ABOUT THE SPEAKER
Norman Foster - Architect
Sir Norman Foster, winner of the 1999 Pritzker Prize, is perhaps the leading urban stylist of our age. His elegant, efficient buildings grace cities around the globe.

Why you should listen

From museums and banks to airports and bridges, from apartment buildings to the Reichstag, in the past 35 years Norman Foster's beautiful and efficient designs have dramatically changed the character of cities (think of the London Gherkin) and landscapes (the Viaduc de Millau) around the world.

A common philosophy connects all of them, starting with social responsiveness and the use of natural resources (ventilation, light). Some of Foster's work has sparked controversy (such as his pyramid in Astana, Kazakhstan), but he has never ignored a chance to rewrite the rules of architecture, be it by tackling audaciously huge construction projects or by designing wind turbines and partly-solar-powered electric buses.

More profile about the speaker
Norman Foster | Speaker | TED.com
DLD 2007

Norman Foster: My green agenda for architecture

Zielony program Normana Fostera

Filmed:
866,847 views

Architekt Norman Foster omawia własne dokonania, aby pokazać, jak komputery mogą pomóc architektom w projektowaniu budynków ekologicznych, pięknych i nie produkujących zanieczyszczeń. Wykład z konferencji DLD, Monachium, 2007 (www.dld-conference.com).
- Architect
Sir Norman Foster, winner of the 1999 Pritzker Prize, is perhaps the leading urban stylist of our age. His elegant, efficient buildings grace cities around the globe. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
As an architectarchitekt you designprojekt for the presentteraźniejszość,
0
0
7000
Jako architekt, projektujesz w chwili obecnej
00:23
with an awarenessświadomość of the pastprzeszłość,
1
7000
3000
ze świadomością przeszłości
00:26
for a futureprzyszłość whichktóry is essentiallygłównie unknownnieznany.
2
10000
7000
dla przyszłości, która jest właściwie nieznana.
00:33
The greenZielony agendaprogram is probablyprawdopodobnie the mostwiększość importantważny agendaprogram
3
17000
4000
Zielony Program to prawdopodobnie najważniejszy program
00:37
and issuekwestia of the day.
4
21000
3000
i najważniejsza kwestia dzisiejszych czasów.
00:40
And I'd like to sharedzielić some experiencedoświadczenie
5
24000
4000
Chciałbym podzielić się swoimi doświadczeniami
00:44
over the last 40 yearslat -- we celebrateświętować our fortiethfortieth anniversaryrocznica this yearrok --
6
28000
5000
z ostatnich 40 lat -- w tym roku obchodzimy czterdziestą rocznicę --
00:49
and to explorebadać and to touchdotknąć on some observationsobserwacje
7
33000
6000
i przyjrzeć się z bliska pewnym obserwacjom
00:55
about the natureNatura of sustainabilityzrównoważony rozwój.
8
39000
4000
o naturze zrównoważonego rozwoju.
00:59
How fardaleko you can anticipateprzewidywać, what followsnastępuje from it,
9
43000
3000
Jak daleko można sięgać w przyszłość, co z tego wynika,
01:02
what are the threatszagrożenia, what are the possibilitiesmożliwości,
10
46000
2000
jakie są zagrożenia, a jakie możliwości,
01:04
the challengeswyzwania, the opportunitiesmożliwości?
11
48000
3000
jakie wyzwania i jakie szanse?
01:07
I think that -- I've said in the pastprzeszłość, manywiele, manywiele yearslat agotemu,
12
51000
4000
Powiedziałem kiedyś, wiele, wiele lat temu,
01:11
before anybodyktoś even inventedzmyślony the conceptpojęcie of a greenZielony agendaprogram,
13
55000
6000
zanim ktokolwiek pomyślał o zielonym programie,
01:17
that it wasn'tnie było about fashionmoda -- it was about survivalprzetrwanie.
14
61000
6000
że tu nie chodzi o modę, tylko o przetrwanie.
01:23
But what I never said, and what I'm really going to make the pointpunkt is,
15
67000
5000
Ale nigdy nie powiedziałem, a teraz chcę to podkreślić,
01:28
that really, greenZielony is coolchłodny.
16
72000
3000
że zielone jest po prostu fajne.
01:31
I mean, all the projectsprojektowanie whichktóry have, in some way, been inspirednatchniony
17
75000
5000
Mam na myśli to, że wszystkie projekty zainspirowane w jakiś sposób
01:36
by that agendaprogram are about a celebratoryuroczysty lifestylestyl życia,
18
80000
5000
tym programem, dotyczą uroczystego stylu życia,
01:41
in a way celebratingz okazji the placesmiejsca and the spacesspacje
19
85000
5000
celebrowania miejsc i przestrzeni,
01:46
whichktóry determineustalać the qualityjakość of life.
20
90000
3000
które decydują o jakości życia.
01:49
I rarelyrzadko actuallytak właściwie quotezacytować anything,
21
93000
4000
Rzadko cokolwiek cytuję,
01:53
so I'm going to try and find a piecekawałek of paperpapier if I can,
22
97000
4000
ale dziś spróbuję znaleźć tę karteczkę
01:57
[in] whichktóry somebodyktoś, at the endkoniec of last yearrok, venturedzaryzykował the thought
23
101000
6000
ze stwierdzeniem, które pod koniec zeszłego roku zaryzykował
02:03
about what for that individualindywidualny, as a kinduprzejmy of importantważny observerobserwator,
24
107000
5000
pewien człowiek z perspektywy obserwatora,
02:08
analystanalityk, writerpisarz -- a guy callednazywa ThomasThomas FriedmanFriedman,
25
112000
4000
analityka i pisarza -- człowiek o nazwisku Thomas Friedman,
02:12
who wrotenapisał in the HeraldHerald TribuneTribune, about 2006.
26
116000
6000
pisząc dla Herald Tribune o roku 2006.
02:18
He said,
27
122000
3000
Powiedział on
02:21
"I think the mostwiększość importantważny thing to happenzdarzyć in 2006
28
125000
3000
"Myślę, że najważniejszym wydarzeniem 2006 roku
02:24
was that livingżycie and thinkingmyślący greenZielony hittrafienie MainGłówne StreetUlica.
29
128000
5000
było to, że ekologiczny styl życia i myślenia przeszedł do głównego nurtu.
02:29
We reachedosiągnięty a tippingnapiwki pointpunkt this yearrok
30
133000
3000
W tym roku nastąpił przełom,
02:32
where livingżycie, actinggra aktorska, designingprojektowanie, investinginwestowanie and manufacturingprodukcja greenZielony
31
136000
5000
kiedy to ekologiczne życie, zachowanie, projektowanie, inwestowanie i produkcja
02:37
cameoprawa ołowiana witrażu to be understoodzrozumiany by a criticalkrytyczny massmasa
32
141000
2000
zaczęły być uznawane przez krytycznych
02:39
of citizensobywatele, entrepreneursprzedsiębiorców and officialsurzędnicy
33
143000
3000
obywateli, przedsiębiorców i urzędników,
02:42
as the mostwiększość patrioticpatriotyczny, capitalistickapitalistycznej, geo-politicalGeo polityczne
34
146000
3000
za najbardziej patriotyczną, kapitalistyczną, geo-polityczną
02:45
and competitivekonkurencyjny thing they could do.
35
149000
3000
i konkurencyjną rzecz do zrobienia.
02:48
HenceStąd my mottomotto: greenZielony is the newNowy redczerwony, whitebiały and blueniebieski."
36
152000
6000
Stąd moje hasło: zielony stał się nowym czerwonym, białym i niebieskim."
02:54
And I askedspytał myselfsiebie, in a way, looking back,
37
158000
4000
Zadałem sobie pytanie, myśląc o przeszłości,
02:58
"When did that kinduprzejmy of awarenessświadomość of the planetplaneta and its fragilitykruchość first appearzjawić się?"
38
162000
10000
"Kiedy po raz pierwszy pojawił się ten rodzaj świadomości dotyczący naszej planety i jej kruchości?"
03:08
And I think it was JulyLipiec 20, 1969,
39
172000
4000
Myślę że było to 20 lipca 1969,
03:12
when, for the first time, man could look back at planetplaneta EarthZiemia.
40
176000
6000
kiedy po raz pierwszy człowiek mógł popatrzeć z góry na Ziemię.
03:18
And, in a way, it was BuckminsterBuckminster FullerFuller who coinedukuł that phrasewyrażenie.
41
182000
6000
W pewnym sensie to Buckminster Fuller ukuł to sformułowanie.
03:24
And before the kinduprzejmy of collapsezawalić się of the communistkomunistyczny systemsystem,
42
188000
6000
Przed upadkiem systemu komunistycznego
03:30
I was privilegeduprzywilejowany to meetspotykać się a lot of cosmonautskosmonautów
43
194000
3000
miałem przyjemność spotkać wielu kosmonautów
03:33
in SpaceMiejsca CityMiasto and other placesmiejsca in RussiaRosja.
44
197000
2000
w Gwiezdnym Miasteczku i innych miejscach w Rosji.
03:35
And interestinglyco ciekawe, as I think back,
45
199000
3000
Co ciekawe, gdy o nich myślę,
03:38
they were the first trueprawdziwe environmentalistsekolodzy.
46
202000
4000
byli oni pierwszymi prawdziwymi ekologami.
03:42
They were filledwypełniony with a kinduprzejmy of pioneeringpionierskość passionpasja,
47
206000
5000
Przepełniała ich pionierska pasja,
03:47
firedzwolniony about the problemsproblemy of the AralAral SeaMorze.
48
211000
3000
rozpalona problemami Jeziora Aralskiego.
03:50
And at that periodokres it was --
49
214000
3000
W tym czasie
03:53
in a way, a numbernumer of things were happeningwydarzenie.
50
217000
2000
działo się mnóstwo rzeczy.
03:55
BuckminsterBuckminster FullerFuller was the kinduprzejmy of greenZielony guruguru --
51
219000
5000
Buckminster Fuller był guru ruchu zielonych --
04:00
again, a wordsłowo that had not been coinedukuł.
52
224000
2000
kolejne słowo, którego jeszcze nie wymyślono.
04:02
He was a designprojekt scientistnaukowiec, if you like, a poetpoeta,
53
226000
4000
Naukowo zajmował się designem, był poetą
04:06
but he foresawprzewidział all the things that are happeningwydarzenie now.
54
230000
4000
ale przewidział wszystkie te zjawiska, które teraz mają miejsce.
