ABOUT THE SPEAKER
Neil Turok - Physicist, education activist
Neil Turok is working on a model of the universe that explains the big bang -- while, closer to home, he's founded a network of math and science academies across Africa.

Why you should listen

Neil Turok works on understanding the universe's very beginnings. With Stephen Hawking, he developed the Hawking-Turok instanton solutions, describing the birth of an inflationary universe -- positing that, big bang or no, the universe came from something, not from utter nothingness.

Recently, with Paul Steinhardt at Princeton, Turok has been working on a cyclic model for the universe in which the big bang is explained as a collision between two “brane-worlds.” The two physicists cowrote the popular-science book Endless Universe.

In 2003, Turok, who was born in South Africa, founded the African Institute for Mathematical Sciences (AIMS) in Muizenberg, a postgraduate center supporting math and science. His TED Prize wish: Help him grow AIMS and promote the study and math and science in Africa, so that the world's next Einstein may be African.

Turok is the Director of the Perimeter Institute for Theoretical Physics, in Ontario, Canada. In 2010, the Canadian government funded a $20million expansion of the AIMS schools, working with the Perimeter Institute to start five new AIMS schools in different African nations.

In 2016, he won the Tate Medal for International Leadership in Physics

More profile about the speaker
Neil Turok | Speaker | TED.com
TED2008

Neil Turok: My wish: Find the next Einstein in Africa

Neil Turok doet zijn TED Prize-wens

Filmed:
609,381 views

Bij de ontvangst van zijn 2008 TED Prize, neemt fysicus Neil Turok het op voor getalenteerde jonge Afrikanen zonder kansen. Door het creatieve potentieel van het continent te ontsluiten en te koesteren, kunnen we de toekomst van Afrika veranderen.
- Physicist, education activist
Neil Turok is working on a model of the universe that explains the big bang -- while, closer to home, he's founded a network of math and science academies across Africa. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
It was an incredibleongelooflijk surpriseverrassing to me
0
1000
3000
Het was een ongelooflijke verrassing voor mij
00:16
to find out that there was actuallywerkelijk an organizationorganisatie that caredverzorgd about bothbeide partsonderdelen of my life.
1
4000
6000
om te ontdekken dat er een organisatie bestond die begaan was met beide delen van mijn leven.
00:22
Because, basicallyeigenlijk,
2
10000
1000
Want
00:23
I work as a theoreticaltheoretisch physicistnatuurkundige.
3
11000
2000
ik werk als theoretisch fysicus.
00:25
I developontwikkelen and testtest modelsmodellen of the BigGrote BangBang,
4
13000
3000
Ik ontwikkel en test modellen van de Big Bang,
00:28
usinggebruik makend van observationalObservationele datagegevens.
5
16000
3000
op basis van waarnemingsgegevens.
00:31
And I've been moonlightingMoonlighting for the last fivevijf yearsjaar
6
19000
3000
En ik doe er stiekem al vijf jaar
00:34
helpinghelpen with a projectproject in AfricaAfrika.
7
22000
3000
een project in Afrika bovenop.
00:37
And, I get a lot of flakkogelvrije for this at CambridgeCambridge.
8
25000
4000
Het levert me een hoop kritiek op in Cambridge.
00:41
People wonderwonder, you know, "How do you have time to do this?" And so on.
9
29000
4000
Mensen vragen zich af: "Waar vind je de tijd om dat te doen?" en zo.
00:45
And so it was simplyeenvoudigweg astonishingverbazingwekkend to me
10
33000
3000
Dus was ik stomverbaasd
00:48
to find an organizationorganisatie that actuallywerkelijk appreciatedgewaardeerd bothbeide those sideszijden.
11
36000
4000
dat er een organisatie bestond die beide kanten kon waarderen.
00:52
So I thought I'd startbegin off by just tellingvertellen you a little bitbeetje about myselfmezelf
12
40000
3000
Dus dacht ik: ik begin met jullie wat te vertellen over mezelf
00:55
and why I leadlood this schizophrenicschizofreen life.
13
43000
4000
en waarom ik dit schizofrene leven leid.
00:59
Well, I was borngeboren in SouthSouth AfricaAfrika and my parentsouders were imprisonedgevangen
14
47000
5000
Ik werd geboren in Zuid-Afrika. Mijn ouders werden gevangen gezet
01:04
for resistingverzet tegen the racistracist regimeregime.
15
52000
2000
omdat ze zich verzetten tegen het racistische regime.
01:06
When they were releasedvrijgelaten, we left and we wentgegaan as refugeesvluchtelingen to KenyaKenia and TanzaniaTanzania.
16
54000
7000
Toen ze vrijkwamen, gingen we weg en trokken als vluchteling naar Kenia en Tanzania.
01:13
BothBeide were very youngjong countrieslanden then,
17
61000
2000
Dat waren toen allebei piepjonge staten,
01:15
and fullvol of hopehoop for the futuretoekomst.
18
63000
3000
vol hoop voor de toekomst.
01:18
We had an amazingverbazingwekkend childhoodkinderjaren. We didn't have any moneygeld,
19
66000
2000
We hadden een ongelooflijke jeugd. We hadden geen geld,
01:20
but we were outdoorsbuitenshuis mostmeest of the time.
20
68000
3000
maar we waren meestal buiten.
01:23
We had fantasticfantastisch friendsvrienden and we saw the wonderswonderen of the worldwereld-,
21
71000
5000
We hadden fantastische vrienden en we zagen de wereldwonderen:
01:28
like KilimanjaroKilimanjaro, SerengetiSerengeti and the OlduvaiOlduvai GorgeKloof.
22
76000
6000
Kilimanjaro, Serengeti en de Olduvai Gorge.
01:34
Well, then we movedverhuisd to LondonLonden for highhoog schoolschool-.
23
82000
2000
Dan verhuisden we naar Londen voor de middelbare school.
01:36
And after that -- there's nothing much to say about that.
24
84000
5000
Daarna -- daar valt niet veel over te zeggen.
01:41
It was ratherliever dulldof. But I camekwam back to AfricaAfrika
25
89000
4000
Het was nogal saai. Maar ik kwam terug naar Afrika
01:45
at the ageleeftijd of 17, as a volunteervrijwilliger teacherleraar
26
93000
4000
op mijn zeventiende, als vrijwillige leerkracht,
01:49
to LesothoLesotho, whichwelke is a tinyklein countryland,
27
97000
3000
naar Lesotho, een piepklein land,
01:52
surroundedomgeven at that time by apartheidapartheid SouthSouth AfricaAfrika.
28
100000
5000
toentertijd omgeven door het Zuid-Afrika van de apartheid.
01:57
Well, 80 percentprocent of the menmannen in LesothoLesotho
29
105000
3000
80 procent van de mannen in Lesotho
02:00
workedwerkte in the minesmijnen over the bordergrens,
30
108000
4000
werkten in de mijnen over de grens,
02:04
in brutalbrutaal conditionsvoorwaarden.
31
112000
3000
in vreselijke omstandigheden.
02:07
NeverthelessNiettemin, I -- as I'm sure -- as a ratherliever irritatingirriterend youngjong, whitewit man
32
115000
6000
Hoewel ik ongetwijfeld een eerder irritante blanke jongeling was,
02:13
comingkomt eraan into theirhun villagedorp, I was welcomedis ingenomen met with incredibleongelooflijk hospitalitygastvrijheid and warmthwarmte.
33
121000
6000
die hun dorp binnenkwam, werd ik met ongelooflijke gastvrijheid en warmte ontvangen.
02:19
But the kidskinderen were the bestbeste partdeel.
34
127000
2000
De kinderen waren het beste deel.
02:21
The kidskinderen were amazingverbazingwekkend: extremelyuiterst eagerenthousiast and oftenvaak very brighthelder.
35
129000
5000
De kinderen waren verbluffend: extreem leergierig en vaak briljant.
02:26
And I'm just going to tell you one storyverhaal,
36
134000
2000
Ik ga jullie maar één verhaal vertellen,
02:28
whichwelke got throughdoor to me.
37
136000
3000
dat me heeft getroffen.
02:31
I used to try to take the kidskinderen outsidebuiten as oftenvaak as possiblemogelijk,
38
139000
2000
Ik nam de kinderen zo vaak mogelijk mee naar buiten,
02:33
