TEDxHouston
Dan Phillips: Creative houses from reclaimed stuff
Dan Philips: Nowatorskie domy z odzyskanych rzeczy
Filmed:
Readability: 3.4
1,315,406 views
W tej zabawnej i wnikliwej rozmowie z TEDxHouston, budowniczy Dan Philips oprowadza nas po dwunastu domach, które wybudował w Teksasie używając materiałów odzyskanych i z recyklingu na niesamowicie kreatywne sposoby. Błyskotliwe i proste detale projektu pobudzą twoje twórcze zapędy.
Dan Phillips - Builder
Dan Phillips builds homes out of recycled and reclaimed materials in Huntsville, Texas. Full bio
Dan Phillips builds homes out of recycled and reclaimed materials in Huntsville, Texas. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
(Applause)
0
1000
6000
(oklaski)
00:22
Thank you very much.
1
7000
2000
Dziękuję bardzo.
00:24
I have a few pictures,
2
9000
2000
Mam kilka zdjęć,
00:26
and I'll talk a little bit about
3
11000
2000
i opowiem trochę o tym
00:28
how I'm able to do what I do.
4
13000
2000
jak udaje mi się robić to co robię.
00:30
All these houses are built
5
15000
2000
Wszystkie te domy zbudowane są
00:32
from between 70 and 80 percent recycled material,
6
17000
3000
w około 70 do 80 procentach z materiału z recyklingu,
00:35
stuff that was headed to the mulcher, the landfill, the burn pile.
7
20000
3000
rzeczy, które szły do mielenia, na śmietnisko, do spalarki.
00:38
It was all just gone.
8
23000
2000
wszystko po prostu zniknęło.
00:40
This is the first house I built.
9
25000
2000
To pierwszy zbudowany przeze mnie dom.
00:42
This double front door here with the three-light transom
10
27000
3000
Te podwójne drzwi frontowe z potrójnym okienkiem,
00:45
that was headed to the landfill.
11
30000
2000
to miało iść na śmietnik.
00:47
Have a little turret there.
12
32000
2000
Tu mamy małą wieżyczkę.
00:49
And then these buttons on the corbels here.
13
34000
3000
A te guziki tam na wsporniku -
00:52
Right there --
14
37000
2000
właśnie tam -
00:54
those are hickory nuts.
15
39000
2000
to orzechy hikory.
00:56
And these buttons there --
16
41000
2000
A te guziki tutaj,
00:58
those are chicken eggs.
17
43000
2000
to kurze jajka.
01:00
Of course, first you have breakfast,
18
45000
3000
Oczywiście najpierw jesz śniadanie,
01:03
and then you fill the shell full of Bondo and paint it and nail it up,
19
48000
3000
potem wypełniasz skorupkę kitem Bondo, malujesz ją i przybijasz
01:06
and you have an architectural button
20
51000
2000
i masz architektoniczny guzik
01:08
in just a fraction of the time.
21
53000
2000
w ułamku sekundy.
01:10
Then, this is a look at the inside.
22
55000
2000
Teraz mamy widok wnętrza.
01:12
You can see the three-light transom there
23
57000
2000
Widzicie tam potrójne okienko
01:14
with the eyebrow windows --
24
59000
2000
z oknami w kształcie wolego oka -
01:16
certainly an architectural antique
25
61000
2000
z pewnością architektoniczny antyk.
01:18
headed to the landfill.
26
63000
2000
Szło na śmietnik.
01:20
Even the lockset is probably worth 200 dollars.
27
65000
2000
Nawet zamek jest pewnie wart 200$.
01:22
Everything in the kitchen was salvaged.
28
67000
2000
Wszystko z kuchni zostało uratowane.
01:24
There's a 1952 O'Keefe & Merritt stove,
29
69000
2000
Jest kuchenka O'Keefe & Merritt z 1952,
01:26
if you like to cook -- cool stove.
30
71000
3000
jeśli lubisz gotować - fajny piecyk.
01:29
This is going up into the turret.
31
74000
2000
To widok w górę wieżyczki.
01:31
I got that staircase for 20 dollars,
32
76000
3000
Za te schody zapłaciłem 20$,
01:34
including delivery to my lot.
33
79000
3000
włącznie z dostawą do domu.
01:37
(Laughter)
34
82000
3000
(śmiech)
01:40
Then, looking up in the turret,
35
85000
2000
Teraz, patrząc w górę,
01:42
you see there are bulges and pokes and sags and so forth.
36
87000
3000
widzicie wybrzuszenia, kołki, zwisy i tak dalej.
01:45
Well, if that ruins your life,
37
90000
2000
Cóż, jeśli to zrujnuje ci życie,
01:47
well then you shouldn't live there.
38
92000
2000
to jednak nie powinieneś tam mieszkać.
01:49
(Laughter)
39
94000
2000
(śmiech)
01:51
This is a laundry chute,
40
96000
2000
To zdjęcie pralni,
01:53
and this right here is a shoe last.
41
98000
3000
a to tutaj to kopyto szewskie.
01:56
And those are those cast-iron things you see at antique shops.
42
101000
2000
A tu są te żeliwne rzeczy jakie się widzi w sklepach z antykami.
01:58
So I had one of those,
43
103000
2000
Miałem taki jeden,
02:00
so I made some low-tech gadgetry, there,
44
105000
2000
więc zrobiłem taki prosty mechanizm,
02:02
where you just stomp on the shoe last
45
107000
2000
tam gdzie naciskasz na kopyto
02:04
and then the door flies open, you throw your laundry down.
46
109000
3000
a wtedy otwierają się drzwi i zrzucasz pranie na dół.
02:07
And then if you're smart enough, it goes on a basket on top of the washer.
47
112000
3000
A jeśli jesteś dość sprytny, spada do koszyka stojącego na pralce.
02:10
If not, it goes into the toilet.
48
115000
3000
Jeśli nie, trafia do toalety.
02:13
(Laughter)
49
118000
2000
(śmiech)
02:15
This is a bathtub I made,
50
120000
2000
To wanna, którą zrobiłem
02:17
made out of scrap two-by-four here.
51
122000
2000
z kawałków cztery na cztery.