04:10
It's anotherinne subjectPrzedmiot. It's anotherinne conversationrozmowa.
55
234000
3000
To jest temat na zupełnie inną prelekcję.
04:13
You can go back to his writingspism: it's quitecałkiem extraordinaryniezwykły.
56
237000
5000
Możecie zajrzeć do jego prac, są zdumiewające.
04:18
It was at that time, with an awarenessświadomość
57
242000
5000
To było za tamtych czasów, kiedy wiedza
04:23
firedzwolniony by Bucky'sBucky's propheciesproroctwa, his concernsobawy
58
247000
5000
zapoczątkowana dzięki przepowiedniom Bucky'ego, jego obawom
04:28
as a citizenobywatel, as a kinduprzejmy of citizenobywatel of the planetplaneta,
59
252000
5000
jako mieszkańca, w rozumieniu mieszkańca planety,
04:33
that influencedpod wpływem my thinkingmyślący and what we were doing at that time.
60
257000
4000
wpłynęła na mój sposób myślenia i tego co robiliśmy w tamtym czasie.
04:37
And it's a numbernumer of projectsprojektowanie.
61
261000
3000
I mowa tu o wielu projektach.
04:40
I selectWybierz this one because it was 1973, and it was a mastermistrz planplan
62
264000
6000
Wybrałem ten, ponieważ był rok 1973 i był to plan zagospodarowania
04:46
for one of the CanaryKanaryjskich IslandsWyspy.
63
270000
2000
dla jednej z wysp kanaryjskich.
04:48
And this probablyprawdopodobnie coincidedzbiegło się w czasie with the time
64
272000
4000
To wszystko zbiegło się w czasie
04:52
when you had the planetplaneta Earth'sZiemi sourcebookSourcebook,
65
276000
3000
z powstaniem księgi źródłowej planety Ziemi
04:55
and you had the hippiehipis movementruch.
66
279000
2000
i ruchu hipisowskiego.
04:57
And there are some of those qualitiescechy in this drawingrysunek,
67
281000
4000
Niektóre z tych wartości są widoczne na tym rysunku,
05:01
whichktóry seeksStara to sumsuma up the recommendationszalecenia.
68
285000
3000
który ma być pewnym podsumowaniem naszych rekomendacji.
05:04
And all the componentsskładniki are there whichktóry are now
69
288000
3000
Składniki, które tam się znajdują są obecnie
05:07
in commonpospolity parlanceżargonie, in our vocabularysłownictwo,
70
291000
3000
używane w powszechnym języku,
05:10
you know, 30-odd-dziwny yearslat laterpóźniej:
71
294000
3000
wiecie, 30 lat później:
05:13
windwiatr energyenergia, recyclingrecykling, biomassbiomasa, solarsłoneczny cellskomórki.
72
297000
5000
energia wiatrowa, recykling, biomasa, ogniwa fotowoltaiczne.
05:18
And in parallelrównolegle at that time, there was
73
302000
4000
Równolegle w tym samym czasie,
05:22
a very kinduprzejmy of exclusiveEkskluzywny designprojekt clubKlub.
74
306000
5000
powstał szczególny rodzaj klubu projektantów.
05:27
People who were really designprojekt consciousprzytomny
75
311000
3000
Ludzie którzy byli naprawdę świadomymi projektantami
05:30
were inspirednatchniony by the work of DieterDieter RamsBarany,
76
314000
3000
inspirowali się pracami Dieter'a Rams'a,
05:33
and the objectsobiekty that he would createStwórz
77
317000
3000
i obiektami, które tworzył
05:36
for the companyfirma callednazywa BraunBraun.
78
320000
2000
dla firmy Braun.
05:38
This is going back the mid-'Środek-'50s, '60s.
79
322000
3000
Działo się to w latach 50-tych i 60-tych.
05:41
And despitepomimo Bucky'sBucky's propheciesproroctwa
80
325000
3000
Pomimo przepowiedni Bucky'ego
05:44
that everything would be miniaturizedZminiaturyzowany
81
328000
3000
o tym, że wszystko ulegnie miniaturyzacji
05:47
and technologytechnologia would make an incredibleniesamowite stylestyl --
82
331000
3000
i technologia wytworzy niesamowity styl
05:50
accessdostęp to comfortkomfort, to amenitiesUdogodnienia --
83
334000
4000
dostęp do komfortu, udogodnień --
05:54
it was very, very difficulttrudny to imaginewyobrażać sobie
84
338000
3000
bardzo, bardzo trudno było sobie wyobrazić,
05:57
that everything that we see in this imageobraz,
85
341000
2000
że wszystko, co widzimy na tym rysunku
05:59
would be very, very stylishlystylowo packagedspakowane.
86
343000
3000
będzie bardzo, bardzo stylowo opakowane.
06:02
And that, and more besidesoprócz, would be in the palmPalma of your handdłoń.
87
346000
3000
To i wiele innych rzeczy, będzie mieścić się w dłoni.
06:05
And I think that that digitalcyfrowy revolutionrewolucja
88
349000
4000
Uważam, że ta cyfrowa rewolucja
06:09
now is comingprzyjście to the pointpunkt
89
353000
3000
zbliża się teraz do punktu
06:12
where, as the virtualwirtualny worldświat, whichktóry bringsprzynosi so manywiele people togetherRazem here,
90
356000
6000
gdzie w wirtualnym świecie, który gromadzi tylu ludzi tutaj
06:18
finallywreszcie connectsłączy with the physicalfizyczny worldświat,
91
362000
2000
ostatecznie połączy się z fizycznym światem.
06:20
there is the realityrzeczywistość that that has becomestają się humanizedludzkimi,
92
364000
6000
To jest rewolucja, która staje się zhumanizowana
06:26
so that digitalcyfrowy worldświat has all the friendlinessżyczliwość,
93
370000
4000
w ten sposób, że świat wirtualny posiada taką samą życzliwość,
06:30
all the immediacybezpośredniość, the orientationOrientacja of the analoganalog worldświat.
94
374000
4000
bezpośredniość czy też orientację, co świat analogowy.
06:34
ProbablyPrawdopodobnie summedsumowane up in a way
95
378000
2000
Prawdopodobnie podsumowaną w określony sposób --
06:36
by the stylishstylowe or alternativealternatywny availabledostępny here,
96
380000
4000
stylowy lub alternatywny, dostępny tutaj,
06:40
as we generouslyhojnie had gifteduzdolnionych at lunchtimew porze lunchu,
97
384000
4000
dany nam w czasie lunchu,
06:44
the [unclearniejasny], whichktóry is a furtherdalej kinduprzejmy of developmentrozwój --
98
388000
4000
Są też kolejne etapy rozwoju,
06:48
and again, inspirednatchniony by the incredibleniesamowite sortsortować of sensualzmysłowy feel.
99
392000
4000
zainspirowane przez niewiarygodny rodzaj zmyslowego odczucia.
06:52
A very, very beautifulpiękny objectobiekt.
100
396000
2000
Bardzo, bardzo piękny obiekt.
06:54
So, something whichktóry in [the] '50s, '60s was very exclusiveEkskluzywny
101
398000
5000
Coś, co w latach 50-tych, 60-tych było bardzo ekskluzywne
06:59
has now becomestają się, interestinglyco ciekawe, quitecałkiem inclusivewłącznie.
102
403000
3000
teraz stało się, interesująco, całkiem globalne.
07:02
And the referenceodniesienie to the iPodiPoda as iconicikony,
103
406000
4000
Tutaj odwołujanie do iPoda jako ikony,
07:06
and in a way evocativesugestywny of performancewydajność, deliverydostawa --
104
410000
5000
sugestywnej jeśli chodzi o wydajność, możliwości.
07:11
quitecałkiem interestingciekawy that [in] the beginningpoczątek of the yearrok 2007,
105
415000
3000
Jest to ciekawe, że na początku roku 2007
07:14
the FinancialFinansowych TimesRazy commentedskomentował that the DetroitDetroit companiesfirmy
106
418000
4000
Financial Times zamieścił komentarz o tym, że firmy z Detroit
07:18
envyZawiść the haloHalo effectefekt that ToyotaToyota has gainedzyskał
107
422000
3000
zazdroszczą efektu halo, który osiągnęła Toyota
07:21
from the PriusPrius as the hybridhybrydowy, energy-consciousenergooszczędne vehiclepojazd,
108
425000
5000
dzięki hybrydzie o nazwie Prius, oszczędnym energetycznie pojeździe,
07:26
whichktóry rivalsRywale the iPodiPoda as an iconicikony productprodukt.
109
430000
2000
który rywalizował z iPodem jako produktem-ikoną.
07:28
And I think it's very temptingkuszące to, in a way, seduceuwieść ourselvesmy sami --
110
432000
5000
Myślę, że jest to bardzo kuszące, tak uwieść siebie
07:33
as architectsarchitekci, or anybodyktoś involvedzaangażowany with the designprojekt processproces --
111
437000
3000
jako architekta lub kogokolwiek zaangażowanego w proces projektowania,
07:36
that the answerodpowiedź to our problemsproblemy lieskłamstwa with buildingsBudynki.
112
440000
4000
że odpowiedzią na nasze problemy są budynki.
07:40
BuildingsBudynki are importantważny, but
113
444000
2000
Budynki są ważne, ale
07:42
they're only a componentskładnik of a much biggerwiększy pictureobrazek.
114
446000
3000
są one jedynie częścią znacznie większego obrazu.
07:45
In other wordssłowa, as I mightmoc seekszukać to demonstratewykazać,
115
449000
2000
Innymi słowy, jak zaraz postaram się zademonstrować,
07:47
if you could achieveosiągać the impossibleniemożliwy,
116
451000
2000
jeśli moglibyście osiągnąć niemożliwe
07:49
the equivalentrównowartość of perpetualwieczyste motionruch,
117
453000
3000
odpowiednik perpetum mobile
07:52
you could designprojekt a carbon-freeDarmowe węgla housedom, for exampleprzykład.
118
456000
4000
moglibyście na przykład zaprojektować dom nie wytwarzający dwutlenku węgla.
07:56
That would be the answerodpowiedź.
119
460000
1000
To byłaby odpowiedź.
07:57
UnfortunatelyNiestety, it's not the answerodpowiedź.
120
461000
2000
Niestety, to nie jest odpowiedź.
07:59
It's only the beginningpoczątek of the problemproblem.
121
463000
2000
To jedynie początek problemu.