to try to connectaansluiten the academicacademische stuffspul with the realecht worldwereld-.
39
141000
5000
om het academische materiaal met de echte wereld te verbinden.
02:38
And they weren'twaren niet used to that.
40
146000
3000
Dat waren ze niet gewend.
02:41
But I tooknam them outsidebuiten one day and I said,
41
149000
2000
Op zekere dag nam ik ze mee naar buiten en zei:
02:43
"I want you to estimateschatting the heighthoogte of the buildinggebouw."
42
151000
3000
"Ik zou willen dat jullie de hoogte van het gebouw schatten."
02:46
And I expectedverwacht them to put a rulerliniaal nextvolgende to the wallmuur,
43
154000
3000
Ik had verwacht dat ze een lat naast de muur zouden leggen,
02:49
sizegrootte it up with a fingervinger, and make an estimateschatting of the heighthoogte.
44
157000
5000
die zouden meten met een vinger en de hoogte zouden schatten.
02:54
But there was one little boyjongen, very smallklein for his ageleeftijd.
45
162000
4000
Er was één kleine jongen, erg klein voor zijn leeftijd.
02:58
He was the sonzoon of one of the poorestarmste familiesgezinnen in the villagedorp.
46
166000
3000
Hij was de zoon van één van de armste families van het dorp.
03:01
And he wasn'twas niet doing that. He was scribblingkrabbelen with chalkKrijt on the pavementbestrating.
47
169000
5000
Hij deed iets anders. Hij kribbelde met krijt op de stoep.
03:06
And so, I said -- I was annoyedgeërgerd -- I said, "What are you doing?
48
174000
3000
Ik vond het vervelend en zei: "Wat ben je aan het doen?
03:09
I want you to estimateschatting the heighthoogte of the buildinggebouw."
49
177000
2000
Je moet de hoogte van het gebouw schatten."
03:11
He said, "OK. I measuredafgemeten the heighthoogte of a bricksteen.
50
179000
3000
Hij zei: "Oké. Ik heb de hoogte van een baksteen gemeten.
03:14
I countedgeteld the numberaantal of bricksbakstenen and now I'm multiplyingvermenigvuldigen."
51
182000
5000
Ik heb het aantal bakstenen geteld, en nu vermenigvuldig ik."
03:19
Well -- (LaughterGelach) -- I hadn'thad niet thought of that one.
52
187000
5000
Wel, -- (Gelach) -- daar had ik niet aan gedacht.
03:24
And manyveel experienceservaringen like this happenedgebeurd to me.
53
192000
4000
Ik had vele soortgelijke ervaringen.
03:28
AnotherEen ander one is that I metleerde kennen a minerMiner. He was home on his three-monthdrie maanden durende leavehet verlof from the minesmijnen.
54
196000
8000
Een andere is mijn ontmoeting met een mijnwerker. Hij had zijn driemaandelijks verlof uit de mijnen.
03:36
SittingVergadering nextvolgende to him one day, he said, "There's only one thing that I really lovedgeliefde at schoolschool-.
55
204000
6000
Op een dag zat ik naast hem, en hij zei: "Ik vond maar één ding echt leuk op school."
03:42
And you know what it was? ShakespeareShakespeare." And he recitedgereciteerd some to me.
56
210000
7000
En weet je wat het was? Shakespeare. Hij reciteerde wat voor mij.
03:49
And these and manyveel similarsoortgelijk experienceservaringen convincedovertuigd me
57
217000
4000
Deze en vele andere voorbeelden overtuigden me ervan
03:53
that there are just tonstons of brighthelder kidskinderen in AfricaAfrika
58
221000
4000
dat er massa's briljante jongeren zijn in Afrika
03:57
-- inventivevindingrijk kidskinderen, intellectualintellectueel kidskinderen --
59
225000
4000
-- inventieve jongeren, intellectuele jongeren --
04:01
and starveduitgehongerd of opportunitykans.
60
229000
1000
die verstoken zijn van kansen.
04:02
And if AfricaAfrika is going to get fixedvast, it's by them, not by us.
61
230000
6000
Als het goed komt met Afrika, zal het hun werk zijn, niet het onze.
04:08
Well, after -- (ApplauseApplaus) -- that's the truthwaarheid.
62
236000
6000
(Applaus) -- Dat is de waarheid.
04:14
Well, after LesothoLesotho, I traveledgereisd acrossaan de overkant AfricaAfrika
63
242000
3000
Na Lesotho reisde ik door Afrika
04:17
before returningterugkerende to EnglandEngeland
64
245000
2000
voor ik naar Engeland terugkeerde --
04:20
-- so graygrijs and depressingdeprimerend, in comparisonvergelijking.
65
248000
3000
dat er zo grauw en deprimerend uitzag, in vergelijking met Afrika.
04:23
And I wentgegaan to CambridgeCambridge. And there, I fellviel for theoreticaltheoretisch physicsfysica.
66
251000
7000
Ik ging naar Cambridge. Daar viel ik voor de theoretische fysica.
04:30
Well, I'm not going to explainuitleg geven this equationvergelijking,
67
258000
2000
Ik ga deze vergelijking niet uitleggen,
04:32
but theoreticaltheoretisch physicsfysica is really an amazingverbazingwekkend subjectonderwerpen.
68
260000
4000
maar theoretische fysica is echt een geweldig vak.
04:36
We can writeschrijven down all the lawswetten of physicsfysica we know in one linelijn.
69
264000
6000
We kunnen alle bekende wetten van de fysica op één regel schrijven.
04:42
And, admittedlytoegegeven, it's in a very shorthandSteno notationnotatie.
70
270000
5000
Ik geef toe, het is een schrift met nogal wat afkortingen.
04:47
And it containsbevat 18 freegratis parametersparameters,
71
275000
4000
En er zitten 18 vrije parameters in,
04:51
OK, whichwelke we have to fitpassen to the datagegevens.
72
279000
3000
waar we de gegevens in moeten doen passen.
04:54
So it's not the finallaatste storyverhaal,
73
282000
2000
Het verhaal is dus nog niet af,
04:56
but it's an incrediblyongelooflijk powerfulkrachtig summarySamenvatting of everything we know
74
284000
5000
maar het is een ongelooflijk krachtige samenvatting van alles wat we weten
05:01
about naturenatuur at the mostmeest basicbasis- levelniveau.
75
289000
4000
over de natuur op het meest elementaire niveau.
05:05
And apartdeel from a fewweinig very importantbelangrijk looselos endsloopt af, whichwelke you've heardgehoord about here --
76
293000
4000
Afgezien van een paar belangrijke losse eindjes, waar je hier over gehoord hebt --
05:09
like darkdonker energyenergie and darkdonker matterer toe doen --
77
297000
3000
bijvoorbeeld donkere energie en donkere materie --
05:12
this equationvergelijking describesbeschrijft,
78
300000
2000
beschrijft deze vergelijking --
05:14
seemslijkt to describebeschrijven everything about the universeuniversum and what's in it.
79
302000
5000
lijkt ze alles over het universum en wat erin zit, te beschrijven.
05:19
But there's one biggroot puzzlepuzzel remainingoverblijvende,
80
307000
2000
Er blijft één groot vraagstuk over.
05:21
and this was mostmeest succinctlybondig put to me by my primaryprimair schoolschool- mathwiskunde teacherleraar in
81
309000
5000
Het werd me het meest beknopt verwoord door mijn wiskundejuf in de lagere school
05:26
TanzaniaTanzania, who'swie is a wonderfulprachtig ScottishSchotse ladydame
82
314000
3000
in Tanzanië, een geweldige Schotse dame.
05:29
who I still stayverblijf in touchaanraken with.
83
317000
3000
We hebben nog steeds contact met elkaar.
05:32
And she's now in her 80s.
84
320000
2000
Ze is al meer dan 80.
05:34
And when I try to explainuitleg geven my work to her, she wavedzwaaide away all the detailsgegevens, and she said,
85
322000
5000
Als ik mijn werk aan haar probeer uit te leggen, wuift ze alle details weg en zegt:
05:39
"NeilNeil, there's only one questionvraag that really mattersaangelegenheden.
86
327000
5000
"Neil, er is maar één echt belangrijke vraag.
05:44
What bangedgeneukt?" (LaughterGelach)
87
332000
4000
Wat heeft er gebangd?" (Gelach)
05:48
"EveryoneIedereen talksgesprekken about the BigGrote BangBang. What bangedgeneukt?"
88
336000
5000
"Iedereen heeft het over de Big Bang. Wat heeft er gebangd?"
05:53
And she's right. It's a questionvraag we'vewij hebben all been avoidingvermijden.
89
341000
5000
