TED@BCG London
Sandrine Thuret: You can grow new brain cells. Here's how
სანდრინ ტიურე: თქვენ შეგიძლიათ ტვინის ახალი უჯრედები წარმოქმნათ. გაჩვენებთ როგორც
Filmed:
Readability: 4.8
7,962,651 views
შეიძლება ზრდასრულებში ახალი ნეირონები წარმოიქმნას? ნეირომეცნიერი სანდრინ ტიურე ამბობს, რომ შეგვიძლია და გვთავაზობს კვლევას და პრაქტიკულ რჩევას იმის შესახებ, თუ როგორ შეგვიძლია დავეხმაროთ საკუთარ ტვინებს ნეიროგენეზის განხორციელებაში და ამასთან ერთად გავიუმჯობესოთ განწყობა, გავიუმჯობესოთ მეხსიერება და აღმოვფხვრათ სიბერესთან დაკავაშირებული ჯანმრთელობის პრობლემები.
Sandrine Thuret - Neural stem cell researcher
Sandrine Thuret studies the way adult brains create new nerve cells in the hippocampus -- a brain area involved in memory and mood. Full bio
Sandrine Thuret studies the way adult brains create new nerve cells in the hippocampus -- a brain area involved in memory and mood. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Can we, as adults, grow new nerve cells?
0
1936
4381
შეიძლება ჩვენ, ზრდასრულებმა,
ახალი ნერვული უჯრედები წარმოვქმნათ?
ახალი ნერვული უჯრედები წარმოვქმნათ?
00:19
There's still some confusion
about that question,
about that question,
1
7150
3087
ამ კითხვასთან დაკავშირებით
ჯერ კიდევ არსებობს გაურკვევლობა,
ჯერ კიდევ არსებობს გაურკვევლობა,
00:22
as this is a fairly new field of research.
2
10261
2610
რადგან ეს კვლევის საკმაოდ ახალი სფეროა.
00:25
For example, I was talking
to one of my colleagues, Robert,
to one of my colleagues, Robert,
3
13569
3359
მაგალითად, მე ვესაუბრებოდი
ჩემს ერთ-ერთ კოლეგას, რობერტს,
ჩემს ერთ-ერთ კოლეგას, რობერტს,
00:28
who is an oncologist,
4
16952
1308
ის ონკოლოგია
00:30
and he was telling me,
5
18284
1301
და ის მეუბნებოდა:
00:32
"Sandrine, this is puzzling.
6
20014
1755
"სანდრინ, ეს დამაბნეველია.
00:33
Some of my patients that have been told
they are cured of their cancer
they are cured of their cancer
7
21793
4314
ჩემს ზოგიერთს პაციენტს, რომლებსაც უთხრეს
რომ სიმსივნისგან განიკურნენ
რომ სიმსივნისგან განიკურნენ
00:38
still develop symptoms of depression."
8
26131
2397
მაინც უვითარდებათ დეპრესიის ნიშნები"
00:41
And I responded to him,
9
29520
1295
მე მას ვუპასუხე:
00:42
"Well, from my point of view
that makes sense.
that makes sense.
10
30839
2340
"ჩემი გადმოსახედიდან ეს ლოგიკურია.
00:45
The drug you give to your patients
that stops the cancer cells multiplying
that stops the cancer cells multiplying
11
33203
4538
წამლები, რომლებიც აჩერებს
სიმსივნური უჯრედების გამრავლებას,
სიმსივნური უჯრედების გამრავლებას,
00:49
also stops the newborn neurons
being generated in their brain."
being generated in their brain."
12
37765
5103
ასევე აჩერებს ტვინში
ახალი ნეირონების წარმოქმნას."
ახალი ნეირონების წარმოქმნას."
00:55
And then Robert looked at me
like I was crazy and said,
like I was crazy and said,
13
43820
2786
შემდეგ რობერტმა ისე შემომხედა
როგორც გიჟს და თქვა:
როგორც გიჟს და თქვა:
00:58
"But Sandrine, these are adult patients --
14
46630
2182
"მაგრამ სანდრინ, ეს
ზრდასრული პაციენტებია.
ზრდასრული პაციენტებია.
01:00
adults do not grow new nerve cells."
15
48836
2572
ზრდასრულებში ახალი ნერვული უჯრედები
არ წარმოიქმნება."
არ წარმოიქმნება."
01:04
And much to his surprise, I said,
"Well actually, we do."
"Well actually, we do."
16
52543
3666
და მისდა გასაკვირად მე ვუთხარი:
"სინამდვილეში სწორედ ასე ხდება."
"სინამდვილეში სწორედ ასე ხდება."
01:09
And this is a phenomenon
that we call neurogenesis.
that we call neurogenesis.
17
57098
4826
და ეს არის ის ფენომენი,
რომელსაც ნეიროგენეზს ვუწოდებთ.
რომელსაც ნეიროგენეზს ვუწოდებთ.
