ABOUT THE SPEAKER
Emma Teeling - Zoologist
Emma Teeling, Director of the Centre for Irish Bat Research, thinks we have a lot to learn from the biology of bats.

Why you should listen

One-fifth of all mammals in the world are bats -- so why are they so stigmatized in Western culture? Dr. Emma Teeling believes that these fascinating creatures have a lot to teach us, with their uniquely high metabolic rates and surprisingly long lifespans. Teeling studies mammalian phylogenetics and comparative genomics, with particular expertise in bat biology and the bat's genetic signatures of survival.

More profile about the speaker
Emma Teeling | Speaker | TED.com
TEDxDublin

Emma Teeling: The secret of the bat genome

Emma Teeling: Sekret genomu nietoperzy

Filmed:
539,009 views

Na Zachodzie uważa się nietoperze za przerażające i złe. Zoolożka Emma Teeling zachęca nas do przemyślenia naszych poglądów na temat nietoperzy, których wyjątkowa i fascynująca biologia pozwala nam zrozumieć naszą genetykę. (Zarejestrowane podczas konferencji TEDxDublin.)
- Zoologist
Emma Teeling, Director of the Centre for Irish Bat Research, thinks we have a lot to learn from the biology of bats. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
What I want you all to do right now
0
316
2522
Chciałabym, żebyście zgadli,
00:18
is to think of this mammalssak that I'm going to describeopisać to you.
1
2838
4191
o jakim ssaku mówię.
00:22
The first thing I'm going to tell you about this mammalssak
2
7029
2848
Przede wszystkim
00:25
is that it is essentialistotny for our ecosystemsekosystemy to functionfunkcjonować correctlyprawidłowo.
3
9877
4328
jest on niezbędny dla prawidłowego
funkcjonowania ekosystemu.
00:30
If we removeusunąć this mammalssak from our ecosystemsekosystemy,
4
14205
3062
Bez niego ekosystem przestanie działać.
00:33
they simplypo prostu will not work.
5
17267
3072
Bez niego ekosystem przestanie działać.
00:36
That's the first thing.
6
20339
1690
Po drugie,
00:37
The seconddruga thing is that duez powodu to the uniquewyjątkowy sensorysensoryczny abilitiesumiejętności
7
22029
4677
ze względu na jego wyjątkowe zmysły,
00:42
of this mammalssak, if we studybadanie this mammalssak,
8
26706
4154
badanie tego ssaka pozwoli nam
00:46
we're going to get great insightwgląd into our diseaseschoroby
9
30860
3562
lepiej zrozumieć takie choroby
00:50
of the sensesrozsądek, suchtaki as blindnessślepota and deafnessgłuchota.
10
34422
4536
jak upośledzenie wzroku czy słuchu.
00:54
And the thirdtrzeci really intriguingintrygancki aspectaspekt of this mammalssak
11
38958
4770
Po trzecie zaś, wierzę,
00:59
is that I fullycałkowicie believe that the secretsekret of everlastingEverlasting youthmłodość
12
43728
5194
że sekret wiecznej młodości
01:04
lieskłamstwa deepgłęboki withinw ciągu its DNADNA.
13
48922
4055
ukryty jest w jego DNA.
01:08
So are you all thinkingmyślący?
14
52977
2308
Wiecie, o czym mówię?
01:11
So,
15
55285
2494
Oto on.
01:13
magnificentwspaniały creaturekreatura, isn't it?
16
57779
3102
Wspaniała istota, nieprawdaż?
01:16
Who here thought of a batnietoperz?
17
60881
3352
Ile osób pomyślało o nietoperzu?
01:20
AhAh, I can see halfpół the audiencepubliczność agreeszgadza się with me,
18
64233
2631
Widzę, że połowa się ze mną zgadza,
01:22
and I have a lot of work to do to convinceprzekonać the restodpoczynek of you.
19
66864
3223
a resztę będę musiała przekonać.
01:25
So I have had the good fortunefortuna for the pastprzeszłość 20 yearslat
20
70087
4258
Od 20 lat mam szczęście
01:30
to studybadanie these fascinatingfascynujący and beautifulpiękny mammalsssaki.
21
74345
4399
badać te piękne i fascynujące stworzenia.
01:34
One fifthpiąty of all livingżycie mammalsssaki is a batnietoperz,
22
78744
3762
Nietoperze stanowią jedną piątą
wszystkich ssaków
01:38
and they have very uniquewyjątkowy attributesatrybuty.
23
82506
2412
i mają wyjątkowe cechy.
01:40
BatsNietoperze as we know them have been around on this planetplaneta
24
84918
3028
Bez większych zmian
01:43
for about 64 millionmilion yearslat.
25
87946
3983
ten gatunek żyje na ziemi
od 64 milionów lat.
01:47
One of the mostwiększość uniquewyjątkowy things that batsnietoperze do
26
91929
3465
Od innych ssaków odróżnia ich to,
01:51
as a mammalssak is that they flylatać.
27
95394
2801
że latają.
01:54
Now flightlot is an inherentlywłaściwie difficulttrudny thing.
28
98195
3335
Lot to trudna rzecz.
01:57
FlightLotu withinw ciągu vertebrateskręgowców has only evolvedewoluował threetrzy timesczasy:
29
101530
3943
U kręgowców lot wyewoluował tylko 3 razy:
02:01
oncepewnego razu in the batsnietoperze, oncepewnego razu in the birdsptaki,
30
105473
3360
u nietoperzy, ptaków
02:04
and oncepewnego razu in the pterodactylsPterodaktyle.
31
108833
2095
i pterodaktyli.
02:06
And so with flightlot, it's very metabolicallymetabolicznie costlykosztowny.
