ABOUT THE SPEAKER
Diébédo Francis Kéré - Community-minded architect
Diébédo Francis Kéré and his architectural firm design buildings that are good for the environment -- and those who use them.

Why you should listen

Diébédo Francis Kéré grew up in Gando, a small village in Burkina Faso. Having gone away to school, first within his country and then at the Technische Universität in Berlin, Germany, he resolved to give back to the community that raised him. He does that through the power of architecture.

Through his firm, Kéré Architecture, Kéré focuses on using local building materials and techniques in a modern way, to redefine and redesign the enviroment. In Burkina Faso, that means working predominantly with clay, and his innovative approach has seen the creation of remarkably beautiful, modern buildings that are entirely appropriate to the setting.

His first building, a primary school in Gando, was completed in 2001 and received the Aga Khan Award for Architecture. Since then, he has designed other structures for the village; his other work there has also won multiple awards, including the Global Award, the BSI Swiss Architectural Award, the Marcus Prize and the Global Holcim Award Gold 2012.

Kéré also teaches architecture; he has lectured at colleges including the University of Wisconsin Milwaukee, and Harvard. In 2013, he began teaching at the Accademia di Architettura in Mendrisio, Switzerland.

More profile about the speaker
Diébédo Francis Kéré | Speaker | TED.com
TEDCity2.0

