TED2015
Christopher Soghoian: How to avoid surveillance ... with the phone in your pocket
Chistopher Soghoian: တယ်လီဖုန်းလိုင်းကြားဖြတ် နားထောင်ခြင်း သမိုင်းအကျဉ်း၊ ရှောင်ရှားပုံ၊ရှောင်ရှားနည်း။
Filmed:
Readability: 4.6
2,236,919 views
"ဘယ်သူက ခင်ဗျားဖုန်းကို ကြားဖြတ်ပြီး နားထောင်နေလဲ။ ကြိုးဖုန်းမှာဆိုရင်တော့ ဘယ်သူ
မဆိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်" လို့ ကိုယ်ရေး လျှို့ဝှက်ချက်များဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားပြောင်းလဲရေးသမား Chistopher Soghoian ကပြောပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ လျှို့ဝှက်စောင့်ကြည့်ရေး ကိရိယာတွေဟာ တစ်စုံတစ်ယောက်ကို ကြားဖြတ်နားထောင်လို့ရအောင် တယ်လီဖုန်းစနစ်ထဲမှာ အလိုအလျောက် တပ်ဆင်ထားလို့ပါ။ ဒါပေမဲ့ နောက်ထပ်ပြီးတော့ တစ်ခါ နိူင်ငံခြားထောက်လှမ်းရေး သတင်းဋ္ဌာနတစ်ခု ဒါမှမဟုတ် ရာဇဝတ် သားတစ်ယောက်ယောက်ပေါ့။ Soghoian ပြောတာက ဒါကြောင့်မို့လို့ တစ်ချို့နည်းပညာ ကုမ္ပဏီတွေက မိုဘိုင်းဖုန်းနဲ့ သတင်းပို့ခြင်ဒစနစ် အသစ်တွေမှာ အလားတူ လျှို့ဝှက်ကိရိယာ တပ်ဆင်ဖို့ အစိုးရတွေရဲ့ တောင်းဆိုမှုကို ခုခံဆန့်ကျင်နေတာပါ။ နည်းပညာကုမ္ပဏီတွေကနေ သင်တို့ရဲ့ ခေါ်ဆိုမှုတွေနဲ့ သတင်းတိုပေးပို့မှုတွေကို ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အဖြစ်ထားရှိဖို့ ဘယ်လိုများ လုပ်ဆောင်နေကြသလဲ ဆိုတာကို လေ့လာလိုက်ပါ။
Christopher Soghoian - Privacy researcher and activist
Christopher Soghoian researches and exposes the high-tech surveillance tools that governments use to spy on their own citizens, and he is a champion of digital privacy rights. Full bio
Christopher Soghoian researches and exposes the high-tech surveillance tools that governments use to spy on their own citizens, and he is a champion of digital privacy rights. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
For more than 100 years,
0
1343
1729
နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်လုံးလုံး
00:15
the telephone companies have provided
wiretapping assistance to governments.
wiretapping assistance to governments.
1
3096
4026
ဖုန်းကုမ္ပဏီတွေဟာ အစိုးရတွေကို ကြားဖြတ်
နားထောင်ဖို့ ကူညီပံ့ပိုးပေးခဲ့ကြတယ်။
နားထောင်ဖို့ ကူညီပံ့ပိုးပေးခဲ့ကြတယ်။
00:19
For much of this time,
this assistance was manual.
this assistance was manual.
2
7146
3538
ဒီကာလ တော်တော်များများမှာ
ဒီအထောက်အပံ့က လက်လုပ်ပါပဲ။
ဒီအထောက်အပံ့က လက်လုပ်ပါပဲ။
00:22
Surveillance took place manually
and wires were connected by hand.
and wires were connected by hand.
3
10708
4118
စောင့်ကြည့်ခြင်းဟာ လက်လုပ်ဖြစ်ပြီး
ဝါယာတွေကို လက်နဲ့ဆက်သွယ်ပါတယ်။
ဝါယာတွေကို လက်နဲ့ဆက်သွယ်ပါတယ်။
00:26
Calls were recorded to tape.
4
14850
1750
ခေါ်ဆိုမှုတွေကို တိပ်မှာ ဖမ်းယူတယ်။
00:29
But as in so many other industries,
5
17334
2144
ဒါပေမဲ့ များပြားတဲ့
အခြားလုပ်ငန်းတွေမှာလို
အခြားလုပ်ငန်းတွေမှာလို
00:31
computing has changed everything.
