ABOUT THE SPEAKER
Elizabeth Pisani - Author
In Elizabeth Pisani's latest book, she explores the "improbable nation" of Indonesia.

Why you should listen
In fast-emerging Asia there is one nation that, despite being the world's fourth most-populous (and the third most-populous democracy) and the largest Muslim country (with 210 million people who identify themselves as such), is also, as Elizabeth Pisani writes, "probably the most invisible country in the world". Indonesia. An archipelago of over 17,000 islands that span a distance like that from New York to Alaska, with over 700 languages and a dynamic economy -- but which, puzzingly, doesn't really feature in the global imagination.

Pisani spent two years travelling 23,000 kilometers by boat, bus and motorbike through Indonesia, a place that has fascinated and maddened her since she first lived there over two decades ago. Her portrait of the country, the recent Indonesia Etc.: Exploring the Improbable Nation, reveals the archipelago's complexity and contradictions, a fascinating diversity that "is not just geographic and cultural: different groups are essentially living at different points in human history, all at the same time."

An alumna of various government health agencies, Pisani became an assumption-busting independent researcher and analyst, polling transgendered sex workers, drug addicts and others to illuminate the surprising (and often ignored) demographics that belie traditional studies.

Pisani is fearlessly outspoken on the global failure to understand and manage the realities of AIDS, decrying the tangled roles that money, votes, and media play in the public health landscape. She shows how politics and "morality" have hogtied funding, and advocates for putting dollars where they can actually make a difference. As the Globe and Mail wrote: “Pisani is lucid, colourful, insightful and impatient.”

