ABOUT THE SPEAKER
Louise Leakey - Paleoanthropologist
Louise Leakey hunts for hominid fossils in East Africa, in the family tradition.

Why you should listen

Louise Leakey is the third generation of her family to dig for humanity's past in East Africa. In 2001, Leakey and her mother, Meave, found a previously unknown hominid, the 3.5-million-year-old Kenyanthropus platyops, at Lake Turkana -- the same region where her father, Richard, discovered the "Turkana Boy" fossil, and near Tanzania's Olduvai Gorge, where her grandparents, Louise and Mary Leakey, discovered the bones of Homo habilis.

In August 2007 Louise and Meave, both National Geographic Explorers-in-Residence, dug up new H. habilis bones that may rewrite humanity's evolutionary timeline. We imagine that we evolved from apes in an orderly progression from ape to hominid to human, but the Leakeys' find suggests that different species of pre-humans actually lived side by side at the same time for almost half a million years.

More profile about the speaker
Louise Leakey | Speaker | TED.com
TED2008

Louise Leakey: A dig for humanity's origins

Louise Leaky graaft naar de oorsprong van de mensheid

Filmed:
808,496 views

Louise Leaky vraagt, "Wie zijn wij?" De vraag brengt haar naar de Rift vallei in Oost-Afrika, waar ze graaft naar de evolutionaire oorsprong van de mensheid - en suggereert een verbazingwekkende nieuwe visie op onze concurrerende voorouders.
- Paleoanthropologist
Louise Leakey hunts for hominid fossils in East Africa, in the family tradition. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:18
Who are we?
0
0
2000
Wie zijn wij?
00:20
That is the biggroot questionvraag.
1
2000
2000
Dat is de grote vraag.
00:22
And essentiallyin wezen we are just an upright-walkingstaand-wandelen, big-brainedgrote hersenen-,
2
4000
6000
In wezen zijn we gewoon een rechtop lopende,
00:28
super-intelligentsuper-intelligente apeaap.
3
10000
2000
super-intelligente aap met een groot brein.
00:30
This could be us.
4
12000
2000
Dit konden wij zijn.
00:32
We belongbehoren to the familyfamilie calledriep the HominidaeHominidae.
5
14000
3000
Wij behoren tot de familie genaamd de Hominidae.
00:35
We are the speciessoorten calledriep HomoHomo sapienssapiens sapienssapiens,
6
17000
4000
Wij zijn de soort genaamd Homo sapiens sapiens,
00:39
and it's importantbelangrijk to rememberonthouden that,
7
21000
2000
en het is belangrijk daarvan bewust te zijn
00:41
in termstermen of our placeplaats in the worldwereld- todayvandaag
8
23000
3000
in termen van onze plaats in de wereld nu,
00:44
and our futuretoekomst on planetplaneet EarthAarde.
9
26000
2000
en onze toekomst op de planeet Aarde.
00:47
We are one speciessoorten
10
29000
3000
Wij zijn één soort
00:51
of about fivevijf and a halfvoor de helft thousandduizend mammalianzoogdieren speciessoorten
11
33000
4000
van de ongeveer vijf-en-half duizend soorten zoogdieren
00:55
that existbestaan on planetplaneet EarthAarde todayvandaag.
12
37000
2000
die nu op planeet Aarde bestaan.
00:57
And that's just a tinyklein fractionfractie of all speciessoorten
13
39000
3000
En dat is maar een heel klein deel van alle soorten
01:00
that have ever livedleefden on the planetplaneet in pastverleden timestijden.
14
42000
3000
die in het verleden ooit op de planeet geleefd hebben.
01:04
We're one speciessoorten out of approximatelyongeveer,
15
46000
3000
Wij zijn één soort van de ongeveer -
01:07
or let's say, at leastminst 16 upright-walkingstaand-wandelen apesapen
16
49000
4000
of laten we zeggen minstens 16 rechtop lopende apen
01:11
that have existedbestonden over the pastverleden sixzes to eightacht millionmiljoen yearsjaar.
17
53000
3000
die over de afgelopen zes tot acht miljoen jaar bestaan hebben.
01:14
But as farver as we know, we're the only upright-walkingstaand-wandelen apeaap
18
56000
3000
Maar voor zover we weten, zijn we de enige rechtop lopende aap
01:17
that existsbestaat on planetplaneet EarthAarde todayvandaag, exceptbehalve for the bonobosbonobo.
19
59000
3000
die nu op planeet Aarde bestaat, behalve de bonobo's.
01:20
And it's importantbelangrijk to rememberonthouden that,
20
62000
2000
En het is belangrijk dat te realiseren,
01:22
because the bonobosbonobo are so humanmenselijk,
21
64000
2000
omdat de bonobo's zo menselijk zijn,
01:24
and they sharedelen 99 percentprocent of theirhun genesgenen with us.
22
66000
5000
en ze 99 procent van hun genen met ons delen,
01:29
And we sharedelen our originsoorsprongen with a handfulhandvol of the livingleven great apesapen.
23
71000
4000
en we onze herkomst delen met een handvol levende grote apen.
01:33
It's importantbelangrijk to rememberonthouden that we evolvedgeëvolueerd.
24
75000
4000
Het is belangrijk te herinneren dat we geëvolueerd zijn.
01:37
Now, I know that's a dirtyvuil wordwoord for some people,
25
79000
2000
Nu weet ik dat dit een smerig woord is voor sommigen,
01:39
but we evolvedgeëvolueerd from commongemeenschappelijk ancestorsvoorvaders
26
81000
5000
maar we evolueerden van gemeenschappelijke voorouders
01:44
with the gorillasgorilla's, the chimpanzeechimpansee and alsoook the bonobosbonobo.