6
19502
1766
ကွန်ပြူတာကအားလုံးကို
ပြောင်းလိုက်ပါတယ်
ပြောင်းလိုက်ပါတယ်
00:33
The telephone companies
built surveillance features
built surveillance features
7
21725
3023
ဖုန်းကုမ္ပဏီတွေဟာ သူတို့ရဲ့ကွန်ရက်တွေရဲ့
အရမ်း အဓိက ကျတာတွေထဲမှာ
အရမ်း အဓိက ကျတာတွေထဲမှာ
00:36
into the very core of their networks.
8
24772
2045
စောင့်ကြည့်ရေး အင်္ဂါရပ်တွေ
တပ်ဆင်လိုက်တယ်။
တပ်ဆင်လိုက်တယ်။
00:39
I want that to sink in for a second:
9
27494
1980
ဒါကို တစိတ်ကလေး စဉ်းစားမိစေလိုပါတယ်။
00:41
Our telephones and the networks
that carry our calls
that carry our calls
10
29498
4260
ခေါ်ဆိုမှုတွေကို သယ်ဆောင်တဲ့
ဖုန်းတွေနဲ့ ကွှန်ရက်တွေဟာ
ဖုန်းတွေနဲ့ ကွှန်ရက်တွေဟာ
00:45
were wired for surveillance first.
11
33782
2373
စောင့်ကြည့်ခြင်းအတွက် ပထမဆုံး
သွယ်တန်းပါတယ်။
သွယ်တန်းပါတယ်။
00:48
First and foremost.
12
36179
1403
ပထမနဲ့ အဦးဆုံးပါပဲ။
00:50
So what that means is that
when you're talking to your spouse,
when you're talking to your spouse,
13
38763
3826
ဒီတော့ အဓိပ္ပါယ်က ခင်ဗျားရဲ့ခင်ပွန်း၊
ကလေးတွေ၊
ကလေးတွေ၊
00:54
your children, a colleague
or your doctor on the telephone,
or your doctor on the telephone,
14
42613
4322
လုပ်ဖော်ကိုင်ဘက် ဆရာဝန်နဲ့
ဖုန်းပြောနေချိန်မှာ
ဖုန်းပြောနေချိန်မှာ
00:58
someone could be listening.
15
46959
1486
လူတစ်ယောက်က
နားထောင်နေနိုင်တာပါ။
နားထောင်နေနိုင်တာပါ။
01:00
Now, that someone might
be your own government;
be your own government;
16
48901
2565
ကဲ အဲဒီလူက ခင်ဗျားရဲ့အစိုးရ
ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်၊
ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်၊
01:03
it could also be another government,
a foreign intelligence service,
a foreign intelligence service,
17
51490
4163
အခြားအစိုးရ၊ နိုင်ငံခြားထောက်လှမ်းရေး
ဋ္ဌာန၊ ဟက်ကာ၊ ရာဇဝတ်သား၊
ဋ္ဌာန၊ ဟက်ကာ၊ ရာဇဝတ်သား၊
01:07
or a hacker, or a criminal, or a stalker
18
55677
2827
ယောင်ပြလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်လေ။
01:10
or any other party that breaks into
the surveillance system,
the surveillance system,
19
58528
3570
ဒါမှမဟုတ် စောင့်ကြပ်တဲ့ စနစ်ကိုခိုးဝင်တဲ့
အခြားအဖွဲ့ ဖုန်းကုမ္ပဏီရဲ့
အခြားအဖွဲ့ ဖုန်းကုမ္ပဏီရဲ့
01:14
that hacks into the surveillance system
of the telephone companies.
of the telephone companies.
20
62122
4489
စောင့်ကြပ်ရေး စနစ်ကိုခိုးဝင်သူလည်း
ဖြစ်နိုင်တယ်လေ။
ဖြစ်နိုင်တယ်လေ။
01:19
But while the telephone companies
have built surveillance as a priority,
have built surveillance as a priority,
21
67834
4522
ဖုန်းကုမ္ပဏီတွေက စောင့်ကြပ်မှုကို
ဦးစားပေး တပ်ဆင်ခိုင်းပေမယ့်
ဦးစားပေး တပ်ဆင်ခိုင်းပေမယ့်
01:24
Silicon Valley companies have not.
