ABOUT THE SPEAKER
Charles Hazlewood - Conductor
Charles Hazlewood dusts off and invigorates classical music, adding a youthful energy and modern twists to centuries-old masterworks. At TEDGlobal, he conducts the Scottish Ensemble.

Why you should listen

Charles Hazlewood's fresh presentations of classical music shake up the traditional settings of the form -- in one performance he’ll engage in a conversation with the audience, while in another he’ll blend film or sculpture into a piece -- but his goal is always the same: exposing the deep, always-modern joy of the classics. He's a familiar face on British TV, notably in the 2009 series The Birth of British Music on BBC2. He conducts the BBC Orchestras and guest-conducts orchestras around the world.

Together with Mark Dornford-May, he founded a lyric-theatre company in South Africa called Dimpho Di Kopane (which means "combined talents") after auditioning in the townships and villages of South Africa. Of the 40 members, only three had professional training. They debuted with Bizet's Carmen, which was later transposed into a movie version called U-Carmen eKhayelitsha, spoken and sung in Xhosa, that was honored at the Berlin Flim Festival. He regularly involves children in his projects and curates his own music festival, Play the Field, on his farm in Somerset. His latest project: the ParaOrchestra.

He says: "I have loads of issues with the way classical music is presented. It has been too reverential, too 'high art' -- if you're not in the club, they're not going to let you join. It's like The Turin Shroud: don't touch it because it might fall apart."

More profile about the speaker
Charles Hazlewood | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2011

