ABOUT THE SPEAKER
Tom Honey - Priest
The Vicar of St David's Church, Exeter, in the UK, is unafraid to take on some of religion's tougher issues.

Why you should listen

Tom Honey's appeal goes far beyond his own congregation. For years he was the vicar of the church in Oxford attended decades earlier by the Christian thinker C.S. Lewis. As Reverend, Honey built a reputation there for thoughtful sermons that disdained cliche or easy answers. They were often willing to grapple with the darker side of life -- pain, loss, grief -- and the challenges these presented to the concept of a loving God.

These challenges were dramatically highlighted by the devastation of the Indian Ocean tsunami of late 2004 in which some 300,000 people died, making it one of the worst natural disasters in human history. The sermon penned by Honey shortly after was eloquent and powerful enough to win him an invitation to come speak at TED.

More profile about the speaker
Tom Honey | Speaker | TED.com
TED2005

Tom Honey: Why would God create a tsunami?

Tom Honey over God en de tsunami

Filmed:
683,538 views

Na de tragische Zuid-Aziatische tsunami van 2004 piekerde de eerwaarde Tom Honey over de vraag, "Hoe kon een liefhebbende God dit doen?" Hier is zijn antwoord.
- Priest
The Vicar of St David's Church, Exeter, in the UK, is unafraid to take on some of religion's tougher issues. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:25
I am a vicarvicaris in the ChurchKerk of EnglandEngeland.
0
0
2000
Ik ben predikant in de Church of England.
00:27
I've been a priestpriester in the ChurchKerk for 20 yearsjaar.
1
2000
5000
Ik ben al twintig jaar priester in die kerk.
00:33
For mostmeest of that time, I've been strugglingworstelen and grapplingworstelen
2
8000
4000
Voor het grootste deel van die tijd heb ik geworsteld
00:37
with questionsvragen about the naturenatuur of God. Who is God?
3
12000
5000
met vragen over de aard van God. Wie is God?
00:43
And I'm very awarebewust that when you say the wordwoord "God,"
4
18000
5000
Ik weet heel goed dat als je het woord God gebruikt
00:48
manyveel people will turnbeurt off immediatelyper direct.
5
23000
3000
de meeste mensen zich onmiddellijk afwenden.
00:51
And mostmeest people, bothbeide withinbinnen and outsidebuiten the organizedgeorganiseerd churchkerk,
6
26000
5000
De meeste mensen, zowel binnen als buiten de georganiseerde kerk,
00:56
still have a pictureafbeelding of a celestialHemelse controllercontroller,
7
31000
6000
hebben nog een beeld van een hemelse bestuurder,
01:02
a ruleregel makermaker, a policemanpolitieagent in the skyhemel who ordersorden everything,
8
37000
6000
een wetgever, een politieagent in de lucht die alles beveelt,
01:08
and causesoorzaken everything to happengebeuren.
9
43000
2000
en oorzaak is van al dat gebeurt.
01:10
He will protectbeschermen his owneigen people,
10
45000
4000
Hij zal zijn eigen volk beschermen,
01:14
and answerantwoord the prayersgebeden of the faithfulgetrouw.
11
49000
2000
en de gebeden van gelovigen verhoren.
01:18
And in the worshipaanbidding of my churchkerk,
12
53000
2000
In de eredienst in mijn kerk
01:20
the mostmeest frequentlyvaak used adjectivebijvoeglijk naamwoord about God is "almightyAlmachtige."
13
55000
5000
is "almachtige" het meest gebruikte adjectief voor God.
01:26
But I have a problemprobleem with that.
14
61000
3000
Maar ik heb daar moeite mee.
01:29
I have becomeworden more and more uncomfortableongemakkelijk
15
64000
3000
Ik ben mij steeds ongemakkelijker gaan voelen
01:32
with this perceptionperceptie of God over the yearsjaar.
16
67000
4000
met deze perceptie van God.
01:36
Do we really believe that God is the kindsoort of malemannetje bossbaas that we'vewij hebben been presentingpresenteren
17
71000
9000
Geloven we echt dat God het soort mannelijke baas is die we voorgesteld hebben
01:45
in our worshipaanbidding and in our liturgiesliturgieën over all these yearsjaar?
18
80000
3000
in onze verering en onze liturgieën gedurende al die jaren?
01:49
Of courseCursus, there have been thinkersdenkers
19
84000
2000
Natuurlijk, er zijn denkers geweest
01:51
who have suggestedgesuggereerd differentverschillend waysmanieren of looking at God.
20
86000
5000
die andere manieren voorstellen om God te zien.
01:57
ExploringVerkennen the femininevrouwelijk, nurturingverzorgende sidekant of divinitygoddelijkheid.
21
92000
5000
De vrouwelijke, koesterende kant van goddelijkheid verkennen.
02:02
SuggestingSuggereren that God expressesverwoordt HimselfZichzelf or HerselfZichzelf throughdoor powerlessnessonmacht,
22
97000
7000
Suggereren dat God zichzelf kenbaar maakt door machteloosheid,
02:09
ratherliever than powermacht.
23
104000
2000
in plaats van macht.
02:13
AcknowledgingErkenning that God is unknownonbekend and unknowableonkenbaar by definitiondefinitie.
24
108000
5000
Erkennen dat God per definitie onbekend en onkenbaar is.
02:18
FindingZoeken deepdiep resonancesresonanties with other religionsgodsdiensten and philosophiesfilosofieën
25
113000
7000
Diepe weerklank vinden in andere religies en filosofieën
02:25
and waysmanieren of looking at life as partdeel of what is a universaluniverseel and globalglobaal searchzoeken for meaningbetekenis.
