TEDWomen 2010
Joan Halifax: Compassion and the true meaning of empathy
Ջոն Հալիֆաքս. «Կարեկցանքի ու ապրումակցության իրական նշանակությունը»
Filmed:
Readability: 4.3
1,810,433 views
Բուդդիստ առաջնորդ Ջոն Հալիֆակսը աշխատում է կյանքի վերջին փուլում գտնվող մարդկանց հետ (հոսպիսում`անհույս հիվանդների հիվանդանոցում, և մահապատժի դատապարտվածների բանտախցերում): Նա պատմում է, թե ինչ է սովորել կարեկցանքի մասին` դեմ առ դեմ բախվելով մահվանն ու մահամերձներին, ինչպես նաև խորը պատկերացում է տալիս ապրումակցության զգացումի բնույթի մասին:
Joan Halifax - Author, Zen priest
Known for her compassionate work with the terminally ill, Joan Halifax is a driving force of socially engaged Buddhism. Full bio
Known for her compassionate work with the terminally ill, Joan Halifax is a driving force of socially engaged Buddhism. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I want to address the issue of compassion.
0
0
3000
Ես ցանկանում եմ անդրադառնալ կարեկցանքի խնդրին:
00:18
Compassion has many faces.
1
3000
3000
«Կարեկցանքը» բազմաթիվ դեմքեր ունի:
00:21
Some of them are fierce; some of them are wrathful;
2
6000
3000
Գոյություն ունեն կարեկցանքի ուժգին, ցասկոտ,
00:24
some of them are tender; some of them are wise.
3
9000
3000
մեղմ, խորիմաստ դրսևորումներ:
00:27
A line that the Dalai Lama once said,
4
12000
3000
Ահա մի մեջբերում, որը մի անգամ Դալայ Լաման է ասել.
00:30
he said, "Love and compassion are necessities.
5
15000
3000
«Սերն ու կարեկցանքը անհրաժեշտ բաներ են:
00:33
They are not luxuries.
6
18000
3000
Դրանք ճոխություններ չեն:
00:36
Without them,
7
21000
2000
Առանց դրանց
00:38
humanity cannot survive."
8
23000
2000
մարդկությունը չի կարող գոյություն ունենալ»:
00:40
And I would suggest,
9
25000
2000
Եվ ենթադրում եմ,
00:42
it is not only humanity that won't survive,
10
27000
3000
որ միայն մարդկությունը չէր, որ չէր գոյատևի,
00:45
but it is all species on the planet,
11
30000
2000
նաև այն ամենը ինչ գոյություն ունի մոլորակի վրա,
00:47
as we've heard today.
12
32000
2000
ինչպես մենք այսօր արդեն լսեցինք.
00:49
It is the big cats,
13
34000
2000
անգամ մեծ կատուներն
00:51
and it's the plankton.
14
36000
3000
ու պլանկտոնը:
00:54
Two weeks ago, I was in Bangalore in India.
15
39000
3000
Երկու շաբաթ առաջ ես Հնդկաստանի Բանգալոր քաղաքում էի:
00:57
I was so privileged
16
42000
2000
Ինձ բախտ էր վիճակվել
00:59
to be able to teach in a hospice
17
44000
3000
դաս տալ Բանգալորի ծայրամասում գտնվող հոսպիսում`
01:02
on the outskirts of Bangalore.
18
47000
2000
անհույս հիվանդների հիվանդանոցում:
01:04
And early in the morning,
19
49000
2000
Եվ վաղ առավոտյան
01:06
I went into the ward.
20
51000
2000
գնացի հիվադասենյակ:
01:08
In that hospice,
21
53000
2000
Այդ հիվանդանոցում
01:10
there were 31 men and women
22
55000
2000
31 տղամարդ ու կին կային,
01:12
who were actively dying.
23
57000
2000
ովքեր մահամերձ էին:
01:14
And I walked up to the bedside
24
59000
2000
Ես մոտեցա
01:16
of an old woman
25
61000
2000
մի ծեր կնոջ անկողնուն,
01:18
who was breathing very rapidly, fragile,
26
63000
3000
ով շատ արագ էր շնչում, թուլակազմ էր,
01:21
obviously in the latter phase
27
66000
2000
նվաղուն և ակնհայտ երևում էր,
01:23
of active dying.
28
68000
3000
որ դրանք իր վերջին րոպեներն էին:
01:26
I looked into her face.
