ABOUT THE SPEAKER
Adam Spencer - Science communicator
Radio host Adam Spencer fills Sydney's drive-time mornings with smart math and science talk.

Why you should listen

Adam Spencer is the breakfast host on 702 ABC Sydney, the most listened-to talk show in Australia's biggest and most competitive market -- but (or maybe because) in between the usual fare of weather, traffic and local politics he weaves a spell of science, mathematics and general nerdery. Really! In a radio landscape dominated by shock jocks and morning zoos, he plays eclectic tunes, talks math, and never misses the chance to interview a Nobel Prize winner. Which is unsurprising once you find out that this former world debating champion had actually started on a PhD in Pure Mathematics before he began dabbling in improv comedy, which eventually led to his media career.

"Numbers," he says, "are the musical notes with which the symphony of the universe is played."

Watch Adam's promo video for this talk -- and follow the hashtag #PrimePush.

More profile about the speaker
Adam Spencer | Speaker | TED.com
TED2013

Adam Spencer: Why I fell in love with monster prime numbers

اَدَم اسپنسر: چرا عاشق اعداد اول غول پیکر شدم

Filmed:
2,209,386 views

اونها میلیونها رقم هستند، و ارتشی از ریاضی دانها و کامپیوتر ها بدنبالشون-- چرا نباید عاشق اعداد اول غول آسا باشیم؟ اَدَم اسپنسر، کمدین وکسی که یک عمر شیفته ریاضی بوده، دلیل علاقه اش به این اعداد عجیب و جادوی اسرار آمیز ریاضی را برایمان توضیح میدهد.
- Science communicator
Radio host Adam Spencer fills Sydney's drive-time mornings with smart math and science talk. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Ahآه yes, those universityدانشگاه daysروزها,
0
942
2828
آه بله، اون روزهاى دانشگاه،
00:15
a headyسرحال است mixمخلوط کردن of PhPh.D-levelسطح D pureخالص mathematicsریاضیات
1
3770
3903
ترکیبی از ریاضیات محض در سطح دکترا
00:19
and worldجهان debatingبحث championshipsمسابقات قهرمانی,
2
7673
2471
و مسابقات قهرمانی جهانی مناظرات،
00:22
or, as I like to say, "Helloسلام, ladiesخانم ها. Oh yeah."
3
10144
5253
یا شایدم باید گفت، « سلام خانها، بـــــله»
00:27
Didn't get much sexierسکسی than the Spenceاسپنس
4
15397
1992
بگذارید عرض کنم، خیلی جذاب تر از «اسپنس»
00:29
at universityدانشگاه, let me tell you.
5
17389
1464
در دانشگاه نبود.
00:30
It is suchچنین a thrillهیجان for a humbleفروتنانه breakfastصبحانه radioرادیو announcerگوینده
6
18853
4386
این برای یک گوینده معمولی رادیو
صبحگاهی خیلی هیجان انگیزه
00:35
from Sydneyسیدنی, Australiaاسترالیا, to be here on the TEDTED stageمرحله
7
23239
2331
که از سیدنی استرالیا به روی صحنه TED بره
00:37
literallyعینا on the other sideسمت of the worldجهان.
8
25570
2163
واقعا از اون طرف دنیا.
00:39
And I wanted to let you know, a lot of the things you've heardشنیدم
9
27733
1633
و میخوام بگم، خیلی از چیزهایی که
00:41
about Australiansاسترالیایی ها are trueدرست است.
10
29366
1645
در مورد استرالیایی ها شنیدید، درسته.
00:43
From the youngestجوانترین of agesسنین, we displayنمایش دادن
11
31011
2422
از همون جوونی، ما معرف
00:45
a prodigiousشگفت انگیز sportingورزشی talentاستعداد.
12
33433
2511
استعداد های ورزشی شگرفی هستیم.
00:47
On the fieldرشته of battleنبرد, we are braveشجاع and nobleنجیب warriorsجنگجویان.
13
35944
4345
در میدان مبارزه، جنگجوهایی شجاع و بلند نظر.
00:52
What you've heardشنیدم is trueدرست است.
14
40289
657
آنچه شنیده اید درسته.
00:52
Australiansاسترالیایی ها, we don't mindذهن a bitبیت of a drinkنوشیدن,
15
40946
3824
در استرالیا، کمی نوشیدنی ایرادی ندارد،
00:56
sometimesگاه گاهی to excessاضافی, leadingمنتهی شدن to embarrassingشرم آور socialاجتماعی situationsموقعیت ها. (Laughterخنده)
16
44770
3750
بعضی وقتها یک کم بیشترش منجر
به شرایطی خجالت آور میشود، ( خنده )
01:00
This is my father'sپدر work Christmasکریسمس partyمهمانی, Decemberدسامبر 1973.
17
48520
6187
این میهمانی کاری کریسمس پدرم
در دسامبر ۱۹۷۳ است.
01:06
I'm almostتقریبا fiveپنج yearsسالها oldقدیمی. Fairنمایشگاه to say,
18
54707
1922
من تقریبا ۵ سالمه، فکر کنم،
01:08
I'm enjoyingلذت بردن از the day a lot more than Santaسانتا was.
19
56629
2380
من خیلی بیشتر از سانتا
اون روز بهم خوش گذشت.
01:11
But I standایستادن before you todayامروز
20
59009
3880
اما امروز جلوتون ایستاده ام
01:14
not as a breakfastصبحانه radioرادیو hostمیزبان,
21
62889
1446
نه به عنوان مجری برنامه صبح رادیو،
01:16
not as a comedianکمدین, but as someoneکسی who was, is,
22
64335
3906
نه به عنوان کمدین، بلکه به عنوان کسی که
یک ریاضیدان بوده، هست،
01:20
and always will be a mathematicianریاضیدان.
23
68241
3180
و خواهد بود.
01:23
And anyoneهر کسی who'sچه کسی است been bittenضرب و شتم by the numbersشماره bugاشکال
24
71421
2194
و هرکس که نیش جانوری بنام اعداد را خورده
01:25
knowsمی داند that it bitesگزش earlyزود and it bitesگزش deepعمیق.
25
73615
3760
میداند که خیلی زود و عمیق نیش میزنه.
01:29
I castقالب my mindذهن back when I was in secondدومین gradeمقطع تحصیلی
26
77375
2937
وقتی به زمانی که کلاس دوم بودم فکر میکنم
01:32
at a beautifulخوشگل little government-runدولت در حال اجرا است schoolمدرسه
27
80312
2023
یک مدرسه زیبای کوچک دولتی
01:34
calledبه نام Boroniaبوریا Parkپارک in the suburbsحومه شهر of Sydneyسیدنی,
28
82335
3755
به نام «بورونیا پارک» در حومه سیدنی،
01:38
and as we cameآمد up towardsبه سمت lunchtimeوقت ناهار, our teacherمعلم,
29
86090
2061
و وقتی که نزدیک ساعت
ناهار میشدیم، معلم ما،
01:40
Msخانم. Russellراسل, said to the classکلاس,
30
88151
1728
خانم راسل، به کلاس گفت،
01:41
"Hey, yearسال two. What do you want to do after lunchناهار?
31
