονται
πιστεύοντας τις ίδιες φαντασιώσεις.
Εκατομμύρια άνθρωποι συγκεντρώνονται
για να χτίσουν καθεδρικούς ή τεμένη
08:56
MillionsΕκατομμύρια of people come togetherμαζί
to buildχτίζω a cathedralΚαθεδρικός Ναός or a mosqueΤζαμί
142
524032
4952
ή να πολεμήσουν σε σταυροφορίες ή τζιχάντ,
επειδή όλοι πιστεύουν τις ίδιες ιστορίες
09:01
or fightπάλη in a crusadeσταυροφορία or a jihadΤζιχάντ, because
they all believe in the sameίδιο storiesιστορίες
143
529008
5742
για τον Θεό και τον παράδεισο
και την κόλαση.
09:06
about God and heavenπαράδεισος and hellκόλαση.
144
534774
2713
Αλλά αυτό στο οποίο θέλω να δώσω έμφαση
είναι ότι ο ίδιος ακριβώς μηχανισμός
09:09
But what I want to emphasizeτονίζω
is that exactlyακριβώς the sameίδιο mechanismμηχανισμός
145
537979
5239
υφίσταται σε όλες τις μορφές
μαζικής ανθρώπινης συνεργασίας,
09:15
underliesκρύβεται πίσω από all other formsμορφές
of mass-scaleμαζική κλίμακα humanο άνθρωπος cooperationσυνεργασία,
146
543242
5864
όχι μόνο στο θρησκευτικό τομέα.
09:21
not only in the religiousθρησκευτικός fieldπεδίο.
147
549130
2520
Πάρτε για παράδειγμα τον νομικό τομέα.
09:23
Take, for exampleπαράδειγμα, the legalνομικός fieldπεδίο.
148
551674
2278
09:26
MostΠερισσότερα legalνομικός systemsσυστήματα todayσήμερα in the worldκόσμος
are basedμε βάση on a beliefπίστη in humanο άνθρωπος rightsδικαιώματα.
149
554531
5977
Τα περισσότερα νομικά συστήματα σήμερα
βασίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα.
09:33
But what are humanο άνθρωπος rightsδικαιώματα?
150
561247
1777
Αλλά τι είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα;
Όπως ακριβώς ο Θεό και ο παράδεισος,
είναι μια ιστορία που δημιουργήσαμε.
09:35
HumanΑνθρώπινη rightsδικαιώματα, just like God and heavenπαράδεισος,
are just a storyιστορία that we'veέχουμε inventedεφευρέθηκε.
151
563596
4702
Δεν είναι ένα αληθινό αντικείμενο.
09:40
They are not an objectiveσκοπός realityπραγματικότητα;
152
568322
2318
Δεν είναι κάποιο βιολογικό αποτέλεσμα
του χόμο σάπιενς.
09:42
they are not some biologicalβιολογικός effectαποτέλεσμα
about homoομοφυλόφιλος sapienssapiens.
153
570664
3666
Πάρτε ένα ανθρώπινο ον, ανοίξτε τον,
κοιτάξτε μέσα,
09:46
Take a humanο άνθρωπος beingνα εισαι,
cutΤομή him openΆνοιξε, look insideμέσα,
154
574719
3799
και θα βρείτε καρδιά, νεφρά,
νευρώνες, ορμόνες, DNA,
09:50
you will find the heartκαρδιά, the kidneysτα νεφρά,
neuronsνευρώνες, hormonesορμόνες, DNADNA,
155
578542
5127
αλλά δεν θα βρείτε καθόλου δικαιώματα.
09:55
but you won'tσυνηθισμένος find any rightsδικαιώματα.
156
583693
1888
Το μόνο μέρος που θα βρείτε δικαιώματα
είναι στις ιστορίες
09:58
The only placeθέση you find rightsδικαιώματα
are in the storiesιστορίες
157
586200
3921
που δημιουργήσαμε και διαδώσαμε
τους τελευταίους αιώνες.
