TED2016
Sue Desmond-Hellmann: A smarter, more precise way to think about public health
Сью Дэсмонд-Хэллманн: Нийгмийн эрүүл мэндийг илүү ухаалаг, оновчтой өнцгөөс харах арга
Filmed:
Readability: 3.9
1,025,497 views
Сью Дэсмонд-Хэллманн "Big data" буюу том дата, мөн хэрэглэгчдийн судалгаа, генийн инженерчлэл зэрэг олон дэвшилтэт аргыг хавсруулан нийгмийн эрүүл мэндийг нарийвчилсан байдлаар судалдаг. Тэрээр энэ ажлаа дэлхийн хамгийн хэцүү анагаах ухааны асуудлуудыг шийдэхэд чиглүүлдэг. Энэхүү арга нь аль хэдийнэ Африкийн Сахарын цөл орчимд эхээс хүүхэд рүү шилжих ХДХВ-ийн халдварыг бараг хоёр дахин бууруулсан байна. Одоо энэ аргын тусламжтай нялхсын эндэгдэлтэй тэмцэхээр ажиллаж байна. Түүний зорилго бол хүн амын аливаа бүлэгт шаардлагатай арга хэмжээг авахдаа зөв цагт нь, зөв аргыг хэрэглэснээр хүмүүсийн амийг аврах юм.
Sue Desmond-Hellmann - CEO, Gates Foundation
Sue Desmond-Hellmann leads the Bill & Melinda Gates Foundation’s mission to establish equity for every person. Full bio
Sue Desmond-Hellmann leads the Bill & Melinda Gates Foundation’s mission to establish equity for every person. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:14
OK, first, some introductions.
0
2222
2666
Эхлээд би багахан танилцуулга хийе.
00:17
My mom, Jennie, took this picture.
1
5919
2223
Миний ээж Жэнни энэ зургийг авсан.
00:21
That's my dad, Frank, in the middle.
2
9158
2339
Голд байгаа нь миний аав Фрэнк.
00:24
And on his left, my sisters:
3
12139
2144
Түүний зүүн талд миний дүү нар байна.
00:26
Mary Catherine, Judith Ann,
Theresa Marie.
Theresa Marie.
4
14766
4025
Мэри Кэтрин, Жүдит Энн, Тереза Мари,
00:30
John Patrick's sitting on his lap
and Kevin Michael's on his right.
and Kevin Michael's on his right.
5
18815
3924
мөн аавын өвөр дээр Жон Патрик,
түүний баруун талд Кэвин Майкл байна.
түүний баруун талд Кэвин Майкл байна.
00:35
And in the pale-blue windbreaker,
6
23739
2473
Мөн цайвар цэнхэр цувтай нь
00:38
Susan Diane. Me.
7
26236
2145
Сюзан Дайан. Би.
00:41
I loved growing up in a big family.
8
29491
3128
Том гэр бүлд өсөх надад
их таалагдсан.
их таалагдсан.
00:45
And one of my favorite things
was picking names.
was picking names.
9
33159
3673
Нэр сонгох нь миний хамгийн дуртай
зүйлсийн нэг байлаа.
зүйлсийн нэг байлаа.
00:49
But by the time child
number seven came along,
number seven came along,
10
37924
3445
Гэхдээ долоо дахь хүүхэд төрөх үед
00:53
we had nearly run out of middle names.
11
41393
2317
бид түүнд өгөх нэр олох гэж
ихээхэн юм болов.
ихээхэн юм болов.
00:57
It was a long deliberation
12
45075
1842
Удаан хэлэлцсэний эцэст
00:58
before we finally settled
on Jennifer Bridget.
on Jennifer Bridget.
13
46941
4007
бид Жэннифер Бриджет дээр
арайхийж тохиролцсон.
арайхийж тохиролцсон.
01:04
Every parent in this audience
14
52353
2731
Энэ танхимд сууж буй эцэг эх бүр
01:07
knows the joy and excitement
15
55108
2624
шинэ хүүхдэд нэр сонгохын
01:09
of picking a new baby's name.
16
57756
2438
баяр, догдлолыг мэднэ.
01:12
And I was excited and thrilled
17
60913
1922
Тэрхүү онцгой ёслолын мөчид
01:14
to help my mom in that special
ceremonial moment.
ceremonial moment.
18
62859
3703
ээждээ туслахдаа би туйлын баярлаж,
сэтгэл минь хөөрдөг байв.
сэтгэл минь хөөрдөг байв.
01:19
But it's not like that everywhere.
19
67824
2039
Гэвч хаа сайгүй ийм байдаггүй юм.
01:23
I travel a lot and I see a lot.
20
71163
2683
Би их аялдаг, мөн их зүйл хардаг.
01:26
But it took me by surprise to learn
21
74273
3093
Намайг гайхшруулсан нэг зүйл гэвэл
01:29
in an area of Ethiopia,
22
77390
2179
Этиопын нэгэн бүс нутагт
01:31
parents delay picking the names
for their new babies
for their new babies
23
79593
3681
эцэг эхчүүд шинээр төрсөн хүүхэддээ
нэр сонгохоо сар эсвэл
нэр сонгохоо сар эсвэл
бүр тэрнээс удаанаар
хойшлуулдаг.
хойшлуулдаг.
01:35
by a month or more.
24
83298
1551
01:37
Why delay?
25
85908
1417
Яагаад хойшлуулдаг вэ гэж үү?