More profile about the speaker
Elizabeth Pisani | Speaker | TED.com
TED2010

Elizabeth Pisani: Sex, drugs and HIV -- let's get rational

Елизабет Писани: Секс, дрога и ХИВ - ајде да се вразумиме

Filmed:
1,494,475 views

Наоружана со освежувачка логика, остроумност и нејзините очила на „сезнајко од јавното здравство“, Елизабет Писани ни ги открива многубројните недоследности во денешните политички системи кои оневозможуваат нашите пари да се користат за ефективна борба против ширењето на ХИВ. Нејзиното истражување на ризичните популации - од наркомани во затвор до сексуални работници на улиците во Камбоџа - ни покажува не толку интиутивни мерки, кои би можеле да го забават ширењето на оваа уништувачка болест.
- Author
In Elizabeth Pisani's latest book, she explores the "improbable nation" of Indonesia. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
"People do stupid things.
0
1000
2000
„Луѓето прават глупави работи.
00:18
That's what spreads HIV."
1
3000
2000
Заради тоа ХИВ вирусот се шити низ светот.“
00:20
This was a headline in a U.K. newspaper,
2
5000
2000
Ова, не многу одамна, беше наслов во британскиот весник,
00:22
The Guardian, not that long ago.
3
7000
2000
Гардијан.
00:24
I'm curious, show of hands, who agrees with it?
4
9000
3000
Љубопитна сум, дигнете раце, кој се согласува?
00:29
Well, one or two brave souls.
5
14000
2000
Па, една или две храбри души.
00:31
This is actually a direct quote from an epidemiologist
6
16000
3000
Ова е всушност директен цитат од епидемиолог
00:34
who's been in field of HIV for 15 years,
7
19000
2000
која работи на полето на ХИВ 15 години,
00:36
worked on four continents,
8
21000
2000
која работела на четири континенти
00:38
and you're looking at her.
9
23000
2000
и стои сега пред вас.
00:40
And I am now going to argue
10
25000
2000
Сега ќе објаснам дека
00:42
that this is only half true.
11
27000
2000
ова е само половина од вистината.
00:44
People do get HIV because they do stupid things,
12
29000
3000
Луѓето добиваат ХИВ затоа што прават глупави работи,
00:47
but most of them are doing stupid things
13
32000
2000
но многу од нив прават глупави работи
00:49
for perfectly rational reasons.
14
34000
3000
од совршено разумни причини.
00:52
Now, "rational" is the dominant paradigm
15
37000
3000
Сега, „разумно“ е доминантната парадигма
00:55
in public health,
16
40000
2000
во јавното здравство.
00:57
and if you put your public health nerd glasses on,
17
42000
3000
И ако ги ставите очилата на сезнајко од јавното здравство,
01:00
you'll see that if we give people the information that they need
18
45000
3000
ќе видите дека ако им ги дадете на луѓето потребните информации
01:03
about what's good for them and what's bad for them,
19
48000
2000
за она што е добро, а што лошо за нив,
01:05
if you give them the services
20
50000
2000
ако им дадете услуги кои
01:07
that they can use to act on that information,
21
52000
2000
може да ги користат да дејствуваат со таа информација,
01:09
and a little bit of motivation,
22
54000
2000
малку мотивација,
01:11
people will make rational decisions
23
56000
2000
луѓето ќе донесат разумни одлуки
01:13
and live long and healthy lives.
24
58000
2000
и ќе живеат долг и здрав живот.
01:15
Wonderful.
25
60000
2000
Прекрасно.
01:17
That's slightly problematic for me because I work in HIV,
26
62000
3000
Малку е проблематично за мене затоа што работам во полето на ХИВ,
01:20
and although I'm sure you all know
27
65000
2000
и иако сум сигурна дека сите знаете
01:22
that HIV is about poverty and gender inequality,
28
67000
3000
дека ХИВ се врти околу сиромаштијата и не-еднаквоста на половите
01:25
and if you were at TED '07
29
70000
2000
а ако бевте на TED '07,
01:27
it's about coffee prices ...
30
72000
2000
знаете дека се врти околу цените на кафето;
01:29
Actually, HIV's about sex and drugs,
31
74000
3000
всушност, ХИВ се врти околу сексот и дрогите.
01:32
and if there are two things that make
32
77000
2000
А ако има две работи што ги прави
01:34
human beings a little bit irrational,
33
79000
2000
човечките суштества по малку ирационални,
01:36
they are erections and addiction.
34
81000
3000
тоа се ерекциите и зависностите.
01:39
(Laughter)
35
84000
2000
(смеа)
01:41
So, let's start with what's rational for an addict.
36
86000
3000
Па, ајде да почнеме со она што е разумно за еден зависник.
01:44
Now, I remember speaking to an Indonesian friend of mine, Frankie.
37
89000
3000
Се сеќавам дека зборував со еден мој пријател од Индонезија, Френки.
01:47
We were having lunch and he was telling me
38
92000
2000
Ручавме и тој ми раскажуваше
01:49
about when he was in jail in Bali for a drug injection.
39
94000
3000
за времето кога бил во затвор на Бали за користење на дрога.
01:52
It was someone's birthday, and they had very kindly
40
97000
2000
По повод роденденот на еден од затворениците, многу љубезно од нив,
01:54
smuggled some heroin into jail,
41
99000
2000
успеале да прошверцуваат малку хероин во затворот
01:56
and he was very generously sharing it out
42
101000
3000
а славеникот многу великодушно го делел
01:59
with all of his colleagues.
43
104000
2000
со сите свои колеги.
02:01
And so everyone lined up,
44
106000
2000
Така, сите се подредиле,
02:03
all the smackheads in a row,
45
108000
2000
сите наркомани во еден ред.
02:05
and the guy whose birthday it was
46
110000
2000
А дечкото што славел роденден,
02:07
filled up the fit,
47
112000
3000
го наполнил шприцот
02:10
and he went down and started injecting people.
48
115000
2000
и почнал да им инјектира дрога на луѓето.
02:12
So he injects the first guy,
49
117000
2000
Така, му инјектира на првиот,
02:14
and then he's wiping the needle on his shirt,
50
119000
3000
потоа ја избришал иглата од кошулата
02:17
and he injects the next guy.
51
122000
2000
па му инјектира од дрогата на следниот итн.
02:19
And Frankie says, "I'm number 22 in line,
52
124000
4000
Франки рече, „Јас бев дваесет и втори на ред,
02:23
and I can see the needle coming down towards me,
53
128000
3000
и ја гледав иглата како оди накај мене,
02:26
and there is blood all over the place.
54
131000
2000
и има крв насекаде.
02:28
It's getting blunter and blunter.
55
133000
2000
Станува се потапа и потапа.
02:30
And a small part of my brain is thinking,
56
135000
3000
Еден мал дел од мојот мозок си вели:
02:33
'That is so gross
57
138000
2000
„Ова е одвратно
02:35
and really dangerous,'
58
140000
2000
и навистина опасно“
02:37
but most of my brain is thinking,
59
142000
2000
но најголемиот дел од мојот мозок си вели:
02:39
'Please let there be some smack left
60
144000
2000
„Те молам нека остане дрога за мене
02:41
by the time it gets to me.
61
146000
2000
кога ќе ми дојде редот.
02:43
Please let there be some left.'"
62
148000
2000
Те молам, нека има малку за мене““
02:45
And then, telling me this story,
63
150000
2000
И кога ми ја раскажуваше приказнава,
02:47
Frankie said,
64
152000
2000
Френки рече:
02:49
"You know ... God,
65
154000
2000
„Знаеш, господе,
02:51
drugs really make you stupid."
66
156000
3000
дрогата навистина те заглупавува.“
02:55
And, you know, you can't fault him for accuracy.
67
160000
3000
Знаете, не може да го обвинувате за точноста,
02:58
But, actually, Frankie, at that time,
68
163000
3000
но, всушност, Френки, во тоа време,
03:01
was a heroin addict and he was in jail.
69
166000
2000
бил зависник од хероин и бил во затвор.
03:03
So his choice was either
70
168000
2000
Така неговиот избор бил
03:05
to accept that dirty needle or not to get high.
71
170000
3000
или да ја прифати таа нечиста игла или да не стане „хај“.
03:08
And if there's one place you really want to get high,
72
173000
2000
А ако има едно место каде што навистина сакаш да си „хај“