32
110928
3846
Lot wymaga dużo energii.
02:10
BatsNietoperze have learnednauczyli and evolvedewoluował how to dealsprawa with this.
33
114774
3930
Nietoperze nauczyły się sobie z tym radzić.
02:14
But one other extremelyniezwykle uniquewyjątkowy thing about batsnietoperze
34
118704
4386
Kolejną wyjątkową cechą jest to,
02:18
is that they are ablezdolny to use sounddźwięk
35
123090
2049
że nietoperze używają dźwięku
do orientacji.
02:21
to perceivepostrzegają theirich environmentśrodowisko. They use echolocationecholokacji.
36
125139
4796
Stosują echolokację.
02:25
Now, what I mean by echolocationecholokacji --
37
129935
2664
Polega ona na tym,
02:28
they emitemitują a sounddźwięk from theirich larynxkrtani out throughprzez theirich mouthusta
38
132599
3505
że w krtani produkują dźwięki,
02:32
or throughprzez theirich nosenos. This sounddźwięk wavefala comespochodzi out
39
136104
3896
wydostające się przez nos lub pysk,
02:35
and it reflectsodzwierciedla and echoesecha back off objectsobiekty in theirich environmentśrodowisko,
40
140000
4087
które odbijają się od obiektów.
02:39
and the batsnietoperze then hearsłyszeć these echoesecha
41
144087
2860
Fale dźwiękowe wracają jako echo,
02:42
and they turnskręcać this informationInformacja into an acousticakustyczny imageobraz.
42
146947
3518
które zmieniane jest
w akustyczny obraz otoczenia.
02:46
And this enablespozwala them to orientOrient in completekompletny darknessciemność.
43
150465
4628
Pozwala to na orientowanie się w ciemności.
02:50
IndeedW rzeczywistości, they do look very strangedziwne. We're humansludzie.
44
155093
3425
Wyglądają dziwacznie.
02:54
We're a visualwizualny speciesgatunki. When scientistsnaukowcy first realizedrealizowany
45
158518
3195
Ludzie polegają na zmyśle wzroku.
02:57
that batsnietoperze were actuallytak właściwie usingza pomocą sounddźwięk to be ablezdolny to flylatać
46
161713
3941
Kiedy naukowcy zrozumieli,
że nietoperze używają słuchu,
03:01
and orientOrient and moveruszaj się at night, we didn't believe it.
47
165654
2975
żeby latać w nocy, nie wierzyliśmy.
03:04
For a hundredsto yearslat, despitepomimo evidencedowód to showpokazać
48
168629
3024
Pomimo dowodów, przez sto lat
03:07
that this is what they were doing, we didn't believe it.
49
171653
3239
nie przyjmowaliśmy tego do wiadomości.
03:10
Now, if you look at this batnietoperz, it lookswygląda a little bitkawałek alienobcy.
50
174892
3968
Nietoperze wyglądają jak kosmici.
03:14
IndeedW rzeczywistości, the very famoussławny philosopherfilozof ThomasThomas NagelNagel
51
178860
3298
Znany filozof Thomas Nagel powiedział,
03:18
oncepewnego razu said, "To trulynaprawdę experiencedoświadczenie an alienobcy life formformularz
52
182158
3505
że żeby doświadczyć całkowicie
obcą formę życia,
03:21
on this planetplaneta, you should lockzamek yourselfsiebie insidewewnątrz a roompokój
53
185663
3740
wystarczy zamknąć się w ciemnym pokoju
03:25
with a flyinglatający, echolocatingecholocating batnietoperz in completekompletny darknessciemność."
54
189403
4125
z latającym nietoperzem.
03:29
And if you look at the actualrzeczywisty physicalfizyczny characteristicscechy
55
193528
3071
Kształt głowy
03:32
on the facetwarz of this beautifulpiękny horseshoepodkowa batnietoperz,
56
196599
2957
tego pięknego podkowca
03:35
you see a lot of these characteristicscechy are dedicateddedykowane
57
199556
2794
jest podporządkowany możliwości
03:38
to be ablezdolny to make sounddźwięk and perceivepostrzegają it.
58
202350
3339
wytwarzania i odbierania dźwięków.
03:41
Very bigduży earsuszy, strangedziwne nosenos leavesodchodzi, but teeny-tinymalusieńki, malutki eyesoczy.
59
205689
4564
Duże uszy, dziwaczny nos i malutkie oczka.
03:46
So again, if you just look at this batnietoperz, you realizerealizować
60
210253
3889
Patrząc na tego nietoperza,
zdajemy sobie sprawę,
03:50
sounddźwięk is very importantważny for its survivalprzetrwanie.
61
214142
3274
jak ważny jest dla niego dźwięk.
03:53
MostWiększość batsnietoperze look like the previouspoprzedni one.
62
217416
4369
Większość nietoperzy wygląda podobnie.
03:57
HoweverJednak, there are a groupGrupa that do not use echolocationecholokacji.
63
221785
4039
Jest jednak grupa,
która nie używa echolokacji.
04:01
They do not perceivepostrzegają theirich environmentśrodowisko usingza pomocą sounddźwięk,
64
225824
2999
Nie używają dźwięków.
04:04
and these are the flyinglatający foxeslisy.
65
228823
1746
To latające lisy.
04:06
If anybodyktoś has ever been luckySzczęściarz enoughdość to be in AustraliaAustralia,
66
230569
3270
Jeśli mieliście szczęście być w Australii,
04:09
you've seenwidziany them comingprzyjście out of the BotanicBotanik GardensOgrody in SydneySydney,
67
233839
3225
widzieliście, jak wylatują
z ogrodów botanicznych w Sydney.