Diébédo Francis Kéré: How to build with clay ... and community

Diebedo Francis Kere: Jak wykorzystać do budowy glinę ... i społeczność

Filmed:
1,009,720 views

Diébédo Francis Kéré dokładnie wiedział, co chce robić, gdy otrzymał dyplom architekta... Chciał wrócić do rodzinnej wioski Gando w Burkina Faso, by pomóc sąsiadom czerpać korzyści ze swojego wykształcenia. W charyzmatycznym wystąpieniu Kéré przedstawia kilka pięknych budynków, które pomógł zbudować na przestrzeni kilku lat w swojej małej wiosce, w tym nagrodzoną szkołę podstawową wzniesioną z gliny przez wszystkich jej mieszkańców.
- Community-minded architect
Diébédo Francis Kéré and his architectural firm design buildings that are good for the environment -- and those who use them. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I would like to showpokazać you how
0
737
2909
Chciałbym przedstawić wam,
00:15
architecturearchitektura has helpedpomógł
1
3646
2877
jak architektura pomogła
zmienić życie mojej społeczności
00:18
to changezmiana the life of my communityspołeczność
2
6523
3095
00:21
and has openedotwierany opportunitiesmożliwości to hopenadzieja.
3
9618
4815
i rozbudziła nowe nadzieje.
00:26
I am a nativeojczysty of BurkinaBurkina FasoFaso.
4
14433
2959
Jestem rdzennym mieszkańcem Burkina Faso.
00:29
AccordingZgodnie z to the WorldŚwiat BankBank, BurkinaBurkina FasoFaso
5
17392
3218
Według Banku Światowego, Burkina Faso
00:32
is one of the poorestnajbiedniejszy countrieskraje in the worldświat,
6
20610
3049
jest jednym z najbiedniejszych
krajów świata.
00:35
but what does it look like
7
23659
2847
Jak wygląda
dorastanie w takim miejscu?
00:38
to growrosnąć up in a placemiejsce like that?
8
26506
3419
00:41
I am an exampleprzykład of that.
9
29925
2560
Jestem tego przykładem.
00:44
I was bornurodzony in a little villagewioska callednazywa GandoGando.
10
32485
3908
Urodziłem się w małej wiosce Gando.
00:48
In GandoGando, there was no electricityElektryczność,
11
36393
4492
Nie ma tam elektryczności,
00:52
no accessdostęp to cleanczysty drinkingpicie waterwoda, and no schoolszkoła.
12
40885
4214
dostępu do wody pitnej, ani szkoły.
00:57
But my fatherojciec wanted me
13
45099
2824
Ojciec chciał,
żebym nauczył się czytać i pisać.
00:59
to learnuczyć się how to readczytać and writepisać.
14
47923
2049
01:01
For this reasonpowód, I had to leavepozostawiać my familyrodzina
15
49972
4048
Dlatego musiałem opuścić rodzinę
01:06
when I was sevensiedem and to stayzostać in a cityMiasto
16
54020
3894
i w wieku 7 lat zamieszkać w mieście
odległym od mojej wioski,
01:09
fardaleko away from my villagewioska
17
57914
1988
01:11
with no contactkontakt with my familyrodzina.
18
59902
3677
bez kontaktu z rodziną.
01:15
In this placemiejsce I satsob
19
63579
3421
Siedziałem tam w podobnej klasie
01:19
in a classklasa like that
20
67000
2226
01:21
with more than 150 other kidsdzieciaki,
21
69226
3752
z ponad 150 dzieciakami
01:24
and for sixsześć yearslat.
22
72978
2492
przez sześć lat.
01:27
In this time, it just happenedstało się to me to come to schoolszkoła
23
75470
4080
W tym czasie zdarzało się,
że przychodząc do szkoły,
01:31
to realizerealizować that my classmatekolega z klasy diedzmarły.
24
79550
5695
dowiadywałem się o śmierci kolegi z klasy.
01:37
TodayDzisiaj, not so much has changedzmienione.
25
85245
4513
Dziś niewiele się zmieniło.
01:41
There is still no electricityElektryczność in my villagewioska.
26
89758
4453
Wciąż nie mamy w wiosce prądu.
01:46
People still are dyingumierający in BurkinaBurkina FasoFaso,
27
94211
2462
Ludzie w Burkino Faso wciąż umierają
01:48
