TED2004
Woody Norris: Hypersonic sound and other inventions
Woody Norris doet geweldige uitvindingen
Filmed:
Readability: 3.2
1,368,299 views
Woody Norris demonstreert twee van zijn uitvindingen die op een nieuwe manier omgaan met geluid, en praat over zijn onconventionele benadering van uitvinden en onderwijs. Om het in zijn woorden te zeggen: "Er is nog vrijwel niets uitgevonden." Wie weet wat de toekomst brengt?
Woody Norris - Inventor
Woody Norris is a serial inventor of electronics, tools and cutting-edge sonic equipment -- such as the LRAD acoustic cannon. Full bio
Woody Norris is a serial inventor of electronics, tools and cutting-edge sonic equipment -- such as the LRAD acoustic cannon. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
I became an inventor by accident.
0
0
2000
Ik werd per ongeluk uitvinder.
00:20
I was out of the air force in 1956. No, no, that's not true:
1
2000
5000
Ik stopte bij de luchtmacht in 1956.
Nee, dat klopt niet:
Nee, dat klopt niet:
00:25
I went in in 1956, came out in 1959,
2
7000
3000
Ik werkte er vanaf 1956 en stopte in 1959,
00:28
was working at the University of Washington,
3
10000
2000
werkte daarna bij de University of Washington,
00:30
and I came up with an idea, from reading a magazine article,
4
12000
2000
en bedacht naar aanleiding van een tijdschriftartikel
00:32
for a new kind of a phonograph tone arm.
5
14000
3000
een idee voor een nieuw soort fonografische toonarm.
00:35
Now, that was before cassette tapes, C.D.s, DVDs --
6
17000
3000
Dat was voor er cassettes, cd's, dvd's
en dergelijke bestonden -
en dergelijke bestonden -
00:38
any of the cool stuff we've got now.
7
20000
2000
alle leuke dingen die we nu hebben.
00:40
And it was an arm that,
8
22000
2000
Het was een arm die niet draaide
tijdens het spelen van een plaat,
tijdens het spelen van een plaat,
00:42
instead of hinging and pivoting as it went across the record,
9
24000
4000
Het was een arm die niet draaide
tijdens het spelen van een plaat,
tijdens het spelen van een plaat,
00:46
went straight: a radial, linear tracking tone arm.
10
28000
4000
maar recht bleef:
een radiale lineair volgende toonarm.
een radiale lineair volgende toonarm.
00:50
And it was the hardest invention I ever made, but it got me started,
11
32000
4000
Het was mijn moeilijkste uitvinding ooit,
maar ik had de smaak te pakken
maar ik had de smaak te pakken
00:54
and I got really lucky after that.
12
36000
2000
en daarna kreeg ik veel geluk.
00:56
And without giving you too much of a tirade,
13
38000
2000
Zonder teveel uit te wijken
00:58
I want to talk to you about an invention I brought with me today:
14
40000
3000
wil ik het hebben over een uitvinding
die ik bij me heb:
die ik bij me heb:
01:01
my 44th invention. No, that's not true either.
15
43000
4000
mijn 44e uitvinding. Nee, dat klopt ook niet.
01:05
Golly, I'm just totally losing it.
16
47000
2000
Goh, ik ben flink in de war.
01:07
My 44th patent; about the 15th invention.
17
49000
3000
Mijn 44e patent, ongeveer de 15e uitvinding.
01:10
I call this hypersonic sound.
18
52000
3000
Ik noem het hypersonisch geluid.
01:13
I'm going to play it for you in a couple minutes,
19
55000
2000
Ik ga het over een paar minuten afspelen,
01:15
but I want to make an analogy before I do
20
57000
2000
maar ik wil eerst een analogie maken
01:17
to this.
21
59000
3000
hiermee.
01:20
I usually show this hypersonic sound and people will say,
22
62000
3000
Als ik dit hypersonisch geluid laat zien
zeggen mensen vaak:
zeggen mensen vaak:
01:23
That's really cool, but what's it good for?
23
65000
2000
"Leuk, maar wat heb je eraan?"
01:26
And I say, What is the light bulb good for?
24
68000
3000
Dan zeg ik: "Wat heb je aan een gloeilamp?"
01:29
Sound, light: I'm going to draw the analogy.
25
71000
3000
Geluid, licht: ik ga die analogie maken.
01:32
When Edison invented the light bulb, pretty much looked like this.
26
74000
3000
De gloeilamp die Edison uitvond
zag er min of meer zo uit.
zag er min of meer zo uit.
01:35
Hasn't changed that much.
27
77000
2000
Hij is niet veel veranderd.
01:37
Light came out of it in every direction.
28
79000
3000
Het licht kwam er aan alle kanten uit.
01:40
Before the light bulb was invented,
29
82000
2000
Voor de gloeilamp was uitgevonden
01:42
people had figured out how to put a reflector behind it,
30
84000
3000
wist men al met een reflector erachter
01:45
focus it a little bit;
31
87000
2000
het licht iets te concentreren,
01:47
put lenses in front of it,
32
89000
2000
of het met een lens ervoor
nog wat beter te concentreren.
nog wat beter te concentreren.