04:12
and if you just look at theirich facetwarz, you can see
68
237064
3185
Łatwo zauważyć, że mają większe oczy
04:16
they have much, much largerwiększy eyesoczy and much smallermniejszy earsuszy.
69
240249
3538
i małe uszy.
04:19
So amongpośród and withinw ciągu batsnietoperze is a hugeolbrzymi variationzmienność
70
243787
3522
Wśród nietoperzy istnieje więc
ogromna różnorodność
04:23
in theirich abilityzdolność to use sensorysensoryczny perceptionpostrzeganie.
71
247309
2891
w zakresie używania zmysłów.
04:26
Now this is going to be importantważny for what I'm going
72
250200
2053
To będzie bardzo ważne
04:28
to tell you laterpóźniej duringpodczas the talk.
73
252253
1763
w dalszej części tej prezentacji.
04:29
Now, if the ideapomysł of batsnietoperze in your belfryDzwonnica terrifiesprzeraża you,
74
254016
5079
Jeśli boicie się nietoperzy
04:34
and I know some people probablyprawdopodobnie are feelinguczucie a little sickchory
75
259095
2869
i czujecie obrzydzenie
04:37
looking at very largeduży imagesobrazy of batsnietoperze,
76
261964
3204
patrząc na ich ogromne zdjęcia,
04:41
that's probablyprawdopodobnie not that surprisingzaskakujący,
77
265168
2889
nie ma w tym nic dziwnego.
04:43
because here in WesternWestern culturekultura,
78
268057
2327
W kulturze europejskiej
04:46
batsnietoperze have been demonizeddemonizować.
79
270384
1757
zawsze były one demonizowane.
04:48
Really, of coursekurs the famoussławny bookksiążka "DraculaDracula,"
80
272141
2664
Część winy ponosi powieść "Drakula",
04:50
writtenpisemny by a fellowfacet NorthsideNorthside DublinerDubliner BramBram StokerStoker,
81
274805
3083
napisana przez irlandczyka
04:53
probablyprawdopodobnie is mainlygłównie responsibleodpowiedzialny for this.
82
277888
2057
Brama Stokera.
04:55
HoweverJednak, I alsorównież think it's got to do with the factfakt
83
279945
3080
Jednak boimy się ich też dlatego,
04:58
that batsnietoperze come out at night, and we don't
84
283025
2283
że nietoperze są nocnymi stworzeniami
05:01
really understandzrozumieć them. We're a little frightenedprzerażony by things
85
285308
2652
i ich nie rozumiemy.
05:03
that can perceivepostrzegają the worldświat slightlynieco differentlyróżnie than us.
86
287960
3300
Boimy się istot, które widzą świat
inaczej niż my.
05:07
BatsNietoperze are usuallyzazwyczaj synonymousrównoznaczny with some typerodzaj of evilzło eventswydarzenia.
87
291260
3059
Nietoperze zwykle uważano za zły omen.
05:10
They are the perpetratorssprawców in horrorprzerażenie movieskino,
88
294319
2865
Pojawiają się w horrorach,
05:13
suchtaki as this famoussławny "NightwingNightwing."
89
297184
1807
jak znane "Nocne Skrzydła".
05:14
AlsoRównież, if you think about it, demonsdemony
90
298991
2761
Demony zwykle mają nietoperze skrzydła,
05:17
always have batnietoperz wingsskrzydełka, whereasnatomiast birdsptaki, they typicallyzwykle --
91
301752
3715
podczas gdy anioły mają skrzydła ptasie.
05:21
or angelsAnioły have birdptak wingsskrzydełka.
92
305467
2869
podczas gdy anioły mają skrzydła ptasie.
05:24
Now, this is WesternWestern societyspołeczeństwo, and what I hopenadzieja to do tonightdzisiejszej nocy
93
308336
5109
Choć tak to wygląda na Zachodzie,
05:29
is to convinceprzekonać you of the ChineseChiński traditionaltradycyjny culturekultura,
94
313445
4699
chcę wam pokazać, że w chińskiej tradycji
05:34
that they perceivepostrzegają batsnietoperze as
95
318144
2929
nietoperze są bardzo szanowane.
05:36
creaturesstworzenia that bringprzynieść good luckszczęście, and indeedw rzeczy samej, if you walkspacerować
96
321073
3584
Wchodząc do chińskiego domu,
05:40
into a ChineseChiński home, you maymoże see an imageobraz suchtaki as this.
97
324657
4344
możecie zobaczyć taki symbol.
05:44
This is considereduważane the FivePięć BlessingsBłogosławieństwa.
98
329001
2182
Oznacza on Pięć Błogosławieństw.
05:47
The ChineseChiński wordsłowo for "batnietoperz" soundsDźwięki like the ChineseChiński wordsłowo
99
331183
2662
Chińskie słowa "nietoperz" i "szczęście"
brzmią tak samo.
05:49
for "happinessszczęście," and they believe that batsnietoperze
100
333845
3091
Chińczycy wierzą,
że nietoperze przynoszą bogactwo,
05:52
bringprzynieść wealthbogactwo, healthzdrowie, longevitydługowieczność, virtueCnota and serenitySerenity.
101
336936
4361
zdrowie, długowieczność, cnotę i spokój.
05:57
And indeedw rzeczy samej, in this imageobraz, you have a pictureobrazek of longevitydługowieczność
102
341297
3360
Tu widać symbol długowieczności
06:00
surroundedotoczony by fivepięć batsnietoperze.
103
344657
2098
otoczony nietoperzami.
