ABOUT THE SPEAKER
David MacKay - Professor
As an information theorist and computer scientist, David MacKay uses hard math to assess our renewable energy options.

Why you should listen

David MacKay is a professor of Natural Philosophy in the Physics department at the University of Cambridge and chief scientific adviser to the UK Department of Energy and Climate Change. He received a degree in Experimental and Theoretical Physics from Trinity College and a PhD. in Computation and Neural Systems as a Fulbright Scholar at Caltech. In 1992, MacKay was made the Royal Society Smithson Research Fellow at Darwin College at University of Cambridge and was elected a Fellow of the Royal Society in May 2009. He has also taught at the African Institute for Mathematical Sciences in Cape Town. In 2003, his book Information Theory, Inference, and Learning Algorithms was published and, in 2008, he self-published Sustainable Energy — Without the Hot Air. Both books are fully available for free online.

More profile about the speaker
David MacKay | Speaker | TED.com
TEDxWarwick

David MacKay: A reality check on renewables

David MacKay: Prawda o energii odnawialnej

Filmed:
544,245 views

Ile połaci ziemi trzeba byłoby pokryć źródłami odnawialnymi, żeby zasilić kraj taki jak Wielka Brytania? Okazuje się, że cały kraj. W tej pragmatycznej prelekcji David MacKay zabiera nas na wycieczkę po podstawach obliczeń, które pokazują niepokojące ograniczenia dla zrównoważonych źródeł energii i wyjaśnia, dlaczego pomimo tego powinniśmy je wprowadzać.
- Professor
As an information theorist and computer scientist, David MacKay uses hard math to assess our renewable energy options. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
When the IndustrialPrzemysłowe RevolutionRewolucja startedRozpoczęty,
0
493
2304
Kiedy rozpoczęła się rewolucja przemysłowa,
00:18
the amountilość of carbonwęgiel sittingposiedzenie underneathpod spodem
1
2797
2048
liczba pokładów węgla skrytego pod glebami
00:20
BritainWielkiej Brytanii in the formformularz of coalwęgiel was as bigduży as the amountilość
2
4845
3818
Wielkiej Brytanii w formie pojedynczych
węgielków, była tak duża,
00:24
of carbonwęgiel sittingposiedzenie underpod SaudiArabii Saudyjskiej ArabiaArabia in the formformularz of oilolej,
3
8663
4481
jak tego surowca występująca
w Arabii Saudyjskiej w postaci ropy.
00:29
and this carbonwęgiel powerednapędzany the IndustrialPrzemysłowe RevolutionRewolucja,
4
13144
2846
Ten węgiel stał się "źródłem zasilania"
rewolucji przemysłowej.
00:31
it put the "Great" in Great BritainWielkiej Brytanii,
5
15990
1574
i uczynił Brytanię "Wielką".
00:33
and led to Britain'sW Wielkiej Brytanii temporarychwilowy worldświat dominationdominacja.
6
17564
4321
To dzięki niemu Zjednoczone Królestwo
cieszyło się dominacją na świecie.
00:37
And then, in 1918, coalwęgiel productionprodukcja in BritainWielkiej Brytanii peakedosiągnął,
7
21885
4550
W roku 1918 produkcja węgla
w Wielkiej Brytanii osiągnęła szczyt
00:42
and has declinedodrzucona ever sinceod.
8
26435
2060
i odtąd zaczęło spadać jego wydobycie.
00:44
In duez powodu coursekurs, BritainWielkiej Brytanii startedRozpoczęty usingza pomocą oilolej and gasgaz
9
28495
2616
Później Anglia zaczęła korzystać
ze złóż ropy oraz gazu
00:47
from the NorthPółnoc SeaMorze, and in the yearrok 2000,
10
31111
3390
z Morza Północnego, i w roku 2000
00:50
oilolej and gasgaz productionprodukcja from the NorthPółnoc SeaMorze
11
34501
2360
produkcja ropy i gazu z tego obszaru
00:52
alsorównież peakedosiągnął, and they're now on the declineupadek.
12
36861
5168
również osiągnęła apogeum, a obecnie
złoża te również są na wyczerpaniu.
00:57
These observationsobserwacje about the finitenessskończoności of
13
42029
2711
Nasze dywagacje nad
możliwym skończeniem się
01:00
easilyz łatwością accessibledostępny, locallokalny, securebezpieczne fossilskamieniałość fuelspaliwa,
14
44740
3715
łatwo dostępnych, lokalnych,
bezpiecznych paliw kopalnych
01:04
this is a motivationmotywacja for sayingpowiedzenie, "Well, what's nextNastępny?
15
48455
3882
są motywacją do zadania
pytania: "Co będzie później?"
01:08
What is life after fossilskamieniałość fuelspaliwa going to be like?
16
52337
2641
Jak będzie wyglądać
nasze życie po wyczerpaniu złóż?
01:10
Shouldn'tNie należy we be thinkingmyślący hardciężko about
17
54978
1762
Powinniśmy myśleć intensywnie nad tym,
01:12
how to get off fossilskamieniałość fuelspaliwa?"
18
56740
1822
czym da się zastąpić paliwa kopalne.
01:14
AnotherInnym motivationmotywacja, of coursekurs, is climateklimat changezmiana.
19
58562
3904
Inna motywacją do rozmyślań
jest oczywiście zmiana klimatu.
01:18
And when people talk about life after fossilskamieniałość fuelspaliwa
20
62466
2067
Kiedy rozmawia się o życiu
po ich wyczerpaniu,
01:20
and climateklimat changezmiana actionczynność, I think there's a lot of
21
64533
3396
i skutkach zmiany klimatu,
01:23
fluffpuch, a lot of greenwashgreenwash, a lot of misleadingwprowadzające w błąd advertisingreklama,
22
67929
4114
słyszy się dużo owijania w bawełnę,
nowomowy i kłamliwego marketingu.
01:27
and I feel a dutyobowiązek as a physicistfizyk to try to
23
72043
2932
Jako fizyk czuję obowiązek, by spróbować
01:30
guideprzewodnik people around the claptrapefekciarstwo and help people
24
74975
2220
wyprowadzić ludzi z tego
pustosłowia i pomóc im
01:33
understandzrozumieć the actionsdziałania that really make a differenceróżnica
25
77195
2641
zrozumieć działania,
które naprawdę robią różnicę
01:35
and to focusskupiać on ideaspomysły that do addDodaj up.
26
79836
5245
i pomóc skupić się na pomysłach,
które mają sens.
01:40
Let me illustratezilustrować this with what physicistsfizycy call
27
85081
2782
Pozwólcie, że zilustruję to,
co fizycy nazywają
01:43
a back-of-envelopeBack-of koperta calculationobliczenie.
28
87863
2406
przybliżoną kalkulacją.
01:46
We love back-of-envelopeBack-of koperta calculationsobliczenia.
29
90269
1363
Kochamy je.
01:47
You askzapytać a questionpytanie, you writepisać down some numbersliczby,
30
91632
1880
Zadajesz pytanie, skrobiesz liczby
01:49
and you get yourselfsiebie an answerodpowiedź.
31
93512
1403
i masz odpowiedź.
01:50
It maymoże not be very accuratedokładny, but it maymoże make you say,
32
94915
2852
To nie jest dokładna metoda,
ale wyniki mogą nas zaciekawić.
01:53
"HmmHmm."
33
97767
705
To nie jest dokładna metoda,
ale wyniki mogą nas zaciekawić.
01:54
So here'soto jest a questionpytanie: ImagineWyobraź sobie if
34
98472
2491
Więc wyobraźcie sobie,
że ktoś mówi:
01:56
we said, "Oh yes, we can get off fossilskamieniałość fuelspaliwa.
35
100963
2142
"Możemy poradzić sobie
bez paliw kopalnych.
01:59
We'llMy będziemy use biofuelsbiopaliwa. ProblemProblem solvedrozwiązany.
36
103105
1528
Problem rozwiążą biopaliwa.
02:00
TransportTransportu, we don't need oilolej anymorejuż."
37
104633
2415
Transport? Nie potrzebujemy już ropy!"
02:02
Well, what if we grewrósł the biofuelsbiopaliwa for a roadDroga
38
107048
6186
Załóżmy, że biopaliwa dla samochodów
korzystających z danej trasy
02:09
on the grasstrawa vergeskraj at the edgekrawędź of the roadDroga?
39
113234
4040
uprawiamy na jej poboczu.