Ze heeft gelijk. Het is een vraag die we allemaal vermijden.
05:58
The standardstandaard- explanationuitleg is that the universeuniversum somehowhoe dan ook sprangsprong into existencebestaan,
90
346000
5000
De standaardverklaring is dat het universum op één of andere manier begon te bestaan,
06:03
fullvol of a strangevreemd kindsoort of energyenergie
91
351000
2000
vervuld van een vreemd soort energie
06:05
-- inflationaryinflatoire energyenergie -- whichwelke blewblies it up.
92
353000
5000
-- opwellende energie -- die het deed ontploffen.
06:10
But the puzzlepuzzel of why the universeuniversum emergedvoortgekomen in that peculiareigenaardige statestaat
93
358000
4000
Het raadsel waarom het universum in die bepaalde staat tot stand kwam,
06:14
is completelyhelemaal unsolvedonopgelost.
94
362000
4000
is nog helemaal niet opgelost.
06:18
Now, I workedwerkte on that theorytheorie for a while, with StephenStephen HawkingHawking and othersanderen.
95
366000
4000
Ik heb een tijdje aan die theorie gewerkt, met Stephen Hawking en anderen.
06:22
But then I beganbegon to exploreonderzoeken anothereen ander alternativealternatief.
96
370000
3000
Tot ik een ander alternatief begon te verkennen.
06:25
The alternativealternatief is that the BigGrote BangBang wasn'twas niet the beginningbegin.
97
373000
3000
Het alternatief is dat de Big Bang niet het begin was.
06:28
PerhapsMisschien the universeuniversum existedbestonden before the bangknal,
98
376000
3000
Misschien bestond er een universum voor de bang,
06:31
and the bangknal was just a violentgewelddadig eventevenement in a pre-existingreeds bestaande universeuniversum.
99
379000
5000
en was de bang gewoon een gewelddadige gebeurtenis in een universum dat daarvoor bestond.
06:36
Well, this possibilitymogelijkheid is actuallywerkelijk suggestedgesuggereerd
100
384000
3000
Deze mogelijkheid wordt gesuggereerd
06:39
by the latestlaatste theoriestheorieën, the unifiedunified theoriestheorieën,
101
387000
3000
door de jongste theorieën, de eengemaakte theorieën,
06:42
whichwelke try to explainuitleg geven all those 18 freegratis parametersparameters
102
390000
3000
die elk van die 18 vrije parameters proberen te verklaren
06:45
in a singlesingle frameworkkader, whichwelke will hopefullyhopelijk predictvoorspellen all of them.
103
393000
7000
in één raamwerk, dat ze hopelijk allemaal kan voorspellen.
06:52
And I'll just sharedelen a cartoonspotprent of this ideaidee here.
104
400000
3000
Hier heb je een cartoon van die idee.
06:55
It's all I can conveyoverbrengen. AccordingVolgens to these theoriestheorieën,
105
403000
3000
Dat is alles wat ik erover kan meegeven. Volgens deze theorieën
06:58
there are extraextra dimensionsdimensies of spaceruimte, not just the threedrie we're familiarvertrouwd with,
106
406000
3000
zijn er extra dimensies in de ruimte, meer dan de drie die we kennen.
07:01
but at everyelk pointpunt in the roomkamer there are more dimensionsdimensies.
107
409000
4000
Overal zijn er meer dan drie dimensies.
07:05
And in particularbijzonder, there's one ratherliever strangevreemd one,
108
413000
2000
Een ervan in het bijzonder is nogal vreemd,
07:07
in the mostmeest elegantelegant unifiedunified theoriestheorieën we have.
109
415000
3000
in de meest elegante eengemaakte theorieën die we hebben.
07:10
The strangevreemd one lookslooks likessympathieën this:
110
418000
2000
De vreemde ziet er zo uit:
07:12
that we liveleven in a three-dimensionaldriedimensionaal worldwereld-.
111
420000
3000
wij leven in een wereld met drie dimensies.
07:15
We liveleven in one of these worldswerelden, and I can only showtonen it as a sheetvel,
112
423000
4000
We leven in een van deze werelden. Ik kan het allleen als een vlak tonen,
07:19
but it's really three-dimensionaldriedimensionaal.
113
427000
3000
maar het heeft drie dimensies.
07:22
And a tinyklein distanceafstand away, there's anothereen ander sheetvel,
114
430000
4000
Op een kleine afstand is er nog een vlak
07:26
alsoook three-dimensionaldriedimensionaal, and they're separatedgescheiden by a gapkloof.
115
434000
2000
met drie dimensies. Er zit een gat tussen.
07:28
The gapkloof is very tinyklein, and I've blowngeblazen it up so you can see it.
116
436000
3000
Het gat is heel klein. Ik heb het vergroot om het te laten zien.
07:31
But it's really a tinyklein fractionfractie of the sizegrootte of an atomicatomair nucleusNucleus.
117
439000
5000
Het is maar een kleine fractie van de omvang van een atoomkern.
07:36
I won'tzal niet go into the detailsgegevens of why we think the universeuniversum is like this,
118
444000
3000
Ik bespaar jullie de details van waarom we denken dat het universum zo is,
07:39
but it comeskomt out of the mathwiskunde and tryingproberen to explainuitleg geven the physicsfysica that we know.
119
447000
4000
maar het volgt uit de wiskunde en de pogingen om de bekende fysica te verklaren.
07:43
Well, I got interestedgeïnteresseerd in this because it seemedscheen to me that it was an obviousduidelijk questionvraag.
120
451000
4000
Ik kreeg hier interesse voor omdat dat een voor de hand liggende vraag leek.
07:47
WhichDie is, what happensgebeurt if these two, three-dimensionaldriedimensionaal worldswerelden
121
455000
3000
Namelijk: wat gebeurt er als deze twee driedimensionale werelden
07:50
should actuallywerkelijk collidein botsing komen?
122
458000
3000
botsen?
07:54
And if they collidein botsing komen, it would look a lot like the BigGrote BangBang.
123
462000
3000
Als ze botsen, zou het erg op de Big Bang lijken.
07:57
But it's slightlylicht differentverschillend than in the conventionalconventioneel pictureafbeelding.
124
465000
3000
Maar het verschilt licht van het gebruikelijke beeld.
08:00
The conventionalconventioneel pictureafbeelding of the BigGrote BangBang is a pointpunt.
125
468000
2000
Het gebruikelijke beeld van de Big Bang is een punt.
08:02
Everything comeskomt out of a pointpunt;
126
470000
2000
Alles komt voort uit een punt.
08:04
you have infiniteeindeloos densitydichtheid. And all the equationsvergelijkingen breakbreken down.
127
472000
4000
De dichtheid is oneindig. En alle vergelijkingen laten het afweten.
08:08
No hopehoop of describingbeschrijven that.
128
476000
2000
Dat kan je onmogelijk beschrijven.
08:10
In this pictureafbeelding, you'llje zult noticekennisgeving,
129
478000
2000
Je zal merken dat in dit beeld
08:12
the bangknal is extendedverlengd. It's not a pointpunt.
130
480000
2000
de bang uitgerekt is. Het is geen punt.
08:14
The densitydichtheid of matterer toe doen is finiteeindige, and we have a chancekans
131
482000
3000
De dichtheid van de materie is eindig. We hebben kans
08:17
of a consistentconsequent setreeks of equationsvergelijkingen that can describebeschrijven the wholegeheel processwerkwijze.
132
485000
5000
op een consistente reeks vergelijkingen die het hele proces kunnen beschrijven.
08:22
So, to cutbesnoeiing a long storyverhaal shortkort, we'vewij hebben exploredonderzocht this alternativealternatief.
133
490000
3000
Om een lang verhaal kort te maken, we hebben dit alternatief verkend.
08:25
We'veWe hebben showngetoond that it can fitpassen
134
493000
2000
We hebben aangetoond dat alle data
08:27
all of the datagegevens that we have about the formationvorming of galaxiessterrenstelsels,
135
495000
4000
die we hebben over het ontstaan van de melkwegen, erin passen.
08:31
the fluctuationsschommelingen in the microwavemagnetron backgroundachtergrond.
136
499000
3000
de golfbewegingen in de microgolf-achtergrond.
08:34
FurthermoreBovendien, there's an experimentalexperimenteel way
137
502000
2000
Bovendien bestaat er een experimentele manier
08:36
