ABOUT THE SPEAKER
Amanda Burden - Urban planner
As New York’s chief city planner under the Bloomberg administration, Amanda Burden led revitalization of some of the city's most familiar features -- from the High Line to the Brooklyn waterfront.

Why you should listen

With a keen eye for detail that extends to the most humble park bench -- and a gift for convincing developers and bureaucrats of her vision -- former New York City Planning Commissioner Amanda Burden rebuilt New York City.

Taking inspiration from her mentor, the influential urban theorist William H. “Holly” Whyte, Burden stepped out of the society pages (she's Babe Paley's daughter) and into a high-profile development career, which started with the planning and design of Battery Park and brought her to the Bloomberg administration. Her high design standards and flair for human-scale public spaces (as she told the Wall Street Journal, "You can actually change a city by a small stroke") ensures that her legacy will be an enduring element of New York’s urban landscape. Post-mayoralty, she is joining Mike Bloomberg's newly established global consultancy, Bloomberg Associates, as one of the founding Principals (along with Janette Sadik-Khan, former traffic commisioner).

More profile about the speaker
Amanda Burden | Speaker | TED.com
TED2014

Amanda Burden: How public spaces make cities work

Amanda Burden: Jak przestrzenie publiczne poprawiają funkcjonowanie miasta

Filmed:
1,364,232 views

W Nowym Jorku stłoczonych jest ponad 8 milionów ludzi. Jak to możliwe? Po części umożliwiają to wspaniałe miejskie przestrzenie publiczne - od maluteńkich parków do rozległych nadbrzeżnych promenad - gdzie ludzie mogą spacerować i bawić się. W oparciu o swoje nietypowe dla branży doświadczenie behawiorystki zwierzęcej, Amanda Burden pomogła zaplanować jedne z najnowszych przestrzeni publicznych miasta. Opowiada o nieoczekiwanych wyzwaniach związanych z planowaniem parków uwielbianych przez mieszkańców i wyjaśnia, dlaczego są one ważne.
- Urban planner
As New York’s chief city planner under the Bloomberg administration, Amanda Burden led revitalization of some of the city's most familiar features -- from the High Line to the Brooklyn waterfront. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
When people think about citiesmiasta,
0
1008
1690
Kiedy ludzie myślą o miastach,
00:14
they tendzmierzać to think of certainpewny things.
1
2698
2302
myślą o konkretnych rzeczach.
00:17
They think of buildingsBudynki and streetsulice
2
5000
2060
Myślą o budynkach, ulicach,
00:19
and skyscrapersdrapacze chmur, noisygłośny cabskabiny.
3
7060
2896
drapaczach chmur, hałaśliwych taksówkach.
00:21
But when I think about citiesmiasta,
4
9956
1934
Ale kiedy ja myślę o miastach,
00:23
I think about people.
5
11890
1801
myślę o ludziach.
00:25
CitiesMiast are fundamentallyzasadniczo about people,
6
13691
3470
Miasta to przede wszystkim ludzie,
00:29
and where people go
7
17161
1844
a to, dokąd ludzie się udają,
00:31
and where people meetspotykać się
8
19005
1515
to, gdzie się spotykają,
00:32
are at the corerdzeń of what makesczyni a cityMiasto work.
9
20520
3330
stanowi podstawę funkcjonowania miasta.
00:35
So even more importantważny than buildingsBudynki in a cityMiasto
10
23850
3180
W miastach większe znaczenie od budynków
00:39
are the publicpubliczny spacesspacje in betweenpomiędzy them.
11
27030
3008
mają przestrzenie publiczne między nimi.
00:42
And todaydzisiaj, some of the mostwiększość transformativeprzemieniająca
12
30038
2658
Dziś to, co najbardziej odmienia miasta,
00:44
changeszmiany in citiesmiasta
13
32696
1677
00:46
are happeningwydarzenie in these publicpubliczny spacesspacje.
14
34373
3186
ma miejsce w przestrzeniach publicznych.
00:49
So I believe that livelytętniącej życiem, enjoyableprzyjemny publicpubliczny spacesspacje
15
37559
4193
Wierzę, że żywe i przyjemne
przestrzenie publiczne
00:53
are the keyklawisz to planningplanowanie a great cityMiasto.
16
41752
3120
są kluczem do zaplanowania
znakomitego miasta.
00:56
They are what makesczyni it come aliveżywy.
17
44872
3420
To one sprawiają, że miasto żyje.
01:00
But what makesczyni a publicpubliczny spaceprzestrzeń work?
18
48292
3680
Ale co zapewnia funkcjonalność
przestrzeni publicznej?
01:03
What attractsprzyciąga people to successfuludany publicpubliczny spacesspacje,
19
51972
3551
Co przyciąga ludzi
do udanych przestrzeni publicznych,
01:07
and what is it about unsuccessfulNieudane placesmiejsca
20
55523
2422
a w miejscach nieudanych
01:09
that keepstrzyma people away?
21
57945
2680
jakie elementy odpychają?
01:12
I thought, if I could answerodpowiedź those questionspytania,
22
60625
3359
Gdyby udało mi się
odpowiedzieć na te pytania,
01:15
I could make a hugeolbrzymi contributionwkład to my cityMiasto.
23
63984
3780
mogłabym oddać dużą przysługę
swojemu miastu.
