ABOUT THE SPEAKER
Isabel Allende - Novelist
Isabel Allende writes stories of passion. Her novels and memoirs, including The House of the Spirits and Eva Luna, tell the stories of women and men who live with passionate commitment -- to love, to their world, to an ideal.

Why you should listen

As a novelist and memoirist, Isabel Allende writes of passionate lives, including her own. Born into a Chilean family with political ties, she went into exile in the United States in the 1970s—an event that, she believes, created her as a writer. Her voice blends sweeping narrative with touches of magical realism; her stories are romantic, in the very best sense of the word. Her novels include The House of the SpiritsEva Luna and The Stories of Eva Luna, and her latest, Maya's Notebook and Ripper. And don't forget her adventure trilogy for young readers— City of the BeastsKingdom of the Golden Dragon and Forest of the Pygmies.

As a memoirist, she has written about her vision of her lost Chile, in My Invented Country, and movingly tells the story of her life to her own daughter, in Paula. Her book Aphrodite: A Memoir of the Senses memorably linked two sections of the bookstore that don't see much crossover: Erotica and Cookbooks. Just as vital is her community work: The Isabel Allende Foundation works with nonprofits in the San Francisco Bay Area and Chile to empower and protect women and girls—understanding that empowering women is the only true route to social and economic justice.

More profile about the speaker
Isabel Allende | Speaker | TED.com
TED2007

Isabel Allende: Tales of passion

Isabel Allende vertelt verhalen over passie

Filmed:
4,998,808 views

Schrijfster en activiste Isabel Allende praat in dit praatje over vrouwen, creativiteit, de definitie van feminisme -- en natuurlijk over passie.
- Novelist
Isabel Allende writes stories of passion. Her novels and memoirs, including The House of the Spirits and Eva Luna, tell the stories of women and men who live with passionate commitment -- to love, to their world, to an ideal. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
Thank you so much. It's really scaryeng to be here
0
1000
3000
Hartelijk bedankt. Het is echt eng om hier te zijn
00:16
amongtussen the smartestslimste of the smartslim.
1
4000
2000
te midden van de allerslimsten.
00:19
I'm here to tell you a fewweinig talesverhalen of passionpassie.
2
7000
3000
Ik ben hier om u een paar verhalen over passie te vertellen.
00:23
There's a JewishJoodse sayinggezegde that I love.
3
11000
2000
Er is een Joods spreekwoord dat ik geweldig vind.
00:26
What is truerwaarder than truthwaarheid? AnswerAntwoord: The storyverhaal.
4
14000
5000
Wat is werkelijker dan de werkelijkheid? Antwoord: het verhaal.
00:33
I'm a storytellerVerteller. I want to conveyoverbrengen something that is truerwaarder than truthwaarheid
5
21000
4000
Ik vertel verhalen. Ik wil iets overbrengen wat werkelijker dan de werkelijkheid is
00:38
about our commongemeenschappelijk humanityde mensheid.
6
26000
1000
wat betreft onze gewone menselijkheid.
00:40
All storiesverhalen interestinteresseren me, and some hauntachtervolgen me
7
28000
3000
Ik ben geïnteresseerd in alle verhalen en sommige achtervolgen me
00:43
untiltot I endeinde up writingschrift them.
8
31000
2000
totdat ik ze uiteindelijk opschrijf.
00:46
CertainBepaalde themesthema's keep comingkomt eraan up:
9
34000
1000
Bepaalde thema's komen steeds weer aan de orde:
00:48
justicegerechtigheid, loyaltyloyaliteit, violencegeweld, deathdood, politicalpolitiek and socialsociaal issueskwesties,
10
36000
6000
gerechtigheid, loyaliteit, geweld, dood, politieke en sociale kwesties,
00:54
freedomvrijheid.
11
42000
1000
vrijheid.
00:56
I'm awarebewust of the mysterymysterie around us,
12
44000
2000
Ik ben me bewust van het mysterie om ons heen
00:59
so I writeschrijven about coincidencestoevalligheden, premonitionsvoorgevoelens,
13
47000
2000
dus schrijf ik over toeval, voorgevoelens,
01:02
emotionsemoties, dreamsdromen, the powermacht of naturenatuur, magicmagie.
14
50000
4000
emoties, dromen, de kracht van de natuur, magie.
01:08
In the last 20 yearsjaar I have publishedgepubliceerd a fewweinig booksboeken,
15
56000
3000
In de afgelopen 20 jaar heb ik een aantal boeken gepubliceerd,
01:11
but I have livedleefden in anonymityanonimiteit untiltot FebruaryFebruari of 2006,
16
59000
4000
maar ik bleef anoniem tot februari 2006,
01:16
when I carriedgedragen the OlympicOlympisch flagvlag in the WinterWinter OlympicsOlympische spelen in ItalyItalië.
17
64000
3000
toen ik de olympische vlag op de Olympische Winterspelen in Italië mocht dragen.
01:20
That madegemaakt me a celebrityberoemdheid. Now people recognizeherken me in Macy'sMacy's,
18
68000
5000
Dat maakte mij tot een beroemdheid. Nu herkennen mensen me in Macy's
01:25
and my grandchildrenkleinkinderen think that I'm coolkoel.
19
73000
3000
en vinden mijn kleinkinderen me cool.
01:28
(LaughterGelach)
20
76000
1000
(Gelach)
01:29
AllowToestaan me to tell you about my fourvier minutesnotulen of fameroem.
21
77000
2000
Ik zal u vertellen over mijn vier minuten van beroemdheid.
01:32
One of the organizersorganisatoren of the OlympicOlympisch ceremonyceremonie,
22
80000
3000
Eén van de organisatoren van de olympische ceremonie,
01:35
of the openingopening ceremonyceremonie,
23
83000
1000
van de openingsceremonie,
01:37
calledriep me and said that I had been selectedgekozen
24
85000
2000
belde me op en zei dat ik was uitgekozen
01:39
to be one of the flag-bearersvlag-dragers.
25
87000
1000
om één van de vlaggendragers te zijn.
01:42
I repliedantwoordde that surelyzeker this was a casegeval of mistakenverkeerd identityidentiteit
26
90000
3000
Ik antwoordde dat er sprake van een persoonsverwisseling moest zijn
01:45
because I'm as farver as you can get from beingwezen an athleteatleet.
27
93000
3000
want ik ben allesbehalve een atleet.
01:48
ActuallyEigenlijk, I wasn'twas niet even sure that I could go around the stadiumstadion
28
96000
3000
Ik was er niet eens van overtuigd dat ik het stadion zou kunnen rondlopen
01:51
withoutzonder a walkerwandelaar.
29
99000
1000
zonder looprek.
01:52
(LaughterGelach)
30
100000
2000
(Gelach)
01:54
I was told that this was no laughinglachend matterer toe doen.
31
102000
2000
Er werd me gezegd dat het een serieuze aangelegenheid was.