29
71000
2000
Ես նայեցի նրա դեմքին:
01:28
I looked into the face
30
73000
2000
Նայեցի նաև կողքին նստած
01:30
of her son sitting next to her,
31
75000
2000
նրա որդու դեմքին,
01:32
and his face was just riven
32
77000
2000
իսկ այդ դեմքը
01:34
with grief and confusion.
33
79000
3000
վիշտ ու անորոշություն էր արտահայտում:
01:37
And I remembered
34
82000
3000
Եվ ես
01:40
a line from the Mahabharata,
35
85000
3000
հնդկական հանճարեղ էպիկական պոեմ-էպոսից`
01:43
the great Indian epic:
36
88000
3000
Մահաբհարաթայից, մի հատված մտաբերեցի.
01:46
"What is the most wondrous thing in the world, Yudhisthira?"
37
91000
5000
«Ո՞րն է աշխարհի ամենազարմանալի բանը, Յուդիստիրա»:
01:51
And Yudhisthira replied,
38
96000
2000
Եվ Յուդիստիրան պատասխանեց.
01:53
"The most wondrous thing in the world
39
98000
3000
«Աշխարհի ամենազարմանալի բանը այն է,
01:56
is that all around us
40
101000
3000
որ մեր շուրջ գտնվող
01:59
people can be dying
41
104000
2000
մարդիկ կարող են մահանալ,
02:01
and we don't realize
42
106000
2000
բայց մենք չենք գիտակցում,
02:03
it can happen to us."
43
108000
3000
որ նույնը կարող է նաև մեզ հետ պատահել»:
02:13
I looked up.
44
118000
3000
Ես վեր նայեցի:
02:17
Tending those 31 dying people
45
122000
3000
Այդ 31 մահամերձներին
02:20
were young women
46
125000
2000
խնամում էին երիտասարդ գեղեցիկ կանայք`
02:22
from villages around Bangalore.
47
127000
2000
Բանգալորի գյուղերից:
02:24
I looked into the face of one of these women,
48
129000
3000
Ես այդ կանանցից մեկի դեմքին նայեցի
02:27
and I saw in her face
49
132000
3000
ու տեսա
02:30
the strength that arises
50
135000
2000
այն ուժը, որը գլուխ է բարձրացնում,
02:32
when natural compassion is really present.
51
137000
3000
երբ առկա է իրական կարեկցանքի զգացումը:
02:35
I watched her hands
52
140000
2000
Ես նայեցի նրա ձեռքերին,
02:37
as she bathed an old man.
53
142000
4000
երբ նա մի ծեր տղամարդու էր լողացնում:
02:41
My gaze went to another young woman
54
146000
4000
Հայացքս ընկավ մեկ այլ երիտասարդ կնոջ վրա,
02:45
as she wiped the face
55
150000
3000
երբ նա
02:48
of another dying person.
56
153000
2000
մեկ ուրիշ մահամերձ մարդու դեմքն էր մաքրում:
02:50
And it reminded me
57
155000
2000
Եվ դա ինձ հիշեցրեց մի բան,
02:52
of something that I had just been present for.
58
157000
2000
ինչին քիչ առաջ ներկա էի:
02:54
Every year or so,
59
159000
2000
Գրեթե ամեն տարի
02:56
I have the privilege of taking clinicians
60
161000
2000
ինձ հնարավորություն է ընձեռնվում բժիշկներ բերել
02:58
into the Himalayas and the Tibetan Plateau.
61
163000
3000
Հիմալայներ ու Տիբեթյան սարահարթ:
03:01
And we run clinics
62
166000
2000
Եվ մենք կլինիկաներ ենք բացում
03:03
in these very remote regions
63
168000
2000
նմանատիպ հեռավոր շրջաններում,
03:05
where there's no medical care whatsoever.
64
170000
3000
որտեղ բնավ ոչ մի բժշկական օգնություն չկա:
03:08
And on the first day at Simikot in Humla,
65
173000
4000
Իսկ արևմտյան Նեպալում գտնվող
03:12
far west of Nepal,
66
177000
2000
Հումլա շրջանի Սիմիկոտ գյուղում,
03:14
the most impoverished region of Nepal,
67
179000
3000
որը Նեպալի ամենաաղքատ շրջանն է,
03:17
an old man came in
68
182000
2000
գտնվելուս առաջին օրը մի ծեր տղամարդ եկավ
03:19
clutching a bundle of rags.