03:10
it's when you're in jail.
73
175000
2000
тоа е кога си во затвор.
03:12
But I'm a scientist
74
177000
2000
Но, јас сум научник,
03:14
and I don't like to make data out of anecdotes,
75
179000
2000
и не сакам да изведувам податоци од анегдоти,
03:16
so let's look at some data.
76
181000
2000
па ајде да погледаме малку податоци.
03:18
We talked to 600 drug addicts
77
183000
3000
Зборувавме со 600 зависници
03:21
in three cities in Indonesia,
78
186000
2000
во три градови во Индонезија,
03:23
and we said, "Well, do you know how you get HIV?"
79
188000
2000
и ги прашавме „Добро, знаете ли како се добива ХИВ?“
03:25
"Oh yeah, by sharing needles."
80
190000
2000
„О, да. Преку користење на исти игли“
03:27
I mean, nearly 100 percent. Yeah, by sharing needles.
81
192000
3000
Гледате, скоро 100 проценти. Да, преку делење игли.
03:30
And, "Do you know where you can get a clean needle
82
195000
2000
И, „Знаете ли каде да набавите чиста игла
03:32
at a price you can afford to avoid that?"
83
197000
2000
за цена која може да си ја дозволите за да го избегнете тоа?“
03:34
"Oh yeah." Hundred percent.
84
199000
2000
„О да“ 100 проценти.
03:36
"We're smackheads; we know where to get clean needles."
85
201000
2000
„Наркомани сме, знаеме каде да најдеме чисти игли.“
03:38
"So are you carrying a needle?"
86
203000
2000
„Па, носите ли игла со себе?“
03:40
We're actually interviewing people on the street,
87
205000
2000
Ние ги прашувавме луѓево на улица,
03:42
in the places where they're hanging out and taking drugs.
88
207000
2000
на местата на кои излегуваат и земаат дрога.
03:44
"Are you carrying clean needles?"
89
209000
2000
„Носите ли чисти игли со себе?“
03:46
One in four, maximum.
90
211000
3000
Еден од четири, максимум.
03:49
So no surprises then that
91
214000
2000
Така, не е изненадување
03:51
the proportion that actually used clean needles
92
216000
2000
што пропорцијата на оние што навистина користеле чисти игли
03:53
every time they injected in the last week
93
218000
2000
секогаш кога вбризгале дрога претходната недела
03:55
is just about one in 10,
94
220000
3000
е само околу еден од десет,
03:58
and the other nine in 10 are sharing.
95
223000
3000
а другите девет од десет дела иста игла.
04:01
So you've got this massive mismatch;
96
226000
2000
Така се добива оваа огромна разлика.
04:03
everyone knows that
97
228000
2000
Сите знаат дека
04:05
if they share they're going to get HIV,
98
230000
2000
ако делат иста игла ќе добијат ХИВ,
04:07
but they're all sharing anyway.
99
232000
2000
но сепак делат.
04:09
So what's that about? Is it like you get a better high if you share or something?
100
234000
3000
Зошто е тоа така? Дали ти е подобар трипот ако делиш или нешто?
04:12
We asked that to a junkie and they're like, "Are you nuts?"
101
237000
3000
Го поставивме ова прашање на еден наркоман чија реакција беше: „Луди ли сте?“
04:15
You don't want to share a needle anymore than you want
102
240000
2000
Не сакаш да делиш игла ништо повеќе отколку што сакаш да
04:17
to share a toothbrush even with someone you're sleeping with.
103
242000
3000
делиш четка за заби, дури и со некој со кој спиеш.
04:20
There's just kind of an ick factor there.
104
245000
2000
Тука постои одреден „бљак“ фактор.
04:22
"No, no. We share needles because we don't want to go to jail."
105
247000
3000
Не, не. Делиме игли бидејќи не сакаме да одиме во затвор.’
04:26
So, in Indonesia at this time,
106
251000
3000
Во тој момент во Индонезија,
04:29
if you were carrying a needle and the cops rounded you up,
107
254000
3000
ако носиш игла и ако те собере полицијата,
04:32
they could put you into jail.
108
257000
2000
може да завршиш во затвор.
04:34
And that changes the equation slightly, doesn't it?
109
259000
2000
Ова малку ја менува равенката, нели?
04:36
Because your choice now is either
110
261000
3000
Затоа што вашиот избор сега е -
04:39
I use my own needle now,
111
264000
4000
да ја користам мојата игла сега
04:43
or I could share a needle now
112
268000
2000
или да делам игла со некого во овој момент и
04:45
and get a disease that's going to
113
270000
2000
да добијам болест што можеби
04:47
possibly kill me 10 years from now,
114
272000
2000
ќе ме убие 10 години подоцна,
04:49
or I could use my own needle now
115
274000
3000
или, да ја користам својата игла и
04:52
and go to jail tomorrow.
116
277000
3000
да одам во затвор утре.
04:55
And while junkies think that
117
280000
2000
И, иако наркоманите мислат дека навистина
04:57
it's a really bad idea to expose themselves to HIV,
118
282000
3000
е лоша идеја да се изложуваат себе си на ХИВ,
05:00
they think it's a much worse idea
119
285000
2000
сметаат дека е уште полошо да
05:02
to spend the next year in jail
120
287000
2000
ја поминат наредната година во затвор,
05:04
where they'll probably end up in Frankie's situation
121
289000
2000
каде веројатно би се нашле во ситуација слична на онаа на Френки
05:06
and expose themselves to HIV anyway.
122
291000
3000
и секако би се изложиле на вирусот.
05:09
So, suddenly it becomes perfectly rational
123
294000
2000
Така, одеднаш, станува совршено разумно
05:11
to share needles.
124
296000
2000
да се делат иглите.
05:13
Now, let's look at it from a policy maker's point of view.
125
298000
2000
Сега, да го погледнеме ова од законодавна перспектива.
05:15
This is a really easy problem.
126
300000
2000
Ова е навистина лесен проблем.
05:17
For once, your incentives are aligned.
127
302000
3000
За прв пат, мотивите се на исто рамниште.
05:20
We've got what's rational for public health.
128
305000
3000
Од една страна е она што е разумно за јавното здравство.
05:23
You want people to use clean needles --
129
308000
2000
Сакаме луѓето да користат чисти игли,
05:25
and junkies want to use clean needles.
130
310000
2000
а и наркоманите сакаат да користат чисти игли.
05:27
So we could make this problem go away
131
312000
2000
Така, би можеле да го избришеме проблемот
05:29
simply by making clean needles universally available
132
314000
3000
само со тоа што ќе направиме чистите игли да бидат достапни насекаде
05:32
and taking away the fear of arrest.
133
317000
2000
и да го отстраниме стравот од апсење.
05:34
Now, the first person to figure that out
134
319000
2000
Првата личност што го сфати тоа
05:36
and do something about it on a national scale
135
321000
2000
и направи нешто на национално ниво,
05:38
was that well-known, bleeding heart liberal
136
323000
3000
беше познатата либералка во душа
05:41
Margaret Thatcher.
137
326000
2000
Маргарет Тачер.
05:43
And she put in the world's first
138
328000
2000
Таа ја основаше првата национална
05:45
national needle exchange program,
139
330000
2000
програма за замена на игли во светот
05:47
and other countries followed suit: Australia, The Netherlands and few others.
140
332000
3000
и други држави го повторија истото - Австралија, Холандија и уште неколку,
05:50
And in all of those countries, you can see,
141
335000
2000
и во сите овие земји, како што гледате,
05:52
not more than four percent of injectors
142
337000
2000
никогаш не се заразиле повеќе од 4%
05:54
ever became infected with HIV.
143
339000
3000
од луѓето со ХИВ.
05:57
Now, places that didn't do this -- New York City for example,
144
342000
3000
На местата каде не постои ваква програма, Њу Јорк, на пример,
06:00
Moscow, Jakarta --
145
345000
2000
Москва, Џакарта,
06:02
we're talking, at its peak,
146
347000
2000
зборуваме за неговиот врв,
06:04
one in two injectors
147
349000
3000
еден од двајца наркомани
06:07
infected with this fatal disease.
148
352000
3000
се заразени со оваа фатална болест
06:10
Now, Margaret Thatcher didn't do this
149
355000
2000