10:02
that we have inventedεφευρέθηκε and spreadδιάδοση around
over the last fewλίγοι centuriesαιώνες.
158
590145
4133
Μπορεί να είναι πολύ θετικές ιστορίες,
πολύ καλές ιστορίες,
10:06
They mayενδέχεται be very positiveθετικός storiesιστορίες,
very good storiesιστορίες,
159
594607
4930
αλλά είναι μόνο φανταστικές ιστορίες
που δημιουργήσαμε.
10:11
but they're still just fictionalφανταστικό storiesιστορίες
that we'veέχουμε inventedεφευρέθηκε.
160
599561
3563
Το ίδιο συμβαίνει και στον πολιτικό τομέα.
10:15
The sameίδιο is trueαληθής of the politicalπολιτικός fieldπεδίο.
161
603664
2520
Οι σημαντικότεροι παράγοντες
στην πολιτική είναι τα κράτη και έθνη.
10:18
The mostπλέον importantσπουδαίος factorsπαράγοντες
in modernμοντέρνο politicsπολιτική are statesκράτη μέλη and nationsέθνη.
162
606565
6370
Αλλά τι είναι τα κράτη και τα έθνη;
10:25
But what are statesκράτη μέλη and nationsέθνη?
163
613333
1800
Δεν είναι μια αντικειμενική πραγματικότητα
10:27
They are not an objectiveσκοπός realityπραγματικότητα.
164
615593
2125
Ένα βουνό είναι μια αντικειμενική
πραγματικότητα.
10:29
A mountainβουνό is an objectiveσκοπός realityπραγματικότητα.
165
617742
2713
Το βλέπετε, το αγγίζετε,
το μυρίζετε ακόμα.
10:32
You can see it, you can touchαφή it,
you can ever smellμυρωδιά it.
166
620479
3284
10:36
But a nationέθνος or a stateκατάσταση,
167
624223
1772
Αλλά ένα κράτος ή ένα έθνος,
10:38
like IsraelΙσραήλ or IranΙράν or FranceΓαλλία or GermanyΓερμανία,
168
626019
3780
όπως το Ισραήλ ή το Ιράν ή η Γαλλία
ή η Γερμανία,
είναι απλά μια ιστορία που επινοήσαμε
10:41
this is just a storyιστορία that we'veέχουμε inventedεφευρέθηκε
169
629823
2740
10:44
and becameέγινε extremelyεπακρώς attachedσυνημμένο to.
170
632587
1974
και στην οποία έχουμε προσκοληθεί.
Το ίδιο συμβαίνει και στον οικονομικό τομέα.
10:46
The sameίδιο is trueαληθής of the economicοικονομικός fieldπεδίο.
171
634949
2504
Οι σημαντικότεροι παίκτες σήμερα
στην παγκόσμια οικονομία
10:49
The mostπλέον importantσπουδαίος actorsηθοποιούς todayσήμερα
in the globalπαγκόσμια economyοικονομία
172
637892
3706
είναι οι εταιρείες
και οι όμιλοι επιχειρήσεων.
10:53
are companiesεταιρείες and corporationsεταιρειών.
173
641622
2262
10:56
ManyΠολλά of you todayσήμερα, perhapsίσως, work
for a corporationεταιρεία,
174
644407
3731
Πολλοί από εσάς σήμερα, ίσως,
δουλεύετε για μια εταιρεία,
όπως η Google ή η Toyota
ή τα ΜακΝτόναλντς.
11:00
like GoogleGoogle or ToyotaToyota or McDonald'sMcDonald's.
175
648162
3050
Αλλά τί είναι ακριβώς αυτές;
11:03
What exactlyακριβώς are these things?
176
651577
1818
11:05
They are what lawyersδικηγόρους call legalνομικός fictionsμυθοπλασίες.
177
653982
3947
Είναι αυτό που οι δικηγόροι
αποκαλούν πλάσματα δικαίου.