01:13
[Neurogenesis]
18
61948
1190
[წარწერა : ნეიროგენეზისი]
01:15
Now Robert is not a neuroscientist,
19
63162
3770
რაც შეეხება რობერტს,
ის ნეირომეცნიერი არ არის
ის ნეირომეცნიერი არ არის
01:18
and when he went to medical school
he was not taught what we know now --
he was not taught what we know now --
20
66956
4625
და როდესაც ის სამედიცინო სკოლაში დადიოდა,
მას არ ასწავლეს ის, რაც ახლა ჩვენ ვიცით...
მას არ ასწავლეს ის, რაც ახლა ჩვენ ვიცით...
01:23
that the adult brain
can generate new nerve cells.
can generate new nerve cells.
21
71605
3739
რომ ზრდასრულ ტვინს,
შეუძლია ახალი ნერვული უჯრედების წარმოქმნა.
შეუძლია ახალი ნერვული უჯრედების წარმოქმნა.
01:29
So Robert, you know,
being the good doctor that he is,
being the good doctor that he is,
22
77217
4370
ამრიგად, რობერტს,
იქიდან გამომდინარე, რომ კარგი ექიმია,
იქიდან გამომდინარე, რომ კარგი ექიმია,
01:33
wanted to come to my lab
23
81611
1699
სურდა რომ ლაბორატორიაში მოსულიყო,
01:35
to understand the topic
a little bit better.
a little bit better.
24
83334
2824
რათა ამ თემაში ცოტა უკეთ გარკვეულიყო.
01:38
And I took him for a tour
25
86881
2255
და მე მას ვანახე
01:41
of one of the most exciting
parts of the brain
parts of the brain
26
89160
2913
ნეიროგენეზის თვალსაზრისით,
01:44
when it comes to neurogenesis --
27
92097
2173
ტვინის ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო ნაწილი
01:46
and this is the hippocampus.
28
94294
2088
და ეს არის ჰიპოკამპი.
01:49
So this is this gray structure
in the center of the brain.
in the center of the brain.
29
97080
3852
ეს არის ის რუხი სტრუქტურა,
რომელიც მოთავსებულია ტვინის ცენტრში
რომელიც მოთავსებულია ტვინის ცენტრში
01:53
And what we've known already
for very long,
for very long,
30
101613
2422
და რის შესახებაც უკვე ძალიან
დიდი ხანია ვიცით,
დიდი ხანია ვიცით,
01:56
is that this is important for learning,
memory, mood and emotion.
memory, mood and emotion.
31
104059
4765
რომ ის მნიშვნელოვანია დასწავლის,
მახსოვრობის, ხასიათისა და ემოციისათვის.
მახსოვრობის, ხასიათისა და ემოციისათვის.
02:01
However, what we
have learned more recently
have learned more recently
32
109343
3047
თუმცა, რაც ახლახანს გავიგეთ არის ის,
02:04
is that this is one of the unique
structures of the adult brain
structures of the adult brain
33
112414
4658
რომ ეს არის ზრდასრული
ტვინის ერთ-ერთი უნიკალური სტრუქტურა
ტვინის ერთ-ერთი უნიკალური სტრუქტურა
02:09
where new neurons can be generated.
34
117096
2650
სადაც ახალი ნეირონები წარმოიქმნება.
02:12
And if we slice through the hippocampus
35
120405
2311
და თუ გავკვეთთ ჰიპოკამპს
02:14
and zoom in,
36
122740
1268
და გავადიდებთ,
02:16
what you actually see here in blue
37
124032
2801
ზრდასრული თაგვის თავის ტვინში,
ცისფერ ფერში
ცისფერ ფერში
02:18
is a newborn neuron
in an adult mouse brain.
in an adult mouse brain.
38
126857
4573
ახალდაბადებულ ნეირონს დაინახავთ.
02:24
So when it comes to the human brain --
39
132769
3055
რაც შეეხება ადამიანის ტვინს,
02:27
my colleague Jonas Frisén
from the Karolinska Institutet,
from the Karolinska Institutet,
40
135848
3532
ჩემმა კოლეგამ იონას ფრიზენმა
"კაროლინსკას ინსტიტუტიდან" გამოთვალა,
"კაროლინსკას ინსტიტუტიდან" გამოთვალა,
02:31
has estimated that we produce
700 new neurons per day
700 new neurons per day
41
139404
5740
რომ ჩვენ ყოველდღე ჰიპოკამპში
02:37
in the hippocampus.
42
145168
1198
700 ახალ ნეირონს წარმოვქმნით.
02:39
You might think this is not much,
43
147183
1675
შეიძლება იფიქროთ, რომ ეს ცოტაა,
02:40
compared to the billions
of neurons we have.
of neurons we have.
44
148882
2389
იმ მილიარდობით ნეირონთან შედარებით,
რომელიც გვაქვს.