27
86000
7000
met de gorilla's, de chimpansee en ook de bonobo's.
01:54
We have a commongemeenschappelijk pastverleden, and we have a commongemeenschappelijk futuretoekomst.
28
96000
4000
We hebben een gemeenschappelijk verleden, en we hebben een gemeenschappelijke toekomst,
01:58
And it is importantbelangrijk to rememberonthouden that all of these great apesapen
29
100000
5000
en het is belangrijk te herinneren dat al deze grote apen
02:03
have come on as long and as interestinginteressant evolutionaryevolutionaire journeyreis
30
105000
5000
een net zo lange en net zo'n interessante evolutionaire reis hebben
02:08
as we ourselvesonszelf have todayvandaag.
31
110000
3000
doorlopen als wij.
02:11
And it's this journeyreis that is of suchzodanig interestinteresseren to humanityde mensheid,
32
113000
4000
En het is deze reis die zo interessant is voor de mensheid,
02:15
and it's this journeyreis that has been the focusfocus
33
117000
3000
en het is deze reis die in het brandpunt heeft gestaan
02:18
of the pastverleden threedrie generationsgeneraties of my familyfamilie,
34
120000
3000
van de afgelopen drie generaties van mijn familie
02:21
as we'vewij hebben been in EastEast AfricaAfrika looking for the fossilfossiel remainsstoffelijk overschot
35
123000
3000
terwijl we in Oost-Afrika naar de fossiele overblijfselen zochten
02:24
of our ancestorsvoorvaders to try and piecestuk togethersamen our evolutionaryevolutionaire pastverleden.
36
126000
5000
van onze voorouders, proberend ons evolutionair verleden uit te puzzelen.
02:29
And this is how we look for them.
37
131000
2000
En dit is hoe we er naar zoeken.
02:31
A groupgroep of dedicatedtoegewijd youngjong menmannen and womenvrouw walklopen very slowlylangzaam
38
133000
5000
Een groep toegewijde jonge mannen en vrouwen lopen erg langzaam
02:36
out acrossaan de overkant vastgroot areasgebieden of AfricaAfrika,
39
138000
3000
over enorme oppervlakken van Afrika,
02:39
looking for smallklein fragmentsfragmenten of bonebot, fossilfossiel bonebot, that maymei be on the surfaceoppervlak.
40
141000
7000
speurend naar kleine fragmenten van botten, fossiele botten, die aan de oppervlakte kunnen liggen.
02:46
And that's an examplevoorbeeld of what we maymei do as we walklopen acrossaan de overkant
41
148000
4000
En dit is een voorbeeld van wat we kunnen doen als we over
02:50
the landscapelandschap in NorthernNoord KenyaKenia, looking for fossilsfossielen.
42
152000
3000
het landschap van noordelijk Kenya lopen, speurend naar fossielen.
02:53
I doubttwijfel manyveel of you in the audiencepubliek can see
43
155000
3000
Ik betwijfel of velen van u in het gehoor het
02:56
the fossilfossiel that's in this pictureafbeelding,
44
158000
3000
fossiel zien in deze foto,
02:59
but if you look very carefullyvoorzichtig, there is a jawkaak, a lowerlager jawkaak,
45
161000
3000
maar als u heel zorgvuldig kijkt, is daar een kaak - onderkaak-
03:02
of a 4.1-million-year-old-miljoen-jaar-oude upright-walkingstaand-wandelen apeaap
46
164000
3000
van een 4,1 miljoen jaar oude rechtop lopende aap
03:05
as it was foundgevonden at LakeLake TurkanaTurkana on the westwesten sidekant.
47
167000
4000
zoals gevonden werd bij het Turkanameer aan de westkant.
03:09
(LaughterGelach)
48
171000
3000
(Gelach)
03:12
It's extremelyuiterst time-consumingtijdrovende, labor-intensivearbeidsintensief
49
174000
3000
Het neemt enorm veel tijd in beslag, het is arbeidsintensief,
03:15
and it is something that is going to involvebetrekken bij a lot more people,
50
177000
4000
en het is iets waarbij nog veel meer mensen nodig zijn
03:19
to beginbeginnen to piecestuk togethersamen our pastverleden.
51
181000
3000
om te beginnen ons verleden te ontdekken.
03:22
We still really haven'thebben niet got a very completecompleet pictureafbeelding of it.
52
184000
3000
We hebben er nog steeds geen erg compleet beeld van.
03:25
When we find a fossilfossiel, we markMark it.
53
187000
4000
Als we een fossiel vinden, markeren we het.
03:29
TodayVandaag, we'vewij hebben got great technologytechnologie: we have GPSGPS.
54
191000
3000
Tegenwoordig hebben we een prachtige technologie, we hebben GPS.
03:32
We markMark it with a GPSGPS fixrepareren,
55
194000
2000
We markeren het met een GPS locatie,
03:34
and we alsoook take a digitaldigitaal photographfotograaf of the specimenspecimen,
56
196000
4000
en we maken ook een digitale foto van het specimen
03:38
so we could essentiallyin wezen put it back on the surfaceoppervlak,
57
200000
3000
zodat we het op de grond terug zouden kunnen plaatsen,
03:41
exactlyprecies where we foundgevonden it.
58
203000
2000
precies waar we het vonden,
03:43
And we can bringbrengen all this informationinformatie into biggroot GISGIS packagespakketjes, todayvandaag.