Είναι ιστορίες που επινοήθηκαν
και συντηρούνται
11:10
They are storiesιστορίες inventedεφευρέθηκε and maintainedδιατηρείται
178
658359
3476
από τους ισχυρούς μάγους
που αποκαλούμε δικηγόρους.
11:13
by the powerfulισχυρός wizardsοδηγούς we call lawyersδικηγόρους.
179
661859
3333
11:17
(LaughterΤο γέλιο)
180
665216
1445
(Γέλια)
Και τι κάνουν οι εταιρείες όλη την ημέρα;
11:18
And what do corporationsεταιρειών do all day?
181
666685
3419
11:22
MostlyΩς επί το πλείστον, they try to make moneyχρήματα.
182
670128
2853
Κυρίως, προσπαθούν να κερδίσουν χρήματα.
Τι είναι όμως τα χρήματα;
11:25
YetΑκόμη, what is moneyχρήματα?
183
673411
1333
11:26
Again, moneyχρήματα is not an objectiveσκοπός realityπραγματικότητα;
it has no objectiveσκοπός valueαξία.
184
674768
5166
Πάλι, δεν είναι αντικειμενική
πραγματικότητα, δεν έχουν πραγματική αξία.
Πάρτε αυτό το πράσινο κομμάτι
χαρτί, το δολάριο.
11:31
Take this greenπράσινος pieceκομμάτι
of paperχαρτί, the dollarδολάριο billνομοσχέδιο.
185
679958
3317
Κοιτάξτε το - δεν έχει αξία.
11:35
Look at it -- it has no valueαξία.
186
683299
2377
Δεν μπορείτε να το φάτε, να το πιείτε,
11:37
You cannotδεν μπορώ eatτρώω it, you cannotδεν μπορώ drinkποτό it,
187
685700
2234
ούτε να το φορέσετε.
11:39
you cannotδεν μπορώ wearφορούν it.
188
687958
1292
Ήρθαν όμως αυτοί οι αρχιπαραμυθάδες,
11:41
But then cameήρθε alongκατά μήκος
these masterκύριος storytellersπαραμυθάδες --
189
689633
4041
οι μεγάλοι τραπεζίτες,
11:45
the bigμεγάλο bankersτραπεζίτες,
190
693698
1484
οι υπουργοί οικονομικών,
11:47
the financeχρηματοδότηση ministersΟι υπουργοί,
191
695206
1440
11:48
the primeπρωταρχική ministersΟι υπουργοί --
192
696670
1354
οι πρωθυπουργοί,
11:50
and they tell us a very convincingπειστικός storyιστορία:
193
698048
2478
και μας είπαν μια πολύ πειστική ιστορία:
«Βλέπετε αυτό εδώ
το πράσινο κομμάτι χαρτί;
11:52
"Look, you see this greenπράσινος pieceκομμάτι of paperχαρτί?
194
700550
1958
11:54
It is actuallyπράγματι worthαξία 10 bananasμπανάνες."
195
702532
2583
Αξίζει 10 μπανάνες στην πραγματικότητα».
11:57
And if I believe it, and you believe it,
196
705591
2109
Αν το πιστεύω εγώ, και εσείς,
και όλοι το πιστέψουν,
11:59
and everybodyόλοι believesπιστεύει it,
197
707724
1516
λειτουργεί.
12:01
it actuallyπράγματι worksεργοστάσιο.
198
709264
1864
Μπορώ να πάρω
αυτό το άχρηστο κομμάτι χαρτί,
12:03
I can take this worthlessάνευ αξίας pieceκομμάτι of paperχαρτί,
199
711152
2913
να πάω στο σούπερ μάρκετ,
12:06
go to the supermarketσουπερμάρκετ,
200
714089
1637
να το δώσω σε έναν άγνωστο
που δεν έχω ξαναδεί,
12:07
give it to a completeπλήρης strangerξένος
whomποιόν I've never metσυνάντησε before,
201
715750
4007
και να πάρω σε αντάλλαγμα
αληθινές μπανάνες που μπορώ να φάω.