რომელიც გვაქვს.
02:43
But by the time we turn 50,
45
151644
3071
მაგრამ 50 წლის ასაკისთვის,
02:46
we will have all exchanged the neurons
we were born with in that structure
we were born with in that structure
46
154739
4676
ამ სტრუქტურაში ჩვენი ყველა ძველი ნეირონი
ჩანაცვლებული იქნება
ჩანაცვლებული იქნება
02:51
with adult-born neurons.
47
159439
2215
ზრდასრულ ასაკში წარმოქმინილი ნეირონით.
02:55
So why are these new neurons important
and what are their functions?
and what are their functions?
48
163248
5036
მაშ, რატომ არის ეს ახალი ნეირონები
მნიშვნელოვანი და რა ფუნქციები აქვთ მათ?
მნიშვნელოვანი და რა ფუნქციები აქვთ მათ?
03:01
First, we know that they're important
for learning and memory.
for learning and memory.
49
169324
3698
პირველ რიგში, ჩვენ ვიცით, რომ ისინი
მნიშვნელოვანია სწავლისა და მეხსიერებისთვის
მნიშვნელოვანია სწავლისა და მეხსიერებისთვის
03:05
And in the lab we have shown
50
173046
1517
და ლაბორატორიაში ჩვენ ვაჩვენეთ,
03:06
that if we block the ability
of the adult brain
of the adult brain
51
174587
3236
რომ თუ დავბლოკავთ ზრდასრული ტვინის უნარს,
03:09
to produce new neurons in the hippocampus,
52
177847
2560
ჰიპოკამპში წარმოქმნას ახალი ნეირონები,
03:12
then we block certain memory abilities.
53
180431
2516
ამით ჩვენ შევზღუდავთ
მახსოვრობის ზოგიერთ უნარს.
მახსოვრობის ზოგიერთ უნარს.
03:15
And this is especially new and true
for spatial recognition --
for spatial recognition --
54
183721
6912
ეს არის განსაკუთრებით
ახალი და სწორი სივრცული აღქმისათვის.
ახალი და სწორი სივრცული აღქმისათვის.
03:22
so like, how you navigate
your way in the city.
your way in the city.
55
190657
2798
მაგალითად, როგორ ორიენტირებ ქალაქში.
03:26
We are still learning a lot,
56
194181
1478
შესწავლის პროცესში კიდევ ბევრი რამეა
03:27
and neurons are not only important
for memory capacity,
for memory capacity,
57
195683
3063
და ნეირონები არა მხოლოდ
მეხსიერების მოცულობისთვისაა მნიშვნელოვანი,
მეხსიერების მოცულობისთვისაა მნიშვნელოვანი,
03:30
but also for the quality of the memory.
58
198770
2903
არმედ მისი ხარისხისთვისაც.
03:33
And they will have been helpful
to add time to our memory
to add time to our memory
59
201697
4045
ისინი დაგვეხმარებიან
მეხსიერების გახანგრძლივებაში
მეხსიერების გახანგრძლივებაში
03:37
and they will help differentiate
very similar memories, like:
very similar memories, like:
60
205766
4682
და დაგვეხმარებიან განვასხვავოთ
მსგავსი მოგონებები.
მსგავსი მოგონებები.
03:42
how do you find your bike
61
210472
2080
მაგალითად იმაში,
თუ როგორ პოულობთ ველოსიპედს,
თუ როგორ პოულობთ ველოსიპედს,
03:44
that you park at the station
every day in the same area,
every day in the same area,
62
212576
3516
რომელსაც ყოველდღე ერთსა და იმავე
სადგომზე აყენებთ,
სადგომზე აყენებთ,
03:48
but in a slightly different position?
63
216116
2142
მაგრამ ოდნავ განსხვავებულ ადილებში?
03:52
And more interesting
to my colleague Robert
to my colleague Robert
64
220068
2484
ჩემი კოლეგა რობერტისთვის
უფრო საინტერესო ის კვლევაა,
უფრო საინტერესო ის კვლევაა,
03:54
is the research we have been doing
on neurogenesis and depression.
on neurogenesis and depression.
65
222576
4862
რომელსაც ნეიროგენეზსა
და დეპრესიაზე ვატარებთ.
და დეპრესიაზე ვატარებთ.
04:00
So in an animal model of depression,
66
228010
1938
ამრიგად, დეპრესიის ცხოველურ
მოდელში ჩვენ ვნახეთ,
მოდელში ჩვენ ვნახეთ,
04:01
we have seen that we have
a lower level of neurogenesis.
a lower level of neurogenesis.
67
229972
4004
რომ ნეიროგენეზის უფრო დაბალი დონე გვაქვს.