01:19
But one of the more wonkynieregularne kształty things about me
24
67764
2154
Jedną z moich nietypowych cech jest to,
01:21
is that I am an animalzwierzę behavioristbehawiorysta,
25
69918
3551
że jestem behawiorystką zwierząt.
01:25
and I use those skillsumiejętności not to studybadanie animalzwierzę behaviorzachowanie
26
73469
3577
Używam swoich umiejętności
nie do badania zachowań zwierząt,
01:29
but to studybadanie how people in citiesmiasta
27
77046
2934
ale po to, by badać, jak ludzie w miastach
01:31
use cityMiasto publicpubliczny spacesspacje.
28
79980
2248
korzystają z przestrzeni publicznych.
01:34
One of the first spacesspacje that I studiedbadane
29
82228
3321
Jako jeden z pierwszych
przestudiowałam mały skwerek, Paley Park,
01:37
was this little vestKamizelka pocketkieszeń parkpark callednazywa PaleyPaley ParkPark
30
85549
3405
01:40
in midtownMidtown ManhattanManhattan.
31
88954
2308
na Środkowym Manhattanie.
01:43
This little spaceprzestrzeń becamestał się a smallmały phenomenonzjawisko,
32
91262
4125
Ta niewielka przestrzeń
stała się małym fenomenem,
01:47
and because it had suchtaki a profoundgłęboki impactwpływ
33
95387
2868
a ponieważ tak bardzo wpłynęła
01:50
on NewNowy YorkersJorku,
34
98255
1216
na nowojorczyków,
01:51
it madezrobiony an enormousogromny impressionwrażenie on me.
35
99471
4084
wywarła na mnie ogromne wrażenie.
01:55
I studiedbadane this parkpark very earlywcześnie on in my careerkariera
36
103555
2497
Studiowałam ten skwer
we wczesnej fazie kariery,
01:58
because it happenedstało się to have been builtwybudowany
37
106052
1586
bo tak się składa,
01:59
by my stepfatherojczym,
38
107638
1778
że wybudował go mój ojczym.
02:01
so I knewwiedziałem that placesmiejsca like PaleyPaley ParkPark
39
109416
2632
Dzięki temu wiedziałam, że takie miejsca
02:04
didn't happenzdarzyć by accidentwypadek.
40
112048
2400
nie powstają przez przypadek.
02:06
I saw firsthandz pierwszej ręki that they requiredwymagany
41
114448
2552
Widziałam na własne oczy,
że wymagają niewiarygodnego oddania
02:09
incredibleniesamowite dedicationpoświęcenie
42
117000
1456
02:10
and enormousogromny attentionUwaga to detailSzczegół.
43
118456
3058
i olbrzymiej dbałości o szczegóły.
Ale co takiego w tym miejscu
02:13
But what was it about this spaceprzestrzeń
44
121514
1734
02:15
that madezrobiony it specialspecjalny and drewrysował people to it?
45
123248
3802
nadawało uroku i przyciągało ludzi?
02:19
Well, I would sitsiedzieć in the parkpark and watch very carefullyostrożnie,
46
127050
2901
Siedząc w parku, bacznie obserwowałam.
02:21
and first amongpośród other things
47
129951
1892
Po pierwsze zauważyłam
02:23
were the comfortablewygodny, movableruchome chairskrzesła.
48
131843
3063
wygodne przenośne krzesła.
02:26
People would come in, find theirich ownwłasny seatsiedzenie,
49
134906
2510
Ktoś przychodził, szukał sobie krzesła,
02:29
moveruszaj się it a bitkawałek, actuallytak właściwie, and then stayzostać a while,
50
137416
3394
ustawiał dowolnie i siedział chwilę.
02:32
and then interestinglyco ciekawe,
51
140810
1848
Co ciekawe, sama obecność jednych
02:34
people themselvessami attractedprzyciąga other people,
52
142658
2975
przyciągała kolejnych ludzi.
02:37
and ironicallyironicznie, I feltczułem more peacefulspokojna
53
145633
2777
Ja też czułam się bezpieczniej,
02:40
if there were other people around.
54
148410
1981
kiedy dookoła mnie byli ludzie.
02:42
And it was greenZielony.
55
150391
1890
I było zielono.
02:44
This little parkpark providedopatrzony what NewNowy YorkersJorku cravepragnąć:
56
152281
3761
Ten skwer odpowiadał na potrzebę
02:48
comfortkomfort and greeneryzieleni.
57
156042
2538
komfortu i zieleni.
02:50
But my questionpytanie was,
58
158580
1688
Ale wtedy zadałam sobie pytanie.
02:52
why weren'tnie były there more placesmiejsca with greeneryzieleni
59
160268
3062
Czemu nie ma więcej zielonych miejsc,
02:55
and placesmiejsca to sitsiedzieć in the middleśrodkowy of the cityMiasto
60
163330
2509
gdzie można usiąść w samym środku miasta,
02:57
where you didn't feel alonesam,
61
165839
2480
gdzie człowiek nie czułby się samotny
03:00
or like a trespasserIntruz?
62
168319
2457
albo jak intruz.
03:02
UnfortunatelyNiestety, that's not how citiesmiasta
63
170776
2232
Niestety, nasze miasta
nie są tak projektowane.
03:05
were beingistota designedzaprojektowany.
64
173008
2018
03:07
So here you see a familiarznajomy sightwidok.
65
175026
3694
A tutaj znajomy widok.
03:10
This is how plazasplace have been
designedzaprojektowany for generationspokolenia.