22
72380
1816
Silicon Valley ကုမ္ပဏီတွေက
မလုပ်ဘူး။
မလုပ်ဘူး။
01:26
And increasingly,
over the last couple years,
over the last couple years,
23
74523
2519
လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်နှစ် နှစ်နှစ်ကျော်မှာ
တိုးကာတိုးကာနေပြီး
တိုးကာတိုးကာနေပြီး
01:29
Silicon Valley companies have built
strong encryption technology
strong encryption technology
24
77066
3662
Silicon Valley ကုမ္ပဏီတွေက ၎င်းတို့ရဲ့ဆက်
သွယ်ရေးထုတ်ကုန်တွေမှာ
သွယ်ရေးထုတ်ကုန်တွေမှာ
01:32
into their communications products
25
80752
1938
စောင့်ကြည့်မှုကို အလွန်အမင်း ခက်ခဲစေတဲ့
01:34
that makes surveillance
extremely difficult.
extremely difficult.
26
82714
2266
ခိုင်မာတဲ့ စာဝှက်နည်းပညာကို
ရေးသွင်းကြတယ်။
ရေးသွင်းကြတယ်။
01:37
For example, many of you
might have an iPhone,
might have an iPhone,
27
85416
2174
ဥပမာ အတော်များများမှာ
iPhone တစ်လုံး ရှိလောက်တယ်
iPhone တစ်လုံး ရှိလောက်တယ်
01:39
and if you use an iPhone
to send a text message
to send a text message
28
87614
2690
ပြီးတော့ iPhone သုံးပြီး အခြား iPhone
01:42
to other people who have an iPhone,
29
90328
2177
ရှိသူတွေကိုစာတို တစ်စောင်ပို့ရင်
01:44
those text messages
cannot easily be wiretapped.
cannot easily be wiretapped.
30
92529
3010
ဒီစာတိုတွေကို အလွယ်တကူ
ကြားဖြတ် ဖတ်လို့မရနိုင်ဘူး။
ကြားဖြတ် ဖတ်လို့မရနိုင်ဘူး။
01:47
And in fact, according to Apple,
31
95563
1828
တကယ်တော့ Apple အဆိုအရ
01:49
they're not able to even see
the text messages themselves.
the text messages themselves.
32
97415
2891
သူတို့ကိုယ်တိုင်တောင် စာတိုတွေကို
ကြည့်လို့မရပါဘူးတဲ့။
ကြည့်လို့မရပါဘူးတဲ့။
01:52
Likewise, if you use FaceTime
to make an audio call
to make an audio call
33
100662
3866
အလားတူပဲ ကိုယ့်မိတ်ဆွေတွေ၊
အချစ်ဆုံးတွေနဲ့ အသံခေါ်ဆိုဖို့
အချစ်ဆုံးတွေနဲ့ အသံခေါ်ဆိုဖို့
01:56
or a video call with one of your
friends or loved ones,
friends or loved ones,
34
104552
2611
ဒါမှမဟုတ် ဗီဒီိယိုခေါ်ဆိုမှုအတွက်
Face Time ကိုသုံးရင်
Face Time ကိုသုံးရင်
01:59
that, too, cannot be easily wiretapped.
35
107187
2129
ဒါကိုလည်း လွယ်လွယ်
ကြားဖြတ်လို့ မရနိုင်ဘူးတဲ့။
ကြားဖြတ်လို့ မရနိုင်ဘူးတဲ့။
02:01
And it's not just Apple.
36
109340
1545
ဒါက Apple တင်မဟုတ်ပါဘူး။
02:03
WhatsApp, which is now owned by Facebook
37
111315
2352
Facebook ကပိုင်ပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးက
02:05
and used by hundreds of millions
of people around the world,
of people around the world,
38
113691
2858
သန်းရာချီတဲ့ လူတွေသုံးနေတဲ့
WhatApp မှာလည်း
WhatApp မှာလည်း
02:08
also has built strong
encryption technology into its product,
encryption technology into its product,
39
116573
3507
၎င်းရဲ့ထုတ်ကုန်မှာ ခိုင်မာတဲ့ စာဝှက်ရေး
နည်းပညာကို သုံးထားပါတယ်။
နည်းပညာကို သုံးထားပါတယ်။
02:12
which means that people
in the Global South can easily communicate
in the Global South can easily communicate
40
120104
3507
ဆိုလိုတာက Global South ကလူတွေဟာ
သူတို့ရဲ့အစိုးရတွေ၊ မကြာခဏတော့
သူတို့ရဲ့အစိုးရတွေ၊ မကြာခဏတော့
02:15
without their governments,
often authoritarian,
often authoritarian,
41
123635
2810
အာဏာပိုင်တွေ သူတို့ရဲ့စာတွေကို
ကြားဖြတ်ကြည့်တာမျိုးမရှိပဲ
ကြားဖြတ်ကြည့်တာမျိုးမရှိပဲ
02:18
wiretapping their text messages.
