ABOUT THE SPEAKER
Sarah Kay - Poet
A performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool.

Why you should listen

Plenty of 14-year-old girls write poetry. But few hide under the bar of the famous Bowery Poetry Club in Manhattan’s East Village absorbing the talents of New York’s most exciting poets. Not only did Sarah Kay do that -- she also had the guts to take its stage and hold her own against performers at least a decade her senior. Her talent for weaving words into poignant, funny, and powerful performances paid off.

Sarah holds a Masters degree in the art of teaching from Brown University and an honorary doctorate in humane letters from Grinnell College. Her first book, B, was ranked the number one poetry book on Amazon.com. Her second book, No Matter the Wreckage, is available from Write Bloody Publishing.

Sarah also founded Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Project VOICE runs performances and workshops to encourage people to engage in creative self-expression in schools and communities around the world.

More profile about the speaker
Sarah Kay | Speaker | TED.com
TEDxEast

Sarah Kay: How many lives can you live?

Filmed:
1,362,376 views

Spoken-word poet Sarah Kay was stunned to find she couldn’t be a princess, ballerina and astronaut all in one lifetime. In this talk, she delivers two powerful poems that show us how we can live other lives.
- Poet
A performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
(SingingZingen) I see the moonmaan.
The moonmaan seesziet me.
0
609
4688
(Zingend) Ik zie de maan.
De maan ziet mij.
00:21
The moonmaan seesziet somebodyiemand that I don't see.
1
6296
5268
De maan ziet iemand die ik niet zie.
00:27
God blesszegenen the moonmaan, and God blesszegenen me.
2
12708
5643
God zegene de maan, en God zegene mij.
00:34
And God blesszegenen the somebodyiemand
that I don't see.
3
19243
5412
En God zegene degene die ik niet kan zien.
00:40
If I get to heavenhemel, before you do,
4
25673
5658
Als ik eerder in de hemel kom dan jij,
00:46
I'll make a holegat and pullTrekken you throughdoor.
5
31987
5783
dan maak ik een gat en trek je erbij.
00:52
And I'll writeschrijven your namenaam on everyelk starster,
6
38083
5469
En ik schrijf je naam op elke ster,
00:58
and that way the worldwereld-
7
44062
2642
want zo lijkt de wereld
01:02
won'tzal niet seemlijken so farver.
8
47356
3282
niet zo ver.
01:05
The astronautastronaut will not be at work todayvandaag.
9
51079
3691
(Sprekend) De astronaut
komt vandaag niet naar zijn werk.
01:10
He has calledriep in sickziek.
10
55111
1656
Hij heeft zich ziek gemeld.
01:11
He has turnedgedraaid off his cellcel phonetelefoon,
his laptoplaptop, his pagerpager, his alarmalarm clockklok.
11
56791
5128
Hij heeft zijn mobieltje uitgezet,
zijn laptop, pager, zijn wekker.
01:16
There is a fatdik yellowgeel catkat
asleepin slaap on his couchdivan,
12
61943
3149
Een dikke gele kat
ligt te slapen op zijn bank,
01:20
raindropsregendruppels againsttegen the windowvenster
13
65116
1744
regendruppels tegen het raam
01:21
and not even the hintwenk
of coffeekoffie in the kitchenkeuken- airlucht.
14
66884
3715
en zelfs geen hint
van koffielucht in de keuken.
01:25
EverybodyIedereen is in a tizzyTizzy.
15
70623
1249
Iedereen is opgewonden.
01:26
The engineersingenieurs on the 15thth floorverdieping have
stoppedgestopt workingwerkend on theirhun particledeeltje machinemachine.
16
71896
3946
De ingenieurs op de 15de verdieping
werken niet meer aan hun deeltjesmachine.
01:30
The anti-gravityanti-zwaartekracht roomkamer is leakinglekkende,
17
75866
1778
De anti-zwaartekrachtruimte lekt
01:32
and even the freckledFreckled kidkind with glassesbril,
18
77668
1880
en zelfs het kind met de bril,
die alleen het vuil buiten
hoeft te zetten, is nerveus,
01:34
whosewaarvan only jobbaan is to take
out the trashuitschot, is nervousnerveus,
19
79572
2674
klungelt met de zak,
01:37
fumblestast the bagzak, spillsmorsen
a bananabanaan peelPel and a paperpapier cupkop.
20
82270
2709
morst een bananenschil
en een papieren beker.
01:39
NobodyNiemand noticesaankondigingen.
21
85003
1422
Niemand merkt het.
01:41
They are too busybezig recalculatingopnieuw berekenen
what this all mean for lostde weg kwijt time.
22
86449
3425
Ze zijn te druk om opnieuw uit te rekenen
hoeveel tijd dit heeft gekost.
Hoeveel universums
verliezen we per seconde?
01:44
How manyveel galaxiessterrenstelsels
are we losingverliezen perper secondtweede?
23
89898
2032
01:46
How long before nextvolgende rocketraket
can be launchedgelanceerd?
24
91954
2050
Hoe lang tot de volgende raketlancering?
01:48
SomewhereErgens an electronelektron
fliesvliegen off its energyenergie cloudwolk.
