ABOUT THE SPEAKER
Anas Aremeyaw Anas - Undercover journalist
Anas Aremeyaw Anas is a Ghanaian undercover journalist and private eye who gathers hard evidence of crime and corruption, putting the perpetrators behind bars.

Why you should listen

Working in Ghana and across the African continent, Anas Aremeyaw Anas is an undercover journalist and private eye. In disguise, he finds his way into asylums, brothels and villages, where he methodically gathers evidence for hard-hitting stories -- then presents the evidence to authorities to see criminals prosecuted.

His work on human trafficking won him the US State Department Hero Award in 2008. In President Barack Obama's 2009 policy address in Ghana, he singled out Anas and commended him as "a courageous journalist who risked his life to report the truth.” His investigation in “Mad House” of a Ghanaian psychiatric ward led to a widespread awareness of mental health issues in Ghana and the passage of the 2012 Ghana Mental Health Act. His exposé of a trafficking ring in “Chinese Sex Mafia” led to three human traffickers receiving a 41-year jail sentence, while "Spell of the Albino," produced as part of Al-Jazeera's Africa Investigates series, led to widespread awareness of a sinister trade in body parts. “Enemies of the Nation,” which uncovered corruption at Ghana’s Tema Harbor, led to the recovery of $200 million in state funds.

Anas was honored as one of Foreign Policy's 2015 Global Thinkers.

More profile about the speaker
Anas Aremeyaw Anas | Speaker | TED.com
TED2013

Anas Aremeyaw Anas: How I named, shamed and jailed

Anas Aremeyaw Anas: Jak znajdowałem ludzi, dowody ich przestępstw i osadzałem ich w więzieniu