42
126469
1734
အလွယ်တကူ ဆက်သွယ်နိုင်တာပါ။
02:21
So, after 100 years of being able
to listen to any telephone call --
to listen to any telephone call --
43
129599
4945
ဒီတော့ နှစ် ၁၀၀ ကြာ ဘယ်ဖုန်းကိုမဆို
အချိန်မရွေး၊ နေရာမရွေး
အချိန်မရွေး၊ နေရာမရွေး
02:26
anytime, anywhere --
44
134568
2554
နားထောင်နိုင်ပြီးတဲ့နောက်
02:29
you might imagine that government
officials are not very happy.
officials are not very happy.
45
137146
3131
အစိုးရအာဏာပိုင်တွေ သိပ်မပျော်ဘူး
ခင်ဗျား ထင်ကောင်းထင်လိမ့်မယ်။
ခင်ဗျား ထင်ကောင်းထင်လိမ့်မယ်။
02:32
And in fact, that's what's happening.
46
140301
1786
တကယ်က ဒါကဖြစ်ပျက်နေပါတယ်။
02:34
Government officials are extremely mad.
47
142111
2219
အစိုးရအာဏာပိုင်တွေဟာ အင်မတန်ပဲ
စိ်တ်ဆိုးကြပါတယ်။
စိ်တ်ဆိုးကြပါတယ်။
02:36
And they're not mad because
these encryption tools are now available.
these encryption tools are now available.
48
144354
3875
သူတိုဟာ စာဝှက်ကိရိယာတွေကြောင့်
စိတ်ဆိုးကြတာ မဟုတ်ဘူး။
စိတ်ဆိုးကြတာ မဟုတ်ဘူး။
02:40
What upsets them the most
49
148253
1818
သူတို့ကို စိတ်ပျက်စေဆုံးက
02:42
is that the tech companies have built
encryption features into their products
encryption features into their products
50
150095
4167
နည်းပညာကုမ္ပဏီတွေက သူတို့ထုတ်ကုန်
တွေမှာ စာဝှက်အင်္ဂါတွေ ထည့်သွင်းပြီး
တွေမှာ စာဝှက်အင်္ဂါတွေ ထည့်သွင်းပြီး
02:46
and turned them on by default.
51
154286
1873
ဒါတွေကို အလိုလို ဖွင့်ထားလိုက်လို့ပါ။
02:48
It's the default piece that matters.
52
156547
1970
အလိုလျောက်ကိရိယာက အရေးပါပါတယ်။
02:50
In short, the tech companies
have democratized encryption.
have democratized encryption.
53
158541
3775
တိုတိုပြောရင် နည်းပညာ ကုမ္ပဏီတွေက
စာဝှက်ကို ဒီမိုကရေစီကျအောင် လုပ်ထားပါတယ်။
စာဝှက်ကို ဒီမိုကရေစီကျအောင် လုပ်ထားပါတယ်။
02:55
And so, government officials
like British Prime Minister David Cameron,
like British Prime Minister David Cameron,
54
163165
3797
ဒီတော့ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် David Cameron
လို အစိုးရအာဏာပိုင်တွေ ယုံကြည်တာက
လို အစိုးရအာဏာပိုင်တွေ ယုံကြည်တာက
02:58
they believe that all communications --
emails, texts, voice calls --
emails, texts, voice calls --
55
166986
4847
ဆက်သွယ်ရေးအားလုံး၊ အီးမေး၊
စာတွေ၊ အသံခေါ်ဆိုမှုတွေ
စာတွေ၊ အသံခေါ်ဆိုမှုတွေ
03:03
all of these should be
available to governments,
available to governments,
56
171857
2588
အကုန်လုံးကို အစိုးရတွေ သိခွင့်ရသင့်ပြီး
03:06
and encryption is making that difficult.
57
174469
2102
စာဝှက်က ဒါကိုခက်အောင် လုပ်နေတာပါတဲ့။
03:09
Now, look -- I'm extremely sympathetic
to their point of view.
to their point of view.