02:13
How wideszeroki would the vergeskraj have to be for that to work out?
40
117274
4218
Jak bardzo szerokie
musiałoby ono być?
02:17
Okay, so let's put in some numbersliczby.
41
121492
1570
Ubierzmy to w liczby.
02:18
Let's have our carssamochody go at 60 milesmile perza hourgodzina.
42
123062
2855
Załóżmy, że samochód jedzie
z prędkością 60 mil na godzinę,
02:21
Let's say they do 30 milesmile perza gallongalon.
43
125917
1607
zużywając 30 mil na galon.
02:23
That's the EuropeanEuropejski averageśredni for newNowy carssamochody.
44
127524
2980
Jest to średnia europejska
dla nowych samochodów.
02:26
Let's say the productivitywydajność of biofuelbiopaliw plantationsplantacje
45
130504
2568
Powiedzmy, że wydajność
takiej plantacji biopaliwa
02:28
is 1,200 litreslitrów of biofuelbiopaliw perza hectarehektar perza yearrok.
46
133072
3339
to 1200 litrów na hektar rocznie.
02:32
That's trueprawdziwe of EuropeanEuropejski biofuelsbiopaliwa.
47
136411
2511
To prawda dla europejskich biopaliw.
02:34
And let's imaginewyobrażać sobie the carssamochody are spacedrozmieszczone 80 metersmetrów
48
138922
2698
Wyobraźmy sobie, że samochody
są rozmieszczone co 80 metrów
02:37
apartniezależnie from eachkażdy other, and they're just perpetuallywiecznie going
49
141620
2303
i nieustannie jeżdżą tą trasą.
02:39
alongwzdłuż this roadDroga.
50
143923
858
i nieustannie jeżdżą tą trasą.
02:40
The lengthdługość of the roadDroga doesn't mattermateria, because the longerdłużej
51
144781
1910
Jej długość nie ma znaczenia,
02:42
the roadDroga, the more biofuelbiopaliw plantationplantacja we'vemamy got.
52
146691
2943
bo im dłuższa droga,
tym więcej mamy bioplantacji.
02:45
What do we do with these numbersliczby?
53
149634
955
Co z tymi liczbami?
02:46
Well, you take the first numbernumer, and you dividepodzielić by
54
150589
2140
Cóż, weźmy pierwszą liczbę
i podzielmy ja przez
02:48
the other threetrzy, and you get eightosiem kilometerskilometrów.
55
152729
2122
pozostałe trzy.
Otrzymamy 8 kilometrów.
02:50
And that's the answerodpowiedź.
56
154851
1071
To nasza odpowiedź.
02:51
That's how wideszeroki the plantationplantacja would have to be,
57
155922
2697
Tak szeroka powinna być nasza plantacja
02:54
givendany these assumptionszałożenia.
58
158619
2219
przy naszych pozostałych założeniach.
02:56
And maybe that makesczyni you say, "HmmHmm.
59
160838
2865
Może teraz zastanawiacie się,
02:59
Maybe this isn't going to be quitecałkiem so easyłatwo."
60
163703
4272
czy to będzie takie proste,
jak się zdawało.
03:03
And it mightmoc make you think, perhapsmoże there's an issuekwestia
61
167975
3511
Nasz wynik może sugerować,
że mamy do czynienia z problemem
03:07
to do with areasobszary, and in this talk,
62
171486
2566
dotyczącym potrzebnego obszaru,
i o tym będę mówił.
03:09
I'd like to talk about landwylądować areasobszary, and askzapytać,
63
174052
2546
Chciałbym pomówić o terenach lądowych.
03:12
is there an issuekwestia about areasobszary? The answerodpowiedź is going to be
64
176598
3653
Czy naszym problemem
jest tu obszar?
03:16
yes but it dependszależy whichktóry countrykraj you are in.
65
180251
2795
Odpowiedź jest twierdząca,
ale to zależy od kraju.
03:18
So let's startpoczątek in the UnitedStany Zjednoczone KingdomBrytania,
66
183046
2070
Zacznijmy od Zjednoczonego Królestwa,
03:21
sinceod that's where we are todaydzisiaj.
67
185116
2315
ponieważ tu dziś jesteśmy.
03:23
The energyenergia consumptionkonsumpcja of the UnitedStany Zjednoczone KingdomBrytania,
68
187431
2380
Zużycie energii Zjednoczonego Królestwa
03:25
the totalcałkowity energyenergia consumptionkonsumpcja, not just transporttransport, but everything,
69
189811
4050
nie tylko w ramach transportu,
ale całkowite,
03:29
I like to quantifyokreślić ilościowo it in lightlekki bulbsżarówki.
70
193861
2073
chciałbym oszacować w żarówkach.
03:31
It's as if we'vemamy all got 125 lightlekki bulbsżarówki on all the time,
71
195934
3960
To jakbyśmy mieli włączonych 125 żarówek,
03:35
125 kilowatt-hourskilowatogodzin perza day perza personosoba
72
199894
3386
co daje nam 125 kilowatogodzin
dziennie na osobę.
03:39
is the energyenergia consumptionkonsumpcja of the U.K.
73
203280
3315
To jest właśnie skala
konsumpcji energii w Anglii.
03:42
So there's 40 lightlekki bulbs'cebul worthwartość for transporttransport,
74
206595
2553
Wydzielmy z tego 40 żarówek
dla transportu,
03:45
40 lightlekki bulbs'cebul worthwartość for heatingogrzewanie,
75
209148
1528
40 dla ogrzewania
03:46
and 40 lightlekki bulbs'cebul worthwartość for makingzrobienie electricityElektryczność,
76
210676
3029
i 40 żarówek do generowania
energii elektrycznej.
03:49
and other things are relativelystosunkowo smallmały
77
213705
1470
W porównaniu z tym
03:51
comparedporównywane to those threetrzy bigduży fishryba.
78
215175
3055
inne zapotrzebowania energetyczne
to nieznaczna część.
03:54
It's actuallytak właściwie a biggerwiększy footprintślad stopy if we take into accountkonto
79
218230
2555
Ślad węglowy jest jeszcze większy,
jeśli wziąć pod uwagę
03:56
the embodiedzawarte energyenergia in the stuffrzeczy we importimport
80
220785
1932
energię wykorzystaną na to,
co importujemy.
03:58
into our countrykraj as well, and 90 percentprocent of this energyenergia todaydzisiaj
81
222717
4571
Około 90% tej zużytej energii
04:03
still comespochodzi from fossilskamieniałość fuelspaliwa, and 10 percentprocent only
82
227288
3315
pochodzi z paliw kopalnych,
a tylko 10% z innych,
04:06
from other, greenerbardziej ekologiczne -- possiblymożliwie greenerbardziej ekologiczne -- sourcesźródła
83
230603
1924
może bardziej ekologicznych źródeł,
04:08
like nuclearjądrowy powermoc and renewablesodnawialne źródła energii.
84
232527
3204
jak energia jądrowa
i odnawialne źródła energii.
04:11
So,
85
235731
1705
Tak to wygląda w Wielkiej Brytanii,
gdzie gęstość zaludnienia
04:13
that's the U.K., and the populationpopulacja densitygęstość of the U.K.
86
237436
3230
Tak to wygląda w Wielkiej Brytanii,
gdzie gęstość zaludnienia
04:16
is 250 people perza squareplac kilometerkilometr,
87
240666
3278
to 250 osób na kilometr kwadratowy.
04:19
and I'm now going to showpokazać you other countrieskraje
88
243944
1665
Teraz pokażę inne kraje,
04:21
by these samepodobnie two measuresśrodki.
89
245609
1058
używając tych miar.
04:22
On the verticalpionowy axis, I'm going to showpokazać you
90
246667
2414
Na pionowej osi będzie liczba żarówek,
04:24
how much lightlekki bulbsżarówki -- what our energyenergia consumptionkonsumpcja
91
249081
2524
skala naszego zużycia energii,
04:27
perza personosoba is, and we're at 125 lightlekki bulbsżarówki perza personosoba,
92
251605
3185
czyli 125 żarówek na osobę,
04:30
and that little blueniebieski dotkropka there is showingseans you the landwylądować areapowierzchnia
93
254790
3302
co oznacza ta niebieska kropka,
04:33
of the UnitedStany Zjednoczone KingdomBrytania,
94
258092
2080
pokazująca obszar Wielkiej Brytanii.