08:01
You cannotnie może separateoddzielny the buildingsBudynki out
122
465000
2000
Nie możecie odseparować budynku
08:03
from the infrastructureinfrastruktura of citescytuje
123
467000
2000
od infrastruktury miast
08:05
and the mobilityruchliwość of transittranzyt.
124
469000
2000
i systemu transportu.
08:07
For exampleprzykład, if, in that Bucky-inspiredBucky inspirowane phrasewyrażenie, we drawrysować back
125
471000
6000
Na przykład, jeśli - nawiązując do frazy zaispirowanej Bucky'im - cofniemy się
08:13
and we look at planetplaneta EarthZiemia,
126
477000
2000
i spojrzymy na Ziemię,
08:15
and we take a kinduprzejmy of typicaltypowy, industrializeduprzemysłowiony societyspołeczeństwo,
127
479000
3000
i jeśli weźmiemy dla przykładu typowe zindustrializowane społeczeństwo,
08:18
then the energyenergia consumedstrawiony would be splitrozdzielać
128
482000
3000
wtedy konsumpcja energii będzie rozdzielona
08:21
betweenpomiędzy the buildingsBudynki, 44 percentprocent, transporttransport, 34 percentprocent, and industryprzemysł.
129
485000
6000
miedzy budynki - 44 %, transport - 34 % i przemysł.
08:27
But again, that only showsprzedstawia partczęść of the pictureobrazek.
130
491000
2000
Jednak to znowu pokazuje jedynie fragment całości.
08:29
If you lookedspojrzał at the buildingsBudynki togetherRazem with the associatedpowiązany transporttransport,
131
493000
5000
Jeśli spojrzymy na budynki wraz z powiązanym transportem,
08:34
in other wordssłowa, the transporttransport of people, whichktóry is 26 percentprocent,
132
498000
5000
innymi słowy - transportem ludzi, który wynosi 26 %,
08:39
then 70 percentprocent of the energyenergia consumptionkonsumpcja
133
503000
2000
wtedy 70 % konsumpcji energii
08:41
is influencedpod wpływem by the way that our citescytuje and infrastructureinfrastruktura work togetherRazem.
134
505000
7000
jest zależnych od sposobu w jaki nasze miasta i infrastruktura współpracują ze sobą.
08:48
So the problemsproblemy of sustainabilityzrównoważony rozwój
135
512000
3000
A zatem zagadnienia zrównoważonego rozwoju
08:51
cannotnie może be separatedrozdzielony from the natureNatura of the citiesmiasta,
136
515000
3000
nie mogą być oderwane od natury miast,
08:54
of whichktóry the buildingsBudynki are a partczęść.
137
518000
3000
której część stanowią budynki.
08:57
For exampleprzykład, if you take, and you make a comparisonporównanie
138
521000
4000
Na przykład, jeśli porównamy
09:01
betweenpomiędzy a recentniedawny kinduprzejmy of cityMiasto,
139
525000
4000
nowoczesny rodzaj miasta,
09:05
what I'll call, simplisticallyUpraszczając, a NorthPółnoc AmericanAmerykański cityMiasto --
140
529000
3000
które dla uproszczenia nazwę północno-amerykańskim miastem --
09:08
and DetroitDetroit is not a badzły exampleprzykład, it is very carsamochód dependentzależny.
141
532000
5000
Detroit nie jest złym przykładem, jest ono bardzo zależne od samochodów.
09:13
The cityMiasto goesidzie out in annularpierścieniowy ringspierścienie,
142
537000
3000
Miasto rozpościera się w formie pierścieni
09:16
consumingspożywanie more and more greenZielony spaceprzestrzeń,
143
540000
2000
pochłaniając coraz więcej zielonych terenów,
09:18
and more and more roadsdrogi, and more and more energyenergia
144
542000
4000
potrzebując coraz więcej dróg i energii
09:22
in the transporttransport of people betweenpomiędzy the cityMiasto centercentrum --
145
546000
4000
dla transportu ludzi pomiędzy centrum miasta,
09:26
whichktóry again, the cityMiasto centercentrum, as it becomesstaje się deprivedpozbawiony
146
550000
3000
które z kolei zostaje pozbawione
09:29
of the livingżycie and just becomesstaje się commercialReklama w telewizji, again becomesstaje się deadnie żyje.
147
553000
5000
życia i przekształca się w strefę komercyjną, przez co staje się martwe.
09:34
If you comparedporównywane DetroitDetroit with a cityMiasto of a NorthernPółnocnej EuropeanEuropejski exampleprzykład --
148
558000
6000
Jeśli porównamy Detroit z miastem północnej Europy --
09:40
and MunichMunich is not a badzły exampleprzykład of that,
149
564000
4000
Monachium jest niezłym przykładem,
09:44
with the greaterwiększy dependencezależność on walkingpieszy and cyclingjazda na rowerze --
150
568000
5000
który polega bardziej na chodzeniu czy jeździe na rowerze,
09:49
then a cityMiasto whichktóry is really only twicedwa razy as densegęsty,
151
573000
6000
wtedy miasto o dwukrotnie większym zagęszczeniu
09:55
is only usingza pomocą one-tenthjedna dziesiąta of the energyenergia.
152
579000
4000
zużywa tylko jedną dziesiątą energii.
09:59
In other wordssłowa, you take these comparableporównywalny examplesprzykłady
153
583000
2000
Innymi słowy, biorąc pod uwagę te porównywalne przypadki
10:01
and the energyenergia leapskok is enormousogromny.
154
585000
4000
przepaść energetyczna jest ogromna.
10:05
So basicallygruntownie, if you wanted to generalizegeneralizować, you can demonstratewykazać
155
589000
6000
Zatem jeśli chcemy generalizować, możemy to zademonstrować
10:11
that as the densitygęstość increaseswzrasta alongwzdłuż the bottomDolny there,
156
595000
5000
w ten sposób, że ze wzrostem gęstości wzdłuż dolnej linii
10:16
that the energyenergia consumedstrawiony reducesredukuje dramaticallydramatycznie.
157
600000
4000
konsumpcja energii drastycznie spada.
10:20
Of coursekurs you can't separateoddzielny this out from issuesproblemy like
158
604000
3000
Oczywiście nie można tego oddzielić od zagadnień
10:23
socialspołeczny diversityróżnorodność, massmasa transittranzyt,
159
607000
3000
takich jak zróżnicowanie społeczne, transport masowy
10:26
the abilityzdolność to be ablezdolny to walkspacerować a convenientwygodna distancedystans,
160
610000
4000
możliwość pokonywania dogodnych odległości pieszo
10:30
the qualityjakość of civicobywatelski spacesspacje.
161
614000
2000
jakość przestrzeni miejskiej.
10:32
But again, you can see DetroitDetroit, in yellowżółty at the topTop,
162
616000
5000
Możecie zobaczyć Detroit, zaznaczone na górze na żółto,
10:37
extraordinaryniezwykły consumptionkonsumpcja, down belowponiżej CopenhagenCopenhagen.
163
621000
3000
zadziwiający poziom konsumpcji, poniżej zaś Kopenhaga.
10:40
And CopenhagenCopenhagen, althoughmimo że it's a densegęsty cityMiasto,
164
624000
2000
Kopenhaga, mimo, że jest gęsto zaludnionym miastem,
10:42
is not densegęsty comparedporównywane with the really densegęsty citiesmiasta.
165
626000
5000
nie należy do bardzo zaludnionych miast.
10:47
In the yearrok 2000, a ratherraczej interestingciekawy thing happenedstało się.
166
631000
5000
W roku 2000 doszło do bardzo ciekawej sytuacji.
10:52
You had for the first time mega-citiesMega miasta, [of] 5 millionmilion or more,
167
636000
4000
Po raz pierwszy zaczęły powstawać metropolie z ponad 5 milionami mieszkańców
10:56
whichktóry were occurringwystępujący in the developingrozwijanie worldświat.
168
640000
4000
w krajach rozwijających się.
11:00
And now, out of typicallyzwykle 46 citiesmiasta,
169
644000
3000
Obecnie z 46 tych mega-miast,
11:03
33 of those mega-citiesMega miasta are in the developingrozwijanie worldświat.
170
647000
5000
aż 33 znajdują się w krajach rozwijających się.
11:08
So you have to askzapytać yourselfsiebie -- the environmentalśrodowiskowy impactwpływ of,
171
652000
4000
Zatem musimy zadać sobie pytanie o oddziaływanie na środowisko
11:12
for exampleprzykład, ChinaChiny or IndiaIndie.
172
656000
2000
dla przykladu Chin lub Indii.
11:14
If you take ChinaChiny, and you just take BeijingBeijing,
173
658000
5000
Biorąc pod uwagę Chiny i Pekin,
11:19
you can see on that trafficruch drogowy systemsystem,
174
663000
3000
możemy zauważyć system transportu
11:22
and the pollutionskażenie associatedpowiązany with the consumptionkonsumpcja of energyenergia
175
666000
6000
oraz zanieczyszczenia związane z konsumpcją energii
11:28
as the carssamochody expandrozszerzać at the pricecena of the bicyclesrowery.
176
672000
7000
kiedy to samochody zagarniają przestrzeń kosztem rowerów.
11:35
In other wordssłowa, if you put ontona the roadsdrogi, as is currentlyobecnie happeningwydarzenie,
177
679000
5000
Innymi słowy, jeśli wypuścimy na drogi, jak to się dzieje obecnie,
11:40
1,000 newNowy carssamochody everykażdy day --
178
684000
4000
1000 nowych samochodów każdego dnia,
11:44
statisticallystatystycznie, it's the biggestnajwiększy boomingBoom autoautomatyczny marketrynek in the worldświat --
179
688000
6000
statystycznie jest to najbardziej rozwijający się rynek samochodowy na świecie,
11:50
and the halfpół a billionmiliard bicyclesrowery servingporcja one and a thirdtrzeci billionmiliard people are reducingredukcja.
180
694000
8000
wtedy liczba pół miliarda rowerów służących 1,3 miliardowi ludzi zaczyna się zmniejszać.
11:58
And that urbanizationurbanizacja is extraordinaryniezwykły, acceleratedprzyśpieszony pacetempo.
181
702000
7000
Zaś urbanizacja jest niesamowita, dzieje się w przyspieszonym tempie.
12:05
So, if we think of the transitionprzejście in our societyspołeczeństwo
182
709000
7000
Zatem jeśli myślimy o przemianie społeczeństwa,
12:12
of the movementruch from the landwylądować to the citiesmiasta, whichktóry tookwziął 200 yearslat,
183
716000
5000
o przechodzeniu ze wsi do miast, które zajęło 200 lat,
12:17
then that samepodobnie processproces is happeningwydarzenie in 20 yearslat.