Filmed:
1,503,386 views

Dziennikarz Anas Aremeyaw Anas ujawnił wiele informacji na temat korupcji i przestępczości zorganizowanej w Ghanie – nigdy nie ujawniając swojej tożsamości. W tej prelekcji (podczas której zasłania twarz) Anas pokazuje przerażające materiały z niektórych śledztw i pokazuje, jak wazne jest stawianie czola niesprawiedliwości.
- Undercover journalist
Anas Aremeyaw Anas is a Ghanaian undercover journalist and private eye who gathers hard evidence of crime and corruption, putting the perpetrators behind bars. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
I am sorry I cannotnie może showpokazać you my facetwarz,
0
1122
3997
Nie mogę pokazać wam twarzy
00:17
because if I do, the badzły guys will come for me.
1
5119
5086
albo przyjdą po mnie źli ludzie.
00:22
My journeypodróż startedRozpoczęty 14 yearslat agotemu.
2
10205
4088
Moja podróż rozpoczęła się 14 lat temu.
00:26
I was a youngmłody reporterreporter. I had just come out of collegeSzkoła Wyższa.
3
14293
4412
Byłem młodym reporterem,
prosto po studiach
00:30
Then I got a scoopMiarka.
4
18705
2702
i dostałem "gorący temat".
00:33
The scoopMiarka was quitecałkiem a very simpleprosty storyfabuła.
5
21407
3419
To była dość prosta historia
00:36
PolicePolicja officersoficerowie were takingnabierający bribesłapówki
6
24826
2604
o policjantach biorących łapówki
00:39
from hawkersstraganiarzy who were hawkinghawking on the streetsulice.
7
27430
3536
od handlarzy ulicznych.
00:42
As a youngmłody reporterreporter, I thought that I should do it
8
30966
2802
Jako młody reporter myślałem,
00:45
in a differentróżne way, so that it has a maximummaksymalny impactwpływ,
9
33768
4169
żeby muszę uzyskać maksymalny rozgłos,
00:49
sinceod everybodywszyscy knewwiedziałem that it was happeningwydarzenie,
10
37937
1888
bo o łapówkach wszyscy wiedzieli,
00:51
and yetjeszcze there was nothing that was keepingkonserwacja it out of the systemsystem.
11
39825
3569
a nic nie było ich w stanie wykorzenić.
00:55
So I decidedzdecydowany to go there
12
43394
2235
Postanowiłem udawać handlarza.
00:57
and actdziałać as a sellerSprzedawca.
13
45629
3965
Postanowiłem udawać handlarza.
01:01
As partczęść of sellingsprzedawanie, I was ablezdolny to documentdokument
14
49594
3253
Handlując byłem w stanie zebrać
01:04
the hardciężko corerdzeń evidencedowód.
15
52847
2792
niezbite dowody.
01:07
The impactwpływ was great.
16
55639
2522
Rozgłos był ogromny.
01:10
It was fantasticfantastyczny.
17
58161
2561
To było fantastyczne.
01:12
This was what manywiele call immersionzanurzenie journalismdziennikarstwo,
18
60722
3730
Nazywają to dziennikarstwem uczestniczącym
01:16
or undercoverUndercover journalismdziennikarstwo.
19
64452
2569
lub dziennikarstwem śledczym.
01:19
I am an undercoverUndercover journalistdziennikarz.
20
67021
4248
Jestem dziennikarzem śledczym.
01:23
My journalismdziennikarstwo is hingedna zawiasach on threetrzy basicpodstawowy principleszasady:
21
71269
4721
Moje dziennikarstwo opiera się
na 3 podstawowych zasadach:
01:27
namingNazewnictwo, shamingzawstydzanie and jailinguwięzienie.
22
75990
4800
pozyskanie nazwisk, dowodów
i osadzanie w wiezieniu.
01:32
JournalismDziennikarstwo is about resultswyniki.
23
80790
1870
W dziennikarstwie chodzi o wyniki,
01:34
It's about affectingwpływający your communityspołeczność or your societyspołeczeństwo
24
82660
3739
o wpływanie na społeczności
czy społeczeństwo
01:38
in the mostwiększość progressiveprogresywny way.
25
86399
2637
w najbardziej progresywny sposób.
01:41
I have workedpracował on this for over 14 yearslat,
26
89036
4558
Siedzę w tym od ponad 14 lat,
01:45
and I can tell you, the resultswyniki are very good.
27
93594
3232
i mogę powiedzieć, że wyniki są bardzo dobre.
01:48
One storyfabuła that comespochodzi to mindumysł
28
96826
2231
Przychodzi mi do głowy
01:51
in my undercoverUndercover piecessztuk
29
99057
2144
pewien artykuł, nad którym pracowałem,
01:53
is "SpiritDuch ChildDziecko."
30
101201
2211
"Duch dziecka".
01:55
It was about childrendzieci who were bornurodzony with deformitiesdeformacje,
31
103412
4076
Chodziło o dzieci urodzone z deformacjami,
01:59
and theirich parentsrodzice feltczułem that oncepewnego razu they were bornurodzony
32
107488
2745
i ich rodziców, którzy uważali,
02:02
with those deformitiesdeformacje,
33
110233
1689
i ich rodziców, którzy uważali,
02:03
they were not good enoughdość to liverelacja na żywo in the societyspołeczeństwo,
34
111922
2123
że nie zasługują na życie w społeczeństwie,
02:06
so they were givendany some concoctionmikstura to take
35
114045
3108
dlatego podawali im miksturę,
02:09
and as a resultwynik they diedzmarły.
36
117153
2577
po której dzieci umierały.
02:11
So I builtwybudowany a prostheticprotetyczne babydziecko,
37
119730
2817
Zbudowałem lalkę imitującą dziecko
02:14
and I wentposzedł into the villagewioska,
38
122547
2150
i udałem się na wieś,
02:16
pretendedudawał, że as thoughchociaż this babydziecko had been bornurodzony