Сега, Маргарет Тачер не го направи ова
06:12
because she has any great love for junkies.
150
357000
3000
затоа што многу ги сака наркоманите.
06:15
She did it because she ran a country
151
360000
3000
Го стори ова бидејќи водеше земја
06:18
that had a national health service.
152
363000
2000
што имаше национален здравствен сервис.
06:20
So, if she didn't invest in effective prevention,
153
365000
3000
Па така, ако не инвестираше во ефективна превенција,
06:23
she was going to have pick up the costs
154
368000
2000
ќе мораше да ги плати трошоците
06:25
of treatment later on,
155
370000
2000
за лечење подоцна,
06:27
and obviously those are much higher.
156
372000
2000
а очигледно тие се многу повисоки.
06:29
So she was making a politically rational decision.
157
374000
3000
Значи таа донесе разумна политичка одлука.
06:32
Now, if I take out my
158
377000
2000
Сега, ако ги извадам моите
06:34
public health nerd glasses here
159
379000
2000
очила на сезнајко од јавното здравство
06:36
and look at these data,
160
381000
3000
и погледнам
06:39
it seems like a no-brainer, doesn't it?
161
384000
3000
изгледа многу просто, нели.
06:42
But in this country,
162
387000
2000
Но во земјава,
06:44
where the government apparently does not feel compelled
163
389000
3000
каде владата очигледно не чувствува обврска
06:47
to provide health care for citizens, (Laughter)
164
392000
2000
да им обезбеди здравствена заштита на своите граѓани,
06:49
we've taken a very different approach.
165
394000
3000
имаме сосема различен пристап.
06:52
So what we've been doing in the United States
166
397000
2000
Така, она што го правиме во САД
06:54
is reviewing the data -- endlessly reviewing the data.
167
399000
3000
е прегледување на податоците, бескрајно прегледување на податоците.
06:57
So, these are reviews of hundreds of studies
168
402000
3000
Така се прегледуваат стотици студии
07:00
by all the big muckety-mucks
169
405000
2000
на сите фиљан научници
07:02
of the scientific pantheon in the United States,
170
407000
3000
во научниот пантеон во САД,
07:05
and these are the studies that show
171
410000
2000
и сите овие студии покажуваат
07:07
needle programs are effective -- quite a lot of them.
172
412000
2000
дека програмите од тој тип се ефективни, прилично голем дел од нив.
07:09
Now, the ones that show that needle programs aren't effective --
173
414000
3000
Сега, оние кои покажуваат дека програмите за замена на игли не се ефективни -
07:12
you think that's one of these annoying dynamic slides
174
417000
3000
сигурно мислите дека ова е еден од оние досадни динамични слајдови
07:15
and I'm going to press my dongle and the rest of it's going to come up,
175
420000
2000
и дека ќе го притиснам копчето и дека вториот дел ќе се појави,
07:17
but no -- that's the whole slide.
176
422000
3000
но, не, тоа е целиот слајд.
07:20
(Laughter)
177
425000
2000
(смеа)
07:22
There is nothing on the other side.
178
427000
3000
Нема ништо на другата страна.
07:27
So, completely irrational,
179
432000
2000
Значи сосема неразумно.
07:29
you would think.
180
434000
2000
би помислиле,
07:31
Except that, wait a minute, politicians are rational, too,
181
436000
3000
освен што, почекајте малку, политичарите се исто така разумни.
07:34
and they're responding to what they think the voters want.
182
439000
3000
и одговараат на она што мислат дека гласачите го сакаат.
07:37
So what we see is that voters respond
183
442000
2000
Така она што го гледаме дека гласачите реагираат многу
07:39
very well to things like this
184
444000
2000
добро на вакво нешто
07:41
and not quite so well to things like this.
185
446000
3000
и не баш толку добро на вакво нешто.
07:44
(Laughter)
186
449000
7000
(смеа)
07:51
So it becomes quite rational
187
456000
3000
Така станува многу разумно да им
07:54
to deny services to injectors.
188
459000
3000
им се одбие правото на услуги на наркоманите.
07:57
Now let's talk about sex.
189
462000
2000
Сега да зборуваме за сексот.
07:59
Are we any more rational about sex?
190
464000
3000
Дали сме бар малку поразумни во врска со сексот?
08:02
Well, I'm not even going to address
191
467000
2000
Секако, нема да се осврнам на
08:04
the clearly irrational positions
192
469000
2000
видливо неразумните позиции
08:06
of people like the Catholic Church,
193
471000
2000
на сличните на католичката црква,
08:08
who think somehow that if you give out condoms,
194
473000
3000
кои некако се убедени дека ако раздавате кондоми
08:11
everyone's going to run out and have sex.
195
476000
4000
сите ќе излезат и ќе имаат секс.
08:15
I don't know if Pope Benedict
196
480000
2000
Не знам дали Папата Бенедикт
08:17
watches TEDTalks online,
197
482000
2000
ги гледа овие TEDTalks на интернет,
08:19
but if you do, I've got news for you Benedict --
198
484000
3000
но ако го гледаш ова, имам нешто да ти кажам Бенедикт.
08:22
I carry condoms all the time
199
487000
3000
Носам кондоми со себе секогаш,
08:25
and I never get laid.
200
490000
2000
но никогаш не завршувам во кревет со некого.
08:27
(Laughter) (Applause)
201
492000
2000
(смеа)
08:29
It's not that easy!
202
494000
2000
Не е така лесно.
08:31
Here, maybe you'll have better luck.
203
496000
2000
Еве, можеби вие ќе имате повеќе среќа.
08:33
(Applause)
204
498000
6000
(Аплауз)
08:39
Okay, seriously,
205
504000
2000
Во ред, сериозно,
08:41
HIV is actually not that easy
206
506000
3000
всушност и не е така лесно да се
08:44
to transmit sexually.
207
509000
2000
пренесе ХИВ по сексуален пат.
08:46
So, it depends on how much virus there is
208
511000
2000
Тоа зависи од количината на вирусот во
08:48
in your blood and in your body fluids.
209
513000
2000
вашата крв и во вашите телесни течности.
08:50
And what we've got is a very, very high level of virus
210
515000
3000
А она што го имаме е многу, многу високо ниво на вирусот
08:53
right at the beginning when you're first infected,
211
518000
2000
веднаш на почетокот, веднаш по инфицирањето,
08:55
then you start making antibodies,
212
520000
2000
потоа почнувате да создавате антитела,
08:57
and then it bumps along at quite low levels
213
522000
2000
и тогаш вирусот се спушта на прилично ниско ниво
08:59
for a long time -- 10 or 12 years --
214
524000
2000
за долго време, 10 или 12 години,
09:01
you have spikes if you get another sexually transmitted infection.
215
526000
3000
имате врвови ако добиете друга сексуално пренослива инфекција,
09:04
But basically, nothing much is going on
216
529000
2000
но генерално, ништо посебно не се случува
09:06
until you start to get symptomatic AIDS,
217
531000
2000
додека да почнете да добивате симптоми на СИДА.
09:08
and by that stage,
218
533000
2000
А веќе во таа фаза, овде,
09:10
you're not looking great, you're not feeling great,
219
535000
2000
не изгледате добро, не се чувствувате добро,
09:12
you're not having that much sex.
220
537000
2000
немате баш многу односи.
09:14
So the sexual transmission of HIV
221
539000
2000
Значи. сексуалното пренесување на ХИВ
09:16
is essentially determined by how many partners you have
222
541000
3000
е всушност одредено од бројот на партнери кои ги имате
09:19
in these very short spaces of time
223
544000
3000
во овие многу кратки периоди на време
09:22
when you have peak viremia.
224
547000
2000
кога имате висока виремиа.
09:24
Now, this makes people crazy
225
549000
3000
Е ова ги полудува луѓето,
09:27
because it means that you have to talk about
226
552000
3000
затоа што значи дека треба да зборувате за
09:30
some groups having more sexual partners
227
555000
2000
некои групи кои имаат повеќе сексуални партнери
09:32
in shorter spaces of time than other groups,
228
557000
2000
во пократки временски периоди од други групи,
09:34