04:06
And if we give antidepressants,
68
234500
2243
თუ მივიღებთ ანტიდეპრესანტებს,
04:08
then we increase the production
of these newborn neurons,
of these newborn neurons,
69
236767
3454
ამით ახალი ნეირონების წარმოქმნას გავზრდით
04:12
and we decrease
the symptoms of depression,
the symptoms of depression,
70
240245
3143
და შევამცირებთ დეპრესიის სიმპტომებს,
04:15
establishing a clear link
between neurogenesis and depression.
between neurogenesis and depression.
71
243412
5460
რაც აშკარა კავშირს აჩვენებს
ნეიროგენეზსა და დეპრესიას შორის.
ნეიროგენეზსა და დეპრესიას შორის.
04:21
But moreover, if you
just block neurogenesis,
just block neurogenesis,
72
249191
4309
მაგრამ უფრო მეტიც,
თუ დაბლოკავთ ნეიროგენეზს,
თუ დაბლოკავთ ნეიროგენეზს,
04:25
then you block the efficacy
of the antidepressant.
of the antidepressant.
73
253524
2833
ამით შეაჩერებთ
ანტიდეპრესანტის ეფექტიანობასაც.
ანტიდეპრესანტის ეფექტიანობასაც.
04:29
So by then, Robert had understood
74
257714
1763
ამ დროს რობერტი მიხვდა,
04:31
that very likely his patients
were suffering from depression
were suffering from depression
75
259501
3698
რომ მისი პაციენტები დიდი ალბათობით
დეპრესიისგან იტანჯებოდნენ,
დეპრესიისგან იტანჯებოდნენ,
04:35
even after being cured of their cancer,
76
263223
2595
მას შემდეგ რაც სიმსივნისგან განიკურნენ,
04:37
because the cancer drug had stopped
newborn neurons from being generated.
newborn neurons from being generated.
77
265842
4381
რადგან კიბოს წამალი აჩერებდა
ახალი ნეირონების წარმოქმნას.
ახალი ნეირონების წარმოქმნას.
04:42
And it will take time
to generate new neurons
to generate new neurons
78
270247
3628
ახალი ნეირონების წარმოქმნას,
04:45
that reach normal functions.
79
273899
2206
რომლებმაც ნორმალურად უნდა
იფუნქციონირონ, დრო სჭირდება.
იფუნქციონირონ, დრო სჭირდება.
04:49
So, collectively, now we think
we have enough evidence
we have enough evidence
80
277780
4409
ახლა ყველანი ვფიქრობთ,
რომ საკმარისი მტკიცებულება გვაქვს ვთქვათ,
რომ საკმარისი მტკიცებულება გვაქვს ვთქვათ,
04:54
to say that neurogenesis
is a target of choice
is a target of choice
81
282213
3715
რომ ჩვენი სამიზნე ნეიროგენეზი უნდა გახდეს,
04:57
if we want to improve
memory formation or mood,
memory formation or mood,
82
285952
3614
თუ გვინდა, რომ მეხსიერების ჩამოყალიბება
და განწყობა გავაუმჯობესოთ,
და განწყობა გავაუმჯობესოთ,
05:01
or even prevent the decline
associated with aging,
associated with aging,
83
289590
3563
ან თუნდაც შევაჩეროთ დაბარებასთან
დაკავშირებული ჯანმრთელობის პრობლემები
დაკავშირებული ჯანმრთელობის პრობლემები
05:05
or associated with stress.
84
293177
2134
ან სტრესთან დაკავშირებული.
05:08
So the next question is:
85
296288
1731
მაშ, შემდეგი კითხვაა:
05:10
can we control neurogenesis?
86
298043
2174
შეგვიძლია ნეიროგენეზის კონტროლი?
05:13
The answer is yes.
87
301066
1191
პასუხია კი.
05:14
And we are now going to do a little quiz.
88
302860
2563
და ჩვენ ახლა ჩავატარებთ მცირე გამოკითხვას.
05:18
I'm going to give you a set
of behaviors and activities,
of behaviors and activities,
89
306201
3181
მე შემოგთავაზებთ
ქცევებისა და აქტივობების ნაკრებს
ქცევებისა და აქტივობების ნაკრებს
05:21
and you tell me if you think
they will increase neurogenesis
they will increase neurogenesis
90
309406
4684
და თქვენ მეტყვით როგორ ფიქრობთ,
გაზრდიან ისინი ნეიროგენეზს,
გაზრდიან ისინი ნეიროგენეზს,
05:26
or if they will decrease neurogenesis.
91
314114
2166
თუ შეამცირებენ.
05:28
Are we ready?
92
316804
1159
მზად ვართ?
05:30
OK, let's go.
93
318550
1159
კარგით, დავიწყოთ.
05:32
So what about learning?
94
320034
1587
რას ფიქრობთ დასწავლაზე?
05:34
Increasing?
95
322521
1180
ზრდის?
05:35
Yes.
96
323725
1159
დიახ.
05:36
Learning will increase the production
of these new neurons.
of these new neurons.