and accessdostęp to cleanczysty drinkingpicie waterwoda
28
96673
3603
i dostęp do czystej wody pitnej
01:52
is still a bigduży problemproblem.
29
100276
4223
to wciąż wielki problem.
01:56
I had luckszczęście. I was luckySzczęściarz, because this is a factfakt of life
30
104499
7552
Byłem szczęściarzem. Takie są fakty,
02:04
when you growrosnąć up in a placemiejsce like that.
31
112051
2752
kiedy dorastasz w podobnym miejscu.
02:06
But I was luckySzczęściarz.
32
114803
2369
Miałem szczęście.
02:09
I had a scholarshipstypendium.
33
117172
2084
Dostałem stypendium.
02:11
I could go to GermanyNiemcy to studybadanie.
34
119256
4210
Mogłem wyjechać do Niemiec na studia.
02:15
So now, I supposeprzypuszczać,
35
123466
3905
Teraz, jak sądzę,
02:19
I don't need to explainwyjaśniać to you how great a privilegeprzywilej
36
127371
4674
nie muszę wyjaśniać,
jak wielkim zaszczytem
02:24
it is for me to be standingna stojąco before you todaydzisiaj.
37
132045
4457
jest stanie tu dziś przed wami.
02:28
From GandoGando, my home villagewioska in BurkinaBurkina FasoFaso,
38
136502
4372
Wyjazd z Gando, wioski w Burkino Faso,
02:32
to BerlinBerlin in GermanyNiemcy to becomestają się an architectarchitekt
39
140874
4306
do Berlina w Niemczech,
żeby zostać architektem,
02:37
is a bigduży, bigduży stepkrok.
40
145180
5165
to ogromny krok naprzód.
02:42
But what to do with this privilegeprzywilej?
41
150345
5652
Jak wykorzystać ten przywilej?
02:47
SinceOd I was a studentstudent, I wanted to openotwarty up
42
155997
3955
Od czasów studenckich chciałem stworzyć
lepsze możliwości innym dzieciom w Gando.
02:51
better opportunitiesmożliwości to other kidsdzieciaki in GandoGando.
43
159952
2643
02:54
I just wanted to use my skillsumiejętności and buildbudować a schoolszkoła.
44
162595
2915
Chciałem wykorzystać swoje umiejętności
i wybudować szkołę.
02:57
But how do you do it when you're still a studentstudent
45
165510
2984
Lecz jak to zrobić,
kiedy wciąż jesteś studentem
03:00
and you don't have moneypieniądze?
46
168494
2082
i nie masz pieniędzy?
03:02
Oh yes, I startedRozpoczęty to make drawingsrysunki
47
170576
2502
Zacząłem robić rysunki
03:05
and askedspytał for moneypieniądze.
48
173078
1982
i prosić o pieniądze.
03:07
FundraisingPozyskiwania funduszy was not an easyłatwo taskzadanie.
49
175060
3979
Zbieranie funduszy to niełatwe zadanie.
03:11
I even askedspytał my classmateskoledzy z klasy
50
179039
2799
Prosiłem kolegów ze studiów,
03:13
to spendwydać lessmniej moneypieniądze on coffeeKawa and cigarettespapierosy,
51
181838
3178
by oszczędzali na kawie i papierosach
03:17
but to sponsorsponsora my schoolszkoła projectprojekt.
52
185016
3968
i sponsorowali mój szkolny projekt.
03:20
In realreal wondercud, two yearslat laterpóźniej,
53
188984
3016
Byłem zdumiony, że w ciągu dwóch lat
03:24
I was ablezdolny to collectzebrać 50,000 U.S. dollarsdolarów.
54
192000
6534
zdołałem zebrać 50 tysięcy dolarów.
03:30
When I cameoprawa ołowiana witrażu home to GandoGando
55
198534
2963
Gdy wróciłem do Gando
03:33
to bringprzynieść the good newsAktualności,
56
201497
1525
i przywiozłem dobre wieści,
03:35
my people were over the moonksiężyc,
57
203022
4149
mieszkańcy wioski byli wniebowzięci.
03:39
but when they realizedrealizowany
58
207171
2621
Jednak gdy zrozumieli,
03:41
that I was planningplanowanie to use clayglina,
59
209792
2844
że planuję wykorzystać glinę,
03:44
they were shockedwstrząśnięty.
60
212636
2083
byli wstrząśnięci.
03:46
"A clayglina buildingbudynek is not ablezdolny to standstoisko a rainydeszczowa seasonpora roku,
61
214719
3543
"Glina nie wytrzyma w porze deszczowej,