01:40
Why not take advantage
of this special ceremonial time?
of this special ceremonial time?
26
88278
3367
Энэ баярт мөчийг яагаад тэмдэглэхгүй гэж?
01:44
Well, they delay because they're afraid.
27
92423
2397
Тэд айж байгаа учраас хойшлуулдаг юм.
01:48
They're afraid their baby will die.
28
96007
2217
Хүүхэд нь эндэхээс тэд айдаг.
01:51
And this loss might be a little more
bearable without a name.
bearable without a name.
29
99080
5150
Тиймдээ ч энэхүү уй гашуу нэргүй бол
арай тэсэж болохоор байдаг байх.
арай тэсэж болохоор байдаг байх.
01:57
A face without a name might help them feel
30
105248
3905
Нэр оноогоогүй царай
гэрийхнийг нь
гэрийхнийг нь
хэтэрхий дотно мэдрэмжээс
хөндийрүүлдэг байх.
хөндийрүүлдэг байх.
02:01
just a little less attached.
31
109177
2769
02:05
So here we are in one part of the world --
32
113019
2477
Тэгэхээр дэлхийн нэг хэсэгт байгаа
бидэнд баяр хөөр, догдлол,
бидэнд баяр хөөр, догдлол,
02:07
a time of joy, excitement,
dreaming of the future of that child --
dreaming of the future of that child --
33
115520
4741
ирээдүйн тухай мөрөөдөл
авчирдаг энэ мөч
авчирдаг энэ мөч
02:12
while in another world,
34
120893
2262
өөр нэг ертөнцөд
02:15
parents are filled with dread,
35
123179
2920
эцэг эхчүүдийг айдаст автуулж,
02:18
not daring to dream
of a future for their child
of a future for their child
36
126123
3575
хүүхдийнхээ ирээдүйн тухай
хэдхэн гайхалтай долоо хоногоос цааш
хэдхэн гайхалтай долоо хоногоос цааш
мөрөөдөх ч боломж олгодоггүй.
02:21
beyond a few precious weeks.
37
129722
1866
02:24
How can that be?
38
132789
1396
Яаж ингэж болдог юм бэ?
02:27
How can it be that 2.6 million babies
39
135189
5485
Яагаад дэлхий даяар 2.6 сая нярай
02:32
die around the world
40
140698
1794
нэг сар хүрэхээсээ өмнө
02:34
before they're even one month old?
41
142516
2420
эндэж байдаг юм бэ?
02:37
2.6 million.
42
145926
1975
2.6 сая.
02:41
That's the population of Vancouver.
43
149034
2319
Ванкувер хотын нийт хүн амтай тэнцүү тоо.
02:44
And the shocking thing is:
44
152512
2119
Хамгийн цочирдмоор зүйл нь
хэтэрхий олон тохиолдолд
02:47
Why?
45
155043
1298
02:48
In too many cases, we simply don't know.
46
156365
3770
бид учир шалтгааныг нь
огт мэддэггүй.
огт мэддэггүй.
02:53
Now, I remember recently seeing
an updated pie chart.
an updated pie chart.
47
161145
4126
Тэгэхээр, би саяхан нэг шинэчлэгдсэн
дугуй график харж байснаа санаж байна.
дугуй график харж байснаа санаж байна.
02:57
And the pie chart was labeled,
48
165295
2168
Дугуй графикийн нэр нь
02:59
"Causes of death in children
under five worldwide."
under five worldwide."
49
167487
3512
"Дэлхий даяарх 5-аас доош насны
хүүхдүүдийн эндэгдлийн шалтгаан".
хүүхдүүдийн эндэгдлийн шалтгаан".
03:03
And there was a pretty big section
of that pie chart, about 40 percent --
of that pie chart, about 40 percent --
50
171838
4045
Тэр графикийн ихээхэн хэсэг буюу
ойролцоогоор 40 хувь нь
ойролцоогоор 40 хувь нь
03:07
40 percent was labeled "neonatal."
51
175907
3362
"нярайн" гэж хаяглагдсан байв.
03:12
Now, "neonatal" is not a cause of death.
52
180077
2377
Тэгэхээр, "нярайн" гэдэг нь үхлийн
шалтгаан биш.
шалтгаан биш.
03:14
Neonatal is simply an adjective,
53
182920
2767
Нярайн гэдэг нь зүгээр л
нэг тэмдэг нэр.
нэг тэмдэг нэр.
03:17
an adjective that means that the child
is less than one month old.
is less than one month old.
54
185711
4868
Нэг сар хүрээгүй хүүхдийг тодорхойлсон
тэмдэг нэр.
тэмдэг нэр.
03:23
For me, "neonatal" said:
"We have no idea."
"We have no idea."
55
191656
4357
Миний хувьд, "нярайн" гэдэг нь:
"Бидэнд ямар ч санаа оноо алга" гэж байв.
"Бидэнд ямар ч санаа оноо алга" гэж байв.
Би бол шинжлэх ухаан, эмч хүн.
03:29
Now, I'm a scientist. I'm a doctor.
56
197100
2170
03:31
I want to fix things.
57
199294
1493
Би шийдэл, гарц олмоор байна.
03:33
But you can't fix
what you can't define.
what you can't define.
58
201580
3865
Гэхдээ та тодорхойлж чадахгүй юмаа
засаж чадахгүй шүү дээ.