184
721000
5000
obecnie ten proces zajmuje 20 lat.
12:22
In other wordssłowa, it is acceleratingprzyspieszenie by a factorczynnik of 10.
185
726000
5000
Innymi słowy, przyspieszenie jest dziesięciokrotne.
12:27
And quitecałkiem interestinglyco ciekawe, over something like a 60-year-rok periodokres,
186
731000
8000
Co ciekawe, w okresie ostatnich 60-ciu lat
12:35
we're seeingwidzenie the doublingpodwojenie in life expectancyoczekiwanie,
187
739000
3000
zauważamy dwukrotne wydłużenie życia,
12:38
over that periodokres where the urbanizationurbanizacja has trebledtrzykrotnie.
188
742000
6000
w czasie gdy poziom urbanizacji zwiększył się trzykrotnie.
12:44
If I pullCiągnąć back from that globalświatowy pictureobrazek,
189
748000
3000
Jeśli odejdziemy od tego globalnego obrazu
12:47
and I look at the implicationdomniemanie over a similarpodobny periodokres of time
190
751000
4000
i przyjrzymy się implikacjom w tym samym okresie
12:51
in termswarunki of the technologytechnologia -- whichktóry, as a toolnarzędzie,
191
755000
4000
odnośnie technologii, która - jako narzędzie -
12:55
is a toolnarzędzie for designersprojektanci,
192
759000
2000
jest narzędziem dla projektantów,
12:57
and I citecytować our ownwłasny experiencedoświadczenie as a companyfirma,
193
761000
4000
odnoszę się do naszych doświadczeń jako firmy,
13:01
and I just illustratezilustrować that by a smallmały selectionwybór of projectsprojektowanie --
194
765000
5000
a zilustruję to jedynie niewielką ilością projektów,
13:06
then how do you measurezmierzyć that changezmiana of technologytechnologia?
195
770000
5000
jak można zmierzyć tę zmianę technologiczną?
13:11
How does it affectoddziaływać the designprojekt of buildingsBudynki?
196
775000
3000
Jak wpływa ona na sposób projektowania budynków?
13:14
And particularlyszczególnie, how can it leadprowadzić
197
778000
3000
A szczególnie - jak może prowadzić
13:17
to the creationkreacja of buildingsBudynki whichktóry consumekonsumować lessmniej energyenergia,
198
781000
4000
do powstawania budynków, które zużywają mniej energii,
13:21
createStwórz lessmniej pollutionskażenie and are more sociallyspołecznie responsibleodpowiedzialny?
199
785000
5000
produkują mniej zanieczyszczeń i są bardziej odpowiedzialne społecznie?
13:26
That storyfabuła, in termswarunki of buildingsBudynki, startedRozpoczęty in the latepóźno '60s, earlywcześnie '70s.
200
790000
6000
Ta historia, w odniesieniu do budynków, zaczęła się pod koniec lat 60-tych i na początku 70-tych.
13:32
The one exampleprzykład I take is a corporatezbiorowy headquartersgłówna siedziba
201
796000
3000
Jeden z przykładów to główna siedziba
13:35
for a companyfirma callednazywa WillisWillis and FaberFaber,
202
799000
3000
firmy Willis and Faber,
13:38
in a smallmały marketrynek townmiasto in the northeastpółnocny wschód of EnglandAnglia,
203
802000
7000
znajdująca się w niewielkim mieście w północno-wschodniej Anglii,
13:45
commutingdojazdów do pracy distancedystans with LondonLondyn.
204
809000
3000
w dogodnej odległości od Londynu.
13:48
And here, the first thing you can see
205
812000
2000
Pierwszą rzeczą, którą można zauważyć
13:50
is that this buildingbudynek, the roofdach is a very warmciepły kinduprzejmy of
206
814000
5000
jest dach tego budynku, bardzo przytulny
13:55
overcoatpłaszcz blanketkoc, a kinduprzejmy of insulatingizolacyjne gardenogród,
207
819000
3000
koc izolującej zieleni,
13:58
whichktóry is alsorównież about the celebrationcelebracja of publicpubliczny spaceprzestrzeń.
208
822000
4000
który podkreśla odświętność przestrzeni publicznej.
14:02
In other wordssłowa, for this communityspołeczność, they have this gardenogród in the skyniebo.
209
826000
4000
Innymi słowy, ta społeczność ma podniebny ogród.
14:06
So the humanistichumanistyczna idealideał is very, very strongsilny in all this work,
210
830000
5000
Zatem ideał humanistyczny jest tutaj bardzo mocno podkreślony
14:11
encapsulatedhermetyzowane perhapsmoże by one of my earlywcześnie sketchesszkice here,
211
835000
5000
w jednym z moich wczesnych rysunków,
14:16
where you can see greeneryzieleni, you can see sunlightświatło słoneczne,
212
840000
3000
gdzie możecie zobaczyć zieleń, słońce,
14:19
you have a connectionpołączenie with natureNatura.
213
843000
2000
istnieje powiązanie z naturą.
14:21
And natureNatura is partczęść of the generatorGenerator, the driverkierowca for this buildingbudynek.
214
845000
5000
Natura jest częścią siły napędowej tego budynku.
14:26
And symbolicallysymbolicznie, the colorszabarwienie of the interiorwnętrze are greenZielony and yellowżółty.
215
850000
4000
We wnętrzu dominuje zieleń i żółć.
14:30
It has facilitiesudogodnienia like swimmingpływanie poolsbaseny, it has flextimeelastyczny,
216
854000
4000
Budynek posiada takie udogodnienia jak basen, elastyczny czas pracy,
14:34
it has a socialspołeczny heartserce, a spaceprzestrzeń, you have contactkontakt with natureNatura.
217
858000
5000
posiada centrum towarzyskie, przestrzeń, daje kontakt z naturą.
14:39
Now this was 1973.
218
863000
3000
Budynek powstał w 1973 roku.
14:42
In 2001, this buildingbudynek receivedOdebrane an awardnagroda.
219
866000
4000
W roku 2001 budynek ten otrzymał nagrodę.
14:46
And the awardnagroda was about a celebrationcelebracja for a buildingbudynek
220
870000
3000
Nagroda ta przyznana byla dla uczczenia budynku,
14:49
whichktóry had been in use over a long periodokres of time.
221
873000
4000
który był użytkowany przez długi okres czasu.
14:53
And the people who'dkto by createdstworzony it cameoprawa ołowiana witrażu back:
222
877000
3000
I pojawili się ludzie, którzy go stworzyli:
14:56
the projectprojekt managersmenedżerowie, the companyfirma chairmenPrzewodniczący then.
223
880000
4000
kierownicy projektu, ówcześni członkowie zarządu.
15:00
And they were sayingpowiedzenie, you know,
224
884000
1000
I mówili oni:
15:01
"The architectsarchitekci, NormanNorman was always going on about
225
885000
3000
"Norman zawsze mówił o
15:04
designingprojektowanie for the futureprzyszłość, and you know,
226
888000
2000
projektowaniu dla przyszłości i wiecie co,
15:06
it didn't seemwydać się to costkoszt us any more.
227
890000
2000
nie zwiększało to naszych kosztów.
15:08
So we humoredhumorze him, we kepttrzymane him happyszczęśliwy."
228
892000
4000
Zatem szliśmy mu na rękę, sprawialiśmy że był szczęśliwy."
15:12
The imageobraz at the topTop,
229
896000
2000
Zdjęcie na górze,
15:14
what it doesn't -- if you look at it in detailSzczegół,
230
898000
2000
jeśli spojrzycie uważnie,
15:16
really what it is sayingpowiedzenie is you can wiredrut this buildingbudynek.
231
900000
4000
to, co przekazuje to fakt, że można zaprogramować ten budynek.
15:20
This buildingbudynek was wiredprzewodowy for changezmiana.
232
904000
4000
Ten budynek był zaprogramowany do zmian.
15:24
So, in 1975, the imageobraz there is of typewritersMaszyny do pisania.
233
908000
4000
Zatem w roku 1975 zdjęcie pokazuje maszyny do pisania.
15:28
And when the photographfotografia was takenwzięty, it's wordsłowo processorsprocesory.
234
912000
5000
A na następnym zdjęciu widzimy edytory tekstu.
15:33
And what they were sayingpowiedzenie on this occasionokazji was that our competitorskonkurenci
235
917000
4000
Przy okazji przyznania nagrody powiedziano, że nasi konkurenci
15:37
had to buildbudować newNowy buildingsBudynki for the newNowy technologytechnologia.
236
921000
4000
musieli budować nowe budynki dla nowych technologii.
15:41
We were fortunateszczęście,
237
925000
2000
My mieliśmy szczęście,
15:43
because in a way our buildingbudynek was future-proofedprzyszłość impregnowane.
238
927000
2000
bo nasz budynek był w pewnym sensie odporny na przyszłość.
15:45
It anticipatedprzewidywane changezmiana, even thoughchociaż those changeszmiany were not knownznany.
239
929000
6000
Oczekiwałem zmian, chociaż nie były one przewidywalne.
15:51
RoundOkrągłe about that designprojekt periodokres leadingprowadzący up to this buildingbudynek,
240
935000
4000
W czasie projektowania tego budynku
15:55
I did a sketchnaszkicować, whichktóry we pulledciągnięty out of the archiveArchiwum recentlyostatnio.
241
939000
5000
stworzyłem rysunek, który niedawno wydobyliśmy z archiwum.
16:00
And I was sayingpowiedzenie, and I wrotenapisał, "But we don't have the time,
242
944000
4000
Twierdziłem wtedy, i zapisałem to: "Nie mamy czasu
16:04
and we really don't have the immediatenatychmiastowy expertiseekspertyza
243
948000
3000
i tak naprawdę nie posiadamy oświadczenia
16:07
at a technicaltechniczny levelpoziom."
244
951000
1000
w kwestiach technicznych."
16:08
In other wordssłowa, we didn't have the technologytechnologia
245
952000
2000
Innymi słowy, nie mieliśmy technologii,
16:10
to do what would be really interestingciekawy on that buildingbudynek.
246
954000
4000
żeby zrobić z tym budynkiem coś naprawdę ciekawego.
16:14
And that would be to createStwórz a kinduprzejmy of three-dimensionaltrójwymiarowy bubblebańka --
247
958000
4000
Byłby to rodzaj trójwymiarowego bąbla,
16:18
a really interestingciekawy overcoatpłaszcz that would naturallynaturalnie ventilateprzewietrzyć,
248
962000
5000
bardzo ciekawego płaszcza, który zapewniałby naturalną wentylację,
16:23
would breatheoddychać and would seriouslypoważnie reducezmniejszyć the energyenergia loadsmasa.
