TED2016
ShaoLan: The Chinese zodiac, explained
ShaoLan Hsueh: Toelichting op de Chinese dierenriem
Filmed:
Readability: 4.3
2,804,498 views
Een kwart van de wereldbevolking houdt zich ermee bezig: de Chinese dierenriem. Zelfs als je er niet in gelooft, doe je er verstandig aan om te weten hoe het werkt, zegt technoloog en ondernemer ShaoLan Hseuh. In deze grappige, informatieve talk, deelt Shaolan wat tips met ons om zo de eeuwenoude traditie te leren begrijpen. Ze beschrijft hoe men gelooft dat het je persoonlijkheid, carrière en je huwelijksvooruitzicht kan beïnvloeden, en wat een bepaald jaar voor jou in petto heeft. Wat zegt jouw teken over jou?
ShaoLan Hsueh - Technologist, entrepreneur
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West. Full bio
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Heeft een Chinese vriend
je weleens gevraagd:
je weleens gevraagd:
00:12
Have you ever been asked
by your Chinese friend,
by your Chinese friend,
0
891
2798
00:15
"What is your zodiac sign?"
1
3713
1655
"Wat is jouw sterrenbeeld?"
Denk dan niet dat
het over koetjes en kalfjes gaat.
het over koetjes en kalfjes gaat.
00:17
Don't think they are making small talk.
2
5947
2485
00:20
If you say, "I'm a Monkey,"
3
8456
1927
Als je zegt: "Ik ben een Aap",
00:22
they immediately know
4
10407
1359
weten ze meteen
dat je 24, 36, 48 of 60 bent.
dat je 24, 36, 48 of 60 bent.
00:23
you are either 24, 36, 48 or 60 years old.
5
11790
3396
00:27
(Laughter)
6
15210
1006
(Gelach)
00:28
Asking a zodiac sign is a polite way
of asking your age.
of asking your age.
7
16240
3558
Het is een beleefde manier
om achter je leeftijd te komen.
om achter je leeftijd te komen.
00:32
By revealing your zodiac sign,
you are also being evaluated.
you are also being evaluated.
8
20616
3889
Door je sterrenbeeld te onthullen,
word je ook geëvalueerd.
word je ook geëvalueerd.
00:36
Judgments are being made
about your fortune or misfortune,
about your fortune or misfortune,
9
24529
4040
Je voor- of tegenspoed wordt beoordeeld,
00:40
your personality, career prospects
10
28593
2378
maar ook je persoonlijkheid,
je carrièrevooruitzicht
je carrièrevooruitzicht
00:42
and how you will do in a given year.
11
30995
1968
en wat een bepaald jaar
voor jou in petto heeft.
voor jou in petto heeft.
Als je je sterrenbeeld
en dat van je partner deelt,
en dat van je partner deelt,
00:45
If you share you and your
partner's animal signs,
partner's animal signs,
12
33322
2896
00:48
they will paint a picture in their mind
about your private life.
about your private life.
13
36242
3819
maken ze in gedachten
een beeld van je privéleven.
een beeld van je privéleven.
00:52
Maybe you don't believe
in the Chinese zodiac.
in the Chinese zodiac.
14
40725
2623
Misschien geloof je niet
in de Chinese dierenriem.
in de Chinese dierenriem.
00:55
As a quarter of the world population
is influenced by it,
is influenced by it,
15
43372
3831
Maar omdat een kwart
van de wereldbevolking
van de wereldbevolking
er wel door wordt beïnvloed,
00:59
you'd be wise to do something about that.
16
47227
2399
is het toch verstandig
om daar iets aan te doen.
om daar iets aan te doen.
01:02
So what is the Chinese zodiac, exactly?
17
50406
2998
Maar wat is de Chinese zodiak nu precies?
01:05
Most Westerners think
of Greco-Roman zodiac,
of Greco-Roman zodiac,
18
53991
3196
De meeste westerlingen denken
aan de Grieks-Romeinse zodiak,
aan de Grieks-Romeinse zodiak,
01:09
the signs divided into 12 months.
19
57211
2223
de tekens die verdeeld worden
over de 12 maanden.
over de 12 maanden.
01:11
The Chinese zodiac is different.
20
59973
1951
De Chinese zodiak werkt anders.
01:13
It's a 12-year cycle labeled with animals,
21
61948
3178
Het is een 12-jarige cyclus
van dierentekens.
van dierentekens.
01:17
starting with a Rat and ending with a Pig,
22
65150
2576
Hij begint met de Rat
en eindigt met het Varken,
en eindigt met het Varken,
01:19
and has no association
with constellations.
with constellations.
23
67750
3342
en wordt niet geassocieerd met gesternte.
01:23
For example, if you were born
in 1975, you are a Rabbit.
in 1975, you are a Rabbit.