69
184000
3000
մի կապ ցնցոտիներ ամուր բռնած:
03:22
And he walked in, and somebody said something to him,
70
187000
3000
Նա ներս մտավ, մեկը նրան ինչ-որ բան ասաց,
03:25
we realized he was deaf,
71
190000
2000
և մենք հասկացանք, որ նա խուլ է,
03:27
and we looked into the rags,
72
192000
2000
և մենք նայեցինք ցնցոտիներին
03:29
and there was this pair of eyes.
73
194000
3000
ու դրանց արանքից մի զույգ աչքեր մեզ նայեցին:
03:32
The rags were unwrapped
74
197000
2000
Դա մի
03:34
from a little girl
75
199000
2000
փոքրիկ աղջիկ էր,
03:36
whose body was massively burned.
76
201000
3000
ում մարմինը գրեթե ամբողջությամբ այրվել էր:
03:41
Again,
77
206000
2000
Կրկին
03:43
the eyes and hands
78
208000
2000
Ավալոկիտեշվարայի աչքերի ու ձեռքերի
03:45
of Avalokiteshvara.
79
210000
2000
շնորքն էր:
03:47
It was the young women, the health aids,
80
212000
3000
Նրաք երիտասարդ կանայք էին` բուժաշխատողների օգնականներ,
03:50
who cleaned the wounds of this baby
81
215000
3000
ովքեր մաքրել էին այս փոքրիկի
03:53
and dressed the wounds.
82
218000
2000
վերքերը և կապել:
03:55
I know those hands and eyes;
83
220000
2000
Ես ճանաչեցի այդ ձեռքերն ու աչքերը.
03:57
they touched me as well.
84
222000
2000
դրանք ինձ նույնպես դիպել էին:
03:59
They touched me at that time.
85
224000
2000
Այն ժամանակ էին դրանք դեռ ինձ դիպել:
04:01
They have touched me throughout my 68 years.
86
226000
3000
Դրանք ինձ դիպել են 68 տարի շարունակ:
04:04
They touched me when I was four
87
229000
2000
Դրանք ինձ դիպել են, երբ ես չորս տարեկան էի
04:06
and I lost my eyesight
88
231000
2000
և կորցրել էի տեսողությունս
04:08
and was partially paralyzed.
89
233000
2000
ու մասնակի անդամալույծ էի:
04:10
And my family brought in
90
235000
2000
Եվ ինձ խնամելու համար
04:12
a woman whose mother had been a slave
91
237000
2000
մի կին տուն բերեցին,
04:14
to take care of me.
92
239000
3000
ում մայրը ստրուկ էր եղել:
04:17
And that woman
93
242000
2000
Իսկ այդ կինը
04:19
did not have sentimental compassion.
94
244000
2000
նույնիսկ ամենատարրական կարեկցանքի նշաններ ցույց չէր տալիս:
04:21
She had phenomenal strength.
95
246000
3000
Նա բացառիկ ուժի տեր մարդ էր:
04:24
And it was really her strength, I believe,
96
249000
2000
Եվ հավատացած եմ, նրա ուժն էր,
04:26
that became the kind of mudra and imprimatur
97
251000
3000
որ մի տեսակ նշան ու հաստատուն մի բան դարձավ,
04:29
that has been a guiding light in my life.
98
254000
3000
ինչն էլ ուղեկից եղավ իմ ողջ կյանքի ընթացքում:
04:33
So we can ask:
99
258000
3000
Այսպիսով, կարող ենք հարցնել.
04:36
What is compassion comprised of?
100
261000
4000
«Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում կարեկցանքի զգացումը»:
04:40
And there are various facets.
101
265000
2000
Այն բազմաթիկ կողմեր ունի:
04:42
And there's referential and non-referential compassion.
102
267000
3000
Օրինակ` ուղղակի և ոչ ուղղակի կարեկցանք:
04:45
But first, compassion is comprised
103
270000
2000
Սակայն, նախ և առաջ, կարեկցանքը բաղկացած է
04:47
of that capacity
104
272000
2000
տառապանքի էությունը
04:49
to see clearly
105
274000
2000
պարզ տեսնելու
04:51
into the nature of suffering.