Charles Hazlewood: Trusting the ensemble

Charles Hazlewood: Vertrouwen op het ensemble

Filmed:
570,578 views

Dirigent Charles Hazlewood praat over de rol van vertrouwen in muzikale leiding -- en toont dan hoe het werkt, terwijl hij het Scottish Ensemble dirigeert op het podium. Hij deelt ook stukjes uit twee muzikale projecten: de opera 'U-Carmen eKhayelitsha' en het ParaOrchestra.
- Conductor
Charles Hazlewood dusts off and invigorates classical music, adding a youthful energy and modern twists to centuries-old masterworks. At TEDGlobal, he conducts the Scottish Ensemble. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I am a conductordirigent,
0
0
2000
Ik ben dirigent,
00:17
and I'm here todayvandaag
1
2000
2000
en ik ben hier vandaag
00:19
to talk to you about trustvertrouwen.
2
4000
2000
om jullie te vertellen over vertrouwen.
00:21
My jobbaan dependshangt af uponop it.
3
6000
3000
Mijn job hangt ervan af.
00:24
There has to be, betweentussen me and the orchestraorkest,
4
9000
2000
Tussen mij en het orkest
00:26
an unshakableonwrikbaar bondobligatie of trustvertrouwen,
5
11000
2000
moet een onwrikbare band van vertrouwen bestaan,
00:28
borngeboren out of mutualwederzijds respecteerbied,
6
13000
3000
ontstaan uit wederzijds respect,
00:31
throughdoor whichwelke we can spinspinnen a musicalmusical narrativeverhaal
7
16000
3000
waardoor we een muzikaal verhaal kunnen opbouwen
00:34
that we all believe in.
8
19000
2000
waarin we allemaal geloven.
00:36
Now in the oldoud daysdagen, conductinguitvoeren, musicmuziek- makingmaking,
9
21000
3000
In langvervlogen tijden ging dirigeren en musiceren
00:39
was lessminder about trustvertrouwen and more, franklyrondweg, about coerciondwang.
10
24000
3000
minder over vertrouwen en, eerlijk gezegd, meer over dwang.
00:42
Up to and around about the SecondTweede WorldWereld WarOorlog,
11
27000
2000
Tot ongeveer de Tweede Wereldoorlog
00:44
conductorsdirigenten were invariablyonveranderlijk dictatorsdictators --
12
29000
2000
waren dirigenten allemaal dictators --
00:46
these tyrannicaltirannieke figuresfiguren
13
31000
2000
tirannieke figuren
00:48
who would rehearserepeteren, not just the orchestraorkest as a wholegeheel, but individualsindividuen withinbinnen it,
14
33000
3000
die repeteerden, niet alleen met het hele orkest, maar ook met individuen,
00:51
withinbinnen an inchduim of theirhun liveslevens.
15
36000
3000
tot ze erbij neervielen.
00:54
But I'm happygelukkig to say now that the worldwereld- has movedverhuisd on,
16
39000
2000
Gelukkig is de wereld dat stadium voorbij,
00:56
musicmuziek- has movedverhuisd on with it.
17
41000
2000
en is de muziek mee geëvolueerd.
00:58
We now have a more democraticdemocratisch viewuitzicht and way of makingmaking musicmuziek- --
18
43000
3000
We hebben nu een meer democratische kijk op musiceren:
01:01
a two-waytwee richtingen streetstraat.
19
46000
2000
een tweerichtingsstraat.
01:03
I, as the conductordirigent, have to come to the rehearsalrepetitie with a cast-irongietijzeren sensezin
20
48000
3000
Als dirigent moet ik naar de repetitie komen met een overduidelijk gevoel
01:06
of the outerbuitenste architecturearchitectuur of that musicmuziek-,
21
51000
3000
van de buitenarchitectuur van de muziek.
01:09
withinbinnen whichwelke there is then immenseonmetelijk personalpersoonlijk freedomvrijheid
22
54000
3000
Daarbinnen is er immense persoonlijke vrijheid
01:12
for the membersleden of the orchestraorkest to shineschijnen.
23
57000
2000
voor de orkestleden om te schitteren.
01:14
For myselfmezelf, of courseCursus,
24
59000
2000
Voor mijzelf moet ik natuurlijk
01:16
I have to completelyhelemaal trustvertrouwen my bodylichaam languagetaal.
25
61000
4000
volledig op mijn lichaamstaal vertrouwen.
01:20
That's all I have at the pointpunt of saleverkoop.
26
65000
2000
Dat is alles wat ik heb als het erop aankomt.
01:22
It's silentstil gesturegebaar.
27
67000
2000
Het is een stil gebaar.
01:24
I can hardlynauwelijks barkschors out instructionsinstructies while we're playingspelen.
28
69000
3000
Ik kan geen instructies blaffen terwijl we spelen.
01:29
(MusicMuziek)
29
74000
10000
(Muziek)
02:51
LadiesDames and gentlemenmijne heren, the ScottishSchotse EnsembleEnsemble.
30
156000
2000
Dames en heren, het Scottish Ensemble.
02:53
(ApplauseApplaus)
31
158000
7000
(Applaus)
03:00
So in orderbestellen for all this to work,
32
165000
2000
Opdat dit alles zou werken,
03:02
obviouslyduidelijk I have got to be in a positionpositie of trustvertrouwen.
33
167000
2000
moet ik natuurlijk een vertrouwenspositie bekleden.
03:04
I have to trustvertrouwen the orchestraorkest,
34
169000
2000
Ik moet het orkest vertrouwen,
03:06
and, even more cruciallycruciaal, I have to trustvertrouwen myselfmezelf.
35
171000
2000
en nog belangrijker, ik moet mijzelf vertrouwen.
03:08
Think about it: when you're in a positionpositie of not trustingvertrouwen,
36
173000
2000
Denk even na: als je geen vertrouwen hebt,
03:10
what do you do?
37
175000
2000
wat doe je dan?
03:12
You overcompensateovercompenseren.
38
177000
2000
Je overcompenseert.
03:14
And in my gamespel, that meansmiddelen you overgesticulateovergesticulate.
39
179000
2000
in mijn geval betekent dat teveel gebaren;
03:16
You endeinde up like some kindsoort of rabiddolle windmillwindmolen.
40
181000
2000
Je wordt een soort woeste windmolen.
03:18
And the biggergroter your gesturegebaar getskrijgt,
41
183000
2000
Hoe groter je gebaar wordt,
03:20
the more ill-definedTekentafels, blurrywazig
42
185000
2000
hoe onduidelijker, waziger,
03:22
and, franklyrondweg, uselessnutteloos it is to the orchestraorkest.
43
187000
2000
en, eerlijk gezegd, nuttelozer het is voor het orkest.
03:24
You becomeworden a figurefiguur of funpret. There's no trustvertrouwen anymoremeer, only ridiculeSpot.
44
189000
3000
Je wordt voorwerp van spot. Er is geen vertrouwen meer, alleen spot.
03:27
And I rememberonthouden at the beginningbegin of my careercarrière,
45
192000
2000
Ik herinner me dat ik bij het begin van mijn carrière
03:29
again and again, on these dismalsomber outingsuitstapjes with orchestrasorkesten,
46
194000
2000
telkens weer, bij die sombere uitjes met orkesten,
03:31
I would be going completelyhelemaal insanekrankzinnig on the podiumpodium,
47
196000
3000
helemaal uit de bol ging op het podium,
03:34