12:11
and get, in exchangeανταλλαγή, realπραγματικός bananasμπανάνες
whichοι οποίες I can actuallyπράγματι eatτρώω.
202
719781
4685
Αυτό είναι κάτι εκπληκτικό.
12:16
This is something amazingφοβερο.
203
724870
1721
Δεν θα μπορέσετε ποτέ να το κάνετε
με χιμπατζήδες.
12:18
You could never do it with chimpanzeesχιμπατζήδες.
204
726615
2078
12:20
ChimpanzeesΟι χιμπατζήδες tradeεμπορικές συναλλαγές, of courseσειρά μαθημάτων:
205
728717
1945
Οι χιμπατζήδες ανταλλάσσουν, βέβαια:
«Ναι, μου δίνεις μια καρύδα,
σου δίνω μια μπανάνα».
12:22
"Yes, you give me a coconutκαρύδας,
I'll give you a bananaμπανάνα."
206
730686
2750
12:25
That can work.
207
733460
1238
Δουλεύει.
Αλλά, μου δίνεις ένα άχρηστο κομμάτι χαρτί
12:26
But, you give me
a worthlessάνευ αξίας pieceκομμάτι of paperχαρτί
208
734722
2992
και περιμένεις να σου δώσω μια μπανάνα;
12:29
and you exceptεκτός me to give you a bananaμπανάνα?
209
737738
2014
Σε καμιά περίπτωση!
12:31
No way!
210
739776
1152
Τι νομίζεις ότι είμαι, άνθρωπος;
12:32
What do you think I am, a humanο άνθρωπος?
211
740952
1581
12:34
(LaughterΤο γέλιο)
212
742557
2373
(Γέλια)
Τα χρήματα, είναι η πιο πετυχημένη ιστορία
12:36
MoneyΧρήματα, in factγεγονός, is
the mostπλέον successfulεπιτυχής storyιστορία
213
744954
4119
που δημιουργήθηκε και ειπώθηκε
από ανθρώπους,
12:41
ever inventedεφευρέθηκε and told by humansτου ανθρώπου,
214
749097
2656
επειδή είναι η μόνη που πιστεύουν όλοι.
12:43
because it is the only storyιστορία
everybodyόλοι believesπιστεύει.
215
751777
4343
12:48
Not everybodyόλοι believesπιστεύει in God,
216
756692
2790
Δεν πιστεύουν όλοι στο Θεό,
δεν πιστεύουν όλοι
στα ανθρώπινα δικαιώματα,
12:51
not everybodyόλοι believesπιστεύει in humanο άνθρωπος rightsδικαιώματα,
217
759506
3025
δεν πιστεύουν όλοι στον εθνικισμό,
12:54
not everybodyόλοι believesπιστεύει in nationalismο εθνικισμός,
218
762555
2785
αλλά όλοι πιστεύουν στα χρήματα,
και στο δολάριο.
12:57
but everybodyόλοι believesπιστεύει in moneyχρήματα,
and in the dollarδολάριο billνομοσχέδιο.
219
765364
3743
13:01
Take, even, OsamaΟ Οσάμα BinBin LadenΦορτωμένο.
220
769514
1981
Πάρτε ακόμα και τον Οσάμα Μπιν Λάντεν.
Μισούσε την αμερικανική πολιτική
και την αμερικανική θρησκεία
13:03
He hatedμισητός AmericanΑμερικανική politicsπολιτική
and AmericanΑμερικανική religionθρησκεία
221
771519
3687
και την αμερικανική κουλτούρα,
13:07
and AmericanΑμερικανική cultureΠολιτισμός,
222
775230
1449
13:08
but he had no objectionένσταση
to AmericanΑμερικανική dollarsδολάρια.
223
776703
2806
αλλά δεν είχε ενστάσεις
στα αμερικανικά δολάρια.
Στην πραγματικότητα του άρεσαν πολύ.