25
94028
2871
Ergens vliegt een electron
van zijn energiewolk.
01:51
A blackzwart holegat has erupteduitgebarsten.
26
96923
1966
Een zwart gat is uitgebarsten.
01:53
A mothermoeder finishesafwerkingen settingomgeving
the tabletafel for dinneravondeten.
27
98913
2301
Een moeder dekt de tafel
voor het avondeten.
01:56
A LawWet &ampamp; OrderBestelling marathonMarathon is startingbeginnend.
28
101238
2061
Een Law & Order-marathon begint.
01:58
The astronautastronaut is asleepin slaap.
29
103323
2221
De astronaut slaapt.
Hij is vergeten
om zijn horloge uit te zetten
02:00
He has forgottenvergeten to turnbeurt off his watch,
30
105568
1903
02:02
whichwelke ticksteken, like a metalmetaal
pulsepols againsttegen his wristpols.
31
107495
2751
dat op zijn pols tikt
als een metalen trilling.
Hij hoort het niet.
02:05
He does not hearhoren it.
32
110270
1575
02:06
He dreamsdromen of coralkoraal reefsriffen and planktonplankton.
33
111869
3049
Hij droomt van koraalriffen en plankton.
02:09
His fingersvingers find
the pillowcase'skussensloop van sailinghet zeilen mastsmasten.
34
114942
3139
Zijn vingers vinden
de zeilmasten van het kussensloop.
02:13
He turnsbochten on his sidekant,
opensopent his eyesogen at onceeen keer.
35
118105
3068
Hij draait zich op zijn zij,
opent meteen zijn ogen.
02:16
He thinksdenkt that scubaScuba diversduikers mustmoet have
the mostmeest wonderfulprachtig jobbaan in the worldwereld-.
36
121197
4730
Hij denkt dat duikers de meest geweldige
baan van de wereld moeten hebben.
02:20
So much waterwater to glideGlide throughdoor!
37
125951
2843
Zoveel water om doorheen te glijden!
02:25
(ApplauseApplaus)
38
131070
5228
(Applaus)
02:31
Thank you.
39
136322
1781
Dank je.
02:33
When I was little, I could
not understandbegrijpen the conceptconcept
40
138127
4101
Toen ik klein was,
begreep ik het concept niet
02:37
that you could only liveleven one life.
41
142996
2045
dat je maar één leven kon leven.
02:40
I don't mean this metaphoricallyfiguurlijk.
42
145560
1580
En dat bedoel ik niet figuurlijk.
02:42
I mean, I literallyletterlijk thought
that I was going to get to do
43
147164
2951
Ik dacht letterlijk dat ik
in staat zou zijn om alles te doen
02:45
everything there was to do
44
150433
2046
wat er te doen was
02:47
and be everything there was to be.
45
152503
2596
en alles kon zijn wat je kon zijn.
Het was slechts een kwestie van tijd.
02:50
It was only a matterer toe doen of time.
46
155123
1404
02:51
And there was no limitationbeperking
basedgebaseerde on ageleeftijd or gendergeslacht
47
156899
3024
En er was geen barriére
op basis van leeftijd of geslacht
02:54
or racerace or even appropriategeschikt time periodperiode.
48
159947
3087
of ras, of zelfs het juiste tijdsvak.
02:57
I was sure that I was going
to actuallywerkelijk experienceervaring
49
163058
3451
Ik was er zeker van
dat ik daadwerkelijk zou ondervinden
03:01
what it feltvoelde like to be a leaderleider
of the civilciviel rightsrechten movementbeweging
50
166533
3794
hoe het was om een leider
in de mensenrechtenbeweging te zijn
03:05
or a ten-yeartien jaar oldoud boyjongen livingleven
on a farmfarm duringgedurende the duststof bowlkom
51
170351
3634
of een tien-jarig jongetje dat op een
boerderij woont tijdens de 'Dust Bowl'
03:08
or an emperorkeizer of the TangTang
dynastydynastie in ChinaChina.
52
174009
3618
of een keizer van
de Tangdynastie in China.
03:12
My mommam sayszegt that when people askedgevraagd me
53
177651
2001
Mijn moeder zegt dat als mensen me vroegen
03:14
what I wanted to be when I grewgroeide up,
my typicaltypisch responseantwoord was:
54
179676
3579
wat ik wilde worden als ik groter was,
mijn standaard antwoord was:
03:18
princess-ballerina-astronautPrinses-ballerina-astronaut.
55
183279
1768
prinses-ballerina-astronaut.
03:20
And what she doesn't understandbegrijpen
is that I wasn'twas niet tryingproberen to inventuitvinden
56
185458
3145
En wat ze niet begrijpt,
is dat ik niet een nieuw
superberoep uit wilde vinden.
03:23
some combinedgecombineerde supersuper professionberoep.
57
188627
1983
03:25
I was listingaanbieding things I thought
I was gonna get to be:
58
190634
3377
Ik noemde dingen op
waarvan ik dacht dat ik het zou worden:
03:28
a princessPrinses and a ballerinaBallerina
and an astronautastronaut.