04:36
and the populationpopulacja densitygęstość is on the horizontalpoziomy axis,
95
260172
2767
Gęstość zaludnienia jest na osi poziomej.
04:38
and we're 250 people perza squareplac kilometerkilometr.
96
262939
2665
Tu mamy 250 osób na kilometr kwadratowy.
04:41
Let's addDodaj EuropeanEuropejski countrieskraje in blueniebieski,
97
265604
2654
Dodajmy kraje europejskie
zaznaczone na niebiesko,
04:44
and you can see there's quitecałkiem a varietyróżnorodność.
98
268258
2786
i wtedy zobaczymy,
że jest tutaj różnorodność.
04:46
I should emphasizepodkreślać, bothobie of these axesosie
99
271044
2147
Powinienem podkreślić, że obie te osie
04:49
are logarithmiclogarytmiczny. As you go from one grayszary barbar
100
273191
2091
są logarytmiczne.
04:51
to the nextNastępny grayszary barbar you're going up a factorczynnik of 10.
101
275282
3783
Kiedy podążamy od paska do paska,
współczynnik wzrasta o 10.
04:54
NextNastępny, let's addDodaj AsiaAsia in redczerwony,
102
279065
2673
Następnie dodajmy Azję na czerwono,
04:57
the MiddleŚrodkowy EastWschód and NorthPółnoc AfricaAfryka in greenZielony,
103
281738
3675
Środkowy Wschód i Północną Afrykę
na zielono,
05:01
sub-SaharanSubsaharyjskiej AfricaAfryka in blueniebieski,
104
285413
3188
Afrykę subsaharyjską na niebiesko.
05:04
blackczarny is SouthPołudniowa AmericaAmeryka,
105
288601
3244
To czarne to Południowa Ameryka,
05:07
purplefioletowy is CentralCentrum AmericaAmeryka,
106
291845
2912
fioletowy to Środkowa Ameryka,
05:10
and then in pukey-yellowwyrzygaæ żółty, we have NorthPółnoc AmericaAmeryka,
107
294757
3055
a na żółto mamy Północną Amerykę,
05:13
AustraliaAustralia and NewNowy ZealandZelandia.
108
297812
2568
Australię i Nową Zelandię.
05:16
And you can see the great diversityróżnorodność of populationpopulacja densitiesgęstości
109
300380
2604
I tutaj widzimy wielkie zróżnicowanie
gęstości populacji
05:18
and of perza capitacapita consumptionszużycie.
110
302984
3413
oraz zużycia energii na mieszkańca.
05:22
CountriesKrajów are differentróżne from eachkażdy other.
111
306397
2002
Kraje te znacznie się od siebie różnią.
05:24
TopDo góry left, we have CanadaKanada and AustraliaAustralia, with enormousogromny
112
308399
2585
Na górze po lewej mamy Kanadę
oraz Australię
05:26
landwylądować areasobszary, very highwysoki perza capitacapita consumptionkonsumpcja,
113
310984
2743
z ogromnymi połaciami lądu
i dużym zużyciem energii,
05:29
200 or 300 lightlekki bulbsżarówki perza personosoba,
114
313727
2583
od 200 do 300 żarówek na osobę,
05:32
and very lowNiska populationpopulacja densitiesgęstości.
115
316310
3794
przy bardzo niskiej gęstości zaludnienia.
05:36
TopDo góry right, BahrainBahrajn has the samepodobnie energyenergia consumptionkonsumpcja
116
320104
2853
Na górze po prawej Bahrajn
ma to samo zużycie energii
05:38
perza personosoba, roughlyw przybliżeniu, as CanadaKanada,
117
322957
2248
na osobę, co Kanada,
05:41
over 300 lightlekki bulbsżarówki perza personosoba,
118
325205
2335
ponad 300 żarówek,
05:43
but theirich populationpopulacja densitygęstość is a factorczynnik of 300 timesczasy greaterwiększy,
119
327540
3172
lecz ich gęstość zaludnienia
to współczynnik 300 razy większy,
05:46
1,000 people perza squareplac kilometerkilometr.
120
330712
1694
1000 ludzi na kilometr kwadratowy.
05:48
BottomDno right, BangladeshBangladesz has the samepodobnie populationpopulacja densitygęstość
121
332406
3545
Bangladesz, w prawym dolnym rogu,
ma tę samą gęstość zaludnienia
05:51
as BahrainBahrajn but consumeszużywa 100 timesczasy lessmniej perza personosoba.
122
335951
4810
co Bahrajn, jednakże konsumpcję
na osobę 100 razy mniejszą.
05:56
BottomDno left, well, there's no one.
123
340761
2925
W lewym dolnym rogu nic nie ma.
05:59
But there used to be a wholecały loadobciążenie of people.
124
343686
2049
Było tu kiedyś wiele osób.
06:01
Here'sTutaj jest anotherinne messagewiadomość from this diagramdiagram.
125
345735
1752
Ten diagram ma inne ważne przesłanie.
06:03
I've addedw dodatku on little blueniebieski tailsogony behindza SudanSudan, LibyaLibia,
126
347487
3686
Dodałem niebieski ogonek za Sudanem,
Libią, Chinami,
06:07
ChinaChiny, IndiaIndie, BangladeshBangladesz.
127
351173
1303
Indiami i Bangladeszem.
06:08
That's 15 yearslat of progresspostęp.
128
352476
2147
To daje nam 15 lat postępu.
06:10
Where were they 15 yearslat agotemu, and where are they now?
129
354623
2619
Gdzie te kraje były 15 lat
temu, i gdzie teraz są?
06:13
And the messagewiadomość is, mostwiększość countrieskraje are going to the right,
130
357242
2812
Wniosek z tego jeden,
większość krajów zmierza na prawo.
06:15
and they're going up,
131
360054
782
Wschodzą na osi,
06:16
up and to the right -- biggerwiększy populationpopulacja densitygęstość
132
360836
2343
większa gęstość zaludnienia
06:19
and higherwyższy perza capitacapita consumptionkonsumpcja.
133
363179
2317
i wyższe zużycie na osobę.
06:21
So, we maymoże be off in the topTop right-handprawa ręka cornerkąt,
134
365496
2455
Więc możliwe, że będziemy
w prawym górnym rogu.
06:23
slightlynieco unusualniezwykły, the UnitedStany Zjednoczone KingdomBrytania accompaniedwraz z by
135
367951
2971
Nieco nietypowe,
Wielka Brytania w towarzystwie
06:26
GermanyNiemcy, JapanJaponia, SouthPołudniowa KoreaKorea, the NetherlandsHolandia,
136
370922
2782
Niemiec, Japonii, Południowej
Korei, Holandii
06:29
and a bunchwiązka of other slightlynieco odddziwny countrieskraje,
137
373704
2215
oraz kilku innych nietypowych krajów,
06:31
but manywiele other countrieskraje are comingprzyjście up
138
375919
2568
ale wiele innych narodowości
pnie się ku górze
06:34
and to the right to come and joinprzyłączyć się us,
139
378487
1916
do prawego rogu, by do nas dołączyć,
06:36
so we're a pictureobrazek, if you like, of what the futureprzyszłość energyenergia
140
380403
3653
więc jesteśmy wizją tego,
jak przyszłe zużycie energii
06:39
consumptionkonsumpcja mightmoc be looking like in other countrieskraje too.
141
384056
4259
może również wyglądać w innych krajach.
06:44
And I've alsorównież addedw dodatku in this diagramdiagram now some pinkróżowy lineskwestia
142
388315
3528
Dodajmy do diagramu różowe linie,
06:47
that go down and to the right.
143
391843
1986
które biegną w dół i w prawo.
06:49
Those are lineskwestia of equalrówny powermoc consumptionkonsumpcja
144
393829
2168
To linie równego zużycia energii
06:51
perza unitjednostka areapowierzchnia, whichktóry I measurezmierzyć in wattswatów perza squareplac metermetr.
145
395997
3792
na jednostkę powierzchni,
mierzonego w watach na metr kwadratowy.
06:55
So, for exampleprzykład, the middleśrodkowy linelinia there,
146
399789
1449
Ta środkowa linia,
06:57
0.1 wattswatów perza squareplac metermetr, is the energyenergia consumptionkonsumpcja
147
401238
3360
0,1 wata na metr kwadratowy,
to zużycie energii
07:00
perza unitjednostka areapowierzchnia of SaudiArabii Saudyjskiej ArabiaArabia, NorwayNorwegia, MexicoMeksyk in purplefioletowy,
148
404598
4663
na jednostkę powierzchni Norwegii,
Arabii Saudyjskiej, Meksyku na fioletowo,
07:05
and BangladeshBangladesz 15 yearslat agotemu,
149
409261
3607
oraz Bangladeszu 15 lat temu.