97
324908
3786
დასწავლა გაზრდის ნეირონების წარმოქმნას.
05:40
How about stress?
98
328718
1316
რას იტყვით სტრესზე?
05:43
Yes, stress will decrease the production
of new neurons in the hippocampus.
of new neurons in the hippocampus.
99
331431
4737
დიახ, სტრესი შეამცირებს
ჰიპოკამპში ახალი ნეირონების წარმოქმნას.
ჰიპოკამპში ახალი ნეირონების წარმოქმნას.
05:48
How about sleep deprivation?
100
336192
1612
ძილის ნაკლებობა?
05:51
Indeed, it will decrease neurogenesis.
101
339375
2699
რა თქმა უნდა, ეს შეამცირებს ნეიროგენეზს.
05:54
How about sex?
102
342098
1221
სექსზე რა აზრის ხართ?
05:56
Oh, wow!
103
344414
1152
ოჰ, ვაუ!
05:57
(Laughter)
104
345590
1267
(სიცილი)
05:58
Yes, you are right, it will increase
the production of new neurons.
the production of new neurons.
105
346881
3753
დიახ, თქვენ მართალი ხართ
ეს გაზრდის ახალი ნეირონების წარმოქმნას.
ეს გაზრდის ახალი ნეირონების წარმოქმნას.
06:02
However, it's all about balance here.
106
350658
2152
თუმცა, მთავარი აქ ბალანსია.
06:04
We don't want to fall in a situation --
107
352834
2213
ჩვენ არ გვსურს ჩავვარდეთ ისეთ სიტუაციაში..
06:07
(Laughter)
108
355071
1928
(სიცილი)
06:09
about too much sex
leading to sleep deprivation.
leading to sleep deprivation.
109
357023
2834
როცა ზედმეტ სექსს ძილის
ნაკლებობამდე მივყავართ.
ნაკლებობამდე მივყავართ.
06:11
(Laughter)
110
359881
2229
(სიცილი)
06:14
How about getting older?
111
362753
2191
რას იტყვით დაბერებაზე?
06:19
So the neurogenesis rate
will decrease as we get older,
will decrease as we get older,
112
367645
3683
მაშ, ნეიროგენეზის სიხშირე
დაბერებასთან ერთად მცირდება,
დაბერებასთან ერთად მცირდება,
06:23
but it is still occurring.
113
371352
1746
თუმცა მაინც მიმდინარეობს.
06:26
And then finally, how about running?
114
374042
2191
და ბოლოს, რას იტყვით სირბილზე?
06:29
I will let you judge that one by yourself.
115
377912
2809
ეს შეგიძლიათ თავად განსაჯოთ.
06:33
So this is one of the first studies
116
381563
1796
ეს ერთ-ერთი პირველი კვლევაა,
06:35
that was carried out by one of my mentors,
Rusty Gage from the Salk Institute,
Rusty Gage from the Salk Institute,
117
383383
4403
რომელიც ჩემმა ერთ-ერთმა მასწავლებელმა
რასტი გეიჯმა ჩაატარა, "სოლქ ინსტიტუტიდან",
რასტი გეიჯმა ჩაატარა, "სოლქ ინსტიტუტიდან",
06:39
showing that the environment
can have an impact
can have an impact
118
387810
2274
მან აჩვენა, რომ გარემომ
შეიძლება გავლენა მოახდინოს
შეიძლება გავლენა მოახდინოს
06:42
on the production of new neurons.
119
390108
1889
ახალი ნეირონების წარმოქმნაზე.
06:44
And here you see a section
of the hippocampus of a mouse
of the hippocampus of a mouse
120
392021
4254
თქვენ აქ ხედავთ თაგვის ჰიპოკამპის უბანს,
06:48
that had no running wheel in its cage.
121
396299
2245
რომელსაც გალიაში არ ჰქონდა
სარბენი ბორბალი.
სარბენი ბორბალი.
06:50
And the little black dots you see
are actually newborn neurons-to-be.
are actually newborn neurons-to-be.
122
398568
4035
შავი წერტილები კი,
ახალდაბადებულ ნეირონებს აღნიშნავს.
ახალდაბადებულ ნეირონებს აღნიშნავს.
06:55
And now, you see a section
of the hippocampus of a mouse
of the hippocampus of a mouse
123
403246
5138
ახლა, თქვენ ხედავთ იმ თაგვის
ჰიპოკამპის უბანს,
ჰიპოკამპის უბანს,
07:00
that had a running wheel in its cage.
124
408408
2596
რომელსაც გალიაში ჰქონდა სარბენი ბორბალი.
07:03
So you see the massive increase
125
411028
1523
თქვენ ხედავთ იმ შავი წერტილების
მასიურ ზრდას,
მასიურ ზრდას,
07:04
of the black dots representing
the new neurons-to-be.
the new neurons-to-be.
126
412575
2813
რომლებიც ახალ ნეირონებს აღნიშნავენ.