03:50
and FrancisFranciszek wants us to use it and buildbudować a schoolszkoła.
62
218262
5109
a Francis chce,
żebyśmy zbudowali z niej szkołę.
03:55
Is this the reasonpowód why he spentwydany so much time
63
223371
2764
Czy po to spędził tyle czasu
na studiach w Europie,
03:58
in EuropeEuropy studyingstudiować
64
226135
2013
04:00
insteadzamiast of workingpracujący in the fieldpole with us?"
65
228148
4099
zamiast pracować z nami w polu?"
04:04
My people buildbudować all the time with clayglina,
66
232247
4293
Moi krajanie cały czas budują z gliny,
04:08
but they don't see any innovationinnowacja with mudbłoto.
67
236540
4921
ale nie dostrzegają w niej potencjału.
04:13
So I had to convinceprzekonać everybodywszyscy.
68
241461
2189
Musiałem wszystkich przekonać.
04:15
I startedRozpoczęty to speakmówić with the communityspołeczność,
69
243650
3383
Zacząłem rozmowy z mieszkańcami.
04:19
and I could convinceprzekonać everybodywszyscy,
70
247033
2463
Przekonałem wszystkich
04:21
and we could startpoczątek to work.
71
249496
3010
i mogliśmy zacząć pracę.
04:24
And the womenkobiety, the menmężczyźni,
72
252506
1764
Kobiety, mężczyźni,
wszyscy mieszkańcy
04:26
everybodywszyscy from the villagewioska,
73
254270
2045
04:28
was partczęść of this buildingbudynek processproces.
74
256315
2017
wzięli udział w budowie.
04:30
I was alloweddozwolony to use even traditionaltradycyjny techniquestechniki.
75
258332
3709
Pozwolono mi nawet zastosować
techniki tradycyjne,
04:34
So clayglina floorpiętro for exampleprzykład,
76
262041
2163
na przykład glinianą podłogę.
04:36
the youngmłody menmężczyźni come and standstoisko like that, beatingbicie,
77
264204
4396
Przyszli młodzi ludzie
i zaczęli ubijać nogami
04:40
hoursgodziny for hoursgodziny,
78
268600
1596
przez wiele godzin.
04:42
and then theirich mothersmatki cameoprawa ołowiana witrażu,
79
270196
1712
Potem przyszły ich matki
04:43
and they are beatingbicie in this positionpozycja,
80
271908
3734
i ubijały w takiej pozycji,
04:47
for hoursgodziny, givingdający waterwoda and beatingbicie.
81
275642
4616
godzinami polewały wodą i ubijały.
04:52
And then the polishersPolerki come.
82
280258
1628
Potem polerowacze polerowali kamieniami
przez wiele godzin.
04:53
They startpoczątek polishingpolerowanie it with a stonekamień for hoursgodziny.
83
281886
5058
04:58
And then you have this resultwynik,
84
286944
4957
Uzyskaliśmy taki rezultat,
05:03
very fine, like a babydziecko bottomDolny.
85
291901
3309
gładki jak pupa niemowlaka.
05:07
(LaughterŚmiech)
86
295210
1773
(Śmiech)
05:08
It's not photoshoppedPhotoshopped. (LaughterŚmiech)
87
296983
5265
Nie użyłem Photoshopa.
05:14
This is the schoolszkoła, builtwybudowany with the communityspołeczność.
88
302248
2984
Oto szkoła zbudowana przez społeczność.
05:17
The wallsściany are totallycałkowicie madezrobiony out
89
305232
1790
Ściany zostały całkowicie wykonane
z bloków ubitej gliny z Gando.
05:19
of compressedsprężony clayglina blocksBloki from GandoGando.
90
307022
4100
05:23
The roofdach structureStruktura is madezrobiony
91
311122
3154
Konstrukcję dachu wykonano
z tanich drążków stalowych,
05:26
with cheaptani steelstal barsbary
92
314276
2822
05:29
normallynormalnie hidingUkrywanie insidewewnątrz concretebeton.
93
317098
3896
zwykle ukrytych w betonie.
05:32
And the classroomklasa, the ceilingsufit is madezrobiony
94
320994
3068
Sufit w klasie wykonano
05:36
out of bothobie of them used togetherRazem.
95
324062
2755
z kombinacji tych dwóch materiałów.
05:38
In this schoolszkoła, there was a simpleprosty ideapomysł:
96
326817
2910