01:49
focus it a little bit better.
33
91000
2000
of het met een lens ervoor
nog wat beter te concentreren.
nog wat beter te concentreren.
01:51
Ultimately we figured out how to make things like lasers
34
93000
3000
Uiteindelijk vonden we de laser uit,
01:54
that were totally focused.
35
96000
3000
die totaal geconcentreerd is.
01:57
Now, think about where the world would be today
36
99000
2000
Stel je voor hoe de wereld zou zijn
01:59
if we had the light bulb,
37
101000
4000
als we wel gloeilampen hadden,
02:03
but you couldn't focus light;
38
105000
2000
maar licht niet konden concentreren.
02:05
if when you turned one on it just went wherever it wanted to.
39
107000
5000
Als je een lamp aandeed
ging het licht alle kanten op.
ging het licht alle kanten op.
02:10
That's the way loudspeakers pretty much are.
40
112000
3000
Zo werken luidsprekers min of meer.
02:13
You turn on the loudspeaker,
41
115000
2000
Je zet de luidspreker aan
02:15
and after almost 80 years of having those gadgets,
42
117000
3000
en na bijna 80 jaar
gaat het geluid nog steeds alle kanten op.
gaat het geluid nog steeds alle kanten op.
02:18
the sound just kind of goes where it wants.
43
120000
3000
en na bijna 80 jaar
gaat het geluid nog steeds alle kanten op.
gaat het geluid nog steeds alle kanten op.
02:21
Even when you're standing in front of a megaphone,
44
123000
2000
Zelfs als je voor een megafoon staat
02:23
it's pretty much every direction.
45
125000
2000
gaat het in alle richtingen tegelijk.
02:25
A little bit of differential, but not much.
46
127000
3000
Het scheelt wel iets, maar niet veel.
02:28
If the light bulb was the way the speaker is,
47
130000
3000
Als de gloeilamp was zoals een luidspreker,
02:31
and you couldn't focus or sharpen the edges or define it,
48
133000
3000
en je hem niet kon concentreren
of feller maken of sturen,
of feller maken of sturen,
02:34
we wouldn't have that, or movies in general,
49
136000
5000
hadden we geen beamers, of überhaupt films,
02:39
or computers, or T.V. sets,
50
141000
3000
of computers, of tv's,
02:42
or C.D.s, or DVDs -- and just go down the list
51
144000
3000
of cd's, of dvd's, en ga maar na
02:45
of what the importance is
52
147000
2000
waarvoor het concentreren
van licht allemaal belangrijk is.
van licht allemaal belangrijk is.
02:47
of being able to focus light.
53
149000
3000
waarvoor het concentreren
van licht allemaal belangrijk is.
van licht allemaal belangrijk is.
02:50
Now, after almost 80 years of having sound,
54
152000
4000
Nu we bijna 80 jaar geluid hebben
02:54
I thought it was about time that we figure out
55
156000
2000
vond ik het tijd worden dat we geluid
kunnen krijgen waar we het willen.
kunnen krijgen waar we het willen.
02:56
a way to put sound where you want to.
56
158000
4000
vond ik het tijd worden dat we geluid
kunnen krijgen waar we het willen.
kunnen krijgen waar we het willen.
03:00
I have a couple of units.
57
162000
2000
Ik heb er een paar bij me.
03:02
That guy there was made for a demo I did yesterday early in the day
58
164000
2000
Deze is gemaakt voor een demonstratie gisteren
03:04
for a big car maker in Detroit who wants to put them in a car --
59
166000
3000
voor een autofabrikant in Detroit
die ze in auto's wil stoppen -
die ze in auto's wil stoppen -
03:07
small version, over your head --
60
169000
2000
een kleine, boven je hoofd -
03:09
so that you can actually get binaural sound in a car.
61
171000
4000
zodat je binauraal geluid in een auto hebt.
03:13
What if I could aim sound the way I aim light?
62
175000
4000
Stel dat je geluid kon richten zoals licht.
03:18
I got this waterfall I recorded in my back yard.
63
180000
3000
Ik heb een waterval opgenomen in mijn achtertuin.
03:21
Now, you're not going to hear a thing unless it hits you.
64
183000
4000
Je hoort er niets van tenzij het je raakt.
03:25
Maybe if I hit the side wall it will bounce around the room.
65
187000
3000
Misschien galmt het door als ik de muur raak.
03:28
(Applause)
66
190000
3000
(Applaus)
03:31
The sound is being made right next to your ears. Is that cool?
67
193000
4000
Het geluid wordt direct naast je oren gemaakt.
Gaaf hè?
Gaaf hè?
03:35
(Applause)
68
197000
8000
(Applaus)
03:43
Because I have some limited time, I'll cut it off for a second,
69
205000
2000
Omdat ik beperkt tijd heb stop ik even
03:45
and tell you about how it works and what it's good for.