засаж чадахгүй шүү дээ.
03:38
So our first step in restoring
the dreams of those parents
the dreams of those parents
59
206227
4768
Тэдгээр эцэг, эхийн мөрөөдлийг
эргүүлэн авчрах эхний алхам нь
03:43
is to answer the question:
60
211019
2177
"Яагаад хүүхдүүд эндээд байна вэ?" гэдэг
03:45
Why are babies dying?
61
213220
1949
асуултанд хариулах юм.
03:48
So today, I want to talk
about a new approach,
about a new approach,
62
216359
3735
Өнөөдөр би нэгэн шинэ аргын тухай
ярьмаар байна.
ярьмаар байна.
03:52
an approach that I feel
63
220118
1937
Бидэнд яагаад хүүхдүүдийг
аварч чадахгүй байгааг
аварч чадахгүй байгааг
03:54
will not only help us
know why babies are dying,
know why babies are dying,
64
222079
4684
олж мэдэхэд туслахаас гадна,
03:59
but is beginning to completely transform
65
227367
3377
дэлхийн эрүүл мэндийн салбарыг бүхэлд нь
өөрчлөх эхлэл болж магадгүй.
04:02
the whole field of global health.
66
230768
1784
04:06
It's called "Precision Public Health."
67
234235
3126
Үүнийг "Нарийвчилсан Нийгмийн
Эрүүл Мэнд" гэдэг.
Эрүүл Мэнд" гэдэг.
04:10
For me, precision medicine comes
from a very special place.
from a very special place.
68
238615
5000
Миний хувьд, нарийвчилсан анагаах ухаан
маш онцгой газраас улбаатай.
маш онцгой газраас улбаатай.
04:16
I trained as a cancer doctor,
an oncologist.
an oncologist.
69
244894
2807
Би бол хавдрын эмч.
04:20
I got into it because I wanted
to help people feel better.
to help people feel better.
70
248079
3618
Би хүмүүст эдгэхэд нь тусалмаар байсан
учраас энэ чиглэлийг сонгосон.
учраас энэ чиглэлийг сонгосон.
04:24
But too often my treatments
made them feel worse.
made them feel worse.
71
252491
3805
Гэхдээ ихэнх тохиолдолд миний эмчилгээ
тэднийг дордуулж байлаа.
тэднийг дордуулж байлаа.
04:29
I still remember young women
being driven to my clinic
being driven to my clinic
72
257277
4736
Манай эмнэлэгт ээжээрээ хүргүүлж ирдэг
залуу бүсгүйчүүдийг би одоог хүртэл
залуу бүсгүйчүүдийг би одоог хүртэл
санаж байна.
04:34
by their moms --
73
262550
1194
04:36
adults, who had to be helped
into my exam room by their mothers.
into my exam room by their mothers.
74
264611
4799
Оношилгооны өрөөнд ээжийнхээ тусламжтай
орж ирдэг насанд хүрсэн хүмүүс.
орж ирдэг насанд хүрсэн хүмүүс.
04:42
They were so weak
75
270791
1160
Тэд миний хийсэн
04:43
from the treatment I had given them.
76
271975
2229
эмчилгээнээс маш их сульдсан байлаа.
04:47
But at the time, in those front lines
in the war on cancer,
in the war on cancer,
77
275283
4200
Гэхдээ тэр үед хавдрын эсрэг
дайны талбарт
дайны талбарт
бидэнд цөөн арга хэрэгсэл байлаа.
04:51
we had few tools.
78
279507
1634
04:54
And the tools we did have
couldn't differentiate
couldn't differentiate
79
282030
3692
Бидэнд байсан арга замууд
бидний хүчтэй цохилт өгөхийг хүссэн
хавдрын эсүүд болон
хавдрын эсүүд болон
04:57
between the cancer cells
that we wanted to hit hard
that we wanted to hit hard
80
285746
3274
05:01
and those healthy cells
that we wanted to preserve.
that we wanted to preserve.
81
289670
3439
хадгалж үлдээх гэсэн эрүүл эсүүдийг
хооронд нь ялгаж чаддаггүй байв.
хооронд нь ялгаж чаддаггүй байв.
05:06
And so the side effects that you're
all very familiar with --
all very familiar with --
82
294663
2955
Тиймээс ч үс унах, тэсэхийн аргагүй өвдөх
05:09
hair loss, being sick to your stomach,
83
297642
2834
дархлаа суларснаас болж халдвар авах
магадлал ихсэх зэрэг
магадлал ихсэх зэрэг
05:12
having a suppressed immune system,
so infection was a constant threat --
so infection was a constant threat --
84
300500
4114
та бүхний сайн мэдэх гаж нөлөөнүүд
05:17
were always surrounding us.
85
305179
2785
эмчилгээг маань байнга
дагалдаж байсан юм.
дагалдаж байсан юм.
05:20
And then I moved
to the biotechnology industry.
to the biotechnology industry.
86
308985
2709
Түүний дараагаар би биотехнологийн
салбар луу шилжсэн.
салбар луу шилжсэн.
05:24
And I got to work on a new approach
for breast cancer patients
for breast cancer patients
87
312269
4080
Тэгээд би хөхний хорт хавдартай
өвчтөнүүдэд зориулсан,
өвчтөнүүдэд зориулсан,
05:28
that could do a better job
of telling the healthy cells
of telling the healthy cells
88
316373
5001
эрүүл эсийг өвчтэй, хавдрын эсээс
арай дээр ялгаж чадах
арай дээр ялгаж чадах
05:33
from the unhealthy or cancer cells.