tryingproberen to engendernastreven van a smallklein scaleschaal crescendocrescendo really,
48
199000
2000
als ik een klein crescendo wilde,
03:36
just a little upsurgeopleving in volumevolume.
49
201000
2000
gewoon een kleine stijging van het volume.
03:38
BuggerDonder me, they wouldn'tzou het niet give it to me.
50
203000
2000
Verdomme, ze wilden het me niet geven;
03:40
I spentdoorgebracht a lot of time in those earlyvroeg yearsjaar
51
205000
2000
In die verre tijden bracht ik veel tijd door
03:42
weepinghuilen silentlystil in dressingdressing roomskamers.
52
207000
2000
in de kleedkamers, zachtjes huilend.
03:44
And how futilezinloos seemedscheen the wordstekst of adviceadvies to me
53
209000
3000
Hoe futiel vond ik de raad die ik kreeg
03:47
from great BritishBritse veteranveteraan conductordirigent SirSir ColinColin DavisDavis
54
212000
2000
van de grote Britse dirigent-veteraan Sir Colin Davis,
03:49
who said, "ConductingUitvoeren van, CharlesCharles,
55
214000
2000
die zei: "Dirigeren, Charles,
03:51
is like holdingbezit a smallklein birdvogel in your handhand-.
56
216000
2000
is een klein vogeltje in de hand houden.
03:53
If you holdhouden it too tightlystrak, you crushCrush it.
57
218000
3000
Hou het te stevig vast, en je knijpt het dood.
03:56
If you holdhouden it too looselylosjes, it fliesvliegen away."
58
221000
3000
Hou het te los vast, en het vliegt weg."
03:59
I have to say, in those daysdagen, I couldn'tkon het niet really even find the birdvogel.
59
224000
3000
Ik moet zeggen dat ik in die dagen zelfs geen idee had waar de vogel was.
04:02
Now a fundamentalfundamenteel
60
227000
2000
Een fundamenteel
04:04
and really viscerallyviscerally importantbelangrijk experienceervaring for me, in termstermen of musicmuziek-,
61
229000
3000
en werkelijk intens belangrijke ervaring voor mij, muzikaal gezien,
04:07
has been my adventuresavonturen in SouthSouth AfricaAfrika,
62
232000
2000
waren mijn avonturen in Zuid-Afrika,
04:09
the mostmeest dizzyinglydizzyingly musicalmusical countryland on the planetplaneet in my viewuitzicht,
63
234000
3000
het meest duizelingwekkend muzikale land op de planeet, volgens mij,
04:12
but a countryland whichwelke, throughdoor its musicalmusical culturecultuur,
64
237000
2000
maar een land dat me, door zijn muzikale cultuur,
04:14
has taughtonderwezen me one fundamentalfundamenteel lessonles:
65
239000
3000
een fundamentele les heeft geleerd:
04:17
that throughdoor musicmuziek- makingmaking
66
242000
2000
dat je door muziek te maken
04:19
can come deepdiep levelslevels
67
244000
2000
kunt komen tot een diep niveau
04:21
of fundamentalfundamenteel life-givingleven-gevende trustvertrouwen.
68
246000
3000
van fundamenteel, leven-gevend vertrouwen.
04:24
Back in 2000, I had the opportunitykans to go to SouthSouth AfricaAfrika
69
249000
3000
In 2000 had ik de kans om naar Zuid-Afrika te gaan
04:27
to formformulier a newnieuwe operaopera companybedrijf.
70
252000
2000
om een nieuw operagezelschap op te richten.
04:29
So I wentgegaan out there, and I auditionedauditie,
71
254000
2000
Ik ging erheen, ik hield audities,
04:31
mainlyhoofdzakelijk in rurallandelijk townshipTownship locationslocaties, right around the countryland.
72
256000
2000
vooral in landelijke townships, over het hele land.
04:33
I heardgehoord about 2,000 singerszangers
73
258000
2000
Ik hoorde ongeveer 2.000 zangers
04:35
and pulledgetrokken togethersamen a companybedrijf
74
260000
2000
en verzamelde een gezelschap
04:37
of 40 of the mostmeest jaw-droppinglykaak-droppingly amazingverbazingwekkend youngjong performersartiesten,
75
262000
3000
van 40 zeer verbluffende jonge artiesten,
04:40
the majoritymeerderheid of whomwie were blackzwart,
76
265000
2000
van wie de meerderheid zwart was,
04:42
but there were a handfulhandvol of whitewit performersartiesten.
77
267000
2000
maar er waren ook een handvol blanke artiesten.
04:44
Now it emergedvoortgekomen earlyvroeg on in the first rehearsalrepetitie periodperiode
78
269000
2000
Het bleek al vroeg bij de eerste repetitieperiode
04:46
that one of those whitewit performersartiesten
79
271000
2000
dat één van die blanke artiesten
04:48
had, in his previousvoorgaand incarnationincarnatie,
80
273000
2000
in een vorig leven
04:50
been a memberlid of the SouthSouth AfricanAfrikaanse policePolitie forcedwingen.
81
275000
2000
lid was geweest van de Zuid-Afrikaanse politie.
04:52
And in the last yearsjaar of the oldoud regimeregime,
82
277000
2000
Tijdens de laatste jaren van het oude regime
04:54
he would routinelyroutinematig be detailedgedetailleerde to go into the townshipTownship
83
279000
3000
moest hij regelmatig naar het township gaan
04:57
to aggressaggress the communitygemeenschap.
84
282000
2000
om de gemeenschap aan te vallen.
04:59
Now you can imaginestel je voor what this knowledgekennis did to the temperaturetemperatuur- in the roomkamer,
85
284000
3000
Je kan je voorstellen wat deze wetenschap deed met de temperatuur in de kamer,
05:02
the generalalgemeen atmosphereatmosfeer.
86
287000
2000
de algemene sfeer.
05:04
Let's be underonder no illusionsillusies.
87
289000
2000
Laten we geen illusies hebben.
05:06
In SouthSouth AfricaAfrika, the relationshipverhouding mostmeest devoidverstoken of trustvertrouwen
88
291000
3000
In Zuid-Afrika is de relatie die het meest van vertrouwen gespeend is,
05:09
is that betweentussen a whitewit policemanpolitieagent
89
294000
2000
die tussen een blanke politieman
05:11
and the blackzwart communitygemeenschap.
90
296000
2000
en de zwarte gemeenschap.
05:13
So how do we recoverherstellen from that, ladiesDames and gentlemenmijne heren?
91
298000
2000
Dus hoe moeten we daarvan herstellen, dames en heren?
05:15
SimplyGewoon throughdoor singinghet zingen.
92
300000
2000
Gewoon door te zingen.
05:17
We sangzong, we sangzong,
93
302000
3000
We zongen, we zongen,
05:20
we sangzong,
94
305000
2000
we zongen,
05:22
and amazinglyverbazend newnieuwe trustvertrouwen grewgroeide,
95
307000
2000
en er ontstond verbazend nieuw vertrouwen,
05:24
and indeedinderdaad friendshipvriendschap blossomedbloei.
96
309000
2000
en zelfs vriendschap bloeide op.
05:26
And that showedtoonden me suchzodanig a fundamentalfundamenteel truthwaarheid,
97
311000
2000
Dat toonde me zo'n fundamentele waarheid:
05:28
that musicmuziek- makingmaking and other formsvormen of creativitycreativiteit
98
313000