249
967000
5000
oddychałby i drastycznie obniżał zapotrzebowanie na energię.
16:28
NotwithstandingNiezależnie od the factfakt that the buildingbudynek, as a greenZielony buildingbudynek,
250
972000
3000
Pomimo faktu, że budynek ten, jako konstrukcja przyjazna środowisku,
16:31
is very much a pioneeringpionierskość buildingbudynek.
251
975000
2000
jest budynkiem pionierskim.
16:33
And if I fast-forwardprzewijanie do przodu in time, what is interestingciekawy
252
977000
3000
Jeśli przejdę do dnia dzisiejszego, co jest bardzo ciekawe
16:36
is that the technologytechnologia is now availabledostępny and celebratoryuroczysty.
253
980000
5000
to fakt, że ta technologia jest obecnie dostępna i popularna.
16:41
The librarybiblioteka of the FreeDarmowe UniversityUniwersytet, whichktóry openedotwierany last yearrok,
254
985000
6000
Biblioteka Free University, otwarta w zeszłym roku,
16:47
is an exampleprzykład of that.
255
991000
2000
jest tego przykładem.
16:49
And again, the transitionprzejście from one of the manywiele thousandstysiące
256
993000
4000
I ponownie, jest to przejście od jednego z tysięcy szkiców
16:53
of sketchesszkice and computerkomputer imagesobrazy to the realityrzeczywistość.
257
997000
4000
i komputerowych rysunków do rzeczywistości.
16:57
And a combinationpołączenie of devicespomysłowość here,
258
1001000
2000
Ta kombinacja urządzeń,
16:59
the kinduprzejmy of heavyciężki massmasa concretebeton of these bookksiążka stacksstosy,
259
1003000
4000
ciężkie betonowe regały na książki
17:03
and the way in whichktóry that is enclosedzamknięte by this skinskóra,
260
1007000
6000
oraz sposób zamknięcia budynku zewnętrzną powłoką,
17:09
whichktóry enablespozwala the buildingbudynek to be ventilatedwentylowane,
261
1013000
4000
która pozwala na wentylację,
17:13
to consumekonsumować dramaticallydramatycznie lessmniej energyenergia,
262
1017000
3000
na drastyczne obniżenie zużycia energii,
17:16
and where it's really workingpracujący with the forcessiły of natureNatura.
263
1020000
3000
na prawdziwą współpracę z siłami natury.
17:19
And what is interestingciekawy is that this is hugelyogromnie popularpopularny
264
1023000
6000
I co ciekawe ten budynek jest niezwykle lubiany
17:25
by the people who use it.
265
1029000
2000
przez ludzi, którzy go używają.
17:27
Again, comingprzyjście back to that thing about the lifestylestyl życia,
266
1031000
3000
Wracając do kwestii stylu życia,
17:30
and in a way, the ecologicalekologiczny agendaprogram is very much at one with the spiritduch.
267
1034000
9000
program ekologiczny wpisuje się w tą konwencję.
17:39
So it's not a kinduprzejmy of sacrificepoświęcać się, quitecałkiem the reverserewers.
268
1043000
3000
Zatem nie jest to żadne poświęcenie, wręcz przeciwnie.
17:42
I think it's a great -- it's a celebrationcelebracja.
269
1046000
3000
Myślę, że jest to wielka... uroczystość.
17:45
And you can measurezmierzyć the performancewydajność,
270
1049000
4000
I możemy mierzyć wydajność tego budynku
17:49
in termswarunki of energyenergia consumptionkonsumpcja, of that buildingbudynek
271
1053000
3000
jeśli chodzi o zużycie energii
17:52
againstprzeciwko a typicaltypowy librarybiblioteka.
272
1056000
3000
w porównaniu z typową biblioteką.
17:55
If I showpokazać anotherinne aspectaspekt of that technologytechnologia
273
1059000
3000
Pokażę teraz kolejne oblicze tej technologii
17:58
then, in a completelycałkowicie differentróżne contextkontekst --
274
1062000
4000
w całkowicie innym kontekście,
18:02
this apartmentapartament buildingbudynek in the AlpsAlpy in SwitzerlandSzwajcaria.
275
1066000
5000
ten oto apartamentowiec w Alpach szwajcarskich.
18:07
PrefabricatedPrefabrykowane from the mostwiększość traditionaltradycyjny of materialsmateriały,
276
1071000
3000
Prefabrykowany z najbardziej tradycyjnych materiałów,
18:10
but that materialmateriał -- because of the technologytechnologia, the computingprzetwarzanie danych abilityzdolność,
277
1074000
5000
jednak w związu z technologią, zdolnościami obliczeniowymi,
18:15
the abilityzdolność to prefabricateprefabrykacji, make high-performancewysokiej wydajności componentsskładniki
278
1079000
4000
możliwościami prefabrykacji, komponenty wysokiej jakości mogą powstać
18:19
out of timberdrzewny -- very much at the cuttingtnący edgekrawędź.
279
1083000
4000
z drewna - jest to właściwie czołówka jeśli chodzi o technologię.
18:23
And just to give a sortsortować of glimpsedojrzeć of that technologytechnologia,
280
1087000
3000
Dla zaprezentowania tej technologii,
18:26
the abilityzdolność to plotwątek pointszwrotnica in the skyniebo
281
1090000
8000
widzimy tu zdolność do kreślenia punktów na niebie
18:34
and to transmitprzekazać, to transfertransfer that informationInformacja
282
1098000
7000
oraz do przekazywania informacji
18:41
now, directlybezpośrednio into the factoryfabryka.
283
1105000
5000
bezpośrednio do fabryki.
18:46
So if you crosskrzyż the bordergranica -- just acrossprzez the bordergranica --
284
1110000
3000
Przekraczając granicę z Niemcami, zaraz po drugiej stronie granicy
18:49
a smallmały factoryfabryka in GermanyNiemcy, and here you can see the guy with his computerkomputer screenekran,
285
1113000
6000
znajduje się niewielka fabryka, tu możecie zobaczyć pracownika przy ekranie komputera,
18:55
and those pointszwrotnica in spaceprzestrzeń are communicatedkomunikowane.
286
1119000
4000
na który te punkty w przestrzeni są przenoszone.
18:59
And on the left are the cuttingtnący machinesmaszyny,
287
1123000
3000
Natomiast po lewej są maszyny tnące,
19:02
whichktóry then, in the factoryfabryka,
288
1126000
2000
które pozwalają na to,
19:04
enablewłączyć those individualindywidualny piecessztuk to be fabricatedsfabrykowany
289
1128000
4000
by poszczególne elementy były wyprodukowane
19:08
and plusplus or minusminus very, very fewkilka millimetersmilimetry,
290
1132000
3000
a następnie, z dokładnością kilku milimetrów,
19:11
to be slottedz rowkiem togetherRazem on siteteren.
291
1135000
3000
złożone na budowie.
19:14
And then interestinglyco ciekawe, that buildingbudynek to then be cladplaterowane
292
1138000
6000
Nastepnie ten budynek, co ciekawe, zostaje wyłożony
19:20
in the oldestnajstarsze technologytechnologia, whichktóry is the kinduprzejmy of hand-cutręcznie cięte shinglesgonty bitumiczne.
293
1144000
6000
z użyciem najstarszej technologii, czyli ręcznie przycinanym gontem.
19:26
One quarterjedna czwarta of a millionmilion of them appliedstosowany by handdłoń as the finalfinał finishkoniec.
294
1150000
7000
250 tysięcy pojedynczych deseczek przybitych ręcznie jako ostateczne wykończenie.
19:33
And again, the way in whichktóry that worksPrace as a buildingbudynek,
295
1157000
4000
Zwraca uwagę sposób, w jaki to współgra jako budynek,
19:37
for those of us who can enjoycieszyć się the spacesspacje,
296
1161000
4000
dla tych z nas, którzy potrafią cieszyć się przestrzenią,
19:41
to liverelacja na żywo and visitodwiedzić there.
297
1165000
3000
aby tam zamieszkać lub odwiedzić to miejsce.
19:44
If I madezrobiony the leapskok into these newNowy technologiestechnologie,
298
1168000
4000
Skoro zrobiłem przeskok do nowych technologii,
19:48
then how did we -- what happenedstało się before that?
299
1172000
3000
należy wrócić do tego, co wydarzyło się wcześniej.
19:51
I mean, you know, what was life like before the mobilemobilny phonetelefon,
300
1175000
6000
Mam na myśli to, jak się żyło bez telefonów komórkowych,
19:57
the things that you take for grantedZgoda?
301
1181000
3000
bez rzeczy uważanych dziś za oczywiste.
20:00
Well, obviouslyoczywiście the buildingbudynek still happenedstało się.
302
1184000
2000
Oczywiście budynki były wtedy stawiane.
20:02
I mean, this is a glimpsedojrzeć of the interiorwnętrze of our HongHong KongKong bankBank of 1979,
303
1186000
8000
Tutaj widzimy wnętrze naszego banku w Hong Kongu, budynek zaprojektowany w 1979,
20:10
whichktóry openedotwierany in 1985, with the abilityzdolność to be ablezdolny to reflectodzwierciedlić sunlightświatło słoneczne
304
1194000
5000
otwarty w 1985, który miał zdolność przenoszenia światła słonecznego
20:15
deepgłęboki into the heartserce of this spaceprzestrzeń here.
305
1199000
3000
głęboko do swego wnętrza.
20:18
And in the absencebrak of computerskomputery, you have to physicallyfizycznie modelModel.
306
1202000
4000
Przy braku komputerów, musisz tworzyć realne modele.
20:22
So for exampleprzykład, we would put modelsmodele underpod an artificialsztuczny skyniebo.
307
1206000
7000
Dla przykładu, stawialiśmy modele pod sztucznym niebem.
20:29
For windwiatr tunnelstunele, we would literallydosłownie put them
308
1213000
2000
Dla testów w tunelach aerodynamicznych, dosłownie stawialismy modele
20:31
in a windwiatr tunneltunel and blastpodmuch airpowietrze,
309
1215000
3000
wewnątrz tunelu i uderzaliśmy w nie strumieniem powietrza,
20:34
and the manywiele kilometerskilometrów of cablekabel and so on.
310
1218000
4000
używaliśmy kilometrów kabli itd.