to tell this theorytheorie, apartdeel from the inflationaryinflatoire explanationuitleg that I told you before.
138
504000
7000
om dit verhaal te onderscheiden van de inflatoire verklaring die ik eerder gaf.
08:43
It involvesimpliceert gravitationalzwaartekracht wavesgolven.
139
511000
3000
Daar zijn zwaartekrachtsgolven mee gemoeid.
08:46
And in this scenarioscenario, not only was the BigGrote BangBang not the beginningbegin,
140
514000
3000
In dit scenario was de Big Bang niet alleen niet het begin,
08:49
as you can see from the pictureafbeelding,
141
517000
3000
zoals duidelijk is uit het beeld,
08:52
it can happengebeuren over and over again.
142
520000
2000
maar hij kan keer op keer gebeuren.
08:54
It maymei be that we liveleven in an endlesseindeloos universeuniversum,
143
522000
3000
Misschien leven we in een oneindig universum,
08:57
bothbeide in spaceruimte and in time.
144
525000
1000
in ruimte en tijd.
09:01
And there'veEr hebben been bangspony in the pastverleden, and there will be bangspony in the futuretoekomst.
145
529000
3000
Er zijn bangs geweest in het verleden, en er zullen er in de toekomst zijn.
09:04
And maybe we liveleven in an endlesseindeloos universeuniversum.
146
532000
4000
Misschien leven we in een oneindig universum.
09:08
Well, makingmaking and testingtesting modelsmodellen of the universeuniversum
147
536000
5000
Modellen van het universum maken en testen,
09:13
is, for me, the bestbeste way I have of enjoyinggenieten van and appreciatingwaarderen the universeuniversum.
148
541000
7000
is de beste manier die ik ken om van het universum te genieten en het te appreciëren.
09:20
We need to make the bestbeste mathematicalwiskundig modelsmodellen we can,
149
548000
2000
We moeten de best mogelijke wiskundige modellen maken,
09:22
the mostmeest consistentconsequent onesdegenen.
150
550000
2000
de meet consistente.
09:24
And then we scrutinizeonderzoekt them, logicallylogischerwijze and with datagegevens.
151
552000
4000
Dan pluizen we ze uit, logisch en met data.
09:28
And we try to convinceovertuigen ourselvesonszelf --
152
556000
3000
We proberen onszelf ervan te overtuigen --
09:31
we really try to convinceovertuigen ourselvesonszelf they're wrongfout.
153
559000
2000
dat ze verkeerd zijn.
09:33
That's progressvooruitgang: when we provebewijzen things wrongfout.
154
561000
3000
Dat is vooruitgang: als we bewijzen dat iets fout is.
09:36
And graduallygeleidelijk, we hopefullyhopelijk moveverhuizing closerdichterbij and closerdichterbij to understandingbegrip the worldwereld-.
155
564000
6000
We hopen geleidelijk alsmaar dichter bij een begrip van de wereld te komen.
09:42
As I pursuednagestreefde my careercarrière, something was always gnawingknagen away insidebinnen me.
156
570000
5000
Terwijl ik carrière maakte, bleef er altijd iets knagen vanbinnen.
09:47
What about AfricaAfrika?
157
575000
3000
Wat met Afrika?
09:50
What about those kidskinderen I'd left behindachter?
158
578000
5000
Wat met de kinderen die ik had achtergelaten?
09:55
InsteadIn plaats daarvan of developingontwikkelen, as we'dwij hadden all hopedgehoopt in the '60s,
159
583000
3000
In plaats van vooruit te gaan, zoals we allemaal hoopten in de jaren '60,
09:58
things had gottengekregen worseerger.
160
586000
2000
was het achteruit gegaan.
10:00
AfricaAfrika was grippedgreep by povertyarmoede, diseaseziekte and waroorlog.
161
588000
4000
Afrika was in de greep van armoede, ziekte en oorlog.
10:04
This is very graphicallygrafisch showngetoond by the WorldmapperWorldmapper websitewebsite and projectproject.
162
592000
6000
Dat wordt treffend getoond door de website en het project Worldmapper.
10:10
And so the ideaidee is to representvertegenwoordigen eachelk countryland
163
598000
3000
De idee is dat je elk land weergeeft
10:13
on a mapkaart, but scaleschaal the areaGebied accordingvolgens to some quantityhoeveelheid.
164
601000
6000
op een kaart, maar dat de oppervlakte in verhouding met een hoeveelheid staat.
10:19
So here'shier is just the standardstandaard- areaGebied mapkaart of the worldwereld-.
165
607000
2000
Dit is gewoon de standaard oppervlaktekaart van de wereld.
10:21
By the way, AfricaAfrika is very largegroot.
166
609000
2000
Afrika is overigens heel groot.
10:23
And the nextvolgende mapkaart now showsshows Africa'sAfricaâ™ s GDPBBP in 1960,
167
611000
5000
De volgende kaart toont het bnp van Afrika in 1960,
10:28
around the time of independenceonafhankelijkheid for manyveel AfricanAfrikaanse statesstaten.
168
616000
5000
rond de onafhankelijkheid van vele Afrikaanse staten.
10:33
Now, this is 1990, and then 2002. And here'shier is a projectionprojectie for 2015.
169
621000
10000
Dit is 1990, en dan 2002. Dit is een projectie voor 2015.
10:44
BigGrote changesveranderingen are happeninggebeurtenis in the worldwereld-,
170
632000
1000
Grote wijzigingen hebben plaats in de wereld,
10:45
but they're not helpinghelpen AfricaAfrika.
171
633000
3000
maar ze zijn niet in het voordeel van Afrika.
10:48
What about Africa'sAfricaâ™ s populationbevolking? The populationbevolking isn't out of proportionproportie to its areaGebied,
172
636000
4000
Wat met de bevolking van Afrika? Die staat in verhouding tot haar oppervlakte,
10:52
but AfricaAfrika leadsleads the worldwereld- in deathssterfgevallen from oftenvaak preventablete voorkomen causesoorzaken:
173
640000
5000
maar Afrika is wereldleider in overlijdens door te voorkomen oorzaken:
10:57
malnutritionondervoeding, simpleeenvoudig infectionsinfecties and birthgeboorte complicationscomplicaties.
174
645000
7000
ondervoeding, gewone infecties en geboorteverwikkelingen.
11:04
Then there's HIVHIV/AIDSAIDS. And then there are deathssterfgevallen from waroorlog.
175
652000
5000
Dan is er hiv/aids. En de doden door de oorlog.
11:09
OK, currentlymomenteel there are 45,000 people a monthmaand dyingsterven in the CongoCongo,
176
657000
5000
Momenteel sterven er 45.000 mensen per maand in Congo
11:14
as a consequencegevolg of the waroorlog
177
662000
2000
ten gevolge van de oorlog daar
11:16
there over coltancoltan and diamondsruiten and other things.
178
664000
4000
om coltan, diamant en andere dingen.
11:20
It's still going on.
179
668000
4000
Het gaat nog steeds door.
11:24
What about Africa'sAfricaâ™ s capacitycapaciteit to do something about these problemsproblemen?
180
672000
3000
Wat met het vermogen van Afrika om iets te doen aan deze problemen?
11:27
Well, here'shier is the numberaantal of physiciansartsen in AfricaAfrika.
181
675000
5000
Dit is het aantal dokters in Afrika.
11:32
Here'sHier is the numberaantal of people in higherhoger educationonderwijs.
182
680000
5000
Dit is het aantal mensen dat hoger onderwijs volgt.
11:37
And here -- mostmeest shockingschokkend to me --
183
685000
2000
En dit -- voor mij het meest schokkende --
11:39
the numberaantal of scientificwetenschappelijk researchOnderzoek paperspapieren comingkomt eraan out of AfricaAfrika.
184
687000
4000
is het aantal wetenschappelijke onderzoekspapers uit Afrika.
11:43
It just doesn't existbestaan scientificallywetenschappelijk.
185
691000
5000
Wetenschappelijk bestaat het gewoon niet.
11:48
And this was very eloquentlywelsprekend arguedbetoogde at TEDTED AfricaAfrika:
186
696000
3000
Dit werd allemaal heel welbespraakt betoogd op TED Africa:
11:51
that all of the aidsteun that's been givengegeven
187
699000
2000
dat alle hulp die is gegeven,
11:53
has completelyhelemaal failedmislukt to put AfricaAfrika ontonaar its owneigen two feetvoeten.
188
701000
8000
er volstrekt niet in is geslaagd om Afrika op eigen benen te laten staan.
12:01
Well, the transitionovergang to democracydemocratie in SouthSouth AfricaAfrika in 1994
189