58
177478
3384
ကဲ ကြည့်ပါတော့၊ ကျွန်တော် သူတို့
အမြင်ကိုအရမ်းကို စာနာမိပါတယ်။
အမြင်ကိုအရမ်းကို စာနာမိပါတယ်။
03:12
We live in a dangerous time
in a dangerous world,
in a dangerous world,
59
180886
2532
ဘေးမကင်းတဲ့ ကမ္ဘာ၊
ဘေးမကင်းတဲ့ ကာလမှာ နေတာဖြစ်ပြီး
ဘေးမကင်းတဲ့ ကာလမှာ နေတာဖြစ်ပြီး
03:15
and there really are bad people out there.
60
183442
2000
အပြင်မှာက အရမ်းကိုဆိုးတဲ့
လူတွေရှိနေတယ်လေ။
လူတွေရှိနေတယ်လေ။
03:17
There are terrorists and other
serious national security threats
serious national security threats
61
185466
3115
အကြမ်းဖက်သမားတွေ၊ စိုးရိမ်စရာ
နိုင်ငံတော်ခြိမ်းမှုတွေရှိတော့
နိုင်ငံတော်ခြိမ်းမှုတွေရှိတော့
03:20
that I suspect we all want
the FBI and the NSA to monitor.
the FBI and the NSA to monitor.
62
188605
3977
အားလုံးဟာ FBI နဲ့ NSA ကိုစောင့်ကြည့်
ပေးစေချင်တယ်လို့ သံသယဖြစ်မိတယ်။
ပေးစေချင်တယ်လို့ သံသယဖြစ်မိတယ်။
03:25
But those surveillance
features come at a cost.
features come at a cost.
63
193345
2703
ဒါပေမဲ့ ဒီစောင့်ကြည့်ရေး အစီအစဉ်တွေက
ကုန်ကျစရိတ် ရှိပါတယ်။
ကုန်ကျစရိတ် ရှိပါတယ်။
03:29
The reason for that is
64
197357
1155
ဒီအတွက် အကြောင်းပြချက်က
03:30
that there is no such thing
as a terrorist laptop,
as a terrorist laptop,
65
198536
2486
အကြမ်းဖက်သမား လက်ပ်တော့တို့
မူးယစ်ဆေးရောင်းသူရဲ့
မူးယစ်ဆေးရောင်းသူရဲ့
03:33
or a drug dealer's cell phone.
66
201046
1507
ဆဲလ်ဖုန်းဆိုတာမျိုး မရှိပါဘူး။
03:34
We all use the same
communications devices.
communications devices.
67
202902
2963
ဆက်သွယ်ရေး ကိရိယာမျိုးတူတွေပဲ
အားလုံးသုံးကြတာပါ။
အားလုံးသုံးကြတာပါ။
03:38
What that means is that
if the drug dealers' telephone calls
if the drug dealers' telephone calls
68
206577
3675
ဆိုလိုတာက အကြမ်းဖက်သမား ဒါမှမဟုတ်
မူးယစ်ဆေး ရောင်းဝယ်သူရဲ့
မူးယစ်ဆေး ရောင်းဝယ်သူရဲ့
03:42
or the terrorists' telephone calls
can be intercepted,
can be intercepted,
69
210276
2545
ခေါ်ဆိုတာတွေကို ကြားဖြတ်လို့ရရင်
03:44
then so can the rest of ours, too.
70
212845
1996
ကျန်တဲ့ဟာတွေကိုရော
လုပ်လို့ရတာပဲလေ။
လုပ်လို့ရတာပဲလေ။
03:46
And I think we really need to ask:
71
214865
1627
တကယ်တမ်း မေးဖို့
လိုတယ်လို့ထင်မိတာက
လိုတယ်လို့ထင်မိတာက
03:48
Should a billion people
around the world be using devices
around the world be using devices
72
216516
3127
ကမ္ဘာတလွှားက သန်းထောင်ချီတဲ့ လူတွေဟာ
ကြားဖြတ်လို့လွယ်တဲ့
ကြားဖြတ်လို့လွယ်တဲ့
03:51
that are wiretap friendly?
73
219667
1419
ကိရိယာတွေ သုံးသင့်လား
ဆိုတာပါ။
ဆိုတာပါ။
03:55
So the scenario of hacking of surveillance
systems that I've described --
systems that I've described --
74
223407
3748
ဒီတော့ ပြလိုက်တဲ့ စောင့်ကြည့်ရေး
စနစ်တွေကို နှောက်ယှက်တဲ့မြင်ကွင်း
စနစ်တွေကို နှောက်ယှက်တဲ့မြင်ကွင်း
03:59
this is not imaginary.