20:38
And the turningobrócenie pointpunkt was probablyprawdopodobnie, in our termswarunki,
311
1222000
4000
I punktem zwrotnym, w naszym rozumieniu,
20:42
when we had the first computerkomputer.
312
1226000
4000
było posiadanie pierwszego komputera.
20:46
And that was at the time that we soughtposzukiwany
313
1230000
4000
W tamtym czasie poszukiwaliśmy sposobu
20:50
to redesignprzeprojektowanie, reinventWymyślaj the airportLotnisko.
314
1234000
4000
na przeprojektowanie lotniska.
20:54
This is TerminalTerminal FourCztery at HeathrowHeathrow, typicaltypowy of any terminalTerminal --
315
1238000
5000
Tutaj widzimy Terminal Czwarty lotniska Heathrow, typowy budynek --
20:59
bigduży, heavyciężki roofdach, blockingBlokowanie out the sunlightświatło słoneczne,
316
1243000
2000
wielki, ciężki dach blokujący światło słoneczne,
21:01
lots of machinerymaszyneria, bigduży pipeskobza, whirringszum machinerymaszyneria.
317
1245000
5000
mnóstwo maszyn, wielkie rury, szum.
21:06
And StanstedStansted, the greenZielony alternativealternatywny,
318
1250000
5000
Dla odmiany Stansted - zielona alternatywa,
21:11
whichktóry usesużywa naturalnaturalny lightlekki, is a friendlyprzyjazny placemiejsce:
319
1255000
2000
budynek korzystający ze światła słonecznego, to przyjazna przestrzeń,
21:13
you know where you are, you can relateodnosić się to the outsidena zewnątrz.
320
1257000
4000
wiesz, gdzie jesteś, możesz się odnieść do świata zewnętrznego.
21:17
And for a largeduży partczęść of its cyclecykl, not needingpotrzebujący electricelektryczny lightlekki --
321
1261000
4000
W dużej mierze chodzi tu o brak zapotrzebowania na sztuczne światło,
21:21
electricelektryczny lightlekki, whichktóry in turnskręcać createstworzy more heatciepło,
322
1265000
3000
które w rezultacie produkuje ciepło,
21:24
whichktóry createstworzy more coolingchłodzenie loadsmasa and so on.
323
1268000
2000
które zwieksza zapotrzebowanie na chłodzenie i tak dalej.
21:26
And at that particularszczególny pointpunkt in time,
324
1270000
3000
W tym czasie
21:29
this was one of the fewkilka solitarysamotny computerskomputery.
325
1273000
4000
był to jeden z niewielu komputerów.
21:33
And that's a little imageobraz of the treedrzewo of StanstedStansted.
326
1277000
6000
Tutaj widzimy obrazek drzewa Stansted.
21:39
Not going back very fardaleko in time, 1990,
327
1283000
3000
Nie cofając się zbytnio w czasie do roku 1990,
21:42
that's our officegabinet.
328
1286000
3000
oto nasze biuro.
21:45
And if you lookedspojrzał very closelydokładnie, you'dty byś see
329
1289000
3000
Jesli przyjrzycie się uważnie to zauważycie,
21:48
that people were drawingrysunek with pencilsołówki,
330
1292000
2000
że ludzie na tym zdjęciu rysują ołówkami,
21:50
and they were pushingpchanie, you know, bigduży rulersmiarki and trianglesTrójkąty.
331
1294000
4000
używając wielkich linijek i katomierzy.
21:54
It's not that long agotemu, 17 yearslat, and here we are now.
332
1298000
4000
Nie jest to aż tak dawno, raptem 17 lat, a tu jesteśmy teraz.
21:58
I mean, majorpoważny transformationtransformacja.
333
1302000
2000
Wielka odmiana.
22:01
Going back in time, there was a ladydama callednazywa ValerieValerie LarkinLarkin,
334
1305000
4000
Cofając się w czasie, mieliśmy pracownicę Valerie Larkin,
22:05
and in 1987, she had all our informationInformacja on one diskdysk.
335
1309000
7000
która w roku 1987 miała wszystkie nasze dane na jednym dysku.
22:12
Now, everykażdy weektydzień, we have the equivalentrównowartość of 84 millionmilion disksdyski,
336
1316000
9000
Obecnie, każdego tygodnia, tworzymy dane odpowiadające 84 milionom dysków,
22:21
whichktóry recordrekord our archivalarchiwalne informationInformacja
337
1325000
3000
które zawierają informacje archiwalne
22:24
on pastprzeszłość, currentobecny and futureprzyszłość projectsprojektowanie.
338
1328000
3000
o ukończonych, obecnych i przyszłych projektach.
22:27
That reachessięga 21 kilometerskilometrów into the skyniebo.
339
1331000
4000
Ta wieża dysków sięgałaby 21 kilometrów
22:31
This is the viewwidok you would get, if you lookedspojrzał down on that.
340
1335000
3000
Oto widok, który widzielibyśmy z jej szczytu.
22:34
But meanwhileW międzyczasie, as you know,
341
1338000
2000
W międzyczasie, jak wiecie,
22:36
wonderfulwspaniale protagonistsbohaterami like AlAl GoreGore
342
1340000
4000
wspaniali protagoniści w rodzaju Al'a Gore'a
22:40
are notingzauważając the inexorablenieubłagany risewzrost in temperaturetemperatura,
343
1344000
6000
zauważają nieubłagany wzrost temperatury,
22:46
setzestaw in the contextkontekst of that,
344
1350000
3000
w tym kontekście,
22:49
interestinglyco ciekawe, those buildingsBudynki whichktóry are celebratoryuroczysty
345
1353000
2000
co ciekawe, budynki mające status niemal celebrytów
22:51
and very, very relevantistotnych to this placemiejsce.
346
1355000
4000
stają się bardzo stosowne do tego miejsca.
22:55
Our ReichstagReichstag projectprojekt,
347
1359000
2000
Nasz projekt Reichstagu,
22:58
whichktóry has a very familiarznajomy agendaprogram, I'm sure,
348
1362000
4000
posiada bardzo znajomy program
23:02
as a publicpubliczny placemiejsce where we soughtposzukiwany to, in a way,
349
1366000
6000
jako miejsce publiczne. W tym przypadku szukaliśmy
23:08
throughprzez a processproces of advocacyrzecznictwo,
350
1372000
3000
sposobu na
23:11
reinterpretreinterpretacji the relationshipzwiązek betweenpomiędzy societyspołeczeństwo and politicianspolitycy,
351
1375000
5000
reinterpretację związku między społeczeństwem a politykami,
23:16
publicpubliczny spaceprzestrzeń. And maybe its hiddenukryty agendaprogram, an energyenergia manifestomanifest --
352
1380000
5000
przestrzenią publiczną. I pewnie też chodzi o ukryty program, manifest energetyczny --
23:21
something that would be freewolny, completelycałkowicie freewolny
353
1385000
3000
coś, co bedzie całkowicie wolne
23:24
of fuelpaliwo as we know it.
354
1388000
3000
od paliwa jako takiego.
23:27
So it would be totallycałkowicie renewableodnawialny.
355
1391000
2000
Zatem będzie całkowicie odnawialne.
23:29
And again, the humanistichumanistyczna sketchnaszkicować, the translationtłumaczenie into the publicpubliczny spaceprzestrzeń,
356
1393000
5000
I ponownie - szkic oraz tłumaczenie na przestrzeń publiczną,
23:34
but this very, very much a partczęść of the ecologyekologia.
357
1398000
3000
ale w tym przypadku z naciskiem na ekologię.
23:37
But here, not havingmający to modelModel it for realreal.
358
1401000
4000
I bez potrzeby tworzenia rzeczywistych modeli.
23:41
ObviouslyOczywiście the windwiatr tunneltunel had a placemiejsce,
359
1405000
3000
Oczywiście musiał być tunel aerodynamiczny,
23:44
but the abilityzdolność now with the computerkomputer
360
1408000
2000
ale tym razem stworzony komputerowo
23:46
to explorebadać, to planplan, to see how that would work
361
1410000
4000
aby badać, planować, sprawdzać jak to będzie się sprawdzać
23:50
in termswarunki of the forcessiły of natureNatura:
362
1414000
2000
w odniesieniu do sił natury:
23:52
naturalnaturalny ventilationWentylacja, to be ablezdolny to modelModel the chamberizba belowponiżej,
363
1416000
4000
naturalna wentylacja, możliwość modelowanie dolnej komory,
23:56
and to look at biomassbiomasa.
364
1420000
3000
odniesienie do biomasy.
23:59
A combinationpołączenie of biomassbiomasa, aquiferswarstwy wodonośne, burningpalenie vegetablewarzywo oilolej --
365
1423000
7000
Kombinacja biomasy, poziomów wodonośnych, spalania oleju roślinnego --
24:06
a processproces that, quitecałkiem interestinglyco ciekawe, was developedrozwinięty
366
1430000
4000
co ciekawe proces ten był rozwinięty
24:10
in EasternWschodniej GermanyNiemcy, at the time of its
367
1434000
4000
we Wschodnich Niemczech, w czasie ich
24:14
dependencezależność on the SovietRadziecki BlocBloc.
368
1438000
2000
zależności od ZSRR.
24:16
So really, retranslatingretranslating that technologytechnologia and developingrozwijanie something
369
1440000
4000
Tak więc przetworzenie tej technologii i stworzenie czegoś,
24:20
whichktóry was so cleanczysty, it was virtuallywirtualnie pollution-freewolne od zanieczyszczeń.
370
1444000
4000
co było tak czyste, praktycznie nie produkujące zanieczyszczeń.
24:24
You can measurezmierzyć it again.
371
1448000
1000
Jest to oczywiście mierzalne
24:25
You can compareporównać how that buildingbudynek, in termswarunki of its emissionemisji
372
1449000
4000
Możemy porównać jak się sprawuje ten budynek
24:29
in tonsmnóstwo of carbonwęgiel dioxidedwutlenek perza yearrok --
373
1453000
2000
jeśli chodzi o emisję, w tonach dwutlenku węgla na rok.
24:31
at the time that we tookwziął that projectprojekt, over 7,000 tonsmnóstwo --
374
1455000
4000
Na początku projektu było to ponad 7000 ton
24:35
what it would have been with naturalnaturalny gasgaz
375
1459000
1000
pochodzące ze spalania gazu
24:36
and finallywreszcie, with the vegetablewarzywo oilolej, 450 tonsmnóstwo.
376
1460000
3000
a przy użyciu oleju roślinnego emisja spadła do 450 ton.