709000
3000
De overgang naar de democratie in Zuid-Afrika in 1994 was weliswaar
12:04
was literallyletterlijk a dreamdroom come truewaar for manyveel of us.
190
712000
4000
letterlijk een droom die waarheid werd voor velen van ons.
12:08
My parentsouders were bothbeide electedgekozen to the first parliamentparlement,
191
716000
3000
Mijn ouders werden allebei verkozen in het eerste parlement,
12:11
alongsideNaast NelsonNelson and WinnieWinnie MandelaMandela. They were the only other couplepaar.
192
719000
5000
naast Nelson en Winnie Mandela. Ze waren het enige andere koppel.
12:16
And in 2001, I tooknam a researchOnderzoek leavehet verlof to visitbezoek them.
193
724000
4000
In 2001 nam ik een sabbatperiode om hen te bezoeken.
12:20
And while I was busybezig workingwerkend -- I was workingwerkend on these collidingaanvaring worldswerelden, in the day.
194
728000
7000
Terwijl ik aan de slag was -- ik werkte overdag aan die botsende werelden --
12:27
But I learnedgeleerd that there was a desperateten einde raad shortagetekort of skillsvaardigheden,
195
735000
3000
hoorde ik dat er een schrijnend gebrek aan vaardigheden was,
12:30
especiallyvooral mathematicalwiskundig skillsvaardigheden, in industryindustrie, in governmentregering, in educationonderwijs.
196
738000
8000
vooral wiskundige vaardigheden, in de bedrijven, in de overheid, in het onderwijs.
12:38
The abilityvermogen to make and testtest modelsmodellen has becomeworden essentialessentieel,
197
746000
4000
Het vermogen om modellen te maken en te testen, is essentieel geworden,
12:42
not only to everyelk singlesingle areaGebied of sciencewetenschap todayvandaag,
198
750000
3000
niet alleen voor elk gebied van de hedendaagse wetenschap,
12:45
but alsoook to modernmodern societymaatschappij itselfzelf.
199
753000
4000
maar ook voor de moderne maatschappij zelf.
12:49
And if you don't have mathwiskunde, you're not going to enterinvoeren the modernmodern ageleeftijd.
200
757000
6000
Zonder wiskunde kom je de moderne tijd niet in.
12:55
So I had an ideaidee. And the ideaidee was very simpleeenvoudig.
201
763000
3000
Dus had ik een idee. Een heel simpel idee.
12:58
The ideaidee was to setreeks up an AfricanAfrikaanse InstituteInstituut for MathematicalWiskundige SciencesWetenschappen, or AIMSDOELSTELLINGEN.
202
766000
6000
Die idee was om een Afrikaans Instituut voor Wiskundige Wetenschappen op te richten (Engelse afkorting=AIMS).
13:04
And let's recruitwerven studentsstudenten from the wholegeheel of AfricaAfrika,
203
772000
4000
Laten we studenten uit heel Afrika rekruteren,
13:08
bringbrengen them togethersamen with lecturersdocenten from all over the worldwereld-,
204
776000
4000
ze samenbrengen met lesgevers uit de hele wereld,
13:12
and we'llgoed try to give them a fantasticfantastisch educationonderwijs.
205
780000
5000
en we zullen proberen om ze een fantastische opleiding te geven.
13:17
Well, as a CambridgeCambridge professorprofessor, I had manyveel contactscontacten.
206
785000
3000
Als professor in Cambridge had ik vele contacten.
13:20
And to my astonishmentverbazing, they backedmet een rug me 100 percentprocent.
207
788000
3000
Tot mijn verbazing stonden ze 100 procent achter mij.
13:23
They said, "Go and do it,
208
791000
2000
Ze zeiden: "Ga het doen,
13:25
and we'llgoed come and lecturelezing."
209
793000
4000
wij zullen komen lesgeven."
13:29
And I knewwist it would be amazingverbazingwekkend funpret to bringbrengen brilliantbriljant studentsstudenten
210
797000
4000
Ik wist dat het te gek zou zijn om briljante studenten
13:33
from these countrieslanden -- where they don't have any opportunitieskansen -- togethersamen
211
801000
4000
uit deze landen, waar ze geen kansen hebben, samen te brengen
13:37
with the bestbeste lecturersdocenten in the worldwereld- --
212
805000
2000
met de beste lesgevers ter wereld.
13:39
who I knewwist would come, because of the interestinteresseren in AfricaAfrika --
213
807000
3000
Ik wist dat die zouden komen, vanwege hun belangstelling voor Afrika.
13:42
and put them togethersamen and just let the sparksvonken flyvlieg.
214
810000
7000
Ik bracht ze samen en liet de vonken gewoon overspringen.
13:49
So we boughtkocht a derelictbraakliggende hotelhotel nearin de buurt CapeCape TownStad.
215
817000
4000
We kochten een verlaten hotel nabij Kaapstad.
13:53
It's an 80-room-kamer ArtKunst DecoDeco hotelhotel from the 1920s.
216
821000
3000
Het is een Art Deco-hotel uit de jaren '20 met 80 kamers.
13:56
The areaGebied was kindsoort of seedylouche, so we got an 80-room-kamer hotelhotel for 100,000 dollarsdollars.
217
824000
6000
Het was een nogal groezelige wijk, dus kregen we een hotel met 80 kamers voor 100.000 dollar.
14:02
It's a beautifulmooi buildinggebouw. We decidedbeslist we would refurbishrenoveren it
218
830000
4000
Het is een mooi gebouw. We besloten het op te knappen
14:06
and then put out the wordwoord:
219
834000
2000
en dan de boodschap te verspreiden:
14:08
we're going to startbegin the bestbeste mathwiskunde instituteinstituut in AfricaAfrika
220
836000
4000
wij gaan het beste wiskunde-instituut van Afrika opstarten
14:12
in this hotelhotel.
221
840000
1000
in dit hotel.
14:13
Well, the newnieuwe SouthSouth AfricaAfrika is a very excitingopwindend countryland.
222
841000
3000
Het nieuwe Zuid-Afrika is een heel spannend land.
14:16
And those of you who haven'thebben niet been there, you should go.
223
844000
3000
Diegenen van jullie die er nog niet zijn geweest, moeten erheen.
14:19
It's very, very interestinginteressant what's happeninggebeurtenis.
224
847000
3000
Wat er gebeurt is heel, heel interessant.
14:22
And we recruitedaangeworven wonderfulprachtig staffpersoneel,
225
850000
3000
We rekruteerden fantastisch personeel,
14:25
highlyzeer motivatedgemotiveerd staffpersoneel.
226
853000
2000
zeer gemotiveerd personeel.
14:27
The other thing that's happenedgebeurd, whichwelke was good for us, is the InternetInternet.
227
855000
4000
Het andere ding dat plaatsvond en dat voordelig was voor ons, was het internet.
14:31
Even thoughhoewel the InternetInternet is very expensiveduur all over AfricaAfrika,
228
859000
3000
Zelfs al is het internet heel duur in heel Afrika,
14:34
there are InternetInternet cafescafés everywhereoveral.
229
862000
2000
dan nog zijn er overal internetcafés.
14:36
And brighthelder youngjong AfricansAfrikanen are desperateten einde raad to jointoetreden the globalglobaal communitygemeenschap,
230
864000
5000
Briljante jonge Afrikanen staan te drummen om de globale gemeenschap te vervoegen,
14:41
to be successfulgeslaagd -- and they're very ambitiousambitieuze.
231
869000
3000
om succesvol te zijn -- en ze zijn erg ambitieus.
14:44
They want to be the nextvolgende EinsteinEinstein.
232
872000
4000
Ze willen de volgende Einstein zijn.
14:50
And so when wordwoord camekwam out that AIMSDOELSTELLINGEN was openingopening,
233
878000
3000
Dus bekend werd dat ons instituut, het AIMS, openging,
14:53
it spreadverspreiding very quicklysnel viavia e-maile-mail and our websitewebsite.
234
881000
4000
verspreidde het bericht zich heel snel via email en via onze website.
14:57
And we got lots of applicantsaanvragers.
235
885000
2000
Er waren veel kandidaten.
14:59
Well, we designedontworpen AIMSDOELSTELLINGEN as a 24-hour-uur learningaan het leren environmentmilieu,
236
887000
3000
We hadden het AIMS opgevat als een 24-uurs-leeromgeving,
15:02
and it was fantasticfantastisch to startbegin a universityUniversiteit from the beginningbegin.
237
890000
4000
en het was geweldig om een universiteit op te richten uit het niets.
15:06
You have to rethinkheroverwegen, what is the universityUniversiteit for?