59
205000
4000
en we kunnen nu al die informatie samenbrengen in grote GIS pakketten.
03:47
When we then find something very importantbelangrijk,
60
209000
4000
Als we iets erg belangrijks vinden,
03:51
like the bonesbeenderen of a humanmenselijk ancestorvoorouder,
61
213000
2000
zoals de botten van een menselijke voorouder,
03:53
we beginbeginnen to excavateExcavata it extremelyuiterst carefullyvoorzichtig and slowlylangzaam,
62
215000
4000
beginnen we die uiterst voorzichtig, langzaam uit te graven
03:57
usinggebruik makend van dentaltandheelkundige picksPicks and fine paintbrushesverfborstels.
63
219000
3000
met gebruik van tandenstokers en penselen.
04:00
And all the sedimentsediment is then put throughdoor these screensscreens,
64
222000
3000
En alle sediment wordt dan gezeefd,
04:03
and where we go again throughdoor it very carefullyvoorzichtig,
65
225000
2000
waarbij we dat opnieuw zorgvuldig onderzoeken,
04:05
looking for smallklein bonebot fragmentsfragmenten, and it's then washedgewassen.
66
227000
4000
speurend naar kleine botfragmenten, en dan wordt het gewassen.
04:09
And these things are so excitingopwindend. They are so oftenvaak the only,
67
231000
4000
En die dingen zijn zo opwindend, ze zijn zo vaak de enige,
04:13
or the very first time that anybodyiemand has ever seengezien the remainsstoffelijk overschot.
68
235000
5000
of de allereerste keer dat iemand deze overblijfselen ooit ziet.
04:18
And here'shier is a very specialspeciaal momentmoment, when my mothermoeder and myselfmezelf
69
240000
3000
En hier is een zeer bijzonder moment toen mijn moeder en ik
04:21
were digginghet graven up some remainsstoffelijk overschot of humanmenselijk ancestorsvoorvaders.
70
243000
6000
overblijfselen van onze menselijke voorouders aan het opgraven waren,
04:27
And it is one of the mostmeest specialspeciaal things
71
249000
2000
en dat is één van de meest bijzondere dingen
04:29
to ever do with your mothermoeder.
72
251000
2000
om ooit samen met je moeder te doen.
04:31
(LaughterGelach)
73
253000
4000
(Gelach)
04:35
Not manyveel people can say that.
74
257000
3000
Niet veel mensen kunnen dat zeggen.
04:38
But now, let me take you back to AfricaAfrika, two millionmiljoen yearsjaar agogeleden.
75
260000
6000
Maar laat me u nu terugvoeren naar Afrika, twee miljoen jaar geleden.
04:44
I'd just like to pointpunt out, if you look at the mapkaart of AfricaAfrika,
76
266000
5000
Ik wil er graag op wijzen, als je de kaart van Afrika bekijkt,
04:49
it does actuallywerkelijk look like a hominidHominid skullschedel in its shapevorm.
77
271000
5000
ziet die vorm er eigenlijk uit als een hominide schedel.
04:58
Now we're going to go to the EastEast AfricanAfrikaanse and the RiftRift ValleyVallei.
78
280000
4000
Nu gaan we naar Oost-Afrika en de Rift Vallei.
05:02
It essentiallyin wezen runsruns up from the GulfGolf of AdenAden,
79
284000
3000
Die loopt omhoog vanaf de Golf van Aden,
05:05
or runsruns down to LakeLake MalawiMalawi.
80
287000
4000
of omlaag naar het Malawimeer.
05:09
And the RiftRift ValleyVallei is a depressiondepressie.
81
291000
2000
En de Rift vallei is een laagte.
05:11
It's a basinbekken, and riversrivieren flowstroom down from the highlandsHooglanden into the basinbekken,
82
293000
6000
Het is een bassin, en rivieren stromen vanaf de hooglanden omlaag in het bassin,
05:18
carryingvervoer sedimentsediment, preservingbehoud van the bonesbeenderen of animalsdieren that livedleefden there.
83
300000
4000
sediment meevoerend, dat botten bewaart van de dieren die daar leefden.
05:22
If you want to becomeworden a fossilfossiel, you actuallywerkelijk need to diedood gaan somewhereergens
84
304000
4000
Als je een fossiel wilt worden, is het nodig ergens te sterven
05:26
where your bonesbeenderen will be rapidlysnel buriedbegraven.
85
308000
2000
waar je botten snel begraven worden.
05:28
You then hopehoop that the earthaarde movesmoves in suchzodanig a way
86
310000
2000
Daarna hoop je dat de aarde zodanig beweegt
05:30
as to bringbrengen the bonesbeenderen back up to the surfaceoppervlak.
87
312000
3000
dat die je botten naar het oppervlak terugbrengt.
05:33
And then you hopehoop that one of us lot
88
315000
3000
En dan hoop je dat één van ons stel
05:36
will walklopen around and find smallklein piecesstukken of you.
89
318000
3000
daar rondloopt en kleine delen van je vindt.
05:39
(LaughterGelach)
90
321000
1000
(Gelach)
05:40
OK, so it is absolutelyAbsoluut surprisingverrassend that we know as much
91
322000
3000
OK, het is dus absoluut verrassend dat we zoveel weten
05:43
as we do know todayvandaag about our ancestorsvoorvaders,
92
325000
3000
als we nu weten over onze voorouders,
05:46
because it's incrediblyongelooflijk difficultmoeilijk,
93
328000
2000
omdat het ongelooflijk moeilijk is,
05:48
A, for these things to becomeworden -- to be -- preservedbewaard,
94
330000
3000
vooreerst dat deze zaken bewaard blijven,
05:51
and secondlyten tweede, for them to have been broughtbracht back up to the surfaceoppervlak.