07:08
So activity impacts neurogenesis,
but that's not all.
but that's not all.
127
416819
3793
ესე იგი, აქტივობას გავლენას ახდენს
ნეიროგენეზზე, მაგრამ ეს ყველაფერი არაა.
ნეიროგენეზზე, მაგრამ ეს ყველაფერი არაა.
07:13
What you eat will have an effect
128
421639
2647
რასაც მიირთმევთ იმასაც ექნება ეფექტი
07:16
on the production of new neurons
in the hippocampus.
in the hippocampus.
129
424310
2914
ჰიპოკამპში ახალი ნეირონების წარმოქმნაზე.
07:19
So here we have a sample of diet --
130
427248
2960
აქ ჩვენ გვაქვს კვების რაციონის ნიმუში,
07:22
of nutrients that have been shown
to have efficacy.
to have efficacy.
131
430232
3277
რომლის ეფექტიანობაც ნაჩვენები იქნა.
07:25
And I'm just going
to point a few out to you:
to point a few out to you:
132
433973
2595
რამდენიმეს დაგისახელებთ:
07:28
Calorie restriction of 20 to 30 percent
will increase neurogenesis.
will increase neurogenesis.
133
436592
5094
კალორიების შემცირება 20-30%-ით
გაზრდის ნეიროგენეზს.
გაზრდის ნეიროგენეზს.
07:34
Intermittent fasting --
spacing the time between your meals --
spacing the time between your meals --
134
442128
3482
მოკლე შიმშილობები,
კვებებს შორის შუალედების ზრდა,
კვებებს შორის შუალედების ზრდა,
07:37
will increase neurogenesis.
135
445634
2139
გაზრდის ნეიროგენეზს.
07:39
Intake of flavonoids,
136
447797
1323
ფლავონოიდების მიღება,
07:41
which are contained
in dark chocolate or blueberries,
in dark chocolate or blueberries,
137
449144
3003
რომლებსაც მუქი შოკოლადი და მოცვი შეიცავს,
07:44
will increase neurogenesis.
138
452171
1823
გაზრდის ნეიროგენეზს.
07:46
Omega-3 fatty acids,
139
454355
1506
ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავები,
07:47
present in fatty fish, like salmon,
140
455885
2211
წარმოდგენილი თევზის ქონში,
როგორიცაა ორაგული,
როგორიცაა ორაგული,
07:50
will increase the production
of these new neurons.
of these new neurons.
141
458120
2438
გაზრდის ახალი ნეირონების წარმოქმნას.
07:53
Conversely, a diet rich
in high saturated fat
in high saturated fat
142
461502
4101
სამაგიეროდ რაციონს,
რომელიც მდიდარია კარგად გაჯერებული ცხიმით,
რომელიც მდიდარია კარგად გაჯერებული ცხიმით,
07:57
will have a negative impact
on neurogenesis.
on neurogenesis.
143
465627
2740
ნეიროგენეზზე ნეგატიური გავლენა ექნება.
08:01
Ethanol -- intake of alcohol --
will decrease neurogenesis.
will decrease neurogenesis.
144
469232
4182
ეთანოლი... ალკოჰოლის მიღება
შეამცირებს ნეიროგენეზს.
შეამცირებს ნეიროგენეზს.
08:05
However, not everything is lost;
145
473981
2722
თუმცა, ყველაფერი დაკარგული არ არის.
08:08
resveratrol, which is
contained in red wine,
contained in red wine,
146
476727
3052
რესვერასტროლმა,
რომელსაც წითელი ღვინო შეიცავს აჩვენა,
რომელსაც წითელი ღვინო შეიცავს აჩვენა,
08:11
has been shown to promote
the survival of these new neurons.
the survival of these new neurons.
147
479803
3491
რომ ხელს უწყობს
ახალი ნეირონების გადარჩენას.
ახალი ნეირონების გადარჩენას.
08:15
So next time you are at a dinner party,
148
483708
1866
შემდეგში,
როცა წვეულებაზე იქნებით,
როცა წვეულებაზე იქნებით,
08:17
you might want to reach for this possibly
"neurogenesis-neutral" drink.
"neurogenesis-neutral" drink.
149
485598
4004
კარგი იქნება, თუ ამ ნეიროგენეზ-ნეიტრალურ
სასმელზე მიგიწვდებათ ხელი.
სასმელზე მიგიწვდებათ ხელი.
08:21
(Laughter)
150
489909
2133
(სიცილი)
08:24
And then finally,
let me point out the last one --
let me point out the last one --
151
492066
2501
და ბოლოს, ხაზს გავუსვამ უკანასკნელს...
08:26
a quirky one.
152
494591
1158
უცნაურს.
08:27
So Japanese groups are fascinated
with food textures,
with food textures,
153
495773
3895
იაპონური ჯგუფები დაინტერესებულნი არიან
საკვების ფორმით.