02:19
Started with a rim there
52
124000
2000
Zacząłem od tego brzegu,
02:21
and then glued and nailed it up into a flat,
53
126000
2000
a potem przykleiłem to i przybiłem na płasko,
02:23
corbelled it up and flipped it over,
54
128000
2000
wsparłem i obróciłem,
02:25
then did the two profiles on this side.
55
130000
2000
a potem zrobiłem te dwie podpórki na boku.
02:27
It's a two-person tub.
56
132000
2000
To wanna dwuosobowa.
02:29
After all, it's not just a question of hygiene,
57
134000
3000
W końcu nie chodzi przecież tylko o higienę,
02:32
but there's a possibility of recreation as well.
58
137000
2000
jest też możliwość zabawy.
02:34
(Laughter)
59
139000
3000
(śmiech)
02:37
Then, this faucet here
60
142000
3000
Ten kran tutaj,
02:40
is just a piece of Osage Orange.
61
145000
2000
to kawałek żółtnicy pomarańczowej.
02:42
It looks a little phallic,
62
147000
2000
Ma nieco falliczny kształt,
02:44
but after all, it's a bathroom.
63
149000
2000
ale w końcu to przecież łazienka.
02:46
(Laughter)
64
151000
3000
(śmiech)
02:49
Then, this is a house based on a Budweiser can.
65
154000
2000
Potem mamy dom na podstawie puszki Budweisera.
02:51
It doesn't look like a can of beer,
66
156000
2000
Nie wygląda jak puszka po piwie,
02:53
but the design take-offs are absolutely unmistakable.
67
158000
2000
ale te nawiązania są absolutie nie do pomylenia.
02:55
The barley hops design worked up into the eaves,
68
160000
3000
Wzór w jęczmienne kłosy wplata się w okap,
02:58
then the dentil work comes directly off the can's red, white, blue and silver.
69
163000
4000
a wzór w ząbki jest z puszki - czerwony, biały, niebieski i srebrny.
03:02
Then, these corbeles going down underneath the eaves
70
167000
2000
Wsporniki umieszczone pod okapem dachu
03:04
are that little design that comes off the can.
71
169000
2000
mają ten mały wzorek z puszki.
03:06
I just put a can on a copier
72
171000
2000
Po prostu położyłem puszkę na kopiarce
03:08
and kept enlarging it until I got the size I want.
73
173000
3000
i powiększałem ją tak długo, aż otrzymałem potrzebny mi rozmiar.
03:11
Then, on the can it says,
74
176000
2000
No i na puszce jest napisane,
03:13
"This is the famous Budweiser beer, we know of no other beer, blah, blah, blah."
75
178000
4000
że "To jest sławne piwo Budweiser, nie znamy lepszego, bla, bla, bla"
03:17
So we changed that and put, "This is the famous Budweiser house.
76
182000
3000
Więc zmieniliśmy to na "To sławny dom Budweiser,
03:20
We don't know of any other house," and so forth and so on.
77
185000
3000
o żadnym innym nie słyszeliśmy" i tak dalej w ten deseń.
03:23
Then, this is a deadbolt. It's a fence from a 1930s shaper,
78
188000
2000
A to jest zasuwa. Z płotu z lat 1930 spod hebla,
03:25
which is a very angry woodworking machine.
79
190000
3000
to jest taka bardzo zezłoszczona maszyna do obróbki drewna.
03:28
And they gave me the fence, but they didn't give me the shaper,
80
193000
3000
Więc podarowali mi płot, ale nie dali mi hebla,
03:31
so we made a deadbolt out of it.
81
196000
2000
więc zrobiłem z niego zasuwę.
03:33
That'll keep bull elephants out, I promise.
82
198000
2000
To powstrzyma samca słonia, obiecuję.
03:35
And sure enough, we've had no problems with bull elephants.
83
200000
3000
No i z pewnością nie mieliśmy żadnego problemu z samcami słoni.
03:38
(Laughter)
84
203000
2000
(śmiech)
03:40
The shower is intended to simulate a glass of beer.
85
205000
3000
Prysznic ma przypominać szklankę piwa.
03:43
We've got bubbles going up there, then suds at the top with lumpy tiles.
86
208000
3000
Mamy tu bąbelki lecące do góry, a na górze pianę z kanciastych kafelków.
03:46
Where do you get lumpy tiles? Well, of course, you don't.
87
211000
3000
Skąd się bierze kanciaste kafelki? Cóż, oczywiście ich nie ma.
03:49
But I get a lot of toilets, and so you just dispatch a toilet with a hammer,
88
214000
3000
Ale dostaję dużo toalet, więc tylko trzeba potłuc je młotkiem
03:52
and then you have lumpy tiles.
89
217000
3000
i wtedy masz kanciaste kafelki.
03:55
And then the faucet, there,
90
220000
2000
A kran
03:57
is a beer tap.
91
222000
2000
to nalewak do piwa.
03:59
(Laughter)
92
224000
2000
(śmiech)
04:01
Then, this panel of glass
93
226000
2000
Ten szklany panel
04:03
is the same panel of glass
94
228000
2000
to ten sam,
04:05
that occurs in every middle-class front door in America.
95
230000
3000
który widać na każdych drzwiach domu klasy średniej w Ameryce.
04:08
We're getting tired of it. It's kind of cliched now.
96
233000
3000
Zaczyna nas to męczyć, to już lekki staroć.
04:11
So if you put it in the front door, your design fails.
97
236000
3000
Więc jeśli umieścisz do na drzwiach wejściowych, projekt przepadnie.
04:14
So don't put it in the front door; put it somewhere else.
98
239000
2000
Więc nie wstawiaj go na wejściu, wsadź go gdzieś indziej.
04:16
It's a pretty panel of glass.
99
241000
2000
To ładny szklany panel.
04:18
But then if you put it in the front door,
100
243000
2000
No ale jeśli wstawisz go w drzwiach frontowych,
04:20
people say, "Oh, you're trying to be like those guys, and you didn't make it."
101
245000
3000
ludzie powiedzą: "Och, chciałeś być tacy jak oni, ale nie wyszło ci"
04:23
So don't put it there.
102
248000
2000
Więc nie wstawiaj go tam.
04:26
Then, another bathroom upstairs.
103
251000
2000
To kolejna łazienka na górze.
04:28
This light up here is the same light that occurs
104
253000
3000
Lampka na górze to ta sama lampka,
04:31
in every middle-class foyer in America.