95
333000
3000
en ten tweede, om dan naar het oppervlak terug gebracht te worden.
05:54
And we really have only spentdoorgebracht 50 yearsjaar looking for these remainsstoffelijk overschot,
96
336000
4000
En we zijn nog maar vijftig jaar bezig naar deze overblijfselen te zoeken,
05:59
and beginbeginnen to actuallywerkelijk piecestuk togethersamen our evolutionaryevolutionaire storyverhaal.
97
341000
3000
en met het samenstellen van ons evolutionair verhaal.
06:02
So, let's go to LakeLake TurkanaTurkana, whichwelke is one suchzodanig lakemeer basinbekken
98
344000
5000
Dus laten we naar het Turkanameer gaan, wat zo'n meerbassin is
06:07
in the very northnoorden of our countryland, KenyaKenia.
99
349000
2000
in het uiterste noorden van ons land, Kenya.
06:09
And if you look northnoorden here, there's a biggroot riverrivier- that flowsstroomt into the lakemeer
100
351000
4000
En als je hier in het noorden kijkt, stroomt daar een grote rivier in dat meer
06:13
that's been carryingvervoer sedimentsediment and preservingbehoud van the remainsstoffelijk overschot
101
355000
3000
die sediment vervoerd heeft en de overblijfselen bewaard
06:16
of the animalsdieren that livedleefden there.
102
358000
2000
van de dieren die daar geleefd hebben.
06:18
FossilFossiele sitesplaatsen runrennen up and down bothbeide lengthslengtes of that lakemeer basinbekken,
103
360000
4000
Vindplaatsen van fossielen treft men langs beide zijden van dat meerbassin,
06:22
whichwelke representsvertegenwoordigt some 20,000 squareplein milesmijlen.
104
364000
4000
dat zo'n 20.000 vierkante mijl vertegenwoordigt.
06:27
That's a hugereusachtig jobbaan that we'vewij hebben got on our handshanden.
105
369000
2000
Dat is een enorm karwei waar we voor staan.
06:29
Two millionmiljoen yearsjaar agogeleden at LakeLake TurkanaTurkana,
106
371000
4000
Twee miljoen jaar geleden woonde bij het Turkanameer
06:33
HomoHomo erectuserectus, one of our humanmenselijk ancestorsvoorvaders,
107
375000
3000
Homo erectus, één van onze menselijke voorouders,
06:36
actuallywerkelijk livedleefden in this regionregio.
108
378000
2000
in dit gebied.
06:38
You can see some of the majorgroot fossilfossiel sitesplaatsen that we'vewij hebben been workingwerkend
109
380000
3000
U ziet een paar van de belangrijkste vindplaatsen van fossielen
06:41
in the northnoorden. But, essentiallyin wezen, two millionmiljoen yearsjaar agogeleden,
110
383000
4000
in het noorden, want in feite leefde twee miljoen jaar geleden
06:46
HomoHomo erectuserectus, up in the farver right cornerhoek,
111
388000
3000
Homo erectus, uiterst rechtsboven,
06:49
livedleefden alongsideNaast threedrie other speciessoorten of humanmenselijk ancestorvoorouder.
112
391000
6000
naast drie andere soorten menselijke voorouders.
06:57
And here is a skullschedel of a HomoHomo erectuserectus,
113
399000
3000
En hier is de schedel van een Homo erectus,
07:00
whichwelke I just pulledgetrokken off the shelfplank there.
114
402000
2000
die ik hier gewoon van de plank trok.
07:02
(LaughterGelach)
115
404000
4000
(Gelach)
07:06
But it is not to say that beingwezen a singlesingle speciessoorten on planetplaneet EarthAarde is the normnorm.
116
408000
6000
Maar je kunt niet stellen dat één enkele soort zijn op planeet Aarde de norm is.
07:12
In factfeit, if you go back in time,
117
414000
2000
In feite, als je terug in de tijd gaat,
07:14
it is the normnorm that there are multiplemeerdere speciessoorten of hominidshominiden
118
416000
5000
is de norm dat er meerdere soorten van hominidae zijn
07:19
or of humanmenselijk ancestorsvoorvaders that coexistnaast elkaar at any one time.
119
421000
2000
of van menselijke voorouders, die op een willekeurig moment samen bestaan.
07:21
Where did these things come from?
120
423000
3000
Waar kwamen zij vandaan?
07:24
That's what we're still tryingproberen to find answersantwoorden to,
121
426000
3000
Dat is iets waarop we nog steeds antwoorden proberen te vinden,
07:27
and it is importantbelangrijk to realizerealiseren that there is diversityverscheidenheid
122
429000
4000
en het is belangrijk te beseffen dat verscheidenheid bestaat
07:31
in all differentverschillend speciessoorten, and our ancestorsvoorvaders are no exceptionuitzondering.
123
433000
4000
in alle verschillende soorten, en onze voorouders waren geen uitzondering.
07:37
Here'sHier is some reconstructionsreconstructies of some of the fossilsfossielen
124
439000
4000
Hier zijn reconstructies van een paar fossielen
07:43
that have been foundgevonden from LakeLake TurkanaTurkana.
125
445000
3000
die bij het Turkanameer gevonden zijn.