70
207000
3000
en zal ik uitleggen hoe het werkt
en waarvoor het dient.
en waarvoor het dient.
03:48
Course, like light, it's great to be able to put sound
71
210000
3000
Zoals met licht is het handig
geluid te kunnen richten
geluid te kunnen richten
03:51
to highlight a clothing rack, or the cornflakes, or the toothpaste,
72
213000
3000
voor het uitlichten van
een kledingrek, cornflakes, tandpasta,
een kledingrek, cornflakes, tandpasta,
03:54
or a talking plaque in a movie theater lobby.
73
216000
3000
of een pratend reclamebord in een bioscoop.
03:57
Sony's got an idea -- Sony's our biggest customers right now.
74
219000
4000
Sony, onze grootste klant, heeft een idee.
04:01
They tried this back in the '60s
75
223000
2000
Ze probeerden het in de jaren 60
maar waren te slim, dus gaven ze het op.
maar waren te slim, dus gaven ze het op.
04:03
and were too smart, and so they gave up.
76
225000
2000
Ze probeerden het in de jaren 60
maar waren te slim, dus gaven ze het op.
maar waren te slim, dus gaven ze het op.
04:05
But they want to use it -- seriously.
77
227000
3000
Ze willen het gebruiken - nee, echt.
04:08
There's a mix an inventor has to have.
78
230000
2000
Een uitvinder moet een bepaald type zijn.
04:10
You have to be kind of smart,
79
232000
2000
Je moet een beetje slim zijn,
04:12
and though I did not graduate from college doesn't mean I'm stupid,
80
234000
4000
en ik ben niet dom,
ook al ben ik niet afgestudeerd,
ook al ben ik niet afgestudeerd,
04:16
because you cannot be stupid and do very much in the world today.
81
238000
3000
want wanneer je dom bent
bereik je niet veel in de wereld.
bereik je niet veel in de wereld.
04:19
Too many other smart people out there. So.
82
241000
2000
Er zijn teveel andere slimme mensen.
04:21
I just happened to get my education in a little different way.
83
243000
2000
Ik heb veel geleerd
op een andere manier.
op een andere manier.
04:23
I'm not at all against education.
84
245000
3000
Ik ben zeker niet tegen onderwijs.
04:26
I think it's wonderful; I think sometimes people,
85
248000
2000
Het is mooi, maar mensen raken soms
het spoor bijster tijdens hun opleiding:
het spoor bijster tijdens hun opleiding:
04:28
when they get educated, lose it:
86
250000
3000
Het is mooi, maar mensen raken soms
het spoor bijster tijdens hun opleiding:
het spoor bijster tijdens hun opleiding:
04:31
they get so smart they're unwilling to look at things that they know better than.
87
253000
4000
ze worden zo slim dat ze aandacht verliezen
voor dingen die ze toch beter weten.
voor dingen die ze toch beter weten.
04:35
And we're living in a great time right now,
88
257000
3000
En we leven in een mooi tijdperk
04:38
because almost everything's being explored anew.
89
260000
3000
want bijna alles wordt opnieuw ontdekt.
04:41
I have this little slogan that I use a lot, which is:
90
263000
3000
Ik heb een motto dat ik vaak gebruik:
04:44
virtually nothing --
91
266000
2000
vrijwel niets -
04:46
and I mean this honestly --
92
268000
2000
en dat meen ik echt -
04:48
has been invented yet.
93
270000
2000
is nog uitgevonden.
04:50
We're just starting.
94
272000
2000
We beginnen nu pas echt de wetten
van de natuurkunde te ontdekken.
van de natuurkunde te ontdekken.
04:52
We're just starting to really discover the laws of nature and science and physics.
95
274000
4000
We beginnen nu pas echt de wetten
van de natuurkunde te ontdekken.
van de natuurkunde te ontdekken.
04:56
And this is, I hope, a little piece of it.
96
278000
2000
En dit is daar hopelijk onderdeel van.
04:58
Sony's got this vision back -- to get myself on track --
97
280000
4000
Terzake: Sony heeft een toepassing bedacht
05:02
that when you stand in the checkout line in the supermarket,
98
284000
3000
waarbij je tv kijkt wanneer je
in de rij staat bij de supermarkt.
in de rij staat bij de supermarkt.
05:05
you're going to watch a new T.V. channel.
99
287000
2000
waarbij je tv kijkt wanneer je
in de rij staat bij de supermarkt.
in de rij staat bij de supermarkt.
05:07
They know that when you watch T.V. at home,
100
289000
2000
Ze weten dat je thuis op tv
05:09
because there are so many choices
101
291000
2000
makkelijk kunt wegzappen
en hun reclames mist.
en hun reclames mist.
05:11
you can change channels, miss their commercials.
102
293000
4000
makkelijk kunt wegzappen
en hun reclames mist.
en hun reclames mist.
05:15
A hundred and fifty-one million people every day stand in the line at the supermarket.
103
297000
5000
150 miljoen mensen staan elke dag
in de rij bij de supermarkt.
in de rij bij de supermarkt.