105
256000
2000
którą mamy w korytarzu każdego domu klasy średniej w Ameryce.
04:33
Don't put it in the foyer.
106
258000
2000
Nie wstawiaj tego w korytarzu.
04:35
Put it in the shower, or in the closet,
107
260000
2000
Zawieś ją pod prysznicem, albo w szafie,
04:37
but not in the foyer.
108
262000
2000
ale nie na korytarzu.
04:40
Then, somebody gave me a bidet, so it got a bidet.
109
265000
3000
Poten ktoś podarował mi bidet, więc był i bidet.
04:43
(Laughter)
110
268000
3000
(śmiech)
04:46
This little house here,
111
271000
2000
Ten mały domek,
04:48
those branches there are made out of Bois D'arc or Osage Orange,
112
273000
3000
gałęzie to żółtnica pomarańczowa,
04:51
and these pictures will keep scrolling
113
276000
2000
zdjęcia będą się przewijać,
04:53
as I talk a little bit.
114
278000
2000
a ja trochę poopowiadam.
04:55
In order to do what I do,
115
280000
2000
Żeby móc robić to co robię,
04:57
you have to understand
116
282000
2000
musicie zrozumieć,
04:59
what causes waste in the building industry.
117
284000
2000
skąd biorą się śmieci w przemyśle budowniczym.
05:01
Our housing has become a commodity,
118
286000
3000
Nasze domy stały się towarem
05:04
and I'll talk a little bit about that.
119
289000
2000
i trochę o tym opowiem.
05:06
But the first cause of waste is probably even buried in our DNA.
120
291000
3000
Ale pierwsza przyczyna marnotrawstwa jest pewnie zakopana w naszym DNA.
05:09
Human beings have a need for maintaining consistency
121
294000
2000
Istoty ludzkie czują potrzebę utrzymywania spójności
05:11
of the apperceptive mass.
122
296000
2000
masowego postrzegania.
05:13
What does that mean?
123
298000
2000
Co to oznacza?
05:15
What it means is, for every perception we have,
124
300000
2000
To znaczy, że każde nasze spostrzeżenie
05:17
it needs to tally with the one like it before,
125
302000
2000
musi zgadzać się z poprzednim, takim samym,
05:19
or we don't have continuity,
126
304000
2000
bo inaczej nie ma ciągłości,
05:21
and we become a little bit disoriented.
127
306000
2000
i jesteśmy nieco zdezorientowani.
05:23
So I can show you an object you've never seen before.
128
308000
3000
Więc mogę wam pokazać przedmiot, którego nigdy wcześniej nie widzieliście.
05:26
Oh, that's a cell phone.
129
311000
2000
O, to komórka.
05:28
But you've never seen this one before.
130
313000
3000
Ale tej nie widzieliście.
05:31
What you're doing
131
316000
2000
To co robicie,
05:33
is sizing up the pattern of structural features here,
132
318000
2000
to szacujecie wzór jej cech strukturalnych,
05:35
and then you go through your databanks -- brrrr, cell phone.
133
320000
3000
a potem przeszukujecie waszą bazę danych - brrrr, komórka.
05:38
Oh, that's a cell phone.
134
323000
2000
Och, to komórka.
05:40
If I took a bite out of it,
135
325000
2000
Gdybym odgryzł kawałek,
05:42
you'd go, "Wait a second.
136
327000
3000
powiedzielibyście "Chwileczkę.
05:45
That's not a cell phone.
137
330000
2000
To nie komórka.
05:47
That's one of those new chocolate cell phones."
138
332000
2000
To jeden z tych nowych czekoladowych telefonów."
05:49
(Laughter)
139
334000
2000
(śmiech)
05:51
And you'd have to start a new category,
140
336000
2000
I musicie stworzyć nową kategorię,
05:53
right between cell phones and chocolate.
141
338000
2000
między telefonem komórkowym a czekoladą.
05:55
That's how we process information.
142
340000
3000
W ten sposób przetwarzamy informacje.
05:58
So you translate that to the building industry,
143
343000
2000
Przekładając to na przemysł budowniczy,
06:00
if we have a wall of windowpanes and one pane is cracked,
144
345000
2000
jeśli mamy ścianę okien i jedna szyba jest pęknięta,
06:02
we go, "Oh, dear. That's cracked. Let's repair it.
145
347000
3000
mówimi "Ojej. Ta jest pęknięta. Trzeba ją naprawić.
06:05
Let's take it out. Throw it away so nobody can use it and put a new one in."
146
350000
3000
Wyjmiemy ją i wyrzucimy, żeby nikt inny nie mógł jej użyć, i wstawimy nową."
06:08
Because that's what you do with a cracked pane.
147
353000
3000
Bo tak się właśnie robi z pękniętą szybą.
06:11
Never mind that it doesn't affect our lives at all.
148
356000
3000
Nie ma znacznia, że wcale nie wpływa na nasze życie.
06:14
It only rattles that expected pattern
149
359000
2000
Ona tylko psuje ten oczekiwany model
06:16
and unity of structural features.
150
361000
3000
i jedność cech strukturalnych.
06:19
However, if we took a small hammer,
151
364000
2000
Niemniej jednak, gdybyśmy wzięli mały młotek,
06:21
and we added cracks to all the other windows,
152
366000
3000
i zrobilibyśmy pęknięcia na pozostałych szybach,
06:24
then we have a pattern.
153
369000
3000
to byłby wzór.
06:27
Because Gestalt Psychology emphasizes recognition of pattern
154
372000
3000
Ponieważ psychologia postaci gestalt podkreśla rozpoznanie wzoru,
06:30
over parts that comprise a pattern.
155
375000
2000
ponad elementami, które go tworzą.
06:32
We'll go, "Ooh, that's nice."
156
377000
2000
Powiemy "Och, jakie to ładne".
06:34
So, that serves me every day.
157
379000
3000
To mi się przydaje każdego dnia.
06:37
Repetition creates pattern.
158
382000
2000
Powtarzalność tworzy wzór.
06:39
If I have a hundred of these, a hundred of those,
159
384000
2000
Jeśli mam sto sztuk tego i sto tamtego,
06:41
it doesn't make any difference what these and those are.
160
386000
2000
nie ma znaczenia czym są jedne i drugie.