59
194035
3061
een prinses en een ballerina
en een astronaut.
03:32
and I'm prettymooi sure the listlijst
probablywaarschijnlijk wentgegaan on from there.
60
197120
2739
En ik ben er vrij zeker van
dat deze lijst nog langer was,
03:34
I usuallydoorgaans just got cutbesnoeiing off.
61
199883
1998
ik werd meestal gewoon onderbroken.
03:36
It was never a questionvraag
of if I was gonna get to do something
62
201905
2866
Het was nooit de vraag
óf ik iets zou gaan doen,
03:39
so much of a questionvraag of when.
63
204795
2060
maar eerder wanneer.
En ik wist zeker
dat als ik alles zou gaan doen,
03:42
And I was sure that if I was going
to do everything,
64
207278
2477
ik er vaart achter moest zetten,
03:44
that it probablywaarschijnlijk meantbedoelde I had
to moveverhuizing prettymooi quicklysnel,
65
209779
2436
want er was heel veel dat ik wilde doen.
03:47
because there was a lot
of stuffspul I needednodig to do.
66
212239
2246
Dus mijn leven bestond uit haasten.
03:49
So my life was constantlyvoortdurend
in a statestaat of rushinghaasten.
67
214509
2270
Ik was altijd bang om achter te blijven.
03:51
I was always scaredbang
that I was fallingvallend behindachter.
68
216803
2167
En omdat ik ben
opgegroeid in New York,
03:53
And sincesinds I grewgroeide up
in NewNieuw YorkYork CityStad, as farver as I could tell,
69
218994
3380
03:57
rushinghaasten was prettymooi normalnormaal.
70
222398
1826
was het best normaal om je te haasten.
04:00
But, as I grewgroeide up, I had
this sinkingzinken realizationrealisatie,
71
225128
3635
Maar toen ik volwassen werd,
bekroop mij het gevoel
04:04
that I wasn'twas niet gonna get to liveleven
any more than one life.
72
229108
4290
dat ik niet meer dan één leven
zou kunnen leven.
Ik wist alleen hoe het voelde
een tienermeisje in New York City te zijn.
04:08
I only knewwist what it feltvoelde like
to be a teenagetiener- girlmeisje
73
233422
3006
04:11
in NewNieuw YorkYork CityStad,
74
236452
1151
Niet een tienerjongen in Nieuw-Zeeland,
04:12
not a teenagetiener- boyjongen in NewNieuw ZealandZeeland,
75
237627
2291
04:14
not a promProm queenkoningin in KansasKansas.
76
239942
3077
niet de koningin
van het schoolbal in Kansas.
04:17
I only got to see throughdoor my lenslens.
77
243043
1921
Ik kon alleen door míjn lens kijken.
04:19
And it was around this time
that I becamewerd obsessedbezeten with storiesverhalen,
78
244988
3308
En toen kwam ook
mijn obsessie met verhalen,
04:23
because it was throughdoor storiesverhalen
that I was ablein staat to see
79
248320
3127
want door verhalen
was het voor mij mogelijk
om door de bril
van iemand anders te zien,
04:26
throughdoor someoneiemand else'sanders is lenslens,
howeverechter brieflykort or imperfectlygebrekkig.
80
251471
3722
hoe kort of onvolmaakt ook.
En ik snakte naar het horen
van de ervaringen van anderen,
04:30
And I startedbegonnen cravinghunkering hearinggehoor
other people'sPeople's experienceservaringen
81
255589
3112
04:33
because I was so jealousjaloers
that there were entiregeheel liveslevens
82
258725
3563
want ik was zo jaloers
dat er hele levens waren
04:37
that I was never gonna get to liveleven,
83
262312
1691
die ik nooit zou kunnen leven
04:38
and I wanted to hearhoren
about everything that I was missingmissend.
84
264027
2675
en ik wilde over alles horen
wat ik miste.
04:41
And by transitivetransitieve propertyeigendom,
85
266726
1294
En omgekeerd begreep ik
04:42
I realizedrealiseerde that some people
were never gonna get to experienceervaring
86
268044
3229
dat sommige mensen nooit
zouden meemaken
04:46
what it feltvoelde like to be a teenagetiener- girlmeisje
in NewNieuw YorkYork citystad.
87
271297
2684
hoe het voelt een tienermeisje
in New York City te zijn.
04:48
WhichDie meantbedoelde that they weren'twaren niet gonna know
88
274005
1905
Wat betekende dat zij niet zouden weten
04:50
what the subwaymetro riderijden
after your first kisskus feelsvoelt like,
89
275934
3222
hoe de metrorit na je eerste zoen voelt,
04:54
or how quietrustig it getskrijgt when its snowssneeuw.
90
279180
2818
of hoe stil het wordt als het sneeuwt.
04:56
And I wanted them to know,
I wanted to tell them.
91
282022
2612
En ik wilde dat zij dit wisten,
wilde het vertellen.
04:59
And this becamewerd the focusfocus of my obsessionobsessie.
92
284658
2427
En dit werd de focus van mijn obsessie.
05:02
I busiedhield myselfmezelf tellingvertellen storiesverhalen
and sharingdelen storiesverhalen and collectingverzamelen them.