106
276000
2000
ունակությունից:
04:53
It is that ability
107
278000
2000
Դա այն կարողությունն է,
04:55
to really stand strong
108
280000
2000
որը իրոք նաև
04:57
and to recognize also
109
282000
2000
թույլ է տալիս գիտակցելու,
04:59
that I'm not separate from this suffering.
110
284000
2000
որ այդ ցավը նաև քոնն է:
05:01
But that is not enough,
111
286000
2000
Բայց դա բավարար չէ,
05:03
because compassion,
112
288000
2000
որովհետև կարեկցանքը,
05:05
which activates the motor cortex,
113
290000
2000
որը ակտիվացնում է գլխուղեղի`տեղաշարժվելն ապահովող հատվածը,
05:07
means that we aspire,
114
292000
3000
նշանակում է, որ մենք փորձում ենք,
05:10
we actually aspire to transform suffering.
115
295000
3000
մենք իրականում ձգտում ենք մեզ վրա վերցնել տառապող մարդու տանջանքները:
05:13
And if we're so blessed,
116
298000
2000
Եվ եթե Աստված տա,
05:15
we engage in activities
117
300000
2000
կկարողանանք
05:17
that transform suffering.
118
302000
2000
մեղմացնել այն:
05:19
But compassion has another component,
119
304000
2000
Սակայն կարեկցանքն ունի մեկ այլ բաղադրիչ ևս,
05:21
and that component is really essential.
120
306000
3000
և հենց այդ բաղադրիչն է, որ կարևոր է:
05:24
That component
121
309000
2000
Այդ բաղադրիչն այն է,
05:26
is that we cannot be attached to outcome.
122
311000
3000
որ մենք չպետք է մեզ կապենք մեր կատարած գործերի հետևանքներին:
05:29
Now I worked with dying people
123
314000
3000
Այժմ ես ավելի քան 40 տարի է,
05:32
for over 40 years.
124
317000
3000
ինչ գործ ունեմ մահամերձ մարդկանց հետ:
05:35
I had the privilege of working on death row
125
320000
3000
Արդեն 6 տարի է ինձ հնարավորություն է ընձեռնվել
05:38
in a maximum security [prison] for six years.
126
323000
3000
գործ ունենալ մահապատժի սպասող մարդկանց հետ քրեակատարողական հիմնարկում (բանտում):
05:41
And I realized so clearly
127
326000
2000
Թե՛ սեփական կյանքի փորձից,
05:43
in bringing my own life experience,
128
328000
2000
թե՛ մահամերձ մարդկանց հետ աշխատելուց
05:45
from working with dying people
129
330000
2000
և թե՛ հանդես գալով որպես խնամակալ,
05:47
and training caregivers,
130
332000
3000
հստակ գիտեմ,
05:50
that any attachment to outcome
131
335000
2000
որ որևէ կոնկրետ դեպքի հետևանքների հետ կապվածությունը
05:52
would distort deeply
132
337000
2000
ինձ լիովին
05:54
my own capacity to be fully present
133
339000
3000
անկարող կդարձնի ամբողջովին տեսնելու
05:57
to the whole catastrophe.
134
342000
3000
համընդհանուր աղետը:
06:00
And when I worked in the prison system,
135
345000
2000
Երբ ես աշխատում էի մահապատժի դատապարտվածների հետ,
06:02
it was so clear to me, this:
136
347000
3000
ինձ համար այնքան պարզ էր այն,
06:05
that many of us
137
350000
2000
որ այս սենյակում գտնվողներիցս
06:07
in this room,
138
352000
2000
շատերը,
06:09
and almost all of the men that I worked with on death row,
139
354000
3000
և գրեթե բոլոր տղամարդիկ, ում հետ ես աշխատել եմ,
06:12
the seeds of their own compassion had never been watered.
140
357000
3000
երբեք հնարավորություն չեն ունեցել ջրելու իրենց կարեկցանքի սերմերը:
06:15
That compassion is actually
141
360000
2000
Կարեկցանքի այդ զգացումը իրականում
06:17
an inherent human quality.
142
362000
3000
բնորոշ է մարդկային տեսակին:
06:20
It is there within every human being.
143
365000
3000
Դա ամեն մարդու էլ բնորոշ է:
06:23
But the conditions
144
368000
2000
Բայց որպեսզի
06:25
for compassion to be activated,
145
370000
4000
կարեկցանքի համար նախապայմաններ
06:29
to be aroused,
146
374000
2000
առաջանան,
06:31
are particular conditions.