238
894000
4000
Je moet opnieuw de vraag stellen: wat is het doel van de universiteit?
15:10
And that's really excitingopwindend.
239
898000
2000
En dat is echt spannend.
15:12
So we designedontworpen it to have interactiveinteractieve teachingonderwijs.
240
900000
3000
We vatten het zo op dat de lessen interactief was.
15:15
No droningDrones on at the chalkboardschoolbord.
241
903000
4000
Niemand stond een les af te dreunen aan het bord.
15:19
We emphasizebenadrukken problem-solvingprobleemoplossend, workingwerkend in groupsgroepen,
242
907000
4000
De nadruk ligt op het oplossen van problemen, groepswerk,
15:23
everyelk studentstudent discoveringontdekken and maximizingmaximaliseren theirhun owneigen potentialpotentieel
243
911000
4000
iedere student ontdekt en benut zijn eigen mogelijkheden,
15:27
and not chasingachtervolgen gradesrangen.
244
915000
3000
en jaagt niet op goede punten.
15:30
EveryoneIedereen liveslevens togethersamen in this hotelhotel -- lecturersdocenten and studentsstudenten --
245
918000
2000
Iedereen woont samen in het hotel, lesgevers en studenten.
15:32
and it's not surprisingverrassend at all to find an impromptuImpromptu tutorialtutorial at 1 a.m.
246
920000
6000
Het komt wel vaker voor dat je een geïmproviseerde les ziet om 1u 's ochtends.
15:38
The studentsstudenten don't usuallydoorgaans leavehet verlof the computercomputer lablaboratorium tilltot 2 or 3 a.m.
247
926000
4000
De studenten verlaten het computerlaboratorium meestal pas om 2u of 3u 's ochtends.
15:42
And then they're up again at eightacht in the morningochtend-.
248
930000
2000
En om 8u 's ochtends staan ze al weer paraat.
15:44
LecturesLezingen, problem-solvingprobleemoplossend and so on. It's an extraordinarybuitengewoon placeplaats.
249
932000
7000
Lessen, problemen oplossen enzovoort. Het is een buitengewone plek.
15:51
We especiallyvooral emphasizebenadrukken areasgebieden of great relevancerelevantie to Africa'sAfricaâ™ s developmentontwikkeling,
250
939000
5000
We leggen in het bijzonder de nadruk op vakken die zeer relevant zijn voor de ontwikkeling van Afrika,
15:56
because, in those areasgebieden, scientistswetenschappers workingwerkend in AfricaAfrika will have a competitivecompetitief advantagevoordeel.
251
944000
6000
omdat wetenschappers die in Afrika werken, in die gebieden een competitief voordeel zullen hebben.
16:02
They'llZij zullen publishpubliceren, be inviteduitgenodigd to conferencesconferenties.
252
950000
2000
Ze zullen publiceren, uitgenodigd worden op conferenties.
16:04
They'llZij zullen do well. They'llZij zullen have successfulgeslaagd careerscarrières.
253
952000
6000
Ze zullen het goed doen. Ze zullen mooie carrières uitbouwen.
16:10
And AIMSDOELSTELLINGEN has donegedaan extremelyuiterst well.
254
958000
2000
Het AIMS heeft het uitzonderlijk goed gedaan.
16:12
Here is a listlijst of last year'sjaar graduatesafgestudeerden, graduatedafgestudeerd in JuneJuni,
255
960000
4000
Dit is een lijst van de afgestudeerden van vorig jaar, juni,
16:16
and what they're currentlymomenteel doing -- 48 of them.
256
964000
3000
en wat ze vandaag doen. Het zijn er 48.
16:19
And where they are is indicatedaangegeven over here.
257
967000
4000
Hier staat wat ze zijn.
16:23
And where they'veze hebben goneweg. So these are all postgraduatePostgraduate studentsstudenten.
258
971000
4000
En waar ze naartoe zijn. Dit zijn dus allemaal postgraduaatsstudenten.
16:27
And they'veze hebben all goneweg on to master'smasteropleiding and PhPH.D. degreesgraden in excellentUitstekend placesplaatsen.
259
975000
7000
Ze volgen allemaal Master- en doctoraatsstudies op voortreffelijke plaatsen.
16:34
FiveVijf studentsstudenten can be educatedgeleerd at AIMSDOELSTELLINGEN
260
982000
2000
Op het AIMS kunnen vijf studenten worden opgeleid
16:36
for the costkosten of educatingopleiden one in the U.S. or EuropeEuropa.
261
984000
4000
tegen de kost van één opleiding in de VS of in Europa.
16:40
But more importantbelangrijk, the pan-Africanpan-Afrikaanse studentstudent bodylichaam
262
988000
3000
Belangrijker nog: het pan-Afrikaanse studentenkorps
16:43
is a continualvoortdurend sourcebron of strengthkracht, pridetrots and commitmentinzet to AfricaAfrika.
263
991000
6000
is een continue bron van kracht, trots en toewijding aan Afrika.
16:49
We illustrateillustreren AIMS'DOELSTELLINGEN progressvooruitgang by coloringKleurplaat in the countrieslanden of AfricaAfrika.
264
997000
5000
We illustreren de vorderingen van het AIMS door de landen van Afrika te kleuren.
16:54
So here you can see behindachter this listlijst.
265
1002000
2000
Hier kan je achter de lijst kijken.
16:56
When a countyprovincie is coloredgekleurde yellowgeel, we'vewij hebben receivedontvangen an applicationtoepassing;
266
1004000
4000
Als een land geel is, hebben we een aanvraag gekregen.
17:00
orangeoranje, we'vewij hebben acceptedaanvaard an applicationtoepassing; and greengroen,
267
1008000
5000
Oranje: we hebben een aanvraag goedgekeurd.
17:05
a studentstudent has graduatedafgestudeerd.
268
1013000
2000
Groen: een student is afgestudeerd.
17:07
So here is where we were after the first graduationafstuderen in 2004.
269
1015000
4000
Hier stonden we na de eerste lichting in 2004.
17:11
And we setreeks ourselvesonszelf a goaldoel of turningdraaien the continentcontinent greengroen.
270
1019000
4000
We hebben onszelf tot doel gesteld om het continent groen te kleuren.
17:15
So there's 2005, -6, -7, -8.
271
1023000
4000
Daar is 2005, 2006, 2007, 2008.
17:19
(ApplauseApplaus)
272
1027000
10000
(Applaus)
17:29
We're well on the way to achievingverwezenlijking van our initialeerste goaldoel.
273
1037000
4000
We zijn goed op weg om ons initiële doel te bereiken.
17:33
We had some of the studentsstudenten filmedgefilmd at home before they camekwam to AIMSDOELSTELLINGEN.
274
1041000
4000
We filmden sommige studenten thuis voor ze naar het AIMS kwamen.
17:37
And I'll just showtonen you one.
275
1045000
3000
Ik toon je er eentje.
17:40
TendaiTendai MugwagwaMugwagwa: My namenaam is TendaiTendai MugwagwaMugwagwa.
276
1048000
4000
Tendai Mugwagwa: Mijn naam is Tendai Mugwagwa.
17:44
I have a BachelorBachelor in of ScienceWetenschap with an educationonderwijs degreemate.
277
1052000
3000
Ik heb een diploma in de Wetenschappen, met lesbevoegdheid.
17:47
I will be attendingBijwonen AIMSDOELSTELLINGEN.
278
1055000
2000
Ik ga les volgen aan het AIMS.
17:49
My understandingbegrip of the courseCursus is that it coverscovers quiteheel a lot.
279
1057000
4000
Ik heb begrepen dat de cursus zeer veel dingen omvat.
17:53
You know, from physicsfysica to medicinegeneeskunde,
280
1061000
4000
Van fysica tot medicijnen,
17:57
in particularbijzonder, epidemiologyepidemiologie and alsoook mathematicalwiskundig modelingmodellering.
281
1065000
6000
en vooral epidemiologie en wiskundige modellering.
18:03
NeilNeil TurokTurok: So TendaiTendai camekwam to AIMSDOELSTELLINGEN and did very well.
282
1071000
5000
Neil Turok: Tendai kwam naar het AIMS en deed het erg goed.
18:08
And I'll let her take it from there.
283
1076000
4000
Ik laat haar zelf aan het woord.
18:16
TMTM: My namenaam is TendaiTendai MugwagwaMugwagwa
284
1084000
2000
TM: Mijn naam is Tendai Mugwagwa
18:18
and I was a studentstudent at AIMSDOELSTELLINGEN in 2003 and 2004.
285
1086000
4000
en ik studeerde aan het AIMS in 2003 en 2004.
18:22
After leavingverlaten AIMSDOELSTELLINGEN, I wentgegaan on to do a master'smasteropleiding in appliedtoegepast mathematicswiskunde
286
1090000
5000
Na mijn studies aan het AIMS, ging ik verder met een Master in Toegepaste Wiskunde
18:27
at the UniversityUniversiteit of CapeCape TownStad in SouthSouth AfricaAfrika.