93
287109
3625
Ik begon verhalen te vertellen,
te delen en te verzamelen.
05:05
And it's not untiltot recentlykort geleden
94
290758
1984
En ik realiseer me pas sinds kort
05:07
that I realizedrealiseerde that
I can't always rushstormloop poetrypoëzie.
95
292766
4309
dat ik poëzie niet altijd kan haasten.
05:12
In AprilApril for NationalNationale PoetryPoëzie MonthMaand,
there's this challengeuitdaging
96
297666
3338
Voor de Nationale Poëzie Maand
in april is er een uitdaging
05:15
that manyveel poetsdichters in the poetrypoëzie
communitygemeenschap participatedeelnemen in,
97
301028
3118
waar veel dichters aan meedoen,
05:19
and its calledriep the 30/30 ChallengeUitdaging.
98
304170
2064
het heet de '30/30 Challenge'.
05:21
The ideaidee is you writeschrijven a newnieuwe poemgedicht
99
306551
2722
Het idee is dat je iedere dag
een nieuw gedicht schrijft,
05:24
everyelk singlesingle day
for the entiregeheel monthmaand of AprilApril.
100
309297
2937
gedurende de hele maand april.
05:27
And last yearjaar, I triedbeproefd it
for the first time
101
312916
2056
Vorig jaar heb ik dit
voor het eerst geprobeerd
05:29
and was thrilledblij by the efficiencyrendement
at whichwelke I was ablein staat to produceproduceren poetrypoëzie.
102
314996
4150
en ik was opgewonden over de efficiëntie
waarmee ik poëzie kon produceren.
05:34
But at the endeinde of the monthmaand, I lookedkeek
back at these 30 poemsgedichten I had writtengeschreven
103
319765
3610
Maar aan het eind van de maand
keek ik naar deze 30 gedichten
05:38
and discoveredontdekt that they were
all tryingproberen to tell the samedezelfde storyverhaal,
104
323399
4019
en ontdekte dat ze allemaal
hetzelfde verhaal probeerden te vertellen,
05:42
it had just takeningenomen me 30 triesprobeert to figurefiguur
out the way that it wanted to be told.
105
327442
4809
maar dat ik 30 pogingen nodig had
voor ik wist hoe het verteld wilde worden.
05:47
And I realizedrealiseerde that this is probablywaarschijnlijk truewaar
of other storiesverhalen on an even largergrotere scaleschaal.
106
332275
3921
En ik bedacht me dat dit waarschijnlijk
nog meer geldt voor andere verhalen.
Ik heb verhalen die ik al jaren
probeer te vertellen,
05:51
I have storiesverhalen that I have
triedbeproefd to tell for yearsjaar,
107
336220
2428
05:53
rewritingherschrijven and rewritingherschrijven and constantlyvoortdurend
searchingzoeken for the right wordstekst.
108
338672
4388
die ik herschrijf en herschrijf,
continu zoekend naar de juiste woorden.
05:57
There's a FrenchFrans poetdichter and essayistessayist
by the namenaam of PaulPaul ValValéryRy
109
343084
3285
Er is een Franse dichter
en essayist genaamd Paul Valéry,
06:01
who said a poemgedicht is never
finishedgeëindigd, it is only abandonedverlaten.
110
346393
3476
die zei dat een gedicht nooit af is,
het is slechts in de steek gelaten.
En dit jaagt me angst aan,
06:05
And this terrifiesschrikken me
111
350178
1151
06:06
because it impliesimpliceert that I could keep
re-editingopnieuw bewerken and rewritingherschrijven forevervoor altijd
112
351353
3379
want het houdt in dat ik eeuwig
kan blijven redigeren en schrijven
en dat ik moet beslissen
wanneer een gedicht af is
06:09
and its up to me to decidebesluiten
when a poemgedicht is finishedgeëindigd
113
354756
3453
06:13
and when I can walklopen away from it.
114
358233
2111
en wanneer ik er afstand van kan nemen.
06:15
And this goesgaat directlydirect againsttegen
my very obsessiveobsessief naturenatuur
115
360978
2707
En dit gaat compleet in
tegen mijn erg obsessieve natuur
06:18
to try to find the right answerantwoord
and the perfectperfect wordstekst and the right formformulier.
116
363709
3619
om het juiste antwoord te vinden
en de perfecte woorden en juiste vorm.
06:22
And I use poetrypoëzie in my life,
117
367352
2081
En ik gebruik poëzie in mijn leven
06:24
as a way to help me navigatenavigeren
and work throughdoor things.
118
369457
2712
om me door situaties te sturen
en ermee om te gaan.
06:27
But just because I endeinde the poemgedicht,
doesn't mean that I've solvedopgelost
119
372193
3206
Maar als ik een gedicht beëindig
betekent dat niet automatisch
06:30
what it was I was puzzlingpuzzelen throughdoor.
120
375423
1984
dat ik heb opgelost waar ik mee worstelde.