24
71663
4849
Als je bijvoorbeeld in 1975 bent geboren,
ben je een Konijn.
ben je een Konijn.
01:29
Can you see your zodiac sign there?
25
77273
1901
Zie je jouw zodiak-teken hier?
01:32
Our Chinese ancestors constructed
a very complicated theoretical framework
a very complicated theoretical framework
26
80139
5285
Onze Chinese voorouders bouwden
een gecompliceerd theoretisch kader
een gecompliceerd theoretisch kader
01:37
based on yin and yang, the five elements
and the 12 zodiac animals.
and the 12 zodiac animals.
27
85448
4641
gebaseerd op yin en yang,
de vijf elementen, en de 12 zodiak-dieren.
de vijf elementen, en de 12 zodiak-dieren.
01:42
Over thousands of years,
28
90486
1795
Gedurende duizenden jaren
01:44
this popular culture has affected
people's major decisions,
people's major decisions,
29
92305
4472
heeft deze populaire cultuur
belangrijke beslissingen
van mensen beïnvloed,
van mensen beïnvloed,
01:48
such as naming, marriage, giving birth
and attitude towards each other.
and attitude towards each other.
30
96801
5200
zoals bij het geven van namen,
huwelijken, geboortes,
huwelijken, geboortes,
maar ook de houding
ten opzichte van elkaar.
ten opzichte van elkaar.
01:54
And some of the implications
are quite amazing.
are quite amazing.
31
102409
2870
En sommige van die implicaties
zijn nogal verbazingwekkend.
zijn nogal verbazingwekkend.
01:58
The Chinese believe certain animals
get on better than the others.
get on better than the others.
32
106248
4330
De Chinezen geloven dat sommige dieren
betere vooruitzichten hebben dan andere.
betere vooruitzichten hebben dan andere.
02:03
So parents choose specific years
to give birth to babies,
to give birth to babies,
33
111147
4694
Dus kiezen ouders specifieke jaren
voor het krijgen van hun kinderen,
voor het krijgen van hun kinderen,
02:07
because they believe the team effort
by the right combination of animals
by the right combination of animals
34
115865
4922
want ze geloven dat teamwerk
door de juiste combinatie dieren
door de juiste combinatie dieren
02:12
can give prosperity to families.
35
120811
2297
voorspoed kan brengen in hun familie.
02:15
We even refer to the zodiac
when entering into romantic relations.
when entering into romantic relations.
36
123667
4512
We vertrouwen zelfs op de dierenriem
als we een romantische relatie beginnen.
als we een romantische relatie beginnen.
02:20
I'm a Pig; I should have perfect romance
with Tigers, Goats and Rabbits.
with Tigers, Goats and Rabbits.
37
128630
5406
Ik ben een Varken; ik kan perfect overweg
met Tijgers, Geiten, en Konijnen.
met Tijgers, Geiten, en Konijnen.
02:27
Chinese people believe some animals
are natural enemies.
are natural enemies.
38
135425
3580
Chinese mensen geloven dat sommige dieren
natuurlijke vijanden zijn.
natuurlijke vijanden zijn.
02:31
As a Pig, I need
to be careful with a Snake.
to be careful with a Snake.
39
139536
3001
Als Varken moet ik
voorzichtig zijn met een Slang.
voorzichtig zijn met een Slang.
02:35
Raise your hand if you are a Snake.
40
143102
1808
Doe je hand omhoog als je een Slang bent.
02:37
Let's have a chat later.
41
145726
1533
Laten we straks even praten.
02:39
(Laughter)
42
147283
1395
(Gelach)
02:40
We believe some animals
are luckier than the others,
are luckier than the others,
43
148702
3243
We geloven dat sommige dieren
meer geluk hebben dan andere,
meer geluk hebben dan andere,
02:43
such as the Dragon.
44
151969
1695
zoals de Draak.
02:45
Unlike the Western tradition,
45
153688
1858
Anders dan in de Westerse traditie
02:47
the Chinese Dragon is a symbol
for power, strength and wealth.
for power, strength and wealth.
46
155570
4584
is de Chinese Draak een symbool
van macht, kracht en rijkdom.
van macht, kracht en rijkdom.
02:52
It's everyone's dream
to have a Dragon baby.
to have a Dragon baby.
47
160178
2683
Het is iedereens droom
om een Drakenbaby te krijgen.
om een Drakenbaby te krijgen.
02:55
Jack Ma's parents
must have been very proud.
must have been very proud.
48
163359
3116
Jack Ma's ouders waren vast erg trots.
02:58
And they are not the only ones.
49
166499
1562
En ze zijn niet de enigen.