287
1095000
3000
aan de Universiteit van Kaapstad in Zuid-Afrika.
18:30
After that, I camekwam to the NetherlandsNederland
288
1098000
2000
Daarna kwam ik naar Nederland,
18:32
where I'm now doing a PhPH.D. in theoreticaltheoretisch immunologyImmunologie.
289
1100000
3000
waar ik nu een doctoraatsopleiding in Theoretische Immunologie volg.
18:35
ProfessorProfessor: TendaiTendai is workingwerkend very independentlyonafhankelijk.
290
1103000
3000
Professor: Tendai werkt zeer zelfstandig.
18:38
She communicatescommuniceert well with the immunologistsimmunologen at the hospitalziekenhuis.
291
1106000
4000
Ze communiceert goed met de immunologen in het ziekenhuis.
18:42
So all in all I have a very good PhPH.D. studentstudent from SouthSouth AfricaAfrika.
292
1110000
4000
Ik heb dus een zeer goede doctoraatsstudent uit Zuid-Afrika.
18:46
So I'm happygelukkig she's here.
293
1114000
3000
Ik ben blij dat ze hier is.
18:49
NTNT: AnotherEen ander studentstudent in the first yearjaar of AIMSDOELSTELLINGEN was ShehuShehu.
294
1117000
4000
NT: Nog een student uit het eerste jaar van het AIMS was Shehu.
18:53
And he's showngetoond here with his favoritefavoriete highhoog schoolschool- teacherleraar.
295
1121000
5000
Je ziet hem hier met zijn favoriete leerkracht uit de middelbare school.
18:58
And then enteringinvoeren universityUniversiteit in northernnoordelijk NigeriaNigeria.
296
1126000
6000
En dan als hij start aan de universiteit van Noord-Nigeria.
19:04
And after AIMSDOELSTELLINGEN, ShehuShehu wanted to do high-energyhoog-energetische physicsfysica,
297
1132000
5000
Na het AIMS wilde Shehu hoge-energie-fysica studeren,
19:09
and he camekwam to CambridgeCambridge.
298
1137000
2000
en hij kwam naar Cambridge.
19:11
He's about to finishaf hebben his PhPH.D.,
299
1139000
3000
Hij is bijna klaar met zijn doctoraat.
19:14
and he was filmedgefilmd recentlykort geleden with someoneiemand you all know.
300
1142000
4000
Hij werd recent gefilmd met iemand die jullie allemaal kennen.
19:18
ShehuShehu: And from there we will be ablein staat to,
301
1146000
2000
Shehu: Hiermee zullen we in staat zijn,
19:20
hopefullyhopelijk, make better predictionsvoorspellingen and then we comparevergelijken it
302
1148000
3000
hoop ik, om betere voorspellingen te maken. We vergelijken het
19:23
to the graphdiagram and alsoook make some predictionsvoorspellingen.
303
1151000
5000
met de grafiek en doen wat voorspellingen.
19:28
StephenStephen HawkingHawking: That is niceleuk.
304
1156000
3000
Stephen Hawking: Ziet er goed uit.
19:31
NTNT: Here are the currentactueel studentsstudenten at AIMSDOELSTELLINGEN. There are 53 of them
305
1159000
3000
NT: Dit zijn de huidige studenten aan het AIMS. Het zijn der 53,
19:34
from 20 differentverschillend countrieslanden, includinginclusief 20 womenvrouw.
306
1162000
4000
uit 20 verschillende landen, met 20 vrouwen.
19:38
So now I'm going to get to my TEDTED businessbedrijf.
307
1166000
3000
Nu kom ik tot de kern van mijn TED-zaak.
19:41
Well, we had a partyfeest. This is AfricaAfrika --
308
1169000
3000
We hielden een feestje. Dit is Afrika --
19:44
we have good partiespartijen in AfricaAfrika. And last monthmaand, they threwwierp a surpriseverrassing partyfeest for me.
309
1172000
4000
we houden goede feestjes in Afrika. Vorige maand was er een verrassingsfeestje voor mij.
19:48
Here'sHier is somebodyiemand you've seengezien alreadynu al.
310
1176000
2000
Hier is iemand die jullie al hebben gezien.
19:50
(ApplauseApplaus)
311
1178000
24000
(Applaus)
20:14
I want to pointpunt out a fewweinig other exceptionalbuitengewoon people in this pictureafbeelding.
312
1202000
4000
Ik wil nog een paar andere uitzonderlijke mensen op deze foto aanwijzen.
20:18
So, we were havingmet a partyfeest,
313
1206000
1000
We hielden dus een feestje,
20:19
as you can see they're completelyhelemaal eclipsingverduistering me at this pointpunt.
314
1207000
4000
Je ziet dat ze mij hier volledig overklassen.
20:23
This is EzraEzra. She's from DarfurDarfur.
315
1211000
3000
Dit is Ezra. Ze komt uit Darfur.
20:26
She's a physicistnatuurkundige, and somehowhoe dan ook staysverblijven smilingglimlachen,
316
1214000
4000
Ze is natuurkundige. Op één of andere manier blijft ze glimlachen,
20:30
in spitewrok of everything going on back home.
317
1218000
2000
ondanks alles wat er thuis gebeurt.
20:32
But she wants to continuevoortzetten in physicsfysica, and she's doing extremelyuiterst well.
318
1220000
4000
Ze wil verdergaan in de fysica en ze doet het uitzonderlijk goed.
20:36
This is LydiaLydia. LydiaLydia is the first ever womanvrouw
319
1224000
4000
Dit is Lydia. Lydia is de eerste vrouw ooit
20:40
to graduateafstuderen in mathematicswiskunde in the CentralCentrale AfricanAfrikaanse RepublicRepubliek.
320
1228000
3000
die afstudeert in de wiskunde in de Centraal-Afrikaanse Republiek.
20:43
And she's now at AIMSDOELSTELLINGEN. (ApplauseApplaus)
321
1231000
5000
Ze studeert nu aan het AIMS. (Applaus)
20:49
So now let me get to our TEDTED wishwens.
322
1237000
4000
Zo kom ik tot onze TED-wens.
20:53
Well, it's not my TEDTED wishwens; it's our wishwens, as you've alreadynu al gatheredverzamelde.
323
1241000
5000
Het is niet mijn TED-wens, het is onze wens, zoals je al had geraden.
20:58
And our wishwens has two partsonderdelen:
324
1246000
3000
Onze wens heeft twee delen:
21:01
one is a dreamdroom and the other'selkaars a planplan. OK.
325
1249000
5000
het eerste is een droom, het tweede is een plan.
21:06
Our TEDTED dreamdroom is that the nextvolgende EinsteinEinstein will be AfricanAfrikaanse. (ApplauseApplaus)
326
1254000
16000
Onze TED-droom is dat de volgende Einstein uit Afrika zal komen. (Applaus)
21:25
In strivingstreven for the heightshoogten of creativecreatief geniusgenie,
327
1273000
1000
In ons streven naar de top van het creatieve genie,
21:26
we want to give thousandsduizenden of people the motivationmotivatie,
328
1274000
5000
willen we duizenden mensen de motivatie geven,
21:31
the encouragementaanmoediging and the couragemoed
329
1279000
2000
de aanmoediging en de moed
21:33
to obtainverkrijgen the high-levelhoog niveau skillsvaardigheden they need to help AfricaAfrika.
330
1281000
5000
om de krachtige vaardigheden te verwerven die ze nodig hebben om Afrika te helpen.
21:38
AmongOnder them will be not only brilliantbriljant scientistswetenschappers --
331
1286000
3000
Onder hen zullen er niet alleen briljante wetenschappers zijn --
21:41
I'm sure of that from what we'vewij hebben seengezien at AIMSDOELSTELLINGEN --
332
1289000
3000
daar ben ik zeker van, dat hebben we op het AIMS gezien --
21:44
they'llzullen ze alsoook be the AfricanAfrikaanse GatesGates, BrinsBrins and PagesPagina 's of the futuretoekomst.
333
1292000
6000
maar ook de Afrikaanse Gates, Brins en Pages van de toekomst.
21:50
Well, I said we alsoook have a planplan. And our planplan is quiteheel simpleeenvoudig.
334
1298000
4000
Ik zei al dat we ook een plan hebben. Ons plan is echt eenvoudig.
21:54
AIMSDOELSTELLINGEN is now a provenbewezen modelmodel-.
335
1302000
2000
Het AIMS-model heeft zijn waarde bewezen.
21:56
And what we need to do is to replicatekopiëren it.
336
1304000
4000
Wat we moeten doen, is het vermenigvuldigen.
22:00
We want to rollrollen out 15 AIMSDOELSTELLINGEN centerscenters in the nextvolgende fivevijf yearsjaar, all over AfricaAfrika.
337
1308000
4000
We willen 15 AIMS-centra uitrollen in de komende vijf jaar, in heel Afrika.
22:04
EachElke will have a pan-Africanpan-Afrikaanse studentstudent bodylichaam,
338
1312000
5000
Ze zullen allemaal een pan-Afrikaans studentenkorps hebben, maar ze zullen zich
22:09