06:32
I like to revisitopnieuw oldoud poetrypoëzie
121
378001
1834
Ik lees oude gedichten graag opnieuw,
06:34
because it showsshows me exactlyprecies
where I was at that momentmoment
122
379859
3815
want het laat me precies zien
waar ik me op dat moment bevond
06:38
and what it was I was tryingproberen to navigatenavigeren
123
383698
1913
en waar ik op dat moment mee worstelde
06:40
and the wordstekst that I chosekoos to help me.
124
385635
2134
en de woorden die ik koos
om mij daarbij te helpen.
06:43
Now, I have a storyverhaal
125
388468
1353
Ik heb een verhaal
06:44
that I've been stumblingstruikelen
over for yearsjaar and yearsjaar
126
389845
2849
waar ik al jarenlang over struikel
06:47
and I'm not sure if I've foundgevonden
the prefectprefect formformulier,
127
392718
2650
en ik weet niet zeker
of ik de perfecte vorm heb gevonden
06:50
or whetherof this is just one attemptpoging
128
395392
1992
of dat dit slechts één poging is
06:52
and I will try to rewriteherschrijven it laterlater
in searchzoeken of a better way to tell it.
129
397408
3745
en ik het later probeer te herschrijven
in een poging het beter te vertellen.
06:56
But I do know that laterlater, when I look back
130
401177
3000
Maar ik weet dat ik,
als ik er op terugkijk,
06:59
I will be ablein staat to know that
this is where I was at this momentmoment
131
404201
3999
weet dat ik hier
op dit moment was
en dat dit was waar ik me
doorheen moest laveren,
07:03
and this is what I was tryingproberen to navigatenavigeren,
132
408224
2199
07:05
with these wordstekst, here,
in this roomkamer, with you.
133
410447
2827
met deze woorden, hier,
in deze ruimte, met jullie.
07:11
So --
134
416105
1150
Dus --
07:13
SmileGlimlach.
135
418652
1500
Glimlach.
07:20
It didn't always work this way.
136
425310
1484
Het heeft niet altijd zo gewerkt.
07:22
There's a time you had
to get your handshanden dirtyvuil.
137
427874
2407
Er was een tijd dat je
je handen vuil moest maken.
07:25
When you were in the darkdonker,
for mostmeest of it, fumblingonhandige was a givengegeven.
138
430305
3785
Als je in het donker was,
was geklungel meestal een gegeven.
07:29
If you needednodig more
contrastcontrast, more saturationverzadiging,
139
434416
3396
Als je meer contrast,
meer verzadiging nodig had,
07:32
darkerdonkerder darksschaduwkanten zijn aangegeven and brighterhelderder brightsbrights,
140
437836
2103
donderder donker en helderder helder,
07:34
they calledriep it extendedverlengd developmentontwikkeling.
141
439963
2697
noemden ze het verlengde ontwikkeling.
07:37
It meantbedoelde you spentdoorgebracht longerlanger inhalinginademen van
chemicalsChemicaliën, longerlanger up to your wristpols.
142
442684
3302
Het betekende langer chemicaliën
inademen, langer tot aan je polsen.
07:40
It wasn'twas niet always easygemakkelijk.
143
446010
1292
Het was niet altijd makkelijk.
07:42
GrandpaOpa StewartStewart was a NavyMarine photographerfotograaf.
144
447937
2770
Opa Stewart was een marinefotograaf.
07:45
YoungYoung, red-facedrood hoofd
with his sleevesmouwen rolledrolde up,
145
450731
2944
Jong, met appelwangen
en zijn mouwen opgestroopt,
07:48
fistsvuisten of fingersvingers like fatdik rollsbroodjes of coinsmunten,
146
453699
2628
vuisten van vingers
zo dik als rollen met munten,
07:51
he lookedkeek like PopeyePopeye
the sailormatroos man come to life.
147
456351
2820
hij zag eruit als Popeye,
de tot leven gekomen matroos.
07:54
CrookedKrom smileglimlach, tuftTuft of chestborst hairhaar-,
148
459195
2417
Scheve lach, dotje borsthaar,
07:56
he showedtoonden up to WorldWereld WarOorlog IIII,
with a smirkgrijns and a hobbyhobby.
149
461636
3381
kwam hij opdagen bij WOII,
met een grijns en een hobby.
07:59
When they askedgevraagd him if he knewwist
much about photographyfotografie,
150
465041
2666
Toen ze hem vroegen
of hij veel wist van fotografie,
08:02
he liedgelogen, learnedgeleerd to readlezen
EuropeEuropa like a mapkaart,
151
467731
3288
loog hij, leerde Europa
te lezen als een kaart,
08:05
upsidebovenkant down, from the heighthoogte
of a fighterFighter planevlak,
152
471043
3190
op zijn kop, vanaf de hoogte
van een gevechtsvliegtuig,
08:09
cameracamera snappingsnapping, eyelidsoogleden flappingfladderende
153
474257
2501
klikkende camera, flapperende oogleden,
08:11
the darkestdonkerste darksschaduwkanten zijn aangegeven and brightesthelderste brightsbrights.
154
476782
2215
de donkerste donkers
en de helderste helders.
08:13
He learnedgeleerd waroorlog like he could
readlezen his way home.
155
479021
2986
Hij leerde oorlog
alsof hij zich naar huis kon lezen.