75
227179
2111
ဒါဟာ စိတ်ကူးသက်သက်
မဟုတ်ဘူးနော်။
မဟုတ်ဘူးနော်။
04:01
In 2009,
76
229622
1152
၂၀၀၉ခုနှစ်မှာ
04:02
the surveillance systems that Google
and Microsoft built into their networks --
and Microsoft built into their networks --
77
230798
4047
Google Microsoft က ၎င်းတို့ ကွန်ရက်တွေမှာ
တပ်ဆင်တဲ့ စောင့်ကြည့်ရေး စနစ်တွေမှာ
တပ်ဆင်တဲ့ စောင့်ကြည့်ရေး စနစ်တွေမှာ
04:06
the systems that they use to respond
to lawful surveillance requests
to lawful surveillance requests
78
234869
3491
ရဲကတောင်းခံတဲ့ ဥပဒေဆိုင်ရာ စောင့်ကြည့်မှု
တွေကိုတုံ့ပြန်ဖို့
တွေကိုတုံ့ပြန်ဖို့
04:10
from the police --
79
238384
1166
သုံးတဲ့စနစ်တွေ၊
04:11
those systems were compromised
by the Chinese government,
by the Chinese government,
80
239574
2668
တရုတ်အစိုးရနဲ့ အပေးအယူလုပ်ထားခဲ့တဲ့
စနစ်တွေပေါ့။
စနစ်တွေပေါ့။
04:14
because the Chinese government
wanted to figure out
wanted to figure out
81
242266
2397
အကြောင်းက တရုတ်အစိုးရက
သူတို့ရဲ့ ဘယ်သူလျှိုဘယ်ကို
သူတို့ရဲ့ ဘယ်သူလျှိုဘယ်ကို
04:16
which of their own agents
the US government was monitoring.
the US government was monitoring.
82
244687
2892
အမေရိကန်အစိုးရက စောင့်ကြည့်လဲ
ဆိုတာ မှန်းဆချင်လို့ပါ။
ဆိုတာ မှန်းဆချင်လို့ပါ။
04:20
By the same token,
83
248269
1271
အလားတူအဖြစ်လိုပဲ
04:21
in 2004, the surveillance system
built into the network
built into the network
84
249564
3419
၂၀၀၄ ခုနှစ်မှာ စောင့်ကြည့်ရေးစနစ်ကို
Vodaphone Greece ကွှန်ရက်မှာ
Vodaphone Greece ကွှန်ရက်မှာ
04:25
of Vodafone Greece --
Greece's largest telephone company --
Greece's largest telephone company --
85
253007
3174
တပ်ဆင်ခဲ့တော့၊ Greece မှာ အကြီးဆုံး
ဖုန်းကုမ္ပဏီကြီးနော်
ဖုန်းကုမ္ပဏီကြီးနော်
04:28
was compromised by an unknown entity,
86
256205
2579
မျက်မြင်ထင်ရှားမှုမရှိတဲ့ အဖွဲ့နဲ့
အပေးအယူလုပ်ခဲ့ပြီး
အပေးအယူလုပ်ခဲ့ပြီး
04:30
and that feature,
the surveillance feature,
the surveillance feature,
87
258808
2040
အဲဒီအစီအစဉ်၊
စောင့်ကြည့်ရေးအစီအစဉ်ကို
စောင့်ကြည့်ရေးအစီအစဉ်ကို
04:32
was used to wiretap
the Greek Prime Minister
the Greek Prime Minister
88
260872
2278
ဂရိဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်အဖွဲ့ဝင်တွေ
04:35
and members of the Greek cabinet.
89
263174
1719
ကိုကြားဖြတ်ဖို့သုံးခဲ့ပါတယ်။
04:37
The foreign government or hackers
who did that were never caught.
who did that were never caught.
90
265313
3064
ဒါကိုလုပ်တဲ့ နိုင်ငံခြားအစိုးရ၊ ဟက်ကာတွေဟာ
လုံးဝကို အဖမ်းမခံရဘူး။
လုံးဝကို အဖမ်းမခံရဘူး။
04:41
And really, this gets to the very problem
with these surveillance features,
with these surveillance features,
91
269955
3697
တကယ်က ဒါက စောင့်ကြည့် ရေးကိရိယာတွေ၊
လျှို့ဝှက်တပ်ဆင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး
လျှို့ဝှက်တပ်ဆင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး
04:45
or backdoors.