66
178720
4281
Tak przez pokolenia projektowano place.
03:15
They have that stylishstylowe, SpartanSpartan look
67
183001
3130
Mają ten stylowy, spartański wygląd,
03:18
that we oftenczęsto associateskojarzyć with modernnowoczesny architecturearchitektura,
68
186131
3820
często utożsamiany
z nowoczesną architekturą,
03:21
but it's not surprisingzaskakujący that people
69
189951
2311
ale nic dziwnego,
03:24
avoiduniknąć spacesspacje like this.
70
192262
1862
że ludzie unikają takich miejsc.
03:26
They not only look desolateopuszczony,
71
194124
2110
One nie tylko wyglądają ponuro.
03:28
they feel downrightwręcz dangerousniebezpieczny.
72
196234
2712
Wydają się wręcz niebezpieczne.
03:30
I mean, where would you sitsiedzieć here?
73
198946
3277
Gdzie tu można usiąść?
03:34
What would you do here?
74
202223
2546
Co tu można robić?
03:36
But architectsarchitekci love them.
75
204769
3476
Ale architekci je kochają.
03:40
They are plinthsCokoły for theirich creationskreacje.
76
208245
3273
One są cokołami ich kreacji.
03:43
They mightmoc toleratetolerować a sculpturerzeźba or two,
77
211518
1933
Można ustawić rzeźbę lub dwie,
03:45
but that's about it.
78
213451
1753
ale na tym koniec.
03:47
And for developersprogramistów, they are idealideał.
79
215204
3204
A dla deweloperów
takie place są idealne.
03:50
There's nothing to waterwoda, nothing to maintainutrzymać,
80
218408
2587
Nic nie trzeba podlewać,
niczego doglądać.
03:52
and no undesirableniepożądanych people to worrymartwić się about.
81
220995
3960
Nie trzeba się martwić
o niepożądanych ludzi.
03:56
But don't you think this is a wastemarnotrawstwo?
82
224955
3244
Ale czy nie myślicie, że to marnotrawstwo?
04:00
For me, becomingtwarzowy a cityMiasto plannerPlanner
83
228199
2321
Praca planistki miejskiej
znaczyła dla mnie,
04:02
meantOznaczało beingistota ablezdolny to trulynaprawdę changezmiana the cityMiasto
84
230520
2672
że będę mogła naprawdę zmienić miasto,
04:05
that I livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj in and lovedkochany.
85
233192
2490
w którym mieszkam i które kocham.
04:07
I wanted to be ablezdolny to createStwórz placesmiejsca
86
235682
2488
Chciałam móc stworzyć miejsca,
04:10
that would give you the feelinguczucie that you got
87
238170
1965
które dałyby ludziom poczucie,
04:12
in PaleyPaley ParkPark,
88
240135
1538
jakie dawał Paley Park,
04:13
and not allowdopuszczać developersprogramistów to
buildbudować bleakUkleja plazasplace like this.
89
241673
4788
i nie pozwalać na budowanie
ponurych placów, jak ten.
Ale przez lata
04:18
But over the manywiele yearslat,
90
246461
1415
04:19
I have learnednauczyli how hardciężko it is
91
247876
2596
przekonałam się, jak ciężko jest
04:22
to createStwórz successfuludany, meaningfulznaczący,
92
250472
2588
stworzyć udane, znaczące
04:25
enjoyableprzyjemny publicpubliczny spacesspacje.
93
253060
2028
przyjemne przestrzenie publiczne.
04:27
As I learnednauczyli from my stepfatherojczym,
94
255088
1577
Przykład ojczyma nauczył mnie,
04:28
they certainlyna pewno do not happenzdarzyć by accidentwypadek,
95
256665
2288
że to z pewnością nie przypadek,
04:30
especiallyszczególnie in a cityMiasto like NewNowy YorkYork,
96
258953
2828
a już na pewno nie w Nowym Jorku,
04:33
where publicpubliczny spaceprzestrzeń has to
be foughtwalczył for to beginzaczynać with,
97
261781
3279
gdzie przestrzeń publiczną
trzeba najpierw wywalczyć,
04:37
and then for them to be successfuludany,
98
265060
2108
a potem jeszcze sprawić,
żeby się podobała.
04:39
somebodyktoś has to think very hardciężko
99
267168
2022
Trzeba naprawdę mocno przemyśleć
04:41
about everykażdy detailSzczegół.
100
269190
2024
każdy szczegół.
04:43
Now, openotwarty spacesspacje in citiesmiasta are opportunitiesmożliwości.
101
271214
3946
Otwarte przestrzenie w miastach to okazja.
04:47
Yes, they are opportunitiesmożliwości
for commercialReklama w telewizji investmentinwestycja,
102
275160
3804
Nie tylko okazja
do inwestycji biznesowych,
04:50
but they are alsorównież opportunitiesmożliwości for the commonpospolity good
103
278964
3569
ale też do budowania
wspólnego dobra miasta.
04:54
of the cityMiasto,
104
282533
1766
I te dwa cele nie zawsze idą w parze
04:56
and those two goalscele are oftenczęsto
not alignedwyrównane with one anotherinne,
105
284299
3515
04:59
and thereinnim lieskłamstwa the conflictkonflikt.
106
287814
2609
i stają się podłożem konfliktu.