06:02
And what I want to do tonightdzisiejszej nocy is to talk to you
104
346755
3683
Dziś chciałabym was przekonać,
06:06
and to showpokazać you that at leastnajmniej threetrzy of these blessingsbłogosławieństwa
105
350438
3586
że badając nietoperze,
06:09
are definitelyZdecydowanie representedreprezentowany by a batnietoperz, and that if we studybadanie batsnietoperze
106
354024
3369
możemy zbliżyć się do otrzymania
06:13
we will get nearerbliżej to gettinguzyskiwanie eachkażdy of these blessingsbłogosławieństwa.
107
357393
4263
wszystkich tych błogosławieństw.
06:17
So, wealthbogactwo -- how can a batnietoperz possiblymożliwie bringprzynieść us wealthbogactwo?
108
361656
5051
Jak nietoperze mogą dać nam bogactwo?
06:22
Now as I said before, batsnietoperze are essentialistotny for our ecosystemsekosystemy
109
366707
3510
Są niezbędne dla prawidłowego
06:26
to functionfunkcjonować correctlyprawidłowo. And why is this?
110
370217
3672
funkcjonowania ekosystemu.
06:29
BatsNietoperze in the tropicstropiki are majorpoważny pollinatorszapylaczy of manywiele plantsrośliny.
111
373889
4114
W tropikach zapylają wiele roślin.
06:33
They alsorównież feedkarmić on fruitowoc, and they disperserozproszenia the seedsposiew
112
378003
2992
Jedzą owoce i rozsiewają ziarna.
06:36
of these fruitsowoce. BatsNietoperze are responsibleodpowiedzialny for pollinatingzapylania
113
380995
4108
Zapylają na przykład agawy,
z których produkuje się tequilę,
06:41
the tequilaTequila plantroślina, and this is a multi-millionwiele milionów dollardolar industryprzemysł
114
385103
3653
a to wielomilionowy biznes dla Meksyku.
06:44
in MexicoMeksyk. So indeedw rzeczy samej, we need them
115
388756
2961
Więc potrzebujemy ich
06:47
for our ecosystemsekosystemy to functionfunkcjonować properlyprawidłowo.
116
391717
2392
dla poprawnego funkcjonowania ekosystemu.
06:50
WithoutBez them, it's going to be a problemproblem.
117
394109
2735
Bez nich znajdziemy się w kropce.
06:52
But mostwiększość batsnietoperze are voraciousnienasycony insectowad predatorsdrapieżniki.
118
396844
5522
Większość nietoperzy zjada owady.
06:58
It's been estimatedszacowany in the U.S., in a tinymalutki colonykolonia
119
402366
2876
Wedle szacunków, jedna mała kolonia
07:01
of bigduży brownbrązowy batsnietoperze, that they will feedkarmić
120
405242
2151
mroczka brunatnego
07:03
on over a millionmilion insectsowady a yearrok,
121
407393
3570
zjada ponad milion insektów rocznie.
07:06
and in the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa of AmericaAmeryka, right now
122
410963
2943
Tymczasem w USA nietoperzom zagraża choroba
07:09
batsnietoperze are beingistota threatenedzagrożony by a diseasechoroba knownznany as white-nosebiały nos syndromezespół.
123
413906
3341
znana jako zespół białego nosa.
07:13
It's workingpracujący its way slowlypowoli acrossprzez the U.S. and wipingwycieranie out
124
417247
3240
Zabiła już tyle nietoperzy,
07:16
populationspopulacje of batsnietoperze, and scientistsnaukowcy have estimatedszacowany
125
420487
3760
że wedle szacunków
07:20
that 1,300 metricmetryczny tonsmnóstwo of insectsowady a yearrok are now
126
424247
4957
rocznie 1300 ton insektów więcej
07:25
remainingpozostały in the ecosystemsekosystemy duez powodu to the lossutrata of batsnietoperze.
127
429204
3714
pozostaje w ekosystemie.
07:28
BatsNietoperze are alsorównież threatenedzagrożony in the U.S.
128
432918
2412
W USA nietoperze są również zagrożone
07:31
by theirich attractionatrakcja to windwiatr farmsfarmy. Again, right now
129
435330
3839
przez elektrownie wiatrowe.
07:35
batsnietoperze are looking at a little bitkawałek of a problemproblem.
130
439169
1724
To poważne problemy.
07:36
They're going to -- They are very threatenedzagrożony
131
440893
2298
W samych Stanach Zjednoczonych
07:39
in the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa of AmericaAmeryka alonesam.
132
443191
3545
są bardzo zagrożone.
07:42
Now how can this help us?
133
446736
1541
Co to oznacza dla nas?
07:44
Well, it has been calculatedobliczone that if we were to removeusunąć batsnietoperze
134
448277
3665
Gdybyśmy usunęli z ekosystemu nietoperze,
07:47
from the equationrównanie, we're going to have to then use
135
451942
2394
musielibyśmy używać pestycydów,
07:50
insecticidesśrodki owadobójcze to removeusunąć all those pestszkodników insectsowady
136
454336
2941
żeby pozbyć się insektów
07:53
that feedkarmić on our agriculturalrolniczy cropsuprawy.
137
457277
3075
niszczących rośliny uprawne.
07:56
And for one yearrok in the U.S. alonesam, it's estimatedszacowany
138
460352
3648
Tylko w Stanach kosztowałoby to rocznie
07:59
that it's going to costkoszt 22 billionmiliard U.S. dollarsdolarów,
139
464000
2942
blisko 22 miliardy dolarów.
08:02
if we removeusunąć batsnietoperze. So indeedw rzeczy samej, batsnietoperze then do bringprzynieść us wealthbogactwo.
140
466942
4523
Nietoperze przynoszą więc bogactwo.
08:07
They maintainutrzymać the healthzdrowie of our ecosystemsekosystemy,
141
471465
2456
Utrzymują ekosystem w dobrym stanie
08:09
and alsorównież they savezapisać us moneypieniądze.
142
473921
2489
i pozwalają oszczędzić pieniądze.