Koncepcja tej szkoły jest prosta:
05:41
to createStwórz comfortkomfort in a classroomklasa.
97
329727
3710
stworzyć komfort w klasie.
05:45
Don't forgetzapomnieć, it can be 45 degreesstopni in BurkinaBurkina FasoFaso,
98
333437
5171
Pamiętajcie, że w Burkina Faso
może być 45 stopni Celsjusza,
05:50
so with simpleprosty ventilationWentylacja,
99
338608
1934
więc za pomocą prostej wentylacji
05:52
I wanted to make the classroomklasa
100
340542
2050
chciałem stworzyć w klasie
05:54
good for teachingnauczanie and learninguczenie się.
101
342592
2609
komfortowe warunki do nauki.
05:57
And this is the projectprojekt todaydzisiaj,
102
345201
2845
Tak ten budynek wygląda dziś,
06:00
12 yearslat oldstary, still in bestNajlepiej conditionstan.
103
348046
3634
po 12 latach wciąż w dobrym stanie.
06:03
And the kidsdzieciaki, they love it.
104
351680
3572
Dzieciaki go kochają,
06:09
And for me and my communityspołeczność,
105
357936
2855
a dla mnie i dla społeczności
06:12
this projectprojekt was a hugeolbrzymi successpowodzenie.
106
360791
3655
ten projekt był wielkim sukcesem.
06:16
It has openedotwierany up opportunitiesmożliwości
107
364446
2902
Otworzył nowe perspektywy
06:19
to do more projectsprojektowanie in GandoGando.
108
367348
2591
dla kolejnych projektów w Gando.
06:21
So I could do a lot of projectsprojektowanie,
109
369939
2938
Dlatego otworzyło mi się
wiele możliwości
06:24
and here I am going to sharedzielić with you
110
372877
2324
i chcę wam opowiedzieć
06:27
only threetrzy of them.
111
375201
2180
o trzech z moich projektów.
06:29
The first one is the schoolszkoła extensionrozbudowa, of coursekurs.
112
377381
3796
Pierwszym była oczywiście
rozbudowa szkoły.
06:33
How do you explainwyjaśniać drawingsrysunki and engineeringInżynieria
113
381177
3315
Jak wyjaśnić rysunki i kwestie techniczne
06:36
to people who are neitherani ablezdolny to readczytać norani writepisać?
114
384492
3652
ludziom niepotrafiącym czytać i pisać?
06:40
I startedRozpoczęty to buildbudować a prototypeprototyp like that.
115
388144
2947
Zbudowałem taki oto prototyp.
06:43
The innovationinnowacja was to buildbudować a clayglina vaultVault.
116
391091
2986
Nowością było gliniane sklepienie.
06:46
So then, I jumpedprzeskoczył on the topTop like that,
117
394077
3331
Potem wskoczyłem na szczyt, o tak,
06:49
with my teamzespół, and it worksPrace.
118
397408
2312
wraz z zespołem, i zadziałało.
06:51
The communityspołeczność is looking. It still worksPrace.
119
399720
2227
Społeczność obserwuje. I to nadal działa.
06:53
So we can buildbudować. (LaughterŚmiech)
120
401947
2858
Zatem możemy budować. (Śmiech)
06:56
And we kepttrzymane buildingbudynek, and that is the resultwynik.
121
404805
3883
Budowaliśmy dalej, i oto rezultat.
07:00
The kidsdzieciaki are happyszczęśliwy, and they love it.
122
408688
3634
Dzieci są szczęśliwe i uwielbiają ją.
07:04
The communityspołeczność is very prouddumny. We madezrobiony it.
123
412322
4161
Społeczność jest bardzo dumna.
To nasze dzieło.
07:08
And even animalszwierzęta, like these donkeysosły,
124
416483
4141
Nawet zwierzęta, choćby osły,
07:12
love our buildingsBudynki.
125
420624
1760
kochają nasze budynki.
07:14
(LaughterŚmiech)
126
422384
3647
(Śmiech)
07:18
The nextNastępny projectprojekt is the librarybiblioteka in GandoGando.
127
426031
4667
Następny projekt to biblioteka w Gando.
07:22
And see now, we triedwypróbowany to introduceprzedstawiać
128
430698
3663
Próbowaliśmy wprowadzić
inne koncepcje budynków,
07:26
differentróżne ideaspomysły in our buildingsBudynki,
129
434361
2515
07:28
but we oftenczęsto don't have so much materialmateriał.