05:02
The first opportunityokazja I had to fightwalka
107
290423
2652
Po raz pierwszy musiałam walczyć
05:05
for a great publicpubliczny openotwarty spaceprzestrzeń was in the earlywcześnie 1980s,
108
293075
3162
o dobrą przestrzeń publiczną
we wczesnych latach 80.,
05:08
when I was leadingprowadzący a teamzespół of plannersplaniści
109
296237
2338
kiedy zarządzałam grupą planistów
pracujących nad gigantycznym
składowiskiem odpadów,
05:10
at a giganticgigantyczne landfillskładowisko odpadów callednazywa BatteryBaterii ParkPark CityMiasto
110
298575
3312
Battery Park City w Dolnym Manhattanie,
05:13
in lowerniższy ManhattanManhattan on the HudsonHudson RiverRzeka.
111
301887
2613
nad rzeką Hudson.
05:16
And this sandyPiaszczysta wastelandPustkowie had lainLain barrenjałowy
112
304500
2814
To piaszczyste wysypisko
było niezagospodarowane
05:19
for 10 yearslat,
113
307314
1450
przez dziesięć lat
05:20
and we were told, unlesschyba że we founduznany a developerdeweloper
114
308764
2644
i powiedziano nam,
że jeśli nie znajdziemy
dewelopera w 6 miesięcy,
05:23
in sixsześć monthsmiesiące, it would go bankruptupadły.
115
311408
2128
to zbankrutują.
05:25
So we cameoprawa ołowiana witrażu up with a radicalrodnik,
116
313536
2001
Wpadliśmy na radykalny,
05:27
almostprawie insaneszalony ideapomysł.
117
315537
2390
prawie szalony pomysł.
05:29
InsteadZamiast tego of buildingbudynek a parkpark
118
317927
1848
Zamiast budować tam park,
05:31
as a complementuzupełnienie to futureprzyszłość developmentrozwój,
119
319775
2508
jako podbudowę przyszłego rozwoju,
05:34
why don't we reverserewers that equationrównanie
120
322283
2085
może odwrócić bieg wydarzeń,
05:36
and buildbudować a smallmały but very high-qualitywysokiej jakości
121
324368
3053
budując tam małą,
ale bardzo wysokiej klasy
05:39
publicpubliczny openotwarty spaceprzestrzeń first,
122
327421
1985
przestrzeń publiczną,
05:41
and see if that madezrobiony a differenceróżnica.
123
329406
3006
żeby zobaczyć, czy to coś zmieni?
05:44
So we only could affordpozwolić sobie to buildbudować a two-blockdwóch bloków sectionSekcja
124
332412
3698
Stać nas było tylko na kilka obiektów
05:48
of what would becomestają się a mile-longmile długości esplanadeesplanada,
125
336110
3460
na terenie, który pomieściłby
promenadę na półtora kilometra,
05:51
so whatevercokolwiek we builtwybudowany had to be perfectidealny.
126
339570
2967
więc wszystko musiało być idealne.
05:54
So just to make sure, I insistednalegał
127
342537
2996
By mieć pewność, uparłam się
05:57
that we buildbudować a mock-upmakiety
128
345533
2217
na zbudowanie makiety z drewna
05:59
in wooddrewno, at scaleskala, of the railingPoręcze and the seamorze wallŚciana.
129
347750
3934
wałów rzecznych i poręczy
w skali jeden do jednego.
06:03
And when I satsob down on that testtest benchławka
130
351684
3024
I kiedy usiadłam
na próbnej drewnianej ławce,
06:06
with sandpiasek still swirlingmieszając all around me,
131
354708
3198
zasypywana piaskiem,
06:09
the railingPoręcze hittrafienie exactlydokładnie at eyeoko levelpoziom,
132
357906
3093
poręcze znalazły się
dokładnie na poziomie wzroku,
06:12
blockingBlokowanie my viewwidok and ruiningrujnować my experiencedoświadczenie
133
360999
2991
zasłaniając mi widok
i psując obserwację wody.
06:15
at the water'sfale edgekrawędź.
134
363990
2130
06:18
So you see, detailsdetale really do make a differenceróżnica.
135
366120
3307
Detale naprawdę mają znaczenie.
06:21
But designprojekt is not just how something lookswygląda,
136
369427
3931
W projektowaniu nie chodzi o sam wygląd,
06:25
it's how your bodyciało feelsczuje on that seatsiedzenie in that spaceprzestrzeń,
137
373358
5892
ale o to, jak czujemy się
w danej przestrzeni.
06:31
and I believe that successfuludany designprojekt always dependszależy
138
379250
3140
Wierzę, że udany projekt zawsze zależy
06:34
on that very individualindywidualny experiencedoświadczenie.
139
382390
3425
od tego bardzo indywidualnego wrażenia.
06:37
In this photozdjęcie, everything lookswygląda very finishedskończone,
140
385815
4371
Na tym zdjęciu wszystko
wygląda na ukończone
06:42
but that graniteGranit edgekrawędź, those lightsświatła,
141
390186
2718
ale o tę granitową krawędź, latarnie,
06:44
the back on that benchławka,
142
392904
1888
wykończenie ławek,
06:46
the treesdrzewa in plantingdo sadzenia,
143
394792
1694
drzewa i pozostałą roślinność,
06:48
and the manywiele differentróżne kindsrodzaje of placesmiejsca to sitsiedzieć
144
396486
2603
i wiele różnorodnych miejsc do siedzenia
06:51
were all little battlesbitwy that turnedobrócony this projectprojekt
145
399089
3182
trzeba było stoczyć wiele bitew,
które zmieniły ten projekt
06:54
into a placemiejsce that people wanted to be.