03:00
In 2012, the Year of the Dragon,
50
168085
2897
In 2012, het jaar van de Draak,
03:03
the birthrate in China,
Hong Kong and Taiwan
Hong Kong and Taiwan
51
171006
2299
nam het geboortecijfer van China,
Hong Kong en Taiwan
Hong Kong en Taiwan
03:05
increased by five percent.
52
173329
1687
met vijf procent toe.
03:07
That means another
one million more babies.
one million more babies.
53
175596
3365
Dat betekent een miljoen baby's extra.
03:12
With a traditional
preference to baby boys,
preference to baby boys,
54
180497
2913
Met een traditionele voorkeur
voor jongetjes,
voor jongetjes,
03:15
the boy-girl ratio that year
was 120 to 100.
was 120 to 100.
55
183434
4328
was de verhouding jongens-meisjes
in dat jaar 120 tot 100.
in dat jaar 120 tot 100.
03:20
When those Dragon boys grow up,
56
188431
1764
Als deze Drakenjongens opgroeien,
03:22
they will face much more severe
competition in love and job markets.
competition in love and job markets.
57
190219
4406
krijgen ze met veel zwaardere
concurrentie te maken
concurrentie te maken
op de liefdes- en banenmarkt.
03:27
According to the BBC and the Chinese
government's press release,
government's press release,
58
195669
3914
Volgens de BBC en een persbericht
van de Chinese overheid
van de Chinese overheid
03:31
January 2015 saw a peak
of Cesarean sections.
of Cesarean sections.
59
199607
5204
was er in januari 2015
een piek aan keizersneden.
een piek aan keizersneden.
03:36
Why?
60
204835
1169
Waarom?
03:38
That was the last month
for the Year of the Horse.
for the Year of the Horse.
61
206726
3411
Dat was de laatste maand
van het Jaar van het Paard.
van het Jaar van het Paard.
03:42
It's not because they like horses so much,
62
210161
2602
Dat is niet omdat
ze zoveel van Paarden houden,
ze zoveel van Paarden houden,
03:44
it's because they try to avoid
having unlucky Goat babies.
having unlucky Goat babies.
63
212787
3469
maar omdat ze geen
ongelukkige Geitenbaby's willen.
ongelukkige Geitenbaby's willen.
03:48
(Laughter)
64
216280
1078
(Gelach)
03:49
If you are a Goat, please don't feel bad.
65
217382
2779
Als je Geit bent, trek het je niet aan.
03:52
Those are Goat babies.
66
220185
1730
Dit zijn Geitenbaby's.
03:53
They don't look like losers to me.
67
221939
2110
Die vind ik er niet als losers uitzien.
03:56
(Laughter)
68
224073
1165
(Gelach)
03:57
Tiger is another undesirable animal,
69
225262
2762
De Tijger is ook een dier
dat niet gewild is,
dat niet gewild is,
04:00
due to its volatile temperament.
70
228048
1808
vanwege zijn opvliegende karakter.
04:02
Many Chinese regions
saw a sharp decline of birthrate
saw a sharp decline of birthrate
71
230337
3853
Veel gebieden in China zagen in die jaren
een scherpe afname in het geboortecijfer.
04:06
during those years.
72
234214
1197
04:08
Perhaps one should consider
zodiac in reverse,
zodiac in reverse,
73
236122
3670
Misschien moeten we
de zodiak eens andersom bekijken,
de zodiak eens andersom bekijken,
04:11
as those Tiger and Goat babies
will face much less competition.
will face much less competition.
74
239816
4204
omdat de Tijger- en Geitenbaby's
veel minder concurrentie hebben.
veel minder concurrentie hebben.
04:16
Maybe they are the lucky ones.
75
244044
1722
Misschien zijn zij wel de gelukkigen.
04:20
I went through the Forbes
top 300 richest people in the world,
top 300 richest people in the world,
76
248055
4460
Ik bekeek in de Forbes
de top 300 rijkste mensen van de wereld,
de top 300 rijkste mensen van de wereld,
04:24
and it's interesting to see
77
252539
2033
en het is interessant om te zien
04:26
the most undesirable two animals,
the Goat and Tiger,
the Goat and Tiger,
78
254596
3578
dat de meest ongewilde dieren,
de Geit en de Tijger,
de Geit en de Tijger,
04:30
are at the top of the chart,
79
258198
1682
bovenaan de lijst staan,
04:32
even higher than the Dragon.
80
260544
1783
zelfs hoger dan de Draak.
04:34
So maybe we should consider,
81
262351
2120
Dus misschien moeten we
dit eens overdenken,
dit eens overdenken,
04:36
maybe it's much better
to have less competition.
to have less competition.
82
264495
3153
misschien is het veel beter
om minder concurrentie te hebben.
om minder concurrentie te hebben.