06:43
If I can repeat anything, I have the possibility of a pattern
161
388000
3000
Jeśli mogę dowolnie powtarzać, mogę stworzyć wzór,
06:46
from hickory nuts and chicken eggs, shards of glass, branches.
162
391000
3000
od orzechów hikory i kurzych jajek, po kawałki szkła, gałęzie.
06:49
It doesn't make any difference.
163
394000
2000
Nie robi to żadnej różnicy.
06:51
That causes a lot of waste in the building industry.
164
396000
2000
To powoduje dużo śmieci w przemyśle budowlanym.
06:53
Second is, Friedrich Nietzsche along about 1885
165
398000
3000
Po drugie, Friedrich Nietzsche, gdzieś w 1885,
06:56
wrote a book titled "The Birth of Tragedy."
166
401000
3000
napisał książkę zatytułowaną "Narodziny tragedii".
06:59
And in there he said
167
404000
2000
Napisał tam,
07:01
that cultures tend to swing between one of two perspectives.
168
406000
2000
że kultury zazwyczaj wahają się między dwoma wizjami.
07:03
On the one hand, we have an Apollonian perspective,
169
408000
3000
Z jednej strony mamy wizję apollińską,
07:06
which is very crisp and premeditated
170
411000
2000
która jest bardzo konkretna, przemyślana,
07:08
and intellectualized
171
413000
2000
intelektualna
07:10
and perfect.
172
415000
3000
i idealna.
07:13
On the other end of the spectrum, we have a Dionysian perspective,
173
418000
3000
Z drugiej strony mamy wizję dionizyjską,
07:16
which is more given to the passions and intuition,
174
421000
3000
która bardziej poddaje się pasjom i intuicji,
07:19
tolerant of organic texture and human gesture.
175
424000
3000
toleruje organiczną strukturę i ludzką aktywność.
07:22
So the way the Apollonian personality takes a picture,
176
427000
3000
Więc kiedy ktoś o naturze apollińskiej bierze obrazek,
07:25
or hangs a picture,
177
430000
2000
czy wiesza obrazek,
07:27
is they'll get out a transit
178
432000
2000
to wyciąga narzędzia pomiarowe,
07:29
and a laser level and a micrometer.
179
434000
3000
laserową poziomicę i mikrometr.
07:32
"Okay, honey. A thousandth of an inch to the left.
180
437000
2000
"Dobrze, kochanie. Jedną tysięczną cala w lewo.
07:34
That's where we want the picture. Right. Perfect."
181
439000
2000
Właśnie tam ma wisieć. Tak. Idealnie."
07:36
Predicated on plumb level, square and centered.
182
441000
3000
Stwierdzone na podstawie poziomicy, równo i pośrodku.
07:39
The Dionysian personality
183
444000
2000
Osobowość dionizyjska,
07:41
takes the picture and goes ...
184
446000
3000
bierze obrazek i...
07:44
(Laughter)
185
449000
4000
(śmiech)
07:48
That's the difference.
186
453000
2000
Na tym polega różnica.
07:50
I feature blemish.
187
455000
2000
Ja przedstawiam usterkę.
07:52
I feature organic process.
188
457000
2000
Przedstawiam proces organiczny -
07:54
Dead-center John Dewey.
189
459000
3000
złoty środek Johna Deweya.
07:57
Apollonian mindset creates mountains of waste.
190
462000
3000
Myślenie apollińskie tworzy góry śmieci.
08:00
If something isn't perfect,
191
465000
2000
Jeśli coś nie jest doskonałe,
08:02
if it doesn't line up with that premeditated model, dumpster.
192
467000
3000
jeśli nie pasuje do zaplanowanego modelu, do kosza.
08:05
"Oops, scratch, dumpster."
193
470000
2000
"Ups, rysa, do kosza.
08:07
"Oops" this, "oops" that. "Landfill. Landfill. Landfill."
194
472000
3000
Ups to, ups tamto. Śmietnik. Śmietnik. Śmietnik."
08:10
The third thing is arguably --
195
475000
3000
Trzecia rzecz to zapewne -
08:13
the Industrial Revolution started in the Renaissance
196
478000
2000
Rewolucja Przemysłowa zaczęła się w renesansie
08:15
with the rise of humanism,
197
480000
2000
wraz z rozkwitem humanizmu,
08:17
then got a little jump-start along about the French Revolution.
198
482000
3000
potem dopomogła jej Rewolucja Francuska.
08:20
By the middle of the 19th century, it's in full flower.
199
485000
2000
W połowie XIX wieku idzie już pełną parą.
08:22
And we have dumaflages and gizmos
200
487000
3000
Więc mamy ustrojstwa, gadżety
08:25
and contraptions that will do anything
201
490000
3000
i wynalazki, które zrobią wszystko to,
08:28
that we, up to that point,
202
493000
2000
co do tej chwili
08:30
had to do my hand.
203
495000
2000
musieliśmy robić ręcznie.
08:32
So now we have standardized materials.
204
497000
2000
Więc mamy standaryzowane materiały.
08:34
Well, trees don't grow two inches by four inches,
205
499000
3000
Cóż, drzewa nie rosną w wymiarach dwa cale na cztery,
08:37
eight, ten and twelve feet tall.
206
502000
2000
8, 10 i 12 stóp wysokości.
08:39
We create mountains of waste.
207
504000
2000
Produkujemy góry śmieci.
08:41
And they're doing a pretty good job
208
506000
2000
I odwalają niezłą robotę
08:43
there in the forest,
209
508000
2000
tam w lesie,
08:45
working all the byproduct of their industry --
210
510000
2000
przerabiając wszystkie odpadki przemysłowe -
08:47
with OSB and particle board and so forth and so on --
211
512000
3000
płyty OSB i wiórowe i tak dalej -
08:50
but it does no good
212
515000
2000
ale nie ma sensu,
08:52
to be responsible at the point of harvest in the forest
213
517000
3000
być odpowiedzialnym przy wycince lasu,
08:55
if consumers are wasting the harvest at the point of consumption,
214
520000
3000
skoro użytkownicy marnują zbiory na poziomie konsumpcji,
08:58
and that's what's happening.
215
523000
2000
a tak się właśnie dzieje.
09:00
And so if something isn't standard,
216
525000
2000
A jeśli coś nie jest znormalizowane,
09:02
"Oops, dumpster." "Oops" this. "Oops, warped."