05:20
Now, they've tried this a couple years ago and it failed,
104
302000
2000
Ze probeerden dit enkele jaren geleden
maar dat mislukte
maar dat mislukte
05:22
because the checker gets tired of hearing the same message
105
304000
2000
want de caissière werd uiteindelijk
de reclames zat en zette het geluid uit.
de reclames zat en zette het geluid uit.
05:24
every 20 minutes, and reaches out, turns off the sound.
106
306000
4000
want de caissière werd uiteindelijk
de reclames zat en zette het geluid uit.
de reclames zat en zette het geluid uit.
05:28
And, you know, if the sound isn't there, the sale typically isn't made.
107
310000
3000
En zonder geluid verkoop je meestal niets.
05:31
For instance, like, when you're on an airplane, they show the movie,
108
313000
3000
In een vliegtuig mag je gratis films kijken;
05:34
you get to watch it for free;
109
316000
2000
In een vliegtuig mag je gratis films kijken;
05:36
when you want to hear the sound, you pay.
110
318000
2000
wanneer je geluid wilt, moet je betalen.
05:38
And so ABC and Sony have devised this new thing
111
320000
4000
ABC en Sony hebben iets nieuws bedacht
05:42
where when you step in the line in the supermarket --
112
324000
3000
waarbij je in de rij staat bij de supermarkt -
05:45
initially it'll be Safeways. It is Safeways;
113
327000
3000
aanvankelijk bij Safeways,
05:48
they're trying this in three parts of the country right now --
114
330000
2000
ze proberen het in 3 delen van het land -
05:50
you'll be watching TV.
115
332000
2000
en je kijkt tv.
05:52
And hopefully they'll be sensitive
116
334000
2000
Hopelijk maken ze niet
het zoveelste reclamekanaal.
het zoveelste reclamekanaal.
05:54
that they don't want to offend you with just one more outlet.
117
336000
2000
Hopelijk maken ze niet
het zoveelste reclamekanaal.
het zoveelste reclamekanaal.
05:56
But what's great about it, from the tests that have been done, is,
118
338000
3000
Maar wat zo mooi is:
uit de tests blijkt
uit de tests blijkt
05:59
if you don't want to hear it,
119
341000
2000
dat je er niets van hoort
wanneer je een stap opzij doet.
wanneer je een stap opzij doet.
06:01
you take about one step to the side and you don't hear it.
120
343000
3000
dat je er niets van hoort
wanneer je een stap opzij doet.
wanneer je een stap opzij doet.
06:04
So, we create silence as much as we create sound.
121
346000
4000
Dus we creëren naast geluid
eveneens stilte.
eveneens stilte.
06:08
ATMs that talk to you; nobody else hears it.
122
350000
3000
Pratende pinautomaten;
niemand anders hoort het.
niemand anders hoort het.
06:11
Sit in bed, two in the morning, watch TV;
123
353000
2000
's Nachts in bed tv kijken;
06:13
your spouse, or someone, is next to you, asleep;
124
355000
4000
je partner slaapt naast je
en wordt niet wakker.
en wordt niet wakker.
06:17
doesn't hear it, doesn't wake up.
125
359000
2000
je partner slaapt naast je
en wordt niet wakker.
en wordt niet wakker.
06:19
We're also working on noise canceling things like snoring, noise from automobiles.
126
361000
6000
We werken ook aan geluidsdemping bij
o.a. snurken en geluid van auto's.
o.a. snurken en geluid van auto's.
06:25
I have been really lucky with this technology:
127
367000
4000
Ik heb veel geluk gehad met deze technologie;
06:29
all of a sudden as it is ready, the world is ready to accept it.
128
371000
5000
het was klaar, en de wereld was
ook klaar om het te gebruiken.
ook klaar om het te gebruiken.
06:34
They have literally beat a path to our door.
129
376000
2000
Ze lopen letterlijk de deur plat.
06:36
We've been selling it since about last September, October,
130
378000
3000
We verkopen het sinds
afgelopen september, oktober,
afgelopen september, oktober,
06:39
and it's been immensely gratifying.
131
381000
3000
en het is ontzettend bevredigend.
06:42
If you're interested in what it costs -- I'm not selling them today --
132
384000
2000
Ik verkoop ze niet vandaag,
06:44
but this unit, with the electronics and everything,
133
386000
2000
maar dit apparaat, inclusief electronica,
06:46
if you buy one, is around a thousand bucks.
134
388000
2000
kost je ongeveer 1000 dollar.
06:48
We expect by this time next year,
135
390000
2000
We verwachten dat het over een jaar
06:50
it'll be hundreds, a few hundred bucks, to buy it.
136
392000
2000
zo'n 200 dollar kost.
06:52
It's not any more pricey than regular electronics.
137
394000
4000
Het kost niet meer dan normale electronica.
06:56
Now, when I played it for you, you didn't hear the thunderous bass.
138
398000
4000
Toen ik het daarnet speelde hoorden jullie
de donderende bas niet.
de donderende bas niet.
07:00
This unit that I played goes from about 200 hertz to above the range of hearing.