146
402271
4044
w miejsce przyjazne ludziom.
06:58
Now, this provedudowodnione very valuablecenny 20 yearslat laterpóźniej
147
406315
3835
Po dwudziestu latach to zaowocowało,
07:02
when MichaelMichael BloombergBloomberg askedspytał me to be
148
410150
2008
kiedy Michael Bloomberg zaproponował mi
07:04
his planningplanowanie commissionerkomisarz
149
412158
1582
posadę planistki miejskiej
07:05
and put me in chargeopłata of shapingkształtowanie
150
413740
1847
i zlecił mi zadanie
07:07
the entireCały cityMiasto of NewNowy YorkYork.
151
415587
2071
ukształtowania miasta Nowy York.
07:09
And he said to me on that very day,
152
417658
2099
Tego dnia powiedział mi,
07:11
he said that NewNowy YorkYork was projectedrzutowany
153
419757
2096
że populacja miasta ma wzrosnąć
07:13
to growrosnąć from eightosiem to ninedziewięć millionmilion people.
154
421853
3057
z 8 do 9 milionów.
07:16
And he askedspytał me,
155
424910
1530
Zapytał mnie:
07:18
"So where are you going to put
156
426440
1843
"To gdzie zamierzasz ulokować
07:20
one millionmilion additionaldodatkowe NewNowy YorkersJorku?"
157
428283
2716
ten dodatkowy milion nowojorczyków?".
07:22
Well, I didn't have any ideapomysł.
158
430999
2645
Nie miałam pojęcia.
07:25
Now, you know that NewNowy YorkYork does
159
433644
3039
Nowy Jork chce przyciągać imigrantów.
07:28
placemiejsce a highwysoki valuewartość on attractingprzyciągnięcie immigrantsimigrantów,
160
436683
2698
07:31
so we were excitedpodekscytowany about the prospectperspektywa of growthwzrost,
161
439381
2920
Byliśmy podekscytowani myślą o rozwoju,
07:34
but honestlyszczerze, where were we going to growrosnąć
162
442301
2879
ale w którym kierunku
mieliśmy się rozrastać
07:37
in a cityMiasto that was alreadyjuż builtwybudowany out to its edgeskrawędzie
163
445180
3394
w mieście już rozbudowanym do granic
07:40
and surroundedotoczony by waterwoda?
164
448574
2800
i otoczonym wodą?
07:43
How were we going to find housingmieszkaniowy
165
451374
1602
Jak znaleźć miejsce na domy
07:44
for that manywiele newNowy NewNowy YorkersJorku?
166
452976
2298
dla tak wielu nowych nowojorczyków?
07:47
And if we couldn'tnie mógł spreadrozpiętość out,
167
455274
1813
Skoro nie da się już rozrastać wszerz,
07:49
whichktóry was probablyprawdopodobnie a good thing,
168
457087
1814
w czym pewnie nie ma nic złego,
07:50
where could newNowy housingmieszkaniowy go?
169
458901
2819
to gdzie umieścić nowe domy?
07:53
And what about carssamochody?
170
461720
1633
A co z samochodami?
07:55
Our cityMiasto couldn'tnie mógł possiblymożliwie handleuchwyt any more carssamochody.
171
463353
4112
Miasto nie miało już miejsca
na kolejne samochody.
07:59
So what were we going to do?
172
467465
2834
Co robić?
08:02
If we couldn'tnie mógł spreadrozpiętość out, we had to go up.
173
470299
3977
Nie mogliśmy rozwijać się wszerz,
musieliśmy pójść w górę.
A skoro mieliśmy iść w górę,
08:06
And if we had to go up,
174
474276
1034
08:07
we had to go up in placesmiejsca
175
475310
1782
musieliśmy to robić w miejscach,
08:09
where you wouldn'tnie need to ownwłasny a carsamochód.
176
477092
2009
gdzie nie potrzeba aut.
08:11
So that meantOznaczało usingza pomocą one of our greatestnajwiększy assetsmajątek:
177
479101
2863
Musieliśmy użyć jednego
z naszych największych atutów.
Naszego systemu komunikacji.
08:13
our transittranzyt systemsystem.
178
481964
2452
08:16
But we had never before thought
179
484416
1573
Lecz nigdy wcześniej nie myśleliśmy,
08:17
of how we could make the mostwiększość of it.
180
485989
2236
jak go maksymalnie wykorzystać.
08:20
So here was the answerodpowiedź to our puzzlepuzzle.
181
488225
3213
A to jest odpowiedź na to pytanie.
08:23
If we were to channelkanał and redirectprzeadresować
182
491438
3631
Jeśli uda się przekierować i skupić
08:27
all newNowy developmentrozwój around transittranzyt,
183
495069
2294
wszystkie nowe
przebudowy wokół transportu,
08:29
we could actuallytak właściwie handleuchwyt that populationpopulacja increasezwiększać,
184
497363
3627
to poradzimy sobie ze wzrostem populacji.
08:32
we thought.
185
500990
1274
Tak myśleliśmy.
08:34
And so here was the planplan,
186
502264
2558
Taki był plan,
prawdziwa potrzeba.
08:36
what we really neededpotrzebne to do:
187
504822
1648
08:38
We neededpotrzebne to redoWykonaj ponownie our zoningpodział na strefy --
188
506470
2848
Musieliśmy zmienić plan
zagospodarowania przestrzennego.