08:12
So again, that's the first blessingbłogosławieństwo. BatsNietoperze are importantważny
143
476410
2887
Tak więc pierwsze błogosławieństwo
08:15
for our ecosystemsekosystemy.
144
479297
2656
dotyczy ekosystemu.
08:17
And what about the seconddruga? What about healthzdrowie?
145
481953
4000
Kolejnym jest błogosławieństwo zdrowia.
08:21
InsideWewnątrz everykażdy cellkomórka in your bodyciało lieskłamstwa your genomegenom.
146
485953
4662
W każdej komórce ciała
znajduje się kod genetyczny
08:26
Your genomegenom is madezrobiony up of your DNADNA,
147
490615
2650
zbudowany z DNA,
08:29
your DNADNA codesKody for proteinsbiałka that enablewłączyć you to functionfunkcjonować
148
493265
3192
który koduje proteiny pozwalające nam żyć
08:32
and interactoddziaływać and be as you are.
149
496457
2920
i być, kim jesteśmy.
08:35
Now sinceod the newNowy advancementspostęp in modernnowoczesny molecularmolekularny technologiestechnologie,
150
499377
4462
Postęp w technologii molekularnej
08:39
it is now possiblemożliwy for us to sequencesekwencja our ownwłasny genomegenom
151
503839
4123
umożliwił sekwencjonowanie genomów,
08:43
in a very rapidszybki time and at a very, very reducedzredukowany costkoszt.
152
507962
4129
szybko i tanio.
08:47
Now when we'vemamy been doing this, we'vemamy realizedrealizowany
153
512091
2540
Dzięki temu zauważyliśmy,
08:50
that there's variationswariacje withinw ciągu our genomegenom.
154
514631
3817
że istnieją wariacje w DNA.
08:54
So I want you to look at the personosoba besideoprócz you.
155
518448
3194
Popatrzcie na swoich sąsiadów.
08:57
Just have a quickszybki look. And what we need to realizerealizować
156
521642
2079
Różnice w waszych łańcuchach DNA
08:59
is that everykażdy 300 basebaza pairspary in your DNADNA, you're a little bitkawałek differentróżne.
157
523721
4644
wpływają na waszą wyjątkowość.
09:04
And one of the grandwielki challengeswyzwania right now
158
528365
2265
Jednym z największych wyzwań
09:06
in modernnowoczesny molecularmolekularny medicinelekarstwo is to work out
159
530630
2596
w medycynie molekularnej jest pytanie,
09:09
whetherczy this variationzmienność makesczyni you more susceptiblepodatny to diseaseschoroby,
160
533226
4842
czy te wariacje wpływają
na naszą podatność na choroby,
09:13
or does this variationzmienność just make you differentróżne?
161
538068
2911
czy jedynie na różnorodność?
09:16
Again, what does it mean here? What does this variationzmienność
162
540979
2406
Co nam tak naprawdę dają?
09:19
actuallytak właściwie mean? So if we are to capitalizewykorzystać on all of this
163
543385
3819
Abyśmy mogli wykorzystać
09:23
newNowy molecularmolekularny datadane and personalizedspersonalizowane genomicgenomowego informationInformacja
164
547204
3894
coraz nowsze dane na temat DNA,
09:26
that is comingprzyjście onlineonline that we will be ablezdolny to have
165
551098
2401
coraz nowsze dane na temat DNA,
09:29
in the nextNastępny fewkilka yearslat, we have to be ablezdolny to differentiaterozróżniać
166
553499
3072
musimy rozróżnić między tymi aspektami.
09:32
betweenpomiędzy the two. So how do we do this?
167
556571
3216
Jak to zrobić?
09:35
Well, I believe we just look at nature'snatura experimentseksperymenty.
168
559787
3328
Przyglądając się eksperymentom przyrody.
09:39
So throughprzez naturalnaturalny selectionwybór, over time,
169
563115
4845
Drogą naturalnej selekcji mutacje,
09:43
mutationsmutacje, variationswariacje that disruptzakłócać the functionfunkcjonować of a proteinbiałko
170
567960
5117
które zakłócają funkcjonowanie białek,
09:48
will not be toleratedtolerowany over time.
171
573077
2621
są eliminowane.
09:51
EvolutionEwolucja actsdzieje as a sievesito. It sievessita out the badzły variationzmienność.
172
575698
4194
Ewolucja odrzuca złe rozwiązania.
09:55
And so thereforew związku z tym, if you look at the samepodobnie regionregion
173
579892
2261
Porównując ten sam fragment DNA
09:58
of a genomegenom in manywiele mammalsssaki that have been
174
582153
3151
u ssaków,
10:01
evolutionarilyewolucyjnie distantodległy from eachkażdy other
175
585304
3504
które nie są blisko spokrewnione
10:04
and are alsorównież ecologicallyekologicznie divergentrozbieżny, you will get a better
176
588808
3463
i żyją w odmiennych warunkach,
10:08
understandingzrozumienie of what the evolutionaryewolucyjny priorwcześniejszy of that siteteren is,
177
592271
3762
możemy zrozumieć
genetyczny prototyp tego fragmentu.
10:11
i.e., if it is importantważny for the mammalssak to functionfunkcjonować,
178
596033
3879
Jeśli dany fragment jest ważny
10:15
for its survivalprzetrwanie, it will be the samepodobnie
179
599912
2320
dla poprawnego funkcjonowania organizmu,
10:18
in all of those differentróżne lineageslinie przekazu, speciesgatunki, taxataksonów.
180
602232
4751
będzie taki sam u różnych gatunków.