01:57
This would be the first time
32
105000
1000
Het zou de eerste keer zijn
01:58
that only womenvrouw would carrydragen the OlympicOlympisch flagvlag.
33
106000
3000
dat de olympische vlag alleen door vrouwen zou worden gedragen.
02:01
FiveVijf womenvrouw, representingvertegenwoordigen fivevijf continentscontinenten,
34
109000
3000
Vijf vrouwen die vijf continenten vertegenwoordigen,
02:04
and threedrie OlympicOlympisch goldgoud medalmedaille winnerswinnaars.
35
112000
3000
en drie olympische gouden medaillewinnaars.
02:08
My first questionvraag was, naturallyvan nature,
36
116000
2000
Mijn eerste vraag was, natuurlijk,
02:10
what was I going to wearslijtage?
37
118000
1000
wat trek ik aan?
02:12
(LaughterGelach)
38
120000
1000
(Gelach)
02:13
A uniformuniform, she said,
39
121000
1000
Een uniform, zei ze,
02:15
and askedgevraagd for my measurementsafmetingen.
40
123000
1000
en vroeg welke maat ik had.
02:17
My measurementsafmetingen.
41
125000
1000
Mijn maat.
02:18
I had a visionvisie of myselfmezelf in a fluffypluizig anorakAnorak,
42
126000
3000
Ik zag het al helemaal voor me hoe ik er in een donsparka
02:21
looking like the MichelinMichelin Man.
43
129000
2000
uit zou zien als het Michelinmannetje.
02:23
(LaughterGelach)
44
131000
1000
(Gelach)
02:24
By the middlemidden- of FebruaryFebruari,
45
132000
1000
Halverwege februari,
02:26
I foundgevonden myselfmezelf in TurinTurijn, where enthusiasticenthousiaste crowdsmenigten
46
134000
3000
was ik in Turijn, waar een enthousiast publiek
02:29
cheeredjuichten when any of the 80 OlympicOlympisch teamsteams was in the streetstraat.
47
137000
4000
juichte als welk van de 80 olympische teams dan ook op straat was.
02:34
Those athletesatleten had sacrificedopgeofferd everything to competeconcurreren in the gamesspellen.
48
142000
4000
Deze atleten hadden alles opgeofferd om aan de spelen deel te kunnen nemen.
02:39
They all deservedverdiende to winwinnen, but there's the elementelement of luckgeluk.
49
147000
3000
Ze verdienden allemaal te winnen, maar er is de geluksfactor.
02:43
A speckSpeck of snowsneeuw, an inchduim of iceijs-, the forcedwingen of the windwind,
50
151000
4000
Een piepklein sneeuwvlokje, een dun laagje ijs, de kracht van de wind
02:47
can determinebepalen the resultresultaat of a racerace or a gamespel.
51
155000
3000
kunnen een race of wedstrijd beslissen.
02:51
HoweverEchter, what mattersaangelegenheden mostmeest -- more than trainingopleiding or luckgeluk -- is the hearthart-.
52
159000
5000
Echter, het belangrijkste -- belangrijker dan training of geluk-- is iemands hart.
02:57
Only a fearlessonverschrokken and determinedvastbesloten hearthart- will get the goldgoud medalmedaille.
53
165000
4000
Alleen een onbevreesd en vastberaden hart zal de gouden medaille krijgen.
03:02
It is all about passionpassie.
54
170000
1000
Het gaat om passie.
03:04
The streetsstraten of TurinTurijn were coveredbedekt with redrood postersposters
55
172000
4000
De straten van Turijn hingen vol met rode posters
03:08
announcingaankondiging the sloganslogan of the OlympicsOlympische spelen.
56
176000
2000
die het motto van de Olympische Spelen aankondigden.
03:11
PassionPassie liveslevens here. Isn't it always truewaar?
57
179000
4000
Passie leeft hier. Dat klopt, niet waar?
03:16
HeartHart is what drivesdrives us and determinesbepaalt our fatelot.
58
184000
4000
Het hart drijft ons voort en beslist ons lot.
03:20
That is what I need for my characterstekens in my booksboeken:
59
188000
3000
Dat heb ik nodig voor de personages in mijn boeken:
03:24
a passionatehartstochtelijk hearthart-.
60
192000
1000
een gepassioneerd hart.
03:26
I need mavericksMavericks, dissidentsdissidenten, adventurersavonturiers, outsidersbuitenstaanders and rebelsrebellen,
61
194000
5000
Ik heb behoefte aan individualisten, dissidenten, avonturiers, buitenstaanders en rebellen
03:31
who askvragen questionsvragen, bendbocht the rulesreglement and take risksrisico's.
62
199000
4000
die vragen stellen, de regels aanpassen en risico's nemen.
03:35
People like all of you in this roomkamer.
63
203000
2000
Mensen zoals jullie allemaal hier.
03:38
NiceMooi people with commongemeenschappelijk sensezin do not make interestinginteressant characterstekens.
64
206000
5000
Aardige mensen met gezond verstand zijn geen interessante personages.
03:43
(LaughterGelach)
65
211000
1000
(Gelach)
03:44
They only make good formervoormalig spousesechtgenoten.
66
212000
2000
Ze zijn alleen goede ex-mannen.
03:46
(LaughterGelach)
67
214000
2000
(Gelach)
03:48
(ApplauseApplaus)
68
216000
3000
(Applaus)
03:51
In the greengroen roomkamer of the stadiumstadion, I metleerde kennen the other flagvlag bearersdragers:
69
219000
3000
In de artiestenfoyer van het stadion ontmoette ik de andere vlaggendragers:
03:54
threedrie athletesatleten, and the actressesactrices SusanSusan SarandonSarandon and SophiaSophia LorenLoren.
70
222000
5000
drie atletes en de actrices Susan Sarandon en Sophia Loren.
04:00
AlsoOok, two womenvrouw with passionatehartstochtelijk heartsharten:
71
228000
2000
Ook twee vrouwen met een gepassioneerd hart.
04:02
WangariWangari MaathaiMaathai, the NobelNobel prizewinnerprijswinnaar from KenyaKenia
72
230000
4000
Wangari Maathai, de Nobelprijswinnares uit Kenia,
04:06
who has plantedgeplant 30 millionmiljoen treesbomen. And by doing so,
73
234000
3000
die 30 miljoen bomen heeft geplant. En door dit te doen,
04:09
she has changedveranderd the soilbodem, the weatherweer,
74
237000
3000
heeft ze de grond veranderd, het weer,
04:12
in some placesplaatsen in AfricaAfrika, and of courseCursus
75
240000
3000
op sommige plaatsen in Afrika en natuurlijk
04:15
the economiceconomisch conditionsvoorwaarden in manyveel villagesdorpen.
76
243000
2000
de economische omstandigheden in vele dorpen.
04:18
And SomalySomaly MamMam, a CambodianCambodjaanse activistactivist who fightsgevechten passionatelyMet passie
77
246000
5000
En Somaly Mam, een Cambodjaanse activiste die gepassioneerd strijdt
04:23
againsttegen childkind prostitutionprostitutie.