07:08
and halfpół of the world'srecyrodycyjstwo diecystwo recyrodycyjstwo diecystwo recy sektorcy populationpopulacja liveszyje in countrieskraje
150
412868
2767
Zauważcie, że połowa populacji świata
żyje w krajach,
07:11
that are alreadyjuż abovepowyżej that linelinia.
151
415635
3883
które są już nad tą linią.
07:15
The UnitedStany Zjednoczone KingdomBrytania is consumingspożywanie 1.25
152
419518
3385
Wielka Brytania zużywa 1,25 watów
07:18
wattswatów perza squareplac metermetr.
153
422903
1810
na metr kwadratowy.
07:20
So'sTak to GermanyNiemcy, and JapanJaponia is consumingspożywanie a bitkawałek more.
154
424713
4545
Więc Niemcy oraz Japonia
zużywają troszkę więcej.
07:25
So, let's now
155
429258
2300
A co nam to mówi?
07:27
say why this is relevantistotnych. Why is it relevantistotnych?
156
431558
2736
A co nam to mówi?
07:30
Well, we can measurezmierzyć renewablesodnawialne źródła energii in the samepodobnie unitsjednostki
157
434294
3219
Tymi samymi jednostkami
możemy zmierzyć energię odnawialną
07:33
and other formsformularze of powermoc productionprodukcja in the samepodobnie unitsjednostki,
158
437513
2829
oraz inne formy wyprodukowanej energii.
07:36
and renewablesodnawialne źródła energii is one of the leadingprowadzący ideaspomysły for
159
440342
2919
Odnawialne źródła to jeden
z pionierskich pomysłów
07:39
how we could get off our 90 percentprocent fossilskamieniałość fuelpaliwo habitnawyk.
160
443261
4417
na to, jak zmniejszyć zużycie
paliw kopalnych z 90%.
07:43
So here come some renewablesodnawialne źródła energii.
161
447678
1374
Czas na źródła odnawialne.
07:44
EnergyEnergii cropsuprawy deliverdostarczyć halfpół a wattWatt perza squareplac metermetr
162
449052
2760
Rośliny energetyczne dostarczają
pół wata na metr kwadratowy
07:47
in EuropeanEuropejski climatesklimaty.
163
451812
2446
w europejskim klimacie.
07:50
What does that mean? And you mightmoc have anticipatedprzewidywane
164
454258
2273
Co to znaczy? Mogliście się spodziewać
07:52
that resultwynik, givendany what I told you about the biofuelbiopaliw plantationplantacja
165
456531
2817
takiego efektu, kiedy mówiłem
o plantacji biopaliw
07:55
a momentza chwilę agotemu.
166
459348
1417
chwilę temu.
07:56
Well, we consumekonsumować 1.25 wattswatów perza squareplac metermetr.
167
460765
3261
Zużywamy 1,25 wata na metr kwadratowy.
07:59
What this meansznaczy is, even if you coveredpokryty
168
464026
1321
To znaczy, że jeśli obsadzimy całą Anglię
roślinami energetycznymi,
08:01
the wholecały of the UnitedStany Zjednoczone KingdomBrytania with energyenergia cropsuprawy,
169
465347
2832
To znaczy, że jeśli obsadzimy całą Anglię
roślinami energetycznymi,
08:04
you couldn'tnie mógł matchmecz today'sdzisiaj energyenergia consumptionkonsumpcja.
170
468179
4048
i tak nie sprostamy dzisiejszemu
zapotrzebowaniu na energię.
08:08
WindWiatr powermoc producesprodukuje a bitkawałek more,
171
472227
1997
Siła wiatru produkuje trochę więcej,
08:10
2.5 wattswatów perza squareplac metermetr, but that's only twicedwa razy as bigduży
172
474224
3257
2,5 wata na metr kwadratowy,
ale to tylko dwa razy więcej
08:13
as 1.25 wattswatów perza squareplac metermetr,
173
477481
3223
niż 1,25 na metr kwadratowy,
08:16
so that meansznaczy if you wanted literallydosłownie to produceprodukować totalcałkowity
174
480704
3470
co znaczy, że jeśli zechcemy
pokryć zapotrzebowanie na energię
08:20
energyenergia consumptionkonsumpcja in all formsformularze on averageśredni from
175
484174
2321
stosując tylko elektrownie wiatrowe,
08:22
windwiatr farmsfarmy, you need windwiatr farmsfarmy halfpół the areapowierzchnia of the U.K.
176
486495
4910
musielibyśmy nimi pokryć
połowę Zjednoczonego Królestwa.
08:27
I've got datadane to back up all these assertionspotwierdzeń, by the way.
177
491405
3767
Mam dane na poparcie
wszystkich tych twierdzeń.
08:31
NextNastępny, let's look at solarsłoneczny powermoc.
178
495172
2496
Następnie spójrzmy na energię słoneczną.
08:33
SolarSolar panelspanele, when you put them on a roofdach,
179
497668
2493
Panele słoneczne położone na dachu
08:36
deliverdostarczyć about 20 wattswatów perza squareplac metermetr in EnglandAnglia.
180
500161
5369
w Anglii dają nam około 20 watów
na metr kwadratowy.
08:41
If you really want to get a lot from solarsłoneczny panelspanele,
181
505530
2024
Żeby wycisnąć wszystko
z paneli słonecznych,
08:43
you need to adoptprzyjąć the traditionaltradycyjny BavarianBawarski farmingrolnictwo methodmetoda
182
507554
3006
musisz podążać za
tradycyjną metodą bawarską.
08:46
where you leapskok off the roofdach and coatpłaszcz the countrysidewsi
183
510560
2688
Czyli panele umieszczamy
nie tylko na dachu,
08:49
with solarsłoneczny panelspanele too.
184
513248
2056
ale też na okolicznych polach.
08:51
SolarSolar parksparków, because of the gapsluki betweenpomiędzy the panelspanele,
185
515304
1896
Z z powodu luk między panelami
08:53
deliverdostarczyć lessmniej. They deliverdostarczyć about 5 wattswatów
186
517200
1961
parki solarne dostarczają tylko 5 watów
08:55
perza squareplac metermetr of landwylądować areapowierzchnia.
187
519161
2527
na metr kwadratowy powierzchni lądowej.
08:57
And here'soto jest a solarsłoneczny parkpark in VermontVermont with realreal datadane
188
521688
2512
Taki park solarny w Vermont,
ze sprawdzonymi danymi,
09:00
deliveringdostarczanie 4.2 wattswatów perza squareplac metermetr.
189
524200
3861
dostarcza 4,2 wata
na metr kwadratowy.
09:03
RememberNależy pamiętać where we are, 1.25 wattswatów perza squareplac metermetr,
190
528061
2450
Tutaj mamy 125 watów na metr kwadratowy,
09:06
windwiatr farmsfarmy 2.5, solarsłoneczny parksparków about fivepięć.
191
530511
4386
farmy wiatrowe 2,5, parki solarne około 5.
09:10
So, whatevercokolwiek, whicheverniezależnie od of those renewablesodnawialne źródła energii you pickwybierać,
192
534897
3351
Czyli którego źródła odnawialnego
nie wybrać,
09:14
the messagewiadomość is, whatevercokolwiek mixmieszać of those renewablesodnawialne źródła energii
193
538248
2577
obojętnie jakie zastosujemy ich połączenie,
09:16
you're usingza pomocą, if you want to powermoc the U.K. on them,
194
540825
3015
jeśli masz zamiar zasilić nim
Wielką Brytanię,
09:19
you're going to need to coverpokrywa something like
195
543840
2160
musisz pokryć około 20-25%
powierzchni kraju
09:21
20 percentprocent or 25 percentprocent of the countrykraj
196
546000
2640
musisz pokryć około 20-25%
powierzchni kraju
09:24
with those renewablesodnawialne źródła energii.
197
548640
2223
tymi odnawialnymi źródłami.
09:26
And I'm not sayingpowiedzenie that's a badzły ideapomysł.
198
550863
1596
Nie mówię, że to zły pomysł.
09:28
We just need to understandzrozumieć the numbersliczby.