07:46
But I was very luckyLucky to have been broughtbracht up in KenyaKenia,
126
448000
3000
Want ik had het geluk in Kenya op te groeien,
07:49
essentiallyin wezen accompanyingbegeleidende my parentsouders to LakeLake TurkanaTurkana
127
451000
4000
noodzakelijkerwijs mijn ouders vergezellend naar het Turkanameer
07:53
in searchzoeken of humanmenselijk remainsstoffelijk overschot.
128
455000
2000
op zoek naar menselijke overblijfselen.
07:55
And we were ablein staat to diggraven up, when we got oldoud enoughgenoeg,
129
457000
3000
En toen we oud genoeg werden, konden we
07:58
fossilsfossielen suchzodanig as this, a slender-snoutedslanke-snouted crocodilekrokodil.
130
460000
4000
fossielen als deze opgraven, een smalgebekte krokodil,
08:03
And we duggegraven up giantreusachtig tortoisesschildpadden, and elephantsolifanten and things like that.
131
465000
4000
en we groeven reuzenschildpadden op, olifanten en zo.
08:07
But when I was 12, as I was in this pictureafbeelding,
132
469000
2000
Maar toen ik twaalf was, zoals op deze foto,
08:09
a very excitingopwindend expeditionexpeditie was in placeplaats on the westwesten sidekant,
133
471000
4000
was er een opwindende expeditie gaande aan de westkant,
08:13
when they foundgevonden essentiallyin wezen the skeletonskelet of this HomoHomo erectuserectus.
134
475000
6000
waar ze uiteindelijk het skelet van deze Homo erectus vonden.
08:20
I could relatebetrekking hebben to this HomoHomo erectuserectus skeletonskelet very well,
135
482000
4000
Ik kon mij goed inleven met dit Homo erectus skelet,
08:24
because I was the samedezelfde ageleeftijd that he was when he diedging dood.
136
486000
5000
omdat ik dezelfde leeftijd had als hij toen hij stierf.
08:30
And I imaginedingebeeld him to be talllang, dark-skinnedmet een donkere huid.
137
492000
4000
En ik stelde me hem voor als rijzig, met donkere huid.
08:34
His brothersbroers certainlyzeker were ablein staat to runrennen long distancesafstanden
138
496000
5000
Zijn broers waren vast in staat lange afstanden te rennen
08:39
chasingachtervolgen preyprooi, probablywaarschijnlijk sweatingzweten heavilyhard as they did so.
139
501000
3000
prooi achtervolgend, waarschijnlijk hevig transpirerend.
08:42
He was very ablein staat to use stonesstenen effectivelyeffectief as toolsgereedschap.
140
504000
5000
Hij was goed in het gebruik van stenen als gereedschap.
08:47
And this individualindividu himselfzichzelf, this one that I'm holdingbezit up here,
141
509000
4000
En dit individu zelf, degene die ik hier omhoog houd,
08:51
actuallywerkelijk had a badslecht back. He'dHij zou probablywaarschijnlijk had an injuryletsel as a childkind.
142
513000
5000
had een slechte rug - waarschijnlijk was hij als kind gewond geraakt.
08:56
He had a scoliosisscoliose and thereforedaarom mustmoet have been lookedkeek after
143
518000
4000
Hij had een scoliose, en daarom moeten vrouwelijke, waarschijnlijk veel kleinere
09:00
quiteheel carefullyvoorzichtig by other femalevrouw, and probablywaarschijnlijk much smallerkleiner,
144
522000
3000
leden van zijn familiegroep, zorgvuldig op hem hebben gepast,
09:04
membersleden of his familyfamilie groupgroep, to have got to where he did in life, ageleeftijd 12.
145
526000
6000
waardoor hij 12 jaar oud kon worden.
09:10
UnfortunatelyHelaas for him, he fellviel into a swampmoeras
146
532000
3000
Ongelukkig voor hem, viel hij in een moeras
09:13
and couldn'tkon het niet get out.
147
535000
2000
en kon er niet meer uit komen.
09:15
EssentiallyIn wezen, his bonesbeenderen were rapidlysnel buriedbegraven
148
537000
3000
Daardoor werden zijn botten snel begraven
09:18
and beautifullymooi preservedbewaard.
149
540000
2000
en prachtig geconserveerd.
09:20
And he remainedbleef there untiltot 1.6 millionmiljoen yearsjaar laterlater,
150
542000
5000
En daar bleef hij totdat 1,6 miljoen jaar later
09:25
when this very famousberoemd fossilfossiel hunterHunter, KamoyaKamoya KimeuKimeu,
151
547000
4000
deze zeer beroemde fossielenjager, Kamoya Kimeu,
09:29
walkedwandelde alonglangs a smallklein hillsidehelling
152
551000
2000
langs een kleine helling liep
09:32
and foundgevonden that smallklein piecestuk of his skullschedel lyingaan het liegen on the surfaceoppervlak
153
554000
4000
en dat kleine stukje schedel aan de oppervlakte zag liggen
09:36
amongstte midden van the pebblessteentjes, recognizederkend it as beingwezen hominidHominid.
154
558000
4000
tussen de kiezels, en het herkende als hominide.
09:42
It's actuallywerkelijk this little piecestuk up here on the toptop.
155
564000
2000
Het is in feite dit kleine stukje hier bovenop.
09:44
Well, an excavationopgraving was begunbegonnen immediatelyper direct,
156
566000
4000
Wel, onmiddellijk werd met opgraving begonnen,
09:48
and more and more little bitsstukjes of skullschedel
157
570000
2000
en steeds meer kleine stukjes schedel
09:50
startedbegonnen to be extracteduitgepakt from the sedimentsediment.