04:40
One last but interesting point:
83
268384
2021
Nog een laatste, maar interessant punt:
04:42
many Chinese people make
their investment decisions
their investment decisions
84
270429
2833
veel Chinese mensen maken
hun investeringsbeslissingen
hun investeringsbeslissingen
04:45
based on the zodiac sign index.
85
273286
2317
op basis van de dierenriem-index.
04:48
Although the belief and tradition
of the zodiac sign
of the zodiac sign
86
276611
3665
Alhoewel het geloof en de traditie
van de dierenriemtekens
van de dierenriemtekens
04:52
has been over thousands of years,
87
280300
1838
al duizenden jaren bestaat,
04:55
the trend of using it
in making major decisions
in making major decisions
88
283051
3294
was het tot een paar decennia geleden
nooit echt de gewoonte
nooit echt de gewoonte
04:58
did not really happen
until the past few decades.
until the past few decades.
89
286369
3181
om deze te gebruiken
bij belangrijke beslissingen.
bij belangrijke beslissingen.
05:01
Our ancestors were very busy
surviving poverty, drought,
surviving poverty, drought,
90
289934
4396
Onze voorouders waren erg druk
met het overleven van de armoede, droogte,
met het overleven van de armoede, droogte,
05:06
famine, riot, disease and civil war.
91
294354
3650
honger, rellen, ziekten
en de burgeroorlog.
en de burgeroorlog.
05:10
And finally, Chinese people
have the time, wealth and technology
have the time, wealth and technology
92
298028
5762
En eindelijk hebben de Chinezen
de tijd, rijkdom en technologie
de tijd, rijkdom en technologie
05:15
to create an ideal life
they've always wanted.
they've always wanted.
93
303814
2949
om het ideale leven te creëren
dat ze altijd al hebben gewild.
dat ze altijd al hebben gewild.
05:19
The collective decision
made by 1.3 billion people
made by 1.3 billion people
94
307604
3647
Het collectieve besluit
van 1,3 miljard mensen
van 1,3 miljard mensen
05:23
has caused the fluctuation in economics
and demand on everything,
and demand on everything,
95
311275
4551
heeft een fluctuatie in de economie
en vraag naar van alles veroorzaakt,
en vraag naar van alles veroorzaakt,
05:27
from health care and education
to property and consumer goods.
to property and consumer goods.
96
315850
4575
van gezondheidszorg en onderwijs
tot vastgoed en consumentengoederen.
tot vastgoed en consumentengoederen.
05:33
As China plays such an important role
in the global economy and geopolitics,
in the global economy and geopolitics,
97
321092
4974
Als China zo'n belangrijke rol in
de wereldeconomie en geopolitiek speelt,
de wereldeconomie en geopolitiek speelt,
05:38
the decisions made based on the zodiac
and other Chinese traditions
and other Chinese traditions
98
326090
4109
beïnvloeden de beslissingen op basis
van de zodiak en andere Chinese tradities
van de zodiak en andere Chinese tradities
05:42
end up impacting everyone
around the world.
around the world.
99
330223
3470
iedereen op deze wereld.
05:47
Are there any Monkeys here?
100
335203
1460
Zijn er ook Apen in de zaal?
05:50
2016 is the Year of the Monkey.
101
338030
2580
2016 is het Jaar van de Aap.
05:53
Monkeys are clever, curious,
creative and mischievous.
creative and mischievous.
102
341220
5709
Apen zijn slim, nieuwsgierig,
creatief en ondeugend.
creatief en ondeugend.
05:58
Thank you.
103
346953
1158
Dank jullie wel.
06:00
(Applause)
104
348135
3136
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
ShaoLan Hsueh - Technologist, entrepreneurShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West.
Why you should listen
ShaoLan is an entrepreneur, angel investor, geek, writer, traveller and dreamer. She is the founder and creator of Chineasy, which she launched after her TED Talk in Long Beach, California in 2013.
In just over three years, she has built Chineasy into one of the most popular methods of learning Chinese across the Internet with several hundred thousand fellow learners. Her first book, Chineasy, The New Way to Read Chinese, was launched in March 2014 and has been translated into 18 languages. Her next book, Chineasy Everyday, was launched in March 2016.
ShaoLan is a tech entrepreneur with extensive business experience. At the age of 22, while studying for her MBA, she wrote four best-selling books on software in Taiwan, and her books were bundled by Microsoft. She co-founded pAsia, one of the major players on Internet in Asia in 1990’s. After a second masters degree at the University of Cambridge, she began Caravel Capital in 2005 to advise young tech companies.
Chineasy represents a return for ShaoLan to her artistic upbringing and in many ways a design project. This project is the culmination of her life’s journey through the East and West. Her aim is to help people to understand China, Chinese culture, its language and to bridge the gap between East and West. Her next step is to help Chinese children to enjoy and appreciate the beauty of their own language.
ShaoLan Hsueh | Speaker | TED.com