24:39
I mean, a 94 percentprocent reductionzmniejszenie -- virtuallywirtualnie cleanczysty.
377
1463000
3000
Czyli redukcja rzędu 94% - praktycznie czysta technologia.
24:42
We can see the samepodobnie processesprocesy at work
378
1466000
2000
Możemy zauważyć ten sam proces
24:44
in termswarunki of the CommerceHandlu BankBank --
379
1468000
2000
w przypadku Commerce Bank --
24:46
its dependencezależność on naturalnaturalny ventilationWentylacja,
380
1470000
2000
wykorzystanie naturalnej wentylacji,
24:48
the way that you can modelModel those gardensogrody,
381
1472000
2000
sposób w jaki można przekształcać te ogrody,
24:50
the way they spiralspirala around.
382
1474000
2000
sposób w jaki otaczają one ten budynek.
24:52
But again, very much about the lifestylestyl życia, the qualityjakość --
383
1476000
4000
Ale chodzi tu też o styl życia, jego jakość,
24:56
something that would be more enjoyableprzyjemny as a placemiejsce to work.
384
1480000
4000
o stworzenie bardziej przyjaznego miejsca pracy.
25:00
And again, we can measurezmierzyć the reductionzmniejszenie
385
1484000
2000
I znowu możemy zmierzyć redukcję
25:02
in termswarunki of energyenergia consumptionkonsumpcja.
386
1486000
4000
zużycia energii.
25:06
There is an evolutionewolucja here betweenpomiędzy the projectsprojektowanie,
387
1490000
2000
Jest tu pewna ewolucja między tymi projektami,
25:08
and SwissSzwajcarski ReRe again developsrozwija się that a little bitkawałek furtherdalej --
388
1492000
5000
budynek Swiss Re rozwija to zagadnienie nieco bardziej,
25:13
the projectprojekt in the cityMiasto in LondonLondyn.
389
1497000
2000
jest to projekt zrealizowany w Londynie.
25:15
And this sequencesekwencja showsprzedstawia the buildupnarastanie of that modelModel.
390
1499000
4000
Ta sekwencja pokazuje poszczególne stadia modelowania.
25:19
But what it showsprzedstawia first, whichktóry I think is quitecałkiem interestingciekawy,
391
1503000
3000
Ale co jest najbardziej interesujące,
25:22
is that here you see the circleokrąg, you see the publicpubliczny spaceprzestrzeń around it.
392
1506000
5000
możemy zobaczyć tutaj punkt i otaczającą go przestrzeń publiczną.
25:27
What are the other wayssposoby of puttingwprowadzenie
393
1511000
2000
Jak można umiejscowić
25:29
the samepodobnie amountilość of spaceprzestrzeń on the siteteren?
394
1513000
3000
tą samą objętość w danym miejscu?
25:32
If, for exampleprzykład, you seekszukać to do a buildingbudynek
395
1516000
4000
Jeśli na przykład chcemy stworzyć budynek,
25:36
whichktóry goesidzie right to the edgekrawędź of the pavementBruk,
396
1520000
5000
który graniczy bezpośrednio z chodnikiem,
25:41
it's the samepodobnie amountilość of spaceprzestrzeń.
397
1525000
3000
otrzymujemy tą samą objętość.
25:44
And finallywreszcie, you profileprofil użytkownika this, you cutciąć groovesrowki into it.
398
1528000
5000
Możemy ten model wyprofilować, dodać żłobienia,
25:49
The groovesrowki becomestają się the kinduprzejmy of greenZielony lungspłuca
399
1533000
3000
które stają się zielonymi płucami budynku,
25:52
whichktóry give viewswidoki, whichktóry give lightlekki, ventilationWentylacja,
400
1536000
4000
który zyskuje wizualnie, otrzymuje więcej światła, lepszą wentylację,
25:56
make the buildingbudynek fresherświeższe.
401
1540000
2000
budynek zyskuje na świeżości.
25:58
And you enclosenależy ująć that with something that alsorównież
402
1542000
3000
Można to następnie objąć czymś
26:01
is centralcentralny to its appearancewygląd,
403
1545000
3000
bardzo charakterystycznym,
26:04
whichktóry is a meshsiatka of triangulatedTriangulated structuresStruktury --
404
1548000
4000
czyli siatką stworzoną z trójkątów,
26:08
again, in a long connectionpołączenie evocativesugestywny of
405
1552000
3000
co daje pewne odniesienie
26:11
some of those worksPrace of BuckminsterBuckminster FullerFuller,
406
1555000
3000
do niektórych prac Buckminster'a Fuller'a,
26:14
and the way in whichktóry triangulationtriangulacji can increasezwiększać performancewydajność
407
1558000
4000
chodzi tu o sposób w jaki użycie trójkątnych struktur zwiększa wydajność
26:18
and alsorównież give that buildingbudynek its sensesens of identitytożsamość.
408
1562000
5000
i nadaje budynkowi tożsamość.
26:23
And here, if we look at a detailSzczegół of the way
409
1567000
3000
Tutaj możemy przyjrzeć się
26:26
that the buildingbudynek opensotwiera się up and breathesoddycha into those atriaAtria,
410
1570000
3000
w jaki sposób budynek otwiera się i oddycha poprzez te przedsionki,
26:29
the way in whichktóry now, with a computerkomputer, we can modelModel the forcessiły,
411
1573000
5000
możemy obecnie komputerowo modelować związane z tym siły,
26:34
we can see the highwysoki pressurenacisk, the lowNiska pressurenacisk,
412
1578000
3000
widzimy tutaj różnicę ciśnień,
26:37
the way in whichktóry the buildingbudynek behaveszachowuje się ratherraczej like an aircraftsamolot wingskrzydło.
413
1581000
4000
co sprawia, że budynek zachowuje się jak skrzydło samolotu.
26:41
So it alsorównież has the abilityzdolność, all the time,
414
1585000
3000
Dzięki temu budynek ma zdolność,
26:44
regardlessbez względu of the directionkierunek of the windwiatr,
415
1588000
2000
niezależnie od kierunku wiatru,
26:46
to be ablezdolny to make the buildingbudynek freshświeży and efficientwydajny.
416
1590000
5000
zachowywać świeżość i wydajność.
26:51
And unlikew odróżnieniu conventionalstandardowy buildingsBudynki,
417
1595000
3000
W odróżnieniu od konwencjonalnych budynków
26:54
the topTop of the buildingbudynek is celebratoryuroczysty.
418
1598000
2000
szczyt tej budowli jest "uroczysty".
26:56
It's a viewingoglądanie placemiejsce for people, not machinerymaszyneria.
419
1600000
3000
Znajduje się tam taras widokowy, nie wypełnia go maszyneria.
26:59
And the basebaza of the buildingbudynek is again about publicpubliczny spaceprzestrzeń.
420
1603000
4000
Parter tego budynku również przeznaczony jest do użytku publicznego.
27:03
ComparingPorównanie it with a typicaltypowy buildingbudynek,
421
1607000
2000
W porównaniu ze zwykłymi budynkami,
27:05
what happensdzieje się if we seekszukać to use suchtaki designprojekt strategiesstrategie
422
1609000
5000
co się dzieje kiedy stosujemy tego typu strategie projektowe
27:10
in termswarunki of really large-scalena dużą skalę thinkingmyślący?
423
1614000
4000
na naprawdę dużą skalę?
27:14
And I'm just going to give two imagesobrazy
424
1618000
2000
Pokażę jedynie dwa obrazy
27:16
out of a kinduprzejmy of companyfirma researchBadania projectprojekt.
425
1620000
6000
ilustrujące prowadzony przez naszą firmę projekt badawczy.
27:22
It's been well knownznany that the DeadMartwe SeaMorze is dyingumierający.
426
1626000
6000
Wiadomo od dawna, że Morze Martwe umiera.
27:28
The levelpoziom is droppingupuszczanie, ratherraczej like the AralAral SeaMorze.
427
1632000
4000
Poziom wody opada, tak jak w przypadku Morza Aralskiego.
27:32
And the DeadMartwe SeaMorze is obviouslyoczywiście much lowerniższy
428
1636000
4000
Natomiast Morze Martwe jest położone znacznie niżej
27:36
than the oceansoceany and seasmorza around it.
429
1640000
4000
niż oceany i morza wokół niego.
27:40
So there has been a projectprojekt whichktóry rescuesratunki the DeadMartwe SeaMorze
430
1644000
4000
Powstał zatem projekt ratunkowy dla Morza Martwego
27:44
by creatingtworzenie a pipelinerurociąg, a piperura,
431
1648000
4000
polegający na ułożeniu rurociągu
27:48
sometimesczasami abovepowyżej the surfacepowierzchnia, sometimesczasami buriedpochowany,
432
1652000
3000
położonego momentami na powierzchni, czasem zakopanego,
27:51
that will redressdochodzenia roszczeń that, and will feedkarmić from the GulfZatoka of AqabaAqaba
433
1655000
6000
który wyrównałby straty przez dostarczanie wody z Zatoki Aqaba
27:57
into the DeadMartwe SeaMorze.
434
1661000
2000
do Morza Martwego.
27:59
And our translationtłumaczenie of that,
435
1663000
1000
Nasze rozumienie tego tematu,
28:00
usingza pomocą a lot of the thinkingmyślący builtwybudowany up over the 40 yearslat, is to say,
436
1664000
5000
odnoszące się do ponad 40-letniego doświadczenia, spowodowało,
28:05
what if that, insteadzamiast of beingistota just a piperura,
437
1669000
3000
że odeszliśmy od pomysłu budowy zwykłej rury
28:08
what if it is a lifelineLinia życia?
438
1672000
2000
na rzecz budowy linii życia.
28:10
What if it is the equivalentrównowartość, dependingw zależności on where you are,
439
1674000
4000
Chodziło o stworzenie odpowiednika, w zależności od punktu widzenia,
28:14
of the GrandGrand CanalKanał,
440
1678000
2000
Wielkiego Kanału,
28:16
in termswarunki of touriststurystów, habitationmieszkanie, desalinationodsalania, agriculturerolnictwo?
441
1680000
5000
poprawiającego turystykę, warunki siedliskowe, odsalanie, rolnictwo.
28:21
In other wordssłowa, waterwoda is the lifebloodsiłą napędową.
442
1685000
2000
Innymi słowy, woda stanowi siłę napędową.