158
572000
4000
werden in het sediment gevonden.
09:54
And what was so funpret about it was this:
159
576000
2000
En wat hier zo mooi aan was -
09:56
the skullschedel piecesstukken got closerdichterbij and closerdichterbij to the rootswortels of the treeboom,
160
578000
5000
de stukjes schedel kwamen dichter en dichter bij de wortels van een boom,
10:02
and fairlytamelijk recentlykort geleden the treeboom had growngegroeid up,
161
584000
2000
en vrij recent was de boom verder gegroeid,
10:04
but it had foundgevonden that the skullschedel had capturedgevangen genomen niceleuk waterwater in the hillsidehelling,
162
586000
5000
en had ontdekt dat de schedel lekker water in de helling had opgevangen,
10:09
and so it had decidedbeslist to growgroeien its rootswortels in and around this,
163
591000
3000
en besloten zijn wortels erin en omheen te laten groeien,
10:12
holdingbezit it in placeplaats and preventingvoorkomen it from washinghet wassen away down the slopehelling.
164
594000
5000
ze zo vasthoudend en voorkwam daardoor dat die van de helling af zou spoelen.
10:17
We beganbegon to find limblidmaat bonesbeenderen; we foundgevonden fingervinger bonesbeenderen,
165
599000
5000
We begonnen botten van ledematen te vinden, vingerbotjes,
10:22
the bonesbeenderen of the pelvisbekken, vertebraewervels, ribsribben, the collarkraag bonesbeenderen,
166
604000
3000
de botten van het bekken, ruggenwervels, ribben, de sleutelbenen,
10:25
things that had never, ever been seengezien before in HomoHomo erectuserectus.
167
607000
5000
dingen die nooit eerder waren gezien in Homo erectus.
10:30
It was trulywerkelijk excitingopwindend.
168
612000
2000
Het was echt opwindend.
10:32
He had a bodylichaam very similarsoortgelijk to our owneigen,
169
614000
5000
Hij had een lichaam net als het onze,
10:37
and he was on the thresholddrempel of becomingworden humanmenselijk.
170
619000
4000
en hij stond op de drempel van het mens worden.
10:41
Well, shortlykort afterwardsdaarna, membersleden of his speciessoorten
171
623000
4000
Wel, kort daarna, begonnen leden van zijn soort
10:45
startedbegonnen to moveverhuizing northwardsnoordwaarts out of AfricaAfrika,
172
627000
3000
noordwaarts uit Afrika te verhuizen.
10:48
and you startbegin to see fossilsfossielen of HomoHomo erectuserectus
173
630000
3000
Daarom kan je fossielen van Homo erectus vinden
10:51
in GeorgiaGeorgië, ChinaChina and alsoook in partsonderdelen of IndonesiaIndonesië.
174
633000
6000
in Georgië, China en ook in delen van Indonesië.
10:57
So, HomoHomo erectuserectus was the first humanmenselijk ancestorvoorouder to leavehet verlof AfricaAfrika
175
639000
5000
Homo erectus was de eerste menselijke voorouder die Afrika verliet
11:02
and beginbeginnen its spreadverspreiding acrossaan de overkant the globewereldbol.
176
644000
2000
om zich over de aardbol te verspreiden.
11:04
Some excitingopwindend findsvondsten, again, as I mentionedvermeld,
177
646000
5000
Nog meer opwindende vondsten als de genoemde,
11:09
from DmanisiDmanisi, in the RepublicRepubliek of GeorgiaGeorgië.
178
651000
3000
uit Dmanisi in de Republiek van Georgië.
11:12
But alsoook, surprisingverrassend findsvondsten
179
654000
2000
Maar ook kwamen verrassende vondsten
11:14
recentlykort geleden announcedaangekondigd from the IslandEiland of FloresFlores in IndonesiaIndonesië,
180
656000
3000
recent aan het licht op het eiland Flores in Indonesië,
11:17
where a groupgroep of these humanmenselijk ancestorsvoorvaders have been isolatedgeïsoleerd,
181
659000
5000
waar een groep van deze menselijke voorouders geïsoleerd raakte,
11:22
and have becomeworden dwarfedverkleind, and they're only about a metermeter in heighthoogte.
182
664000
4000
en kleiner werden, ze waren nog maar ongeveer een meter hoog.
11:26
But they livedleefden only 18,000 yearsjaar agogeleden,
183
668000
4000
Maar zij leefden slechts 18.000 jaar geleden,
11:30
and that is trulywerkelijk extraordinarybuitengewoon to think about.
184
672000
3000
en dat is helemaal bijzonder, als je daar aan denkt.
11:33
Just to put this in termstermen of generationsgeneraties,
185
675000
3000
Om het in termen van generaties uit te drukken,
11:36
because people do find it hardhard to think of time,
186
678000
2000
omdat mensen het moeilijk vinden in tijd te denken,
11:38
HomoHomo erectuserectus left AfricaAfrika 90,000 generationsgeneraties agogeleden.
187
680000
4000
Homo erectus verliet Afrika 90.000 generaties geleden.
11:43
We evolvedgeëvolueerd essentiallyin wezen from an AfricanAfrikaanse stockvoorraad.
188
685000
3000
We zijn in feite geëvolueerd uit een Afrikaans ras.
11:46
Again, at about 200,000 yearsjaar as a fully-fledgedvolwaardige us.