139
402000
5000
Dit apparaat gaat van zo'n 200 hertz
tot boven de gehoorgrens.
tot boven de gehoorgrens.
07:05
It's actually emitting ultrasound -- low-level ultrasound --
140
407000
4000
Het zendt ultrageluid uit - laagfrequent ultrageluid -
07:09
that's about 100,000 vibrations per second.
141
411000
3000
met zo'n 100.000 trillingen per seconde.
07:12
And the sound that you're hearing,
142
414000
2000
In tegenstelling tot een gewone luidspreker
waarbij geluid op het oppervlak gemaakt wordt,
waarbij geluid op het oppervlak gemaakt wordt,
07:14
unlike a regular speaker on which all the sound is made on the face,
143
416000
4000
In tegenstelling tot een gewone luidspreker
waarbij geluid op het oppervlak gemaakt wordt,
waarbij geluid op het oppervlak gemaakt wordt,
07:18
is made out in front of it, in the air.
144
420000
3000
wordt het geluid dat jullie horen
ervóór gemaakt, in de lucht.
ervóór gemaakt, in de lucht.
07:21
The air is not linear, as we've always been taught.
145
423000
4000
De lucht is niet lineair,
zoals ons wordt aangeleerd.
zoals ons wordt aangeleerd.
07:25
You turn up the volume just a little bit --
146
427000
2000
Zet het volume iets harder -
07:27
I'm talking about a little over 80 decibels --
147
429000
3000
iets meer dan 80 decibel -
07:30
and all of a sudden the air begins to corrupt signals you propagate.
148
432000
4000
en de lucht vervormt
de signalen die je verspreidt.
de signalen die je verspreidt.
07:34
Here's why: the speed of sound is not a constant. It's fairly slow.
149
436000
5000
De snelheid van geluid is namelijk geen constante.
Het gaat vrij langzaam.
Het gaat vrij langzaam.
07:39
It changes with temperature and with barometric pressure.
150
441000
4000
Het varieert met de temperatuur
en de luchtdruk.
en de luchtdruk.
07:43
Now, imagine, if you will, without getting too technical,
151
445000
3000
Stel je nu even het volgende voor.
07:46
I'm making a little sine wave here in the air.
152
448000
3000
Ik maak een kleine sinusgolf in de lucht.
07:49
Well, if I turn up the amplitude too much,
153
451000
3000
Als ik het volume teveel opschroef
07:52
I'm having an effect on the pressure,
154
454000
3000
heeft dat een effect op de druk,
07:55
which means during the making of that sine wave,
155
457000
3000
wat betekent dat tijdens het maken
van die sinusgolf
van die sinusgolf
07:58
the speed at which it is propagating is shifting.
156
460000
3000
de snelheid verandert
waarmee die zich verspreidt.
waarmee die zich verspreidt.
08:01
All of audio as we know it
157
463000
3000
De hele geschiedenis van audio
08:04
is an attempt to be more and more perfectly linear.
158
466000
4000
is een poging zo lineair mogelijk te zijn.
08:08
Linearity means higher quality sound.
159
470000
4000
Lineariteit betekent hogere geluidskwaliteit.
08:12
Hypersonic sound is exactly the opposite:
160
474000
4000
Ultrageluid werkt precies tegenovergesteld:
08:16
it's 100 percent based on non-linearity.
161
478000
4000
het is puur gebaseerd op non-lineariteit.
08:20
An effect happens in the air, it's a corrupting effect of the sound --
162
482000
5000
Een vervormend effect van het verspreide ultrageluid
vindt plaats in de lucht,
vindt plaats in de lucht,
08:25
the ultrasound in this case -- that's emitted,
163
487000
3000
Een vervormend effect van het verspreide ultrageluid
vindt plaats in de lucht,
vindt plaats in de lucht,
08:28
but it's so predictable
164
490000
2000
maar het is zo voorspelbaar
08:30
that you can produce very precise audio out of that effect.
165
492000
4000
dat je zeer nauwkeurige audio
kunt produceren met dat effect.
kunt produceren met dat effect.
08:34
Now, the question is, where's the sound made?
166
496000
3000
De vraag is: waar wordt dat geluid gemaakt?
08:37
Instead of being made on the face of the cone,
167
499000
2000
In plaats van op het luidsprekeroppervlak
08:39
it's made at literally billions of little independent points
168
501000
4000
wordt het gemaakt op letterlijk miljarden plekken
08:43
along this narrow column in the air,
169
505000
4000
in een smalle kolom in de lucht.
08:47
and so when I aim it towards you,
170
509000
2000
Dus wanneer ik het op je richt,
08:49
what you hear is made right next to your ears.
171
511000
3000
hoor je geluid dat
net naast je oor wordt gemaakt.
net naast je oor wordt gemaakt.
08:52
I said we can shorten the column,
172
514000
3000
We kunnen de kolom inkorten,
08:55
we can spread it out to cover the couch.
173
517000
2000
of wijder maken zodat hij de bank bestrijkt.