08:17
When other menmannen returnedteruggekeerd,
they would put theirhun weaponswapens out to restrust uit,
156
482520
3104
Toen andere mannen terugkeerden
legden zij hun wapens neer,
maar hij nam de lensen
en de camera's mee naar huis.
08:20
but he broughtbracht the lenseslenzen
and the camerascamera's home with him.
157
485648
2627
08:23
OpenedGeopend a shopwinkel, turnedgedraaid it
into a familyfamilie affairaffaire.
158
488299
3063
Hij opende een winkel,
maakte het tot een familiebedrijf.
08:26
My fathervader was borngeboren into this
worldwereld- of blackzwart and whitewit.
159
491386
3420
Mijn vader werd in deze wereld
van zwart-wit geboren.
08:29
His basketballbasketbal handshanden learnedgeleerd
the tinyklein clicksclicks and slidesslides
160
494830
3170
Zijn basketbalhanden leerden
de kleine klikjes en schuifjes
08:32
of lenslens into framemontuur, filmfilm into cameracamera,
161
498024
2571
van lens naar frame, film in de camera,
08:35
chemicalchemisch into plasticplastic binbak.
162
500619
1477
chemicaliën in een plastic bak.
08:37
His fathervader knewwist the equipmentuitrusting
but not the artkunst.
163
502120
2824
Zijn vader kende de apparatuur,
maar niet de kunst.
08:40
He knewwist the darksschaduwkanten zijn aangegeven but not the brightsbrights.
164
505308
1843
Hij kende donker, maar niet licht.
08:42
My fathervader learnedgeleerd the magicmagie,
spentdoorgebracht his time followingvolgend lightlicht.
165
507175
3675
Mijn vader leerde de magie,
volgde het licht.
08:45
OnceEenmaal he traveledgereisd acrossaan de overkant the countryland
to followvolgen a forestBos firebrand,
166
510874
3634
Hij reisde een keer het hele land door
om een bosbrand te volgen,
08:49
huntedgejaagd it with his cameracamera for a weekweek.
167
514532
2555
jaagde er een hele week op
met zijn camera.
08:52
"FollowGa als volgt te the lightlicht," he said.
168
517929
1452
"Volg het licht", zei hij.
08:54
"FollowGa als volgt te the lightlicht."
169
519698
1176
"Volg het licht."
08:55
There are partsonderdelen of me
I only recognizeherken from photographsfoto's.
170
520898
3173
Er zijn delen van mezelf
die ik alleen herken van foto's.
08:58
The loftLoft on WoosterWooster StreetStraat
with the creakykrakende hallwaysgangen,
171
524095
2706
De zolder op Worcester Street
met de krakende gangen,
09:01
the twelve-foottwaalf-voet ceilingsplafonds,
whitewit wallswanden and coldkoude floorsvloeren.
172
526825
2700
de viermeterhoge plafonds,
witte muren en koude vloeren.
09:04
This was my mother'smoeder home,
before she was mothermoeder.
173
529549
2799
Dit was het huis van mijn moeder
voordat ze mijn moeder was.
09:07
Before she was wifevrouw, she was artistartiest.
174
532372
2857
Voordat ze echtgenote was,
was ze kunstenaresse.
09:10
And the only two roomskamers in the househuis,
175
535253
1739
En de enige twee kamers in het huis
09:11
with wallswanden that reachedbereikte
all the way up to the ceilingplafond,
176
537016
2531
met muren die tot aan het plafond reikten
en deuren die open en dicht gingen,
09:14
and doorsdeuren that openedgeopend and closedGesloten,
177
539571
1587
waren de badkamer en de donkere kamer.
09:16
were the bathroombadkamer and the darkroomDarkroom.
178
541182
2261
09:18
The darkroomDarkroom she builtgebouwd herselfzichzelf,
179
543814
2079
De donkere kamer die ze zelf had gebouwd
09:20
with custom-madeop maat gemaakte stainlessRVS steelstaal sinksputten,
an 8x10 bedbed enlargervergroter
180
545917
4595
met op maat gemaakte rvs wasbakken,
een 8x10-vergroter
die door een gigantisch handvat
naar boven en beneden bewoog,
09:25
that movedverhuisd up and down
by a giantreusachtig handhand- crankzwengel,
181
550536
2412
een batterij van gekleurde lichten,
09:27
a bankbank of color-balancedkleur in evenwicht is gebracht lightslichten,
182
552972
1683
een glaswand om afdrukken te bekijken,
09:29
a whitewit glassglas wallmuur for viewingviewing printsprints,
183
554679
1965
09:31
a dryingdrogen rackrek that movedverhuisd
in and out from the wallmuur.
184
556668
2342
een droogrek dat in en uit de muur bewoog.
Mijn moeder bouwde een doka voor zichzelf.
09:33
My mothermoeder builtgebouwd herselfzichzelf a darkroomDarkroom.
185
559034
2086
09:36
MadeGemaakt it her home.
186
561144
1263
Maakte het haar thuis.
09:37
FellViel in love with a man
with basketballbasketbal handshanden,
187
562431
2660
Werd verliefd op een man
met basketbalhanden,
09:40
with the way he lookedkeek at lightlicht.