39
124697
4148
udając, że dziecko urodziło się
02:20
with a deformitydeformacji, and here was the guys who do the killingzabicie.
40
128845
4087
z deformacjami, a tu byli tacy,
co zajmują się zabijaniem.
02:24
They got themselvessami readygotowy.
41
132932
2575
Właśnie się przygotowują.
02:27
In theirich bidsoferty to killzabić, I got the policePolicja on standbyczekaj,
42
135507
3586
Postawiłem policję w stan gotowości.
02:31
and they cameoprawa ołowiana witrażu that fatefulfatalny morningranek
43
139093
2540
Następnego ranka mężczyźni
02:33
to come and killzabić the childdziecko.
44
141633
2836
przyszli zabić dziecko.
02:36
I recallodwołanie how they were seriouslypoważnie boilingwrzenie the concoctionmikstura.
45
144469
4019
Pamiętam z jaka powagą
warzyli miksturę na ogniu,
02:40
They put it on fireogień. It was boilingwrzenie hotgorąco,
46
148488
2920
Pamiętam z jaka powagą
warzyli miksturę na ogniu,
02:43
gettinguzyskiwanie readygotowy to give to the kidsdzieciaki.
47
151408
2472
szykując ją do podania dziecku.
02:45
WhilstPodczas gdy this was going on, the policePolicja I had alertedw pogotowiu,
48
153880
1975
W tym czasie
zawiadomiona przeze mnie policja,
02:47
they were on standbyczekaj,
49
155855
2673
była już w stanie gotowości,
02:50
and just as the concoctionmikstura was readygotowy,
50
158528
3236
i jak tylko mikstura była gotowa,
02:53
and they were about to give it to the kidsdzieciaki,
51
161764
3100
i jak tylko mikstura była gotowa,
02:56
I phonedzadzwonił do the policePolicja,
52
164864
1949
zadzwoniłem po nich.
02:58
and fortunatelyna szczęście they cameoprawa ołowiana witrażu and bustedodpadł them.
53
166813
4169
Aresztowanie się udało.
03:02
As I speakmówić now, they are before the courtssądy.
54
170982
2952
Właśnie stoją przed sądem.
03:05
Don't forgetzapomnieć the keyklawisz principleszasady:
55
173934
1814
Pamiętamy podstawowe zasady:
03:07
namingNazewnictwo, shamingzawstydzanie and jailinguwięzienie.
56
175748
2826
pozyskiwanie nazwisk, dowodów
i osadzanie w więzieniu.
03:10
The courtSąd processproces is takingnabierający placemiejsce,
57
178574
2013
Postępowanie jest w trakcie
03:12
and I'm very sure at the endkoniec of the day
58
180587
2083
i jestem pewien, że koniec końców
03:14
we will find them, and we will put them
59
182670
2449
trafią tam, gdzie powinni.
03:17
where they belongnależeć too.
60
185119
2743
trafią tam, gdzie powinni.
03:19
AnotherInnym keyklawisz storyfabuła that comespochodzi to mindumysł,
61
187862
2688
Inna ważna historia odnosi się do zjawiska
03:22
whichktóry relatesdotyczy to this spiritduch childdziecko phenomenonzjawisko,
62
190550
4347
zwanego "dziećmi złego ducha",
03:26
is "The SpellZaklęcie of the AlbinosAlbinos."
63
194897
5476
"Przekleństwo bielactwa"
03:32
I'm sure mostwiększość of you maymoże have heardsłyszał, in TanzaniaTanzania,
64
200373
3491
Może słyszeliście, że w Tanzanii
03:35
childrendzieci who are bornurodzony with albinismalbinizm
65
203864
2376
dzieci albinosy
03:38
are sometimesczasami considereduważane as beingistota unfitnie nadaje się
66
206240
4053
czasami uznawane są za niezdatne
03:42
to liverelacja na żywo in societyspołeczeństwo.
67
210293
2699
do życia w społeczeństwie.
03:44
TheirIch bodiesciała are choppedposiekane up with machetesMaczete
68
212992
3888
Ich ciała rąbie się maczetami
03:48
and are supposeddomniemany to be used for some concoctionsmikstury
69
216880
3328
i stosuje do wywarów
03:52
or some potionsmikstury for people to get moneypieniądze --
70
220208
2882
i mikstur dla ludzi szukających bogactwa.
03:55
or so manywiele, manywiele storieshistorie people would tell about it.
71
223090
3795
Czy inne historie.
03:58
It was time to go undercoverUndercover again.
72
226885
2556
Ponownie zdecydowałem się na śledztwo.
04:01
So I wentposzedł undercoverUndercover as a man who was interestedzainteresowany
73
229441
3449
Udawałem mężczyznę zainteresowanego
04:04
in this particularszczególny businessbiznes, of coursekurs.
74
232890
2133
tego typu rzeczami.
04:07
Again, a prostheticprotetyczne armramię was builtwybudowany.
75
235023
2570
Użyłem sztucznej ręki.
04:09
For the first time, I filmednakręcony on hiddenukryty cameraaparat fotograficzny
76
237593
3579
Pierwszy raz filmowałem ukrytą kamerą.
04:13
the guys who do this, and they were readygotowy to buykupować the armramię
77
241172
4744
Nakręciłem tych, którzy się tym zajmują,
04:17
and they were readygotowy to use it to prepareprzygotować
78
245916
2150
kiedy chcieli kupić rękę
04:20
those potionsmikstury for people.
79
248066
3664
w celu przygotowania mikstury.
04:23
I am gladzadowolony todaydzisiaj the TanzanianTanzanii governmentrząd has takenwzięty actionczynność,
80
251730
3576
Cieszę się, że dziś rząd tanzański
podejmuje jakieś działania,
04:27
but the keyklawisz issuekwestia is that the TanzanianTanzanii governmentrząd
81
255306
3142
ale kluczową kwestią jest to, że może to robić
04:30