92
273676
1260
အရမ်း ပြဿနာ ဖြစ်စေပါတယ်။
04:46
When you build a backdoor
into a communications network
into a communications network
93
274960
3202
ဆက်သွယ်ရေးကွန်ရက် တစ်ခု ဒါမှမဟုတ်
နည်းပညာ တစ်ခုခုမှာ
နည်းပညာ တစ်ခုခုမှာ
04:50
or piece of technology,
94
278186
1301
လျှို့ဝှက်ကိရိယာ တပ်လိုက်ရင်
04:51
you have no way of controlling
who's going to go through it.
who's going to go through it.
95
279511
3048
ဒါကိုဘယ်သူက ကြည့်တော့မယ်ဆိုတာ
ထိန်းချုပ်ဖို့ နည်းလမ်းမရှိတော့ဘူး၊
ထိန်းချုပ်ဖို့ နည်းလမ်းမရှိတော့ဘူး၊
04:55
You have no way of controlling
96
283243
1445
ဒါကိုကိုယ့်ဘက်မှာ၊ ဒါမှမဟုတ်
04:56
whether it'll be used by your side
or the other side,
or the other side,
97
284712
2770
သူ့ဘက်မှာ သုံးမလားဆိုတာ
ထိန်းချုပ်ဖို့ နည်းလမ်းမရှိတော့ဘူး၊
ထိန်းချုပ်ဖို့ နည်းလမ်းမရှိတော့ဘူး၊
04:59
by good guys, or by bad guys.
98
287506
1911
လူကောင်းတွေ၊ဒါမှမဟုတ် လူဆိုးတွေကပေါ့။
05:01
And so for that reason,
I think that it's better
I think that it's better
99
289980
2519
ဒီအကြောင်းပြချက်အတွက်နဲ့ ကွှန်ရက်တွေကို
အတတ်နိုင်ဆုံး
အတတ်နိုင်ဆုံး
05:04
to build networks
to be as secure as possible.
to be as secure as possible.
100
292523
2652
လုံခြုံအောင် တည်ဆောက်တာ
ပိုကောင်းတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
ပိုကောင်းတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
05:08
Yes, this means that in the future,
101
296271
2409
ဟုတ်ကဲ့၊ ဒါက အနာဂတ်မှာ
05:10
encryption is going to make
wiretapping more difficult.
wiretapping more difficult.
102
298704
2566
စာဝှက်လုပ်ခြင ်းဟာ ကြားဖြတ်ယူဖို့
ပိုခက်တော့မယ်ဆိုတာပါ။
ပိုခက်တော့မယ်ဆိုတာပါ။
05:13
It means that the police
are going to have a tougher time
are going to have a tougher time
103
301280
2669
ရဲတွေဟာ လူဆိုတွေကိုဖမ်းရာမှာ ပိုခက်ခဲ
05:15
catching bad guys.
104
303949
1336
တော့မယ်လို့ဆိုလိုတာပါ။
05:17
But the alternative would mean
to live in a world
to live in a world
105
305309
2556
ဒါပေမဲ့ နောက်တစ်မျိုးဆိုလိုတာက
တစ်ဦးဦးရဲ့ခေါ်ဆိုမှုတွေ
တစ်ဦးဦးရဲ့ခေါ်ဆိုမှုတွေ
05:19
where anyone's calls or anyone's
text messages could be surveilled
text messages could be surveilled
106
307889
3631
သို့မဟုတ် စာတိုတွေကို ရာဇဝတ်သား၊
ယောင်ပြ၊ နိူင်ငံခြား ထောက်လှမ်းရေး
ယောင်ပြ၊ နိူင်ငံခြား ထောက်လှမ်းရေး
05:23
by criminals, by stalkers
and by foreign intelligence agencies.
and by foreign intelligence agencies.
107
311544
3726
သတင်းဋ္ဌာနတွေ စောင့်ကြည့်နေနိုင်တဲ့
ကမ္ဘာထဲမှာ နေထိုင်ဖို့ဆိုတာပါ။
ကမ္ဘာထဲမှာ နေထိုင်ဖို့ဆိုတာပါ။
05:27
And I don't want to live
in that kind of world.
in that kind of world.