188
565115
1880
met de manier waarop hij naar licht keek.
09:42
They got marriedgetrouwd. Had a babybaby.
189
567375
2083
Ze trouwden. Kregen een kind.
09:44
MovedVerplaatst to a househuis nearin de buurt a parkpark.
190
569482
2190
Verhuisden naar een huis bij een park.
09:46
But they keptgehouden the loftLoft on WoosterWooster StreetStraat
191
571696
1913
Maar ze hielden de zolder aan
09:48
for birthdayverjaardag partiespartijen and treasureschat huntshunts.
192
573633
2549
voor verjaardagspartijtjes en schatzoeken.
09:51
The babybaby tippedgetipt the grayscalegrijswaarden,
193
576206
2404
De baby bracht de grijswaarden uit balans,
09:53
filledgevulde her parents'ouders photofoto albumsalbums
with redrood balloonsballonnen and yellowgeel icingslagroom.
194
578634
3635
vulde de fotoalbums van haar ouders
met rode ballonnen en gele taartglazuur.
09:57
The babybaby grewgroeide into a girlmeisje
withoutzonder frecklessproeten,
195
582293
2769
De baby werd een meisje zonder sproeten
09:59
with a crookedscheef smileglimlach,
196
585086
1492
met een scheve lach,
10:01
who didndidn’t understandbegrijpen why her friendsvrienden
did not have darkroomsdarkrooms in theirhun houseshuizen,
197
586602
4460
dat niet begreep waarom haar vriendjes
thuis geen donkere kamer hadden,
10:05
who never saw her parentsouders kisskus,
198
591086
1912
dat haar ouders nooit zag zoenen,
10:07
who never saw them holdhouden handshanden.
199
593022
1532
dat ze nooit hand in hand zag.
Maar op een dag kwam er nog een baby.
10:09
But one day, anothereen ander babybaby showedtoonden up.
200
595006
1738
10:11
This one with perfectperfect straightrecht
hairhaar- and bubblebubbel gumGOM cheeksWangen.
201
596768
3183
Deze met perfect steil haar
en kauwgomballenwangen.
10:14
They namedgenaamd him sweetzoet potatoaardappel.
202
599975
1626
Ze noemden hem zoete aardappel.
10:16
When he laughedlachte, he laughedlachte so loudlyluid
203
601625
1932
Als hij lachte, lachte hij zo hard
10:18
he scaredbang the pigeonsduiven on the firebrand escapeontsnappen
204
603581
2158
dat de duiven op de brandtrap
ervan schrokken.
10:20
And the fourvier of them livedleefden
in that househuis nearin de buurt the parkpark.
205
605763
2976
En deze vier woonden
in dat huis bij het park.
10:23
The girlmeisje with no frecklessproeten,
the sweetzoet potatoaardappel boyjongen,
206
608763
2555
Het meisje zonder sproeten,
het zoete-aardappeljochie,
10:26
the basketballbasketbal fathervader and darkroomDarkroom mothermoeder
207
611342
2126
de basketbalvader en de doka-moeder
10:28
and they litlit theirhun candleskaarsen
and said theirhun prayersgebeden,
208
613492
2628
en ze deden hun kaarsjes aan
en zeiden hun gebeden,
10:31
and the cornershoeken of the photographsfoto's curledgekruld.
209
616144
2054
en de hoeken van de foto's krulden.
10:33
One day, some towerstorens fellviel.
210
618959
2508
Op een dag vielen er wat torens.
10:36
And the househuis nearin de buurt the parkpark
becamewerd a househuis underonder ashAsh, so they escapedontsnapt
211
621491
3729
En het huis bij het park
werd een huis onder as, dus ze ontsnapten
10:40
in backpacksRugzakken, on bicyclesfietsen to darkroomsdarkrooms
212
625244
3263
in rugzakken, op de fiets
naar donkere kamers.
10:43
But the loftLoft of WoosterWooster StreetStraat
was builtgebouwd for an artistartiest,
213
628531
2829
Maar de zolder op Worcester Street
was voor een kunstenaar,
10:46
not a familyfamilie of pigeonsduiven,
214
631384
2754
niet voor een familie duiven
en muren die niet
tot aan het plafond reiken,
10:49
and wallswanden that do not reachberijk the ceilingplafond
do not holdhouden in the yellingschreeuwen
215
634162
3372
houden geschreeuw niet tegen,
10:52
and the man with basketballbasketbal handshanden
put his weaponswapens out to restrust uit.
216
637558
4242
en de man met basketbalhanden
legde zijn wapens ten ruste.
10:56
He could not fightstrijd this waroorlog,
and no mapskaarten pointedpuntig home.
217
641824
3239
Hij kon in deze oorlog niet vechten
en geen kaart wees naar huis.
11:00
His handshanden no longerlanger fitpassen his cameracamera,
218
645442
2199
Zijn handen pasten
niet meer bij zijn camera,
11:02
no longerlanger fitpassen his wife'svrouw,
219
647665
1587
niet meer bij die van zijn vrouw,
11:04
no longerlanger fitpassen his bodylichaam.