08:41
and zoningpodział na strefy is the cityMiasto planner'splanisty regulatoryregulacyjne toolnarzędzie --
189
509318
3351
to takie narzędzie planistyczne,
08:44
and basicallygruntownie reshapeZmiana kształtu the entireCały cityMiasto,
190
512669
3311
żeby przekształcić całe miasto.
08:47
targetingkierowanie where newNowy developmentrozwój could go
191
515980
2145
Wyznaczaliśmy miejsca
dla nowych inwestycji
08:50
and prohibitingzakazanie any developmentrozwój at all
192
518125
2191
i zabranialiśmy budowy na przedmieściach,
08:52
in our car-orientedzorientowane na samochód,
193
520316
1714
które za bardzo potrzebowały samochodów.
08:54
suburban-stylepodmiejski neighborhoodsdzielnice.
194
522030
2162
08:56
Well, this was an unbelievablyniewiarygodnie ambitiousambitny ideapomysł,
195
524192
3732
To był niewiarygodnie ambitny pomysł,
08:59
ambitiousambitny because communitiesspołeczności
196
527924
2576
bo mieszkańcy musieli go poprzeć.
09:02
had to approvezatwierdzać those plansplany.
197
530500
3615
09:06
So how was I going to get this doneGotowe?
198
534115
3019
Jak uzyskać ich poparcie?
09:09
By listeningsłuchający. So I beganrozpoczął się listeningsłuchający,
199
537134
2908
Słuchając. Więc zaczęłam słuchać.
09:12
in factfakt, thousandstysiące of hoursgodziny of listeningsłuchający
200
540042
3354
Spędziłam tysiące godzin na słuchaniu
09:15
just to establishustalić trustzaufanie.
201
543396
1818
tylko po to, by zbudować zaufanie.
09:17
You know, communitiesspołeczności can tell
202
545214
2089
Mieszkańcy widzą,
09:19
whetherczy or not you understandzrozumieć theirich neighborhoodsdzielnice.
203
547303
2152
czy ktoś rozumie ich okolicę.
09:21
It's not something you can just fakeimitacja.
204
549455
3096
Tego nie da się sfałszować.
09:24
And so I beganrozpoczął się walkingpieszy.
205
552551
2706
Zaczęłam chodzić.
09:27
I can't tell you how manywiele blocksBloki I walkedchodził,
206
555257
2320
Sama nie wiem, ile przecznic przeszłam.
09:29
in swelteringupalne summerslata, in freezingzamrożenie winterszimy,
207
557577
3409
Szłam w upalne lata i mroźne zimy,
09:32
yearrok after yearrok,
208
560986
1830
rok za rokiem,
09:34
just so I could get to understandzrozumieć
209
562816
2088
tylko po to, żeby zrozumieć
09:36
the DNADNA of eachkażdy neighborhoodsąsiedztwo
210
564904
2027
DNA każdej dzielnicy
09:38
and know what eachkażdy streetulica feltczułem like.
211
566931
2575
i poznać charakter każdej ulicy.
09:41
I becamestał się an incrediblyniewiarygodnie geekynaukowy zoningpodział na strefy expertekspert,
212
569506
3495
Stałam się maniakiem podziału na strefy,
szukałam takiego podziału na strefy,
09:45
findingodkrycie wayssposoby that zoningpodział na strefy could addressadres
213
573001
2069
09:47
communities'Wspólnot concernsobawy.
214
575070
2062
który mogłby rozwiązać lokalne problemy.
09:49
So little by little, neighborhoodsąsiedztwo by neighborhoodsąsiedztwo,
215
577132
2572
Krok po kroku, dzielnica po dzielnicy,
09:51
blockblok by blockblok,
216
579704
1435
budynek za budynkiem,
09:53
we beganrozpoczął się to setzestaw heightwysokość limitsograniczenia
217
581139
1873
zaczęliśmy wprowadzać limity wysokości,
09:55
so that all newNowy developmentrozwój
218
583012
1732
żeby zabudowa powstawała
09:56
would be predictablemożliwy do przewidzenia and nearBlisko transittranzyt.
219
584744
3617
w sposób przewidywalny
i blisko komunikacji miejskiej.
10:00
Over the coursekurs of 12 yearslat,
220
588361
1781
Przez 12 lat
10:02
we were ablezdolny to rezoneRezone
221
590142
2469
zdołaliśmy przearanżować strefy
10:04
124 neighborhoodsdzielnice,
222
592611
2569
124 dzielnic,
10:07
40 percentprocent of the cityMiasto,
223
595180
2779
40% miasta,
10:09
12,500 blocksBloki, so that now,
224
597959
4539
12 500 przecznic.
10:14
90 percentprocent of all newNowy developmentrozwój of NewNowy YorkYork
225
602498
3237
Teraz 90% nowego budownictwa w Nowym Jorku
10:17
is withinw ciągu a 10-minute-chwila walkspacerować of a subwaymetro.
226
605735
2648
jest w zasięgu 10 minut pieszo od metra.
10:20
In other wordssłowa, nobodynikt in those newNowy buildingsBudynki
227
608383
2650
Innymi słowy, nikt w tych budynkach
10:23
needswymagania to ownwłasny a carsamochód.
228
611033
1876
nie potrzebuje samochodu.