189
688000
5000
Nogmaals wij, na ongeveer 200.000 jaar volledig ontwikkeld,
11:51
And we only left AfricaAfrika about 70,000 yearsjaar agogeleden.
190
693000
4000
verlieten Afrika pas ongeveer 70.000 jaar geleden.
11:55
And untiltot 30,000 yearsjaar agogeleden, at leastminst threedrie upright-walkingstaand-wandelen apesapen
191
697000
5000
En tot 30.000 jaar geleden, deelden minstens drie rechtop lopende
12:00
sharedgedeelde the planetplaneet EarthAarde.
192
702000
2000
apen de planeet Aarde.
12:02
The questionvraag now is, well, who are we?
193
704000
3000
De vraag is nu, wel, wie zijn we?
12:05
We're certainlyzeker a pollutingvervuilende, wastefulverkwistend, aggressiveagressief speciessoorten,
194
707000
5000
We zijn in ieder geval een vervuilende, verkwistende, agressieve soort,
12:10
with a fewweinig niceleuk things throwngegooid in, perhapsmisschien.
195
712000
3000
met misschien enkele aardige eigenschappen.
12:13
(LaughterGelach)
196
715000
1000
(Gelach)
12:14
For the mostmeest partdeel, we're not particularlyvooral pleasantaangenaam at all.
197
716000
6000
Voor het grootste deel, zijn we helemaal niet zo aardig.
12:20
We have a much largergrotere brainhersenen than our apeaap ancestorsvoorvaders.
198
722000
3000
We hebben een veel groter brein dan onze aapvoorouders.
12:23
Is this a good evolutionaryevolutionaire adaptationaanpassing, or is it going to leadlood us
199
725000
6000
Is dat een goede evolutionaire aanpassing, of gaat die ons ertoe leiden
12:29
to beingwezen the shortest-livedmassiever hominidHominid speciessoorten on planetplaneet EarthAarde?
200
731000
5000
de kortst levende soort hominidae op planeet Aarde te zijn?
12:34
And what is it that really makesmerken us us?
201
736000
3000
En wat is het dat ons echt ons maakt?
12:37
I think it's our collectivecollectief intelligenceintelligentie-.
202
739000
2000
Ik denk dat het onze collectieve intelligentie is.
12:39
It's our abilityvermogen to writeschrijven things down,
203
741000
3000
Het is onze gave dingen op te schrijven,
12:42
our languagetaal and our consciousnessbewustzijn.
204
744000
2000
onze taal en ons bewustzijn.
12:44
From very primitiveprimitief beginningsbegin, with a very cruderuw toolgereedschap kitKit of stonesstenen,
205
746000
7000
Vanuit een zeer primitief begin, met heel elementair gereedschap van stenen,
12:51
we now have a very advancedgevorderd toolgereedschap kitKit, and our toolgereedschap use
206
753000
5000
hebben we nu zeer geavanceerd gereedschap, en ons gereedschapsgebruik
12:56
has really reachedbereikte unprecedentedzonder precedent levelslevels:
207
758000
3000
heeft echt ongekende hoogtes bereikt.
12:59
we'vewij hebben got buggiesbuggies to MarsMars; we'vewij hebben mappedtoegewezen the humanmenselijk genomegenoom;
208
761000
4000
We hebben voertuigen op Mars, het menselijk genoom is in kaart gebracht,
13:03
and recentlykort geleden even createdaangemaakt syntheticsynthetisch life, thanksbedankt to CraigCraig VenterVenter.
209
765000
4000
en onlangs hebben we zelfs synthetisch leven gecreëerd, dankzij Craig Venter.
13:07
And we'vewij hebben alsoook managedbeheerd to communicatecommuniceren with people
210
769000
4000
We zijn er ook in geslaagd met mensen te communiceren
13:11
all over the worldwereld-, from extraordinarybuitengewoon placesplaatsen.
211
773000
3000
over de gehele wereld, vanuit buitengewone plaatsen.
13:14
Even from withinbinnen an excavationopgraving in northernnoordelijk KenyaKenia,
212
776000
4000
Zelfs vanuit een opgraving in Noord-Kenya,
13:18
we can talk to people about what we're doing.
213
780000
2000
kunnen we met mensen praten over wat we aan het doen zijn.
13:20
As AlAl GoreGore so clearlyduidelijk has remindedherinnerde us,
214
782000
4000
Zoals Al Gore ons er zo duidelijk aan heeft herinnerd,
13:24
we have reachedbereikte extraordinarybuitengewoon numbersgetallen
215
786000
4000
zijn we op deze planeet
13:28
of people on this planetplaneet.
216
790000
2000
met enorme aantallen.
13:30
HumanMenselijke ancestorsvoorvaders really only surviveoverleven on planetplaneet EarthAarde,
217
792000
3000
Menselijke voorouders overleven op planeet Aarde slechts -
13:33
if you look at the fossilfossiel recordrecord,
218
795000
2000
als we naar de fossiele geschiedenis kijken,
13:35
for about, on averagegemiddelde, a millionmiljoen yearsjaar at a time.
219
797000
3000
voor gemiddeld een miljoen jaar per keer.
13:38
We'veWe hebben only been around for the pastverleden 200,000 yearsjaar as a speciessoorten,
220
800000
4000
Als soort zijn we hier nog maar de afgelopen 200.000 jaar geweest,
13:42
yetnog we'vewij hebben reachedbereikte a populationbevolking of more than sixzes and a halfvoor de helft billionmiljard people.
221
804000
5000
en toch hebben we een bevolking van zes-en-half miljard mensen bereikt.