08:57
I can put it so that one ear hears one speaker,
174
519000
3000
Ik kan het zo plaatsen dat
één oor de ene luidspreker hoort
één oor de ene luidspreker hoort
09:00
the other ear hears the other. That's true binaural sound.
175
522000
4000
en het tweede oor de andere.
Dat is echt binauraal geluid.
Dat is echt binauraal geluid.
09:04
When you listen to stereo on your home system,
176
526000
3000
Als je thuis in stereo naar je audiosysteem luistert,
09:07
your both ears hear both speakers.
177
529000
3000
horen beide oren beide speakers.
09:10
Turn on the left speaker sometime
178
532000
2000
Wanneer alleen de linkerspeaker klinkt,
hoor je hem ook in je rechteroor.
hoor je hem ook in je rechteroor.
09:12
and notice you're hearing it also in your right ear.
179
534000
2000
Wanneer alleen de linkerspeaker klinkt,
hoor je hem ook in je rechteroor.
hoor je hem ook in je rechteroor.
09:14
So, the stage is more restricted --
180
536000
3000
Op een podium is het moeilijker,
09:17
the sound stage that's supposed to spread out in front of you.
181
539000
3000
wanneer het geluid zich ervoor moet verspreiden.
09:20
Because the sound is made in the air along this column,
182
542000
3000
Omdat het geluid wordt gemaakt
langs zo'n luchtkolom,
langs zo'n luchtkolom,
09:23
it does not follow the inverse square law,
183
545000
2000
volgt het de kwadratenwet niet,
09:25
which says it drops off about two thirds
184
547000
3000
die stelt dat het zo'n tweederde afneemt
bij iedere verdubbeling van de afstand:
bij iedere verdubbeling van de afstand:
09:28
every time you double the distance:
185
550000
2000
die stelt dat het zo'n tweederde afneemt
bij iedere verdubbeling van de afstand:
bij iedere verdubbeling van de afstand:
09:30
6dB every time you go from one meter, for instance, to two meters.
186
552000
5000
6 decibel iedere keer
dat je van 1 naar 2 meter gaat.
dat je van 1 naar 2 meter gaat.
09:35
That means you go to a rock concert or a symphony,
187
557000
3000
Dus je kunt naar een rockconcert
of symfonie gaan
of symfonie gaan
09:38
and the guy in the front row gets the same level
188
560000
2000
en mensen vooraan zullen
hetzelfde volume horen
hetzelfde volume horen
09:40
as the guy in the back row, now, all of a sudden.
189
562000
2000
als mensen achterin.
09:42
Isn't that terrific?
190
564000
3000
Dat is toch prachtig?
09:45
So, we've been, as I say, very successful, very lucky,
191
567000
3000
We hebben dus veel succes en geluk gehad
09:48
in having companies catch the vision of this,
192
570000
3000
met bedrijven die het nut hiervan inzien,
09:51
from cars -- car makers who want to put a stereo system in the front for the kids,
193
573000
4000
zoals automakers die een audiosysteem
voorin willen voor de kinderen
voorin willen voor de kinderen
09:55
and a separate system in the back --
194
577000
2000
en een apart systeem achterin -
09:57
oh, no, the kids aren't driving today.
195
579000
2000
oh nee, de kinderen rijden niet.
09:59
(Laughter)
196
581000
1000
(Gelach)
10:00
I was seeing if you were listening.
197
582000
2000
Ik keek of jullie nog opletten.
10:02
Actually, I haven't had breakfast yet.
198
584000
2000
Ik heb ook nog niet ontbeten.
10:04
A stereo system in the front for mom and dad,
199
586000
4000
Voorin een audiosysteem voor mam en pap,
10:08
and maybe there's a little DVD player in the back for the kids,
200
590000
3000
en misschien een dvd-speler
achterin voor de kinderen,
achterin voor de kinderen,
10:11
and the parents don't want to be bothered with that,
201
593000
2000
en de ouders hebben geen last daarvan,
of van hun muziek.
of van hun muziek.
10:13
or their rap music or whatever.
202
595000
2000
en de ouders hebben geen last daarvan,
of van hun muziek.
of van hun muziek.
10:15
So, again, this idea of being able to put sound anywhere you want to
203
597000
3000
Het idee dat je geluid kunt hebben
waar je het maar wilt,
waar je het maar wilt,
10:18
is really starting to catch on.
204
600000
2000
wordt echt opgepikt.
10:20
It also works for transmitting and communicating data.
205
602000
4000
Het werkt ook voor het
verzenden van data.
verzenden van data.
10:24
It also works five times better underwater.
206
606000
3000
Het werkt 5 keer beter onderwater.
10:27
We've got the military -- have just deployed some of these into Iraq,
207
609000
4000
Het leger gebruikt ze in Irak
10:31
where you can put fake troop movements
208
613000
3000
om valse troepenbewegingen te maken
op een heuvel in de verte.
op een heuvel in de verte.
10:34
quarter of a mile away on a hillside.
209
616000
2000
om valse troepenbewegingen te maken
op een heuvel in de verte.
op een heuvel in de verte.