147
376000
2000
առանձնակի պայմաններ են պետք:
06:33
I had that condition, to a certain extent,
148
378000
3000
Որոշակի չափով, ես ունեցել եմ այդ նախապայմանները`
06:36
from my own childhood illness.
149
381000
2000
ելնելով մանկության տարիներին իմ ունեցած հիվանդությունից:
06:38
Eve Ensler, whom you'll hear later,
150
383000
3000
Իվ Էնսլերը, ում դուք հաջորդիվ կլսեք,
06:41
has had that condition activated
151
386000
2000
ունի այն զարմանալի
06:43
amazingly in her
152
388000
3000
նախապայմանը,
06:46
through the various waters of suffering
153
391000
3000
քանի որ նրա կյանքում էլ տառապանքի շատ ջրեր են հոսել,
06:49
that she has been through.
154
394000
3000
որոնք նա հաղթահարել է:
06:52
And what is fascinating
155
397000
2000
Հետաքրքիրն այն է,
06:54
is that compassion has enemies,
156
399000
3000
որ կարեկցանքի զգացումը նաև թշնամիներ ունի,
06:57
and those enemies are things like pity,
157
402000
5000
և այդ թշնամիները խղճահարությունը,
07:02
moral outrage,
158
407000
3000
բարոյական վիրավորանքը,
07:05
fear.
159
410000
2000
վախը ու նման այլ բաներ են:
07:07
And you know, we have a society, a world,
160
412000
3000
Եվ դուք գիտեք, մենք մի հասարակություն ունենք, մի երկիր,
07:10
that is paralyzed by fear.
161
415000
3000
որը կաթվածահար է լինում վախի զգացումից:
07:13
And in that paralysis, of course,
162
418000
2000
Եվ, իհարկե, այդ կաթվածից կարեկցանքի
07:15
our capacity for compassion
163
420000
2000
մեր ունակությունները
07:17
is also paralyzed.
164
422000
2000
նույնպես կաթվածահար են լինում:
07:19
The very word terror
165
424000
2000
Ահաբեկչություն բառը ինքնին
07:21
is global.
166
426000
2000
համընդհանուր է:
07:23
The very feeling of terror is global.
167
428000
3000
Սարսափի զգացումը, ինքնին համընդհանուր է:
07:26
So our work, in a certain way,
168
431000
2000
Այսպիսով, այլ կերպ ասած, մեր աշխատանքը
07:28
is to address this imago,
169
433000
2000
կարեկցանքի այն ձևին անցնելն է,
07:30
this kind of archetype
170
435000
2000
այն նախատիպային ձևին,
07:32
that has pervaded the psyche
171
437000
2000
որը թափանցում է
07:34
of our entire globe.
172
439000
3000
մեր ողջ աշխարհի հոգին:
07:38
Now we know from neuroscience
173
443000
3000
Այժմ մենք նյարդաբանությունից գիտենք,
07:41
that compassion has
174
446000
2000
որ կարեկցանքը
07:43
some very extraordinary qualities.
175
448000
2000
իրարից շատ տարբեր մի քանի որակներ ունի:
07:45
For example:
176
450000
2000
Օրինակ,
07:47
A person who is cultivating compassion,
177
452000
3000
այն մարդը, ով կարեկցում է մարդկանց
07:50
when they are in the presence of suffering,
178
455000
3000
նրանց տառապանքի պահին,
07:53
they feel that suffering a lot more
179
458000
3000
ավելի քան որևէ մեկը
07:56
than many other people do.
180
461000
2000
խորն են զգում այդ ցավը:
07:58
However,
181
463000
2000
Այնուամենայնիվ,
08:00
they return to baseline a lot sooner.
182
465000
3000
վերջիններս շատ ավելի շուտ են ուշքի գալիս:
08:03
This is called resilience.
183
468000
2000
Սա կոչվում է դիմադրելու վճռականություն:
08:05
Many of us think that compassion drains us,
184
470000
3000
Մեզանից շատերը մտածում են, թե կարեկցանքը թուլացնում է մեզ,
08:08
but I promise you
185
473000
2000
սակայն կարող եմ հստակ ասել,
08:10
it is something that truly enlivens us.