10:24
Well, those rezoningsrezonings were exhaustingwyczerpujący
229
612909
4093
Ta praca była wyczerpująca,
10:29
and enervatingkłęby and importantważny,
230
617002
3038
ale także ważna,
jednak przekształcanie stref
nigdy nie było moją misją.
10:32
but rezoningrezoning was never my missionmisja.
231
620040
2550
10:34
You can't see zoningpodział na strefy and you can't feel zoningpodział na strefy.
232
622590
3491
Stref nie można zobaczyć, ani ich poczuć.
10:38
My missionmisja was always to createStwórz
233
626081
2088
Moją misją od zawsze było tworzenie
10:40
great publicpubliczny spacesspacje.
234
628169
1924
świetnych przestrzeni publicznych,
10:42
So in the areasobszary where we zonedstrefowy
for significantznaczący developmentrozwój,
235
630093
3892
więc w strefach, w których
planowaliśmy znaczny rozwój,
10:45
I was determinedustalona to createStwórz placesmiejsca
236
633985
2191
chciałam stworzyć miejsca,
10:48
that would make a differenceróżnica in people'sludzie liveszyje.
237
636176
2694
które wpływałyby na życie ludzi.
10:50
Here you see what was
238
638870
2086
Tutaj widzicie
10:52
two milesmile of abandonedopuszczony, degradedzdegradowanych waterfrontnabrzeże
239
640956
2424
3-kilometrowe zrujnowane nadbrzeże
10:55
in the neighborhoodsdzielnice of GreenpointGreenpoint
240
643380
1767
w okolicy Greenpointu,
10:57
and WilliamsburgWilliamsburg in BrooklynBrooklyn,
241
645147
1782
Williamsburga na Brooklinie.
10:58
impossibleniemożliwy to get to and impossibleniemożliwy to use.
242
646929
3560
trudno osiągalne i bezużyteczne.
11:02
Now the zoningpodział na strefy here was massivemasywny,
243
650489
2494
To była olbrzymia przestrzeń
11:04
so I feltczułem an obligationobowiązek to createStwórz
244
652983
3022
czułam się w obowiązku stworzyć
11:08
magnificentwspaniały parksparków on these waterfrontsnabrzeży,
245
656005
3025
na tym nadbrzeżu wspaniałe parki.
11:11
and I spentwydany an incredibleniesamowite amountilość of time
246
659030
2740
Spędziłam niewiarygodną ilość czasu
11:13
on everykażdy squareplac inchcal of these plansplany.
247
661770
3105
nad każdym metrem kwadratowym roślinności.
11:16
I wanted to make sure that there were
248
664875
2065
Chciałam się upewnić, że znajdą się tu
11:18
tree-lineddrzewami pathsścieżki from the uplandWyżyna to the waterwoda,
249
666940
2539
zadrzewione ścieżki, prowadzące do wody,
11:21
that there were treesdrzewa and plantingsnasadzenia everywherewszędzie,
250
669479
2411
że wszędzie będą drzewa i roślinność
11:23
and, of coursekurs, lots and lots of placesmiejsca to sitsiedzieć.
251
671890
4188
i oczywiście mnóstwo miejsc do siedzenia.
11:28
HonestlySzczerze mówiąc, I had no ideapomysł how it would turnskręcać out.
252
676078
3370
Na prawdę nie miałam
pojęcia, co z tego wyjdzie,
11:31
I had to have faithwiara.
253
679448
1625
ale miałam wiarę.
11:33
But I put everything that I had studiedbadane and learnednauczyli
254
681073
2963
Włożyłam wszystko, czego się nauczyłam
11:36
into those plansplany.
255
684036
1734
w te plany.
11:37
And then it openedotwierany,
256
685770
1660
I wtedy nastąpiło otwarcie
11:39
and I have to tell you, it was incredibleniesamowite.
257
687430
3287
i muszę wam powiedzieć,
to było niesamowite.
11:42
People cameoprawa ołowiana witrażu from all over the cityMiasto
258
690717
2085
Ludzie przyszli z całego miasta,
11:44
to be in these parksparków.
259
692802
1657
żeby pobyć w tych parkach.
11:46
I know they changedzmienione the liveszyje
of the people who liverelacja na żywo there,
260
694459
3420
Zmieniły one życie mieszkańców.
11:49
but they alsorównież changedzmienione NewNowy Yorkers'Jorku wholecały imageobraz
261
697879
2495
Zmieniły także całe
wyobrażenie nowojorczyków
11:52
of theirich cityMiasto.
262
700374
1776
na temat swojego miasta.
11:54
I oftenczęsto come down and watch people
263
702150
1579
Często przychodzę i oglądam ludzi
11:55
get on this little ferryprom
264
703729
1516
wsiadających na ten mały prom,
11:57
that now runsdziała betweenpomiędzy the boroughsgminy,
265
705245
1978
który dziś kursuje pomiędzy dzielnicami
11:59
and I can't tell you why,
266
707223
1487
i nie mogę powiedzieć czemu,
12:00
but I'm completelycałkowicie movedprzeniósł
267
708710
1572
ale jestem wzruszona
12:02
by the factfakt that people are usingza pomocą it
268
710282
2147
faktem, że ludzie używają go tak,
12:04
as if it had always been there.
269
712429
2182
jak gdyby był tam od zawsze.
12:06
And here is a newNowy parkpark in lowerniższy ManhattanManhattan.
270
714611
3273
A to nowy park na Dolnym Manhattanie.