28:23
And if you just go back to the previouspoprzedni imageobraz,
443
1687000
3000
Wracając na chwilę do poprzedniego obrazu,
28:26
and you look at this areapowierzchnia of volatilityzmienność and hostilitywrogość,
444
1690000
4000
możemy zobaczyć obszar zmienny i wrogi,
28:30
that a unifyingUnifying designprojekt ideapomysł as a humanitarianhumanitarny gesturegest
445
1694000
6000
w którym - za pomocą calościowego projektu -
28:36
could have the affectoddziaływać of bringingprzynoszący all those warringwalczących factionsfrakcje togetherRazem
446
1700000
4000
wszystkie te zwaśnione elementy mogą być złączone
28:40
in a unitedzjednoczony causeprzyczyna, in termswarunki of something that would be
447
1704000
4000
tworząc wspólnie coś
28:44
genuinelyprawdziwie greenZielony and productiveproduktywny in the widestnajszerszy sensesens.
448
1708000
6000
prawdziwie zielonego i wydajnego w najszerszym rozumieniu.
28:50
InfrastructureInfrastruktury at that largeduży scaleskala is alsorównież
449
1714000
2000
Infrastruktura na tak dużą skalę jest też
28:52
inseparablenierozłączni from communicationkomunikacja.
450
1716000
5000
nierozłączne z komunikacją.
28:57
And whetherczy that communicationkomunikacja is the virtualwirtualny worldświat
451
1721000
3000
I niezależnie czy chodzi o komunikację wirtualną
29:00
or it is the physicalfizyczny worldświat,
452
1724000
1000
czy też realną,
29:01
then it's absolutelyabsolutnie centralcentralny to societyspołeczeństwo.
453
1725000
3000
jest ona absolutnie centralnym zagadnieniem dla społeczeństwa.
29:04
And how do we make more legibleczytelne in this growingrozwój worldświat,
454
1728000
5000
To, w jaki sposób czynimy ten rozwijający się świat bardziej czytelnym,
29:09
especiallyszczególnie in some of the placesmiejsca that I'm talkingmówić about --
455
1733000
4000
szczególnie w miejscach, o których opowiadam,
29:13
ChinaChiny, for exampleprzykład, whichktóry in the nextNastępny tendziesięć yearslat
456
1737000
2000
na przykład Chiny, które w ciągu najbliższych 10-ciu lat
29:15
will createStwórz 400 newNowy airportslotniska.
457
1739000
4000
stworzą 400 nowych lotnisk.
29:19
Now what formformularz do they take?
458
1743000
2000
Jaki kształt one przybiorą?
29:21
How do you make them more friendlyprzyjazny at that scaleskala?
459
1745000
3000
Jak możemy uczynić je bardziej przyjaznymi, przy tej skali?
29:24
HongHong KongKong I referodnosić się to as a kinduprzejmy of analoganalog experiencedoświadczenie in a digitalcyfrowy agewiek,
460
1748000
7000
Odnoszę się do Hong Kongu jako do analogowego przykładu w wieku cyfrowym,
29:31
because you always have a pointpunkt of referenceodniesienie.
461
1755000
2000
ponieważ zawsze istnieje pewien punkt odniesienia.
29:33
So what happensdzieje się when we take that and you expandrozszerzać that furtherdalej
462
1757000
6000
Zatem co się stanie, kiedy weżmiemy ten przykład i go rozwiniemy
29:39
into the ChineseChiński societyspołeczeństwo?
463
1763000
4000
w społeczeństwie chińskim?
29:43
And what is interestingciekawy is that that producesprodukuje in a way
464
1767000
4000
Co jest ciekawe to fakt, że stworzony będzie
29:47
perhapsmoże the ultimateostateczny mega-buildingMega budynek.
465
1771000
2000
rodzaj pewnego mega-budynku.
29:49
It is physicallyfizycznie the largestNajwiększa projectprojekt on the planetplaneta at the momentza chwilę.
466
1773000
4000
To jest w chwili obecnej największy projekt na Ziemi.
29:53
250 -- excusepretekst me, 50,000 people workingpracujący 24 hoursgodziny, sevensiedem daysdni.
467
1777000
6000
250... przepraszam, 50.000 ludzi pracujących 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.
29:59
LargerWiększe by 17 percentprocent than everykażdy terminalTerminal put togetherRazem
468
1783000
4000
Większy o 17% od każdego zbudowanego terminala na Heathrow
30:03
at HeathrowHeathrow -- builtwybudowany -- plusplus the newNowy, un-builtun-zbudowany TerminalTerminal FivePięć.
469
1787000
5000
łącznie z jeszcze nie wybudowanym Terminalem Piątym.
30:08
And the challengewyzwanie here is a buildingbudynek that will be greenZielony,
470
1792000
4000
Wyzwaniem w tym przypadku jest stworzenie budynku przyjaznego środowisku,
30:12
that is compactkompaktowy despitepomimo its sizerozmiar
471
1796000
3000
kompaktowego pomimo swego rozmiaru,
30:15
and is about the humanczłowiek experiencedoświadczenie of travelpodróżować,
472
1799000
5000
a także odnoszącego się do doświadczenia podróży,
30:20
is about friendlyprzyjazny, is comingprzyjście back to that startingstartowy pointpunkt,
473
1804000
5000
przyjaznego, nawiązującego do naszego punktu wyjścia,
30:25
is very, very much about the lifestylestyl życia.
474
1809000
2000
dotyczącego w bardzo dużym stopniu stylu życia.
30:27
And perhapsmoże these, in the endkoniec, as celebratoryuroczysty spacesspacje.
475
1811000
6000
I może w końcu, będą to miejsca uroczyste.
30:33
As HubertHubert was talkingmówić over lunchlunch,
476
1817000
2000
Tak jak Hubert mówił w czasie lunchu,
30:35
as we sortsortować of engagedzaręczony in conversationrozmowa,
477
1819000
2000
kiedy wdaliśmy się w rozmowę,
30:37
talkedrozmawialiśmy about this, talkedrozmawialiśmy about citiesmiasta.
478
1821000
2000
mówił on o miastach.
30:39
HubertHubert was sayingpowiedzenie, absolutelyabsolutnie correctlyprawidłowo, "These are the newNowy cathedralskatedry."
479
1823000
5000
Hubert twierdził, całkowicie słusznie - "To są nowe katedry."
30:44
And in a way, one aspectaspekt of this conversationrozmowa
480
1828000
4000
Jeden z aspektów tej dyskusji
30:48
was triggeredwywołany on NewNowy Year'sRok EveEwa,
481
1832000
4000
był wywołany w wieczór sylwestrowy,
30:52
when I was talkingmówić about the OlympicOlimpijski agendaprogram in ChinaChiny
482
1836000
8000
kiedy mówiłem o programie olimpijskim Chin
31:00
in termswarunki of its greenZielony ambitionsambicje and aspirationsaspiracje.
483
1844000
5000
w odniesieniu do ambicji i aspiracji środowiskowych.
31:05
And I was voicingwyrażanie the thought that --
484
1849000
2000
I wyrażałem myśl,
31:07
it just crossedskrzyżowany my mindumysł that NewNowy Year'sRok EveEwa,
485
1851000
2000
która właśnie przyszła mi do głowy tamtego wieczora,
31:09
a sortsortować of symbolicsymboliczne turningobrócenie pointpunkt as we moveruszaj się from 2006 to 2007 --
486
1853000
6000
pewien symboliczny punkt zwrotny przy przejściu z roku 2006 do 2007,
31:15
that maybe, you know, the futureprzyszłość was
487
1859000
2000
że może przyszłość należy do tego
31:17
the mostwiększość powerfulpotężny, innovativeinnowacyjne sortsortować of nationnaród.
488
1861000
4000
najsilniejszego i najbardziej innowacyjnego narodu.
31:21
The way in whichktóry somebodyktoś like KennedyKennedy inspirationallyInspirationally could say,
489
1865000
3000
Ktoś pokroju Kennedy'ego mógłby powiedzieć
31:24
"We put a man on the moonksiężyc."
490
1868000
1000
"Umieściliśmy człowieka na księżycu."
31:25
You know, who is going to say
491
1869000
2000
Chodzi o możliwość powiedzenia,
31:27
that we crackedpęknięty this thing of the dependencezależność on fossilskamieniałość fuelspaliwa,
492
1871000
5000
że przełamaliśmy naszą zależność od paliw kopalnych,
31:32
with all that beingistota heldtrzymany to ransomokup by rogueRogue regimesreżimy, and so on.
493
1876000
4000
nad którymi trzymają kontrolę nieuczciwe reżimy.
31:36
And that's a concerteduzgodnionych platformPlatforma.
494
1880000
2000
I jest to wspólna platforma.
31:38
It's more than one deviceurządzenie, you know, it's renewableodnawialny.
495
1882000
3000
Tu nie chodzi o jednostkowe rozwiązania, chodzi o odnawialność.
31:41
And I voiceddźwięczne the thought that maybe at the turnskręcać of the yearrok,
496
1885000
4000
Wyraziłem tutaj myśl, która przyszła do mnie tamtego wieczora sylwestrowego,
31:45
I thought that the inspirationInspiracja was more likelyprawdopodobne
497
1889000
2000
kiedy dotarło do mnie, że inspiracją może pochodzić
31:47
to come from those other, largerwiększy countrieskraje out there --
498
1891000
2000
z innych, wiekszych krajów --
31:49
the ChinasPorcelana, the IndiasIndias, the Asian-PacificAzji i Pacyfiku tigersTygrysy.
499
1893000
4000
Chin, Indii, tygrysów Azji i Pacyfiku.
31:53
Thank you very much.
500
1897000
2000
Dziękuję bardzo.
31:55
(ApplauseAplauz)
501
1899000
1000
(Oklaski)
Translated by Lukasz Kowalczyk
Reviewed by Marek Kasiak

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Norman Foster - Architect
Sir Norman Foster, winner of the 1999 Pritzker Prize, is perhaps the leading urban stylist of our age. His elegant, efficient buildings grace cities around the globe.

Why you should listen

From museums and banks to airports and bridges, from apartment buildings to the Reichstag, in the past 35 years Norman Foster's beautiful and efficient designs have dramatically changed the character of cities (think of the London Gherkin) and landscapes (the Viaduc de Millau) around the world.

A common philosophy connects all of them, starting with social responsiveness and the use of natural resources (ventilation, light). Some of Foster's work has sparked controversy (such as his pyramid in Astana, Kazakhstan), but he has never ignored a chance to rewrite the rules of architecture, be it by tackling audaciously huge construction projects or by designing wind turbines and partly-solar-powered electric buses.

More profile about the speaker
Norman Foster | Speaker | TED.com