199
552459
1276
Ważne są obliczenia.
09:29
I'm absolutelyabsolutnie not anti-renewablesanty-odnawialne źródła energii. I love renewablesodnawialne źródła energii.
200
553735
2726
Kocham źródła odnawialne,
nie jestem im przeciwny.
09:32
But I'm alsorównież pro-arithmeticPro-arytmetyka. (LaughterŚmiech)
201
556461
4210
Ale kocham także arytmetykę. (Śmiech)
09:36
ConcentratingKoncentrując się solarsłoneczny powermoc in desertspustynie deliversdostarcza
202
560671
2669
Umieszczanie elektrowni słonecznych
na pustyniach
09:39
largerwiększy powersuprawnienie perza unitjednostka areapowierzchnia, because you don't have
203
563340
1806
daje więcej energii na metr,
09:41
the problemproblem of cloudschmury,
204
565146
1638
bo nie ma problemu zachmurzenia.
09:42
and so this facilityobiekt deliversdostarcza 14 wattswatów perza squareplac metermetr,
205
566784
3289
Obiekt tego typu dostarcza
14 watów na metr kwadratowy,
09:45
this one 10 wattswatów perza squareplac metermetr,
206
570073
2018
ten 10 watów na metr kwadratowy,
09:47
and this one in SpainHiszpania 5 wattswatów perza squareplac metermetr.
207
572091
2693
a ten w Hiszpanii 5 watów
na metr kwadratowy.
09:50
BeingJest generoushojny to concentratingkoncentrując się solarsłoneczny powermoc,
208
574784
2135
Hojnie szacując wydajność
energii słonecznej,
09:52
I think it's perfectidealny crediblewiarygodny it could deliverdostarczyć 20 wattswatów
209
576919
2994
uważam, że może dostarczyć
20 watów na metr kwadratowy,
09:55
perza squareplac metermetr. So that's nicemiły.
210
579913
1880
a to już coś.
09:57
Of coursekurs, BritainWielkiej Brytanii doesn't have any desertspustynie.
211
581793
3153
Oczywiście, Wielka Brytania
nie ma żadnych pustyń.
10:00
YetJeszcze. (LaughterŚmiech)
212
584946
2629
Jeszcze. (Śmiech)
10:03
So here'soto jest a summaryKrótki opis so fardaleko.
213
587575
3326
Więc takie mamy podsumowanie.
10:06
All renewablesodnawialne źródła energii, much as I love them, are diffuserozproszone.
214
590901
2718
Źródła odnawialne,
choć je kocham, są rozproszone.
10:09
They all have a smallmały powermoc perza unitjednostka areapowierzchnia,
215
593619
1900
Mają małą moc
na jednostkę powierzchni
10:11
and we have to liverelacja na żywo with that factfakt.
216
595519
2458
i musimy z tym żyć.
10:13
And that meansznaczy, if you do want renewablesodnawialne źródła energii
217
597977
3584
A to oznacza, że jeśli
chcemy, żeby źródła odnawialne
10:17
to make a substantialznaczny differenceróżnica for a countrykraj like
218
601561
2517
zrobiły znaczną różnicę
dla takich krajów
10:19
the UnitedStany Zjednoczone KingdomBrytania on the scaleskala of today'sdzisiaj consumptionkonsumpcja,
219
604078
3208
jak Wielka Brytania,
w skali dzisiejszego zużycia,
10:23
you need to be imaginingwyobrażając sobie renewableodnawialny facilitiesudogodnienia
220
607286
2299
musimy wyobrazić sobie odnawialne źródła
10:25
that are country-sizedwielkości kraju, not the entireCały countrykraj
221
609585
3245
rozmiarów kraju. Nie całego,
10:28
but a fractionfrakcja of the countrykraj, a substantialznaczny fractionfrakcja.
222
612830
4334
lecz pokaźnej frakcji.
10:33
There are other optionsopcje for generatinggenerowanie powermoc as well
223
617164
2772
Istnieją również inne
możliwości generowania energii,
10:35
whichktóry don't involveangażować fossilskamieniałość fuelspaliwa.
224
619936
1839
które nie wymagają paliw kopalnych.
10:37
So there's nuclearjądrowy powermoc, and on this OrdnanceOrdnance
225
621775
2808
Jak na przykład energia jądrowa.
10:40
SurveyAnkieta mapmapa, you can see there's a SizewellSizewell B
226
624583
1895
Na mapie elektrownia Sizewell B
10:42
insidewewnątrz a blueniebieski squareplac kilometerkilometr.
227
626478
2130
mieści się w niebieskim
kilometrze kwadratowym.
10:44
That's one gigawattGW in a squareplac kilometerkilometr,
228
628608
2183
To jeden gigawat na kilometr kwadratowy,
10:46
whichktóry worksPrace out to 1,000 wattswatów perza squareplac metermetr.
229
630791
2448
co daje około 1000 watów
na metr kwadratowy.
10:49
So by this particularszczególny metricmetryczny, nuclearjądrowy powermoc
230
633239
2761
Według tej miary energia jądrowa
10:51
isn't as intrusivenatrętne as renewablesodnawialne źródła energii.
231
636000
5193
nie jest tak narzucająca się
jako źródła odnawialne.
10:57
Of coursekurs, other metricsmetryki mattermateria too, and nuclearjądrowy powermoc
232
641193
2576
Oczywiście inne miary
też mają znaczenie,
10:59
has all sortssortuje of popularitypopularność problemsproblemy.
233
643769
2510
a energia jądrowa
nie kojarzy się dobrze.
11:02
But the samepodobnie goesidzie for renewablesodnawialne źródła energii as well.
234
646279
2211
Ale to samo dotyczy źródeł odnawialnych.
11:04
Here'sTutaj jest a photographfotografia of a consultationkonsultacje exercisećwiczenie in fullpełny swinghuśtawka
235
648490
2501
Oto zdjęcie z procesu
oceny realiów społecznych
11:06
in the little townmiasto of PenicuikPenicuik just outsidena zewnątrz EdinburghEdynburg,
236
650991
3253
w małym mieście Penicuik za Edynburgiem.
11:10
and you can see the childrendzieci of PenicuikPenicuik celebratingz okazji
237
654244
2064
Widać na nim dzieci świętujące
11:12
the burningpalenie of the effigywizerunek of the windmillwiatrak.
238
656308
2736
spalenie wizerunku wiatraka.
11:14
So people are anti-everythinganty-wszystko, and we'vemamy got to keep
239
659044
4698
Znajdą się ludzie przeciwni wszystkiemu,
11:19
all the optionsopcje on the tablestół.
240
663742
2434
więc na wszelki wypadek
trzeba mieć różne rozwiązania.
11:22
What can a countrykraj like the U.K. do on the supplyDostawa sidebok?
241
666176
3815
Co taki kraj jak Wielka Brytania
może zrobić po stronie podaży?
11:25
Well, the optionsopcje are, I'd say, these threetrzy:
242
669991
2943
Możliwości widzę trzy:
11:28
powermoc renewablesodnawialne źródła energii, and recognizingrozpoznawanie that they need to be
243
672934
2809
źródła odnawialne,
uznając że muszą one być
11:31
closeblisko to country-sizedwielkości kraju; other people'sludzie renewablesodnawialne źródła energii,
244
675743
3164
zbliżone do wielkości kraju;
korzystanie z odnawialnych za granicą,
11:34
so we could go back and talk very politelygrzecznie to the people
245
678907
2644
czyli konieczność dogadania się
11:37
in the topTop left-handlewa ręka sidebok of the diagramdiagram and say,
246
681551
2223
z ludźmi z lewej górnej strony diagramu.
11:39
"Uh, we don't want renewablesodnawialne źródła energii in our backyardpodwórko,
247
683774
2106
"Nie chcemy odnawialnych
źródeł energii u nas.
11:41
but, umUM, please could we put them in yoursTwój insteadzamiast?"
248
685880
3259
Możemy zamiast tego
postawić je na waszym podwórku?"
11:45
And that's a seriouspoważny optionopcja.
249
689139
1711
To nie żart.
11:46
It's a way for the worldświat to handleuchwyt this issuekwestia.
250
690850
3529
Tak świat może rozwiązać ten problem.
11:50
So countrieskraje like AustraliaAustralia, RussiaRosja, LibyaLibia, KazakhstanKazachstan,
251
694379
4308
Więc kraje takie jak Australia,
Rosja, Libia, Kazachstan,
11:54
could be our bestNajlepiej friendsprzyjaciele for renewableodnawialny productionprodukcja.