89
321398
2342
шинэ технологи дээр ажилласан юм.
05:36
It's a drug called Herceptin.
90
324566
2023
Тэр нь Герцептин гэдэг эм.
05:39
And what Herceptin allowed us to do
91
327343
3236
Герцептин нь бидэнд
05:42
is to precisely target
HER2-positive breast cancer,
HER2-positive breast cancer,
92
330603
5211
оновчтойгоор "HER2-эерэг" гэж тогтоогдсон
хавдрын эсийг яг онилох боломжийг өгсөн.
хавдрын эсийг яг онилох боломжийг өгсөн.
Энэ тухайн үеийн хамгийн аймшигтай
хавдрын хэлбэр байсан.
хавдрын хэлбэр байсан.
05:49
at the time, the scariest
form of breast cancer.
form of breast cancer.
93
337036
2682
05:52
And that precision let us
hit hard the cancer cells,
hit hard the cancer cells,
94
340091
3835
Тэрхүү нарийвчлал нь бидэнд хорт хавдрын
эсүүдэд хүчтэй цохилт өгөхийн зэрэгцээ
эсүүдэд хүчтэй цохилт өгөхийн зэрэгцээ
05:56
while sparing and being more
gentle on the normal cells.
gentle on the normal cells.
95
344727
4090
жирийн эсүүдэд зөөлөн хандаж, амьд үлдээх
боломжийг олгосон юм.
боломжийг олгосон юм.
06:02
A huge breakthrough.
96
350441
1716
Асар том ахиц дэвшил.
06:04
It felt like a miracle,
97
352181
2080
Яг л ид шид байсан.
06:07
so much so that today,
98
355091
2949
Тиймдээ ч өнөөдөр бид
06:10
we're harnessing all those tools --
99
358064
2531
төрөл бүрийн өвчинтэй тэмцэхийн тулд
06:13
big data, consumer monitoring,
gene sequencing and more --
gene sequencing and more --
100
361156
5524
том дата, хэрэглэгчдийн хяналт,
генийн дараалал тогтоох зэрэг олон аргыг
генийн дараалал тогтоох зэрэг олон аргыг
06:18
to tackle a broad variety of diseases.
101
366704
3321
хамтатган ашиглаж байна.
06:23
That's allowing us to target individuals
102
371044
5069
Үүний ачаар бид хувь хүмүүст
06:28
with the right remedies at the right time.
103
376137
3284
зөв цагт нь зөв эмчилгээг нь
өгч чадаж байна.
өгч чадаж байна.
06:32
Precision medicine
revolutionized cancer therapy.
revolutionized cancer therapy.
104
380731
4460
Нарийвчилсан анагаах ухаан хорт хавдрын
эмчилгээнд хувьсгал хийсэн.
эмчилгээнд хувьсгал хийсэн.
06:37
Everything changed.
105
385655
1602
Бүх юм өөрчлөгдсөн.
06:40
And I want everything to change again.
106
388187
3121
Дахиад ч өөрчлөгдөөсэй гэж
би хүсч байна.
би хүсч байна.
06:44
So I've been asking myself:
107
392214
2252
Тэгээд би өөрөөсөө асуудаг болсон зүйл бол
06:46
Why should we limit
108
394490
1818
яагаад энэхүү илүү ухаалаг, нарийн,
06:48
this smarter, more precise,
better way to tackle diseases
better way to tackle diseases
109
396332
4809
үр дүнтэй аргыг бид чинээлэг
орнуудаар хязгаарлах ёстой гэж?
орнуудаар хязгаарлах ёстой гэж?
06:53
to the rich world?
110
401165
1163
06:56
Now, don't misunderstand me --
111
404105
1512
Буруугаар битгий ойлгоорой.
06:57
I'm not talking about bringing
expensive medicines like Herceptin
expensive medicines like Herceptin
112
405641
3326
Герцептин шиг үнэтэй эм бэлдмэлийг
хөгжиж буй орнуудад
хөгжиж буй орнуудад
07:00
to the developing world,
113
408991
1885
нэвтрүүлэх талаар би яриагүй юм.
07:02
although I'd actually kind of like that.
114
410900
2250
Гэхдээ энэ санаа бас
таалагдаж байгаа л даа.
таалагдаж байгаа л даа.
07:05
What I am talking about
115
413707
1965
Би юу яриад байна вэ гэвэл:
07:07
is moving from this precise
targeting for individuals
targeting for individuals
116
415696
4368
энэхүү нарийн аргыг нийгмийн
эрүүл мэндийн асуудлуудтай
эрүүл мэндийн асуудлуудтай
07:12
to tackle public health problems
117
420088
2643
тэмцэхийн тулд хувь хүнээс
07:14
in populations.
118
422755
1741
нийт хүн ам руу чиглүүлэн өөрчилнө.
07:18
Now, OK, I know probably
you're thinking, "She's crazy.
you're thinking, "She's crazy.
119
426487
4583
Одоо та нар намайг "Яг галзуурсан байна.
Ингэх боломжгүй шүү дээ.
Ингэх боломжгүй шүү дээ.
07:23
You can't do that. That's too ambitious."
120
431094
2992
Наадах чинь биелүүлэхэд маш хэцүү"
гэж бодож байж магадгүй.