26
120000
8000
en manieren om het leven te zien als deel van wat een universele en globale zoektocht naar zingeving is.
02:33
These ideasideeën are well knownbekend in liberalliberale academicacademische circlescirkels,
27
128000
5000
Deze ideeën zijn welbekend in liberale academische kringen,
02:38
but clergygeestelijken like myselfmezelf have been reluctantonwillig to airlucht them,
28
133000
6000
maar geestelijken zoals ikzelf zijn huiverig die te uiten,
02:44
for fearangst of creatinghet creëren van tensionspanning and divisionafdeling in our churchkerk communitiesgemeenschappen,
29
139000
6000
uit angst spanningen en verdeeldheid te creëren in kerkgemeenschappen;
02:50
for fearangst of upsettingschokkend the simpleeenvoudig faithgeloof of more traditionaltraditioneel believersgelovigen.
30
145000
6000
uit angst het eenvoudige geloof van traditioneel gelovigen te verstoren.
02:57
I have chosenuitgekozen not to rockrots the boatboot.
31
152000
2000
Ik koos er voor geen onrust te zaaien.
03:04
Then, on DecemberDecember 26thth last yearjaar, just two monthsmaanden agogeleden,
32
159000
4000
Maar toen, op 26 december vorig jaar, nog maar twee maanden geleden,
03:08
that underwateronderwater- earthquakeaardbeving triggeredveroorzaakt the tsunamitsunami.
33
163000
5000
veroorzaakte die aardbeving onderwater de tsunami.
03:13
And two weeksweken laterlater, SundayZondag morningochtend-, 9thth of JanuaryJanuari,
34
168000
5000
En twee weken later, op zondagmorgen 9 januari,
03:18
I foundgevonden myselfmezelf standingstaand in frontvoorkant of my congregationCongregatie --
35
173000
3000
vond ik mijzelf voor mijn congregatie staan --
03:21
intelligentintelligent, well meaningbetekenis, mostlymeestal thoughtfulnadenkend ChristianChristelijke people --
36
176000
6000
intelligente, goedbedoelende, grotendeels bedachtzame christenen --
03:27
and I needednodig to expressuitdrukken, on theirhun behalfnamens, our feelingsgevoelens and our questionsvragen.
37
182000
8000
en moest ik, namens hen, uitdrukking geven aan onze gevoelens en onze vragen.
03:35
I had my owneigen personalpersoonlijk responsesReacties, but I alsoook have a publicopenbaar rolerol,
38
190000
7000
Ik had mijn eigen persoonlijke antwoorden, maar ik heb ook een publieke rol,
03:42
and something needednodig to be said.
39
197000
2000
en er moest iets gezegd worden.
03:44
And this is what I said.
40
199000
4000
En dit is wat ik zei.
03:50
ShortlyKort after the tsunamitsunami I readlezen a newspaperkrant- articleartikel
41
205000
3000
Kort na de tsunami las ik een krantenartikel
03:53
writtengeschreven by the ArchbishopAartsbisschop of CanterburyCanterbury -- fine titletitel --
42
208000
3000
geschreven door de Aartsbisschop van Canterbury -- mooie titel --
03:56
about the tragedytragedie in SouthernZuidelijke AsiaAsia.
43
211000
3000
over de tragedie in Zuid-Azië.
04:02
The essenceessence of what he said was this:
44
217000
3000
De essentie van wat hij zei was dit:
04:05
the people mostmeest affectedgetroffen by the devastationverwoesting and lossverlies of life
45
220000
5000
de mensen die het hardst getroffen zijn door de verwoesting en verlies van levens
04:10
do not want intellectualintellectueel theoriestheorieën about how God let this happengebeuren.
46
225000
6000
verlangen geen intellectuele theorieën over hoe God dit kon laten gebeuren.
04:16
He wroteschreef, "If some religiousreligieus geniusgenie did come up with an explanationuitleg
47
231000
6000
Hij schreef, "Als een religieus genie met een verklaring zou komen
04:22
of exactlyprecies why all these deathssterfgevallen madegemaakt sensezin,
48
237000
6000
precies waarom al deze doden zin hadden,
04:28
would we feel happiergelukkiger, or saferveiliger, or more confidentzelfverzekerd in God?"
49
243000
5000
zouden we ons dan gelukkiger voelen, of veiliger, meer vertrouwend op God?"
04:35
If the man in the photographfotograaf that appearedverschenen in the newspaperskranten,
50
250000
3000
Als de man op de foto die in de kranten verscheen,
04:38
holdingbezit the handhand- of his deaddood childkind was standingstaand in frontvoorkant of us now,
51
253000
6000
de hand van zijn dode kind vasthoudend, nu voor ons zou staan,
04:44
there are no wordstekst that we could say to him.
52
259000
4000
zouden er geen woorden zijn die we hem konden zeggen.
04:48
A verbalverbaal responseantwoord would not be appropriategeschikt.
53
263000
3000
Een gesproken reactie zou misplaatst zijn.
04:51
The only appropriategeschikt responseantwoord would be a compassionateschrijnende gevallen silencestilte
54
266000
7000
De enige toepasselijke reactie zou een begripvol zwijgen zijn
04:58
and some kindsoort of practicalpraktisch help.
55
273000
2000
en bepaalde praktische hulp.
05:00
It isn't a time for explanationuitleg, or preachingpreken, or theologytheologie;
56
275000
6000
Het is geen moment voor uitleg, of preken, of theologie;
05:06
it's a time for tearstranen.
57
281000
2000
het is een moment voor tranen.