130
436876
3831
ale często brakowało materiałów.
07:32
Something we have in GandoGando are clayglina potsgarnki.
131
440707
3403
Mamy w Gando gliniane naczynia.
07:36
We wanted to use them to createStwórz openingsotwory.
132
444110
3321
Chcieliśmy ich użyć do stworzenia wylotów.
07:39
So we just bringprzynieść them like you can see
133
447431
2110
Przynieśliśmy je na plac budowy.
07:41
to the buildingbudynek siteteren.
134
449541
2426
07:43
we startpoczątek cuttingtnący them,
135
451967
2166
Cięliśmy je
07:46
and then we placemiejsce them on topTop of the roofdach
136
454133
2931
i umieszczaliśmy na szczycie dachu
07:49
before we pourwlać the concretebeton,
137
457064
2579
przed wylaniem betonu,
07:51
and you have this resultwynik.
138
459643
2011
i oto rezultat.
07:53
The openingsotwory are lettingpuszczanie the hotgorąco airpowietrze out
139
461654
2910
Wyloty dają ujście gorącemu powietrzu,
07:56
and lightlekki in.
140
464564
1839
a wpuszczają światło.
07:58
Very simpleprosty.
141
466403
2073
Bardzo proste.
08:00
My mostwiększość recentniedawny projectprojekt in GandoGando
142
468476
2838
Najnowszy projekt w Gando
to liceum.
08:03
is a highwysoki schoolszkoła projectprojekt.
143
471314
2018
08:05
I would like to sharedzielić with you this.
144
473332
1933
Chcę wam o nim opowiedzieć.
08:07
The innovationinnowacja in this projectprojekt
145
475265
2245
Innowacją tego projektu
08:09
is to castodlew mudbłoto like you castodlew concretebeton.
146
477510
4743
było wyrabianie gliny na wzór betonu.
08:14
How do you castodlew mudbłoto?
147
482253
2125
Jak wyrabiać glinę?
08:16
We startpoczątek makingzrobienie a lot of mortarsmoździerze, like you can see,
148
484378
3266
Zaczynamy wyrabiać mnóstwo zaprawy
08:19
and when everything is readygotowy,
149
487644
2123
i gdy wszystko jest gotowe,
08:21
when you know what is the bestNajlepiej recipePrzepis
150
489767
2137
kiedy znamy najlepszą recepturę
i najlepszą formę,
08:23
and the bestNajlepiej formformularz,
151
491904
1194
08:25
you startpoczątek workingpracujący with the communityspołeczność.
152
493098
2651
społeczność rusza do dzieła.
08:27
And sometimesczasami I can leavepozostawiać.
153
495749
2146
Czasem mogę wyjechać.
08:29
They will do it themselvessami.
154
497895
1759
Pracują samodzielnie.
08:31
I cameoprawa ołowiana witrażu to speakmówić to you like that.
155
499654
3552
Dzięki temu mogłem tu przyjechać.
08:35
AnotherInnym factorczynnik in GandoGando is raindeszcz.
156
503206
2691
Inny czynnik w Gando to deszcz.
08:37
When the rainsdeszcze come,
157
505897
1824
Gdy nadchodzi,
08:39
we hurrypośpiech up to protectochraniać our fragilekruchy wallsściany
158
507721
2288
śpieszymy się z ochroną kruchych ścian
przed deszczem.
08:42
againstprzeciwko the raindeszcz.
159
510009
3052
08:45
Don't confoundpomieszał with ChristoChristo and Jeanne-ClaudeJeanne Claude.
160
513061
3512
Nie mylcie nas z Christo i Jeanne-Claude.
08:48
It is simplypo prostu how we protectochraniać our wallsściany.
161
516573
2565
Tak po prostu chronimy nasze ściany.
08:51
(LaughterŚmiech)
162
519138
1469
(Śmiech)
08:52
The raindeszcz in BurkinaBurkina comespochodzi very fastszybki,
163
520607
2878
Deszcz w Burkina nadchodzi gwałtownie,
08:55
and after that, you have floodspowodzie
164
523485
2565
a potem mamy powodzie
w całym kraju.
08:58
everywherewszędzie in the countrykraj.
165
526050
2945
09:00
But for us, the raindeszcz is good.
166
528995
3050
Lecz dla nas deszcz jest dobrem.
09:04
It bringsprzynosi sandpiasek and gravelżwir to the riverrzeka
167
532045
3905
Przynosi do rzeki piach i żwir,
09:07