186
475000
3000
որ ընդհակառակը, այն մեզ ուժ է տալիս:
08:13
Another thing about compassion
187
478000
2000
Կարեկցանքի մասին հետաքրքրական մեկ այլ բան կա`
08:15
is that it really enhances what's called neural integration.
188
480000
3000
այն իրոք բարելավում է նյարդային համակարգի ինտեգրման գործառույթը:
08:18
It hooks up all parts of the brain.
189
483000
3000
Այն միացնում է մեր ուղեղի բոլոր կետերը:
08:22
Another, which has been discovered
190
487000
2000
Մյուսը, որը հայտնաբերել են
08:24
by various researchers
191
489000
2000
տարբեր հետազոտողներ
08:26
at Emory and at Davis and so on,
192
491000
3000
Էմորիի, Կալիֆորնիայի Դեվիսի համալսարաններում, և այլուր,
08:29
is that compassion enhances our immune system.
193
494000
4000
այն է, որ կարեկցանքը ամրապնդում է մեր իմունային համակարգը:
08:34
Hey,
194
499000
2000
Հեյ,
08:36
we live in a very noxious world.
195
501000
2000
մենք ապրում ենք խիստ վտանգավոր աշխարհում:
08:38
(Laughter)
196
503000
2000
(Ծիծաղ)
08:40
Most of us are shrinking
197
505000
2000
Մեզանից շատերը կորցնում են իրենց իրական դեմքը
08:42
in the face of psycho-social and physical poisons,
198
507000
3000
մեր երկրի տոքսիների սոցիալ-հոգեբակական
08:45
of the toxins of our world.
199
510000
3000
և ֆիզիկական թունավորումներից:
08:48
But compassion, the generation of compassion,
200
513000
2000
Բայց կարեկցանքը, կարեկցանքի փոփոխման գործընթացը,
08:50
actually mobilizes
201
515000
3000
իրականում մոբիլիզացնում է
08:53
our immunity.
202
518000
3000
մեր իմունիտետը:
08:56
You know, if compassion is so good for us,
203
521000
3000
Գիտեք, եթե կարեկցանքն այդքան լավ է անդրադառնում մեզ վրա,
08:59
I have a question.
204
524000
2000
ապա ես մի հարց ունեմ:
09:03
Why don't we train our children
205
528000
2000
Ինչո՞ւ մենք մեր երեխաներին
09:05
in compassion?
206
530000
3000
կարեկցելու ունակություն չենք սովորեցնում:
09:08
(Applause)
207
533000
5000
(Ծափահարություններ)
09:13
If compassion is so good for us,
208
538000
3000
Եթե կարեկցանքը այդքան օգտակար է,
09:16
why don't we train our health care providers in compassion
209
541000
4000
ապա ինչո՞ւ չենք սովորեցնում մեր բուժաշխատողներին կարեկցել,
09:20
so that they can do what they're supposed to do,
210
545000
3000
ինչը կօգնի կատարել վերջիններիս առաքելությունը,
09:23
which is to really transform suffering?
211
548000
3000
այն է`մեղմացնել տառապող մարդու տանջանքները:
09:26
And if compassion is so good for us,
212
551000
3000
Եվ եթե կարեկցանքն այդքան օգտակար է մեզ,
09:29
why don't we vote on compassion?
213
554000
4000
ապա ինչո՞ւ չենք քվեարկում կարեկցանքից ելնելով:
09:33
Why don't we vote for people in our government
214
558000
4000
Ինչո՞ւ մենք չենք քվեարկում կառավարության որևէ անդամի օգտին
09:37
based on compassion,
215
562000
2000
կարեկցանքից ելնելով,
09:39
so that we can have
216
564000
2000
որպեսզի ավելի հոգատար
09:41
a more caring world?
217
566000
3000
երկիր ունենանք:
09:44
In Buddhism,
218
569000
2000
Բուդդայականության մեջ
09:46
we say, "it takes a strong back and a soft front."
219
571000
3000
ասվում է. «Դրա համար անհրաժեշտ է ամուր կամք և նուրբ հոգի»:
09:49
It takes tremendous strength of the back
220
574000
3000
Բարդ իրավիճակներում տոկունությունը պահելու համար
09:52
to uphold yourself in the midst of conditions.
221
577000
3000
ներքին մեծ ուժ է պահանջվում:
09:55
And that is the mental quality of equanimity.