217
527000
3000
"Ups, do kosza. Ups to. Ups, skrzywione."
09:05
If you buy a two-by-four and it's not straight,
218
530000
2000
Jeśli kupisz płytkę dwa na cztery i nie jest równa,
09:07
you can take it back.
219
532000
2000
możesz ją zwrócić.
09:09
"Oh, I'm so sorry, sir. We'll get you a straight one."
220
534000
2000
"Och, bardzo pana przepraszam. Zaraz damy panu równą."
09:11
Well I feature all those warped things
221
536000
3000
Cóż, ja uosabiam wszystkie te skrzywione rzeczy,
09:14
because repetition creates pattern,
222
539000
2000
ponieważ powtarzalność tworzy wzór,
09:16
and it's from a Dionysian perspective.
223
541000
2000
to z perspektywy dionizyjskiej.
09:18
The fourth thing
224
543000
2000
Po czwarte,
09:20
is labor is disproportionately more expensive than materials.
225
545000
3000
że praca jest nieproporcjonalnie droższa od materiałów.
09:23
Well, that's just a myth.
226
548000
2000
To mit.
09:25
And here's a story: Jim Tulles, one of the guys I trained,
227
550000
3000
A oto opowieść: Jim Tulles, jeden z gości, których wyszkoliłem,
09:28
I said, "Jim, it's time now.
228
553000
2000
powiedziałem mu "Jim, już czas.
09:30
I got a job for you as a foreman on a framing crew. It's time for you to go."
229
555000
3000
Znalazłem ci robotę jako nadzorcy ekipy stolarskiej. Czas już na ciebie."
09:33
"Dan, I just don't think I'm ready."
230
558000
2000
"Dan, kiedy ja nie jestem gotowy."
09:35
"Jim, now it's time. You're the down, oh."
231
560000
3000
"Jim, już czas. Ty nami kierujesz."
09:38
So we hired on.
232
563000
2000
Więc pracowaliśmy dalej.
09:40
And he was out there with his tape measure
233
565000
2000
A on chodził z miarką
09:42
going through the trash heap, looking for header material,
234
567000
2000
przeszukując śmietnik, szukając materiału na nadproże -
09:44
which is the board that goes over a door,
235
569000
2000
to jest ta deska nad drzwiami -
09:46
thinking he'd impress his boss -- that's how we taught him to do it.
236
571000
2000
myśląc, że zaimponuje szefowi - tak nauczyliśmy go to robić.
09:48
And the superintendent walked up and said, "What are you doing?"
237
573000
3000
A główny kierownik podszedł i zapytał "Co ty robisz?"
09:51
"Oh, just looking for some header material,"
238
576000
2000
"Och, tylko szukam materiału na nadproże"
09:53
waiting for that kudos.
239
578000
2000
czekając na pochwałę.
09:55
He said, "No, no. I'm not paying you to go through the trash. Get back to work."
240
580000
3000
A on odowiedział "Nie, nie. Nie płacę ci za grzebanie w śmieciach. Wracaj do roboty."
09:58
And he had the wherewithal to say,
241
583000
2000
Ale Jim miał na tyle rozumu, żeby odpowiedzieć,
10:00
he said, "You know, if you were paying me
242
585000
2000
powiedział "Wiesz, gdybyś mi płacił
10:02
300 dollars an hour,
243
587000
2000
300$ za godzinę,
10:04
I can see how you might say that,
244
589000
2000
rozumiem, czemu mógłbyś mi tak powiedzieć,
10:06
but right now, I'm saving you five dollars a minute.
245
591000
3000
ale teraz, to ja oszczędzam dla ciebie 5$ na minutę.
10:09
Do the math."
246
594000
2000
Policz sobie."
10:11
(Laughter)
247
596000
2000
(śmiech)
10:13
"Good call, Tulles. From now on, you guys hit this pile first."
248
598000
3000
"Dobra decyzja Tulles. Od teraz, wy chłopaki najpierw zajmujecie się tą górą."
10:16
And the irony is that he wasn't very good at math.
249
601000
3000
A ironia polega na tym, że nigdy nie był zbyt dobry z matematyki.
10:19
(Laughter)
250
604000
3000
(śmiech)
10:22
But once in a while you get access to the control room,
251
607000
2000
Ale raz na jakiś czas masz dostęp do panelu sterowania
10:24
and then you can kind of mess with the dials.
252
609000
2000
i wtedy możesz trochę namieszać z przełącznikami.
10:26
And that's what happened there.
253
611000
3000
I to się właśnie wtedy wydarzyło.
10:29
The fifth thing is that maybe, after 2,500 years,
254
614000
2000
Piąta sprawa, to że być może po 2500 latach
10:31
Plato is still having his way with us in his notion of perfect forms.
255
616000
3000
Platon nadal do nas dociera ze swoją teorią idealnych form.
10:34
He said that we have in our noggin
256
619000
2000
Powiedział, że każdy z nas ma w swojej głowie
10:36
the perfect idea of what we want,
257
621000
3000
idealny kształt tego, czego chce,
10:39
and we force environmental resources to accommodate that.
258
624000
3000
i zmuszamy zasoby naturalne środowiska, żeby to spełniły.
10:42
So we all have in our head the perfect house,
259
627000
2000
Więc wszyscy mają w głowie swój idealny dom,
10:44
the American dream, which is a house,
260
629000
2000
amerykański sen, czyli dom -
10:46
the dream house.
261
631000
2000
dom marzeń.
10:48
The problem is we can't afford it.
262
633000
2000
Problem w tym, że nas na niego nie stać.
10:50
So we have the American dream look-alike,
263
635000
2000
Więc mamy namiastkę amerykańskiego snu,
10:52
which is a mobile home.
264
637000
2000
i to jest przenośny dom.
10:54
Now there's a blight on the planet.
265
639000
3000
I to jest dopiero plaga.
10:57
It's a chattel mortgage,
266
642000
2000
To hipoteka od ruchomości,
10:59
just like furniture, just like a car.
267
644000
2000
jak meble czy samochód.
11:01
You write the check, and instantly it depreciates 30 percent.
268
646000
3000
Wypisujesz czek i natychmiast traci 30% wartości.