10:22
So thereforew związku z tym, if we were to do this,
181
606983
3277
Dlatego też należy wyodrębniać
10:26
what we'dpoślubić need to do is sequencesekwencja that regionregion
182
610260
1469
sekwencje DNA
10:27
in all these differentróżne mammalsssaki and ascertainustalenia if it's the samepodobnie
183
611729
3115
i porównywać u różnych ssaków.
10:30
or if it's differentróżne. So if it is the samepodobnie,
184
614844
4007
Jeśli się nie różnią,
10:34
this indicateswskazuje that that siteteren is importantważny for a functionfunkcjonować,
185
618851
3109
obszary te odpowiadają za pewne funkcje,
10:37
so a diseasechoroba mutationMutacja should fallspadek withinw ciągu that siteteren.
186
621960
3863
a mutacja chorobowa zaistnieje właśnie tam.
10:41
So in this casewalizka here, if all the mammalsssaki that we look at
187
625823
3737
Jeśli wszystkie badane ssaki
10:45
have a yellow-typeżółty typ genomegenom at that siteteren,
188
629560
3264
mają żółty typ DNA,
10:48
it probablyprawdopodobnie suggestswskazuje that purplefioletowy is badzły.
189
632824
2662
fioletowy prawdopodobnie jest zły.
10:51
This could be even more powerfulpotężny if you look at mammalsssaki
190
635486
3474
Lepiej widać to u ssaków,
10:54
that are doing things slightlynieco differentlyróżnie.
191
638960
2672
które prowadzą różny odmienny życia.
10:57
So say, for exampleprzykład, the regionregion of the genomegenom
192
641632
2078
Przyjmijmy, że patrzymy na część DNA
10:59
that I was looking at was a regionregion that's importantważny for visionwizja.
193
643710
3529
odpowiedzialną za wzrok.
11:03
If we look at that regionregion in mammalsssaki that don't see so well,
194
647239
3674
Jeśli ssaki, które nie widzą dobrze,
11:06
suchtaki as batsnietoperze, and we find that batsnietoperze that don't see so well
195
650913
3834
jak nietoperze, posiadają fioletowy typ,
11:10
have the purplefioletowy typerodzaj, we know that this is probablyprawdopodobnie
196
654747
2772
możemy założyć,
11:13
what's causingspowodowanie this diseasechoroba.
197
657519
3375
że to on odpowiada za ten fakt.
11:16
So in my lablaboratorium, we'vemamy been usingza pomocą batsnietoperze to look at two differentróżne
198
660894
4193
W moim laboratorium badamy
11:20
typestypy of diseaseschoroby of the sensesrozsądek.
199
665087
3348
dwie choroby zmysłów.
11:24
We're looking at blindnessślepota. Now why would you do this?
200
668435
2808
Jedna z nich to ślepota.
11:27
ThreeTrzy hundredsto and fourteenczternaście millionmilion people are visuallynaocznie impairedupośledzony, and
201
671243
4946
Ponad 300 milionów osób
cierpi na zaburzenia wzroku.
11:32
45 millionmilion of these are blindślepy. So blindnessślepota is a bigduży problemproblem,
202
676189
3591
45 milionów jest niewidomych.
To spory problem.
11:35
and a lot of these blindślepy disorderszaburzenia come from inheriteddziedziczny diseaseschoroby,
203
679780
4215
Wiele przypadków to choroby dziedziczne.
11:39
so we want to try and better understandzrozumieć
204
683995
2171
Chcemy więc zrozumieć,
11:42
whichktóry mutationsmutacje in the genegen causeprzyczyna the diseasechoroba.
205
686166
3605
jakie mutacje powodują ślepotę.
11:45
AlsoRównież we look at deafnessgłuchota. One in everykażdy 1,000
206
689771
3908
Badamy też głuchotę.
11:49
newbornnoworodka babiesdzieci are deafgłuchy, and when we reachdosięgnąć 80,
207
693679
3516
1 na 1000 noworodków jest głuchy.
11:53
over halfpół of us will alsorównież have a hearingprzesłuchanie problemproblem.
208
697195
3058
W wieku 80 lat połowa osób
ma problemy ze słuchem.
11:56
Again, there's manywiele underlyingpoważniejszych geneticgenetyczny causesprzyczyny for this.
209
700253
4277
Choroby te mają podłoże genetyczne.
12:00
So what we'vemamy been doing in my lablaboratorium
210
704530
2647
W moim laboratorium
12:03
is looking at these uniquewyjątkowy sensorysensoryczny specialistsspecjaliści, the batsnietoperze,
211
707177
3114
badamy nietoperze,
istoty o wyspecjalizowanych zmysłach.
12:06
and we have lookedspojrzał at genesgeny that causeprzyczyna blindnessślepota
212
710291
2548
Badamy geny powodujące ślepotę,
12:08
when there's a defectwady in them,
213
712839
1349
szukając w nich błędów.
12:10
genesgeny that causeprzyczyna deafnessgłuchota when there's a defectwady in them,
214
714188
2543
Badamy też geny związane ze słuchem.
12:12
and now we can predictprzepowiadać, wywróżyć whichktóry siteswitryny are mostwiększość likelyprawdopodobne to causeprzyczyna diseasechoroba.
215
716731
4990
Potrafimy już wskazać regiony DNA
powodujące głuchotę.
12:17
So batsnietoperze are alsorównież importantważny for our healthzdrowie,
216
721721
2881
Nietoperze są więc ważne dla zdrowia.
12:20
to enablewłączyć us to better understandzrozumieć how our genomegenom functionsFunkcje.
217
724602
4890
Pozwalają nam zrozumieć nasze geny.
12:25
So this is where we are right now,
218
729492
2419
Tyle wiemy teraz.
12:27
but what about the futureprzyszłość?
219
731911
1900
Co jednak z przyszłością?