3000
dat musiceren en andere vormen van creativiteit
05:31
can so oftenvaak go to placesplaatsen
99
316000
2000
zo vaak naar plekken gaan
05:33
where merelouter wordstekst cannotkan niet.
100
318000
3000
waar woorden niet geraken.
05:36
So we got some showsshows off the groundgrond. We startedbegonnen touringtouring them internationallyinternationaal.
101
321000
2000
We zetten een paar voorstellingen op. We gingen op internationale tournee.
05:38
One of them was "CarmenCarmen."
102
323000
2000
Eén ervan was 'Carmen'.
05:40
We then thought we'dwij hadden make a moviefilm of "CarmenCarmen,"
103
325000
2000
We besloten een film te maken over 'Carmen' ,
05:42
whichwelke we recordedopgenomen and shotschot outsidebuiten on locationplaats
104
327000
2000
die we opnamen op locatie
05:44
in the townshipTownship outsidebuiten CapeCape TownStad calledriep KhayelitshaKhayelitsha.
105
329000
2000
in het township Khayelitsha, even buiten Kaapstad.
05:46
The piecestuk was sunggezongen entirelygeheel in XhosaXhosa,
106
331000
2000
Het stuk werd helemaal in het Xhosa gezongen,
05:48
whichwelke is a beautifullymooi musicalmusical languagetaal, if you don't know it.
107
333000
3000
een mooie muzikale taal, mocht je ze niet kennen.
05:51
It's calledriep "U-CarmenU-Carmen e-Khayelitshae-Khayelitsha" --
108
336000
2000
Het heet 'U-Carmen e-Khayelitsha' --
05:53
literallyletterlijk "CarmenCarmen of KhayelitshaKhayelitsha."
109
338000
2000
letterlijk 'Carmen uit Khayelitsha'.
05:55
I want to playspelen you a tinyklein clipklem of it now
110
340000
2000
Ik wil jullie nu graag een kleine clip tonen,
05:57
for no other reasonreden than to give you proofbewijs positivepositief
111
342000
2000
gewoon om jullie te bewijzen
05:59
that there is nothing tinyklein about SouthSouth AfricanAfrikaanse musicmuziek- makingmaking.
112
344000
3000
dat er niets kleins is aan het Zuid-Afrikaanse musiceren.
06:03
(MusicMuziek)
113
348000
10000
(Muziek)
07:15
(ApplauseApplaus)
114
420000
7000
(Applaus)
07:22
Something whichwelke I find utterlyvolkomen enchantingbetoverende
115
427000
3000
Wat ik betoverend vond
07:25
about SouthSouth AfricanAfrikaanse musicmuziek- makingmaking
116
430000
2000
aan het Zuid-Afrikaanse musiceren,
07:27
is that it's so freegratis.
117
432000
2000
is dat het zo vrij is.
07:29
SouthSouth AfricansAfrikanen just make musicmuziek- really freelyvrij.
118
434000
2000
Zuid-Afrikanen maken gewoon echt vrij muziek.
07:31
And I think, in no smallklein way,
119
436000
2000
Ik denk dat dat grotendeels te danken is
07:33
that's dueten gevolge to one fundamentalfundamenteel factfeit:
120
438000
2000
aan één fundamenteel feit:
07:35
they're not boundgebonden to a systemsysteem of notationnotatie.
121
440000
2000
ze zijn niet gebonden aan een notatiesysteem.
07:37
They don't readlezen musicmuziek-.
122
442000
2000
Ze lezen geen muziek.
07:39
They trustvertrouwen theirhun earsoren.
123
444000
2000
Ze vertrouwen op hun oren.
07:41
You can teachonderwijzen a bunchbos of SouthSouth AfricansAfrikanen a tuneTune in about fivevijf secondsseconden flatvlak.
124
446000
3000
Je kan een groep Zuid-Afrikanen in vijf seconden een melodietje aanleren.
07:44
And then, as if by magicmagie,
125
449000
2000
En dan, bijna magisch,
07:46
they will spontaneouslyspontaan improviseimproviseren a loadladen of harmonyharmonie around that tuneTune
126
451000
3000
zullen ze spontaan harmonie improviseren rond die melodie,
07:49
because they can.
127
454000
2000
want dat kunnen ze.
07:51
Now those of us that liveleven in the WestWest, if I can use that termtermijn,
128
456000
3000
Diegenen onder ons die in het Westen wonen, als ik dat woord mag gebruiken,
07:54
I think have a much more hideboundgoede attitudehouding or sensezin of musicmuziek- --
129
459000
3000
hebben volgens mij een veel strakkere houding of gevoel voor muziek --
07:57
that somehowhoe dan ook it's all about skillbekwaamheid and systemssystemen.
130
462000
3000
dat het in zekere zin allemaal om vaardigheden en systemen draait.
08:00
ThereforeDaarom it's the exclusiveexclusief preservebehouden
131
465000
3000
Daarom is het exclusief voorbehouden
08:03
of an elitede elite, talentedgetalenteerd bodylichaam.
132
468000
2000
aan een elite, een getalenteerd corps.
08:05
And yetnog, ladiesDames and gentlemenmijne heren, everyelk singlesingle one of us on this planetplaneet
133
470000
3000
En toch, dames en heren, zijn wij allen hier op de planeet
08:08
probablywaarschijnlijk engageszich bezighoudt with musicmuziek- on a dailydagelijks basisbasis.
134
473000
3000
wellicht dagelijks met muziek bezig.
08:11
And if I can broadenverbreden this out for a secondtweede,
135
476000
2000
Als ik dit even mag opentrekken,
08:13
I'm willinggewillig to betinzet that everyelk singlesingle one of you sittingzittend in this roomkamer
136
478000
3000
ik wed dat elk van jullie in deze zaal
08:16
would be happygelukkig to speakspreken with acuitygezichtsscherpte, with totaltotaal confidencevertrouwen,
137
481000
2000
met plezier een scherpe, zelfverzekerde uitspraak zou doen
08:18
about moviesfilms, probablywaarschijnlijk about literatureliteratuur.
138
483000
3000
over films, waarschijnlijk over literatuur.
08:21
But how manyveel of you would be ablein staat to make a confidentzelfverzekerd assertionbewering
139
486000
3000
Maar hoevelen van jullie zouden een zelfverzekerde uitspraak kunnen doen
08:24
about a piecestuk of classicalklassieke musicmuziek-?
140
489000
3000
over een stuk klassieke muziek?
08:27
Why is this?
141
492000
2000
Waarom is dat zo?
08:29
And what I'm going to say to you now
142
494000
2000
Wat ik nu ga zeggen, is:
08:31
is I'm just urgingaandringen you to get over
143
496000
2000
maak toch komaf met
08:33
this supremeopperst lackgebrek of self-confidencezelfvertrouwen,
144
498000
2000
dit hoogste gebrek aan zelfverzekerdheid.
08:35
to take the plungeduik, to believe that you can trustvertrouwen your earsoren,
145
500000
3000
Ga ervoor, geloof dat je je oren kan vertrouwen,
08:38
you can hearhoren some of the fundamentalfundamenteel musclespier tissuezakdoek,
146
503000
2000
dat je oor kan hebben voor het fundamentele spierweefsel,
08:40
fibervezel, DNADNA,
147
505000
2000
de stof, het DNA,
08:42
what makesmerken a great piecestuk of musicmuziek- great.
148
507000
3000
dat wat een geweldig stuk muziek geweldig maakt.
08:45