78
251000
1000
tegen kinderprostitutie.
04:25
When she was 14 yearsjaar oldoud, her grandfathergrootvader solduitverkocht her to a brothelbordeel.
79
253000
4000
Toen ze 14 jaar oud was, werd ze door haar grootvader aan een bordeel verkocht.
04:30
She told us of little girlsmeisjes rapedverkracht by menmannen who believe that
80
258000
4000
Ze vertelde ons over kleine meisjes die worden verkracht door mannen die geloven dat
04:34
havingmet sexseks with a very youngjong virginMaagd will curegenezen them from AIDSAIDS.
81
262000
3000
sex met een hele jonge maagd hen zal genezen van AIDS.
04:38
And of brothelsbordelen where childrenkinderen are forcedgedwongen to receivete ontvangen fivevijf,
82
266000
4000
En over bordelen waar kinderen worden gedwongen om 5,
04:42
15 clientsclients perper day,
83
270000
2000
15 klanten per dag te ontvangen
04:44
and if they rebelrebel, they are torturedgemarteld with electricityelektriciteit.
84
272000
3000
en als ze zich verzetten, worden ze met electriciteit gemarteld.
04:49
In the greengroen roomkamer I receivedontvangen my uniformuniform.
85
277000
2000
In de artiestenfoyer kreeg ik mijn uniform.
04:52
It was not the kindsoort of outfitoutfit that I normallynormaal wearslijtage,
86
280000
2000
Het was niet een outfit die ik normaal zou dragen,
04:55
but it was farver from the MichelinMichelin Man suitpak
87
283000
2000
maar het was ook geenzins het Michelinmannetjespak
04:57
that I had anticipatedverwacht. Not badslecht, really.
88
285000
3000
dat ik had verwacht. Helemaal niet zo gek.
05:00
I lookedkeek like a refrigeratorkoelkast.
89
288000
1000
Ik zag eruit als een koelkast.
05:02
(LaughterGelach)
90
290000
1000
(Gelach)
05:03
But so did mostmeest of the flag-bearersvlag-dragers, exceptbehalve SophiaSophia LorenLoren,
91
291000
3000
Maar zo zagen de meeste vlaggendragers eruit, behalve Sophia Loren,
05:07
the universaluniverseel symbolsymbool of beautyschoonheid and passionpassie.
92
295000
3000
het universele symbool van schoonheid en passie.
05:10
SophiaSophia is over 70 and she lookslooks great.
93
298000
3000
Sophie is de 70 gepasseerd en ziet er geweldig uit.
05:14
She's sexysexy, slimslank and talllang, with a deepdiep tanTan.
94
302000
4000
Ze is sexy, slank en lang, met een diep zongebruinde kleur.
05:18
Now, how can you have a deepdiep tanTan and have no wrinklesrimpels?
95
306000
3000
Hoe kan je zo zongebruind zijn en geen rimpels hebben?
05:22
I don't know.
96
310000
1000
Ik weet het niet.
05:23
When askedgevraagd in a TVTV interviewinterview, "How could she look so good?"
97
311000
4000
Toen haar in een televisie-interview werd gevraagd, "Hoe krijgt u het voor elkaar er zo goed uit te zien?"
05:28
She repliedantwoordde, "PostureHouding. My back is always straightrecht,
98
316000
4000
Antwoordde ze, "Houding". Mijn rug is altijd recht
05:33
and I don't make oldoud people'sPeople's noisesgeluiden."
99
321000
2000
en ik maak geen oude mensengeluiden."
05:35
(LaughterGelach)
100
323000
2000
(Gelach)
05:37
So, there you have some freegratis adviceadvies
101
325000
2000
Zo, alstublieft, gratis advies
05:39
from one of the mostmeest beautifulmooi womenvrouw on earthaarde.
102
327000
3000
van één van de mooiste vrouwen ter wereld.
05:42
No gruntinggrommend, no coughinghoesten, no wheezingpiepende ademhaling,
103
330000
3000
Niet knorren, niet hoesten, niet hijgen,
05:45
no talkingpratend to yourselvesuzelf, no fartingscheten.
104
333000
2000
niet tegen jezelf praten, geen scheten laten.
05:47
(LaughterGelach)
105
335000
1000
(Gelach)
05:48
Well, she didn't say that exactlyprecies.
106
336000
1000
Nou ja, dat waren niet precies haar woorden.
05:50
(LaughterGelach)
107
338000
2000
(Gelach)
05:52
At some pointpunt around midnightmiddernacht,
108
340000
2000
Zo rond middernacht
05:54
we were summonedopgeroepen to the wingscoulissen of the stadiumstadion,
109
342000
2000
werden we bijeengeroepen in de coulissen van het stadion,
05:56
and the loudspeakersluidsprekers announcedaangekondigd the OlympicOlympisch flagvlag, and the musicmuziek- startedbegonnen --
110
344000
4000
en de luidsprekers kondigden de olympische vlag aan en de muziek werd gestart --
06:00
by the way, the samedezelfde musicmuziek- that startsstarts here,
111
348000
2000
trouwens dezelfde muziek die hier wordt gebruikt,
06:02
the AidaAida MarchMaart.
112
350000
1000
de Aida mars.
06:04
SophiaSophia LorenLoren was right in frontvoorkant of me -- she's a footvoet tallergroter than I am,
113
352000
5000
Sophia Loren stond direct voor me -- ze is een voet groter dan ik,
06:09
not countingtelling the poofyflikkerachtig hairhaar-.
114
357000
2000
als je haar getoupeerde haar niet meetelt.
06:11
(LaughterGelach)
115
359000
1000
(Gelach)
06:12
She walkedwandelde elegantlyelegant, like a giraffeGiraffe on the AfricanAfrikaanse savannahSavannah,
116
360000
4000
Ze liep elegant als een giraffe over de Afrikaanse savanne
06:17
holdingbezit the flagvlag on her shoulderschouder. I joggedrende behindachter
117
365000
4000
terwijl ze de vlag tegen haar schouder hield. Ik jogde er achteraan --
06:21
(LaughterGelach)
118
369000
1000
(Gelach)
06:22
-- on my tiptoesSpitzen -- holdingbezit the flagvlag on my extendedverlengd armarm,
119
370000
4000
-- op mijn tenen, terwijl ik de vlag op mijn uitgestrekte arm vasthield,
06:27
so that my headhoofd was actuallywerkelijk underonder the damnvloek flagvlag.
120
375000
3000
zodat mijn hoofd zich feitelijk onder de verdomde vlag bevond.
06:30
(LaughterGelach)
121
378000
2000
(Gelach)
06:32
All the camerascamera's were, of courseCursus, on SophiaSophia.
122
380000
2000
Alle camera's waren natuurlijk op Sophia gericht.
06:35
That was fortunateGelukkig for me, because in mostmeest presspers photosfoto's
123
383000
3000
Dat was gunstig voor mij, want in de meeste persfoto's
06:38
I appearverschijnen too, althoughhoewel oftenvaak betweentussen Sophia'sSophia's legsbenen.