and that's considered stigmatizing.
229
559000
2000
а тоа се смета за стигматизирачко.
09:36
I've always been a bit curious about that
230
561000
2000
Секогаш сум била љубопитна околу тоа
09:38
because I think stigma is a bad thing,
231
563000
2000
бидејќи мислам дека стигмата е лоша,
09:40
whereas lots of sex is quite a good thing,
232
565000
2000
а многу секс е навистина добра работа,
09:42
but we'll leave that be.
233
567000
3000
но да го оставиме тоа.
09:45
The truth is that 20 years
234
570000
2000
Вистината е дека 20 години
09:47
of very good research
235
572000
2000
на многу добри истражувања
09:49
have shown us that
236
574000
2000
ни покажаа дека
09:51
there are groups that are more likely to turnover
237
576000
3000
има групи кои имаат поголема веројатност да
09:54
large numbers of partners in a short space of time.
238
579000
2000
имаат поголем број на партнери во пократок временски период,
09:56
And those groups are, globally,
239
581000
2000
а овие групи, глобално се
09:58
people who sell sex and their more regular partners.
240
583000
3000
луѓето кои продаваат секс и нивните поредовни партнери,
10:01
They are gay men on the party scene
241
586000
2000
исто така и хомосексуалците кои се редовни на журките
10:03
who have, on average, three times more partners
242
588000
2000
кои, во просек, имаат три пати повеќе партнери од
10:05
than straight people on the party scene.
243
590000
2000
хетеросексуалците кои се редовни на журките.
10:07
And they are heterosexuals
244
592000
2000
И тоа се хетеросексуалци
10:09
who come from countries that have
245
594000
2000
од држави кои имаат
10:11
traditions of polygamy
246
596000
2000
традиција на полигамност
10:13
and relatively high levels of female autonomy,
247
598000
3000
и релативно високо ниво на женска автономија,
10:16
and almost all of those countries are in east or southern Africa.
248
601000
3000
а скоро сите од овие држави се во источна или јужна Африка.
10:19
And that is reflected in the epidemic that we have today.
249
604000
3000
И тоа се рефлектира во епидемијата што ја имаме денес.
10:22
You can see these horrifying figures from Africa.
250
607000
3000
Така, може да ги видите овие застрашувачки бројки од Африка.
10:25
These are all countries in southern Africa
251
610000
2000
Сите овие се држави во јужна Африка
10:27
where between one in seven,
252
612000
2000
каде помеѓу еден од седум и
10:29
and one in three
253
614000
2000
еден од тројца
10:31
of all adults,
254
616000
2000
од сите возрасни
10:33
are infected with HIV.
255
618000
2000
се заразени со ХИВ.
10:35
Now, in the rest of the world,
256
620000
2000
Но, во остатокот од светот,
10:37
we've got basically nothing going on in the general population --
257
622000
3000
во основа не се случува ништо значајно во генералната популација,
10:40
very, very low levels --
258
625000
2000
има многу, многу ниско ниво на ХИВ
10:42
but we have extraordinarily high levels of HIV
259
627000
3000
но има невообичаено високо ниво на ХИВ
10:45
in these other populations who are at highest risk:
260
630000
3000
во овие други високоризични популации,
10:48
drug injectors, sex workers
261
633000
2000
интравенозните наркомани, сексуалните работници,
10:50
and gay men.
262
635000
2000
и хомосексуалните мажи.
10:52
And you'll note, that's the local data from Los Angeles:
263
637000
2000
Може да забележите дека ова се локални податоци од Лос Анџелес.
10:54
25 percent prevalence among gay men.
264
639000
3000
25 проценти преваленција кај хомосексуалните мажи.
10:58
Of course, you can't get HIV just by having unprotected sex.
265
643000
3000
Секако, не можете да се заразите со ХИВ само преку незаштитен секс.
11:01
You can only HIV by having unprotected sex
266
646000
3000
Може да добиете ХИВ само преку незаштитен секс
11:04
with a positive person.
267
649000
3000
со ХИВ-позитивна личност.
11:07
In most of the world,
268
652000
2000
Во најголемиот дел од светот
11:09
these few prevention failures
269
654000
2000
без да се земат предвид овие
11:11
notwithstanding,
270
656000
2000
неколку неуспеси при превенцијате,
11:13
we are actually doing quite well these days
271
658000
2000
добро ни оди деновиве
11:15
in commercial sex:
272
660000
2000
во комерцијалниот секс.
11:17
condom use rates are between 80 and 100 percent
273
662000
2000
Кондоми се користат во 80 до 100 проценти
11:19
in commercial sex in most countries.
274
664000
3000
при комерцијален секс во најголем дел од земјите.
11:22
And, again, it's because of an alignment of the incentives.
275
667000
3000
И повторно, тоа се случува поради изедначувањето на мотивите.
11:25
What's rational for public health
276
670000
2000
Она што е разумно за јавното здравство
11:27
is also rational for individual sex workers
277
672000
2000
е подеднакво разумно и за индивидуалните сексуални работници
11:29
because it's really bad for business to have another STI.
278
674000
3000
бидејќи е навистина лошо за бизнисот да имате уште една сексуално пренослива болест.
11:32
No one wants it.
279
677000
2000
Никој не го сака тоа.
11:34
And, actually, clients don't want to go home with a drip either.
280
679000
2000
И, всушност, ни клиентите не сакаат да си одат дома со зараза.
11:36
So essentially, you're able to achieve
281
681000
3000
Занчи, во суштина, може да се постигне
11:39
quite high rates of condom use in commercial sex.
282
684000
3000
прилично висока стапка на користење на кондоми при комерцијален секс.
11:42
But in "intimate" relations
283
687000
2000
Но во „интимни“ врски,
11:44
it's much more difficult because,
284
689000
2000
тоа е многу потешко бидејќи со
11:46
with your wife or your boyfriend
285
691000
2000
вашата сопруга или момче,
11:48
or someone that you hope might turn into one of those things,
286
693000
3000
или со некој за кого се надевате дека ќе ви стане момче или девојка,
11:51
we have this illusion of romance
287
696000
3000
имаме илузија на романтика и
11:54
and trust and intimacy,
288
699000
2000
доверба и интимност,
11:56
and nothing is quite so unromantic
289
701000
3000
а нема ништо помалку романтично од
11:59
as the, "My condom or yours, darling?" question.
290
704000
3000
прашањето „Мојот или твојот кондом,душо?“.
12:02
So in the face of that,
291
707000
3000
И со оглед на тоа
12:05
you really need quite a strong incentive
292
710000
3000
потребен ви е навистина силен мотив
12:08
to use condoms.
293
713000
3000
за користење на кондом.
12:11
This, for example, this gentleman is called Joseph.
294
716000
3000
Ова, на пример. Овој господин се вика Џозеф.
12:14
He's from Haiti and he has AIDS.
295
719000
2000
Тој е од Хаити и има СИДА,
12:16
And he's probably not having a lot of sex right now,
296
721000
3000
и веројатно нема многу секс во моментов,
12:19
but he is a reminder in the population,
297
724000
2000
но тој е потсетник за остатокот од популацијата,
12:21
of why you might want to be
298
726000
2000
зошто би сакале да
12:23
using condoms.
299
728000
2000
користите кондоми.
12:25
This is also in Haiti and is a reminder
300
730000
2000
Ова е исто така на Хаити и, веројатно, е потсетник
12:27
of why you might want to be having sex, perhaps.
301
732000
3000
за причините поради кои би сакале да имате секс.
12:31
Now, funnily enough, this is also Joseph
302
736000
3000
Но, за чудо, ова е исто така Џозеф
12:34
after six months on antiretroviral treatment.
303
739000
3000
по шест месечна антиретровирална терапија.
12:38
Not for nothing do we call it the Lazarus Effect.
304
743000
3000
Не попусто ја нарекуваме Лазаров ефект.
12:43
But it is changing the equation
305
748000
3000
Но, тоа ја менува равенката
12:46
of what's rational
306
751000
2000
на она што е разумно
12:48
in sexual decision-making.