252
698687
4669
mogą stać się naszymi przyjaciółmi
w produkcji źródeł odnawialnych.
11:59
And a thirdtrzeci optionopcja is nuclearjądrowy powermoc.
253
703356
2060
Trzecia opcja to energia jądrowa.
12:01
So that's some supplyDostawa sidebok optionsopcje.
254
705416
2240
To jakieś rozwiązania dla podaży.
12:03
In additiondodanie to the supplyDostawa leversdźwignie that we can pushPchać,
255
707656
3316
Oprócz dźwigni dostaw,
którą możemy pchnąć,
12:06
and rememberZapamiętaj, we need largeduży amountskwoty,
256
710972
2059
pamiętajmy, że potrzebujemy
ogromnej ilości,
12:08
because at the momentza chwilę,
257
713031
714
ponieważ w tej chwili paliwa kopalne
to 90% naszej energii.
12:09
we get 90 percentprocent of our energyenergia from fossilskamieniałość fuelspaliwa.
258
713745
2455
ponieważ w tej chwili paliwa kopalne
to 90% naszej energii.
12:12
In additiondodanie to those leversdźwignie, we could talk about other wayssposoby
259
716200
2824
Oprócz tych dźwigni
możemy rozmawiać o innych sposobach
12:14
of solvingrozwiązywanie this issuekwestia, namelymianowicie, we could reducezmniejszyć demandżądanie,
260
719024
3057
rozwiązania tego problemu,
mianowicie możemy zmniejszyć popyt,
12:17
and that meansznaczy reducingredukcja populationpopulacja
261
722081
2005
i to jest równoznaczne
z redukcją populacji.
12:19
— I'm not sure how to do that —
262
724086
1759
Nie jestem pewny, jak tego dokonać.
12:21
or reducingredukcja perza capitacapita consumptionkonsumpcja.
263
725845
3291
Można też zredukować
zapotrzebowanie na osobę.
12:25
So let's talk about threetrzy more bigduży leversdźwignie
264
729136
2487
Pogadajmy o jeszcze trzech
dużych dźwigniach,
12:27
that could really help on the consumptionkonsumpcja sidebok.
265
731623
2350
które mogą pomóc
po stronie zapotrzebowania.
12:29
First, transporttransport. Here are the physicsfizyka principleszasady that tell you
266
733973
2341
Po pierwsze, transport.
Fizyka mówi wyraźnie,
12:32
how to reducezmniejszyć the energyenergia consumptionkonsumpcja of transporttransport,
267
736314
2989
jak zredukować zapotrzebowanie
energii w transporcie.
12:35
and people oftenczęsto say, "Oh, yes, technologytechnologia can answerodpowiedź everything.
268
739303
2328
Często się słyszy, że technologia
naprawi wszystko.
12:37
We can make vehiclespojazdy that are a hundredsto timesczasy more
269
741631
2000
Zbudujemy 100 razy bardziej
wydajne maszyny.
12:39
efficientwydajny." And that's almostprawie trueprawdziwe. Let me showpokazać you.
270
743631
2769
To bliskie prawdy.
Pozwólcie, że zademonstruję.
12:42
The energyenergia consumptionkonsumpcja of this typicaltypowy tankczołg here
271
746400
2728
Zapotrzebowanie energetycznie
tego przeciętnego czołu tutaj
12:45
is 80 kilowatt-hourskilowatogodzin perza hundredsto personosoba kilometerskilometrów.
272
749128
3656
to 80 kilowatogodzin na
ludzkie 100 kilometrów.
12:48
That's the averageśredni EuropeanEuropejski carsamochód.
273
752784
4331
Taka jest średnia europejskich samochodów.
12:53
EightyOsiemdziesiąt kilowatt-hourskilowatogodzin. Can we make something a hundredsto timesczasy
274
757115
2203
80 kWh. Czy można
uzyskać 100 razy lepszy wynik
12:55
better by applyingstosowanie those physicsfizyka principleszasady I just listedkatalogowany?
275
759318
2763
poprzez zastosowanie
powyższych zasad fizyki?
12:57
Yes. Here it is. It's the bicyclerower. It's 80 timesczasy better in energyenergia
276
762081
4680
Tak, rozwiązanie to rower, 80 razy lepszy
pod względem zapotrzebowania na energię
13:02
consumptionkonsumpcja, and it's powerednapędzany by biofuelbiopaliw, by WeetabixWeetabix.
277
766761
3048
i napędzany biopaliwem - jedzeniem.
13:05
(LaughterŚmiech)
278
769809
2031
(Śmiech)
13:07
And there are other optionsopcje in betweenpomiędzy, because maybe
279
771840
2064
Są też rozwiązania pośrednie,
13:09
the ladydama in the tankczołg would say, "No, no, no,
280
773904
1385
bo ta młoda pani może nie zgodzić się
na taką zmianę stylu życia.
13:11
that's a lifestylestyl życia changezmiana. Don't changezmiana my lifestylestyl życia, please."
281
775289
2415
bo ta młoda pani może nie zgodzić się
na taką zmianę stylu życia.
13:13
So, well, we could persuadenamawiać her to get into a trainpociąg,
282
777704
2816
Więc, kiedy przekonamy ją,
żeby wybrała pociąg,
13:16
and that's still a lot more efficientwydajny than a carsamochód,
283
780520
2048
wciąż bardziej wydajny niż samochód,
13:18
but that mightmoc be a lifestylestyl życia changezmiana,
284
782568
1181
ale to i tak zmiana.
13:19
or there's the eco-carEco-car, top-leftu góry z lewej.
285
783749
1734
Mamy też samochody ekologiczne.
13:21
It comfortablywygodnie accommodatesmieści się one teenagernastolatek
286
785483
1994
Pomieszczą jednego nastolatka
13:23
and it's shorterkrótszy than a trafficruch drogowy conestożek,
287
787477
1609
oraz jest krótszy niż pachołek
13:24
and it's almostprawie as efficientwydajny as a bicyclerower
288
789086
2026
i jest prawie tak wydajny jak rower,
13:27
as long as you drivenapęd it at 15 milesmile perza hourgodzina.
289
791112
3494
o ile prowadzisz go
z prędkością 15 mil na godzinę.
13:30
In betweenpomiędzy, perhapsmoże some more realisticrealistyczne optionsopcje
290
794606
2290
Bardziej realistyczne opcje pośrednie
13:32
on this leverDźwignia, transporttransport leverDźwignia, are electricelektryczny vehiclespojazdy,
291
796896
2774
w dziedzinie transportu
to elektryczne pojazdy,
13:35
so electricelektryczny bikesrowery and electricelektryczny carssamochody in the middleśrodkowy,
292
799670
2958
elektryczne rowery
i elektryczne samochody w środku,
13:38
perhapsmoże fourcztery timesczasy as energyenergia efficientwydajny
293
802628
2124
do 4 razy bardziej
wydajne energetycznie
13:40
as the standardstandard petrol-poweredbenzyna tankczołg.
294
804752
3787
niż standardowy, napędzany benzyną czołg.
13:44
NextNastępny, there's the heatingogrzewanie leverDźwignia.
295
808539
2161
Następne zagadnienie
to dźwignia ogrzewania.
13:46
HeatingOgrzewanie is a thirdtrzeci of our energyenergia consumptionkonsumpcja in BritainWielkiej Brytanii,
296
810700
3416
Ogrzewanie to trzecia część
zużycia energii w Wielkiej Brytanii,
13:50
and quitecałkiem a lot of that is going into homesdomy
297
814116
1863
z której wiele zmierza do naszego domu
13:51
and other buildingsBudynki doing spaceprzestrzeń heatingogrzewanie and waterwoda heatingogrzewanie.
298
815979
3401
i innych budynków, i służy do
ogrzewania pomieszczeń i wody.
13:55
So here'soto jest a typicaltypowy crappybzdury BritishBrytyjskie housedom.
299
819380
2422
Tutaj z kolei mamy typowy brytyjski dom.
13:57
It's my housedom, with the FerrariFerrari out frontz przodu.
300
821802
4058
To mój dom, z Ferrari na podjeździe.
14:01
What can we do to it?
301
825860
1142
Co możemy z nim zrobić?
14:02
Well, the lawsprawa of physicsfizyka are writtenpisemny up there,
302
827002
3025
Prawa fizyki mamy tutaj jasne.