89879
2465
آهای، کلاس دومی ها،
دوست دارید بعد از ناهار چکار کنیم؟
01:44
I've got no plansبرنامه ها."
32
92344
2269
من برنامه ای ندارم.
01:46
It was an exerciseورزش in democraticدموکراتیک schoolingآموزش و پرورش,
33
94613
3147
این تمرینی برای مدارس دموکراتیک بود،
01:49
and I am all for democraticدموکراتیک schoolingآموزش و پرورش, but we were only sevenهفت.
34
97760
4622
و من کلا با مدرسه دموکراتیک موافقم،
اما ما فقط هفت سالمون بود.
01:54
So some of the suggestionsپیشنهادات we madeساخته شده as to what
35
102382
1742
پس بعضی از پیشنهاد هایی که میدادیم
01:56
we mightممکن want to do after lunchناهار were a little bitبیت impracticalغیر عملی است,
36
104124
2564
برای کاری که میخواستیم بعد از
ناهار بکنیم، یک کم غیر عملی بود،
01:58
and after a while, someoneکسی madeساخته شده a particularlyبه خصوص sillyاحمقانه suggestionپیشنهاد
37
106688
2274
و بعد از مدتی یکی
پیشنهادی عملی ولی احمقانه داد
02:00
and Msخانم. Russellراسل pattedپته them down with that gentleملایم aphorismآفرورشی,
38
108962
2145
و خانم راسل با کمی نصیحت ردشان کرد،
02:03
"That wouldn'tنمی خواهم work.
39
111107
1597
" اینجوری نمیشه
02:04
That'dمیگه be like tryingتلاش کن to put a squareمربع pegگیره throughاز طریق a roundدور holeسوراخ."
40
112704
3991
مثل رد کردن پیچ مربع شکل از
یک سوراخ دایره ای است."
02:08
Now I wasn'tنبود tryingتلاش کن to be smartهوشمندانه.
41
116695
2267
من نمی خواستم ادعای زرنگی کنم.
02:10
I wasn'tنبود tryingتلاش کن to be funnyخنده دار.
42
118962
835
و نمی خواستم بامزه باشم.
02:11
I just politelyمودبانه raisedبالا بردن my handدست,
43
119797
2215
فقط مودبانه دستم را بلند کردم،
02:14
and when Msخانم. Russellراسل acknowledgedاذعان کرد me, I said,
44
122012
1983
و وقتی خانم راسل اجازه داد،
02:15
in frontجلوی of my yearسال two classmatesهمکلاسی ها, and I quoteنقل قول,
45
123995
2636
در مقابل همکلاسی های کلاس دومی خودم، گفتم،
02:18
"But Missاز دست دادن,
46
126631
3563
"اما خانم
02:22
surelyمسلما if the diagonalمورب of the squareمربع
47
130194
3796
اگر ضلعهای مربع
02:25
is lessکمتر than the diameterقطر of the circleدایره,
48
133990
4211
کمتر از قطر دایره باشه،
02:30
well, the squareمربع pegگیره will passعبور quiteکاملا easilyبه آسانی throughاز طریق the roundدور holeسوراخ."
49
138201
2885
خوب مربع بسادگی از سوراخ دایره رد میشه."
02:33
(Laughterخنده)
50
141086
3018
( خنده )
02:36
"It'dمی خواهم be like puttingقرار دادن a pieceقطعه of toastتست throughاز طریق a basketballبسکتبال hoopحلقه, wouldn'tنمی خواهم it?"
51
144104
4271
"مثل این میمونه که تکه ای نان تست را
از حلقۀ بسکتبال رد کنی، نمیشه؟"
02:40
And there was that sameیکسان awkwardبی دست و پا - به شکلی نامناسب silenceسکوت
52
148375
1643
و سکوتی ناجور از طرف همکلاسی هام
02:42
from mostاکثر of my classmatesهمکلاسی ها,
53
150018
1198
برقرار شد،
02:43
untilتا زمان sittingنشسته nextبعد to me, one of my friendsدوستان,
54
151216
2103
تا یکی از دوستهام که کنارم نشسته بود،
02:45
one of the coolسرد kidsبچه ها in classکلاس, Stevenاستیون, leanedتکیه داده است acrossدر سراسر
55
153319
2452
یکی از بچه های باحال کلاس، استیون ، خم شد
02:47
and punchedپانچ me really hardسخت in the headسر.
56
155771
2343
و با مشت محکم زد توی سرم.
02:50
(Laughterخنده)
57
158114
1084
( خنده )
02:51
Now what Stevenاستیون was sayingگفت: was, "Look, Adamآدم,
58
159198
2501
استیون داشت میگفت، " آدام ببین،
02:53
you are at a criticalبحرانی junctureمقطع in your life here, my friendدوست.
59
161699
4549
رفیق ، تو سر یک گذرگاه خیلی مهم زندگی هستی
02:58
You can keep sittingنشسته here with us.
60
166248
2277
میتونی پیش ما بمونی.
03:00
Any more of that sortمرتب سازی of talk, you've got to go and sitنشستن
61
168525
1670
اگر یک کم بیشتر اینجوری
حرف بزنی، باید بری و
03:02
over there with them."
62
170195
3780
و پیش اونها بشینی."
03:05
I thought about it for a nanosecondنانو ثانیه.
63
173975
1602
من یک صدم ثانیه فکر کردم.
03:07
I tookگرفت one look at the roadجاده mapنقشه of life,
64
175577
3776
یک نگاه به مسیر زندگی کردم،
03:11
and I ranفرار کرد off down the streetخیابان markedمشخص شده است "Geekجک"
65
179353
3828
و دویدم طرف خیابونی که
اسمش "Geek" (مُخ ریاضی) بود
03:15
as fastسریع as my chubbyچاق و چله, asthmaticآسم little legsپاها would carryحمل me.
66
183181
5427
با تمام سرعتی که پاهای تپل و
آسمی من میتونست کمک کنه.
03:20
I fellسقوط in love with mathematicsریاضیات from the earliestاولین of agesسنین.
67
188623
3713
من ازبچگی عاشق ریاضی بودم.
03:24
I explainedتوضیح داد it to all my friendsدوستان. Mathsریاضی is beautifulخوشگل.
68
192351
2858
به همه دوستام می گفتم.
ریاضیات زیباست.
03:27
It's naturalطبیعی است. It's everywhereدر همه جا.
69
195209
1984
طبیعی است و همه جاست.
03:29
Numbersشماره are the musicalموزیکال notesیادداشت
70
197193
3305
اعداد، نت های موسیقی هستند
03:32
with whichکه the symphonyسمفونی of the universeجهان is writtenنوشته شده است.
71
200498
4222
که با آن سمفونی جهان نوشته شده.
03:36
The great Descartesدکارت said something quiteکاملا similarمشابه.
72
204720
2283
«دکارت» بزرگ چیزی شبیه به این گفته.
03:39
The universeجهان "is writtenنوشته شده است in the mathematicalریاضی languageزبان."
73
207003
2710
جهان "به زبان ریاضی نوشته شده."
03:41
And todayامروز, I want to showنشان بده you one of those musicalموزیکال notesیادداشت,
74
209713
4224
و امروز، میخواهم یکی از این
نت های موسیقی را به شما نشان دهم،
03:45
a numberعدد so beautifulخوشگل, so massiveعظیم,
75
213937
4392
عددی بسیار زیبا، بسیار بزرگ،
03:50
I think it will blowفوت کردن، دمیدن your mindذهن.
76
218329
2573
که سرتان سوت بکشد.
03:52
Todayامروز we're going to talk about primeنخستین numbersشماره.