гэж бодож байж магадгүй.
07:26
But here's the thing:
121
434830
1502
Гэхдээ юу вэ гэвэл
07:29
we're already doing this in a limited way,
122
437180
3298
бид аль хэдийн үүнийг бага ч гэсэн
хэрэгжүүлж байгаа,
хэрэгжүүлж байгаа,
07:32
and it's already starting
to make a big difference.
to make a big difference.
123
440502
3070
энэ ажил маань ч аль хэдийн
маш том өөрчлөлт гаргаж эхэлсэн.
маш том өөрчлөлт гаргаж эхэлсэн.
07:36
So here's what's happening.
124
444606
1529
Болж байгаа зүйлийн тухай яръя.
07:38
Now, I told you I trained
as a cancer doctor.
as a cancer doctor.
125
446952
2590
Би хорт хавдрын эмчээр мэргэшсэн
гэсэн дээ.
гэсэн дээ.
07:41
But like many, many doctors
who trained in San Francisco in the '80s,
who trained in San Francisco in the '80s,
126
449566
4449
Гэсэн хэдий ч Сан Франциско хотод 80-аад
онд бэлтгэгдсэн маш олон эмч нарын адил
онд бэлтгэгдсэн маш олон эмч нарын адил
07:46
I also trained as an AIDS doctor.
127
454039
2091
би ДОХ-ын эмчээр давхар бэлтгэгдсэн юм.
07:49
It was a terrible time.
128
457077
1608
Их аймшигтай цаг үе.
07:51
AIDS was a death sentence.
129
459504
2038
ДОХ бол үхлийн ял байлаа.
07:54
All my patients died.
130
462385
1626
Миний бүх өвчтөнүүд нас барсан.
07:57
Now, things are better,
131
465329
1904
Байдал арай дээрдсэн хэдий ч
07:59
but HIV/AIDS remains
a terrible global challenge.
a terrible global challenge.
132
467257
4579
ХДХВ/ДОХ нь дэлхий нийтийн томоохон
бэрхшээл хэвээрээ байна.
бэрхшээл хэвээрээ байна.
08:04
Worldwide, about 17 million women
are living with HIV.
are living with HIV.
133
472473
5451
Дэлхий дээр ойролцоогоор 17 сая эмэгтэй
ХДХВ-ийн халдвартай амьдарч байна.
ХДХВ-ийн халдвартай амьдарч байна.
08:10
We know that when these women
become pregnant,
become pregnant,
134
478744
3297
Эдгээр эмэгтэйчүүд жирэмсэн болбол вирус
08:14
they can transfer the virus to their baby.
135
482065
2613
хүүхдэд нь дамжих магадлалтай гэдгийг
бид мэднэ.
бид мэднэ.
08:18
We also know in the absence of therapy,
136
486551
2252
Мөн эмчилгээ байхгүй тохиолдолд
08:20
half those babies will not survive
until the age of two.
until the age of two.
137
488827
3483
тэдгээр хүүхдүүдийн тал нь хоёр нас хүрч
чадалгүй эндэнэ гэдгийг бид мэднэ.
чадалгүй эндэнэ гэдгийг бид мэднэ.
08:25
But we know that antiretroviral therapy
can virtually guarantee
can virtually guarantee
138
493446
5137
Гэхдээ ретровирусын эсрэг эмчилгээ нь
08:30
that she will not transmit
the virus to the baby.
the virus to the baby.
139
498607
2951
тэр ээж хүүхэддээ вирус халдаахгүй байх
баталгаа болдог.
баталгаа болдог.
08:33
So what do we do?
140
501860
1381
Тэгэхээр бид яавал дээр вэ?
08:35
Well, a one-size-fits-all approach,
kind of like that blast of chemo,
kind of like that blast of chemo,
141
503708
4562
Нөгөөх химийн эмчилгээгээр бүх эсийг
бөмбөгдөх шиг арга хэрэглэвэл
бөмбөгдөх шиг арга хэрэглэвэл
бид дэлхий дээрх жирэмсэн эмэгтэйчүүдийг
нэг бүрчлэн оношилж эмчлэх юм.
нэг бүрчлэн оношилж эмчлэх юм.
08:40
would mean we test and treat
every pregnant woman in the world.
every pregnant woman in the world.
142
508294
3180
08:43
That would do the job.
143
511952
1381
Ингэвэл асуудал шийдэгдэнэ.
08:45
But it's just not practical.
144
513889
2252
Гэхдээ хэтэрхий хүндрэлтэй болж ирнэ.
08:49
So instead, we target those areas
where HIV rates are the highest.
where HIV rates are the highest.
145
517223
5640
Тэрний оронд, хамгийн өндөр ХДХВ-ийн
халдвартай
халдвартай
бүс нутгуудыг бид онилж ажиллана.
08:55
We know in certain countries
in sub-Saharan Africa
in sub-Saharan Africa
146
523444
4377
Африкийн Сахарын цөл орчмын,
халдварын түвшин хамгийн өндөр
халдварын түвшин хамгийн өндөр
08:59
we can test and treat pregnant women
where rates are highest.
where rates are highest.
147
527845
4162
зарим орнуудад бид жирэмсэн эмэгтэйчүүдийг
оношилж эмчилж болно.
оношилж эмчилж болно.