I've got a little experimentexperiment I want to try with you.
149
510000
2000
Ik wil een klein experiment met jullie uitproberen.
08:47
Did you know
150
512000
2000
Wisten jullie
08:49
that TEDTED is a tuneTune?
151
514000
2000
dat TED een melodietje is?
08:51
A very simpleeenvoudig tuneTune basedgebaseerde on threedrie notesaantekeningen -- T, E, D.
152
516000
3000
Een heel eenvoudige melodie, gebaseerd op drie noten -- T, E, D.
08:54
Now hanghangen on a minuteminuut.
153
519000
2000
Momentje, graag.
08:56
I know you're going to say to me, "T doesn't existbestaan in musicmuziek-."
154
521000
3000
Ik weet dat jullie zullen zeggen: "T bestaat niet in de muziek."
08:59
Well ladiesDames and gentlemenmijne heren, there's a time-honoredaloude systemsysteem,
155
524000
2000
Dames en heren, er is een eeuwenoud systeem,
09:01
whichwelke composerscomponisten have been usinggebruik makend van for hundredshonderden of yearsjaar,
156
526000
2000
dat componisten al honderden jaren lang gebruiken,
09:03
whichwelke provesbewijst actuallywerkelijk that it does.
157
528000
3000
en dat bewijst dat het wel bestaat.
09:06
If I singzingen you a musicalmusical scaleschaal: A, B, C, D, E, F, G --
158
531000
4000
Als ik een toonladder zing: A, B, C, D, E, F, G --
09:10
and I just carrydragen on with the nextvolgende setreeks of lettersbrieven in the alphabetalfabet, samedezelfde scaleschaal:
159
535000
3000
en dan verderga met de volgende reeks letters in het alfabet, zelfde toonladder:
09:13
H, I, J, K, L, M, N,
160
538000
3000
H, I, J, K, L, M, N,
09:16
O, P, Q, R, S, T -- there you go.
161
541000
2000
O, P, Q, R, S, T -- daar heb je hem.
09:18
T, see it's the samedezelfde as F in musicmuziek-.
162
543000
2000
T staat in de muziek gelijk met F.
09:20
So T is F.
163
545000
2000
Dus T is F.
09:22
So T, E, D is the samedezelfde as F, E, D.
164
547000
2000
Dus T, E, D is hetzelfde als F, E, D.
09:24
Now that piecestuk of musicmuziek- that we playedgespeeld at the startbegin of this sessionsessie
165
549000
3000
In het stuk muziek dat we bij het begin van deze sessie speelden,
09:27
had enshrinedverankerd in its hearthart-
166
552000
2000
zit, in het hart ervan,
09:29
the themethema, whichwelke is TEDTED.
167
554000
2000
het thema vastgelegd, namelijk TED.
09:31
Have a listen.
168
556000
2000
Luister even.
09:34
(MusicMuziek)
169
559000
7000
(Muziek)
09:41
Do you hearhoren it?
170
566000
2000
Hoor je dat?
09:43
Or do I smellgeur some doubttwijfel in the roomkamer?
171
568000
2000
Of ruik ik twijfel in de zaal?
09:45
Okay, we'llgoed playspelen it for you again now,
172
570000
2000
Oké, we spelen het nog een keer voor jullie,
09:47
and we're going to highlighthoogtepunt, we're going to pokePoke out the T, E, D.
173
572000
3000
en we zullen de TED in de verf zetten, we lokken hem uit zijn tent.
09:50
If you'llje zult pardongratie the expressionuitdrukking.
174
575000
3000
Sorry voor de uitdrukking.
09:53
(MusicMuziek)
175
578000
7000
(Muziek)
10:00
Oh my goodnessgoedheid me, there it was loudluid and clearduidelijk, surelyzeker.
176
585000
3000
Lieve help, daar was het, luid en duidelijk, zeker.
10:03
I think we should make this even more explicituitdrukkelijk.
177
588000
1000
Ik denk dat we dit nog explicieter moeten maken.
10:04
LadiesDames and gentlemenmijne heren, it's nearlybijna time for teathee.
178
589000
2000
Dames en heren, het is bijna tijd voor de thee.
10:06
Would you reckondenk dat you need to singzingen for your teathee, I think?
179
591000
2000
Wat denken jullie, moeten jullie zingen om thee te krijgen?
10:08
I think we need to singzingen for our teathee.
180
593000
2000
Ik denk dat we moeten zingen om thee te krijgen.
10:10
We're going to singzingen those threedrie wonderfulprachtig notesaantekeningen: T, E, D.
181
595000
3000
We gaan die drie wonderlijke noten zingen: T, E, D.
10:13
Will you have a go for me?
182
598000
2000
Doen jullie dat even voor mij?
10:15
AudiencePubliek: T, E, D.
183
600000
2000
Publiek: T, E, D.
10:17
CharlesCharles HazlewoodHazlewood: Yeah, you soundgeluid a bitbeetje more like cowskoeien really than humanmenselijk beingswezens.
184
602000
3000
Charles Hazlewood: Jullie klinken wat meer als koeien dan als mensen.
10:20
ShallWordt we try that one again?
185
605000
2000
Proberen we dat nog een keer?
10:22
And look, if you're adventurousavontuurlijke, you go up the octaveoctave.
186
607000
2000
Kijk, als je avontuurlijk bent, doe je het één octaaf hoger.
10:24
T, E, D.
187
609000
2000
T, E, D.
10:26
AudiencePubliek: T, E, D.
188
611000
2000
Publiek: T, E, D.
10:28
CHCH: OnceEenmaal more with vimvim. (AudiencePubliek: T, E, D.)
189
613000
3000
CH: Nog een keer, krachtig (Publiek: T, E, D.)
10:31
There I am like a bloodybloedig windmillwindmolen again, you see.
190
616000
2000
Daar ga ik weer, als een verdomde windmolen.
10:33
Now we're going to put that in the contextcontext of the musicmuziek-.
191
618000
3000
Nu gaan we dit in de context van de muziek plaatsen.
10:36
The musicmuziek- will startbegin, and then at a signalsignaal from me, you will singzingen that.
192
621000
3000
De muziek zal starten, en op mijn teken zingen jullie dat.
10:41
(MusicMuziek)
193
626000
4000
(Muziek)
10:53
One more time,
194
638000
2000
Nog één keer,
10:55
with feelinggevoel, ladiesDames and gentlemenmijne heren.
195
640000
2000
met gevoel, dames en heren,
10:57
You won'tzal niet make the keysleutel otherwiseanders-.
196
642000
3000
anders halen jullie de thee niet.
11:00
Well donegedaan, ladiesDames and gentlemenmijne heren.
197
645000
2000
Goed gedaan, dames en heren.
11:02
It wasn'twas niet a badslecht debutdebuut for the TEDTED choirkoor,
198
647000
3000
Geen slecht debuut voor het TED-koor,
11:05
not a badslecht debutdebuut at all.
199
650000
3000
helemaal geen slecht debuut.
11:08
Now there's a projectproject that I'm initiatinginitiëren at the momentmoment
200
653000
2000
Ik ben momenteel een project aan het opstarten
11:10
that I'm very excitedopgewonden about and wanted to sharedelen with you,
201
655000
2000
dat ik heel spannend vind en met jullie wil delen.
11:12
because it is all about changingveranderen perceptionspercepties,
202
657000
2000
Het draait om wijzigende perceptie,
11:14
and, indeedinderdaad, buildinggebouw a newnieuwe levelniveau of trustvertrouwen.
203
659000
3000
en om het opbouwen van een nieuw niveau van vertrouwen.