77
220902
2747
امروز میخواهیم درباره
اعداد اول صحبت کنیم.
03:55
Mostاکثر of you I'm sure rememberیاد آوردن that sixشش is not primeنخستین
78
223649
3966
بیشترتون مطمئنم یادتونه که شش، عدد اول نیست
03:59
because it's 2 x 3.
79
227615
2316
چون حاصل ۲X۳ است.
04:01
Sevenهفت is primeنخستین because it's 1 x 7,
80
229931
3614
هفت، عدد اول است چون ۱x۷ است،
04:05
but we can't breakزنگ تفريح it down into any smallerکوچکتر chunksتکه ها,
81
233545
2603
اما بیشتر از این به بخش های
کوچکتر تجزیه نمی شود،
04:08
or as we call them, factorsعوامل.
82
236148
1983
یا اونجوری که ما میگیم، فاکتور.
04:10
Now a fewتعداد کمی things you mightممکن like to know about primeنخستین numbersشماره.
83
238131
2490
حالا چند تا مورد درباره
اعداد اول که شاید خوشتون بیاد.
04:12
One is not primeنخستین.
84
240621
2011
«یک» عدد اول نیست.
04:14
The proofاثبات of that is a great partyمهمانی trickترفند
85
242632
2540
اثبات اون مثل حقه مهمونی است
04:17
that admittedlyمسلما only worksآثار at certainمسلم - قطعی partiesاحزاب.
86
245172
2904
که البته باید اقرار کرد فقط
تو بعضی مهمونی ها کار میکنه.
04:20
(Laughterخنده)
87
248076
2990
( خنده )
04:23
Anotherیکی دیگر thing about primesنخستین, there is no finalنهایی biggestبزرگترین primeنخستین numberعدد.
88
251066
3662
یه موضوع دیگه در مورد اعداد اول اینه که،
بزرگترین عدد اول وجود نداره.
04:26
They keep going on foreverبرای همیشه.
89
254728
1412
تا ابد ادامه دارند.
04:28
We know there are an infiniteبي نهايت numberعدد of primesنخستین
90
256140
1839
ما میدونیم که بی نهایت عدد اول وجود دارند
04:29
dueناشی از to the brilliantدرخشان mathematicianریاضیدان Euclidاقلیدس.
91
257979
1950
و این را اقلیدس بزرگ گفته.
04:31
Over thousandsهزاران نفر of yearsسالها agoپیش, he provedثابت that for us.
92
259929
3232
هزاران سال پیش این را برایمان اثبات کرده.
04:35
But the thirdسوم thing about primeنخستین numbersشماره,
93
263161
1697
و سومین چیز در مورد اعداد اول،
04:36
mathematiciansریاضیدانان have always wonderedشگفت زده,
94
264858
1510
که همیشه ریاضی دان ها را شگفت زده کرده،
04:38
well at any givenداده شده momentلحظه in time,
95
266368
2262
و همیشه اینطور بوده،
04:40
what is the biggestبزرگترین primeنخستین that we know about?
96
268630
2803
بزرگترین عدد اولی که میشناسیم چیه؟
04:43
Todayامروز we're going to huntشکار for that massiveعظیم primeنخستین.
97
271433
4308
امروز به شکار این عدد بزرگ میرویم.
04:47
Don't freakچیز غریب out.
98
275741
3147
لطفا نترسید.
04:50
All you need to know, of all the mathematicsریاضیات
99
278888
3001
تنها چیزی که از ریاضی باید بدونید
04:53
you've ever learnedیاد گرفتم, unlearnedناشناخته, crammedپر شده, forgottenفراموش شده,
100
281889
4485
قبلا یاد گرفته اید، یاد نگرفته اید،
یه چیزی میدونید، فراموش کرده اید،
04:58
never understoodفهمید in the first placeمحل,
101
286374
1733
هیچوقت نفهمیدید،
05:00
all you need to know is this:
102
288107
2385
تنها چیزی که باید بدونید اینه :
05:02
When I say 2 ^ 5,
103
290492
4247
وقتی میگم ۲ به توان ۵،
05:06
I'm talkingصحبت کردن about fiveپنج little numberعدد twosدو نفر nextبعد to eachهر یک other
104
294739
2847
میگم که ۵ تا عدد ۲ کوچولو در کنار هم
05:09
all multipliedچند برابر togetherبا یکدیگر,
105
297586
1295
همگی ضرب میشوند،
05:10
2 x 2 x 2 x 2 x 2.
106
298881
3216
۲x۲x۲x۲x۲.
05:14
So 2 ^ 5 is 2 x 2 = 4,
107
302097
3404
پس ۲ به توان ۵ یعنی ۲x۲=۴
05:17
8, 16, 32.
108
305501
2180
۸ ،۳۲،۱۶
05:19
If you've got that, you're with me for the entireکل journeyسفر. Okay?
109
307681
3514
اگه متوجه این شدی،
بقیه مسیر را با من خواهی آمد. خوبه؟
05:23
So 2 ^ 5,
110
311195
1972
پس ۲ به توان ۵،
05:25
those fiveپنج little twosدو نفر multipliedچند برابر togetherبا یکدیگر.
111
313167
1712
۵ بار اون دو های کوچک را
در هم ضرب میکنیم.
05:26
(2 ^ 5) - 1 = 31.
112
314879
4263
۳۱=۱-(۵^۲)
05:31
31 is a primeنخستین numberعدد, and that fiveپنج in the powerقدرت
113
319142
3311
۳۱ یک عدد اوله ، و اون توان ۵
05:34
is alsoهمچنین a primeنخستین numberعدد.
114
322453
2545
هم یک عدد اوله.
05:36
And the vastعظیم bulkفله of massiveعظیم primesنخستین we'veما هستیم ever foundپیدا شد
115
324998
3504
و گستره ای از اعداد اول
که تا کنون پیدا کرده ایم
05:40
are of that formفرم:
116
328502
1236
اینجوریند :
05:41
two to a primeنخستین numberعدد, take away one.
117
329738
3279
دو به توان یک عدد اول منهای یک.
05:45
I won'tنخواهد بود go into great detailجزئیات as to why,
118
333017
2417
نمی خوام وارد جزئیات اینکه چرا بشوم.
05:47
because mostاکثر of your eyesچشم ها will bleedخونریزی out of your headسر if I do,
119
335434
2751
چون حسابی خسته تان خواهم کرد،
05:50
but sufficeکافی است to say, a numberعدد of that formفرم
120
338185
4211
اما کافیه بگم، عددی از این نوع
05:54
is fairlyمنصفانه easyآسان to testتست for primacyاولویت.
121
342396
3463
آزمایش عدد اول بودش نسبتا ساده است.
05:57
A randomتصادفی oddفرد numberعدد is a lot harderسخت تر to testتست.
122
345859
3600
آزمایش تصادفی یک عدد فرد خیلی سخت تره.
06:01
But as soonبه زودی as we go huntingشکار for massiveعظیم primesنخستین,
123
349459
1921
ولی وقتی شروع به شکار
عدد های اول بزرگ کردیم،
06:03
we realizeتحقق بخشیدن it's not enoughکافی
124
351380
1839
متوجه شدیم که کافی نیست
06:05
just to put in any primeنخستین numberعدد in the powerقدرت.
125
353219
2741
که هر عدد اولی را در توان بگذاریم.
06:07
(2 ^ 11) - 1 = 2,047,
126
355960
2597
۲۰۴۷=۱-(۱۱^۲)،
06:10
and you don't need me to tell you that's 23 x 89.
127
358557
3368
و نیازی نیست به شما بگم که اون ۲۳×۸۹ است.
06:13
(Laughterخنده)
128
361925
2126
( خنده )
06:16
But (2 ^ 13) - 1, (2 ^ 17) - 1
129
364051
3240