საკვების ფორმით.
08:31
and they have shown that actually
soft diet impairs neurogenesis,
soft diet impairs neurogenesis,
154
499692
5303
მათ აჩვენებს, რომ სინამდვილეში თხიერი
რაციონი ამცირებს ნეიროგენეზს,
რაციონი ამცირებს ნეიროგენეზს,
08:37
as opposed to food that requires
mastication -- chewing -- or crunchy food.
mastication -- chewing -- or crunchy food.
155
505019
4721
საპირისპიროდ იმ საკვებისა, რომელსაც
დაღეჭვა ესაჭიროება, ან სახრაშუნოა.
დაღეჭვა ესაჭიროება, ან სახრაშუნოა.
08:42
So all of this data,
156
510827
1793
ამრიგად, მთელი ეს ინფორმაცია,
08:44
where we need to look
at the cellular level,
at the cellular level,
157
512644
2581
რომლისთვისაც უჯრედულ დონეზე
ჩახედვაა საჭირო,
ჩახედვაა საჭირო,
08:47
has been generated using animal models.
158
515249
2507
ცხოველური მოდელების გამოყენებით
იქნა შეგროვებული.
იქნა შეგროვებული.
08:50
But this diet has also been given
to human participants,
to human participants,
159
518470
4381
მაგრამ ეს რაციონი,
ასევე ადამიან მონაწილეებსაც მისცეს
ასევე ადამიან მონაწილეებსაც მისცეს
08:54
and what we could see is that
the diet modulates memory and mood
the diet modulates memory and mood
160
522875
6158
და ვნახეთ, რომ ეს რაციონი,
ისეთივე გავლენას ახდენს
ისეთივე გავლენას ახდენს
09:01
in the same direction
as it modulates neurogenesis,
as it modulates neurogenesis,
161
529057
3484
მეხსიერებასა და განწყობაზე,
როგორსაც ნეიროგენეზზე.
როგორსაც ნეიროგენეზზე.
09:04
such as: calorie restriction
will improve memory capacity,
will improve memory capacity,
162
532565
4757
მაგალითად, კალორიების შეზღუდვისას
მეხსიერების მოცულობა იზრდება.
მეხსიერების მოცულობა იზრდება.
09:09
whereas a high-fat diet will exacerbate
symptoms of depression --
symptoms of depression --
163
537346
5099
სამაგიეროდ მაღალი ცხიმოვანი რაციონი
დეპრესიის სიმპტომებს ამწვავებს,
დეპრესიის სიმპტომებს ამწვავებს,
09:14
as opposed to omega-3 fatty acids,
which increase neurogenesis,
which increase neurogenesis,
164
542469
3864
ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავებისგან განსხვავებით,
რომლებიც ზრდიან ნეიროგენეზს
რომლებიც ზრდიან ნეიროგენეზს
09:18
and also help to decrease
the symptoms of depression.
the symptoms of depression.
165
546357
4183
და ასევე ხელს უწყობენ დეპრესიის
სიმპტომების შემცირებას.
სიმპტომების შემცირებას.
09:23
So we think that the effect of diet
166
551643
4817
ამიტომ, ჩვენ ვფიქრობთ,
რომ კვებითი რაციონის გავლენა
რომ კვებითი რაციონის გავლენა
09:28
on mental health, on memory and mood,
167
556484
3595
გონებრივ ჯანმრთელობაზე,
მეხსიერებასა და განწყობაზე,
მეხსიერებასა და განწყობაზე,
09:32
is actually mediated by the production
of the new neurons in the hippocampus.
of the new neurons in the hippocampus.
168
560103
4472
სინამდვილეში განპირობებულია
ჰიპოკამპში ახალი ნეირონების წარმოქმნით.
ჰიპოკამპში ახალი ნეირონების წარმოქმნით.
მნიშვნელოვანი მხოლოდ ის არ არის
თუ რას მიირთმევ,
თუ რას მიირთმევ,
09:36
And it's not only what you eat,
169
564994
1920
09:38
but it's also the texture
of the food, when you eat it
of the food, when you eat it
170
566938
3065
არამედ საკვების ფორმა, დრო როცა მიირთევ
09:42
and how much of it you eat.
171
570027
1824
და რამდენს მიირთმევ.
09:45
On our side -- neuroscientists
interested in neurogenesis --
interested in neurogenesis --
172
573841
4033
ჩვენი მხრივ, ნეიროგენეზით
დაინტერესებულმა ნეირომეცნიერებმა,
დაინტერესებულმა ნეირომეცნიერებმა,
09:49
we need to understand better
the function of these new neurons,
the function of these new neurons,
173
577898
3665
უკეთ უნდა გავიგოთ ნეირონების ფუნქციები
09:53
and how we can control their survival
and their production.
and their production.
174
581587
3984
და ასევე ის, თუ როგორ
ვმართოთ მათი გადარჩენა და წარმოქმნა.