05:10
This is truewaar. And yetnog here we are, my churchkerk in OxfordOxford,
58
285000
6000
Dit is waar. En toch staan wij hier, mijn kerk in Oxford,
05:16
semi-detachedsemi-vrijstaand from eventsevents that happenedgebeurd a long way away,
59
291000
5000
gedeeltelijk los van gebeurtenissen die ver weg plaatsvonden,
05:21
but with our faithgeloof bruisedgekneusd.
60
296000
3000
maar met ons geloof beschadigd.
05:24
And we want an explanationuitleg from God.
61
299000
3000
En we willen een verklaring van God.
05:27
We demandvraag naar an explanationuitleg from God.
62
302000
3000
We eisen een verklaring van God.
05:33
Some have concludedgesloten that we can only believe in a God who sharesaandelen our painpijn.
63
308000
4000
Sommigen concludeerden dat we alleen in een God kunnen geloven die ons leed deelt.
05:37
In some way, God mustmoet feel the anguishangst, and griefverdriet,
64
312000
6000
Op een bepaalde manier moet God ons lijden voelen, ons verdriet
05:43
and physicalfysiek painpijn that we feel.
65
318000
2000
en de fysieke pijn die we voelen.
05:45
In some way the eternaleeuwige God mustmoet be ablein staat to enterinvoeren into the soulszielen of humanmenselijk beingswezens
66
320000
9000
Op een bepaalde manier moet de eeuwige God in staat zijn de zielen van menselijke wezens binnen te gaan
05:54
and experienceervaring the tormentkwelling withinbinnen.
67
329000
4000
en de kwelling daarin te ondergaan.
05:58
And if this is truewaar, it mustmoet alsoook be that God knowsweet the joyvreugde and exaltationverheerlijking
68
333000
6000
En als dat zo is, moet het ook zo zijn dat God de vreugde en verrukking
06:04
of the humanmenselijk spiritgeest, as well.
69
339000
3000
kent van de menselijke geest.
06:10
We want a God who can weephuilen with those who weephuilen,
70
345000
3000
We willen een God die kan huilen met hen die huilen,
06:13
and rejoiceRejoice with those who rejoiceRejoice.
71
348000
4000
en zich verheugt met hen die zich verheugen.
06:17
This seemslijkt to me bothbeide a deeplydiep movingin beweging and a convincingovertuigend re-statementnieuwe instructie
72
352000
6000
Dat lijkt mij zowel een diep aangrijpende als overtuigende herbevestiging
06:23
of ChristianChristelijke beliefgeloof about God.
73
358000
2000
van christelijk geloof in God.
06:25
For hundredshonderden of yearsjaar, the prevailingheersend orthodoxyorthodoxie, the acceptedaanvaard truthwaarheid,
74
360000
6000
Voor honderden jaren was de gangbare orthodoxie, de aanvaarde waarheid
06:31
was that God the FatherVader, the CreatorCreator, is unchangingonveranderlijke
75
366000
4000
dat God de Vader, de Schepper, onveranderlijk is
06:35
and thereforedaarom by definitiondefinitie cannotkan niet feel painpijn or sadnessdroefheid.
76
370000
6000
en daarom per definitie geen pijn of droefheid kan voelen.
06:41
Now the unchangingonveranderlijke God feelsvoelt a bitbeetje coldkoude and indifferentonverschillig to me.
77
376000
4000
Nu komt mij die onveranderlijke God nogal koud en onverschillig voor.
06:45
And the devastatingverwoestende eventsevents of the 20thth centuryeeuw
78
380000
5000
En de verschrikkelijke gebeurtenissen van de twintigste eeuw
06:51
have forcedgedwongen people to questionvraag the coldkoude, unfeelinggevoelloze God.
79
386000
3000
hebben mensen gedwongen de koude, ongevoelige God ter discussie te stellen.
06:54
The slaughterslachten of millionsmiljoenen in the trenchesloopgraven and in the deathdood campskampen
80
389000
6000
De slachting van miljoenen in loopgraven en in vernietigingskampen
07:00
have causedveroorzaakt people to askvragen, "Where is God in all this?
81
395000
4000
hebben mensen doen vragen, waar is God in dit alles?
07:04
Who is God in all this?"
82
399000
2000
Wie is God in dit alles?
07:07
And the answerantwoord was, "God is in this with us,
83
402000
6000
En het antwoord was, "God is hierin met ons,
07:13
or God doesn't deserveverdienen our allegiancetrouw anymoremeer."
84
408000
5000
of God is onze trouw niet langer waard."
07:18
If God is a bystanderomstander, observingobserveren but not involvedbetrokken,
85
413000
4000
Als God een toeschouwer is, waarnemend maar niet betrokken,
07:23
then God maymei well existbestaan, but we don't want to know about Him.
86
418000
4000
dan kan God wel bestaan, maar willen we niets van hem weten.
07:27
ManyVeel JewsJoden and ChristiansChristenen now feel like this, I know.
87
422000
5000
Ik weet dat veel joden en christenen er nu zo over denken.
07:32
And I am amongtussen them.
88
427000
2000
En ik behoor daar ook toe.
07:35
So we have a sufferinglijden God --
89
430000
2000
Dus hebben we een lijdende God.
07:37
a God who is intimatelyintiem connectedaangesloten with this worldwereld- and with everyelk livingleven soulziel.
90
432000
6000
Een God, innig verbonden met deze wereld en met iedere levende ziel.
07:43
I very much relatebetrekking hebben to this ideaidee of God.
91
438000
4000
Dit idee van God hang ik heel sterk aan.