11:17
The youngestjongste of my childrenkinderen was borngeboren with cerebralcerebrale palsyparese,
204
662000
3000
Mijn jongste kind kwam met hersenverlamming ter wereld.
11:20
whichwelke as you can imaginestel je voor,
205
665000
2000
Je kan je voorstellen,
11:22
if you don't have an experienceervaring of it yourselfjezelf,
206
667000
2000
als je er zelf geen ervaring mee hebt,
11:24
is quiteheel a biggroot thing to take on boardboord.
207
669000
2000
dat dat geen klein ding is om op je bord te krijgen.
11:26
But the giftgift that my gorgeousprachtig daughterdochter has givengegeven me,
208
671000
3000
Maar het geschenk dat ik van mijn geweldige dochter heb gekregen,
11:29
asideterzijde from her very existencebestaan,
209
674000
2000
afgezien van haar bestaan zelf,
11:31
is that it's openedgeopend my eyesogen to a wholegeheel stretchrekken of the communitygemeenschap
210
676000
3000
is dat dit mijn ogen heeft geopend voor een deel van de gemeenschap
11:34
that was hithertotot nu toe hiddenverborgen,
211
679000
2000
dat tot dan toe verborgen was,
11:36
the communitygemeenschap of disabledinvalide people.
212
681000
2000
de gemeenschap van gehandicapte mensen.
11:38
And I foundgevonden myselfmezelf looking at the ParalympicsParalympische and thinkinghet denken how incredibleongelooflijk
213
683000
3000
Ik keek naar de Paralympics, en bedacht hoe ongelooflijk het is,
11:41
how technology'sTechnology been harnessedbenut to provebewijzen beyondvoorbij doubttwijfel
214
686000
3000
hoe technologie heeft bijgedragen tot spijkerharde bewijzen
11:44
that disabilityhandicap is no barrierbarrière
215
689000
2000
dat een handicap geen hinderpaal is
11:46
to the highesthoogst levelslevels of sportingsporting achievementprestatie.
216
691000
2000
om het hoogste niveau van sportieve prestatie te bereiken."
11:48
Of courseCursus there's a grimmergrimmiger sidekant to that truthwaarheid,
217
693000
2000
Natuurlijk heeft die waarheid ook een grimmiger kant,
11:50
whichwelke is that it's actuallywerkelijk takeningenomen decadestientallen jaren for the worldwereld- at largegroot
218
695000
3000
namelijk dat het tientallen jaren heeft geduurd voor de goegemeente
11:53
to come to a positionpositie of trustvertrouwen,
219
698000
3000
het vertrouwen heeft gekregen,
11:56
to really believe that disabilityhandicap and sportssport- can go togethersamen
220
701000
3000
om echt te geloven dat handicap en sport kunnen samengaan
11:59
in a convincingovertuigend and interestinginteressant fashionmode.
221
704000
3000
op overtuigende en interessante wijze.
12:02
So I find myselfmezelf askingvragen:
222
707000
2000
Dus stel ik de vraag:
12:04
where is musicmuziek- in all of this?
223
709000
2000
waar blijft de muziek in dit alles?
12:06
You can't tell me that there aren'tzijn niet millionsmiljoenen of disabledinvalide people,
224
711000
2000
Je kan me niet vertellen dat er geen miljoenen gehandicapte mensen zijn,
12:08
in the U.K. alonealleen,
225
713000
2000
alleen al in het VK,
12:10
with massivemassief musicalmusical potentialpotentieel.
226
715000
3000
met reuzengroot muzikaal potentieel.
12:13
So I decidedbeslist to createcreëren a platformplatform for that potentialpotentieel.
227
718000
3000
Dus besliste ik om een platform te creëren voor dat potentieel.
12:16
It's going to be Britain'sGroot-Brittannië first ever
228
721000
2000
Het zal het allereerste Britse
12:18
nationalnationaal disabledinvalide orchestraorkest.
229
723000
2000
nationaal gehandicaptenorkest zijn.
12:20
It's calledriep ParaorchestraParaorchestra.
230
725000
2000
Het heet Paraorchestra.
12:22
I'm going to showtonen you a clipklem now
231
727000
2000
Ik toon jullie nu een clip
12:24
of the very first improvisationimprovisatie sessionsessie that we had.
232
729000
2000
van onze allereerste improvisatiesessie.
12:26
It was a really extraordinarybuitengewoon momentmoment.
233
731000
2000
Het was echt een uitzonderlijk moment.
12:28
Just me and fourvier astonishinglyverbazend giftedbegaafd disabledinvalide musiciansmusici.
234
733000
3000
Gewoon ikzelf en vier verbazend getalenteerde muzikanten.
12:31
NormallyNormaal when you improviseimproviseren --
235
736000
3000
Normaal is er bij improvisatie --
12:34
and I do it all the time around the worldwereld- --
236
739000
2000
ik doe het voortdurend, over de hele wereld --
12:36
there's this initialeerste periodperiode of horrorverschrikking,
237
741000
2000
eerst een periode van angst,
12:38
like everyone'sieders too frightenedbang to throwGooi the hathoed into the ringring,
238
743000
2000
alsof iedereeen te bang is om de eerste stap te zetten,
12:40
an awfulafschuwelijk pregnantzwanger silencestilte.
239
745000
2000
een verschrikkelijke geladen stilte.
12:42
Then suddenlyplotseling, as if by magicmagie, bangknal! We're all in there
240
747000
2000
En dan, plots, magie, bang! Iedereen tegelijk,
12:44
and it's completecompleet bedlamBedlam. You can't hearhoren anything.
241
749000
2000
een volslagen gekkenhuis. Je hoort niets.
12:46
No one'séén is listeninghet luisteren. No one'séén is trustingvertrouwen.
242
751000
2000
Niemand luistert. niemand heeft vertrouwen.
12:48
No one'séén is respondingreageert to eachelk other.
243
753000
3000
Niemand reageert op de ander.
12:51
Now in this roomkamer with these fourvier disabledinvalide musiciansmusici,
244
756000
2000
In deze zaal, bij deze vier gehandicapte muzikanten,
12:53
withinbinnen fivevijf minutesnotulen
245
758000
2000
was er binnen de vijf minuten
12:55
a raptrapt listeninghet luisteren, a raptrapt responseantwoord
246
760000
2000
verrukt luisteren, verrukt antwoorden,
12:57
and some really insanelygek beautifulmooi musicmuziek-.
247
762000
3000
en echt waanzinnig mooie muziek.
13:02
(VideoVideo) (MusicMuziek)
248
767000
8000
(Video) (Muziek)
13:10
NicholasNicholas:: My name'snaam van NicholasNicholas McCarthyMcCarthy.
249
775000
2000
Nicholas: Mijn naam is Nicholas McCarthy.
13:12
I'm 22, and I'm a left-handedlinkshandig pianistpianist.
250
777000
2000
Ik ben 22, en ik ben een linkshandige pianist.
13:14
And I was borngeboren withoutzonder my left handhand- -- right handhand-.
251
779000
3000
Ik ben geboren zonder linkerhand -- rechterhand.
13:17
Can I do that one again?
252
782000
3000
Mag ik dat opnieuw doen?
13:20
(MusicMuziek)
253
785000
7000
(Muziek)
13:27