ვმართოთ მათი გადარჩენა და წარმოქმნა.
09:57
We also need to find a way to protect
the neurogenesis of Robert's patients.
the neurogenesis of Robert's patients.
175
585896
4539
ჩვენ ასევე უნდა ვიპოვოთ რობერტის
პაციენტების ნეიროგენეზის დაცვის გზა.
პაციენტების ნეიროგენეზის დაცვის გზა.
10:03
And on your side --
176
591271
1377
თქვენის მხრივ კი,
10:04
I leave you in charge
of your neurogenesis.
of your neurogenesis.
177
592672
2430
თქვენს ნეიროგენეზს
თქვენსავე განკარგულებაში ვტოვებ.
თქვენსავე განკარგულებაში ვტოვებ.
10:07
Thank you.
178
595691
1158
მადლობა.
10:08
(Applause)
179
596873
5959
(აპლოდისმენტები)
10:14
Margaret Heffernan:
Fantastic research, Sandrine.
Fantastic research, Sandrine.
180
602856
2332
მარგარეტ ჰეფერნანი:
ფანტასტიური კვლევაა, სანდრინ.
ფანტასტიური კვლევაა, სანდრინ.
10:17
Now, I told you you changed my life --
181
605212
2245
მე გითხარი, რომ ჩემი ცხოვრება შეცვალე...
10:19
I now eat a lot of blueberries.
182
607481
1778
ახლა უკვე ბევრ მოცვს მივირთმევ.
10:21
Sandrine Thuret: Very good.
183
609283
1547
სანდრინ ტიურე: ძალიან კარგი.
10:23
MH: I'm really interested
in the running thing.
in the running thing.
184
611528
2444
მჰ: სირბილით ძალიან დავინტერესდი.
10:26
Do I have to run?
185
614869
1651
უნდა ვირბინო?
10:29
Or is it really just
about aerobic exercise,
about aerobic exercise,
186
617368
2642
თუ უბრალოდ აერობიკული სავარჯიშო
საკმარისი იქნება,
საკმარისი იქნება,
10:32
getting oxygen to the brain?
187
620034
1605
რათა ტვინს ჟანგბადი მიეწოდოს?
10:33
Could it be any kind of vigorous exercise?
188
621663
2135
შეიძლება ეს ნებისმეირი
აქტიური ვარჯიში იყოს?
აქტიური ვარჯიში იყოს?
10:36
ST: So for the moment,
189
624101
1737
სტ: ამ დროისთვის,
10:37
we can't really say
if it's just the running itself,
if it's just the running itself,
190
625862
3240
ჩვენ დანამდვილებით ვერ ვიტყვით,
რომ ეს მხოლოდ სირბილია თავისთავად,
რომ ეს მხოლოდ სირბილია თავისთავად,
10:41
but we think that anything that indeed
will increase the production --
will increase the production --
191
629126
5037
მაგრამ ვფიქრობთ, რომ ნებისმიერი
ვარჯიში შეუწყობს ხელს წარმოქმნას
ვარჯიში შეუწყობს ხელს წარმოქმნას
10:46
or moving the blood flow to the brain,
192
634187
3080
და ტვინამდე სისხლის მიწოდებაც
10:49
should be beneficial.
193
637291
1602
შედეგიანი უნდა იყოს.
10:51
MH: So I don't have to get
a running wheel in my office?
a running wheel in my office?
194
639353
2627
მჰ: არ არის აუცილებელი,
რომ ოფისში სარბენი ბორბალი მქონდეს?
რომ ოფისში სარბენი ბორბალი მქონდეს?
10:54
ST: No, you don't!
195
642004
1163
სტ: არა, არ არის!
10:55
MH: Oh, what a relief! That's wonderful.
196
643191
2093
მჰ: ოჰ, ძალიან დამამშვიდეთ! მშვენიერია.
10:57
Sandrine Thuret, thank you so much.
197
645308
1753
სანდრინ ტიურე, დიდი მადლობა.
10:59
ST: Thank you, Margaret.
198
647085
1199
სტ: მადლობა, მარგარეტ.
11:00
(Applause)
199
648308
2668
(აპლოდისმენტები)
ABOUT THE SPEAKER
Sandrine Thuret - Neural stem cell researcherSandrine Thuret studies the way adult brains create new nerve cells in the hippocampus -- a brain area involved in memory and mood.
Why you should listen
In her lab at King's College London, Sandrine Thuret studies adult neurogenesis -- the process by which adult brains create new nerve cells. (Until the 1990s, we didn't even know they did this!)
Thuret's work focuses on the hippocampus, the area of the brain that is related to memory, and her work asks two big questions: How can we help our healthy brains create new nerve cells throughout our lives, through diet and behavior changes? And how can we study the effects of diseases such as depression and Alzheimer's on our brains' ability to grow?
Sandrine Thuret | Speaker | TED.com