07:47
But it isn't enoughgenoeg. I need to askvragen some more questionsvragen,
92
442000
5000
Maar het is niet genoeg. Ik moet nog wat vragen stellen,
07:52
and I hopehoop they are questionsvragen that you will want to askvragen, as well,
93
447000
3000
en ik hoop dat dit vragen zijn die u ook wilt stellen,
07:55
some of you.
94
450000
2000
sommigen van u.
07:58
Over the last fewweinig weeksweken I have been struckgeslagen by the numberaantal of timestijden
95
453000
4000
Tijdens de laatste paar weken is mij opgevallen hoe vaak
08:02
that wordstekst in our worshipaanbidding have feltvoelde a bitbeetje inappropriateongepast, a bitbeetje dodgydodgy.
96
457000
4000
woorden in onze verering nogal ongepast leken, nogal netelig.
08:06
We have a pramPram serviceservice on TuesdayDinsdag mornings's ochtends for mumsmoeders and theirhun pre-schoolpeuter childrenkinderen.
97
461000
6000
We hebben een kinderdienst dinsdagsochtends voor moeders en hun kleuters.
08:12
And last weekweek we sangzong with the childrenkinderen one of theirhun favoritefavoriete songssongs,
98
467000
4000
En vorige week zongen we met de kinderen één van hun favoriete liederen,
08:16
"The WiseWise Man BuiltGebouwd His HouseHuis UponOp the RockRock."
99
471000
3000
"De wijze mens bouwde zijn huis op de rots."
08:19
PerhapsMisschien some of you know it. Some of the wordstekst go like this:
100
474000
3000
Misschien kennen sommigen van u het. Sommige woorden luiden:
08:22
"The foolishdwaas man builtgebouwd his househuis uponop the sandzand /
101
477000
3000
"De dwaze mens bouwde zijn huis op het zand/
08:25
And the floodsoverstromingen camekwam up / And the househuis on the sandzand wentgegaan crashneerstorten."
102
480000
6000
En de vloed kwam op / En het huis op het zand stortte in."
08:31
Then in the samedezelfde weekweek, at a funeralbegrafenis,
103
486000
5000
Daarna, in dezelfde week, op een begrafenis,
08:36
we sangzong the familiarvertrouwd hymnhymne "We PlowPloegen the FieldsVelden and ScatterScatter,"
104
491000
5000
zongen we de bekende psalm "We ploegen de akkers en zaaien",
08:41
a very EnglishEngels hymnhymne.
105
496000
2000
een zeer Engelse psalm.
08:43
In the secondtweede versevers comeskomt the linelijn, "The windwind and wavesgolven obeygehoorzamen Him."
106
498000
5000
In het tweede couplet komt de regel, "De wind en golven gehoorzamen hem."
08:48
Do they? I don't feel we can singzingen that songlied again in churchkerk,
107
503000
7000
Is dat zo? Ik geloof niet dat we dat nog kunnen zingen in de kerk,
08:55
after what's happenedgebeurd.
108
510000
2000
na al wat gebeurde.
08:58
So the first biggroot questionvraag is about controlcontrole.
109
513000
3000
Dus de eerste grote vraag is over bestuur.
09:01
Does God have a planplan for eachelk of us? Is God in controlcontrole?
110
516000
4000
Heeft God een plan voor ieder van ons? Bestuurt God?
09:06
Does God orderbestellen eachelk momentmoment? Does the windwind and the wavesgolven obeygehoorzamen Him?
111
521000
6000
Beveelt God ieder moment? Gehoorzamen de wind en de golven hem?
09:13
From time to time,
112
528000
2000
Soms hoort men christenen
09:15
one hearshoort ChristiansChristenen tellingvertellen the storyverhaal of how God organizedgeorganiseerd things for them,
113
530000
5000
vertellen over hoe God dingen voor ze georganiseerd heeft,
09:20
so that everything workedwerkte out all right --
114
535000
2000
zodat alles weer in orde kwam.
09:22
some difficultymoeilijkheid overcomeoverwinnen, some illnessziekte curedgenezen, some troublemoeite avertedafgewend,
115
537000
5000
Een probleem overwonnen, een ziekte genezen, een onheil afgewend,
09:27
a parkingparkeren spaceruimte foundgevonden at a crucialbeslissend time.
116
542000
4000
parkeerruimte gevonden op een cruciaal moment.
09:31
I can rememberonthouden someoneiemand sayinggezegde this to me,
117
546000
4000
Ik herinner me dat iemand me dit vertelde,
09:35
with her eyesogen shiningschijnend with enthusiasmenthousiasme at this wonderfulprachtig confirmationbevestiging of her faithgeloof
118
550000
6000
met haar ogen stralend van enthousiasme over deze wonderbare bevestiging van haar geloof
09:41
and the goodnessgoedheid of God.
119
556000
3000
en de goedheid van God.
09:46
But if God can or will do these things --
120
561000
2000
Maar als God deze dingen kan of zal doen --
09:49
interveneingrijpen to changeverandering the flowstroom of eventsevents --
121
564000
3000
ingrijpen in het verloop van gebeurtenissen --
09:52
then surelyzeker he could have stoppedgestopt the tsunamitsunami.
122
567000
3000
dan kon hij zeker de tsunami tegengehouden hebben.
09:55
Do we have a locallokaal God who can do little things like parkingparkeren spacesruimten,
123
570000
5000
Hebben we een plaatselijke God die kleine dingen als een parkeerplek kan doen,
10:00
but not biggroot things like 500 mile-per-hourmijl-per-uur wavesgolven?
124
575000
4000
maar geen grote dingen zoals golven van 500 mijl per uur?