222
580000
3000
Եվ հենց դա է ինքնատիրապետման հոգեբանական որակը:
09:58
But it also takes a soft front --
223
583000
3000
Սակայն միևնույն ժամանակ կարևոր է նաև նրբությունը,
10:01
the capacity to really be open to the world as it is,
224
586000
3000
շուրջդ բաց ճակատով նայելու ունակությունն
10:04
to have an undefended heart.
225
589000
2000
ու անպաշտպան սիրտ ունենալը:
10:06
And the archetype of this in Buddhism
226
591000
3000
Եվ բուդդայականության մեջ սրա նախատիպն է
10:09
is Avalokiteshvara, Kuan-Yin.
227
594000
2000
Ավալոկիտեշվառան, Կուան-Յինը:
10:11
It's a female archetype:
228
596000
3000
Սա կնոջ նախատիպն է.
10:14
she who perceives
229
599000
2000
նա, ով լսում է
10:16
the cries of suffering in the world.
230
601000
4000
աշխարհում տառապողի լացը:
10:23
She stands with 10,000 arms,
231
608000
4000
Նա կանգնած է իր 10.000 ձեռքերով.
10:27
and in every hand,
232
612000
2000
ամեն մի ձեռքում
10:29
there is an instrument of liberation,
233
614000
3000
ազատության մի գործիք կա,
10:32
and in the palm of every hand, there are eyes,
234
617000
3000
իսկ ամեն ափի մեջ աչքեր,
10:35
and these are the eyes of wisdom.
235
620000
3000
որոնք էլ իմաստության աչքերն են:
10:38
I say that, for thousands of years,
236
623000
3000
Ես կասեի, որ կանայք
10:41
women have lived,
237
626000
2000
հազար տարի են ապրել,
10:43
exemplified, met in intimacy,
238
628000
4000
օրինակ են վերցրել և դերերով փոխվել են
10:47
the archetype of Avalokitesvara,
239
632000
3000
Ավալոկիտեշվառայի
10:50
of Kuan-Yin,
240
635000
2000
Կուան-Յինի հետ,
10:52
she who perceives
241
637000
2000
նրանց, ովքեր լսում են
10:54
the cries of suffering in the world.
242
639000
2000
աշխարհի տառապանքի լացը:
10:57
Women have manifested for thousands of years
243
642000
3000
Կանայք այդ հազար տարիների ընթացքում
11:00
the strength arising from compassion
244
645000
4000
ցույց են տվել ուժ` ելնելով
11:04
in an unfiltered, unmediated way
245
649000
3000
անթափանց, չմիջնորդված ձևով կարեկցանքից`
11:07
in perceiving suffering
246
652000
2000
ցավն ընդունելով այնպես,
11:09
as it is.
247
654000
2000
ինչես որ այն կա:
11:13
They have infused societies with kindness,
248
658000
3000
Նրանք հասարակությունը բարությամբ են լցրել,
11:16
and we have really felt that
249
661000
2000
և մենք այն իրապես զգացինք,
11:18
as woman after woman
250
663000
2000
երբ կանայք, մեկը մյուսի ետևից
11:20
has stood on this stage
251
665000
2000
բեմ էին դուրս գալիս
11:22
in the past day and a half.
252
667000
3000
օրվա առաջին կեսին:
11:25
And they have actualized compassion
253
670000
2000
Եվ նրանք արդիականացրել են
11:27
through direct action.
254
672000
2000
կարեկցանքի գործընթացը:
11:29
Jody Williams called it:
255
674000
2000
Ջոդի Վիլյամսը ասում էր.
11:31
It's good to meditate.
256
676000
2000
Լավ է մեդիտացիայով զբաղվելը:
11:33
I'm sorry, you've got to do a little bit of that, Jody.
257
678000
3000
Ներեցեք, բայց դուք մի փոքր պետք է զբաղվեք դրանով, Ջոդի:
11:36
Step back, give your mother a break, okay.
258
681000
3000
Մի փոքր հեռու գնացեք և թույլ տվեք, որ ձեր մայրը հանգստանա, լա՞վ:
11:39
(Laughter)
259
684000
2000
(Ծիծաղ)
11:41
But the other side of the equation
260
686000
2000
Մյուս կողմից էլ,
11:43
is you've got to come out of your cave.