could only take actionczynność because the evidencedowód was availabledostępny.
82
258448
4189
tylko wtedy, kiedy ma niezbite dowody.
04:34
My journalismdziennikarstwo is about hardciężko corerdzeń evidencedowód.
83
262637
3895
Moje dziennikarstwo opiera się na takich dowodach.
04:38
If I say you have stolenskradziony, I showpokazać you the evidencedowód
84
266532
2399
Jeśli mowię, że ktoś coś ukradł, mam na to dowody.
04:40
that you have stolenskradziony.
85
268931
1503
Jeśli mowię, że ktoś coś ukradł, mam na to dowody.
04:42
I showpokazać you how you stoleUkradłem it
86
270434
2317
Pokażę jak doszło do kradzieży,
04:44
and when, or what you used
87
272751
1720
kiedy i czego użyto,
04:46
what you had stolenskradziony to do.
88
274471
2268
i co z tym zrobiono.
04:48
What is the essenceistota of journalismdziennikarstwo if it doesn't benefitzasiłek societyspołeczeństwo?
89
276739
4570
Czym byłoby dziennikarstwo,
gdyby nie dawało korzyści społeczeństwu?
04:53
My kinduprzejmy of journalismdziennikarstwo is a productprodukt
90
281309
2444
Moje dziennikarstwo
04:55
of my societyspołeczeństwo.
91
283753
3417
jest produktem mojego społeczeństwa.
04:59
I know that sometimesczasami
92
287170
3178
Wiem, że ludzie często
05:02
people have theirich ownwłasny criticismskrytyki
93
290348
3672
są krytycznie nastawieni
05:06
about undercoverUndercover journalismdziennikarstwo.
94
294020
3488
do dziennikarstwa śledczego.
05:09
(VideoWideo) OfficialOficjalna: He broughtprzyniósł out some moneypieniądze from his pocketskieszenie
95
297508
4178
(Wideo) Celnik: Wyjął pieniędze z kieszeni
05:13
and put it on the tablestół,
96
301686
2954
i położył na stole,
05:16
so that we should not be afraidprzestraszony.
97
304640
3315
pokazując, że nie należy się bać.
05:19
He wants to bringprzynieść the cocoakakao and sendwysłać it to CoteCote d'IvoireWybrzeża Kości Słoniowej.
98
307955
5783
Chciał przeszmuglować kakao
na Wybrzeże Kości Słoniowej.
05:25
So with my hiddenukryty intentionzamiar, I kepttrzymane quietcichy.
99
313738
3688
Mając ukryte zamiary, milczałem.
05:29
I didn't utterwypowiem a wordsłowo.
100
317426
2390
Nie powiedziałem ani słowa.
05:31
But my colleagueskoledzy didn't know.
101
319816
1858
Moi koledzy o niczym nie wiedzieli.
05:33
So after collectingzbieranie the moneypieniądze,
102
321674
3221
Po zebraniu pieniędzy,
05:36
when he left, we were waitingczekanie for him to bringprzynieść the goodsdobra.
103
324895
3128
czekaliśmy, aż wróci z towarem.
05:40
ImmediatelyNatychmiast after he left, I told my colleagueskoledzy that
104
328023
3435
Natychmiast po jego wyjściu,
05:43
sinceod I was the leaderlider of the groupGrupa,
105
331458
1517
jako dowodzący grupą,
05:44
I told my colleagueskoledzy that if they come,
106
332975
2997
powiedziałem kolegom, że jeśli wrócą,
05:47
we will arrestaresztować them.
107
335972
1301
aresztujemy ich.
05:49
SecondDrugi officialurzędnik: I don't even know the placemiejsce callednazywa [unclearniejasny].
108
337273
4227
Drugi celnik: Nawet nie znam miejsca o nazwie
[niewyraźnie].
05:53
I've never steppedkrok po kroku there before.
109
341500
1584
Nigdy tam nie byłem,
05:55
So I'm surprisedzaskoczony.
110
343084
967
więc byłem zaskoczony.
05:56
You see a handdłoń countingrachunkowość moneypieniądze just in frontz przodu of me.
111
344051
5814
Widać ręce liczące pieniądze.
06:01
The nextNastępny momentza chwilę, you see the moneypieniądze in my handsręce,
112
349865
3344
Za chwilę widać te pieniądze w moich rękach,
06:05
countingrachunkowość, whereasnatomiast I have not come into contactkontakt with anybodyktoś.
113
353209
3321
mimo że nie miałem z nikim kontaktu.
06:08
I have not doneGotowe any businessbiznes with anybodyktoś.
114
356530
2565
Z nikim się nie umawiałem.
06:11
ReporterReporter: When MetroMetra NewsAktualności contactedskontaktował się investigativeśledczych reporterreporter
115
359095
2340
Reporter: Gdy Metro News
spytało reportera śledczego,
06:13
AnasAnas AremeyawAremeyaw AnasAnas for his reactionreakcja,
116
361435
2181
Anasa Aremeyawa Anasa o opinię,
06:15
he just smileduśmiechnął się and gavedał this videowideo extractwyciąg
117
363616
2874
uśmiechnął się tylko i udostępnił nagranie,
06:18
he did not use in the documentaryfilm dokumentalny recentlyostatnio shownpokazane onscreenna ekranie.
118
366490
4755
którego nie wykorzystał
w niedawno emitowanym dokumencie.
06:23
The officeroficer who earlierwcześniej deniedodmówiono involvementuwikłanie
119
371245
2349
Celnik, który wcześniej wypierał się
związku ze sprawą,
06:25
pecksDziobnie a calculatorkalkulator to computeobliczać the amountilość of moneypieniądze
120
373594
3062
stuka w kalkulator licząc, ile dostanie
06:28
they will chargeopłata on the cocoakakao to be smuggledprzemycony.
121
376656
4592
za przemycone kakao.
06:33
AnasAnas AremeyawAremeyaw AnasAnas: This was anotherinne storyfabuła on anticorruptionprzeciwdziałania korupcji.
122
381248
2610
Anas Aremeyaw Anas: Jeszcze inna