we need to use to buildbudować.
168
535950
2271
których używamy do budowy.
09:10
We just wait for the raindeszcz to go.
169
538221
1901
Czekamy, aż przestanie padać,
09:12
We take the sandpiasek, we mixmieszać it with clayglina,
170
540122
3594
bierzemy piach, mieszamy z gliną
09:15
and we keep buildingbudynek.
171
543716
2786
i kontynuujemy budowę.
09:18
That is it.
172
546502
1805
Tak jest.
09:20
The GandoGando projectprojekt was always
connectedpołączony to trainingtrening the people,
173
548307
3094
Projekt Gando był zawsze związany
ze szkoleniem ludzi,
09:23
because I just wanted, one day
174
551401
3492
bo chciałem, by pewnego dnia
09:26
when I fallspadek down and dieumierać,
175
554893
2903
po mojej śmierci
09:29
that at leastnajmniej one personosoba from GandoGando
176
557796
2684
przynajmniej jedna osoba z Gando
kontynuowała tę pracę.
09:32
keepstrzyma doing this work.
177
560480
3742
09:36
But you will be surprisedzaskoczony. I'm still aliveżywy.
178
564222
2843
Ale zaskoczę was. Wciąż żyję!
09:39
(LaughterŚmiech)
179
567065
1550
(Śmiech)
09:40
And my people now can use theirich skillsumiejętności
180
568615
3177
Mój naród potrafi wykorzystać
te umiejętności,
09:43
to earnZarabiaj moneypieniądze themselvessami.
181
571792
3177
żeby zarabiać na siebie.
09:48
UsuallyZazwyczaj, for a youngmłody man from GandoGando to earnZarabiaj moneypieniądze,
182
576830
3963
Zwykle, żeby młody człowiek z Gando
mógł zarobić,
09:52
you have to leavepozostawiać the countrykraj
183
580793
2096
musi wyjechać ze wsi do miasta,
czasem opuszcza kraj
09:54
to the cityMiasto, sometimesczasami leavepozostawiać the countrykraj
184
582889
3243
09:58
and some never come back,
185
586132
1992
i bywa, że nigdy nie wraca,
10:00
makingzrobienie the communityspołeczność weakersłabsze.
186
588124
3444
co osłabia społeczność.
10:03
But now they can stayzostać in the countrykraj
187
591568
3677
Teraz mogą zostać na wsi,
10:07
and work on differentróżne buildingbudynek siteswitryny
188
595245
2192
pracować na budowach
10:09
and earnZarabiaj moneypieniądze to feedkarmić theirich familyrodzina.
189
597437
1887
i zarabiać na utrzymanie rodziny.
10:11
There's a newNowy qualityjakość in this work.
190
599324
3156
To praca nowej jakości.
10:16
Yes, you know it.
191
604278
2196
Wiecie o tym.
10:18
I have wonwygrał a lot of awardsnagrody throughprzez this work.
192
606474
4654
Zdobyłem wiele nagród za tę pracę.
10:23
For sure, it has openedotwierany opportunitiesmożliwości.
193
611128
3681
To stworzyło z pewnością nowe możliwości.
10:26
I have becomestają się myselfsiebie knownznany.
194
614809
2392
Stałem się sławny.
10:29
But the reasonpowód why I do what I do
195
617201
4890
Lecz robię to dla mojej wioski.
10:34
is my communityspołeczność.
196
622091
3475
10:37
When I was a kiddziecko,
197
625566
2114
Gdy byłem dzieckiem,
10:39
I was going to schoolszkoła,
198
627680
1783
chodziłem do szkoły
10:41
I was comingprzyjście back everykażdy holidaywakacje to GandoGando.
199
629463
4031
i wracałem na każde wakacje do Gando.
10:45
By the endkoniec of everykażdy holidayswakacje,
200
633494
2143
Pod koniec wakacji
10:47
I had to say goodbyeŻegnaj to the communityspołeczność,
201
635637
3044
musiałem pożegnać się z sąsiadami,
10:50
going from one compoundzłożony to anotherinne one.
202
638681
3746
chodząc od jednego domu do drugiego.
10:54
All womenkobiety in GandoGando will openotwarty theirich clothesubranie like that
203
642427
5231
Każda kobieta sięgała do kieszeni
10:59
and give me the last pennygrosz.
204
647658
3935
i dawała mi ostatni grosz.
11:03