14:05
whichktóry describeopisać what -- how the powermoc consumptionkonsumpcja
303
830027
5383
Opisują, jak zapotrzebowanie na energię
potrzebną do ogrzewania
14:11
for heatingogrzewanie is drivennapędzany by the things you can controlkontrola.
304
835410
2422
zmienia się w związku z naszą kontrolą.
14:13
The things you can controlkontrola are the temperaturetemperatura differenceróżnica
305
837832
2578
Możemy kontrolować różnicę temperatur
14:16
betweenpomiędzy the insidewewnątrz and the outsidena zewnątrz, and there's this
306
840410
2024
pomiędzy wnętrzem
a środowiskiem zewnętrznym
14:18
remarkableznakomity technologytechnologia callednazywa a thermostatTermostat.
307
842434
1968
i mamy też urządzenie zwane termostatem.
14:20
You graspchwycić it, you rotateobracać się it to the left,
308
844402
1918
Po jego chwyceniu i obróceniu w lewo
14:22
and your energyenergia consumptionkonsumpcja in the home will decreasezmniejszać.
309
846320
2329
zużycie energii w domu zmniejszy się.
14:24
I've triedwypróbowany it. It worksPrace. Some people call it a lifestylestyl życia changezmiana.
310
848649
4072
Próbowałem. Niektórzy ludzie
nazwą to zmianą stylu życia.
14:28
You can alsorównież get the fluffpuch menmężczyźni in to reducezmniejszyć the leakinessleakiness
311
852721
4280
Możecie również użyć włókna szklanego,
by doszczelnić budynek.
14:32
of your buildingbudynek -- put fluffpuch in the wallsściany, fluffpuch in the roofdach,
312
857001
1920
Włożyć je w ściany, ułożyć pod dach,
14:34
and a newNowy frontz przodu doordrzwi and so forthnaprzód,
313
858921
3257
we frontowe drzwi i tak dalej.
14:38
and the sadsmutny truthprawda is, this will savezapisać you moneypieniądze.
314
862178
3361
Należy podkreślić, że to pozwoli
zaoszczędzić pieniądze.
14:41
That's not sadsmutny, that's good, but the sadsmutny truthprawda is, it'llbędzie only
315
865539
2920
To dobre rozwiązanie,
ale smutna prawda jest taka,
14:44
get about 25 percentprocent of the leakinessleakiness of your buildingbudynek,
316
868459
3263
że rozwiąże to tylko
około 25% nieszczelności budynku.
14:47
if you do these things, whichktóry are good ideaspomysły.
317
871722
2097
To jest dobry pomysł.
14:49
If you really want to get a bitkawałek closerbliższy to SwedishSzwedzki
318
873819
2845
Jeśli będziesz chciał
zbliżyć się do szwedzkich
14:52
buildingbudynek standardsstandardy with a crappybzdury housedom like this,
319
876664
2454
standardów budowniczych
z domami na czele jak ten,
14:55
you need to be puttingwprowadzenie externalzewnętrzny insulationizolacja on the buildingbudynek
320
879118
3713
musisz zainstalować izolację
wewnętrzną w budynku,
14:58
as shownpokazane by this blockblok of flatsmieszkania in LondonLondyn.
321
882831
3821
jak pokazano to w tym Londyńskim bloku.
15:02
You can alsorównież deliverdostarczyć heatciepło more efficientlywydajnie usingza pomocą heatciepło pumpslakierki
322
886652
2953
Bardziej wydajne jest
zastosowanie pomp ciepła,
15:05
whichktóry use a smallermniejszy bitkawałek of highwysoki gradestopień energyenergia like electricityElektryczność
323
889605
3238
które, zużywając mało prądu,
15:08
to moveruszaj się heatciepło from your gardenogród into your housedom.
324
892843
3383
przemieszczają ciepło z ogrodu do domu.
15:12
The thirdtrzeci demandżądanie sidebok optionopcja I want to talk about,
325
896226
2488
Trzecim sposobem
na ograniczenie zużycia energii
15:14
the thirdtrzeci way to reducezmniejszyć energyenergia consumptionkonsumpcja is,
326
898714
1752
Trzecim sposobem
na ograniczenie zużycia energii
15:16
readczytać your metersmetrów.
327
900466
1649
jest odczytywanie liczników.
15:18
And people talk a lot about smartmądry metersmetrów,
328
902115
1492
Mówi się o o inteligentnych licznikach,
ale sami sobie z tym poradzimy.
15:19
but you can do it yourselfsiebie.
329
903607
972
Mówi się o o inteligentnych licznikach,
ale sami sobie z tym poradzimy.
15:20
Use your ownwłasny eyesoczy and be smartmądry, readczytać your metermetr,
330
904579
3550
Inteligentnie użyj oczu
i zacznij odczytywać licznik.
15:24
and if you're anything like me, it'llbędzie changezmiana your life.
331
908129
2505
W moim przypadku
zmieniło to moje życie.
15:26
Here'sTutaj jest a graphwykres I madezrobiony.
332
910634
1557
Zrobiłem taki wykres.
15:28
I was writingpisanie a bookksiążka about sustainablepodtrzymywalny energyenergia,
333
912191
2534
Pisałem książkę o zrównoważonej energii,
15:30
and a friendprzyjaciel askedspytał me, "Well how much energyenergia do you use
334
914725
2439
kiedy kolega spytał,
ile zużywam jej w domu.
15:33
at home?" And I was embarrassedZakłopotany. I didn't actuallytak właściwie know.
335
917164
2240
Byłem zażenowany, bo nie miałem pojęcia.
15:35
And so I startedRozpoczęty readingczytanie the metermetr everykażdy weektydzień,
336
919404
2151
Odtąd odczytuję licznik co tydzień.
15:37
and the oldstary metermetr readingsodczyty are shownpokazane
337
921555
2508
Stare odczyty widnieją
15:39
in the topTop halfpół of the graphwykres, and then 2007
338
924063
2146
w górnej połowie wykresu.
15:42
is shownpokazane in greenZielony at the bottomDolny, and that was when
339
926209
2216
Rok 2007 jest na zielono
w dolnej części.
15:44
I was readingczytanie the metermetr everykażdy weektydzień, and my life changedzmienione,
340
928425
2210
Czytanie licznika dużo zmieniło,
15:46
because I startedRozpoczęty doing experimentseksperymenty and seeingwidzenie
341
930635
3064
bo zacząłem eksperymentować
i zobaczyłem, co ile zużywa.
15:49
what madezrobiony a differenceróżnica, and my gasgaz consumptionkonsumpcja
342
933699
2080
Moje zużycie gazu spadło,
15:51
plummetedgwałtownie because I startedRozpoczęty tinkeringmajsterkowanie
343
935779
1137
bo zająłem się termostatem
i programatorem ogrzewania.
15:52
with the thermostatTermostat and the timingwyczucie czasu on the heatingogrzewanie systemsystem,
344
936916
2334
bo zająłem się termostatem
i programatorem ogrzewania.
15:55
and I knockedzapukał more than a halfpół off my gasgaz billsrachunki.
345
939250
2300
Płacę teraz o połowę mniejsze
rachunki za gaz.
15:57
There's a similarpodobny storyfabuła for my electricityElektryczność consumptionkonsumpcja,
346
941550
3391
Identycznie jest ze zużyciem
energii elektrycznej.
16:00
where switchingprzełączanie off the DVDDVD playersgracze, the stereosstereos,
347
944941
4060
Kiedy wyłączymy odtwarzacze DVD,
system dźwiękowy,
16:04
the computerkomputer peripheralsurządzenia peryferyjne that were on all the time,
348
949001
2802
oraz nieużywany komputer,
rzeczy, które działały non-stop,
16:07
and just switchingprzełączanie them on when I neededpotrzebne them,
349
951803
1824
i włączymy tylko, kiedy potrzeba,
16:09
knockedzapukał anotherinne thirdtrzeci off my electricityElektryczność billsrachunki too.
350
953627
4241
zmniejszymy nasze rachunki
za prąd o jedną trzecią.
16:13
So we need a planplan that addsdodaje up, and I've describedopisane for you
351
957868
2743
Potrzebujemy tylko planu.
16:16
sixsześć bigduży leversdźwignie, and we need bigduży actionczynność because we get
352
960611
2965
Opisałem 6 największych rozwiązań.