LynLyn: When I'm makingmaking musicmuziek-,
254
792000
2000
Lyn: Als ik muziek maak,
13:29
I feel like a pilotpiloot in the cockpitcockpit flyingvliegend an airplanevliegtuig.
255
794000
3000
voel ik me als de piloot in de cockpit die met een vliegtuig vliegt.
13:32
I becomeworden alivelevend.
256
797000
2000
Ik ga leven.
13:34
(MusicMuziek)
257
799000
11000
(Muziek)
13:45
ClarenceClarence: I would ratherliever be ablein staat to playspelen an instrumentinstrument again
258
810000
3000
Clarence: Ik zou liever weer een instrument kunnen bespelen
13:48
than walklopen.
259
813000
2000
dan kunnen lopen.
13:50
There's so much joyvreugde and things
260
815000
2000
Ik zou zoveel vreugde en dingen
13:52
I could get from playingspelen an instrumentinstrument and performinghet uitvoeren van.
261
817000
4000
kunnen halen als ik een instrument zou spelen en zou optreden.
13:56
It's removedverwijderd some of my paralysisverlamming.
262
821000
4000
Het heeft een deel van mijn verlamming weggewerkt.
14:00
(MusicMuziek)
263
825000
15000
(Muziek)
14:15
(ApplauseApplaus)
264
840000
7000
(Applaus)
14:22
CHCH: I only wishwens that some of those musiciansmusici were here with us todayvandaag,
265
847000
3000
CH: Ik wilde dat sommige van deze muzikanten vandaag hier bij ons waren,
14:25
so you could see at firsthanduit de eerste hand how utterlyvolkomen extraordinarybuitengewoon they are.
266
850000
3000
zodat ik uit eerste hand zou kunnen zien hoe uitzonderlijk ze zijn.
14:28
ParaorchestraParaorchestra is the namenaam of that projectproject.
267
853000
2000
De naam van het project is Paraorchestra.
14:30
If any of you thinksdenkt you want to help me in any way
268
855000
2000
Als iemand van jullie mij hierbij wil hebben,
14:32
to achievebereiken what is a fairlytamelijk impossibleonmogelijk and implausibleonaannemelijk dreamdroom still at this pointpunt,
269
857000
3000
om te bereiken wat op dit ogenblik een onmogelijke en onwaarschijnlijke droom is,
14:35
please let me know.
270
860000
2000
geef me dan een seintje.
14:37
Now my partingafscheid shotschot
271
862000
2000
Mijn laatste stuk
14:39
comeskomt courtesybeleefdheid of the great JosephJoseph HaydnHaydn,
272
864000
2000
is schatplichtig aan de grote Joseph Haydn,
14:41
wonderfulprachtig AustrianOostenrijkse composercomponist in the secondtweede halfvoor de helft of the 18thth centuryeeuw --
273
866000
3000
een geweldige Oostenrijkse componist uit de tweede helft van de 18de eeuw --
14:44
spentdoorgebracht the bulkmassa of his life
274
869000
2000
hij was voor het grootste deel van zijn leven
14:46
in the employdienst of PrincePrins NikolausNikolaus EsterhazyEsterhazy, alonglangs with his orchestraorkest.
275
871000
3000
in dienst van Prins Nikolaus Esterhazy, samen met zijn orkest.
14:49
Now this princeprins lovedgeliefde his musicmuziek-,
276
874000
3000
Die prins was dol op zijn muziek,
14:52
but he alsoook lovedgeliefde the countryland castleKasteel that he tendedde neiging to residezich bevinden in mostmeest of the time,
277
877000
3000
maar hij was ook dol op het buitenkasteel waar hij meestal verbleef,
14:55
whichwelke is just on the Austro-HungarianOostenrijks-Hongaarse bordergrens,
278
880000
2000
op de grens tussen Oostenrijk en Hongarije,
14:57
a placeplaats calledriep EsterhazyEsterhazy --
279
882000
2000
een plaats genaamd Esterhazy --
14:59
a long way from the biggroot citystad of ViennaVienna.
280
884000
2000
ver weg van de grootstad Wenen.
15:01
Now one day in 1772,
281
886000
2000
Op een dag, in 1772,
15:03
the princeprins decreedverordende that the musicians'muzikanten familiesgezinnen,
282
888000
2000
kondigde de prins af dat de families van de muzikanten,
15:05
the orchestralorkestrale musicians'muzikanten familiesgezinnen,
283
890000
2000
de familieleden van de orkesten van de muzikanten,
15:07
were no longerlanger welcomeWelkom in the castleKasteel.
284
892000
2000
niet langer welkom waren in het kasteel.
15:09
They weren'twaren niet allowedtoegestaan to stayverblijf there anymoremeer; they had to be returnedteruggekeerd to ViennaVienna --
285
894000
3000
Ze mochten er niet meer verblijven. Ze moesten naar Wenen terugkeren,
15:12
as I say, an unfeasiblyunfeasibly long way away in those daysdagen.
286
897000
3000
wat toentertijd een onmogelijk lange afstand was.
15:15
You can imaginestel je voor, the musiciansmusici were disconsolatetroosteloos.
287
900000
4000
Je kan je voorstellen dat de muzikanten ontroostbaar waren.
15:19
HaydnHaydn remonstratedproblemen with the princeprins, but to no availbaten.
288
904000
3000
Haydn protesteerde bij de prins, zonder resultaat.
15:22
So givengegeven the princeprins lovedgeliefde his musicmuziek-,
289
907000
2000
Vermits de prins van zijn muziek hield,
15:24
HaydnHaydn thought he'dhij zou writeschrijven a symphonySymfonie to make the pointpunt.
290
909000
3000
bedacht Hayden dat hij een symfonie kon schrijven om zijn punt te maken.
15:27
And we're going to playspelen just the very tailstaart endeinde of this symphonySymfonie now.
291
912000
3000
Wij gaan nu het allerlaatste stukje van die symfonie spelen.
15:30
And you'llje zult see the orchestraorkest in a kindsoort of sullennors revoltopstand.
292
915000
3000
Je zal zien dat het orkest een soort zuur protest houdt.
15:33
I'm pleasedverheugd to say, the princeprins did take the tiptip
293
918000
2000
Tot mijn genoegen kan ik zeggen dat de prins de hint
15:35
from the orchestralorkestrale performanceprestatie,
294
920000
2000
van de orkestopvoering begreep:
15:37
and the musiciansmusici were reunitedherenigd with theirhun familiesgezinnen.
295
922000
2000
de muzikanten werden met hun families herenigd.
15:39
But I think it sumssommen up my talk ratherliever well, this,
296
924000
3000
Volgens mij is dit een goede samenvatting van mijn talk:
15:42
that where there is trustvertrouwen,
297
927000
2000
waar er vertrouwen is,
15:44
there is musicmuziek- -- by extensionuitbreiding life.
298
929000
3000
daar is muziek -- en bij uitbreiding leven.
15:47
Where there is no trustvertrouwen,
299
932000
2000
Waar er geen vertrouwen is,
15:49
the musicmuziek- quiteheel simplyeenvoudigweg withersschoft away.
300
934000
3000
daar kwijnt de muziek simpelweg weg.
15:56
(MusicMuziek)
301
941000
10000
(Muziek)
19:06
(ApplauseApplaus)
302
1131000
23000
(Applaus)
Translated by Els De Keyser
Reviewed by Wouter Valvekens