antykorupcyjna historia.
06:35
And here was him, denyingzaprzeczanie.
123
383858
1892
Tutaj ten sam celnik, kiedy się wypiera.
06:37
But you see, when you have the hardciężko corerdzeń evidencedowód,
124
385750
1961
Ale kiedy ma się niezbite dowody,
06:39
you are ablezdolny to affectoddziaływać societyspołeczeństwo.
125
387711
3360
można wpłynąć na społeczeństwo.
06:43
SometimesCzasami these are some of the headlinesnagłówki that come. (MusicMuzyka)
126
391071
2307
Oto niektóre nagłówki z gazet.
(Muzyka)
06:45
[I will curseprzekleństwo AnasAnas to deathśmierć]
127
393378
1766
[Życzę Anasowi śmierci]
06:47
[AnasAnas LiesKłamstwa]
128
395144
2364
[Anas kłamie]
06:49
[AlarmAlarmu BlowsWieje Over Anas'Anas NewsAktualności for CashŚrodków pieniężnych VideoWideo]
129
397508
3357
[Alarmujące informacje o łapówkarstwie
z wideo Anasa]
06:52
[AgendaPorządek obrad AgainstPrzeciwko TopDo góry CEPSGRZYBY BIAŁE OfficialsUrzędnicy ExposedNarażone]
130
400865
2853
[Przestępstwa wysokich urzędników
Służb ds. Ceł, Akcyzy i Prewencji ujawnione]
06:55
[AnasAnas OperatesDziała with InvisibleNiewiem PowersKompetencje?]
131
403718
3202
[Czy Anas działa dzięki niewidzialnym mocom?]
06:58
[Gov'tGov't WobblesRozchodzi Over AnasAnas VideoWideo]
132
406920
2578
[W rządzie zawrzało na wieść o wideo Anasa]
07:01
[HuntingPolowanie the HunterHunter]
133
409498
2808
[Polowanie na myśliwego]
07:04
[AnasAnas 'Bribe'"Łapówka" MenMężczyźni in CourtSąd]
134
412306
2735
[Anas " facet od łapówek" w sądzie]
07:07
[15 HeadsGłowice RollRolki Over AnasAnas TapeTaśma]
135
415041
4124
[15 głów poleciało po taśmie Anasa]
07:11
[FinanceFinanse MinisterMinister BacksPlecy AnasAnas]
136
419165
3961
[Minister finansów popiera Anasa]
07:15
[11 GivenBiorąc pod uwagę QueriesZapytania Over Anas'Anas StoryHistoria]
137
423126
3128
[11 osób przesłuchiwanych w związku
z artykułem Anasa]
07:18
[GJAGJA StandsStoiska z żywnością By AnasAnas]
138
426254
3387
[Stowarzyszenie Dziennikarzy Ghany
popiera Anasa]
07:21
[PrezPrez. MillsMłyny StormsBurze TemaTema HarbourHarbour Over AnasAnas VideoWideo]
139
429641
3765
[Prez. Mills przeprowadza nalot na Tema Harbour
w związku z filmem Anasa]
07:25
["LatePod koniec ProfProf. JohnJohn EvansEvans AttaAtta MillsMłyny: FormerByłej presidentprezydent of GhanaGhana"]
140
433406
3715
["Nieżyjący już Prof. John Evans Atta-Mills,
były prezydent Ghany"]
07:29
JohnJohn EvansEvans AttaAtta MillsMłyny: What AnasAnas saysmówi
141
437121
2177
John Evans Atta-Mills: To o czym mówi Anas
07:31
is not something whichktóry is unknownnieznany to manywiele of us,
142
439298
3906
dla wielu z nas nie jest żadną tajemnicą.
07:35
but please, those of you who are agentsagentów,
143
443204
4104
Ci, którzy są agentami,
07:39
and who are leadingprowadzący the customscelne officersoficerowie into temptationpokusa,
144
447308
4583
i wodzą funkcjonariuszy celnych na pokuszenie,
07:43
I'm tellingwymowny you, GhanaGhana is not going to say
145
451891
4353
mowię wam,
07:48
any good things to you about this.
146
456244
2599
Ghana tego nie pochwali.
07:50
AAAAAA: That was my presidentprezydent.
147
458843
2343
AAA: To był mój prezydent.
07:53
I thought that I couldn'tnie mógł come here
148
461186
2360
Wiedziałem, że nie mogę tu przyjechać
07:55
withoutbez givingdający you something specialspecjalny.
149
463546
2480
bez czegoś naprawdę specjalnego.
07:58
I have a piecekawałek, and I'm excitedpodekscytowany that
150
466026
3491
Mam materiał i jestem bardzo podekscytowany,
08:01
I'm sharingdzielenie się it for the first time with you here.
151
469517
4082
że podzielę się nim tutaj po raz pierwszy.
08:05
I have been undercoverUndercover in the prisonswięzień.
152
473599
4106
Byłem pod przykryciem w więzieniach.
08:09
I have been there for a long time.
153
477705
4186
Byłem tam przez długi czas.
08:13
And I can tell you, what I saw is not nicemiły.
154
481891
5029
I powiem wam, że to co widziałem nie jest miłe.
08:18
But again, I can only affectoddziaływać societyspołeczeństwo
155
486920
2901
Ale powtórzę - mogę wpłynąć na społeczeństwo
08:21
and affectoddziaływać governmentrząd if I bringprzynieść out the hardciężko corerdzeń evidencedowód.
156
489821
3576
i rząd, tylko jeśli mam niezbite dowody.
08:25
ManyWiele timesczasy, the prisonwięzienie authoritieswładze have deniedodmówiono
157
493397
3372
Wiele razy władze więzień przeczyły
08:28
ever havingmający issuesproblemy of drugnarkotyk abusenadużycie,
158
496769
2548
jakimkolwiek problemom z narkomanią,
08:31
issuesproblemy of sodomysodomia, so manywiele issuesproblemy they would denyzaprzeczać
159
499317
3980
homoseksualizmem, i wieloma sprawami,
08:35
that it ever happensdzieje się.
160
503297
1450
które mają miejsce.
08:36
How can you obtainuzyskać the hardciężko corerdzeń evidencedowód?
161
504747
3364
Jak miałem uzyskać niezbite dowody?
08:40
So I was in the prisonwięzienie. ["NsawanNsawan PrisonWięzienie"]
162
508111
3900
Siedząc w wiezieniu. ["Więzienie Nsawan"]
08:44