124
386000
4000
ben ik ook te zien, hoewel vaak tussen Sophia's benen.
06:42
(LaughterGelach)
125
390000
2000
(Gelach)
06:44
A placeplaats where mostmeest menmannen would love to be.
126
392000
3000
Een plek waar de meeste mannen graag zouden willen zijn.
06:47
(LaughterGelach)
127
395000
1000
(Gelach)
06:48
(ApplauseApplaus)
128
396000
3000
(Applaus)
06:51
The bestbeste fourvier minutesnotulen of my entiregeheel life
129
399000
3000
De beste vier minuten van mijn hele leven
06:54
were those in the OlympicOlympisch stadiumstadion.
130
402000
2000
waren die in het olympisch stadion.
06:56
My husbandman is offendedbeledigd when I say this --
131
404000
3000
Mijn man is beledigd als ik dit zeg --
06:59
althoughhoewel I have explaineduitgelegd to him that what we do in privateprivaat
132
407000
3000
hoewel ik hem heb uitgelegd dat wat we privé doen
07:02
usuallydoorgaans takes lessminder than fourvier minutesnotulen --
133
410000
2000
meestal korter dan vier minuten duurt --
07:04
(LaughterGelach)
134
412000
1000
(Gelach)
07:05
-- so he shouldn'tmoet niet take it personallypersoonlijk.
135
413000
2000
-- dus hij moet het maar niet als een persoonlijke belediging opvatten.
07:08
I have all the presspers clippingsknipsels of those fourvier magnificentprachtig minutesnotulen,
136
416000
4000
Ik heb alle krantenknipsels van deze vier indrukwekkende minuten
07:12
because I don't want to forgetvergeten them
137
420000
2000
omdat ik ze niet wil vergeten
07:14
when oldoud ageleeftijd destroysvernietigt my brainhersenen cellscellen.
138
422000
3000
als ouderdom mijn hersencellen vernietigt.
07:17
I want to carrydragen in my hearthart- forevervoor altijd the keysleutel wordwoord of the OlympicsOlympische spelen --
139
425000
4000
Ik wil in mijn hart voor altijd het sleutelwoord van de Olympische Spelen dragen --
07:21
passionpassie.
140
429000
2000
passie.
07:23
So here'shier is a taleverhaal of passionpassie.
141
431000
2000
Zo, het volgende verhaal gaat over passie.
07:26
The yearjaar is 1998, the placeplaats is a prisongevangenis campkamp
142
434000
4000
Het speelt in 1998, in een gevangenenkamp
07:30
for TutsiTutsi refugeesvluchtelingen in CongoCongo.
143
438000
2000
voor Tutsi-vluchtelingen in Congo.
07:32
By the way, 80 percentprocent of all refugeesvluchtelingen and displacedverplaatste people in the worldwereld-
144
440000
6000
Trouwens, 80 procent van alle vluchtelingen en ontheemden in de wereld
07:38
are womenvrouw and girlsmeisjes.
145
446000
1000
zijn vrouwen en meisjes.
07:40
We can call this placeplaats in CongoCongo a deathdood campkamp,
146
448000
3000
We kunnen deze plek in Congo een dodenkamp noemen
07:43
because those who are not killedgedood will diedood gaan of diseaseziekte or starvationuithongering.
147
451000
4000
want de vluchtelingen die niet worden vermoord, zullen sterven aan ziekte of honger.
07:48
The protagonistsprotagonisten of this storyverhaal
148
456000
3000
De protagonisten van dit verhaal
07:51
are a youngjong womanvrouw, RoseRose MapendoMapendo, and her childrenkinderen.
149
459000
3000
zijn een jonge vrouw, Rose Mapendo, en haar kinderen.
07:55
She's pregnantzwanger and a widowweduwe.
150
463000
2000
Ze is zwanger en weduwe.
07:57
SoldiersSoldaten have forcedgedwongen her to watch
151
465000
2000
Soldaten hebben haar gedwongen toe te kijken
07:59
as her husbandman was torturedgemarteld and killedgedood.
152
467000
2000
hoe haar man werd gemarteld en vermoord.
08:02
SomehowEen of andere manier she managesbeheert to keep her sevenzeven childrenkinderen alivelevend,
153
470000
3000
Op de een of andere manier slaagt ze erin haar 7 kinderen in leven te houden
08:06
and a fewweinig monthsmaanden laterlater, she givesgeeft birthgeboorte to prematureprematuur twinsTwins.
154
474000
3000
en een paar maanden later schenkt ze het leven aan een te vroeg geboren tweeling.
08:10
Two tinyklein little boysjongens.
155
478000
1000
Twee piepkleine jongens.
08:12
She cutsbezuinigingen the umbilicalnavelstreng cordkoord with a stickstok,
156
480000
2000
Ze snijdt de navelstreng door met een stok
08:15
and tiesbanden it with her owneigen hairhaar-.
157
483000
2000
en bindt hem af met haar eigen haar.
08:18
She namesnamen the twinsTwins after the camp'skamp commanderscommandanten
158
486000
3000
Ze noemt de tweeling naar de bevelhebbers van het kamp
08:21
to gainkrijgen theirhun favorgunst, and feedsfeeds them with blackzwart teathee
159
489000
3000
om bij hen in de gunst te komen en voedt de tweeling met zwarte thee
08:25
because her milkmelk cannotkan niet sustainvolhouden them.
160
493000
2000
omdat haar melk niet voedzaam genoeg is.
08:28
When the soldierssoldaten burstuitbarsting in her cellcel to rapeverkrachting her oldestoudste daughterdochter,
161
496000
3000
Als de soldaten haar cel binnenvallen om haar oudste dochter te verkrachten,
08:31
she grabsGrabs holdhouden of her and refusesweigert to let go,
162
499000
3000
pakt ze haar stevig vast en weigert haar los te laten,
08:34
even when they holdhouden a gungeweer to her headhoofd.
163
502000
2000
zelfs als ze een geweer tegen haar hoofd plaatsen.
08:38
SomehowEen of andere manier, the familyfamilie survivesoverleeft for 16 monthsmaanden,
164
506000
3000
Op de een of andere manier weet de familie 16 maanden te overleven
08:42
and then, by extraordinarybuitengewoon luckgeluk, and the passionatehartstochtelijk hearthart-
165
510000
4000
en dan, met buitengewoon geluk en het gepassioneerde hart
08:46
of a youngjong AmericanAmerikaanse man, SashaSasha ChanoffChanoff,
166
514000
4000
van een jonge Amerikaanse man, Sasha Chanoff,
08:51
who managesbeheert to put her in a U.S. rescueredden planevlak,
167
519000
3000
die haar op een VS reddingsvliegtuig weet te krijgen,
08:55
RoseRose MapendoMapendo and her ninenegen childrenkinderen endeinde up in PhoenixPhoenix, ArizonaArizona,
168
523000
5000
komen Rose Mapendo en haar negen kinderen terecht in Phoenix, Arizona,
09:00
where they're now livingleven and thrivingbloeiende.