11:04
After a year, you can't get insurance on everything you have in it,
269
649000
2000
Po roku, nie możesz już dostać na to wszystko ubezpieczenia,
11:06
only on 70 percent.
270
651000
2000
tylko na te 70%.
11:08
Wired with 14-gauge wire typically.
271
653000
2000
Zwykle jest wyposażony w kabel kalibru 14.
11:10
Nothing wrong with that,
272
655000
2000
Nie ma w tym nic złego,
11:12
unless you ask it to do what 12-gauge wire's supposed to do,
273
657000
2000
o ile nie wymagasz, by robił to co kabel kalibru 12,
11:14
and that's what happens.
274
659000
2000
i tak się właśnie dzieje.
11:16
It out-gasses formaldehyde so much so
275
661000
2000
Wytwarza tyle metanalu,
11:18
that there is a federal law in place
276
663000
3000
że istnieje nawet prawo federalne,
11:21
to warn new mobile home buyers
277
666000
2000
w którym ostrzega się kupujących przenośne domy
11:23
of the formaldehyde atmosphere danger.
278
668000
3000
o niebezpieczeństwie metanalu w powietrzu.
11:26
Are we just being numbingly stupid?
279
671000
2000
Czy my rzeczywiście jesteśmy aż tak durni?
11:28
The walls are this thick.
280
673000
2000
Ściany są tej grubości.
11:30
The whole thing has the structural value of corn.
281
675000
3000
To wszystko ma wartość strukturalną kukurydzy.
11:33
(Laughter)
282
678000
2000
(śmiech)
11:35
"So I thought Palm Harbor Village was over there."
283
680000
2000
"A ja myślałem, że Palm Harbor Village jest tam."
11:37
"No, no. We had a wind last night.
284
682000
2000
"Nie, nie. Wczoraj był wiatr.
11:39
It's gone now."
285
684000
2000
Już zniknęło."
11:41
(Laughter)
286
686000
3000
(śmiech)
11:44
Then when they degrade, what do you do with them?
287
689000
3000
A kiedy się rozpadają, co z nimi się robi?
11:47
Now, all that,
288
692000
2000
Więc cały ten
11:49
that Apollonian, Platonic model,
289
694000
3000
apolliński, platoński model,
11:52
is what the building industry is predicated on,
290
697000
3000
to na nim się opiera przemysł budowlany,
11:55
and there are a number of things that exacerbate that.
291
700000
2000
i kilka rzeczy to jeszcze pogarsza.
11:57
One is that all the professionals,
292
702000
3000
Jedna z nich, to że wszyscy profesjonaliści,
12:00
all the tradesmen, vendors,
293
705000
2000
wszyscy kupcy, sprzedawcy,
12:02
inspectors, engineers, architects
294
707000
2000
inspektorzy, inżynierowie i architekci,
12:04
all think like this.
295
709000
2000
wszyscy w ten sposób myślą.
12:06
And then it works its way back to the consumer,
296
711000
2000
A potem to wraca do konsumenta,
12:08
who demands the same model.
297
713000
2000
który żąda identycznego modelu.
12:10
It's a self-fulfilling prophecy. We can't get out of it.
298
715000
3000
To samospełniająca się przepowiednia. Nie można się od tego uwolnić.
12:13
Then here come the marketeers and the advertisers.
299
718000
3000
A potem nadchodzą handlowcy i faceci od reklamy.
12:16
"Woo. Woohooo."
300
721000
2000
"Uuu. Uuuhuuu."
12:18
We buy stuff we didn't know we needed.
301
723000
3000
Kupujemy rzeczy, o których nie wiedzieliśmy, że je potrzebujemy.
12:21
All we have to do is look at
302
726000
2000
Wystarczy popatrzeć na to
12:23
what one company did with carbonated prune juice.
303
728000
2000
co pewna firma zrobiła z gazowanym sokiem śliwkowym.
12:25
How disgusting.
304
730000
2000
Co za obrzydlistwo.
12:27
(Laughter)
305
732000
2000
(śmiech)
12:29
But you know what they did? They hooked a metaphor into it
306
734000
2000
Ale wiecie, co oni zrobili? Doczepili do tego metaforę
12:31
and said, "I drink Dr. Pepper ..."
307
736000
2000
i powiedzieli "Piję Dr. Peppera..."
12:33
And pretty soon, we're swilling that stuff by the lake-ful,
308
738000
3000
I wkrótce chłepczemy ten syf litrami,
12:36
by the billions of gallons.
309
741000
2000
milionami litrów.
12:38
It doesn't even have real prunes. Doesn't even keep you regular.
310
743000
3000
To nawet nie składa się z prawdziwych śliwek - nawet nie rozluźnia.
12:41
(Laughter)
311
746000
2000
(śmiech)
12:43
My oh my, that makes it worse.
312
748000
2000
Ojejku, to nawet pogarsza sprawę.
12:45
And we get sucked into that faster than anything.
313
750000
3000
I wciąga nas to szybciej niż cokolwiek innego.
12:48
Then a man named Jean-Paul Sartre wrote a book
314
753000
2000
Niejaki Jean-Paul Sartre napisał książkę
12:50
titled "Being and Nothingness."
315
755000
2000
o tytule "Byt i nicość".
12:52
It's a pretty quick read.
316
757000
2000
Całkiem szybko się czyta.
12:54
You can snap through it in maybe two years
317
759000
3000
Możesz to przerzucić może w dwa lata,
12:57
if you read eight hours a day.
318
762000
3000
jeśli czytasz po 8 godzin dziennie.
13:00
In there he talked about the divided self.
319
765000
2000
I tam mówi o podzielonej jaźni.
13:02
He said human beings act differently when they know they're alone
320
767000
3000
Powiedział, że ludzie zachowują się inaczej kiedy wiedzą, że są sami,
13:05
than when they know somebody else is around.
321
770000
2000
niż kiedy wiedzą, że ktoś jest w pobliżu.
13:07
So if I'm eating spaghetti, and I know I'm alone,
322
772000
3000
Więc jeśli zajadam spaghetti, i wiem, że jestem sam,
13:10
I can eat like a backhoe.
323
775000
2000
wciągam jak odkurzacz.
13:12
I can wipe my mouth on my sleeve, napkin on the table,
324
777000
3000
Mogę wytrzeć usta w rękaw - serwetka jest na stole,
13:15
chew with my mouth open, make little noises,
325
780000
3000
przeżuwać z otwartymi ustami, wydawać różne dźwięki,
13:18
scratch wherever I want.