but specializespecializeren in a differentverschillend areaGebied of sciencewetenschap.
339
1317000
2000
in verschillende wetenschappelijke domeinen specialiseren.
22:11
We want to use sciencewetenschap to overcomeoverwinnen the nationalnationaal and culturalcultureel barriersbelemmeringen,
340
1319000
5000
We willen wetenschap gebruiken om de nationale en culturele barrières te overwinnen,
22:16
as it does at AIMSDOELSTELLINGEN.
341
1324000
1000
zoals dat op het AIMS gebeurt.
22:17
And we want to addtoevoegen elementselementen to the curriculumleerplan.
342
1325000
2000
We wilden een paar dingen aan het curriculum toevoegen.
22:19
We want to addtoevoegen entrepreneurshipondernemerschap and policyhet beleid skillsvaardigheden.
343
1327000
5000
We wilden ondernemerschap en beleidsvaardigheden toevoegen.
22:24
The expandeduitgebreid AIMSDOELSTELLINGEN will be a coherentcoherente pan-Africanpan-Afrikaanse institutioninstelling,
344
1332000
3000
Het uitgebreide AIMS zal een samenhangende pan-Afrikaanse instelling zijn,
22:27
and its graduatesafgestudeerden will formformulier a powerfulkrachtig networknetwerk,
345
1335000
4000
en zijn afgestudeerden zullen een krachtig netwerk vormen,
22:31
workingwerkend togethersamen for peacevrede and progressvooruitgang acrossaan de overkant the continentcontinent.
346
1339000
6000
die samen werken aan vrede en vooruitgang voor het continent.
22:37
Over the last yearjaar,
347
1345000
2000
Het laatste jaar
22:39
we'vewij hebben been visitingbezoekende sitesplaatsen in AfricaAfrika,
348
1347000
2000
hebben we sites in Afrika bezocht,
22:41
looking at potentialpotentieel sitesplaatsen for newnieuwe AIMSDOELSTELLINGEN centerscenters.
349
1349000
3000
op zoek naar mogelijke plaatsen voor nieuwe AIMS-centra.
22:44
And here are the onesdegenen we'vewij hebben selectedgekozen.
350
1352000
2000
Dit is onze selectie.
22:46
And eachelk of these centerscenters has a strongsterk locallokaal teamteam,
351
1354000
4000
Elk van deze centra heeft een sterk lokaal team,
22:50
eachelk is in a beautifulmooi placeplaats, an interestinginteressant placeplaats,
352
1358000
2000
en is op een mooie en interessante locatie gelegen,
22:52
whichwelke internationalInternationale lecturersdocenten will be happygelukkig to visitbezoek.
353
1360000
3000
waar internationale lesgevers graag naartoe zullen komen.
22:55
And our partnerspartners acrossaan de overkant AfricaAfrika are extremelyuiterst enthusiasticenthousiaste about this.
354
1363000
5000
Onze partners over heel Afrika zijn hier uitzonderlijk enthousiast over.
23:00
EveryoneIedereen wants an AIMSDOELSTELLINGEN centercentrum in theirhun countryland.
355
1368000
4000
Iedereen wil een AIMS-centrum in zijn land.
23:04
And last NovemberNovember,
356
1372000
2000
Afgelopen november
23:06
the conferenceconferentie of all the AfricanAfrikaanse ministersministers of sciencewetenschap and technologytechnologie,
357
1374000
4000
deed de conferentie van alle Afrikaanse ministers van wetenschap en technologie,
23:10
heldheld in MombasaMombasa, calledriep for a comprehensiveuitgebreid planplan to rollrollen out AIMSDOELSTELLINGEN.
358
1378000
5000
die plaatshad in Mombasa, een oproep tot een groot plan om AIMS uit te rollen.
23:15
So we have politicalpolitiek supportondersteuning right acrossaan de overkant the continentcontinent.
359
1383000
3000
We krijgen dus politieke steun over het hele continent.
23:18
It won'tzal niet be easygemakkelijk.
360
1386000
3000
Het zal niet eenvoudig zijn.
23:21
At everyelk siteplaats there will be hugereusachtig challengesuitdagingen.
361
1389000
2000
Op elke plek zullen we voor grote uitdagingen staan.
23:23
LocalLokale scientistswetenschappers mustmoet playspelen leadingleidend rolesrollen
362
1391000
3000
Lokale wetenschappers moeten een belangrijke rol krijgen,
23:26
and governmentsoverheden mustmoet be persuadedovergehaald to buykopen in.
363
1394000
4000
en overheden moeten overtuigd worden om mee te doen.
23:30
ConditionsVoorwaarden are very difficultmoeilijk,
364
1398000
2000
De omstandigheden zijn zeer moeilijk,
23:32
but we cannotkan niet affordveroorloven to compromisecompromis on those principlesprincipes whichwelke madegemaakt AIMSDOELSTELLINGEN work.
365
1400000
7000
maar we kunnen het ons niet veroorloven om af te dingen op de principes die van AIMS een succes hebben gemaakt.
23:39
And we summarizesamenvatten them this way:
366
1407000
2000
We vatten ze als volgt samen:
23:41
the institutesinstituten have got to be relevantrelevant, innovativeinnovatief,
367
1409000
3000
de instellingen moeten relevant, vernieuwend,
23:44
cost-effectivekostenefficient and highhoog qualitykwaliteit. Why?
368
1412000
2000
kostenbewust en van hoge kwaliteit zijn. Waarom?
23:46
Because we want AfricaAfrika to be richrijk.
369
1414000
3000
Omdat we willen dat Afrika rijk wordt.
23:49
EasyGemakkelijk to rememberonthouden the basicbasis- rulesreglement we need.
370
1417000
7000
Het is gemakkelijk om de basisregels te onthouden.
23:56
So, just in endingeinde, let me say the only people who can fixrepareren AfricaAfrika
371
1424000
3000
Laat me besluiten dat de enige mensen die Afrika kunnen genezen,
23:59
are talentedgetalenteerd youngjong AfricansAfrikanen.
372
1427000
3000
getalenteerde jonge Afrikanen zijn.
24:02
By unlockingontgrendelen and nurturingverzorgende theirhun creativecreatief potentialpotentieel,
373
1430000
3000
Door hun creatieve mogelijkheden te ontsluiten en te koesteren,
24:05
we can createcreëren a stepstap changeverandering in Africa'sAfricaâ™ s futuretoekomst.
374
1433000
4000
kunnen we een grote stap zetten naar een betere toekomst voor Afrika.
24:09
Over time, they will contributebijdragen to AfricanAfrikaanse developmentontwikkeling
375
1437000
4000
Zij zullen bijdragen tot de ontwikkeling van Afrika
24:13
and to sciencewetenschap in waysmanieren we can only imaginestel je voor.
376
1441000
3000
en tot de wetenschap, op manieren waar we nog maar van kunnen dromen.
24:16
Thank you.
377
1444000
2000
Dank u wel.
24:18
(ApplauseApplaus)
378
1446000
21000
(Applaus)
Translated by Els De Keyser
Reviewed by Matthias Valvekens

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Neil Turok - Physicist, education activist
Neil Turok is working on a model of the universe that explains the big bang -- while, closer to home, he's founded a network of math and science academies across Africa.

Why you should listen

Neil Turok works on understanding the universe's very beginnings. With Stephen Hawking, he developed the Hawking-Turok instanton solutions, describing the birth of an inflationary universe -- positing that, big bang or no, the universe came from something, not from utter nothingness.

Recently, with Paul Steinhardt at Princeton, Turok has been working on a cyclic model for the universe in which the big bang is explained as a collision between two “brane-worlds.” The two physicists cowrote the popular-science book Endless Universe.

In 2003, Turok, who was born in South Africa, founded the African Institute for Mathematical Sciences (AIMS) in Muizenberg, a postgraduate center supporting math and science. His TED Prize wish: Help him grow AIMS and promote the study and math and science in Africa, so that the world's next Einstein may be African.

Turok is the Director of the Perimeter Institute for Theoretical Physics, in Ontario, Canada. In 2010, the Canadian government funded a $20million expansion of the AIMS schools, working with the Perimeter Institute to start five new AIMS schools in different African nations.

In 2016, he won the Tate Medal for International Leadership in Physics

More profile about the speaker
Neil Turok | Speaker | TED.com