169
528000
2000
waar ze nu wonen en het hen goed gaat.
09:04
MapendoMapendo, in SwahiliSwahili, meansmiddelen great love.
170
532000
4000
Mapendo betekent in Swahili grote liefde.
09:11
The protagonistsprotagonisten of my booksboeken are strongsterk and passionatehartstochtelijk womenvrouw
171
539000
2000
De protagonisten in mijn boeken zijn sterke en gepassioneerde vrouwen
09:14
like RoseRose MapendoMapendo.
172
542000
1000
zoals Rose Mapendo.
09:15
I don't make them up. There's no need for that.
173
543000
3000
Ik bedenk ze niet. Dat is niet nodig.
09:18
I look around and I see them everywhereoveral.
174
546000
2000
Ik kijk om me heen en zie ze overal.
09:21
I have workedwerkte with womenvrouw and for womenvrouw all my life.
175
549000
2000
Ik heb mijn hele leven met en voor vrouwen gewerkt.
09:24
I know them well.
176
552000
1000
Ik ken ze goed.
09:26
I was borngeboren in ancientoude timestijden, at the endeinde of the worldwereld-,
177
554000
3000
Ik ben in de oude tijd geboren, aan het einde van de wereld,
09:30
in a patriarchalpatriarchale CatholicKatholieke and conservativeconservatief familyfamilie.
178
558000
3000
in een patriarchaal katholieke en conservatieve familie.
09:34
No wonderwonder that by ageleeftijd fivevijf I was a ragingwoedend feministfeminist --
179
562000
3000
Geen wonder dat ik al op de leeftijd van 5 jaar een felle feministe was --
09:38
althoughhoewel the termtermijn had not reachedbereikte ChileChili yetnog,
180
566000
2000
hoewel die term Chili nog niet bereikt had,
09:41
so nobodyniemand knewwist what the heckdeurklink was wrongfout with me.
181
569000
2000
dus niemand wist wat er toch verdorie mis met me was.
09:43
(LaughterGelach)
182
571000
2000
(Gelach)
09:45
I would soonspoedig find out that there was a highhoog priceprijs to paybetalen
183
573000
3000
Ik zou er snel achterkomen dat ik een hoge prijs moest betalen
09:48
for my freedomvrijheid, and for questioningOndervragen the patriarchyPatriarchaat.
184
576000
3000
voor mijn vrijheid en het in twijfel trekken van het patriarchaat.
09:51
But I was happygelukkig to paybetalen it, because for everyelk blowblazen that I receivedontvangen,
185
579000
4000
Maar ik wilde die graag betalen want voor elke klap die ik kreeg,
09:55
I was ablein staat to deliverleveren two.
186
583000
2000
kon ik er twee uitdelen.
09:57
(LaughterGelach)
187
585000
1000
(Gelach)
09:59
OnceEenmaal, when my daughterdochter PaulaPaula was in her twentiesjaren twintig,
188
587000
2000
Eens, toen mijn dochter Paula ergens in de twintig was,
10:01
she said to me that feminismfeminisme was datedverouderd, that I should moveverhuizing on.
189
589000
4000
zei ze tegen me dat feminisme gedateerd was, dat ik verder moest kijken.
10:06
We had a memorablememorabele fightstrijd. FeminismFeminisme is datedverouderd?
190
594000
3000
We hadden een gedenkwaardige ruzie. Feminisme gedateerd?
10:10
Yes, for privilegedbevoorrecht womenvrouw like my daughterdochter and all of us here todayvandaag,
191
598000
4000
Ja, voor bevoorrechte vrouwen als mijn dochter en voor allen die hier vandaag aanwezig zijn,
10:15
but not for mostmeest of our sisterszusters in the restrust uit of the worldwereld-
192
603000
3000
maar niet voor de meeste vrouwen in de rest van de wereld
10:18
who are still forcedgedwongen into prematureprematuur marriagehuwelijk,
193
606000
3000
die nog steeds in voortijdige huwelijken worden gedwongen,
10:21
prostitutionprostitutie, forcedgedwongen laborarbeid --
194
609000
2000
of de prostitutie in, of tot dwangarbeid --
10:24
they have childrenkinderen that they don't want or they cannotkan niet feedeten geven.
195
612000
3000
ze krijgen kinderen die ze niet willen of die ze niet kunnen voeden.
10:28
They have no controlcontrole over theirhun bodieslichamen or theirhun liveslevens.
196
616000
3000
Ze hebben geen zeggenschap over hun lichaam of hun leven.
10:31
They have no educationonderwijs and no freedomvrijheid.
197
619000
3000
Ze krijgen geen onderwijs en hebben geen vrijheid.
10:34
They are rapedverkracht, beatengeslagen up and sometimessoms killedgedood with impunitystraffeloosheid.
198
622000
4000
Ze worden verkracht, in elkaar geslagen en soms ongestraft vermoord.
10:39
For mostmeest WesternWestern youngjong womenvrouw of todayvandaag,
199
627000
2000
Voor de meeste westerse jonge vrouwen van tegenwoordig
10:41
beingwezen calledriep a feministfeminist is an insultbelediging.
200
629000
2000
is het een belediging als feministe te worden bestempeld.
10:44
FeminismFeminisme has never been sexysexy, but let me assureverzekeren you
201
632000
3000
Feminisme is nooit sexy geweest, maar ik verzeker u
10:47
that it never stoppedgestopt me from flirtingflirten,
202
635000
2000
dat het me nooit heeft tegengehouden te flirten
10:49
and I have seldomzelden sufferedleed from lackgebrek of menmannen.
203
637000
3000
en ik had zelden een gebrek aan mannen.
10:52
(LaughterGelach)
204
640000
2000
(Gelach)
10:54
FeminismFeminisme is not deaddood, by no meansmiddelen.
205
642000
2000
Feminisme is niet dood, in geen geval.
10:56
It has evolvedgeëvolueerd. If you don't like the termtermijn,
206
644000
3000
Het heeft zich ontwikkeld. Als de term je niet bevalt,
11:00
changeverandering it, for Goddess'Godin sakesake.
207
648000
1000
verander hem, in godin haar naam.
11:01
Call it AphroditeAphrodite, or VenusVenus, or bimboBimbo, or whateverwat dan ook you want;
208
649000
5000
Noem het Aphrodite of Venus of mokkel of wat dan ook,
11:06
the namenaam doesn't matterer toe doen,
209
654000
1000
de naam is niet belangrijk,
11:07
as long as we understandbegrijpen what it is about, and we supportondersteuning it.
210
655000
3000
zolang we begrijpen waar het om gaat en we het ondersteunen.
11:11
So here'shier is anothereen ander taleverhaal of passionpassie, and this is a sadverdrietig one.
211
659000
3000
Zo, nu nog een verhaal over passie en wel een droevig verhaal.