اما ۱-(۱۳^۲) ، ۱-(۱۷^۲)
06:19
(2 ^ 19) - 1, are all primeنخستین numbersشماره.
130
367291
3357
۱-(۱۹^۲) ، همگی عددهای اولند.
06:22
After that pointنقطه, they thinلاغر out a lot.
131
370648
2869
از این مرحله به بعد ، کلی کم شدند.
06:25
And one of the things about the searchجستجو کردن for massiveعظیم primesنخستین
132
373517
2130
و یک موضوع دیگه در مورد
پیدا کردن عدد های بزرگ اول
06:27
that I love so much is some of the great mathematicalریاضی mindsذهنها
133
375647
3139
که خیلی دوست دارم اینه که بعضی
از مغز های بزرگ ریاضی
06:30
of all time have goneرفته on this searchجستجو کردن.
134
378786
2517
دوران تاریخ دنبال این جستجو رفتند.
06:33
This is the great Swissسوئیس mathematicianریاضیدان Leonhardلئوناردر Eulerاویلر.
135
381303
2737
این ریاضی دان بزرگ سوئیسی
لئونارد اویلر است.
06:36
In the 1700s, other mathematiciansریاضیدانان said
136
384040
2461
در سالهای ۱۷۰۰، ریاضیدان های دیگه میگفتند
06:38
he is simplyبه سادگی the masterاستاد of us all.
137
386501
3032
او قطعا استاد همه ماست.
06:41
He was so respectedاحترام, they put him on Europeanاروپایی currencyواحد پول
138
389533
3188
اونقدر مورد احترام بود که
عکسش را روی پول اروپا گذاشتند
06:44
back when that was a complimentتعریف و تمجید.
139
392721
2645
البته وقتی که ارزش داشت.
06:47
(Laughterخنده)
140
395366
4980
( خنده )
06:52
Eulerاویلر discoveredکشف شده at the time the world'sجهان biggestبزرگترین primeنخستین:
141
400346
3083
اویلر بزرگترین عدد اول
دوران خودش را پیدا کرد:
06:55
(2 ^ 31) - 1.
142
403429
1787
۱-(۳۱^۲).
06:57
It's over two billionبیلیون.
143
405216
2348
بیش از دو میلیارد است.
06:59
He provedثابت it was primeنخستین with nothing more
144
407564
2035
او ثابت کرد که این عدد اول است فقط با
07:01
than a quillسوزاندن, inkجوهر, paperکاغذ and his mindذهن.
145
409599
3788
قلم پَر، جوهر، کاغذ و فکرش.
07:05
You think that's bigبزرگ.
146
413387
954
فکر میکنید که این بزرگه.
07:06
We know that (2 ^ 127) - 1
147
414341
3277
ما میدونیم که ۱-(۱۲۷^۲)
07:09
is a primeنخستین numberعدد.
148
417618
1594
یک عدد اوله.
07:11
It's an absoluteمطلق bruteخشن.
149
419212
1644
قطعا خیلی بی رحمانه است.
07:12
Look at it here: 39 digitsرقم long,
150
420856
4005
اینجا ببینیدش: ۳۹ رقمی،
07:16
provenاثبات شده to be primeنخستین in 1876
151
424861
3363
که در ۱۸۷۶ ثابت شد عدد اوله
07:20
by a mathematicianریاضیدان calledبه نام Lucasلوکاس.
152
428224
2064
توسط ریاضی دانی به نام لوکاس.
07:22
Wordکلمه up, L-Dogل سگ.
153
430288
1936
واقعا عجب کله شقی.
07:24
(Laughterخنده)
154
432224
1745
( خنده )
07:25
But one of the great things about the searchجستجو کردن for massiveعظیم primesنخستین,
155
433969
2394
اما یکی از چیزهای جالب در
پیدا کردن عدد های بزرگ اول،
07:28
it's not just findingیافته the primesنخستین.
156
436363
1197
اینه که موضوع فقط پیدا کردن
عدد های اول نیست.
07:29
Sometimesگاهی provingاثبات كردن anotherیکی دیگر numberعدد not to be primeنخستین is just as excitingهیجان انگیز.
157
437560
4251
بعضی وقت ها ثابت کردن این که
یک عدد اول نیست هم همانقدر جالبه.
07:33
Lucasلوکاس again, in 1876, showedنشان داد us (2 ^ 67) - 1,
158
441811
5782
لوکاس در ۱۸۷۶، نشان داد که ۱-(۶۷^۲)،
07:39
21 digitsرقم long, was not primeنخستین.
159
447593
2676
عددی ۲۱ رقمی، اول نیست.
07:42
But he didn't know what the factorsعوامل were.
160
450269
2429
اما نمیدونست که فاکتورهاش چه بودند.
07:44
We knewمی دانست it was like sixشش, but we didn't know
161
452698
1785
میدونستیم که مثل شش میمونه، اما نمیدونستیم
07:46
what are the 2 x 3 that multiplyتکثیر کردن togetherبا یکدیگر
162
454483
2421
چه عدد هایی مثل ۲×۳ در هم ضرب شدند
07:48
to give us that massiveعظیم numberعدد.
163
456904
1250
که این عدد بزرگ را میسازند.
07:50
We didn't know for almostتقریبا 40 yearsسالها
164
458154
2041
برای تقریبا" ۴۰ سال نمی دونستیم
07:52
untilتا زمان Frankصریح Nelsonنلسون Coleکول cameآمد alongدر امتداد.
165
460195
2922
تا وقتی فرانک نلسون کول پیدا شد.
07:55
And at a gatheringجمع آوری of prestigiousمعتبر Americanآمریکایی mathematiciansریاضیدانان,
166
463117
2378
و در یک گردهمایی معتبر
ریاضیدانان آمریکایی،
07:57
he walkedراه می رفت to the boardهیئت مدیره, tookگرفت up a pieceقطعه of chalkگچ,
167
465495
3796
او به سمت تخته رفت، و یک گچ برداشت،
08:01
and startedآغاز شده writingنوشتن out the powersقدرت of two:
168
469291
2765
و شروع به نوشتن توان های ۲ کرد:
08:04
two, fourچهار, eightهشت, 16 --
169
472056
3121
دو، چهار، هشت، ۱۶ --
08:07
come on, joinپیوستن in with me, you know how it goesمی رود --
170
475177
1656
بیایین دیگه، همراهی کنین،
میدونین که چطوریه --
08:08
32, 64, 128, 256,
171
476833
3866
۳۲، ۶۴، ۱۲۸، ۲۵۶،
08:12
512, 1,024, 2,048.
172
480699
4656
۵۱۲، ۱۰۲۴، ۲۰۴۸.
08:17
I'm in geekجک heavenبهشت. We'llخوب stop it there for a secondدومین.
173
485355
2552
من توی بهشت خرخون ها هستم.
یه ثانیه اینجا توقف کنیم.
08:19
Frankصریح Nelsonنلسون Coleکول did not stop there.
174
487907
2770
فرانک نلسون کول اینجا توقف نکرد.
08:22
He wentرفتی on and on
175
490677
1663
او همینطور ادامه داد
08:24
and calculatedمحاسبه شد 67 powersقدرت of two.
176
492340
3669
و تا دو به توان ۶۷ رسید.
08:28
He tookگرفت away one and wroteنوشت that numberعدد on the boardهیئت مدیره.
177
496009
2492
آن را منهای یک کرد و روی تخته نوشت.
08:30
A frissonفریزون of excitementهیجان wentرفتی around the roomاتاق.
178
498501
4341
اتاق از هیجان لرزید.
08:34
It got even more excitingهیجان انگیز when he then wroteنوشت down
179
502842
2262
و موضوع جالبتر شد وقتی
08:37
these two largeبزرگ primeنخستین numbersشماره in your standardاستاندارد multiplicationضرب formatفرمت --
180
505104
4399
این دو عدد بزرگ اول را به روش