220
649276
1436
pasten niet meer bij zijn lijf.
11:06
The sweetzoet potatoaardappel boyjongen mashedpuree
his fistsvuisten into his mouthmond
221
651299
2684
Het zoete-aardappeljong propte
zijn vuisten in zijn mond
11:08
untiltot he had nothing more to say.
222
654007
1573
tot hij niets meer te zeggen had.
11:10
So, the girlmeisje withoutzonder frecklessproeten
wentgegaan treasureschat huntingjacht- on her owneigen.
223
655604
3298
Dus ging het meisje zonder sproeten
zelf naar schatten zoeken.
11:14
And on WoosterWooster StreetStraat, in a buildinggebouw
with the creakykrakende hallwaysgangen
224
659497
3411
En op Worcester Street,
in een gebouw met krakende gangen
en de zolder met viermeterhoge plafonds
11:17
and the loftLoft with the 12-foot-voet ceilingsplafonds
225
662932
1828
11:19
and the darkroomDarkroom with too manyveel sinksputten
226
664784
1968
en de doka met teveel wasbakken
11:21
underonder the color-balancedkleur in evenwicht is gebracht lightslichten,
she foundgevonden a noteNotitie,
227
666776
2522
onder de gekleurde lichten
vond ze een briefje
11:24
tackedgeplakt to the wallmuur with a thumb-tackduim-tack,
left over from a time before towerstorens,
228
669322
4253
tegen de muur vastgepind met een punaise,
een overblijfsel uit een tijd vóór torens,
11:28
from the time before babiesbabies.
229
673933
2631
uit de tijd voor babies.
11:31
And the noteNotitie said: "A guy sure loveshoudt
the girlmeisje who workswerken in the darkroomDarkroom."
230
676588
4932
Op het briefje stond: "Een man houd echt
van de vrouw die in de doka werkt."
11:37
It was a yearjaar before my fathervader
pickeduitgekozen up a cameracamera again.
231
682758
2952
Het duurde een jaar voordat mijn vader
weer een camera oppakte.
11:41
His first time out, he followedgevolgd
the ChristmasKerst lightslichten,
232
686238
2538
Die eerste keer
volgde hij de kerstverlichting,
11:43
dottingpuntjes theirhun way throughdoor
NewNieuw YorkYork City'sVan stad treesbomen,
233
688800
2483
die als stipjes waren
in New York City's bomen,
11:46
tinyklein dotsstippen of lightlicht, blinkingknipperen out at him
from out of the darkestdonkerste darksschaduwkanten zijn aangegeven.
234
691307
4699
kleine lichtpuntjes, knipogend naar hem
vanuit de donkerste duisternissen.
11:50
A yearjaar laterlater he traveledgereisd
acrossaan de overkant the countryland to followvolgen a forestBos firebrand
235
696030
3898
Een jaar later reisde hij het land door
om een bosbrand te volgen
11:54
stayedverbleef for a weekweek huntingjacht-
it with his cameracamera,
236
699952
2512
jaagde er een week op met zijn camera,
11:57
it was ravagingteistert the WestWest CoastKust
237
702488
1852
hij verwoestte de westkust,
11:59
eatingaan het eten 18-wheeler-wheeler truckstrucks in its strideStride.
238
704364
2230
at onderweg grote vrachtwagens op.
12:01
On the other sidekant of the countryland,
239
706618
1579
Aan de andere kant van het land
ging ik naar school
12:03
I wentgegaan to classklasse and wroteschreef a poemgedicht
in the marginsmarges of my notebookNotebook.
240
708221
3358
en schreef een gedicht
in de kantlijn van een schrift.
12:06
We have bothbeide learnedgeleerd the artkunst of capturevangst.
241
711603
1960
We hebben beiden de kunst
van het vastleggen geleerd.
12:08
Maybe we are learningaan het leren
the artkunst of embracingomarmen.
242
714059
2853
Misschien leren we
de kunst van het omhelzen.
12:11
Maybe we are learningaan het leren
the artkunst of lettingverhuur go.
243
716936
3103
Misschien leren we
de kunst van het loslaten.
12:16
(ApplauseApplaus)
244
721357
4666
(Applaus)
Translated by Annika Brouwer
Reviewed by Peter Van de Ven

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Sarah Kay - Poet
A performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool.

Why you should listen

Plenty of 14-year-old girls write poetry. But few hide under the bar of the famous Bowery Poetry Club in Manhattan’s East Village absorbing the talents of New York’s most exciting poets. Not only did Sarah Kay do that -- she also had the guts to take its stage and hold her own against performers at least a decade her senior. Her talent for weaving words into poignant, funny, and powerful performances paid off.

Sarah holds a Masters degree in the art of teaching from Brown University and an honorary doctorate in humane letters from Grinnell College. Her first book, B, was ranked the number one poetry book on Amazon.com. Her second book, No Matter the Wreckage, is available from Write Bloody Publishing.

Sarah also founded Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Project VOICE runs performances and workshops to encourage people to engage in creative self-expression in schools and communities around the world.

More profile about the speaker
Sarah Kay | Speaker | TED.com