11:16
The placeplaats is a smallklein women'svrouwen clinickliniek in a villagedorp in BangladeshBangladesh.
212
664000
4000
Het speelt in een kleine vrouwenkliniek in een dorp in Bangladesh.
11:20
The yearjaar is 2005.
213
668000
2000
Het is 2005.
11:23
JennyJenny is a youngjong AmericanAmerikaanse dentaltandheelkundige hygienisthygienist
214
671000
2000
Jenny is een jonge Amerikaanse mondhygiëniste
11:26
who has goneweg to the clinickliniek as a volunteervrijwilliger
215
674000
2000
die naar de kliniek is gekomen als vrijwilliger
11:28
duringgedurende her three-weekdrie weken vacationvakantie.
216
676000
2000
gedurende haar vakantie van drie weken.
11:31
She's preparedbereid to cleanschoon teethtanden,
217
679000
1000
Ze is erop voorbereid tanden schoon te maken,
11:33
but when she getskrijgt there, she findsvondsten out that there are no doctorsartsen,
218
681000
3000
maar als ze aankomt, komt ze erachter dat er geen artsen zijn,
11:36
no dentistsTandartsen, and the clinickliniek is just a huthut fullvol of fliesvliegen.
219
684000
4000
geen tandartsen en dat de kliniek slechts een hut vol vliegen is.
11:41
OutsideBuiten, there is a linelijn of womenvrouw
220
689000
2000
Buiten staat een rij vrouwen
11:43
who have waitedwachtte severalverscheidene hoursuur to be treatedbehandelde.
221
691000
3000
die al meerdere uren staan te wachten om behandeld te worden.
11:46
The first patientgeduldig is in excruciatingondraaglijk painpijn
222
694000
3000
De eerste patiënt heeft ondraaglijke pijn
11:49
because she has severalverscheidene rottenrotte molarskiezen is uitgevallen.
223
697000
2000
omdat ze een aantal rotte kiezen heeft.
11:52
JennyJenny realizesrealiseert that the only solutionoplossing is to pullTrekken out the badslecht teethtanden.
224
700000
4000
Jenny realiseert zich dat de enige oplossing is de rotte kiezen te trekken.
11:56
She's not licensederkend for that; she has never donegedaan it.
225
704000
3000
Ze is daartoe niet bevoegd, ze heeft het nog nooit gedaan.
12:00
She risksrisico's a lot and she's terrifieddoodsbang.
226
708000
2000
Ze zet veel op het spel en ze is doodsbang.
12:02
She doesn't even have the propergoede instrumentsinstrumenten,
227
710000
3000
Ze heeft niet eens de juiste instrumenten
12:05
but fortunatelygelukkig she has broughtbracht some NovocaineNovocaine.
228
713000
3000
maar gelukkig heeft ze wat novocaïne meegenomen.
12:09
JennyJenny has a bravedapper and passionatehartstochtelijk hearthart-.
229
717000
3000
Jenny heeft een moedig en gepassioneerd hart.
12:13
She murmursmompelt a prayergebed and she goesgaat aheadverder with the operationoperatie.
230
721000
3000
Ze prevelt een gebed en ze begint met de ingreep.
12:17
At the endeinde, the relievedopgelucht patientgeduldig kisseskussen her handshanden.
231
725000
3000
Als ze klaar is, kust de opgeluchte patiënt haar handen.
12:21
That day the hygienisthygienist pullstrekt out manyveel more teethtanden.
232
729000
3000
Die dag trekt de hygiëniste nog veel meer kiezen.
12:25
The nextvolgende morningochtend-, when she comeskomt again to the so-calledzogenaamd clinickliniek,
233
733000
4000
De volgende morgen als ze weer bij de zogenaamde kliniek komt,
12:29
her first patientgeduldig is waitingaan het wachten for her with her husbandman.
234
737000
3000
staat haar eerste patiënt daar met haar echtgenoot op haar te wachten.
12:33
The woman'svrouw's facegezicht lookslooks like a watermelonwatermeloen.
235
741000
3000
Het gezicht van de vrouw ziet eruit als een watermeloen.
12:36
It is so swollengezwollen that you can't even see the eyesogen.
236
744000
3000
Het is zo erg opgezwollen dat de ogen niet eens te zien zijn.
12:40
The husbandman, furiouswoedend, threatensbedreigt to killdoden the AmericanAmerikaanse.
237
748000
2000
De echtgenoot, die woedend is, dreigt de Amerikaanse te vermoorden.
12:43
JennyJenny is horrifiedgeschokt at what she has donegedaan,
238
751000
3000
Jenny is geschokt over wat ze heeft gedaan,
12:47
but then the translatorvertaler explainslegt uit
239
755000
2000
maar dan legt de tolk uit
12:50
that the patient'spatiënten conditionstaat has nothing to do with the operationoperatie.
240
758000
3000
dat de toestand van de patiënt niets te maken heeft met haar ingreep.
12:54
The day before, her husbandman beatovertreffen her up because she was not home
241
762000
4000
De dag ervoor heeft haar echtgenoot haar in elkaar geslagen omdat ze niet op tijd thuis was
12:58
in time to preparebereiden dinneravondeten for him.
242
766000
3000
om voor hem het avondeten te koken.
13:02
MillionsMiljoenen of womenvrouw liveleven like this todayvandaag.
243
770000
3000
Miljoenen vrouwen leven tegenwoordig zo.
13:05
They are the poorestarmste of the poorarm.
244
773000
2000
Het zijn de allerarmsten.
13:08
AlthoughHoewel womenvrouw do two-thirdstweederde of the world's's werelds laborarbeid,
245
776000
3000
Hoewel vrouwen twee derde van het werk in de wereld doen,
13:11
they owneigen lessminder than one percentprocent of the world's's werelds assetsactiva.
246
779000
3000
bezitten ze minder dan één procent van 's werelds eigendom.
13:15
They are paidbetaald lessminder than menmannen for the samedezelfde work
247
783000
3000
Ze krijgen minder betaald dan mannen voor hetzelfde werk
13:18
if they're paidbetaald at all, and they remainblijven vulnerablekwetsbaar
248
786000
3000
als ze überhaupt betaald worden en ze blijven kwetsbaar
13:22
because they have no economiceconomisch independenceonafhankelijkheid,
249
790000
2000
omdat ze niet financieel onafhankelijk zijn
13:24
and they are constantlyvoortdurend threatenedbedreigd by exploitationexploitatie,
250
792000
2000
en er voortdurend de dreiging is van uitbuiting,
13:27
violencegeweld and abusemisbruik.
251
795000
1000
geweld en misbruik.
13:29
It is a factfeit that givinggeven womenvrouw educationonderwijs, work,
252
797000
3000
Het staat vast, dat als vrouwen onderwijs, werk,
13:32
the abilityvermogen to controlcontrole theirhun owneigen incomeinkomen,
253
800000
2000
en zeggenschap over hun eigen inkomen krijgen,
13:34
inheriterven and owneigen propertyeigendom, benefitsvoordelen the societymaatschappij.