13:47
And last yearjaar, our populationbevolking grewgroeide by 80 millionmiljoen.
222
809000
3000
En vorig jaar groeide onze bevolking met 80 miljoen.
13:50
I mean, these are extraordinarybuitengewoon numbersgetallen.
223
812000
3000
Ik bedoel maar, dat zijn buitengewone aantallen.
13:53
You can see here, again, takeningenomen from AlAl Gore'sGore's bookboek.
224
815000
5000
Hier ziet u het nogmaals, in Al Gore's boek -
13:58
But what's happenedgebeurd is our technologytechnologie
225
820000
2000
want wat er is gebeurd is dat onze technologie
14:00
has removedverwijderd the checkscontroles and balancessaldi on our populationbevolking growthgroei.
226
822000
4000
de remmingen en balans heeft verwijderd uit onze bevolkingsgroei.
14:05
We have to controlcontrole our numbersgetallen, and I think this is as importantbelangrijk
227
827000
4000
We moeten onze aantallen gaan beheersen, en ik vind dat net zo belangrijk
14:09
as anything elseanders that's beingwezen donegedaan in the worldwereld- todayvandaag.
228
831000
2000
als ieder ander ding dat nu in de wereld wordt gedaan.
14:11
But we have to controlcontrole our numbersgetallen,
229
833000
2000
Want we moeten onze aantallen beheersen
14:13
because we can't really holdhouden it togethersamen as a speciessoorten.
230
835000
4000
omdat we anders als soort de boel echt niet meer bij elkaar houden.
14:18
My fathervader so appropriatelyop gepaste wijze put it,
231
840000
3000
Mijn vader heeft het zo toepasselijk gezegd,
14:21
that "We are certainlyzeker the only animaldier that makesmerken consciousbewust choiceskeuzes
232
843000
4000
wij zijn beslist het enige dier dat bewuste keuzes maakt die
14:25
that are badslecht for our survivaloverleving as a speciessoorten."
233
847000
2000
slecht zijn voor onze overleving als soort.
14:27
Can we holdhouden it togethersamen?
234
849000
3000
Kunnen we het bij elkaar houden?
14:33
It's importantbelangrijk to rememberonthouden that we all evolvedgeëvolueerd in AfricaAfrika.
235
855000
4000
Het is belangrijk te herinneren dat we allen geëvolueerd zijn in Afrika.
14:37
We all have an AfricanAfrikaanse originoorsprong.
236
859000
3000
We allen hebben een Afrikaanse oorsprong.
14:41
We have a commongemeenschappelijk pastverleden and we sharedelen a commongemeenschappelijk futuretoekomst.
237
863000
4000
We hebben een gemeenschappelijk verleden en delen een gemeenschappelijke toekomst.
14:45
EvolutionarilyEvolutionair speakingsprekend, we're just a blipBlip.
238
867000
4000
In evolutionair opzicht zijn we niet meer dan een vonkje.
14:49
We're sittingzittend on the edgerand of a precipiceafgrond,
239
871000
3000
We zitten op de rand van een afgrond,
14:52
and we have the toolsgereedschap and the technologytechnologie at our handshanden
240
874000
7000
en we beschikken over het gereedschap en de technologie
14:59
to communicatecommuniceren what needsbehoefte aan to be donegedaan
241
881000
2000
om te communiceren wat gedaan moet worden
15:01
to holdhouden it togethersamen todayvandaag.
242
883000
2000
om nu alles bij elkaar te houden.
15:05
We could tell everyelk singlesingle humanmenselijk beingwezen out there, if we really wanted to.
243
887000
3000
We zouden het ieder menselijk wezen in de wereld kunnen vertellen als we dat echt wilden.
15:08
But will we do that, or will we just let naturenatuur take its courseCursus?
244
890000
6000
Maar zullen we dat doen, of laten we de natuur gewoon zijn gang gaan?
15:15
Well, to endeinde on a very positivepositief noteNotitie,
245
897000
3000
Wel, om op een zeer positieve manier te eindigen:
15:18
I think evolutionarilyevolutionair speakingsprekend,
246
900000
2000
Ik denk dat in evolutionair opzicht,
15:20
this is probablywaarschijnlijk a fairlytamelijk good thing, in the endeinde.
247
902000
3000
dit waarschijnlijk toch het beste is.
15:23
I'll leavehet verlof it at that, thank you very much.
248
905000
2000
Hier laat ik het bij, dank u zeer.
15:25
(ApplauseApplaus)
249
907000
5000
(Applaus)
Translated by Peter van Montfoort
Reviewed by Rik Delaet

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Louise Leakey - Paleoanthropologist
Louise Leakey hunts for hominid fossils in East Africa, in the family tradition.

Why you should listen

Louise Leakey is the third generation of her family to dig for humanity's past in East Africa. In 2001, Leakey and her mother, Meave, found a previously unknown hominid, the 3.5-million-year-old Kenyanthropus platyops, at Lake Turkana -- the same region where her father, Richard, discovered the "Turkana Boy" fossil, and near Tanzania's Olduvai Gorge, where her grandparents, Louise and Mary Leakey, discovered the bones of Homo habilis.

In August 2007 Louise and Meave, both National Geographic Explorers-in-Residence, dug up new H. habilis bones that may rewrite humanity's evolutionary timeline. We imagine that we evolved from apes in an orderly progression from ape to hominid to human, but the Leakeys' find suggests that different species of pre-humans actually lived side by side at the same time for almost half a million years.

More profile about the speaker
Louise Leakey | Speaker | TED.com