09:04
This precision approach
to a public health problem
to a public health problem
148
532794
3158
Нийгмийн эрүүл мэндийн асуудалтай тэмцэх
уг нарийвчилсан арга нь
уг нарийвчилсан арга нь
09:07
has cut by nearly half
149
535976
2401
эхээс хүүхэд рүү шилжих ХДХВ-ийн халдварыг
09:10
HIV transmission from mothers to baby
150
538401
2755
сүүлийн таван жилд
09:13
in the last five years.
151
541180
1834
бараг хоёр дахин бууруулсан.
09:15
(Applause)
152
543485
4365
(Алга ташилт)
09:20
Screening pregnant women
in certain areas in the developing world
in certain areas in the developing world
153
548945
5062
Хөгжиж буй тодорхой орнуудын жирэмсэн
эмэгтэйчүүдийг үзлэгт хамруулах нь
эмэгтэйчүүдийг үзлэгт хамруулах нь
09:26
is a powerful example
154
554031
3104
нарийвчилсан аргаар нийгмийн
эрүүл мэндийн асуудлыг
эрүүл мэндийн асуудлыг
09:29
of how precision public health
can change things on a big scale.
can change things on a big scale.
155
557159
5515
илүү далайцтай шийдэж болохыг
харуулсан чухал жишээ юм.
харуулсан чухал жишээ юм.
09:36
So ...
156
564452
1151
Тэгэхээр ...
Үүнийг харин яаж хийх вэ?
09:38
How do we do that?
157
566213
1177
09:39
We can do that because we know.
158
567414
2165
Мэдэж байгаа учраас бид үүнийг хийж чадна.
09:41
We know who to target,
159
569896
2318
Бид хэнийг анхаарах,
09:44
what to target,
160
572238
1687
юутай тэмцэх,
09:45
where to target and how to target.
161
573949
2292
хаана тэмцэх, мөн хэрхэн тэмцэхээ мэднэ.
09:48
And that, for me, are the important
elements of precision public health:
elements of precision public health:
162
576685
4302
Эдгээр нь нийгмийн эрүүл мэндийн
нарийвчилсан аргын чухал бүрэлдэхүүн.
нарийвчилсан аргын чухал бүрэлдэхүүн.
09:53
who, what, where and how.
163
581780
2288
Хэнийг, юуг, хаана, бас яаж.
09:57
But let's go back
to the 2.6 million babies
to the 2.6 million babies
164
585814
3901
Одоо бүгдээрээ нэг сар
хүрэхээсээ өмнө энддэг
хүрэхээсээ өмнө энддэг
10:01
who die before they're one month old.
165
589739
2017
2.6 сая нялх хүүхдүүдээ эргээд
авч үзье.
авч үзье.
10:03
Here's the problem: we just don't know.
166
591780
2260
Гол асуудал нь бид зүгээр л
мэддэггүй.
мэддэггүй.
10:06
It may seem unbelievable,
167
594753
2464
Үүнд итгэхэд хэцүү байж магадгүй л дээ,
10:09
but the way we figure out
the causes of infant mortality
the causes of infant mortality
168
597241
4863
гэхдээ хамгийн өндөр нярайн эндэгдэлтэй
эдгээр улсуудын
эдгээр улсуудын
10:14
in those countries
with the highest infant mortality
with the highest infant mortality
169
602128
3011
нярайн эндэгдлийн шалтгааныг олох арга нь
10:17
is a conversation with mom.
170
605163
1996
ээжтэй нь харилцан ярих юм.
10:19
A health worker asks a mom
who has just lost her child,
who has just lost her child,
171
607948
4378
Хүүхдээ дөнгөж алдсан ээжээс
эмнэлгийн ажилтан:
эмнэлгийн ажилтан:
10:24
"Was the baby vomiting?
Did they have a fever?"
Did they have a fever?"
172
612350
3669
"Хүүхэд бөөлжиж байсан уу?
Тэр халуунтай байсан уу?" гэж асууна.
Тэр халуунтай байсан уу?" гэж асууна.
10:28
And that conversation may take place
173
616043
1949
Уг харилцан яриа нь
10:30
as long as three months
after the baby has died.
after the baby has died.
174
618016
3911
хүүхэд нас барснаас хойш гурван сарын
дараа ч явагдаж болно.
дараа ч явагдаж болно.
10:34
Now, put yourself
in the shoes of that mom.
in the shoes of that mom.
175
622951
3148
Өөрийгөө тэр ээжийн оронд тавиад үз дээ.
10:39
It's a heartbreaking,
excruciating conversation.
excruciating conversation.
176
627239
3956
Энэ бол сэтгэл шимшрүүлэм,
тэсэхийн аргагүй яриа.
тэсэхийн аргагүй яриа.
10:43
And even worse -- it's not that helpful,
177
631833
2929
Тэр байтугай энэ ямар ч тус болохгүй,
10:47
because we might know
there was a fever or vomiting,
there was a fever or vomiting,
178
635635
2953
учир нь бид хүүхдийг халуурч эсвэл
бөөлжсөн гэж мэдэж болох ч,
бөөлжсөн гэж мэдэж болох ч,
10:50
but we don't know why.
179
638612
1713
яагаад гэдгийг мэдэхгүй шүү дээ.