10:36
(Laughter)
210
618000
3000
(Gelach)
10:39
Or you can whisper in the ear of a supposed terrorist some Biblical verse.
211
621000
4000
Of om vermeende terroristen
bijbelverzen in te fluisteren.
bijbelverzen in te fluisteren.
10:43
(Laughter)
212
625000
2000
(Gelach)
10:45
I'm serious. And they have these infrared devices
213
627000
6000
Echt waar, en ze hebben infraroodapparaten
waarmee ze hun gezicht bekijken,
waarmee ze hun gezicht bekijken,
10:51
that can look at their countenance,
214
633000
3000
Echt waar, en ze hebben infraroodapparaten
waarmee ze hun gezicht bekijken,
waarmee ze hun gezicht bekijken,
10:54
and see a fraction of a degree Kelvin in temperature shift
215
636000
4000
en minieme temperatuurveranderingen zien
10:58
from 100 yards away when they play this thing.
216
640000
3000
van 90m afstand wanneer ze het afspelen.
11:01
And so, another way of hopefully determining who's friendly and who isn't.
217
643000
4000
Zo kunnen ze hopelijk
vriend en vijand onderscheiden.
vriend en vijand onderscheiden.
11:05
We make a version with this which puts out 155 decibels.
218
647000
5000
We maken een variant
die 155 decibel produceert.
die 155 decibel produceert.
11:10
Pain is 120.
219
652000
2000
Pijn begint bij 120.
11:12
So it allows you to go nearly a mile away and communicate with people,
220
654000
4000
Daarmee kun je op zo'n 1,5 kilometer afstand
met mensen communiceren
met mensen communiceren
11:16
and there can be a public beach just off to the side,
221
658000
2000
terwijl op het openbare strand ernaast
de badgasten niets merken.
de badgasten niets merken.
11:18
and they don't even know it's turned on.
222
660000
2000
terwijl op het openbare strand ernaast
de badgasten niets merken.
de badgasten niets merken.
11:20
We sell those to the military presently for about 70,000 dollars,
223
662000
4000
Die verkopen we aan het leger
voor 70.000 dollar
voor 70.000 dollar
11:24
and they're buying them as fast as we can make them.
224
666000
2000
en ze kopen ze meteen op.
11:26
We put it on a turret with a camera, so that when they shoot at you,
225
668000
5000
We zetten ze op een gevechtstoren met een camera,
11:31
you're over there, and it's there.
226
673000
3000
zodat ze daarheen schieten,
terwijl jij hier bent.
terwijl jij hier bent.
11:34
I have a bunch of other inventions.
227
676000
2000
Ik heb veel meer uitvindingen gedaan.
11:36
I invented a plasma antenna, to shift gears.
228
678000
2000
Ik heb een plasma-antenne uitgevonden.
11:38
Looked up at the ceiling of my office one day --
229
680000
3000
Ik staarde naar het plafond -
11:41
I was working on a ground-penetrating radar project --
230
683000
4000
ik werkte aan een radar
die door de grond kan -
die door de grond kan -
11:45
and my physicist CEO came in and said, "We have a real problem.
231
687000
4000
en mijn natuurkundige CEO zei:
"We hebben een probleem.
"We hebben een probleem.
11:49
We're using very short wavelengths.
232
691000
3000
We gebruiken zeer korte golflengtes.
11:52
We've got a problem with the antenna ringing.
233
694000
2000
Bij zeer korte golflengtes
trilt de antenne als een stemvork.
trilt de antenne als een stemvork.
11:54
When you run very short wavelengths,
234
696000
2000
Bij zeer korte golflengtes
trilt de antenne als een stemvork.
trilt de antenne als een stemvork.
11:56
like a tuning fork the antenna resonates,
235
698000
2000
Bij zeer korte golflengtes
trilt de antenne als een stemvork.
trilt de antenne als een stemvork.
11:58
and there's more energy coming out of the antenna
236
700000
2000
Er komt meer energie uit de antenne
dan terugverstrooiing van de grond
dan terugverstrooiing van de grond
12:00
than there is the backscatter from the ground
237
702000
2000
Er komt meer energie uit de antenne
dan terugverstrooiing van de grond
dan terugverstrooiing van de grond
12:02
that we're trying to analyze, taking too much processing."
238
704000
3000
die we trachten te analyseren.
Dat vergt teveel rekenkracht.
Dat vergt teveel rekenkracht.
12:05
I says, "Why don't we make an antenna that only exists when you want it?
239
707000
5000
Ik zei: "Waarom geen antenne die
alleen bestaat wanneer jij dat wilt?
alleen bestaat wanneer jij dat wilt?
12:10
Turn it on; turn it off.
240
712000
3000
Aan en uit op commando.
12:13
That's a fluorescent tube refined."
241
715000
5000
Dat is een verfijnde TL-buis."
12:18
I just sold that for a million and a half dollars, cash.
242
720000
3000
Die heb ik net verkocht
voor 1,5 miljoen dollar cash.
voor 1,5 miljoen dollar cash.