10:04
That's just not acceptableaanvaardbaar to intelligentintelligent ChristiansChristenen,
125
579000
5000
Dat is gewoon niet acceptabel voor intelligente christenen,
10:09
and we mustmoet acknowledgeerkennen it.
126
584000
2000
en dat moeten we erkennen.
10:11
EitherBeide God is responsibleverantwoordelijk for the tsunamitsunami,
127
586000
3000
Of God is verantwoordelijk voor de tsunami
10:14
or God is not in controlcontrole.
128
589000
2000
of God bestuurt niet alles.
10:18
After the tragedytragedie, survivaloverleving storiesverhalen beganbegon to emergeopduiken.
129
593000
3000
Na de tragedie kwamen de overlevingsverhalen.
10:21
You probablywaarschijnlijk heardgehoord some of them:
130
596000
2000
Waarschijnlijk heeft u enkelen gehoord.
10:23
the man who surfedgesurft the waveGolf,
131
598000
2000
De man, die op een golf surfde.
10:25
the teenagetiener- girlmeisje who recognizederkend the dangerGevaar
132
600000
3000
Het tienermeisje, dat het gevaar inzag
10:28
because she had just been learningaan het leren about tsunamistsunami 's at schoolschool-.
133
603000
3000
omdat ze net over tsunami's geleerd had op school.
10:31
Then there was the congregationCongregatie who had left theirhun usualgebruikelijk churchkerk buildinggebouw on the shoreoever
134
606000
5000
En dan was er de congregatie, die hun gebruikelijke kerkgebouw op het strand verlieten
10:36
to holdhouden a serviceservice in the hillsheuvels.
135
611000
2000
om een dienst in de heuvels te houden.
10:38
The preacherprediker deliveredgeleverd an extraextra long sermonpreek,
136
613000
4000
De predikant gaf een extra lange preek,
10:42
so that they were still out of harm'sHarm's way when the waveGolf struckgeslagen.
137
617000
4000
zodat ze nog buiten gevaar waren toen de golven toesloegen.
10:46
AfterwardsDaarna someoneiemand said that God mustmoet have been looking after them.
138
621000
6000
Nadien zei iemand dat God voor ze gezorgd moest hebben.
10:54
So the nextvolgende questionvraag is about partialitypartijdigheid.
139
629000
3000
Dus gaat de volgende vraag over partijdigheid.
10:57
Can we earnverdienen God'sGods favorgunst by worshippingaanbidden Him or believinggeloven in Him?
140
632000
5000
Kunnen we Gods gunst verdienen door hem te vereren of in hem te geloven?
11:02
Does God demandvraag naar loyaltyloyaliteit, like any medievalmiddeleeuws tyranttiran?
141
637000
4000
Eist God loyaliteit, net als iedere middeleeuwse tiran?
11:06
A God who lookslooks after His owneigen, so that ChristiansChristenen are OK,
142
641000
7000
Een God past op zijn eigen mensen, zodat christenen OK zijn,
11:13
while everyoneiedereen elseanders perishesvergaat?
143
648000
2000
terwijl ieder ander omkomt?
11:15
A cosmickosmisch us and them, and a God who is guiltyschuldig of the worstslechtst kindsoort of favoritismvriendjespolitiek?
144
650000
10000
Een kosmisch wij en zij, en een God die schuldig is aan de slechtste vorm van voortrekkerij?
11:25
That would be appallingverschrikkelijk,
145
660000
2000
Dat zou afschuwelijk zijn,
11:27
and that would be the pointpunt at whichwelke I would handhand- in my membershiplidmaatschap.
146
662000
5000
en dat zou het punt zijn waarop ik mijn lidmaatschap opzeg.
11:32
SuchDergelijke a God would be morallymoreel inferiorinferieur to the highesthoogst idealsidealen of humanityde mensheid.
147
667000
7000
Een dergelijke God zou moreel inferieur zijn aan de hoogste menselijke idealen.
11:40
So who is God, if not the great puppet-mastermarionet-master or the tribaltribal protectorbeschermer?
148
675000
6000
Dus wie is God, als hij niet de touwtjes in handen heeft, of zijn stam beschermt?
11:47
PerhapsMisschien God allowstoestaat or permitsvergunningen terribleverschrikkelijk things to happengebeuren,
149
682000
4000
Misschien laat God verschrikkelijke dingen gebeuren,
11:51
so that heroismheldenmoed and compassionmededogen can be showngetoond.
150
686000
4000
zodat heldhaftigheid en compassie getoond kan worden.
11:55
PerhapsMisschien God is testingtesting us: testingtesting our charitygoed doel, or our faithgeloof.
151
690000
4000
Misschien test God ons: test hij onze naastenliefde, of ons geloof.
12:00
PerhapsMisschien there is a great, cosmickosmisch planplan that allowstoestaat for horribleverschrikkelijk sufferinglijden
152
695000
4000
Misschien is er een groot, kosmisch plan dat verschrikkelijk lijden toestaat
12:04
so that everything will work out OK in the endeinde.
153
699000
3000
zodat tenslotte alles in orde zal komen.
12:07
PerhapsMisschien, but these ideasideeën are all just variationsvariaties on God controllinghet controleren everything,
154
702000
9000
Misschien, maar deze ideeën zijn slechts variaties op een alles besturende God.
12:16
the supremeopperst commandercommandant toyingspeelde with expendableeenmalig unitsunits in a great campaigncampagne.
155
711000
7000
De opperbevelhebber, die speelt met vervangbare eenheden in een grote campagne.
12:23
We are still left with a God who can do the tsunamitsunami and allowtoestaan AuschwitzAuschwitz.