307
753000
3000
при донесување одлуки во врска со сексот.
12:51
So, what we've got --
308
756000
2000
Така сега -
12:53
some people say, "Oh, it doesn't matter very much
309
758000
2000
некои луѓе велат: „О, па и не е многу важно
12:55
because, actually, treatment is effective prevention
310
760000
3000
бидејќо сега, всушност терапијата е ефективна превенција
12:58
because it lowers your viral load and therefore
311
763000
2000
бидејќи го намалува количеството на вирус во организмот и така
13:00
makes it more difficult to transmit HIV."
312
765000
2000
тој потешко се пренесува.“
13:02
So, if you look at the viremia thing again,
313
767000
3000
Така, ако го погледнеме повторно дијаграмот на виремијата,
13:05
if you do start treatment when you're sick,
314
770000
2000
ако почнете со лечење кога сте болни,
13:07
well, what happens? Your viral load comes down.
315
772000
3000
што се случува? Количеството на вирус во организмот се намалува.
13:10
But compared to what? What happens if you're not on treatment?
316
775000
3000
Но во однос на што? Што ќе се случи ако не се лечите?
13:14
Well, you die,
317
779000
2000
Па, умирате, и
13:16
so your viral load goes to zero.
318
781000
2000
количеството на вирус кој го носите се спушта до 0.
13:18
And all of this green stuff here, including the spikes --
319
783000
3000
А целава оваа зелена зона, вклучувајќи ги и врвовите,
13:21
which are because you couldn't get to the pharmacy,
320
786000
4000
кои се појавуваат затоа што не сте стигнале да отидете до аптека,
13:25
or you ran out of drugs, or you went on a three day party binge
321
790000
3000
или сте снемале лекови, или сте биле на тридневна журка
13:28
and forgot to take your drugs,
322
793000
2000
па сте заборавиле да ги земете лековите,
13:30
or because you've started to get resistance, or whatever --
323
795000
3000
или сте почнале да станувате отпорни на нив, или што и да е,
13:33
all of that is virus
324
798000
2000
сето тоа е вирус
13:35
that wouldn't be out there, except for treatment.
325
800000
3000
кој не би бил таму, ако го нема лечењето.
13:38
Now, am I saying, "Oh, well, great prevention strategy.
326
803000
3000
Сега, дали велам, о па добро, одлична превентивна стратегија,
13:41
Let's just stop treating people."
327
806000
2000
ајде да престанеме со лечењето на луѓето?
13:43
Of course not, of course not.
328
808000
2000
Секако дека не. Секако дека не,
13:45
We need to expand antiretroviral treatment as much as we can.
329
810000
3000
мора да ја прошириме антиретровиралната терапија колку што можеме повеќе.
13:48
But what I am doing is calling into question
330
813000
2000
Но јас всушност ги доведувам во прашање
13:50
those people who say that more treatment
331
815000
2000
тврдењата на луѓето кои велат дека зголемено лечење
13:52
is all the prevention we need.
332
817000
2000
е целата превенција која ни е потребна.
13:54
That's simply not necessarily true,
333
819000
3000
Тоа едноставно не мора да биде точно,
13:57
and I think we can learn a lot from the experience of gay men
334
822000
2000
и мислам дека може многу да научиме од искуствата на хомосексуалците
13:59
in rich countries where treatment has been widely available
335
824000
3000
од богатите земји каде лечењето е широко распространето
14:02
for going on 15 years now.
336
827000
2000
веќе 15 години
14:04
And what we've seen is
337
829000
2000
а она што го гледаме е дека
14:06
that, actually, condom use rates,
338
831000
2000
взушност стапката на користење на кондоми,
14:08
which were very, very high --
339
833000
2000
која беше многу висока -
14:10
the gay community responded very rapidly to HIV,
340
835000
3000
хомосексуалната заедница многу брзо одговори на ХИВ
14:13
with extremely little help
341
838000
2000
со екстремно малку помош од
14:15
from public health nerds, I would say --
342
840000
2000
сезнајковците од јавното здравство,
14:17
that condom use rate has come down dramatically since treatment
343
842000
3000
сега гледаме дека стапката на користење на кондоми драматично опадна откако
14:20
for two reasons really:
344
845000
2000
лечењето стана достапно, генерално од две причини.
14:22
One is the assumption of, "Oh well,
345
847000
2000
Едната е претпоставката: „Па,
14:24
if he's infected, he's probably on meds,
346
849000
2000
ако е инфициран, веројатно е под лекови,
14:26
and his viral load's going to be low, so I'm pretty safe."
347
851000
3000
и нема да има голема количина на вирус во организмот, па ќе бидам доста безбеден“
14:29
And the other thing is that people are simply
348
854000
2000
А од друга страна, луѓето едноставно
14:31
not as scared of HIV
349
856000
2000
не се толку исплашени од ХИВ
14:33
as they were of AIDS, and rightly so.
350
858000
3000
како што се плашеа од СИДА-та, и со право.
14:36
AIDS was a disfiguring disease that killed you,
351
861000
3000
СИДА e изобличувачка болест што те убива,
14:39
and HIV is an invisible virus
352
864000
2000
а ХИВ е невидлив вирус
14:41
that makes you take a pill every day.
353
866000
2000
поради кој мора да земаш пилула секој ден.
14:43
And that's boring,
354
868000
2000
А тоа е досадно,
14:45
but is it as boring as
355
870000
3000
но дали е исто толку досадно како
14:48
having to use a condom every time you have sex,
356
873000
2000
обврската да користите кондом секој пат кога имате секс,
14:50
no matter how drunk you are,
357
875000
2000
без разлика колку сте пијани,
14:52
no matter how many poppers you've taken, whatever?
358
877000
3000
без разлика колку дрога сте земале, што и да е?
14:55
If we look at the data, we can see that
359
880000
2000
Ако ги погледнеме податоците, може да се забележи дека
14:57
the answer to that question
360
882000
2000
одговорот на ова прашање е
14:59
is, mmm.
361
884000
2000
мхммм.
15:01
So these are data from Scotland.
362
886000
2000
Ова се податоци од Шкотска.
15:03
You see the peak in drug injectors
363
888000
2000
Го гледате врвот на вирусот кај интравенозните наркомани
15:05
before they started the national needle exchange program.
364
890000
2000
пред почетокот на националната програма за замена на игли.
15:07
Then it came way down.
365
892000
2000
Тогаш нагло се спушти и
15:09
And both in heterosexuals -- mostly in commercial sex --
366
894000
2000
тоа подеднакво кај хетеросексуалците, најмногу кај комерцијалниот секс
15:11
and in drug users,
367
896000
2000
и кај наркоманите,
15:13
you've really got nothing much going on after treatment begins,
368
898000
3000
не се случува ништо посебно откако терапијата станува достапна,
15:16
and that's because of that alignment of incentives
369
901000
2000
а тоа е поради она изедначување на мотивите
15:18
that I talked about earlier.
370
903000
2000
за кое зборував претходно.
15:20
But in gay men,
371
905000
2000
Но кај хомосексуалните мажи.
15:22
you've got quite a dramatic rise
372
907000
2000
има прилично драматичен пораст
15:24
starting three or four years
373
909000
2000
кој почнува 3-4 години
15:26
after treatment became widely available.
374
911000
2000
откако терапијата стана достапна на голема територија.
15:28
This is of new infections.
375
913000
2000
Ова се нови заразени.
15:30
What does that mean?
376
915000
2000
Што значи ова?
15:32
It means that the combined effect of being less worried
377
917000
3000
Значи дека комбинираниот ефект на помала загриженост и
15:35
and having more virus out there in the population --
378
920000
3000
постоењето на поголема количина на вирусот раширена во популацијата,
15:38
more people living longer, healthier lives,
379
923000
2000
повеќе луѓе кои живеат подолги, поздрави животи,
15:40
more likely to be getting laid
380
925000
2000
со поголеми шанси да имаат секс
15:42