10:53
So in the absence of knowing
that knowledge,
that knowledge,
180
641171
3482
Тиймээс, тэр мэдлэггүйгээр бид
тэдгээр ээж,
тэдгээр ээж,
10:56
we cannot prevent that mom, that family,
181
644677
2982
гэр бүл, эсвэл тэр нийгмийн
бусад гэр бүлийг
бусад гэр бүлийг
10:59
or other families in that community
182
647683
2098
ижилхэн эмгэнэлт явдлаар шаналахаас
11:01
from suffering the same tragedy.
183
649805
1948
сэргийлж чадахгүй юм.
11:04
But what if we applied
a precision public health approach?
a precision public health approach?
184
652804
3474
Бид нарийвчилсан нийгмийн эрүүл мэндийн
аргыг хэрэглэвэл яах бол?
аргыг хэрэглэвэл яах бол?
11:09
Let's say, for example,
185
657064
1394
Жишээлбэл,
11:10
we find out in certain areas of Africa
186
658482
2934
Африкийн зарим нутагт
11:13
that babies are dying
because of a bacterial infection
because of a bacterial infection
187
661440
3746
хүүхдүүд Б бүлгийн стрептококк гэх эхээс
хүүхэд рүү дамждаг
хүүхэд рүү дамждаг
11:17
transferred from the mother to the baby,
188
665210
2547
бактерийн халдвараар үхэж байгааг
11:19
known as Group B streptococcus.
189
667781
2473
олж тогтоолоо гэж бодъё л доо.
11:22
In the absence of treatment,
mom has a seven times higher chance
mom has a seven times higher chance
190
670999
5512
Эмчилгээ хийхгүй тохиолдолд тэр ээжийн
дараагийн хүүхэд
дараагийн хүүхэд
11:28
that her next baby will die.
191
676535
2200
нас барах магадлал долоо дахин их байна.
11:32
Once we define the problem,
we can prevent that death
we can prevent that death
192
680124
3901
Асуудлыг тодорхойлж чадвал
уг эндэгдлээс бид
уг эндэгдлээс бид
11:36
with something as cheap
and safe as penicillin.
and safe as penicillin.
193
684049
4083
хямд бөгөөд аюулгүй пенициллиний ачаар
сэргийлж чадна.
сэргийлж чадна.
11:41
We can do that because then we'll know.
194
689894
2551
Бид мэдэж байх учраас сэргийлж чадна.
11:45
And that's the point:
195
693034
1532
Асуудлын гол нь энэ.
11:46
once we know, we can bring
the right interventions
the right interventions
196
694590
3436
Мэдчих л юм бол, зөв хүн амд,
11:50
to the right population
in the right places
in the right places
197
698050
3539
зөв газарт нь хүмүүсийн амийг аврах
11:53
to save lives.
198
701613
1423
зөв арга хэмжээг авч чадна.
11:56
With this approach,
and with these interventions
and with these interventions
199
704973
3752
Энэ арга барил,
мөн иймэрхүү арга хэмжээнүүдийг
мөн иймэрхүү арга хэмжээнүүдийг
12:00
and others like them,
200
708749
2025
авсан байхад
12:02
I have no doubt
201
710798
1711
нарийвчилсан нийгмийн эрүүл мэнд нь
12:04
that a precision public health approach
202
712533
2547
бидний 15 жилийн зорилгыг биелүүлэхэд
12:07
can help our world achieve
our 15-year goal.
our 15-year goal.
203
715104
3486
тус болно гэдэгт би огт эргэлзэхгүй байна.
12:11
And that would translate
into a million babies' lives saved
into a million babies' lives saved
204
719423
4329
Тэгээд тэр нь жил бүр нэг сая хүүхдийн
12:15
every single year.
205
723776
1637
амийг аварна гэсэн үг.
12:18
One million babies every single year.
206
726253
4310
Жил бүр нэг сая нялх хүүхэд.
12:23
And why would we stop there?
207
731706
1842
Бид яагаад тэнд зогсоно гэж?
12:26
A much more powerful approach
to public health --
to public health --
208
734319
3297
Нийгмийн эрүүл мэндэд чиглэсэн хамаагүй
үр дүнтэй аргын тусламжтай
үр дүнтэй аргын тусламжтай
12:29
imagine what might be possible.
209
737640
2765
юу хийж болохыг төсөөлөөд үз дээ.
12:32
Why couldn't we more effectively
tackle malnutrition?
tackle malnutrition?
210
740912
3389
Яагаад бид хоол тэжээлийн дутагдалтай илүү
үр дүнтэй тэмцэж чадахгүй гэж
үр дүнтэй тэмцэж чадахгүй гэж
12:37
Why wouldn't we prevent
cervical cancer in women?
cervical cancer in women?
211
745643
4277
Яагаад бид эмэгтэйчүүдийн умайн хүзүүний
хорт хавдараас урьдчилан сэргийлэхгүй гэж?
хорт хавдараас урьдчилан сэргийлэхгүй гэж?
12:42
And why not eradicate malaria?
212
750832
2818
Хумхаа өвчинг үндсээр нь устгаж яагаад
болохгүй гэж?
болохгүй гэж?
12:45
(Applause)
213
753674
1001
(Алга ташилт)
12:46
Yes, clap for that!
214
754699
1213
Тийм ээ, алга ташаарай!
12:47
(Applause)
215
755936
3928
(Алга ташилт)
12:51
So, you know, I live
in two different worlds,
in two different worlds,
216
759888
2843
Би хоёр өөр ертөнцөд амьдардаг.