156
718000
5000
We blijven nog steeds zitten met een God die een tsunami kan doen en Auschwitz toestaat.
12:31
In his great novelroman, "The BrothersBroers KaramazovKaramazov," DostoevskyDostojevski givesgeeft these wordstekst to IvanIvan,
157
726000
7000
In zijn beroemde roman "De gebroeders Karamazov" geeft Dostojewsky Ivan deze woorden,
12:38
addressedaangesproken to his naivenaief and devoutVroom youngerjonger brotherbroer, AlyoshaAlyosha:
158
733000
6000
gericht aan zijn naïeve en vrome jongere broer, Alyosha:
12:44
"If the sufferingslijden of childrenkinderen go to make up the sumsom of sufferingslijden
159
739000
3000
"Als het lijden van kinderen deel uitmaakt van de som van het lijden
12:47
whichwelke is necessarynoodzakelijk for the purchaseaankoop of truthwaarheid,
160
742000
3000
die nodig is voor het verwerven van waarheid,
12:50
then I say beforehandvooraf that the entiregeheel truthwaarheid is not worthwaard suchzodanig a priceprijs.
161
745000
8000
dan zeg ik bij voorbaat dat de hele waarheid zo'n prijs niet waard is.
12:58
We cannotkan niet affordveroorloven to paybetalen so much for admissiontoelating.
162
753000
4000
We kunnen ons zoveel niet permitteren voor toelating.
13:02
It is not God that I do not acceptaccepteren.
163
757000
3000
Het is niet God die ik niet aanvaard.
13:05
I merelyalleen, mostmeest respectfullymet alle respect, returnterugkeer Him the ticketticket."
164
760000
7000
Ik moet enkel, met respect, hem het toegangsbewijs retourneren."
13:13
Or perhapsmisschien God setreeks the wholegeheel universeuniversum going at the beginningbegin
165
768000
4000
Of misschien zette God het hele universum in het begin in beweging
13:17
and then relinquishedafstand gedaan van controlcontrole forevervoor altijd,
166
772000
2000
en zag daarna voor altijd af van controle,
13:20
so that naturalnatuurlijk processesprocessen could occurvoorkomen, and evolutionevolutie runrennen its courseCursus.
167
775000
5000
zodat natuurlijke processen konden gebeuren, en evolutie kon plaatsvinden.
13:25
This seemslijkt more acceptableaanvaardbaar,
168
780000
2000
Dit lijkt meer acceptabel,
13:27
but it still leavesbladeren God with the ultimateultiem moralMoreel responsibilityverantwoordelijkheid.
169
782000
8000
maar laat nog steeds de ultieme morele verantwoording bij God.
13:35
Is God a coldkoude, unfeelinggevoelloze spectatortoeschouwer?
170
790000
4000
Is God een koude, ongevoelige toeschouwer?
13:39
Or a powerlessmachteloos loverminnaar, watchingkijken with infiniteeindeloos compassionmededogen
171
794000
5000
Of een machteloze vriend die met oneindig medelijden toeziet
13:44
things God is unableniet in staat to controlcontrole or changeverandering?
172
799000
4000
op dingen die God niet besturen of veranderen kan?
13:48
Is God intimatelyintiem involvedbetrokken in our sufferinglijden,
173
803000
4000
Is God innig betrokken met ons lijden,
13:52
so that He feelsvoelt it in His owneigen beingwezen?
174
807000
4000
zodat hij het in zijn eigen wezen voelt?
13:58
If we believe something like this, we mustmoet let go of the puppet-mastermarionet-master completelyhelemaal,
175
813000
6000
Als we in zoiets geloven, moeten we het idee de grote bestuurder laten varen,
14:04
take our leavehet verlof of the almightyAlmachtige controllercontroller, abandonabandon traditionaltraditioneel modelsmodellen.
176
819000
5000
afscheid nemen van de almachtige heerser, traditionele modellen verlaten.
14:09
We mustmoet think again about God.
177
824000
4000
We moeten opnieuw over God denken.
14:13
Maybe God doesn't do things at all.
178
828000
5000
Misschien doet God helemaal niets.
14:18
Maybe God isn't an agentagent like all of us are agentsagenten.
179
833000
5000
Misschien is God niet een handelend persoon, zoals wij handelende personen zijn.
14:23
EarlyVroeg religiousreligieus thought conceivedbedacht God as a sortsoort of superhumanbovenmenselijke personpersoon,
180
838000
5000
Vroege religieuze denkers beschouwden God als een bovenmenselijk wezen,
14:28
doing things all over the placeplaats.
181
843000
2000
dat overal en nergen dingen deed.
14:30
BeatingPak slaag up the EgyptiansEgyptenaren, drowningverdrinking them in the RedRood SeaZee, wastingverspilling citiessteden, gettingkrijgen angryboos.
182
845000
7000
De Egyptenaren verslaan, ze in de Rode Zee verdrinken, steden vernietigen, kwaad worden.
14:37
The people knewwist theirhun God by His mightymachtige actsacts.
183
852000
3000
De mensen kenden hun God door zijn machtige daden.
14:41
But what if God doesn't acthandelen? What if God doesn't do things at all?
184
856000
7000
Maar wat als God niets doet? Wat als God helemaal niets doet?
14:48
What if God is in things?
185
863000
4000
Wat als God in dingen is?
14:52
The lovingliefhebbend soulziel of the universeuniversum.
186
867000
3000
De liefhebbende ziel van het universum.
14:55
An in-dwellingin de woning compassionateschrijnende gevallen presenceaanwezigheid, underpinningonderbouwing and sustainingonderhoudende all things.