ضرب استاندارد نوشت --
08:41
and for the restباقی مانده of the hourساعت of his talk
181
509509
3907
و در ساعت باقی مانده از صحبتش
08:45
Frankصریح Nelsonنلسون Coleکول bustedبطری that out.
182
513416
4633
فرانک نلسون کول، آنرا پیدا کرد.
08:50
He had foundپیدا شد the primeنخستین factorsعوامل
183
518049
2174
او ضرایب عدد اول را پیدا کرده بود
08:52
of (2 ^ 67) - 1.
184
520223
2410
عدد ۱-(۶۷^۲).
08:54
The roomاتاق wentرفتی berserkبرسکر --
185
522633
2502
اتاق جلسه منفجر شده بود --
08:57
(Laughterخنده) --
186
525135
1820
( خنده ) --
08:58
as Frankصریح Nelsonنلسون Coleکول satنشسته down,
187
526955
2042
وقتی فرانک نلسون کول نشست،
09:00
havingداشتن deliveredتحویل داده شده the only talk in the historyتاریخ of mathematicsریاضیات
188
528997
3347
اولین سخنرانی در تاریخ ریاضی را کرده بود ،
09:04
with no wordsکلمات.
189
532344
2809
که کلامی صحبت نداشت.
09:07
He admittedپذیرفته afterwardsپس از آن it wasn'tنبود that hardسخت to do.
190
535153
2687
بعدا گفت که خیلی سخت نبود.
09:09
It tookگرفت focusتمرکز. It tookگرفت dedicationتعهد.
191
537840
2650
تمرکز میخواست و فداکاری.
09:12
It tookگرفت him, by his estimateتخمین زدن,
192
540490
2000
اونطوری که تخمین زده بود،
09:14
"threeسه yearsسالها of Sundaysیکشنبه ها."
193
542490
3971
« سه سال یکشنبه ها» را صرف کرده بود
09:18
But then in the fieldرشته of mathematicsریاضیات,
194
546461
2338
اما بعد در رشته ریاضیات،
09:20
as in so manyبسیاری of the fieldsزمینه های that we'veما هستیم heardشنیدم from in this TEDTED,
195
548799
3115
مثل خیلی از رشته هایی که درTED شنیده ایم،
09:23
the ageسن of the computerکامپیوتر goesمی رود alongدر امتداد and things explodeمنفجر شود.
196
551914
4343
دوران کامپیوتر و سرعت انفجاریش شروع شد.
09:28
These are the largestبزرگترین primeنخستین numbersشماره we knewمی دانست
197
556257
2437
اینها بزرگترین
اعداد اولی هستند که میشناسیم
09:30
decadeدهه by decadeدهه, eachهر یک one dwarfingنابود کردن the one before
198
558694
3407
دهه به دهه، قبلی را مثل کوتوله کرد
09:34
as computersکامپیوترها tookگرفت over and our powerقدرت to calculateمحاسبه
199
562101
3200
همینطور که کامپیوترها قدرت
پیدا میکردند توان محاسبه ما هم
09:37
just grewرشد کرد and grewرشد کرد.
200
565301
1912
بیشتر افزایش پیدا میکرد.
09:39
This is the largestبزرگترین primeنخستین numberعدد we knewمی دانست in 1996,
201
567230
3065
این بزرگترین عدد اولی است
که در ۱۹۹۶ میشناختیم،
09:42
a very emotionalعاطفی yearسال for me.
202
570295
2020
سالی عاطفی برای من.
09:44
It was the yearسال I left universityدانشگاه.
203
572315
1935
سالی بود که دانشگاه را تمام کردم.
09:46
I was tornپاره شده betweenبین mathematicsریاضیات and mediaرسانه ها.
204
574250
2625
من بین ریاضیات و رسانه زندگی میکردم.
09:48
It was a toughسخت است decisionتصمیم گیری. I lovedدوست داشتنی universityدانشگاه.
205
576875
2455
و این یک تصمیم سخت بود.
من عاشق دانشگاه بودم.
09:51
My artsهنر degreeدرجه was the bestبهترین nineنه and a halfنیم yearsسالها of my life.
206
579330
3873
بهترین نه سال و نیم زندگیم
در گرفتن مدرک دانشگاه بود.
09:55
(Laughterخنده)
207
583203
2583
( خنده )
09:57
But I cameآمد to a realizationتحقق about my ownخودت abilityتوانایی.
208
585786
3627
اما بعد واقعیت را در مورد توانم قبول کردم.
10:01
Put simplyبه سادگی, in a roomاتاق fullپر شده of randomlyبه طور تصادفی selectedانتخاب شد people,
209
589413
3517
ساده بگم، در اتاقی پر از
آدمهایی که تصادفی انتخاب شده اند،
10:04
I'm a mathsریاضی geniusنابغه.
210
592930
1875
من یک نابغه ریاضی هستم.
10:06
In a roomfulاتاق خواب of mathsریاضی PhPh.DsDs,
211
594805
2077
در اتاقی پر از پروفسورهای ریاضی،
10:08
I'm as dumbگنگ as a boxجعبه of hammersچکش.
212
596882
3729
من کلا خنگ به نظر میرسم.
10:12
My skillمهارت is not in the mathematicsریاضیات.
213
600611
1747
مهارت من ریاضی نیست.
10:14
It is in tellingگفتن the storyداستان of the mathematicsریاضیات.
214
602358
3892
بیان داستان ریاضیات است.
10:18
And duringدر حین that time, sinceاز آنجا که I've left universityدانشگاه,
215
606250
2186
و از زمانیکه دانشگاه را ترک کردم،
10:20
these numbersشماره have got biggerبزرگتر and biggerبزرگتر,
216
608436
2136
این عددها بزرگتر و بزرگتر شدند،
10:22
eachهر یک one dwarfingنابود کردن the last,
217
610572
1766
هر کدام قبلی را کوچک کرد،
10:24
untilتا زمان alongدر امتداد cameآمد this man, Drدکتر. Curtisکورتیس Cooperکوپر,
218
612338
4893
تا وقتی که این مرد
آقای دکتر کورتیس کوپر رسید،
10:29
who a fewتعداد کمی yearsسالها agoپیش heldبرگزار شد the recordرکورد for the largestبزرگترین ever primeنخستین,
219
617231
3359
که چند سال پیش رکورد
بزرگترین عدد اول را داشت،
10:32
only to see it snatchedربودن away by a rivalرقیب universityدانشگاه.
220
620590
3305
که قبلا توسط دانشگاه رقیب ربوده شده بود.
10:35
And then Curtisکورتیس Cooperکوپر got it back.
221
623895
4177
و کورتیس کوپر آن را دوباره بدست آورد.
10:40
Not yearsسالها agoپیش, not monthsماه ها agoپیش, daysروزها agoپیش.
222
628072
5327
نه سالها پیش، یا ماهها پیش،
بلکه چند روز قبل.
10:45
In an amazingحیرت آور momentلحظه of serendipityسرگذشت,
223
633399
1644
در یک لحظه شگفت و غیر منتظره،
10:47
I had to sendارسال TEDTED a newجدید slideاسلاید
224
635043
4152
مجبور شدم برای TED یک اسلاید جدید بفرستم
10:51
to showنشان بده you what this guy had doneانجام شده.
225
639195
2010
تا نشونتون بدهم که ایشون چه کرده.
10:53
I still rememberیاد آوردن -- (Applauseتشویق و تمجید) --
226
641205
2650
هنوز یادم میاد --( تشویق حضار) --
10:55
I still rememberیاد آوردن when it happenedاتفاق افتاد.
227
643855
1503
وقتی پیش آمد کاملا یادمه.
10:57
I was doing my breakfastصبحانه radioرادیو showنشان بده.
228
645358
1448