254
802000
4000
als ze vermogen erven en bezitten dit de maatschappij ten goede komt.
13:38
If a womanvrouw is empoweredgemachtigd,
255
806000
1000
Als een vrouw leert op te komen voor haarzelf,
13:40
her childrenkinderen and her familyfamilie will be better off.
256
808000
2000
zullen haar kinderen en familie beter af zijn.
13:43
If familiesgezinnen prosperProsper, the villagedorp prospersbloeit,
257
811000
3000
Als het goed gaat met de families, gaat het goed met het dorp
13:46
and eventuallytenslotte so does the wholegeheel countryland.
258
814000
2000
en uiteindelijk ook met het hele land.
13:49
WangariWangari MaathaiMaathai goesgaat to a villagedorp in KenyaKenia.
259
817000
2000
Wangari Maathai gaat naar een dorp in Kenia.
13:51
She talksgesprekken with the womenvrouw and explainslegt uit that the landland- is barrendor
260
819000
4000
Ze praat met de vrouwen en legt hen uit dat de grond onvruchtbaar is
13:55
because they have cutbesnoeiing and solduitverkocht the treesbomen.
261
823000
2000
omdat ze de bomen hebben gekapt en verkocht.
13:57
She getskrijgt the womenvrouw to plantfabriek newnieuwe treesbomen and waterwater them,
262
825000
3000
Ze laat de vrouwen nieuwe bomen planten en water geven,
14:01
droplaten vallen by droplaten vallen.
263
829000
1000
druppel voor druppel.
14:02
In a matterer toe doen of fivevijf or sixzes yearsjaar, they have a forestBos,
264
830000
4000
Binnen vijf of zes jaar tijd zullen ze een bos hebben,
14:06
the soilbodem is enrichedverrijkt, and the villagedorp is savedgered.
265
834000
3000
zal de grond verrijkt zijn en het dorp is gered.
14:10
The poorestarmste and mostmeest backwardachteruit societiessamenlevingen
266
838000
2000
De armste en meest onderontwikkelde maatschappijen
14:12
are always those that put womenvrouw down.
267
840000
3000
zijn altijd degene die vrouwen kleineren.
14:16
YetNog this obviousduidelijk truthwaarheid is ignoredbuiten beschouwing gelaten by governmentsoverheden
268
844000
3000
Nog altijd wordt deze onmiskenbare waarheid door regeringen genegeerd,
14:19
and alsoook by philanthropyfilantropie.
269
847000
1000
en ook door de filantropie.
14:21
For everyelk dollardollar givengegeven to a women'svrouwen programprogramma,
270
849000
3000
Voor elke dollar die aan projecten voor vrouwen wordt gegeven,
14:24
20 dollarsdollars are givengegeven to men'sheren programsprogramma's.
271
852000
3000
wordt 20 dollar aan projecten voor mannen gegeven.
14:28
WomenVrouwen are 51 percentprocent of humankindmensheid.
272
856000
2000
51 procent van de mensheid is vrouw.
14:31
EmpoweringEmpowerment them will changeverandering everything --
273
859000
2000
Hen mondig maken zal alles veranderen --
14:33
more than technologytechnologie and designontwerp and entertainmentvermaak.
274
861000
4000
meer dan technologie en design en entertainment.
14:37
I can promisebelofte you that womenvrouw workingwerkend togethersamen --
275
865000
4000
Ik kan u beloven dat het samenwerken van vrouwen --
14:41
linkedgekoppelde, informedop de hoogte and educatedgeleerd --
276
869000
2000
die aaneengesloten en geïnformeerd zijn en gestudeerd hebben --
14:43
can bringbrengen peacevrede and prosperitywelvaart to this forsakenverlaten planetplaneet.
277
871000
4000
vrede en voorspoed kan brengen op deze verlaten planeet.
14:48
In any waroorlog todayvandaag, mostmeest of the casualtiesdoden en gewonden are civiliansburgers,
278
876000
4000
In elke oorlog vandaag, zijn de meeste slachtoffers burgers,
14:52
mainlyhoofdzakelijk womenvrouw and childrenkinderen. They are collateralonderpand damageschade.
279
880000
3000
voornamelijk vrouwen en kinderen. Zij zijn nevenschade.
14:56
MenMannen runrennen the worldwereld-, and look at the messknoeien we have.
280
884000
3000
Mannen runnen de wereld en kijk wat een rotzooi het is.
15:00
What kindsoort of worldwereld- do we want?
281
888000
2000
Wat voor soort wereld willen we?
15:02
This is a fundamentalfundamenteel questionvraag that mostmeest of us are askingvragen.
282
890000
4000
Dit is een fundamentele vraag die de meesten van ons stellen.
15:06
Does it make sensezin to participatedeelnemen in the existingbestaand worldwereld- orderbestellen?
283
894000
4000
Is het zinnig om deel te nemen aan de bestaande wereldorde?
15:11
We want a worldwereld- where life is preservedbewaard
284
899000
3000
We willen een wereld waarin het leven beschermd wordt,
15:14
and the qualitykwaliteit of life is enrichedverrijkt for everybodyiedereen,
285
902000
2000
en de kwaliteit van het leven voor iedereen verhoogd wordt,
15:17
not only for the privilegedbevoorrecht.
286
905000
1000
niet alleen voor de bevoorrechten.
15:20
In JanuaryJanuari I saw an exhibittentoonstellen of FernandoFernando Botero'sDe Botero paintingsschilderijen
287
908000
4000
In januari ben ik naar een tentoonstelling van Fernando Botero's schilderijen geweest
15:24
at the UCUC BerkeleyBerkeley librarybibliotheek.
288
912000
3000
in de bibliotheek van de University of California, Berkeley.
15:27
No museummuseum or gallerygalerij in the UnitedVerenigd StatesStaten,
289
915000
3000
Geen enkel museum of galerie in de Verenigde Staten
15:30
exceptbehalve for the NewNieuw YorkYork gallerygalerij that carriesdraagt Botero'sDe Botero work,
290
918000
4000
behalve de galerie in New York die Botero's werk verkoopt,
15:34
has dareddurfde to showtonen the paintingsschilderijen because the themethema
291
922000
3000
heeft het aangedurfd de schilderijen te tonen omdat het thema
15:37
is the AbuAbu GhraibGhraib prisongevangenis.
292
925000
2000
de Abu Ghraib gevangenis is.
15:39
They are hugereusachtig paintingsschilderijen of torturemartelen and abusemisbruik of powermacht,
293
927000
4000
Het zijn reusachtige schilderijen waarop marteling en machtsmisbruik
15:43
in the voluminousvolumineuze BoteroBotero stylestijl.
294
931000
2000
in de volumineuze Boterostijl zijn afgebeeld.
15:46
I have not been ablein staat to get those imagesafbeeldingen out of my mindgeest
295
934000
3000
Ik kan die beelden niet meer uit mijn hoofd krijgen
15:50
or my hearthart-.