with HIV --
381
927000
2000
со ХИВ,
15:44
is outweighing the effects of lower viral load,
382
929000
3000
ги надминува ефектите на ниската количина на вирус,
15:47
and that's a very worrisome thing.
383
932000
2000
а тоа е многу загрижувачко.
15:49
What does it mean?
384
934000
2000
Што тоа точно значи?
15:51
It means we need to be doing more prevention the more treatment we have.
385
936000
3000
Значи дека колку подостапна терапија имаме, треба толку повеќе да се концентрираме на превенција.
15:54
Is that what's happening?
386
939000
2000
Дали тоа се случува?
15:56
No, and I call it the "compassion conundrum."
387
941000
3000
Не. Јас тоа го нарекувам парадоксот на сочувството.
15:59
We've talked a lot about compassion the last couple of days,
388
944000
3000
Зборувавме многу за сочувството овие два дена.
16:02
and what's happening really is that people are
389
947000
3000
А она што навистина се случува е дека луѓето
16:05
unable quite to bring themselves to put in
390
950000
2000
не можат да се натераат себе си да обезбедат
16:07
good sexual and reproductive health services for sex workers,
391
952000
3000
добри здравствени услуги за сексуалните работници,
16:10
unable quite to be giving out needles to junkies.
392
955000
3000
да им делат игли на наркоманите,
16:13
But once they've gone from being
393
958000
3000
но кога еднаш ќе престанат да бидат
16:16
transgressive people whose behaviors we don't want to condone
394
961000
3000
личности преку чие однесување не сакаме да поминеме,
16:19
to being AIDS victims,
395
964000
2000
и ќе станат жртви на СИДА-та
16:21
we come over all compassionate
396
966000
2000
тогаш стануваме многу сочувствителни со нив
16:23
and buy them incredibly expensive drugs for the rest of their lives.
397
968000
2000
и им купуваме неверојатно скапи лекови до крајот на нивните животи.
16:25
It doesn't make any sense
398
970000
2000
Нема никаква смисла
16:27
from a public health point of view.
399
972000
2000
од гледната точка на јавното здравство.
16:29
I want to give what's very nearly the last word to Ines.
400
974000
4000
Сакам да и го дадам, скоро последниот збор, на Инес.
16:33
Ines is a a transgender hooker on the streets of Jakarta;
401
978000
3000
Инес е транссексуална проститутка на улиците на Џакарта.
16:36
she's a chick with a dick.
402
981000
2000
Таа е женска со пенис.
16:38
Why does she do that job?
403
983000
2000
Зошто го работи тоа?
16:40
Well, of course, because she's forced into it
404
985000
3000
Па, секако, затоа што била натерана со сила,
16:43
because she doesn't have any better option, etc., etc.
405
988000
2000
затоа што нема подобар избор и тн, итн,
16:45
And if we could just teach her to sew
406
990000
2000
но ако ја научиме да шие и
16:47
and get her a nice job in a factory, all would be well.
407
992000
3000
и обезбедиме убава работа во фабрика се ќе биде добро.
16:50
This is what factory workers earn in an hour in Indonesia:
408
995000
2000
Ова е сумата која се заработува во фабрика во Индонезија за 1 час,
16:52
on average, 20 cents.
409
997000
2000
20 центи во просек.
16:54
It varies a bit province to province.
410
999000
2000
Малку варира од провинција до провинција.
16:56
I do speak to sex workers, 15,000 of them
411
1001000
3000
Јас разговарав со 150.000 сексуални работници
16:59
for this particular slide,
412
1004000
2000
баш за овој слајд.
17:01
and this is what sex workers
413
1006000
2000
И ова е сумата која сексуалните работници
17:03
say they earn in an hour.
414
1008000
2000
тврдат дека ја заработуваат за 1 час.
17:05
So it's not a great job, but for a lot of people
415
1010000
3000
Секако, не е добра работа, но за многу луѓе
17:08
it really is quite a rational choice.
416
1013000
2000
тоа е навистина разумен избор.
17:10
Okay, Ines.
417
1015000
2000
Во ред, Инес.
17:15
We've got the tools, the knowledge and the cash,
418
1020000
5000
Ги имаме алатките, знаењето и парите,
17:20
and commitment to preventing HIV too.
419
1025000
4000
и обврската да го спречиме ширењето на ХИВ.
17:24
Ines: So why is prevalence still rising?
420
1029000
6000
Инес: Зошто тогаш бројот на заразените расте?
17:30
It's all politics.
421
1035000
3000
Се е политика.
17:33
When you get to politics, nothing makes sense.
422
1038000
3000
Кога ќе стигнете до политиката, ништо нема смисла.
17:36
Elizabeth Pisani: "When you get to politics, nothing makes sense."
423
1041000
3000
Елизабет Писани: „Кога ќе стигнете до политиката, ништо нема смисла“
17:39
So, from the point of view of a sex worker,
424
1044000
3000
Значи, од гледната точка на сексуален работник,
17:42
politicians are making no sense.
425
1047000
2000
политичарите немаат смисла.
17:44
From the point of view of a public health nerd,
426
1049000
2000
Од гледната точка на сезнајко од јавното здравство,
17:46
junkies are doing dumb things.
427
1051000
3000
наркоманите прават глупави работи.
17:50
The truth is that everyone has a different rationale.
428
1055000
3000
Тоа што сакам да го кажам е дека секој има различно начело.
17:53
There are as many different ways of being rational
429
1058000
2000
Има толку начини да се биде разумен
17:55
as there are human beings on the planet,
430
1060000
2000
колку што има луѓе на планетата,
17:57
and that's one of the glories of human existence.
431
1062000
2000
и тоа е една од убавите работи на човековото постоење
17:59
But those ways of being rational
432
1064000
2000
Но овие начини да се биде разумен
18:01
are not independent of one another,
433
1066000
2000
не се меѓусебно независни.
18:03
so it's rational for
434
1068000
2000
Значи разумно е за
18:05
a drug injector to share needles
435
1070000
2000
интравенозен наркоман да споделува игли,
18:07
because of a stupid decision that's made by a politician,
436
1072000
3000
заради глупава одлука донесена од политичар,
18:10
and it's rational for a politician
437
1075000
2000
и е разумно за политичар да
18:12
to make that stupid decision
438
1077000
3000
ја донесе таа глупава одлука
18:15
because they're responding to
439
1080000
2000
затоа што одговара на
18:17
what they think the voters want.
440
1082000
2000
она што мисли дека гласачите го сакаат.
18:19
But here's the thing:
441
1084000
2000
Но еве што е работата:
18:21
we are the voters.
442
1086000
2000
Ние сме гласачите.
18:23
We're not all of them, of course, but TED is a community of opinion leaders.
443
1088000
3000
Ние секако не сме сите, но ТЕД е заедница на влијателни водачи
18:26
And everyone who's in this room,
444
1091000
2000
и секој кој е во оваа соба,
18:28
and everyone who's watching this out there on the web,
445
1093000
3000
и секој кој го гледа ова преку интернет,
18:31
I think, has a duty to demand of their politicians
446
1096000
3000
мислам дека е должен да бара од своите политичари
18:34
that we make policy based on scientific evidence
447
1099000
3000
да се донесат правила базирани на научни докази и
18:37
and on common sense.
448
1102000
2000
на здрав разум,
18:39
It's going to be really hard for us
449
1104000
2000
Ќе ни биде многу тешко
18:41
to individually affect what's rational
450
1106000
3000
индивидуално да влијаеме врз она што е разумно
18:44
for every Frankie and every Ines out there,
451
1109000
2000
за секој Френки и секоја Инес во светот.
18:46
but you can at least use your vote
452
1111000
3000
Но можете барем да го искористите својот глас
18:49
to stop politicians doing stupid things
453
1114000
3000
за да ги спречите политичарите да донесуваат глупави одлуки
18:52
that spread HIV.
454
1117000
2000
кои го шират ХИВ вирусот.
18:54
Thank you.
455
1119000
2000
Благодарам.
18:56
(Applause)
456
1121000
9000
(Аплауз)
Translated by Ivana Stoilkovska
Reviewed by Dragan Bocevski