مشغول اجرای برنامه صبح بودم.
10:58
I lookedنگاه کرد down on Twitterتوییتر. There was a tweetصدای جیر جیر:
229
646806
1372
به تويیتر تگاه کردم. متنی آمده بود:
11:00
"Adamآدم, have you seenمشاهده گردید the newجدید largestبزرگترین primeنخستین numberعدد?"
230
648178
2305
« اَدَم، بزرگترین عدد اول جدید را دیدی؟»
11:02
I shiveredلرزید --
231
650483
1414
من لرزیدم --
11:03
(Laughterخنده) --
232
651897
1740
( خنده ) --
11:05
contactedتماس گرفت the womenزنان who producedتولید شده my radioرادیو showنشان بده out in the other roomاتاق,
233
653637
3082
با خانمی که تولید کننده برنامه رادیویی
من بود توی اتاق دیگرتماس گرفتم،
11:08
and said "Girlsدختران, holdنگه دارید the frontجلوی pageصفحه.
234
656719
2451
و گفتم، "خانمها صفحه اول را نگه دارین.
11:11
We're not talkingصحبت کردن politicsسیاست todayامروز.
235
659170
1460
امروز در مورد سیاست صحبت نمی کنیم.
11:12
We're not talkingصحبت کردن sportورزش todayامروز.
236
660630
1957
امروز در مورد ورزش صحبت نمی کنیم.
11:14
They foundپیدا شد anotherیکی دیگر megaprimemegaprime."
237
662587
2330
اونها یک عدد اول غول آسا ی دیگرپیدا کرده اند."
11:16
The girlsدختران just shookتکان داد theirخودشان headsسر,
238
664917
1512
خانمها فقط سرشون را تکون داده،
11:18
put them in theirخودشان handsدست ها, and let me go my ownخودت way.
239
666429
2237
دستهاشون رو روی سرشون گذاشتند،
و گذاشتند همانطور که می خوام ادامه بدم.
11:20
It's because of Curtisکورتیس Cooperکوپر that we know,
240
668666
2576
بخاطر کورتیس کوپر است که،
11:23
currentlyدر حال حاضر the largestبزرگترین primeنخستین numberعدد we know,
241
671242
2329
الان بزرگترین عدد اول را میشناسیم،
11:25
is 2 ^ 57,885,161.
242
673571
8010
و اون ۵۷,۸۸۵,۱۶۱^۲ هست.
11:33
Don't forgetفراموش کردن to subtractتفریق کردن the one.
243
681581
2803
یادتون نره منهای یک.
11:36
This numberعدد is almostتقریبا 17 and a halfنیم millionمیلیون digitsرقم long.
244
684384
7224
این عدد تقریبا ۱۷ و نیم میلیون رقم داره.
11:43
If you typedتایپ شده it out on a computerکامپیوتر and savedذخیره it as a textمتن fileپرونده,
245
691608
3426
اگر تاپیش کنید و توی یک
فایل متنی کامپیوتر ذخیره کنید،
11:47
that's 22 megمگ.
246
695034
2795
۲۲ مگابایت میشه.
11:49
For the slightlyکمی lessکمتر geekyحواس پرت of you,
247
697829
2044
برای اونهایی که یک کم کمتر میفهمند،
11:51
think about the Harryهری Potterپاتر novelsرمانها, okay?
248
699873
2137
به کتاب هری پاتر فکر کنید، خوبه؟
11:54
This is the first Harryهری Potterپاتر novelرمان.
249
702010
2350
این اولین کتابشه.
11:56
This is all sevenهفت Harryهری Potterپاتر novelsرمانها,
250
704360
1702
اینها کل هفت کتابشه،
11:58
because she did tendگرایش داشتن to faffفاکس on a bitبیت nearنزدیک the endپایان.
251
706062
2362
چون نویسنده نمی خواست اواخرش وقت تلف کنه.
12:00
(Laughterخنده)
252
708424
3519
( خنده )
12:03
Writtenنوشته شده است out as a bookکتاب, this numberعدد would runاجرا کن
253
711943
2312
اگر شکل کتاب چاپش میکردیم، این عدد
12:06
the lengthطول of the Harryهری Potterپاتر novelsرمانها and halfنیم again.
254
714255
4475
معادل یک و نیم برابر
کتابهای هری پاتر میشد.
12:10
Here'sاینجاست a slideاسلاید of the first 1,000 digitsرقم of this primeنخستین.
255
718730
5539
این عکس ۱۰۰۰ رقم اول این عدد اوله.
12:16
If, when TEDTED had begunشروع شد, at 11 o'clockساعت on Tuesdayسهشنبه,
256
724269
3121
اگه TED ساعت ۱۱ سه شنبه شروع بشه،
12:19
we'dما می خواهیم walkedراه می رفت out and simplyبه سادگی hitاصابت one slideاسلاید everyهرکدام secondدومین,
257
727390
4568
و هر ثانیه یک صفحه را نشون بدیم،
12:23
it would have takenگرفته شده fiveپنج hoursساعت ها to showنشان بده you that numberعدد.
258
731958
5370
نشون دادن این عدد پنج ساعت وقت میگیره.
12:29
I was keenتیز to do it, could not convinceمتقاعد کردن Bonoبونو.
259
737328
2966
میخواستم این کارو بکنم،
ولی «بونو» راضی نشد.
12:32
That's the way it goesمی رود.
260
740294
2603
اینجوریه دیگه.
12:34
This numberعدد is 17 and a halfنیم thousandهزار slidesاسلایدها long,
261
742897
4420
طول این عدد ۱۷ هزار و پانصد صفحه میشود،
12:39
and we know it is primeنخستین as confidentlyبا اطمینان
262
747317
4123
و ما مطمئنیم که عدد اول است
12:43
as we know the numberعدد sevenهفت is primeنخستین.
263
751440
3374
همونقدر که مطمئنیم عدد هفت اول است.
12:46
That fillsپر می کند me with almostتقریبا sexualجنسیت excitementهیجان.
264
754814
5686
برای من تقریبا مثل یک تحریک جنسی میمونه.
12:52
And who am I kiddingشوخی کردم when I say almostتقریبا?
265
760500
2183
و چه کسی را میخوام
گول بزنم وقتی میگم تقریبا؟
12:54
(Laughterخنده)
266
762683
2562
( خنده )
12:57
I know what you're thinkingفكر كردن:
267
765245
1651
میدونم که فکر میکنید:
12:58
Adamآدم, we're happyخوشحال that you're happyخوشحال,
268
766896
4979
اَدَم، از خوشحالی تو ما هم خوشحالیم،
13:03
but why should we careاهميت دادن?
269
771875
2498
ولی چه ربطی به ما داره؟
13:06
Let me give you just threeسه reasonsدلایل why this is so beautifulخوشگل.
270
774373
2710
بزار سه دلیل برای اینکه
این موضوع چقدر زیباست بیارم.
13:09
First of all, as I explainedتوضیح داد, to askپرسیدن a computerکامپیوتر
271
777083
3551
اول از همه، همونطور که توضیح دادم،
برای آنکه از کامپیوتر بخواین
13:12
"Is that numberعدد primeنخستین?" to typeتایپ کنید it in its abbreviatedبه اختصار formفرم,
272
780634
3079
« آیا این عدد اوله؟» به یک شکل خلاصه،
13:15
and then only about sixشش linesخطوط of codeکد is the testتست for primacyاولویت,
273
783713
4202
تقریبا نیاز به شش خط برنامه نویسی دارید،
13:19
is a remarkablyقابل توجه simpleساده questionسوال to askپرسیدن.
274
787915
2321
این مسئله ای کاملا ساده است.
13:22
It's got a remarkablyقابل توجه clearروشن است yes/no answerپاسخ,