In my culturekultura, this is a symbolsymbol of deepgłęboki affectiontkliwość.
205
651593
5121
W mojej kulturze
to symbol głębokich uczuć.
11:08
As a seven-year-oldsiedem rok stary guy, I was impressedpod wrażeniem.
206
656714
3183
Miałem siedem lat,
więc zrobiło to na mnie wrażenie.
11:11
I just askedspytał my mothermama one day,
207
659897
2590
Kiedyś spytałem matkę:
11:14
"Why do all these womenkobiety love me so much?"
208
662487
2743
"Dlaczego wszystkie te kobiety
tak mnie kochają?"
11:17
(LaughterŚmiech)
209
665230
1749
(Śmiech)
11:18
She just answeredodpowiedział,
210
666979
2335
Odpowiedziała:
11:21
"They are contributingprzyczynianie się to payzapłacić for your educationEdukacja
211
669314
3781
"Dokładają się do twojej edukacji
11:25
hopingmieć nadzieję that you will be successfuludany
212
673095
3345
w nadziei, że gdy osiągniesz sukces,
11:28
and one day come back and help
213
676440
3098
pewnego dnia wrócisz i pomożesz
poprawić jakość życia w wiosce".
11:31
improveulepszać the qualityjakość of life of the communityspołeczność."
214
679538
4032
11:35
I hopenadzieja now that I was ablezdolny
to make my communityspołeczność prouddumny
215
683570
4878
Mam nadzieję, że sąsiedzi są dumni
11:40
throughprzez this work,
216
688448
1873
z mojej pracy.
11:42
and I hopenadzieja I was ablezdolny to proveokazać się you the powermoc
217
690321
3812
Mam nadzieję, że udowodniłem wam
siłę społeczności
11:46
of communityspołeczność,
218
694133
1639
11:47
and to showpokazać you that architecturearchitektura
219
695772
3727
i wykazałem, że architektura
11:51
can be inspiringinspirujący for communitiesspołeczności
220
699499
4689
może zainspirować społeczności
11:56
to shapekształt theirich ownwłasny futureprzyszłość.
221
704188
2253
do kształtowania własnej przyszłości.
11:58
MerciMerci beaucoupbeaucoup. (ApplauseAplauz)
222
706441
2387
Merci beaucoup. (Brawa)
12:00
Thank you. Thank you. Thank you. Thank you.
223
708828
4341
Dziękuję. (Brawa)
12:05
Thank you. Thank you. (ApplauseAplauz)
224
713169
1680
Translated by Małgosia Makowska
Reviewed by Dorota Konowrocka

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Diébédo Francis Kéré - Community-minded architect
Diébédo Francis Kéré and his architectural firm design buildings that are good for the environment -- and those who use them.

Why you should listen

Diébédo Francis Kéré grew up in Gando, a small village in Burkina Faso. Having gone away to school, first within his country and then at the Technische Universität in Berlin, Germany, he resolved to give back to the community that raised him. He does that through the power of architecture.

Through his firm, Kéré Architecture, Kéré focuses on using local building materials and techniques in a modern way, to redefine and redesign the enviroment. In Burkina Faso, that means working predominantly with clay, and his innovative approach has seen the creation of remarkably beautiful, modern buildings that are entirely appropriate to the setting.

His first building, a primary school in Gando, was completed in 2001 and received the Aga Khan Award for Architecture. Since then, he has designed other structures for the village; his other work there has also won multiple awards, including the Global Award, the BSI Swiss Architectural Award, the Marcus Prize and the Global Holcim Award Gold 2012.

Kéré also teaches architecture; he has lectured at colleges including the University of Wisconsin Milwaukee, and Harvard. In 2013, he began teaching at the Accademia di Architettura in Mendrisio, Switzerland.

More profile about the speaker
Diébédo Francis Kéré | Speaker | TED.com