13:11
He was quiteαρκετά fondλάτρης of them, actuallyπράγματι.
224
779533
2095
13:13
(LaughterΤο γέλιο)
225
781652
1903
(Γέλια)
13:16
To concludeκαταλήγω, then:
226
784166
1700
Για να συνοψίσω λοιπόν:
Εμείς οι άνθρωποι ελέγχουμε τον κόσμο
διότι ζούμε σε μια διπλή πραγματικότητα.
13:17
We humansτου ανθρώπου controlέλεγχος the worldκόσμος
because we liveζω in a dualδιπλός realityπραγματικότητα.
227
785890
5768
13:24
All other animalsτων ζώων liveζω
in an objectiveσκοπός realityπραγματικότητα.
228
792531
3913
Όλα τα άλλα ζώα ζουν
σε μια αντικειμενική πραγματικότητα.
13:28
TheirΤους realityπραγματικότητα consistsαποτελείται
of objectiveσκοπός entitiesοντότητες,
229
796992
4552
Η πραγματικότητά τους αποτελείται
από αντικειμενικές οντότητες,
όπως ποτάμια και δέντρα
και λιοντάρια και ελέφαντες.
13:33
like riversποταμών and treesδέντρα
and lionsλιοντάρια and elephantsελέφαντες.
230
801568
3943
13:38
We humansτου ανθρώπου, we alsoεπίσης liveζω
in an objectiveσκοπός realityπραγματικότητα.
231
806067
3683
Εμείς οι άνθρωποι, επίσης ζούμε
σε μια αντικειμενική πραγματικότητα.
Στον κόσμο μας έχουμε επίσης ποτάμια
και δέντρα και λιοντάρια και ελέφαντες.
13:41
In our worldκόσμος, too, there are riversποταμών
and treesδέντρα and lionsλιοντάρια and elephantsελέφαντες.
232
809774
5068
13:47
But over the centuriesαιώνες,
233
815421
1845
Αλλά μέσα στους αιώνες,
13:49
we have constructedκατασκευάστηκε on topμπλουζα
of this objectiveσκοπός realityπραγματικότητα
234
817290
4727
έχουμε κατασκευάσει πάνω από αυτή
την αντικειμενική πραγματικότητα
μια δεύτερη φανταστική πραγματικότητα,
13:54
a secondδεύτερος layerστρώμα of fictionalφανταστικό realityπραγματικότητα,
235
822041
3493
μια πραγματικότητα αποτελούμενη
από φανταστικές οντότητες,
13:57
a realityπραγματικότητα madeέκανε of fictionalφανταστικό entitiesοντότητες,
236
825558
3564
όπως έθνη, θεοί, χρήματα, εταιρείες.
14:01
like nationsέθνη, like godsΘεοί,
like moneyχρήματα, like corporationsεταιρειών.
237
829146
4533
14:06
And what is amazingφοβερο is that
as historyιστορία unfoldedξετυλίγονται,
238
834481
4634
Αυτό που είναι εκπληκτικό είναι
ότι όπως εξελισσόταν η ιστορία,
αυτή η φανταστική πραγματικότητα
έγινε όλο και πιο ισχυρή
14:11
this fictionalφανταστικό realityπραγματικότητα becameέγινε
more and more powerfulισχυρός
239
839139
5396
ώστε σήμερα, οι ισχυρότερες
δυνάμεις στον κόσμο
14:16
so that todayσήμερα, the mostπλέον powerfulισχυρός
forcesδυνάμεις in the worldκόσμος
240
844559
4501
είναι αυτές οι φανταστικές οντότητες.
14:21
are these fictionalφανταστικό entitiesοντότητες.