296
938000
1000
of uit mijn hart.
15:52
What I fearangst mostmeest is powermacht with impunitystraffeloosheid.
297
940000
3000
Waar ik het meest bang voor ben is ongestrafte macht.
15:56
I fearangst abusemisbruik of powermacht, and the powermacht to abusemisbruik.
298
944000
2000
Ik vrees machtsmisbruik en de macht om te misbruiken.
15:59
In our speciessoorten, the alphaalpha malesmannetjes definebepalen realityrealiteit,
299
947000
3000
In onze soort bepalen de alfamannen de werkelijkheid
16:02
and forcedwingen the restrust uit of the packpak to acceptaccepteren that realityrealiteit
300
950000
3000
en dwingen ze de meute die werkelijkheid te accepteren
16:05
and followvolgen the rulesreglement.
301
953000
1000
en zich aan de regels te houden.
16:07
The rulesreglement changeverandering all the time, but they always benefitvoordeel them,
302
955000
3000
De regels veranderen voortdurend, maar ze halen altijd hun voordeel,
16:10
and in this casegeval, the trickle-downtrickle-down effecteffect,
303
958000
2000
en in dit geval werkt het doordruppeleffect
16:13
whichwelke does not work in economicseconomie, workswerken perfectlyvolmaakt.
304
961000
2000
dat niet in de economie werkt, hier perfect.
16:16
AbuseMisbruik tricklesdruppelt down from the toptop of the ladderladder to the bottombodem.
305
964000
3000
Misbruik druppelt door van bovenaan tot onderaan de ladder.
16:20
WomenVrouwen and childrenkinderen, especiallyvooral the poorarm, are at the bottombodem.
306
968000
3000
Vrouwen en kinderen, vooral de armen, bevinden zich onderaan de ladder.
16:24
Even the mostmeest destituteberooid of menmannen have someoneiemand they can abusemisbruik --
307
972000
3000
Zelfs de armste mannen hebben iemand die ze kunnen misbruiken --
16:27
a womanvrouw or a childkind.
308
975000
2000
een vrouw of kind.
16:30
I'm fedgevoed up with the powermacht that a fewweinig exertoefenen over the manyveel
309
978000
4000
Ik ben het zat dat enkelen macht uitoefenen op de massa
16:34
throughdoor gendergeslacht, incomeinkomen, racerace, and classklasse.
310
982000
2000
door middel van geslacht, inkomen, ras en klasse.
16:37
I think that the time is riperijp to make fundamentalfundamenteel changesveranderingen
311
985000
4000
Ik denk dat het tijd is voor fundamentele veranderingen
16:41
in our civilizationbeschaving.
312
989000
1000
in onze beschaving.
16:42
But for realecht changeverandering, we need femininevrouwelijk energyenergie
313
990000
3000
Maar voor echte verandering hebben we vrouwelijke energie nodig
16:45
in the managementbeheer of the worldwereld-.
314
993000
1000
in het management van de wereld.
16:47
We need a criticalkritisch numberaantal of womenvrouw in positionsstanden of powermacht,
315
995000
3000
We hebben een cruciaal aantal vrouwen nodig op machtige posities
16:50
and we need to nurturekoesteren the femininevrouwelijk energyenergie in menmannen.
316
998000
3000
en we moeten de vrouwelijke energie in mannen koesteren.
16:54
I'm talkingpratend about menmannen with youngjong mindsgeesten, of courseCursus.
317
1002000
3000
Ik heb het natuurlijk over mannen met een jonge geest.
16:57
OldOude guys are hopelesshopeloos; we have to wait for them to diedood gaan off.
318
1005000
3000
Oude mannen zijn hopeloos, we zullen moeten wachten tot die zijn uitgestorven.
17:00
(LaughterGelach)
319
1008000
3000
(Gelach)
17:03
Yes, I would love to have SophiaSophia Loren'sLoren van long legsbenen
320
1011000
4000
Ja, ik zou graag Sophia Lorens lange benen willen hebben
17:07
and legendarylegendarisch breastsborsten.
321
1015000
2000
en haar legendarische borsten.
17:09
But givengegeven a choicekeuze, I would ratherliever have the warriorkrijger heartsharten
322
1017000
3000
Maar als ik zou moeten kiezen, zou ik liever het krijgshaftige hart
17:12
of WangariWangari MaathaiMaathai, SomalySomaly MamMam, JennyJenny and RoseRose MapendoMapendo.
323
1020000
5000
van Wangari Maathai, Somaly Mam, Jenny en Rose Mapendo hebben.
17:17
I want to make this worldwereld- good.
324
1025000
3000
Ik wil deze wereld goed maken.
17:20
Not better, but to make it good.
325
1028000
2000
Niet beter, maar goed.
17:23
Why not? It is possiblemogelijk. Look around in this roomkamer --
326
1031000
4000
Waarom niet? Het is mogelijk. Kijk om u heen in deze ruimte --
17:28
all this knowledgekennis, energyenergie, talenttalent and technologytechnologie.
327
1036000
4000
al deze kennis, energie, dit talent en deze technologie.
17:33
Let's get off our fanniesfannies, rollrollen up our sleevesmouwen
328
1041000
3000
Dus kom op, laat ons de mouwen oprollen
17:36
and get to work, passionatelyMet passie,
329
1044000
2000
en aan de slag gaan, met passie
17:38
in creatinghet creëren van an almostbijna perfectperfect worldwereld-.
330
1046000
3000
om een bijna perfecte wereld te creëren.
17:42
Thank you.
331
1050000
2000
Dank u.
Translated by Simone Gerritsen
Reviewed by William Stassen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Isabel Allende - Novelist
Isabel Allende writes stories of passion. Her novels and memoirs, including The House of the Spirits and Eva Luna, tell the stories of women and men who live with passionate commitment -- to love, to their world, to an ideal.

Why you should listen

As a novelist and memoirist, Isabel Allende writes of passionate lives, including her own. Born into a Chilean family with political ties, she went into exile in the United States in the 1970s—an event that, she believes, created her as a writer. Her voice blends sweeping narrative with touches of magical realism; her stories are romantic, in the very best sense of the word. Her novels include The House of the SpiritsEva Luna and The Stories of Eva Luna, and her latest, Maya's Notebook and Ripper. And don't forget her adventure trilogy for young readers— City of the BeastsKingdom of the Golden Dragon and Forest of the Pygmies.

As a memoirist, she has written about her vision of her lost Chile, in My Invented Country, and movingly tells the story of her life to her own daughter, in Paula. Her book Aphrodite: A Memoir of the Senses memorably linked two sections of the bookstore that don't see much crossover: Erotica and Cookbooks. Just as vital is her community work: The Isabel Allende Foundation works with nonprofits in the San Francisco Bay Area and Chile to empower and protect women and girls—understanding that empowering women is the only true route to social and economic justice.

More profile about the speaker
Isabel Allende | Speaker | TED.com