Now, what you are seeingwidzenie is a pilestos of deadnie żyje bodiesciała.
163
512011
4186
Tu widzimy stosy trupów.
08:48
Now, I happenzdarzyć to have followedśledzić one of my inmateswięźniowie,
164
516197
3070
Miałem okazję towarzyszyć jednemu z więźniów,
08:51
one of my friendsprzyjaciele, from his sickchory bedłóżko tilldo deathśmierć,
165
519267
4556
jednemu z przyjaciół, od choroby do śmierci,
08:55
and I can tell you it was not a nicemiły thing at all.
166
523823
3641
to było okropne.
08:59
There were issuesproblemy of badzły foodjedzenie beingistota servedserwowane
167
527464
3082
Podawano nam popsute jedzenie.
09:02
as I recallodwołanie that some of the foodjedzenie I atejadł
168
530546
4910
Niektóre rzeczy, które jedliśmy
09:07
is just not good for a humanczłowiek beingistota.
169
535456
4261
nie nadawały się dla istot ludzkich.
09:11
ToiletToaleta facilitiesudogodnienia: very badzły.
170
539717
4151
Sanitariaty w fatalnym stanie.
09:15
I mean, you had to queuekolejka to get properprawidłowe toiletsWC to attenduczestniczyć w --
171
543868
4393
Trzeba stać w kolejce, żeby z skorzystać z normalnej.
09:20
and that's what I call properprawidłowe,
172
548292
2716
Rozumiem przez to dziurę,
09:23
when fourcztery of us are on a manholePokrywy włazów.
173
551008
3409
z której korzystają cztery osoby naraz.
09:26
It is something that if you narrateNarrate it to somebodyktoś,
174
554417
3740
Gdyby to komuś opowiedzieć,
09:30
the personosoba wouldn'tnie believe it.
175
558157
1834
mało kto by uwierzył.
09:31
The only way that you can let the personosoba believe
176
559991
2206
Można to udowodnić
09:34
is when you showpokazać hardciężko corerdzeń evidencedowód.
177
562197
2112
jedynie przedstawiając niezbite dowody.
09:36
Of coursekurs, drugsleki were abundantobfity.
178
564309
3128
Oczywiście nakrotyków tam pod dostatkiem.
09:39
It was easierłatwiejsze to get cannabiskonopi, heroinheroiny and cocainekokaina,
179
567437
2745
Łatwiej tam o konopie\, heroinę i kokainę,
09:42
fasterszybciej even, in the prisonwięzienie than outsidena zewnątrz the prisonwięzienie.
180
570182
3703
niż poza murami więzienia.
09:45
EvilZło in the societyspołeczeństwo is an extremeskrajny diseasechoroba.
181
573885
4711
Zło w społeczeństwie to choroba ekstremalna,
09:50
If you have extremeskrajny diseaseschoroby,
182
578596
1922
a choroby ekstremalne,
09:52
you need to get extremeskrajny remediesśrodki zaradcze.
183
580518
2927
wymagają ekstremalnych środków zaradczych.
09:55
My kinduprzejmy of journalismdziennikarstwo mightmoc not fitdopasowanie in other continentskontynenty
184
583445
2734
Moje dziennikarstwo może się nie sprawdzić
na innych kontynentach
09:58
or other countrieskraje,
185
586179
1682
lub w innych krajach,
09:59
but I can tell you, it worksPrace in my partczęść of the continentkontynent
186
587861
3448
ale sprawdza się w mojej część Afryki,
10:03
of AfricaAfryka, because usuallyzazwyczaj, when people talk
187
591309
2208
bo zwykle, kiedy ludzie słyszą
10:05
about corruptionkorupcja, they askzapytać, "Where is the evidencedowód?
188
593517
2725
o korupcji pytają o dowody.
10:08
ShowPokaż me the evidencedowód."
189
596242
1181
"Pokaż mi dowody" - mówią.
10:09
I say, "This is the evidencedowód."
190
597423
1905
Odpowiadam: "Oto dowody".
10:11
And that has aidedwspomagane in me puttingwprowadzenie a lot of people behindza barsbary.
191
599328
4881
To one pomogły umieścić tylu za kratkami.
10:16
You see, we on the continentkontynent are ablezdolny
192
604209
3520
My, mieszkańcy Afryki
10:19
to tell the storyfabuła better because we facetwarz the conditionswarunki
193
607729
2584
opowiadamy te historie lepiej, bo widzimy
10:22
and we see the conditionswarunki.
194
610313
2400
i stawiamy czoła tym warunkom na co dzień.
10:24
That is why I was particularlyszczególnie excitedpodekscytowany
195
612713
1787
Dlatego tak bardzo cieszyłem się,
10:26
when we launcheduruchomiona our "AfricaAfryka InvestigatesBada" seriesseria
196
614500
2380
kiedy rozpoczęliśmy serie "Africa Investigates",
10:28
where we investigatedbadane a lot of AfricanAfrykańska countrieskraje.
197
616880
3201
w ramach której badamy wiele krajów Afryki.
10:32
As a resultwynik of the successpowodzenie of the "AfricaAfryka InvestigatesBada" seriesseria,
198
620081
3651
Dzięki sukcesowi "Africa Investigates"
10:35
we are movingw ruchu on to WorldŚwiat InvestigatesBada.
199
623732
2538
posuwamy się dalej w świat.
10:38
By the endkoniec of it, a lot more badzły guys
200
626270
2643
Kiedy skończymy, dużo więcej złych ludzi
10:40
on our continentkontynent will be put behindza barsbary.
201
628913
3630
z naszego kontynentu skończy za kratami.
10:44
This will not stop.
202
632543
1627
Nie poprzestaniemy na tym.
10:46
I'm going to carrynieść on with this kinduprzejmy of journalismdziennikarstwo,
203
634170
2927
Mam zamiar kontynuować
tego rodzaju dziennikarstwo,
10:49
because I know that when evilzło menmężczyźni destroyzniszczyć,
204