12:29
What about longevitydługowieczność?
220
733811
1656
Co z długowiecznością?
12:31
This is where we're going to go, and as I said before,
221
735467
3741
Jak już mówiłam,
12:35
I really believe that the secretsekret of everlastingEverlasting youthmłodość
222
739208
3079
wierzę, że sekret wiecznej młodości
12:38
lieskłamstwa withinw ciągu the batnietoperz genomegenom.
223
742287
1709
leży w DNA nietoperzy.
12:39
So why should we be interestedzainteresowany in agingstarzenie się at all?
224
743996
4116
Po co interesować się starzeniem?
12:44
Well, really, this is a pictureobrazek drawnpociągnięty from the 1500s
225
748112
2488
Ten obraz pochodzi z XVI wieku
i przedstawia
12:46
of the FountainFontanna of YouthMłodość. AgingStarzenie się is considereduważane
226
750600
3816
Fontannę Młodości.
12:50
one of the mostwiększość familiarznajomy, yetjeszcze the leastnajmniej well-understooddobrze rozumiane,
227
754416
3635
Starzenie się to jeden
z najbardziej powszechnych
12:53
aspectsaspekty of all of biologybiologia, and really,
228
758051
2962
i najmniej poznanych
procesów biologicznych.
12:56
sinceod the dawnświt of civilizationcywilizacja, mankindludzkości has soughtposzukiwany to avoiduniknąć it.
229
761013
4376
Od zarania dziejów próbujemy go uniknąć.
13:01
But we are going to have to understandzrozumieć it a bitkawałek better.
230
765389
3045
Musimy jednak lepiej go zrozumieć.
13:04
In EuropeEuropy alonesam, by 2050, there is going to be
231
768434
3629
W samej Europie, do 2050 roku,
13:07
a 70 percentprocent increasezwiększać of individualsosoby prywatne over 65,
232
772063
3815
liczba osób powyżej 65 lat
wzrośnie o 70 procent,
13:11
and 170 percentprocent increasezwiększać in individualsosoby prywatne over 80.
233
775878
3737
a tych powyżej 80 lat o 170 procent.
13:15
As we agewiek, we deterioratepogorszeniu, and this deteriorationpogorszenie
234
779615
2841
Z wiekiem nasze ciała niszczeją,
13:18
causesprzyczyny problemsproblemy for our societyspołeczeństwo, so we have to addressadres it.
235
782456
4762
co jest problemem społecznym wartym uwagi.
13:23
So how could the secretsekret of everlastingEverlasting youthmłodość actuallytak właściwie liekłamstwo
236
787218
4514
Dlaczego więc mamy szukać sekretu młodości
13:27
withinw ciągu the batnietoperz genomegenom? Does anybodyktoś want to hazardzaryzykować
237
791732
2681
w genomie nietoperza?
13:30
a guessodgadnąć over how long this batnietoperz could liverelacja na żywo for?
238
794413
3958
Kto zgadnie, ile żyją nietoperze?
13:34
Who -- put up your handsręce -- who saysmówi two yearslat?
239
798371
3025
Kto uważa, że dwa lata?
13:37
NobodyNikt nie? One? How about 10 yearslat?
240
801396
3896
Nikt? 10 lat?
13:41
Some? How about 30?
241
805292
3852
Kilka osób. 30 lat?
13:45
How about 40? Okay, it's a wholecały variedurozmaicony responseodpowiedź.
242
809144
3875
Może 40? Spore rozbieżności.
13:48
This batnietoperz is myotisnocka brandtiibrandtii. It's the longest-livingnajdłużej żyjących batnietoperz.
243
813019
3651
Oto nocek Brandta,
najdłużej żyjący nietoperz.
13:52
It livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj for up to 42 yearslat,
244
816670
2188
Osiągnął wiek 42 lat
13:54
and this bat'sbat still aliveżywy in the wilddziki todaydzisiaj.
245
818858
2335
i nadal żyje na wolności.
13:57
But what would be so amazingniesamowity about this?
246
821193
2582
Co w tym dziwnego?
13:59
Well, typicallyzwykle, in mammalsssaki there is a relationshipzwiązek
247
823775
5082
Otóż u ssaków istnieje zależność
14:04
betweenpomiędzy bodyciało sizerozmiar, metabolicmetaboliczne rateoceniać,
248
828857
2500
między rozmiarem, przemianą materii,
14:07
and how long you can liverelacja na żywo for, and you can predictprzepowiadać, wywróżyć
249
831357
2136
a długością życia.
14:09
how long a mammalssak can liverelacja na żywo for givendany its bodyciało sizerozmiar.
250
833493
3227
Znając rozmiar ssaka,
można przewidzieć jego długość życia.
14:12
So typicallyzwykle, smallmały mammalsssaki liverelacja na żywo fastszybki, dieumierać youngmłody.
251
836720
3695
Małe ssaki, jak myszy,
żyją szybko i umierają młodo.
14:16
Think of a mousemysz. But batsnietoperze are very differentróżne.
252
840415
2739
Inaczej jest u nietoperzy.
14:19
As you can see here on this graphwykres, in blueniebieski,
253
843154
2816
Na tym wykresie zaznaczono na niebiesko
14:21
these are all other mammalsssaki, but batsnietoperze
254
845970
2566
wszystkie inne ssaki.
14:24
can liverelacja na żywo up to ninedziewięć timesczasy longerdłużej than expectedspodziewany
255
848536
2168
Nietoperze żyją 9 razy dłużej
14:26
despitepomimo havingmający a really, really highwysoki metabolicmetaboliczne rateoceniać,
256
850704
3142
niż można by oczekiwać,
mimo szybkiej przemiany materii.
14:29
and the questionpytanie is, how can they do that?