241
849084
1965
14:23
TodayΣήμερα, the very survivalεπιβίωση of riversποταμών
and treesδέντρα and lionsλιοντάρια and elephantsελέφαντες
242
851715
6794
Η επιβίωση των ποταμιών, των δέντρων,
των λιονταριών και των ελεφάντων σήμερα
εξαρτάται από τις αποφάσεις
και τις επιθυμίες φανταστικών οντοτήτων,
14:30
dependsΕξαρτάται on the decisionsαποφάσεων and wishesεπιθυμεί
of fictionalφανταστικό entitiesοντότητες,
243
858533
5105
όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Google,
η Παγκόσμια Τράπεζα.
14:35
like the UnitedΕνωμένοι StatesΚράτη μέλη, like GoogleGoogle,
like the WorldΚόσμο BankΤράπεζα --
244
863662
4537
Οντότητες που υπάρχουν
μόνο στην φαντασία μας.
14:40
entitiesοντότητες that existυπάρχει only
in our ownτα δικά imaginationφαντασία.
245
868223
4039
14:44
Thank you.
246
872929
1152
Ευχαριστώ.
14:46
(ApplauseΧειροκροτήματα)
247
874105
4571
(Χειροκρότημα)
Μπρούνο Γκιουσάνι:
Γιουβάλ, έβγαλες ένα καινούργιο βιβλίο.
14:56
BrunoΜπρούνο GiussaniGiussani: YuvalYuval, you have
a newνέος bookΒιβλίο out.
248
884299
2210
14:58
After SapiensSapiens, you wroteέγραψε anotherαλλο one,
249
886533
1803
Μετά τον Σάπιενς, έγραψες άλλο ένα,
15:00
and it's out in HebrewΕβραϊκά, but not
yetΑκόμη translatedμεταφραστεί into ...
250
888360
2587
κυκλοφορεί στα Εβραϊκά,
αλλά δεν έχει μεταφραστεί ακόμα...
15:02
YuvalYuval NoahΝώε HarariHarari: I'm workingεργαζόμενος on
the translationμετάφραση as we speakμιλώ.
251
890971
2929
ΓΝΧ: Δουλεύω την μετάφραση αυτή τη στιγμή.
ΜΓ: Στο βιβλίο, αν καταλαβαίνω σωστά,
15:05
BGBG: In the bookΒιβλίο, if I
understandκαταλαβαίνουν it correctlyσωστά,
252
893924
2168
15:08
you argueλογομαχώ that the amazingφοβερο breakthroughsανακαλύψεις
that we are experiencingβιώνουν right now
253
896116
5629
ισχυρίζεσαι ότι οι εκπλητικές ανακαλύψεις
που βιώνουμε αυτή τη στιγμή
δεν θα κάνουν μόνο
τις ζωές μας ευκολότερες,
15:13
not only will potentiallyενδεχομένως
make our livesζωή better,
254
901769
2259
αλλά θα δημιουργήσουν,
-και χρησιμοποιώ τα λόγια σου-
15:16
but they will createδημιουργώ -- and I quoteπαραθέτω, αναφορά you --
255
904052
2236
15:18
"... newνέος classesμαθήματα and newνέος classτάξη strugglesαγώνες,
just as the industrialβιομηχανικός revolutionεπανάσταση did."
256
906312
4618
«καινούργιες τάξεις και ταξικούς αγώνες,
όπως και η βιομηχανική επανάσταση».
15:22
Can you elaborateεπεξεργάζομαι for us?
257
910954
1223
Μπορείς να το αναλύσεις;
15:24
YNHYNH: Yes. In the industrialβιομηχανικός revolutionεπανάσταση,
258
912670
1924
ΓΝΧ: Ναι. Στην βιομηχανική επανάσταση,
είδαμε την δημιουργία μιας νέας τάξης,
το αστικό προλεταριάτο.
15:26
we saw the creationδημιουργία of a newνέος classτάξη
of the urbanαστικός proletariatπρολεταριάτο.
259
914618
4902
Ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνικοπολιτικής
ιστορίας των τελευταίων 200 ετών
15:31
And much of the politicalπολιτικός and socialκοινωνικός
historyιστορία of the last 200 yearsχρόνια involvedεμπλεγμένος
260
919544
5110
ασχολήθηκε με αυτή την τάξη,
και τα νέα προβλήματα και ευκαιρίες.