326
783000
2000
poskrobać się gdzie chcę.
13:20
(Laughter)
327
785000
2000
(śmiech)
13:22
But as soon as you walk in,
328
787000
2000
Ale jak tylko ktoś wejdzie,
13:24
I go, "Ooh. Spaghetti sauce there."
329
789000
2000
to od razu "Ojej, mam tu sos od spaghetti".
13:26
Napkin in my lap, half bites,
330
791000
2000
Serwetka na kolanach, małe gryzy,
13:28
chew with my mouth closed, no scratching.
331
793000
2000
żuję z zamkniętą buzią, żadnego skrobania się.
13:30
Now what I'm doing
332
795000
2000
To co robię,
13:32
is fulfilling your expectations
333
797000
3000
to spełnianie waszych oczekiwań
13:35
of how I should live my life.
334
800000
3000
wobec tego jak powinienem żyć.
13:38
I feel that expectation,
335
803000
2000
Wyczuwam to oczekiwanie,
13:40
and so I accommodate it,
336
805000
2000
zatem dostosowuję się do niego,
13:42
and I'm living my life according to what you expect me to do.
337
807000
3000
I żyję tak, jak tego oczekujecie.
13:45
That happens in the building industry as well.
338
810000
2000
To samo dzieje się w przypadku przemysłu budowlanego.
13:47
That's why all of our subdivisions look the same.
339
812000
3000
Dlatego właśnie wszystkie pododdziały wyglądają tak samo.
13:50
Sometimes we even have
340
815000
2000
Czasami nawet
13:52
these formalized cultural expectations.
341
817000
2000
mamy te formalne oczekiwania kulturowe.
13:54
I'll bet all your shoes match.
342
819000
2000
Założę się, że wszystkie wasze buty są do pary.
13:56
Sure enough, we all buy into that,
343
821000
3000
No jasne, wszyscy to kupujemy,
13:59
and with gated communities,
344
824000
3000
a w przypadku zamkniętych osiedli,
14:02
we have a formalized expectation
345
827000
2000
mamy sformalizowane oczekiwania
14:04
with a homeowners association.
346
829000
2000
wobec wspólnoty mieszkańców.
14:06
Sometimes those guys are Nazis,
347
831000
2000
Czasami ci ludzie to naziści.
14:08
my oh my.
348
833000
2000
mój Boże.
14:11
That exacerbates and continues this model.
349
836000
3000
To pogłębia i rozwija te model.
14:14
The last thing is gregariousness.
350
839000
3000
Ostatnia rzecz to towarzyskość.
14:17
Human beings are a social species.
351
842000
2000
Ludzie to istoty społeczne.
14:19
We like to hang together in groups,
352
844000
2000
Lubimy trzymać się w grupach,
14:21
just like wildebeests, just like lions.
353
846000
2000
tak jak antylopy gnu, tak jak lwy.
14:23
Wildebeests don't hang with lions
354
848000
2000
Gnu nie trzymają się z lwami,
14:25
because lions eat wildebeests.
355
850000
2000
bo lwy zjadają gnu.
14:27
Human beings are like that.
356
852000
2000
Ludzie też tacy są.
14:29
We do what that group does
357
854000
2000
Robimy to co grupa,
14:31
that we're trying to identify with.
358
856000
2000
z którą chcemy się identyfikować.
14:33
And so you see this in junior high a lot.
359
858000
3000
Widać to wyraźnie w liceum.
14:36
Those kids, they'll work all summer long,
360
861000
3000
Te dzieciaki pracują całe lato,
14:39
kill themselves,
361
864000
2000
zarzynają się,
14:41
so that they can afford
362
866000
2000
żeby móc kupić
14:43
one pair of designer jeans.
363
868000
2000
jedną parę markowych jeans'ów,
14:45
So along about September
364
870000
2000
żeby gdzieś we wrześniu,
14:47
they can stride in and go,
365
872000
2000
mogli się przechadzać mówiąc
14:49
"I'm important today.
366
874000
2000
"Jestem dzisiaj ważny.
14:51
See, look, don't touch my designer jeans.
367
876000
2000
Widzisz, nie dotykaj moich markowych jeans'ów.
14:53
I see you don't have designer jeans.
368
878000
3000
Widzę, że ty takich nie masz.
14:56
You're not one of the beautiful people.
369
881000
2000
Nie jesteś jednym z tych pięknych ludzi.
14:58
See, I'm one of the beautiful people. See my jeans?"
370
883000
3000
Widzisz, ja jestem jednym z nich. Widzisz moje spodnie?"
15:01
Right there is reason enough to have uniforms.
371
886000
3000
To jeden z niezłych powodów na noszenie mundurków.
15:04
And so that happens in the building industry as well.
372
889000
3000
I to też istnieje w przemyśle budowlanym.
15:07
We have confused
373
892000
2000
Pomieszaliśmy
15:09
Maslow's hierarchy of needs
374
894000
2000
hierarchię potrzeb Maslowa,
15:11
just a little bit.
375
896000
2000
tylko trochę.
15:13
On the bottom tier
376
898000
2000
Na pierwszym poziomie
15:15
we have basic needs --
377
900000
2000
mamy podstawowe potrzeby -
15:17
shelter, clothing, food, water, mating and so forth.
378
902000
3000
schronienie, ubranie, jedzenie, woda, gody, itd.
15:20
Second, security. Third, relationships.
379
905000
3000
Na drugim miejscu - bezpieczeństwo. Na trzecim - związki.
15:23
Fourth, status, self-esteem -- that is, vanity.
380
908000
3000
Na czwartym - status, samoocena - to jest próżność.
15:26
And we're taking vanity and shoving it down here.
381
911000
3000
A my bierzemy próżność i wciskamy ją tutaj.
15:29
And so we end up
382
914000
3000
Więc na koniec
15:32
with vain decisions
383
917000
2000
podejmujemy próżne decyzje,
15:34
and we can't even afford our mortgage.
384
919000
2000
aż nie stać nas nawet na hipotekę,
15:36
We can't even afford to eat anything except beans.
385
921000
3000
stać nas tylko na jedzenie fasoli.