275
790236
3013
و مشخصا پاسخ آن بله یا خیر است،
13:25
and just requiresنیاز دارد phenomenalفوقالعاده gruntگرانت.
276
793249
2557
فقط کلی کار میبره.
13:27
Largeبزرگ primeنخستین numbersشماره are a great way of testingآزمایش کردن
277
795806
2169
اعداد بزرگ اول بهترین راه برای آزمایش
13:29
the speedسرعت and accuracyدقت of computerکامپیوتر chipsچیپس.
278
797975
2633
سرعت و دقت تراشه های کامپیوتر هستند.
13:32
But secondlyدوم اینکه, as Curtisکورتیس Cooperکوپر was looking for that monsterهیولا primeنخستین,
279
800608
2801
اما دوم، وقتی کورتیس کوپر
دنبال اون عدد اول غول پیکر بود،
13:35
he wasn'tنبود the only guy searchingجستجوکردن.
280
803409
1925
اون تنها کسی نبود که این کار را میکرد .
13:37
My laptopلپ تاپ at home was looking throughاز طریق
281
805334
1185
لپ تاپ من هم در خونه همین کار را میکرد
13:38
fourچهار potentialپتانسیل candidateنامزد primesنخستین myselfخودم
282
806519
2275
برای چهار انتخاب عدد اول که داشتم
13:40
as partبخشی of a networkedشبکه ای computerکامپیوتر huntشکار around the worldجهان
283
808794
3656
به عنوان بخشی از شبکه جستجوی جهانی
13:44
for these largeبزرگ numbersشماره.
284
812450
1255
برای این عددهای بزرگ.
13:45
The discoveryکشف of that primeنخستین is similarمشابه to the work
285
813705
1929
کشف این عدد اول مثل کاری است
13:47
people are doing in unravelingباز کردن RNARNA sequencesدنباله ها,
286
815634
3202
که مردم برای پیدا کردن
ترتیب RNA انجام میدهند،
13:50
in searchingجستجوکردن throughاز طریق dataداده ها from SETISETI and other astronomicalنجومی projectsپروژه ها.
287
818836
3072
برای جستجوی اطلاعات SETI
یا پروژه های دیگر نجومی.
13:53
We liveزنده in an ageسن where some of the great breakthroughsپیشرفت ها
288
821908
3242
ما در زمانی زندگی میکنیم
که بزرگترین پیشرفت ها
13:57
are not going to happenبه وقوع پیوستن in the labsآزمایشگاه ها or the hallsسالن ها of academiaدانشگاهی
289
825150
2519
در آزمایشگاهها یا
سالن های آکادمی پیدا نمیشود
13:59
but on laptopsلپ تاپ ها, desktopsدسکتاپ,
290
827669
2114
بلکه درلپ تاپ یا کامپیوتر رومیزی،
یا کف دست افرادی است
14:01
in the palmsکف دست ها of people'sمردم handsدست ها
291
829783
1866
14:03
who are simplyبه سادگی helpingکمک out for the searchجستجو کردن.
292
831649
3413
که به جستجو کمک می کنند.
14:07
But for me it's amazingحیرت آور because it's a metaphorاستعاره
293
835062
2329
اما از نظر من عالیه چون مثل یک استعاره است
14:09
for the time in whichکه we liveزنده,
294
837391
1937
درزمانی که در اون زندگی میکنیم،
14:11
when humanانسان mindsذهنها and machinesماشین آلات can conquerتسخیر togetherبا یکدیگر.
295
839328
4844
وقتی که فکر آدمها و ماشین ها
با هم پیروز میشوند.
14:16
We'veما هستیم heardشنیدم a lot about robotsروبات ها in this TEDTED.
296
844172
2359
ما کلی در مورد ربات ها
در این TED با هم شنیدیم.
14:18
We'veما هستیم heardشنیدم a lot about what they can and can't do.
297
846531
1610
فهمیدیم که جه کارهایی
رو میتونند انجام بدهند.
14:20
It is trueدرست است, you can now downloadدانلود ontoبه سوی your smartphoneگوشی های هوشمند
298
848141
2522
درسته، الام میتونید آن را توی
تلفن هوشمندتون نصب کنید
14:22
an appبرنامه that would beatضرب و شتم mostاکثر grandmastersمادربزرگ ها at chessشطرنج.
299
850663
3895
برنامه ای که بیشتر
قهرمانان شطرنج را شکست میده.
14:26
You think that's coolسرد.
300
854558
1464
فکر میکنین جالبه.
14:28
Here'sاینجاست a machineدستگاه doing something coolسرد.
301
856022
2566
این ماشینی است که کارجالبی انجام میده.
14:30
This is the CubeStormerCubeStormer IIدوم.
302
858588
2186
این CubeStormer II است.
14:32
It can take a randomlyبه طور تصادفی shuffledزدن Rubik'sروبیک Cubeمکعب.
303
860774
3821
میتونه یک مکعب روبیک
که تصادفی به هم ریخته را
14:36
Usingاستفاده كردن the powerقدرت of the smartphoneگوشی های هوشمند,
304
864595
2566
با کمک توان تلفن هوشمند مرتب کنه،
14:39
it can examineمعاینه کردن the cubeمکعب and solveحل the cubeمکعب
305
867161
7193
مکعب را بررسی و حل میکنه
14:46
in fiveپنج secondsثانیه.
306
874354
2699
در پنج ثانیه.
14:49
(Applauseتشویق و تمجید)
307
877053
3881
( تشویق حضار )
14:52
That scaresترسناک some people. That excitesهیجان زده می شود me.
308
880934
4065
این بعضی ها رو میترسونه.
من رو هیجان زده میکنه.
14:56
How luckyخوش شانس are we to liveزنده in this ageسن
309
884999
3231
چقر خوش شانسیم که
در این دوران زندگی میکنیم
15:00
when mindذهن and machineدستگاه can work togetherبا یکدیگر?
310
888230
3293
وقتی که فکر و ماشین
میتونند با هم کار کنند؟
15:03
I was askedپرسید: in an interviewمصاحبه last yearسال in my capacityظرفیت
311
891523
2272
پارسال در یک مصاحبه درمورد ظرفیتم
15:05
as a lower-caseحروف کوچک "c" celebrityمشهور in Australiaاسترالیا,
312
893795
2988
به عنوان یک آدم مشهور
رده پایین در استرالیا پرسیدند،
15:08
"What was your highlightبرجسته of 2012?"
313
896783
2005
" مهمترین اتفاقات سال ۲۰۱۲ از نظر توچه بود؟"
15:10
People were expectingمنتظر me to talk about
314
898788
1462
مردم منتظر بودند من در مورد
15:12
my belovedمحبوب Sydneyسیدنی Swansقوها footballفوتبال teamتیم.
315
900250
2668
تیم مورد علاقه فوتبالم
«سیدنی سوانس» صحبت کنم.
15:14
In our beautifulخوشگل, indigenousبومی sportورزش of Australianاسترالیا footballفوتبال,
316
902918
3008
در ورزش زیبای بومی ما، فوتبال استرالیایی،
15:17
they wonبرنده شد the equivalentمعادل of the Superسوپر Bowlکاسه.
317
905926
2134
اونها چیزی شبیه «سوپر باول» را برده بودند.
15:20
I was there. It was the mostاکثر emotionalعاطفی, excitingهیجان انگیز day.
318
908060
2991
اونجا بودم. یکی از احساسی ترین و
هیجان انگیزترین روزهای عمرم بود.
15:23
It wasn'tنبود my highlightبرجسته of 2012.
319