637097
3428
bo wiem, że gdy źli ludzie niszczą,
10:52
good menmężczyźni mustmusi buildbudować and bindwiązać.
205
640525
1988
dobrzy muszą budować i scalać.
10:54
Thank you very much.
206
642513
1273
Dziękuję bardzo.
10:55
(ApplauseAplauz)
207
643786
8908
(Brawa)
11:05
ChrisChris AndersonAnderson: Thank you. Thank you.
208
653323
1698
Chris Anderson: Dziękujemy.
11:07
I have some questionspytania for you.
209
655021
2248
Mam kilka pytań.
11:09
How did you endkoniec up in jailwięzienie? This was just a fewkilka weekstygodnie agotemu, I believe, yeah?
210
657269
4230
Jak się znalazłeś w więzieniu?
To było zaledwie kilka tygodni temu, tak?
11:13
AAAAAA: Sure. You know, undercoverUndercover is all about
211
661499
2215
AAA: Zgadza się. Dziennikarstwo śledcze
11:15
settingoprawa the prioritiespriorytety right, so we got people
212
663714
2866
polega na dobrym ustawieniu priorytetów.
11:18
to take me to courtSąd.
213
666580
1838
Stanąłem przed sądem.
11:20
So I wentposzedł throughprzez the very legalprawny processproces,
214
668418
2216
Przeszedłem cały proces prawny,
11:22
because at the endkoniec of the day, the prisonwięzienie authoritieswładze
215
670634
2224
ponieważ władze więzienia
11:24
want to checkczek whetherczy indeedw rzeczy samej you have been there or not,
216
672858
2616
zawsze sprawdzają czy się tam było, czy nie.
11:27
and that's how I got in there.
217
675474
2014
Tak się tam znalazłem.
11:29
CACA: So someonektoś suedpozwany you in courtSąd,
218
677488
1778
CA: Czyli ktoś cie pozwał,
11:31
and they tookwziął you there, and you were in remandtymczasowe aresztowanie custodyopieka
219
679266
2807
zostałeś aresztowany
11:34
for partczęść of it, and you did that deliberatelycelowo.
220
682073
2441
i zrobiłeś to celowo.
11:36
AAAAAA: Yes, yes.
221
684514
1691
AAA: Tak.
11:38
CACA: Talk to me just about fearstrach
222
686205
3163
CA: Opowiedz nam o strachu
11:41
and how you managezarządzanie that,
223
689368
1809
i jak sobie z nim radzisz,
11:43
because you're regularlyregularnie puttingwprowadzenie your life at riskryzyko.
224
691177
2633
bo regularnie stawiasz swoje życie
w sytuacjach zagrożenia.
11:45
How do you do that?
225
693810
1563
Jak sobie z tym radzisz?
11:47
AAAAAA: You see, undercoverUndercover is always a last resortOśrodek wczasowy.
226
695373
3190
AAA: Działanie pod przykryciem,
to zawsze ostateczność.
11:50
Before we go undercoverUndercover, we followśledzić the ruleszasady.
227
698563
2214
Zanim się na to decyduję,
kieruję się pewnymi zasadami.
11:52
And I'm only comfortablewygodny and I'm purgedczyszczona of fearstrach
228
700777
3070
Jestem w stanie pozbyć się strachu tylko wtedy,
11:55
wheneverkiedy tylko I am sure that all the stepskroki
229
703847
2480
gdy jestem pewien, że wszystkie środki ostrożności
11:58
have been takenwzięty. I don't do it alonesam. I have a backuputworzyć kopię zapasową teamzespół
230
706327
3193
zostały podjęte. Nie robię tego sam.
Mam ekipę wsparcia,
12:01
who help ensurezapewnić that the safetybezpieczeństwo and all the systemssystemy
231
709535
3365
która zapewnia, że system zabezpieczeń
12:04
are put in placemiejsce, but you've got to take
232
712900
1945
działa bez zarzutu. Należy też podejmować
12:06
very intelligentinteligentny decisionsdecyzje wheneverkiedy tylko they are happeningwydarzenie.
233
714845
2751
przemyślane decyzje, w każdym przypadku.
12:09
If you don't, you will endkoniec up losingprzegrywający your life.
234
717596
2616
Jeśli tego nie zrobisz, możesz stracić życie.
12:12
So yes, when the backuputworzyć kopię zapasową systemssystemy are put in placemiejsce,
235
720212
2504
Gdy system zabezpieczeń jest sprawdzony,
12:14
I'm okay, I go in. RiskyRyzykowne, yes,
236
722716
2088
wtedy działam. Tak, to ryzykowne,
12:16
but it's a hazardzaryzykować of a professionzawód.
237
724804
2656
ale to wpisane w ryzyko zawodu.
12:19
I mean, everybodywszyscy has theirich hazardzaryzykować.
238
727460
1553
Każdy narażony jest na jakieś zagrożenia.
12:21
And oncepewnego razu you say that is yoursTwój,
239
729013
1933
A skoro wiesz, że w twoim zawodzie
12:22
you've got to take it, as and when it comespochodzi.
240
730946
2308
to norma, po prostu je podejmujesz.
12:25
CACA: Well, you're an amazingniesamowity humanczłowiek and you've doneGotowe amazingniesamowity work
241
733254
2691
CA: Jesteś niesamowitym człowiekiem
i wykonałeś niesamowitą pracę.
12:27
and you've taughtnauczony us a storyfabuła
242
735945
1270
Usłyszeliśmy od ciebie historie,
12:29
like no storyfabuła I think any of us have heardsłyszał before.
243
737215
3247
jakich nikt z nas wcześniej pewnie nie słyszał.
12:32
And we're appreciativedocenia. We saluteSalute you. Thank you so much, AnasAnas.
244
740462
3844
Jesteśmy wdzięczni. Chylimy czoła.
Dziękuję bardzo, Anas.
12:36
AAAAAA: Thank you.
245
744306
1124
AAA: Dziękuję.
12:37
CACA: Thank you. StayZatrzymać w safebezpieczny. (ApplauseAplauz)
246
745430
4272
CA: Dziękuję. Uważaj na siebie.
(Brawa)