261
688000
2000
դուք ինքներդ պետք է դուրս գաք ձեր ստեղծած քարանձավից:
11:45
You have to come into the world
262
690000
2000
Դուք պետք է լույս աշխարհ գաք,
11:47
like Asanga did,
263
692000
2000
ինչպես դա արեց Ասանգան,
11:49
who was looking to realize Maitreya Buddha
264
694000
3000
ով 12 տարի քարանձավում նմալուց հետո
11:52
after 12 years sitting in the cave.
265
697000
3000
ընկել է Մայիտրեյա Բուդդայի փնտրտուքների մեջ:
11:55
He said, "I'm out of here."
266
700000
2000
Նա ասաց. «Ես գնացի»:
11:57
He's going down the path.
267
702000
2000
Ճանապարհով անցնելիս
11:59
He sees something in the path.
268
704000
2000
նա հանկարծ ինչ-որ բան տեսավ:
12:01
He looks, it's a dog, he drops to his knees.
269
706000
3000
Նա մոտեցավ, և պարզվեց, որ դա շուն էր, նա ծնկի իջավ:
12:04
He sees that the dog has this big wound on its leg.
270
709000
4000
Այդ ժամանակ էլ տեսավ շան թաթի եղած վերքը:
12:08
The wound is just filled with maggots.
271
713000
3000
Վերքը որդերով էր լցված:
12:11
He puts out his tongue
272
716000
3000
Նա հանում է իր լեզուն
12:14
in order to remove the maggots,
273
719000
2000
և սկսում դրանով հավաքել որդերը,
12:16
so as not to harm them.
274
721000
3000
որպեսզի չվնասի նրանց:
12:19
And at that moment,
275
724000
2000
Եվ հենց այդ պահին,
12:21
the dog transformed
276
726000
2000
շունը վերածվում է
12:23
into the Buddha of love and kindness.
277
728000
3000
սիրո ու բարության Բուդդայի:
12:27
I believe
278
732000
2000
Հավատացած եմ,
12:29
that women and girls today
279
734000
2000
որ այսօր կանայք ու աղջիկները
12:31
have to partner in a powerful way with men --
280
736000
4000
լիովին համագործակցում են տղամարդկանց հետ`
12:35
with their fathers,
281
740000
2000
իրենց հայրերի,
12:37
with their sons, with their brothers,
282
742000
3000
իրենց որդիների, իրենց եղբայրների,
12:40
with the plumbers, the road builders,
283
745000
2000
սանտեխնիկների, ճանապարհ վերանորոգողների,
12:42
the caregivers, the doctors, the lawyers,
284
747000
3000
բուժքույրերի, բժիշկների, իրավաբանների,
12:45
with our president,
285
750000
2000
մեր նախագահի
12:47
and with all beings.
286
752000
2000
և ամբողջ մարդկության հետ:
12:49
The women in this room
287
754000
2000
Այս սենյակում գտնվող կանայք
12:51
are lotuses in a sea of fire.
288
756000
3000
լոտոսներ են կրակի ծովում:
12:54
May we actualize that capacity
289
759000
2000
Եկեք արդիականացնենք այդ ընդունակությունը
12:56
for women everywhere.
290
761000
2000
ողջ աշխարհի կանանց համար:
12:58
Thank you.
291
763000
2000
Շնորհակալություն
13:00
(Applause)
292
765000
12000
(Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Joan Halifax - Author, Zen priestKnown for her compassionate work with the terminally ill, Joan Halifax is a driving force of socially engaged Buddhism.
Why you should listen
Activist, anthropologist, author, caregiver, ecologist, LSD researcher, teacher, and Zen Buddhism priest -- Joan Halifax is many things to many people. Yet they all seem to agree that no matter what role she plays, Halifax is consistently courageous and compassionate. Halifax runs the Upaya Zen Center in New Mexico, a Zen Peacemaker community she opened in 1990 after founding and leading the Ojai Foundation in California for ten years. Her practice focuses on socially engaged Buddhism, which aims to alleviate suffering through meditation, interfaith cooperation, and social service.
As director of the Project on Being With Dying, Halifax has helped caregivers cope with death and dying for more than three decades. Her book Being With Dying helps clergy, community activists, medical professionals, social workers and spiritual seekers remove fear from the end of life. Halifax is a distinguished invited scholar of the U.S. Library of Congress and the only woman and Buddhist on the Tony Blair Foundation’s Advisory Council.
Joan Halifax | Speaker | TED.com