187
870000
8000
Een inwonende en betrokken aanwezigheid, alle dingen ondersteunend en voedend.
15:03
What if God is in things?
188
878000
3000
Wat als God in dingen is?
15:07
In the infinitelyoneindig complexcomplex networknetwerk of relationshipsrelaties and connectionsverbindingen that make up life.
189
882000
6000
In het oneindig complexe netwerk van relaties en verbindingen die leven vormen.
15:13
In the naturalnatuurlijk cyclefiets of life and deathdood,
190
888000
4000
In de natuurlijke cyclus van leven en dood,
15:17
the creationschepping and destructionverwoesting that mustmoet happengebeuren continuouslydoorlopend.
191
892000
5000
het scheppen en vernietigen dat eindeloos moet doorgaan.
15:23
In the processwerkwijze of evolutionevolutie.
192
898000
2000
In het proces van evolutie.
15:25
In the incredibleongelooflijk intricacyingewikkeldheid and magnificencepracht of the naturalnatuurlijk worldwereld-.
193
900000
6000
In de ongelovelijke ingewikkeldheid en grootsheid van de natuur.
15:31
In the collectivecollectief unconsciousbewusteloos, the soulziel of the humanmenselijk racerace.
194
906000
4000
In het collectieve onderbewustzijn, de ziel van het menselijk ras.
15:35
In you, in me, mindgeest and bodylichaam and spiritgeest.
195
910000
7000
In u, in mij; hersens, lichaam en geest.
15:42
In the tsunamitsunami, in the victimsslachtoffers. In the depthdiepte of things.
196
917000
5000
In de tsunami, in de slachtoffers. In het diepst van dingen.
15:47
In presenceaanwezigheid and in absenceafwezigheid. In simplicityeenvoud and complexityingewikkeldheid.
197
922000
5000
In aanwezigheid en afwezigheid. In eenvoud en complexiteit.
15:52
In changeverandering and developmentontwikkeling and growthgroei.
198
927000
4000
In verandering en ontwikkeling en groei.
15:57
How does this in-nessin-heid, this innernessinnerness, this interiorityinnerlijkheid of God work?
199
932000
5000
Hoe werkt dat in-zijn, die innerlijkheid, dat inwendig zijn van God?
16:02
It's hardhard to conceivezwanger, and begssmeekt more questionsvragen.
200
937000
4000
Het is moeilijk voor te stellen, en roept meer vragen op.
16:06
Is God just anothereen ander namenaam for the universeuniversum,
201
941000
3000
Is God slechts een andere naam voor het universum,
16:09
with no independentonafhankelijk existencebestaan at all?
202
944000
2000
met helemaal geen onafhankelijk bestaan?
16:11
I don't know.
203
946000
2000
Ik weet het niet.
16:13
To what extentomvang can we ascribetoeschrijven personalitypersoonlijkheid to God?
204
948000
7000
In hoeverre kunnen we God persoonlijkheid toeschrijven?
16:20
I don't know.
205
955000
2000
Ik weet het niet.
16:22
In the endeinde, we have to say, "I don't know."
206
957000
4000
Uitendelijk moeten we toegeven, "Ik weet het niet."
16:26
If we knewwist, God would not be God.
207
961000
2000
Als we het zouden weten, zou God geen God zijn.
16:29
To have faithgeloof in this God
208
964000
2000
Geloof in deze God te hebben
16:31
would be more like trustingvertrouwen an essentialessentieel benevolencewelwillendheid in the universeuniversum,
209
966000
5000
zou meer lijken op vertrouwen in een noodzakelijke welwillendheid in het universum,
16:37
and lessminder like believinggeloven a systemsysteem of doctrinaldoctrinaire statementsstatements.
210
972000
4000
en minder op geloof in een systeem van doctrinaire stellingen.
16:41
Isn't it ironicIronisch that ChristiansChristenen who claimvordering to believe
211
976000
4000
Is het niet ironisch dat christenen die beweren te geloven
16:45
in an infiniteeindeloos, unknowableonkenbaar beingwezen
212
980000
2000
in een oneindig, onkenbaar wezen,
16:47
then tiebinden God down in closedGesloten systemssystemen and rigidstijve doctrinesdoctrines?
213
982000
6000
daarna God vastleggen in gesloten systemen en rigide doctrines?
16:54
How could one practicepraktijk suchzodanig a faithgeloof?
214
989000
5000
Hoe kan iemand zo'n geloof beoefenen?
16:59
By seekingop zoek naar the God withinbinnen. By cultivatingcultiveren my owneigen inwardnessinwardness.
215
994000
7000
Door God binnenin te zoeken. Door mijn eigen innerlijkheid te cultiveren.
17:07
In silencestilte, in meditationMeditatie, in my innerbinnenste spaceruimte, in the me that remainsstoffelijk overschot
216
1002000
8000
In stilte, in meditatie, in mijn innerlijke ruimte, in de ik die overblijft
17:15
when I gentlyzachtjes put asideterzijde my passingvoorbijgaand emotionsemoties and ideasideeën and preoccupationsbekommernissen.
217
1010000
9000
als ik mijn voorbijgaande gevoelens en ideeën en verlangens voorzichtig terzijde stel.
17:24
In awarenessbewustzijn of the innerbinnenste conversationgesprek.
218
1019000
2000
In bewust zijn van de innerlijke conversatie.
17:27
And how would we liveleven suchzodanig a faithgeloof? How would I liveleven suchzodanig a faithgeloof?
219
1022000
6000
En hoe zouden we zo'n geloof beleven? Hoe zou ik zo'n geloof beleven?