12:54
one world populated by scientists,
217
762755
3208
Нэг нь шинжлэх ухаанчдаар дүүрэн,
12:58
and another world populated
by public health professionals.
by public health professionals.
218
766590
3897
нөгөөх нь нийгмийн эрүүл мэндийн
мэргэжилтнүүдээр дүүрэн.
мэргэжилтнүүдээр дүүрэн.
13:03
The promise of precision public health
219
771319
2428
Нарийвчилсан нийгмийн эрүүл мэндийн
зорилт нь
зорилт нь
13:05
is to bring these two worlds together.
220
773771
2324
энэхүү хоёр ертөнцийг нэгтгэх юм.
13:08
But you know, we all live in two worlds:
221
776876
3545
Гэхдээ таны мэдэж байгаачлан,
бид бүгд хоёр ертөнцөд амьдардаг.
бид бүгд хоёр ертөнцөд амьдардаг.
13:13
the rich world and the poor world.
222
781254
3079
Энэ бол баян ба ядуу ертөнц.
13:17
And what I'm most excited about
about precision public health
about precision public health
223
785760
3850
Нарийвчилсан нийгмийн эрүүл мэндийн
энэ хоёр ертөнцийг холбож буй нь
энэ хоёр ертөнцийг холбож буй нь
13:21
is bridging these two worlds.
224
789634
2459
намайг хамгийн их баярлуулдаг.
13:25
Every day in the rich world,
225
793051
3020
Баян ертөнцөд бид өдөр бүр
13:28
we're bringing incredible
talent and tools --
talent and tools --
226
796095
3255
бүрэн бидний мэдэлд байх
13:31
everything at our disposal --
227
799374
1959
гайхалтай авьяас, арга хэрэгслийг ашиглан
13:33
to precisely target diseases
in ways I never imagined
in ways I never imagined
228
801357
4913
миний хэзээ ч төсөөлж байгаагүй аргаар
өвчнийг нарийн онилж байна.
13:38
would be possible.
229
806294
1834
13:40
Surely, we can tap into
that kind of talent and tools
that kind of talent and tools
230
808152
5016
Мэдээж хэрэг, бид энэ төрлийн авьяас,
мөн арга хэрэгслийг ядуу ертөнцийн
мөн арга хэрэгслийг ядуу ертөнцийн
13:45
to stop babies dying in the poor world.
231
813192
2438
хүүхдийн үхлийг зогсооход хэрэглэж болно.
13:49
If we did,
232
817201
2049
Бид хэрэв тэгж чадвал,
13:51
then every parent would have
the confidence
the confidence
233
819274
4057
эцэг эх бүр
хүүхдээ төрсөн даруйд нь нэр өгөх
итгэлтэй болж,
итгэлтэй болж,
13:55
to name their child
the moment that child is born,
the moment that child is born,
234
823355
4328
14:00
daring to dream that that child's life
will be measured in decades,
will be measured in decades,
235
828746
5185
тэр хүүхдийн амьдрал өдрөөр биш,
олон арван жилээр хэмжигдэнэ гэж
олон арван жилээр хэмжигдэнэ гэж
14:06
not days.
236
834498
1244
мөрөөдөж зүрхэлнэ.
14:08
Thank you.
237
836330
1151
Баярлалаа.
14:09
(Applause)
238
837505
7632
(Алга ташилт)
ABOUT THE SPEAKER
Sue Desmond-Hellmann - CEO, Gates FoundationSue Desmond-Hellmann leads the Bill & Melinda Gates Foundation’s mission to establish equity for every person.
Why you should listen
As CEO of the Bill & Melinda Gates Foundation, Sue Desmond-Hellmann leads the organization's vision for a world where every person has the opportunity to live a healthy, productive life. Drawing on her diverse experience as scientist, physician and business executive, she oversees a variety of missions focused on eradicating disease, poverty and inequity. She leads 1,400 people, across four continents, working in more than 100 countries to help more children and young people survive and thrive, combat infectious diseases that hit the poorest hardest, and empower people -- particularly women and girls -- to transform their lives.
Trained as an oncologist, Dr. Desmond-Hellmann spent 14 years at biotech firm Genentech, developing a number of breakthrough medicines, including two of the first gene-targeted therapies for cancer, Avastin and Herceptin. In November 2009, Forbes magazine named her one of the world's seven most "powerful innovators," calling her "a hero to legions of cancer patients." Her time at Genentech put her at the forefront of the precision medicine revolution, and in her current role she champions a similar approach to global development: precision public health -- getting the right interventions, to the right populations, in the right places, to save lives.
Immediately prior to joining the foundation in 2014, Dr. Desmond-Hellmann was the first female chancellor of the University of California at San Francisco (UCSF), overseeing all aspects of the university and medical center's strategy and operations. It was her second stint at UCSF, having completed her clinical training there in the 1980s. She moved to Uganda in 1989 to work on HIV/AIDS and cancer, which she credits as a turning point in her career. "It was so profound to recognize ... that all the learning I had done to become a doctor didn't matter at all if I didn’t make a contribution," she said.
Dr. Desmond-Hellmann is the recipient of numerous honors and awards. She was listed among Fortune magazine's "50 most powerful women in business" for seven years. In 2010, she was inducted into the American Academy of Arts and Sciences and elected to the Institute of Medicine. She serves on the boards of directors at Facebook Inc. and the Procter & Gamble Company.
Sue Desmond-Hellmann | Speaker | TED.com