15:39
That is, our housing
386
924000
2000
Zatem nasze domy
15:41
has become a commodity.
387
926000
2000
stały się towarem,
15:43
And it takes a little bit of nerve
388
928000
3000
i trzeba mieć sporo odwagi,
15:46
to dive into those primal,
389
931000
3000
żeby zanurkować w te pierwotne,
15:49
terrifying parts of ourselves
390
934000
3000
przerażające aspekty nas samych,
15:52
and make our own decisions
391
937000
3000
i podejmować nasze własne decyzje,
15:55
and not make our housing a commodity,
392
940000
2000
i nie robić z domu towaru,
15:57
but make it something that bubbles up from seminal sources.
393
942000
3000
ale sprawić, by to wypływało z jakiegos istotnego źródła.
16:00
That takes a little bit of nerve,
394
945000
2000
To wymaga odwagi,
16:02
and, darn it, once in a while you fail.
395
947000
3000
i, cholera, czasami się nie udaje.
16:05
But that's okay.
396
950000
2000
Ale to w porządku.
16:07
If failure destroys you,
397
952000
2000
Jeśli porażka cię zniszczy,
16:09
then you can't do this.
398
954000
2000
to nie możesz tego robić.
16:11
I fail all the time, every day,
399
956000
2000
Ja ciągle przegrywam, codziennie,
16:13
and I've had some whopping failures, I promise,
400
958000
3000
i miałem kilka solidnych wpadek, obiecuję wam,
16:16
big, public, humiliating,
401
961000
2000
wielkie, publiczne, upokarzające,
16:18
embarrassing failures.
402
963000
2000
żenujące porażki.
16:20
Everybody points and laughs,
403
965000
2000
Każdy pokazuje palcem i się śmieje,
16:22
and they say, "He tried it a fifth time and it still didn't work.
404
967000
2000
mówią "Próbował po raz piąty, i nadal mu nie wychodzi.
16:24
What a moron."
405
969000
2000
Co za kretyn."
16:26
Early on, contractors come by and say,
406
971000
2000
Na początku, kontraktorzy przychodzą i mówią
16:28
"Dan, you're a cute little bunny,
407
973000
2000
"Dan, jesteś małym słodkim misiem,
16:30
but you know, this just isn't going to work.
408
975000
2000
ale wiesz, to po prostu nie wypali.
16:32
What don't you do this, and why don't you do that?"
409
977000
3000
Czemu nie zrobisz tego, czemu nie spróbujesz tamtego?"
16:35
And your instinct is to say,
410
980000
2000
I twój instynkt podpowiada ci
16:37
"Why don't you suck an egg?"
411
982000
2000
"Weź się bujaj."
16:40
But you don't say that,
412
985000
2000
Ale nie mówisz tego,
16:42
because they're the guys you're targeting.
413
987000
3000
bo ci faceci to twój cel.
16:45
And so what we've done --
414
990000
2000
Więc to co zrobiliśmy -
16:47
and this isn't just in housing.
415
992000
2000
i nie chodzi tylko o domy,
16:49
It's in clothing and food
416
994000
2000
też o ubranie, jedzenie,
16:51
and our transportation needs, our energy --
417
996000
3000
nasz transport, energię -
16:54
we sprawl just a little bit.
418
999000
3000
trochę się rozrastamy.
16:57
And when I get a little bit of press,
419
1002000
3000
A kiedy mam trochę więcej rozgłosu,
17:00
I hear from people all over the world.
420
1005000
3000
odzywają się ludzie z całego świata.
17:03
And we may have invented excess,
421
1008000
2000
I być może wymyśliliśmy ten nadmiar,
17:05
but the problem of waste
422
1010000
2000
ale jednak problem śmieci
17:07
is worldwide.
423
1012000
3000
jest globalny.
17:10
We're in trouble.
424
1015000
3000
Mamy kłopoty.
17:13
And I don't wear ammo belts crisscrossing my chest
425
1018000
3000
I nie mam na sobie ładunków na piersi
17:16
and a red bandana,
426
1021000
2000
i czerwonej opaski,
17:18
but we're clearly in trouble.
427
1023000
2000
ale z pewnością mamy kłopoty.
17:20
And what we need to do
428
1025000
2000
I musimy
17:22
is reconnect
429
1027000
2000
ponownie dotrzeć
17:24
with those really primal parts of ourselves
430
1029000
3000
do tych naprawdę pierwotnych części w nas,
17:27
and make some decisions
431
1032000
2000
i podjąć wreszcie jakieś dezycje,
17:29
and say, "You know, I think I would like
432
1034000
3000
powiedzieć "Wiesz, chyba chciałbym
17:32
to put CDs across the wall there.
433
1037000
2000
ułożyć CD tam na ścianie.
17:34
What do you think, honey?"
434
1039000
3000
Co o tym myślisz, kochanie?"
17:37
If it doesn't work, take it down.
435
1042000
2000
Jeśli nie będzie pasować, to to zdejmiesz.
17:40
What we need to do is reconnect with who we really are,
436
1045000
3000
Musimy ponownie połączyć się z naszym prawdziwym 'ja',
17:43
and that's thrilling indeed.
437
1048000
2000
i to jest naprawdę ekscytujące.
17:45
Thank you very much.
438
1050000
2000
Bardzo wam dziękuję.
17:47
(Applause)
439
1052000
4000
(oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Dan Phillips - BuilderDan Phillips builds homes out of recycled and reclaimed materials in Huntsville, Texas.
Why you should listen
Dan Phillips is a designer and builder in Huntsville, Texas. In 1998, he and his wife, Marsha, started The Phoenix Commotion, a construction company that builds affordable houses from reclaimed and recycled materials. Their mission is to divert landfill waste while creating sustainable housing for single mothers, artists, and families with low incomes. The Phoenix Commotion keeps labor costs low while reclaiming human potential. They use an apprentice program to teach sustainable building skills to individuals that volunteer or intern on the Phoenix Commotion Crew.
The houses are energy-efficient, cheap and satisfying to build -- and wildly, effervescently creative. To the Phillipses, any material used in enough multiples creates a beautiful pattern -- so Phoenix Commotion homes are covered and decorated with salvaged materials of many stripes. Homes are built in concert with their eventual owner, who contributes sweat equity and their own artistic flair.
Dan Phillips | Speaker | TED.com