108
315294
2312
ဒီလိုကမ္ဘာမျိုးမှာ မနေချင်ပါဘူးဗျာ။
05:30
And so right now,
you probably have the tools
you probably have the tools
109
318102
2715
ကဲဒီတော့ အခု များစွာသော
အစိုးရစောင့်ကြည့်မှု
အစိုးရစောင့်ကြည့်မှု
05:32
to thwart many kinds
of government surveillance
of government surveillance
110
320841
2318
အမျိုးမျိုးကို တားဆီးဖို့ ကိရိယာတွေ
05:35
already on your phones
and already in your pockets,
and already in your pockets,
111
323183
2983
ခင်ဗျားတို့ ဖုန်းတွေမှာ၊ အိတ်ကပ်တွေထဲမှာ
ရှိပြီးနေလောက်ပါပြီ၊
ရှိပြီးနေလောက်ပါပြီ၊
05:38
you just might not realize how strong
and how secure those tools are,
and how secure those tools are,
112
326190
3779
ဒီကိရိယာတွေဟာ ဘယ်လိုအားကောင်းပြီး
လုံခြုံတယ် သို့မဟုတ် တကယ်
လုံခြုံတယ် သို့မဟုတ် တကယ်
05:41
or how weak the other ways
you've used to communicate really are.
you've used to communicate really are.
113
329993
3529
ကိုယ်ဆက်သွယ်တဲ့ အခြားနည်းတွေဟာ
ဘယ်လို အားနည်းတယ်ဆိုတာ သိချင်မှသိမယ်၊
ဘယ်လို အားနည်းတယ်ဆိုတာ သိချင်မှသိမယ်၊
05:46
And so, my message to you is this:
114
334737
2127
ဒီတော့ ခင်ဗျားတို့ကို
သိစေချင်တာကတော့
သိစေချင်တာကတော့
05:50
We need to use these tools.
115
338110
1653
ဒီကိရိယာတွေကို သုံးဖို့လိုပါတယ်။
05:52
We need to secure our telephone calls.
116
340239
2304
ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုတွေ လုံခြုံဖို့လိုပါတယ်။
05:54
We need to secure our text messages.
117
342567
1849
စာတိုပေးပို့မှုတွေ လုံခြုံဖို့လိုပါတယ်။
05:56
I want you to use these tools.
118
344950
1652
ဒီကိရိယာတွေကို သုံးစေချင်ပါတယ်။
05:58
I want you to tell your loved ones,
I want you to tell your colleagues:
I want you to tell your colleagues:
119
346626
3356
ကိုယ်ချစ်ခင်သူတွေကို ပြောစေချင်တယ်
ကိုယ့်လုပ်ဖော်တွေကို ပြောစေချင်တယ်
ကိုယ့်လုပ်ဖော်တွေကို ပြောစေချင်တယ်
06:02
Use these encrypted communications tools.
120
350006
2424
ဒီစာဝှက်ဆက်သွယ်ရေး ကိရိယာတွေကို
သုံးကြပါ။
သုံးကြပါ။
06:04
Don't just use them
because they're cheap and easy,
because they're cheap and easy,
121
352454
2676
ဒါတွေဟာ စျေးပေါလို့၊ လွယ်လို့
မသုံးတာမဟုတ်ပဲ၊
မသုံးတာမဟုတ်ပဲ၊
06:07
but use them because they're secure.
122
355154
2004
လုံခြုံမှုရှိလို့ သုံးတာပါ။
06:09
Thank you.
123
357182
1255
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
06:10
(Applause)
124
358461
3586
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Christopher Soghoian - Privacy researcher and activistChristopher Soghoian researches and exposes the high-tech surveillance tools that governments use to spy on their own citizens, and he is a champion of digital privacy rights.
Why you should listen
TED Fellow Christopher Soghoian is a champion of digital privacy rights, with a focus on the role that third-party service providers play in enabling governments to monitor citizens. As the principal technologist at the American Civil Liberties Union, he explores the intersection of federal surveillance and citizen's rights.
Before joining the ACLU, he was the first-ever technologist for the Federal Trade Commision's Division of Privacy and Identity Protection, where he worked on investigations of Facebook, Twitter, MySpace and Netflix. Soghoian is also the creator of Do Not Track, an anti-tracking device that all major web browsers now use, and his work has been cited in court.
Christopher Soghoian | Speaker | TED.com