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Charles Hazlewood - Conductor
Charles Hazlewood dusts off and invigorates classical music, adding a youthful energy and modern twists to centuries-old masterworks. At TEDGlobal, he conducts the Scottish Ensemble.

Why you should listen

Charles Hazlewood's fresh presentations of classical music shake up the traditional settings of the form -- in one performance he’ll engage in a conversation with the audience, while in another he’ll blend film or sculpture into a piece -- but his goal is always the same: exposing the deep, always-modern joy of the classics. He's a familiar face on British TV, notably in the 2009 series The Birth of British Music on BBC2. He conducts the BBC Orchestras and guest-conducts orchestras around the world.

Together with Mark Dornford-May, he founded a lyric-theatre company in South Africa called Dimpho Di Kopane (which means "combined talents") after auditioning in the townships and villages of South Africa. Of the 40 members, only three had professional training. They debuted with Bizet's Carmen, which was later transposed into a movie version called U-Carmen eKhayelitsha, spoken and sung in Xhosa, that was honored at the Berlin Flim Festival. He regularly involves children in his projects and curates his own music festival, Play the Field, on his farm in Somerset. His latest project: the ParaOrchestra.

He says: "I have loads of issues with the way classical music is presented. It has been too reverential, too 'high art' -- if you're not in the club, they're not going to let you join. It's like The Turin Shroud: don't touch it because it might fall apart."

More profile about the speaker
Charles Hazlewood | Speaker | TED.com