Musimy coś zrobić,
16:19
90 percentprocent of our energyenergia from fossilskamieniałość fuelspaliwa,
353
963576
2650
bo 90% naszej energii
pochodzi z paliw kopalnych.
16:22
and so you need to pushPchać hardciężko on mostwiększość if not all of these leversdźwignie.
354
966226
4550
Musimy się mocno ograniczać w większości
tych dziedzin, jeśli nie we wszystkich.
16:26
And mostwiększość of these leversdźwignie have popularitypopularność problemsproblemy,
355
970776
2729
Większość rozwiązań
ma ograniczoną popularność.
16:29
and if there is a leverDźwignia you don't like the use of,
356
973505
3590
Jeśli istnieje jakiś aspekt,
w którym nie chcesz się ograniczać,
16:32
well please do bearNiedźwiedź in mindumysł that meansznaczy you need
357
977095
2131
zapamiętaj, że to znaczy,
16:35
even strongersilniejszy effortwysiłek on the other leversdźwignie.
358
979226
3898
że musisz wykonać większy wysiłek
w pozostałych obszarach.
16:39
So I'm a strongsilny advocaterzecznik of havingmający grown-updorosły conversationsrozmowy
359
983124
3044
Dlatego jestem zwolennikiem
prowadzenia dorosłych rozmów,
16:42
that are basedna podstawie on numbersliczby and factsfakty, and I want to closeblisko
360
986168
3561
które bazują na liczbach i faktach.
16:45
with this mapmapa that just visualizeswizualizuje for you
361
989729
2709
Zamknę prelekcję tę mapą, która ilustruje,
16:48
the requirementwymaganie of landwylądować and so forthnaprzód in orderzamówienie to get
362
992438
4326
ile terenu byłoby potrzebne,
16:52
just 16 lightlekki bulbsżarówki perza personosoba
363
996764
1916
żeby uzyskać 16 żarówek na osobę
16:54
from fourcztery of the bigduży possiblemożliwy sourcesźródła.
364
998680
3591
z czterech ze wszystkich możliwych źródeł.
16:58
So, if you wanted to get 16 lightlekki bulbsżarówki, rememberZapamiętaj,
365
1002271
3487
Jeśli chcecie otrzymać 16 żarówek,
17:01
todaydzisiaj our totalcałkowity energyenergia consumptionkonsumpcja is 125 lightlekki bulbs'cebul worthwartość.
366
1005758
4033
pamiętajcie, że dzisiaj zapotrzebowanie
jest równe 125 żarówkom.
17:05
If you wanted 16 from windwiatr, this mapmapa visualizeswizualizuje a solutionrozwiązanie
367
1009791
4279
Jeśli chcecie otrzymać 16 żarówek
z wiatru, ta mapa obrazuje rozwiązanie
17:09
for the U.K. It's got 160 windwiatr farmsfarmy,
368
1014070
2209
dla Wielkiej Brytanii,
160 elektrowni wiatrowych,
17:12
eachkażdy 100 squareplac kilometerskilometrów in sizerozmiar,
369
1016279
3003
każda na 100 kilometrach kwadratowych.
17:15
and that would be a twentyfoldtwentyfold increasezwiększać
370
1019282
1442
I to byłby 20-krotny wzrost
17:16
over today'sdzisiaj amountilość of windwiatr.
371
1020724
2466
w porównaniu do dzisiejszego
uzysku z tego źródła.
17:19
NuclearJądrowego powermoc, to get 16 lightlekki bulbsżarówki perza personosoba, you'dty byś need
372
1023190
2932
Energia jądrowa, by otrzymać
16 żarówek na osobę,
17:22
two gigawattsgigawatów at eachkażdy of the purplefioletowy dotskropki on the mapmapa.
373
1026122
2752
potrzebuje 2 gigawatów
na każdą z fioletowych kropek.
17:24
That's a fourfoldczterokrotnie increasezwiększać
374
1028874
1710
To czterokrotny wzrost
17:26
over today'sdzisiaj levelspoziomy of nuclearjądrowy powermoc.
375
1030584
3192
w porównaniu z dzisiejszym stopniem
wykorzystania energii jądrowej.
17:29
BiomassBiomasy, to get 16 lightlekki bulbsżarówki perza personosoba, you'dty byś need
376
1033776
3135
Biomasa, by otrzymać 16 żarówek na osobę,
17:32
a landwylądować areapowierzchnia something like threetrzy and a halfpół Wales'Walii worthwartość,
377
1036911
3785
potrzebuje obszaru
około połowy wielkości Walii,
17:36
eitherzarówno in our countrykraj, or in someonektoś else'sw przeciwnym razie countrykraj,
378
1040696
3520
w naszym lub w innym kraju,
17:40
possiblymożliwie IrelandIrlandia, possiblymożliwie somewheregdzieś elsejeszcze. (LaughterŚmiech)
379
1044216
3031
najlepiej w Irlandii,
ale nie koniecznie. (Śmiech)
17:43
And a fourthczwarty supplyDostawa sidebok optionopcja, concentratingkoncentrując się solarsłoneczny powermoc
380
1047247
3217
Czwartą opcją wsparcia
jest koncentracja elektrowni słonecznych
17:46
in other people'sludzie desertspustynie,
381
1050464
1691
na pustyniach innych narodów.
17:48
if you wanted to get 16 lightlekki bulbs'cebul worthwartość,
382
1052155
2442
Jeśli chcemy z nich uzyskać 16 żarówek,
17:50
then we're talkingmówić about these eightosiem hexagonssześciokąty
383
1054597
3459
musimy mówić o 8 sześciokątach
w prawym dolnym rogu.
17:53
down at the bottomDolny right.
384
1058056
926
musimy mówić o 8 sześciokątach
w prawym dolnym rogu.
17:54
The totalcałkowity areapowierzchnia of those hexagonssześciokąty
385
1058982
2171
Suma powierzchni tych sześciokątów
17:57
is two GreaterWiększa London'sLondon's worthwartość of someonektoś else'sw przeciwnym razie SaharaSahara,
386
1061153
4600
to odpowiednik 2 obszarów
regionu Wielki Londyn na czyjejś Saharze,
18:01
and you'llTy będziesz need powermoc lineskwestia all the way acrossprzez SpainHiszpania
387
1065753
1727
i potrzebujemy przewodów w Hiszpanii
18:03
and FranceFrancja to bringprzynieść the powermoc from the SaharaSahara to SurreySurrey.
388
1067480
5570
oraz Francji, by przetransportować
prąd z Sahary do Surrey.
18:08
We need a planplan that addsdodaje up.
389
1073050
3245
Potrzebujemy spójnego planu.
18:12
We need to stop shoutingrozkrzyczany and startpoczątek talkingmówić,
390
1076295
3869
Musimy przestać krzyczeć
i zacząć rozmawiać,
18:16
and if we can have a grown-updorosły conversationrozmowa,
391
1080164
3887
i jeśli uda nam się
przeprowadzić dorosłą rozmowę,
18:19
make a planplan that addsdodaje up and get buildingbudynek,
392
1084051
2675
zrobić plan, który obejmie
wszystko i zbuduje fundamenty,
18:22
maybe this low-carbonlow-carbon revolutionrewolucja
393
1086726
1508
może ta niskoemisyjna rewolucja
18:24
will actuallytak właściwie be funzabawa. Thank you very much for listeningsłuchający.
394
1088234
2338
będzie samą przyjemnością.
Dziękuję za uwagę.
18:26
(ApplauseAplauz)
395
1090572
3374
(Brawa)
Translated by Żaneta Kozubek
Reviewed by Agata Lesnicka

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
David MacKay - Professor
As an information theorist and computer scientist, David MacKay uses hard math to assess our renewable energy options.

Why you should listen

David MacKay is a professor of Natural Philosophy in the Physics department at the University of Cambridge and chief scientific adviser to the UK Department of Energy and Climate Change. He received a degree in Experimental and Theoretical Physics from Trinity College and a PhD. in Computation and Neural Systems as a Fulbright Scholar at Caltech. In 1992, MacKay was made the Royal Society Smithson Research Fellow at Darwin College at University of Cambridge and was elected a Fellow of the Royal Society in May 2009. He has also taught at the African Institute for Mathematical Sciences in Cape Town. In 2003, his book Information Theory, Inference, and Learning Algorithms was published and, in 2008, he self-published Sustainable Energy — Without the Hot Air. Both books are fully available for free online.

More profile about the speaker
David MacKay | Speaker | TED.com