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Anas Aremeyaw Anas - Undercover journalist
Anas Aremeyaw Anas is a Ghanaian undercover journalist and private eye who gathers hard evidence of crime and corruption, putting the perpetrators behind bars.

Why you should listen

Working in Ghana and across the African continent, Anas Aremeyaw Anas is an undercover journalist and private eye. In disguise, he finds his way into asylums, brothels and villages, where he methodically gathers evidence for hard-hitting stories -- then presents the evidence to authorities to see criminals prosecuted.

His work on human trafficking won him the US State Department Hero Award in 2008. In President Barack Obama's 2009 policy address in Ghana, he singled out Anas and commended him as "a courageous journalist who risked his life to report the truth.” His investigation in “Mad House” of a Ghanaian psychiatric ward led to a widespread awareness of mental health issues in Ghana and the passage of the 2012 Ghana Mental Health Act. His exposé of a trafficking ring in “Chinese Sex Mafia” led to three human traffickers receiving a 41-year jail sentence, while "Spell of the Albino," produced as part of Al-Jazeera's Africa Investigates series, led to widespread awareness of a sinister trade in body parts. “Enemies of the Nation,” which uncovered corruption at Ghana’s Tema Harbor, led to the recovery of $200 million in state funds.

Anas was honored as one of Foreign Policy's 2015 Global Thinkers.

More profile about the speaker
Anas Aremeyaw Anas | Speaker | TED.com