911051
2114
اما به نظرم این اتفاق مهم ۲۰۱۲ نبود.
15:25
People thought it mightممکن have been an interviewمصاحبه I'd doneانجام شده on my showنشان بده.
320
913165
1963
فکر میکردند احتمالا مصاحبه ای
است که در برنامه ام انجام دادم.
15:27
It mightممکن have been a politicianسیاستمدار. It mightممکن have been a breakthroughدستیابی به موفقیت.
321
915128
2068
میتونست یک موضوع سیاسی یا یک پیشرفت باشه.
15:29
It mightممکن have been a bookکتاب I readخواندن, the artsهنر. No, no, no.
322
917196
2055
میتونست کتابی باشه که خوندم، هنر.
نه، نه، نه.
15:31
It mightممکن have been something my two gorgeousزرق و برق دار daughtersدختران had doneانجام شده.
323
919251
2164
میتونست کاری باشه که دو
تا دختر خوشگلم انجام دادند.
15:33
No, it wasn'tنبود. The highlightبرجسته of 2012, so clearlyبه وضوح,
324
921415
3579
اما این نبود. مهمترین اتفاق ۲۰۱۲، مشخصا،
15:36
was the discoveryکشف of the Higgsهیگز bosonبوزون.
325
924994
3632
کشف هیگز بوزون بود.
15:40
Give it up for the fundamentalاساسی particleذره
326
928626
2676
برای این ذره بنیادی کف بزنید
15:43
that bequeathsمجازات می کند all other fundamentalاساسی particlesذرات theirخودشان massجرم.
327
931302
3005
که به تمامی ذرات بنیادی دیگر جرم میدهد.
15:46
(Applauseتشویق و تمجید)
328
934307
1496
( تشویق حضار )
15:47
And what was so gorgeousزرق و برق دار about this discoveryکشف was
329
935803
2813
و آنچه در مورد این کشف خیلی زیبا بود اینکه
15:50
50 yearsسالها agoپیش Peterپیتر Higgsهیگز and his teamتیم
330
938616
2236
۵۰ سال پیش، پیتر هیگز و تیمش
15:52
consideredدر نظر گرفته شده one of the deepestعمیق ترین of all questionsسوالات:
331
940852
2410
یکی از عمیق ترین سوالات جهان
را بررسی کردند:
15:55
How is it that the things that make us up have no massجرم?
332
943262
4640
چرا چیزهایی که ما را میسازند جرم ندارند؟
15:59
I've clearlyبه وضوح got massجرم. Where does it come from?
333
947902
4459
من مشخصا جرم دارم. این جرم از کجا آمده؟
16:04
And he postulatedتصدیق شده a suggestionپیشنهاد
334
952361
1814
و او پیشنهادی ارائه داد
16:06
that there's this infiniteبي نهايت, incrediblyطور باور نکردنی smallکوچک fieldرشته
335
954175
3670
که یک میدان بسیار کوچک
و نامتناهی وجود داره
16:09
stretchingکشش throughoutدر سراسر the universeجهان,
336
957845
2118
که سرتاسر جهان ادامه داره،
16:11
and as other particlesذرات go throughاز طریق those particlesذرات
337
959963
2085
و وقتی ذرات دیگر از میان
این ذرات عبور میکنند
16:14
and interactتعامل, that's where they get theirخودشان massجرم.
338
962048
2392
در تعاملشان، اینگونه جرم پیدا میکنند.
16:16
The restباقی مانده of the scientificعلمی communityجامعه said,
339
964440
2457
مابقی داشمندان گفتند،
16:18
"Great ideaاندیشه, Higgsyهیگز.
340
966897
1609
" ایده خوبیه، هیگزی.
16:20
We'veما هستیم got no ideaاندیشه if we could ever proveثابت كردن it.
341
968506
1686
ولی نمیدونیم که چطوری میتونیم ثابتش کنیم.
16:22
It's beyondفراتر our reachنائل شدن."
342
970192
2108
از فهم ما خارجه."
16:24
And withinدر داخل just 50 yearsسالها,
343
972300
2497
و تنها در مدت ۵۰ سال،
16:26
in his lifetimeطول عمر, with him sittingنشسته in the audienceحضار,
344
974797
5884
و در زمان زندگی او، وقتی که
خودش هم در جمع حضار بود،
16:32
we had designedطراحی شده the greatestبزرگترین machineدستگاه ever
345
980681
3632
ما شگفت انکیز ترین دستگاه رو طراحی کردیم
16:36
to proveثابت كردن this incredibleباور نکردنی ideaاندیشه
346
984313
3066
برای اثبات این ادعا
16:39
that originatedنشات گرفته just in a humanانسان mindذهن.
347
987379
3963
که از فکر یک انسان آمده بود.
16:43
That's what is so excitingهیجان انگیز for me about this primeنخستین numberعدد.
348
991342
2532
و این دلیل هیجان انگیز بودن
این عدد اول برای منه.
16:45
We thought it mightممکن be there,
349
993874
2086
فکر میکردیم ممکنه اونجا باشه،
16:47
and we wentرفتی and foundپیدا شد it.
350
995960
2420
و رفتیم و پیداش کردیم.
16:50
That is the essenceذات of beingبودن humanانسان.
351
998380
3900
این جوهر انسان بودنه،
16:54
That is what we are all about.
352
1002280
3674
و این دلیل بودن همه ماست.
16:57
Or as my friendدوست Descartesدکارت mightممکن put it,
353
1005954
1969
یا همونطوری که دوستم دکارت
به گونه ای گفته،
16:59
we think,
354
1007923
1713
فکر میکنیم،
17:01
thereforeاز این رو we are.
355
1009636
2413
پس هستیم.
17:04
Thank you.
356
1012049
1391
متشکرم.
17:05
(Applauseتشویق و تمجید)
357
1013440
5601
(تشویق حضار)
Translated by Behdad Khazaeli
Reviewed by Farnaz Saghafi

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Adam Spencer - Science communicator
Radio host Adam Spencer fills Sydney's drive-time mornings with smart math and science talk.

Why you should listen

Adam Spencer is the breakfast host on 702 ABC Sydney, the most listened-to talk show in Australia's biggest and most competitive market -- but (or maybe because) in between the usual fare of weather, traffic and local politics he weaves a spell of science, mathematics and general nerdery. Really! In a radio landscape dominated by shock jocks and morning zoos, he plays eclectic tunes, talks math, and never misses the chance to interview a Nobel Prize winner. Which is unsurprising once you find out that this former world debating champion had actually started on a PhD in Pure Mathematics before he began dabbling in improv comedy, which eventually led to his media career.

"Numbers," he says, "are the musical notes with which the symphony of the universe is played."

Watch Adam's promo video for this talk -- and follow the hashtag #PrimePush.

More profile about the speaker
Adam Spencer | Speaker | TED.com