12:21
I took it back to the Pentagon after it got declassified,
243
723000
3000
Ik bracht het naar het Pentagon
toen ik het patent had
toen ik het patent had
12:24
when the patent issued, and told the people back there about it,
244
726000
4000
en legde het uit aan de mensen daar,
en toen lachten ze,
en toen lachten ze,
12:28
and they laughed, and then I took them back a demo and they bought.
245
730000
2000
dus nam ik een demonstratiemodel mee
en toen kochten ze het. (Gelach)
en toen kochten ze het. (Gelach)
12:30
(Laughter)
246
732000
2000
dus nam ik een demonstratiemodel mee
en toen kochten ze het. (Gelach)
en toen kochten ze het. (Gelach)
12:32
Any of you ever wore a Jabber headphone -- the little cell headphones?
247
734000
5000
Kennen jullie de draadloze headsets
voor je telefoon?
voor je telefoon?
12:37
That's my invention. I sold that for seven million dollars.
248
739000
2000
Dat is mijn uitvinding.
Die verkocht ik voor 7 miljoen dollar.
Die verkocht ik voor 7 miljoen dollar.
12:39
Big mistake: it just sold for 80 million dollars two years ago.
249
741000
4000
Dom van me: hij is 2 jaar geleden
voor 80 miljoen dollar verkocht.
voor 80 miljoen dollar verkocht.
12:43
I actually drew that up on a little crummy Mac computer
250
745000
3000
Die heb ik op een kleine oude Mac getekend
12:46
in my attic at my house,
251
748000
3000
op zolder bij mij thuis,
12:49
and one of the many designs which they have now
252
751000
3000
en één van de vele designs die ze hebben
12:52
is still the same design I drew way back when.
253
754000
2000
is nog steeds hetzelfde dat ik toen tekende.
12:54
So, I've been really lucky as an inventor.
254
756000
3000
Ik heb dus veel geluk gehad als uitvinder.
12:57
I'm the happiest guy you're ever going to meet.
255
759000
4000
Ik ben de gelukkigste man
die je ooit zult ontmoeten.
die je ooit zult ontmoeten.
13:01
And my dad died before he realized anybody in the family
256
763000
5000
Mijn vader stierf voor hij kon weten
dat iemand in de familie
dat iemand in de familie
13:06
would maybe, hopefully, make something out of themselves.
257
768000
3000
hopelijk ooit succesvol zou zijn.
13:09
You've been a great audience. I know I've jumped all over the place.
258
771000
2000
Jullie waren een fijn publiek.
Ik sprong van de hak op de tak.
Ik sprong van de hak op de tak.
13:11
I usually figure out what my talk is when I get up in front of a group.
259
773000
3000
Meestal improviseer ik mijn speeches.
13:14
Let me give you, in the last minute,
260
776000
2000
Ik sluit af door jullie
13:16
one more quick demo of this guy,
261
778000
3000
nog een snelle demonstratie te geven,
13:19
for those of you that haven't heard it.
262
781000
3000
voor degenen die het nog niet hebben gehoord.
13:22
Can never tell if it's on.
263
784000
2000
Ik weet nooit of hij aan staat.
13:24
If you haven't heard it, raise your hand.
264
786000
3000
Steek je hand op
als je het nog niet hebt gehoord.
als je het nog niet hebt gehoord.
13:29
Getting it over there?
265
791000
3000
Hoor je het daar?
13:32
Get the cameraman.
266
794000
3000
De cameraman ook.
13:35
Yeah, there you go.
267
797000
2000
Alsjeblieft.
13:37
I've got a Coke can opening that's right in your head; that's really cool.
268
799000
3000
Ik heb ook een colablikje
dat binnenin je hoofd opent... supergaaf.
dat binnenin je hoofd opent... supergaaf.
13:40
Thank you once again.
269
802000
2000
Nogmaals bedankt voor jullie aandacht.
(Applaus)
(Applaus)
13:42
Appreciate it very much.
270
804000
2000
Nogmaals bedankt voor jullie aandacht.
(Applaus)
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Woody Norris - InventorWoody Norris is a serial inventor of electronics, tools and cutting-edge sonic equipment -- such as the LRAD acoustic cannon.
Why you should listen
When Woody Norris won the Lemelson-MIT Prize in 2005, his official prize bio called him "a classic independent inventor ... self-educated, self-funded and self-motivated." His mind seems to race toward things the world needs, though we don't know it yet: a nonlethal acoustic weapon that has been used to ward off pirates, a bone-induction headset, radar that can scan the human body, a tapeless tape recorder ...
Norris' educational background is a key to his restless mind. He is not quite "self-educated" -- he's taken many classes, but always at his own speed and in his own style, studying the things he knew he wanted to know and working closely with professors. Ironically, it's a model that cutting-edge colleges are now embracing.
His inventions have seeded several public companies. Recently he has been working on the AirScooter -- a sort of propeller-powered counterpart to the Moller SkyCar.
Woody Norris | Speaker | TED.com