17:33
By seekingop zoek naar intimateintieme connectionverbinding with your inwardnessinwardness.
220
1028000
5000
Door intiem contact met uw innerlijk te zoeken.
17:38
The kindsoort of relationshipsrelaties when deepdiep speaksspreekt to deepdiep.
221
1033000
4000
Het soort verwantschap waar diep met diep spreekt.
17:42
If God is in all people, then there is a meetingvergadering placeplaats
222
1037000
4000
Als God in alle mensen is, dan is er een ontmoetingsplaats
17:46
where my relationshipverhouding with you becomeswordt a three-waydrie-weg encounterstuiten op.
223
1041000
5000
waar mijn verwantschap met u een drievoudig ontmoeten wordt.
17:51
There is an IndianIndische greetinggroet, whichwelke I'm sure some of you know:
224
1046000
6000
Er bestaat een Indiaanse groet, die sommigen van u zeker kennen:
17:57
"NamasteNamaste," accompaniedbegeleid by a respectfuleerbiedig bowboog,
225
1052000
4000
"Namaste," gepaard met een respectvolle buiging,
18:01
whichwelke, roughlyongeveer translatedvertaalde meansmiddelen,
226
1056000
4000
hetgeen losjes vertaald betekent
18:05
"That whichwelke is of God in me greetsbegroet that whichwelke of God is in you."
227
1060000
5000
"Dat wat van God is in mij, groet dat wat van God is in jou."
18:10
NamasteNamaste.
228
1065000
3000
Namaste.
18:15
And how would one deepenverdiepen suchzodanig a faithgeloof?
229
1070000
3000
En hoe zou men zo'n geloof verdiepen?
18:18
By seekingop zoek naar the inwardnessinwardness whichwelke is in all things.
230
1073000
3000
Door de innerlijkheid te zoeken die in alle dingen is.
18:21
In musicmuziek- and poetrypoëzie, in the naturalnatuurlijk worldwereld- of beautyschoonheid
231
1076000
5000
In muziek en poëzie, in de natuurlijke wereld van schoonheid
18:26
and in the smallklein ordinarygewoon things of life,
232
1081000
3000
in de kleine gewone dingen van het leven,
18:29
there is a deepdiep, indwellinginwoning presenceaanwezigheid that makesmerken them extraordinarybuitengewoon.
233
1084000
5000
is een diepe, inwonende aanwezigheid die ze buitengewoon maakt.
18:34
It needsbehoefte aan a profounddiepgaand attentivenessaandacht and a patientgeduldig waitingaan het wachten,
234
1089000
7000
Het vereist een diepe oplettendheid en een geduldig wachten.
18:41
a contemplativecontemplatieve attitudehouding and a generosityvrijgevigheid and opennessopenheid
235
1096000
5000
Een beschouwende houding en ruimhartigheid en openheid
18:46
to those whosewaarvan experienceervaring is differentverschillend from my owneigen.
236
1101000
4000
naar degenen wiens ervaring verschilt van de onze.
18:51
When I stoodstond up to speakspreken to my people about God and the tsunamitsunami,
237
1106000
3000
Toen ik opstond om mijn mensen toe te spreken over God en de tsunami,
18:54
I had no answersantwoorden to offeraanbod them.
238
1109000
3000
had ik ze geen antwoorden te bieden.
18:58
No neatnetjes packagespakketjes of faithgeloof, with BibleBijbel referencesreferenties to provebewijzen them.
239
1113000
4000
Geen nette bundels geloof, met Bijbelteksten om ze te bewijzen.
19:03
Only doubtstwijfels and questioningOndervragen and uncertaintyonzekerheid.
240
1118000
5000
Alleen twijfels en vragen en onzekerheid.
19:08
I had some suggestionsSuggesties to make --
241
1123000
3000
Ik had wat suggesties te bieden --
19:11
possiblemogelijk newnieuwe waysmanieren of thinkinghet denken about God.
242
1126000
3000
mogelijke nieuwe wegen om over God te denken.
19:14
WaysManieren that mightmacht allowtoestaan us to go on, down a newnieuwe and unchartedUncharted roadweg.
243
1129000
6000
Wegen die ons in staat zouden stellen door te gaan, op een nieuwe onbekende weg.
19:20
But in the endeinde, the only thing I could say for sure was, "I don't know,"
244
1135000
8000
Maar tenslotte was het enige dat ik met zekerheid kon zeggen, "Ik weet het niet",
19:28
and that just mightmacht be the mostmeest profoundlydiep religiousreligieus statementuitspraak of all.
245
1143000
5000
en dat zou wel eens de diepste religieuze bewering van alles kunnen zijn.
19:34
Thank you.
246
1149000
1000
Dank u.
Translated by Peter van Montfoort
Reviewed by Pascal Lacroix

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Tom Honey - Priest
The Vicar of St David's Church, Exeter, in the UK, is unafraid to take on some of religion's tougher issues.

Why you should listen

Tom Honey's appeal goes far beyond his own congregation. For years he was the vicar of the church in Oxford attended decades earlier by the Christian thinker C.S. Lewis. As Reverend, Honey built a reputation there for thoughtful sermons that disdained cliche or easy answers. They were often willing to grapple with the darker side of life -- pain, loss, grief -- and the challenges these presented to the concept of a loving God.

These challenges were dramatically highlighted by the devastation of the Indian Ocean tsunami of late 2004 in which some 300,000 people died, making it one of the worst natural disasters in human history. The sermon penned by Honey shortly after was eloquent and powerful enough to win him an invitation to come speak at TED.

More profile about the speaker
Tom Honey | Speaker | TED.com