15:36
what to do with this classτάξη,
and the newνέος problemsπροβλήματα and opportunitiesευκαιρίες.
261
924678
3626
Τώρα, βιώνουμε την δημιουργία μιας νέας
τεράστιας τάξης άχρηστων ανθρώπων.
15:40
Now, we see the creationδημιουργία of a newνέος
massiveογκώδης classτάξη of uselessάχρηστος people.
262
928328
4632
(Γέλια)
15:44
(LaughterΤο γέλιο)
263
932984
1001
15:46
As computersΥπολογιστές becomeγίνομαι better and better
in more and more fieldsπεδία,
264
934009
5361
Ενώ οι υπολογιστές γίνονται καλύτεροι
σε περισσότερους τομείς,
υπάρχει η πιθανότητα ότι εκείνοι
θα τα καταφέρνουν καλύτερα από εμάς
15:51
there is a distinctδιακριτή possibilityδυνατότητα that
computersΥπολογιστές will out-performνα έχουν καλύτερες επιδόσεις us
265
939394
4892
στις περισσότερες δουλειές
και θα κάνουν τους ανθρώπους περιττούς.
15:56
in mostπλέον tasksκαθήκοντα and will make
humansτου ανθρώπου redundantπεριττός.
266
944310
3603
15:59
And then the bigμεγάλο politicalπολιτικός
and economicοικονομικός questionερώτηση
267
947937
2737
Τότε το μεγάλο πολιτικό
και οικονομικό ερώτημα
16:02
of the 21stst centuryαιώνας will be,
268
950698
2363
του 21ου αιώνα θα είναι,
«Γιατί χρειαζόμαστε τους ανθρώπους;»
16:05
"What do we need humansτου ανθρώπου for?",
269
953085
2162
ή τουλάχιστον, «Γιατί χρειαζόμαστε
τόσους πολλούς ανθρώπους;»
16:07
or at leastελάχιστα, "What do we need
so manyΠολλά humansτου ανθρώπου for?"
270
955271
3367
ΜΓ: Έχεις απάντηση μέσα στο βιβλίο;
16:10
BGBG: Do you have an answerαπάντηση in the bookΒιβλίο?
271
958662
2458
ΓΝΧ: Επί του παρόντος, το καλύτερο
που μπορούμε να κάνουμε
16:13
YNHYNH: At presentπαρόν, the bestκαλύτερος guessεικασία
we have is to keep them happyευτυχισμένος
272
961144
4020
είναι να τους κρατάμε χαρούμενους
με ναρκωτικά και βιντεοπαιχνίδια...
16:17
with drugsφάρμακα and computerυπολογιστή gamesΠαιχνίδια ...
273
965188
1797
16:19
(LaughterΤο γέλιο)
274
967009
1001
(Γέλια)
16:20
but this doesn't soundήχος
like a very appealingελκυστικό futureμελλοντικός.
275
968034
3271
αλλά αυτό δεν ακούγεται
σαν ένα πολύ ελκυστικό μέλλον.
ΜΓ: ΟΚ, οπότε βασικά λες
στο βιβλίο και τώρα,
16:23
BGBG: Ok, so you're basicallyβασικα sayingρητό
in the bookΒιβλίο and now,
276
971329
2809
16:26
that for all the discussionσυζήτηση
about the growingκαλλιέργεια evidenceαπόδειξη
277
974162
2786
για την συζήτηση σχετικά με τα στοιχεία
μεγάλης οικονομικής ανισότητας,
16:28
of significantσημαντικός economicοικονομικός inequalityανισότητα,
we are just kindείδος of at the beginningαρχή
278
976972
3763
ότι είμαστε μόνο
στην αρχή της διαδικασίας;
16:32
of the processεπεξεργάζομαι, διαδικασία?