257
853846
2635
Jak one to robią?
14:32
There are 19 speciesgatunki of mammalssak that liverelacja na żywo longerdłużej
258
856481
3541
Istnieje 19 gatunków ssaków,
które żyją dłużej
14:35
than expectedspodziewany, givendany theirich bodyciało sizerozmiar, than man,
259
860022
2776
niż sugerowałby ich rozmiar.
14:38
and 18 of those are batsnietoperze.
260
862798
2848
18 z nich to nietoperze.
14:41
So thereforew związku z tym, they mustmusi have something withinw ciągu theirich DNADNA
261
865646
4936
W ich DNA musi więc być coś,
14:46
that ablesnajzdolniejszy them to dealsprawa with the metabolicmetaboliczne stressespodkreśla,
262
870582
2845
co pozwala im radzić sobie
z przemianą materii.
14:49
particularlyszczególnie of flightlot. They expendwydatku threetrzy timesczasy more energyenergia
263
873427
3906
W czasie lotu zużywają
3 razy więcej energii
14:53
than a mammalssak of the samepodobnie sizerozmiar,
264
877333
1540
niż inne ssaki ich rozmiarów.
14:54
but don't seemwydać się to sufferponieść the consequenceskonsekwencje or the effectsruchomości.
265
878873
3612
Unikają jednak konsekwencji
takiego obciążenia.
14:58
So right now, in my lablaboratorium, we're combiningłącząc
266
882485
3345
W moim laboratorium łączymy
15:01
state-of-the-artstate-of-the-art batnietoperz fieldpole biologybiologia, going out and catchinguchwyt
267
885830
3911
badania w terenie
15:05
the long-liveddługowieczne batsnietoperze, with the mostwiększość up-to-dateaktualne,
268
889741
2809
z najnowszymi postępami
15:08
modernnowoczesny molecularmolekularny technologytechnologia to understandzrozumieć better
269
892550
3471
w technologii molekularnej,
15:11
what it is that they do to stop agingstarzenie się as we do.
270
896021
4528
w poszukiwaniu sposobu,
w jaki unikają one starzenia.
15:16
And hopefullyufnie in the nextNastępny fivepięć yearslat, I'll be givingdający you a TEDTalkNagrań on that.
271
900549
3160
Mam nadzieję, że niebawem
przedstawię wam wyniki.
15:19
AgingStarzenie się is a bigduży problemproblem for humanityludzkość,
272
903709
3599
Starzenie się to wielki problem ludzkości.
15:23
and I believe that by studyingstudiować batsnietoperze, we can uncoverodkryć
273
907308
2936
Badając nietoperze, możemy zrozumieć
15:26
the molecularmolekularny mechanismsmechanizmy that enablewłączyć mammalsssaki
274
910244
2872
molekularne mechanizmy
15:29
to achieveosiągać extraordinaryniezwykły longevitydługowieczność. If we find out
275
913116
3209
pozwalające ssakom osiągać długowieczność.
15:32
what they're doing, perhapsmoże throughprzez genegen therapyterapia,
276
916325
3232
Znając je, możemy osiągnąć
podobny efekt u ludzi
15:35
we can enablewłączyć us to do the samepodobnie thing.
277
919557
2559
przy użyciu terapii genowej.
15:38
PotentiallyPotencjalnie, this meansznaczy that we could haltHalt agingstarzenie się or maybe even reverserewers it.
278
922116
5276
Mogłoby to powstrzymać
lub nawet cofnąć proces starzenia.
15:43
Just imaginewyobrażać sobie what that would be like.
279
927392
3891
Wyobrażacie to sobie?
15:47
So really, I don't think we should be thinkingmyślący of them
280
931283
2885
Nie powinniśmy więc traktować
nietoperzy jak demony,
15:50
as flyinglatający demonsdemony of the night, but more as our superheroessuperbohaterów.
281
934168
5054
ale jak superbohaterów.
15:55
And the realityrzeczywistość is that batsnietoperze can bringprzynieść us so much benefitzasiłek
282
939222
3846
Mogą nam dać wiele dobrego.
15:58
if we just look in the right placemiejsce. They're good for our ecosystemekosystem,
283
943068
2552
Są niezbędne dla ekosystemu,
16:01
they allowdopuszczać us to understandzrozumieć how our genomegenom functionsFunkcje,
284
945620
2906
pozwalają nam zrozumieć
funkcjonowanie genomów
16:04
and they potentiallypotencjalnie holdutrzymać the secretsekret to everlastingEverlasting youthmłodość.
285
948526
3229
i być może skrywają
sekret wiecznej młodości.
16:07
So tonightdzisiejszej nocy, when you walkspacerować out of here and you look up
286
951755
2615
Kiedy więc spojrzycie na nocne niebo
16:10
in the night skiesnieba, and you see this beautifulpiękny flyinglatający mammalssak,
287
954370
3499
i ujrzycie te piękne ssaki,
uśmiechnijcie się.
16:13
I want you to smileuśmiech. Thank you. (ApplauseAplauz)
288
957869
4000
Dziękuję. (Brawa)
Translated by Mateusz Tokarski
Reviewed by Joanna Zajc

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Emma Teeling - Zoologist
Emma Teeling, Director of the Centre for Irish Bat Research, thinks we have a lot to learn from the biology of bats.

Why you should listen

One-fifth of all mammals in the world are bats -- so why are they so stigmatized in Western culture? Dr. Emma Teeling believes that these fascinating creatures have a lot to teach us, with their uniquely high metabolic rates and surprisingly long lifespans. Teeling studies mammalian phylogenetics and comparative genomics, with particular expertise in bat biology and the bat's genetic signatures of survival.

More profile about the speaker
Emma Teeling | Speaker | TED.com