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Elizabeth Pisani - Author
In Elizabeth Pisani's latest book, she explores the "improbable nation" of Indonesia.

Why you should listen
In fast-emerging Asia there is one nation that, despite being the world's fourth most-populous (and the third most-populous democracy) and the largest Muslim country (with 210 million people who identify themselves as such), is also, as Elizabeth Pisani writes, "probably the most invisible country in the world". Indonesia. An archipelago of over 17,000 islands that span a distance like that from New York to Alaska, with over 700 languages and a dynamic economy -- but which, puzzingly, doesn't really feature in the global imagination.

Pisani spent two years travelling 23,000 kilometers by boat, bus and motorbike through Indonesia, a place that has fascinated and maddened her since she first lived there over two decades ago. Her portrait of the country, the recent Indonesia Etc.: Exploring the Improbable Nation, reveals the archipelago's complexity and contradictions, a fascinating diversity that "is not just geographic and cultural: different groups are essentially living at different points in human history, all at the same time."

An alumna of various government health agencies, Pisani became an assumption-busting independent researcher and analyst, polling transgendered sex workers, drug addicts and others to illuminate the surprising (and often ignored) demographics that belie traditional studies.

Pisani is fearlessly outspoken on the global failure to understand and manage the realities of AIDS, decrying the tangled roles that money, votes, and media play in the public health landscape. She shows how politics and "morality" have hogtied funding, and advocates for putting dollars where they can actually make a difference. As the Globe and Mail wrote: “Pisani is lucid, colourful, insightful and impatient.”

More profile about the speaker
Elizabeth Pisani | Speaker | TED.com