279
980759
1157
ΓΝΧ: Πάλι, δεν είναι μια προφητεία,
16:34
YNHYNH: Again, it's not a prophecyπροφητεία;
280
982225
1526
16:35
it's seeingβλέπων all kindsείδη
of possibilitiesδυνατότητες before us.
281
983775
3943
βλέπουμε απλά όλες τις πιθανότητες
μπροστά μας.
Μια πιθανότητα είναι η δημιουργία
μιας τεράστιας τάξης άχρηστων ανθρώπων.
16:39
One possibilityδυνατότητα is this creationδημιουργία
of a newνέος massiveογκώδης classτάξη of uselessάχρηστος people.
282
987742
4982
Μια άλλη πιθανότητα είναι
η διαίρεση του ανθρώπινου είδους
16:44
AnotherΈνα άλλο possibilityδυνατότητα is
the divisionδιαίρεση of humankindτης ανθρωπότητας
283
992748
3140
16:47
into differentδιαφορετικός biologicalβιολογικός castesκάστες,
284
995912
2991
σε διαφορετικές βιολογικές κάστες,
16:50
with the richπλούσιος beingνα εισαι upgradedαναβάθμιση
into virtualεικονικός godsΘεοί,
285
998927
4291
με τους πλούσιους να αναβαθμίζονται
σε εικονικούς θεούς,
16:55
and the poorΦτωχός beingνα εισαι degradedυποβαθμισμένη
to this levelεπίπεδο of uselessάχρηστος people.
286
1003242
4308
και οι φτωχοί να υποβαθμιστούν
στο επίπεδο των άχρηστων ανθρώπων.
ΜΓ: Μου φαίνεται θα υπάρξει ακόμα
μια ομιλία TED σε ένα δύο χρόνια.
16:59
BGBG: I feel there is anotherαλλο TEDTED talk
comingερχομός up in a yearέτος or two.
287
1007574
3022
17:02
Thank you, YuvalYuval, for makingκατασκευή the tripταξίδι.
288
1010620
1822
Ευχαριστώ Γιουβάλ,
που έκανες το ταξίδι.
17:04
YNHYNH: ThanksΕυχαριστώ!
289
1012466
1156
ΓΝΧ: Ευχαριστώ!
17:05
(ApplauseΧειροκροτήματα)
290
1013646
1665
(Χειροκρότημα)
Reviewed by Ilias Zadik

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Yuval Noah Harari - Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake.

Why you should listen

In his book, Homo Deus: A Brief History of Tomorrow, Yuval Noah Harari explores the projects, dreams and nightmares that will shape the 21st century -- from overcoming death to creating artificial life. He maps the future and asks fundamental questions: Where do we go from here? How will we protect this fragile world from our own destructive powers? The book has sold four million copies since its publication in 2016.

Harari's previous book, Sapiens: A Brief History of Humankind, explores what made homo sapiens the most successful species on the planet. His answer: We are the only animal that can believe in things that exist purely in our imagination, such as gods, states, money, human rights, corporations and other fictions, and we have developed a unique ability to use these stories to unify and organize groups and ensure cooperation. Sapiens has sold eight million copies and been translated into more than 50 languages. Bill GatesMark Zuckerberg and President Barack Obama have recommended it as a must-read.

Harari lectures as a Professor of history at The Hebrew University of Jerusalem, where he specializes in world history, medieval history and military history. His current research focuses on macro-historical questions: What is the relationship between history and biology? What is the essential difference between Homo sapiens and other animals? Is there justice in history? Does history have a direction? Did people become happier as history unfolded? Harari has written for newspapers such as The Guardian, Financial Times, the Times, Nature magazine and the Wall Street Journal.

Harari's new book, 21 Lessons for the 21st Century, will take the pulse of our current global climate, focusing on the biggest questions of the present moment: What is really happening right now? What are today’s greatest challenges and choices? What should we pay attention to? The book will be published in multiple languages in September 2018.

More profile about the speaker
Yuval Noah Harari | Speaker | TED.com