12:09
Now, the water'sfale edgekrawędź in lowerniższy ManhattanManhattan
271
717884
2757
Linia brzegowa Dolnego Manhattanu
12:12
was a completekompletny messbałagan before 9/11.
272
720641
2933
była w nieładzie
przed zamachem z 11 września.
12:15
WallŚciana StreetUlica was essentiallygłównie landlockedśródlądowych
273
723574
1915
Wall Street było odcięte od wody,
12:17
because you couldn'tnie mógł get anywheregdziekolwiek nearBlisko this edgekrawędź.
274
725489
2586
bo nie sposób było się dostać do brzegu.
12:20
And after 9/11, the cityMiasto had very little controlkontrola.
275
728075
3834
Po 11 września miasto
miało małe możliwości,
ale pomyślałam sobie że gdybyśmy poszli
12:23
But I thought if we wentposzedł
276
731909
1545
12:25
to the LowerNiższe ManhattanManhattan DevelopmentRozwoju CorporationCorporation
277
733454
2145
do Korporacji Rozwoju Dolnego Manhattanu
12:27
and got moneypieniądze to reclaimodzyskać this two milesmile
278
735599
2961
i gdybyśmy dostali pieniądze na odzyskanie
12:30
of degradedzdegradowanych waterfrontnabrzeże
279
738560
1796
tych 3 km zrujnowanego nadbrzeża,
12:32
that it would have an enormousogromny effectefekt
280
740356
1851
miałoby to olbrzymi wpływ
12:34
on the rebuildingprzebudowa of lowerniższy ManhattanManhattan.
281
742207
2461
na przebudowę Dolnego Manhattanu.
12:36
And it did.
282
744668
1180
I miało.
12:37
LowerNiższe ManhattanManhattan finallywreszcie has a publicpubliczny waterfrontnabrzeże
283
745848
3391
Dolny Manhattan nareszcie
miał publiczne nadbrzeże
12:41
on all threetrzy sidesboki.
284
749239
2114
ze wszystkich trzech stron.
12:43
I really love this parkpark.
285
751353
2384
Naprawdę kocham ten park.
12:45
You know, railingsbalustrady have to be higherwyższy now,
286
753737
2225
Dziś barierki muszą być wyższe,
12:47
so we put barbar seatingKącik wypoczynkowy at the edgekrawędź,
287
755962
2544
więc umieściliśmy stołki barowe
tuż nad brzegiem.
12:50
and you can get so closeblisko to the waterwoda
288
758506
2112
Można podejść tak blisko wody,
12:52
you're practicallypraktycznie on it.
289
760618
1728
że prawie się na niej stoi.
12:54
And see how the railingPoręcze widensrozszerza się
290
762346
1869
Zobaczcie, jak barierka się rozszerza
12:56
and flattensspłaszcza się out so you can laykłaść down
291
764215
1416
i spłaszcza, tworząc miejsce
12:57
your lunchlunch or your laptopkomputer przenośny.
292
765631
1882
na lunch czy laptopa.
12:59
And I love when people come there
293
767513
1980
Uwielbiam, kiedy ludzie przychodzą tam,
13:01
and look up and they say,
294
769493
1860
patrzą w górę i mówią:
13:03
"WowWow, there's BrooklynBrooklyn, and it's so closeblisko."
295
771353
4027
"Widać stąd Brooklyn, jest tak blisko!".
13:07
So what's the tricksztuczka?
296
775380
2352
Więc w czym tkwi sekret?
13:09
How do you turnskręcać a parkpark
297
777732
1809
Jak zamienić park w miejsce,
13:11
into a placemiejsce that people want to be?
298
779541
3166
w którym chcą przebywać ludzie?
13:14
Well, it's up to you,
299
782707
2843
To zależy od ciebie.
13:17
not as a cityMiasto plannerPlanner but as a humanczłowiek beingistota.
300
785550
3365
Nie jako planisty, ale jako człowieka.
13:20
You don't tapkran into your designprojekt expertiseekspertyza.
301
788915
3400
Nie chodzi o ekspertyzę projektową,
13:24
You tapkran into your humanityludzkość.
302
792315
3515
tylko o człowieczeństwo.
13:27
I mean, would you want to go there?
303
795830
3326
Chodzi po prostu o to,
czy zechcemy tam pójść.
13:31
Would you want to stayzostać there?
304
799156
1983
Czy chcielibyśmy tam pobyć?
13:33
Can you see into it and out of it?
305
801139
2138
Czy macie wizję takiego miejsca?
13:35
Are there other people there?
306
803277
2252
Czy są tam inni ludzie?
13:37
Does it seemwydać się greenZielony and friendlyprzyjazny?
307
805529
2647
Czy jest zielono i przyjaźnie?
13:40
Can you find your very ownwłasny seatsiedzenie?
308
808176
3238
Czy jest miejsce do siedzenia?
13:43
Well now, all over NewNowy YorkYork CityMiasto,
309
811414
3029
Dziś w całym Nowym Jorku
13:46
there are placesmiejsca where you can
310
814443
1504
są miejsca, w których można
13:47
find your very ownwłasny seatsiedzenie.
311
815947
1854
znaleźć własne miejsce do siedzenia.
13:49
Where there used to be parkingparking spacesspacje,
312
817801
2522
Tam, gdzie były parkingi,
13:52
there are now pop-uppop-up cafesKawiarnie.
313
820323
2293
dziś są kafejki.
13:54
Where BroadwayBroadway trafficruch drogowy used to runbiegać,
314
822616
1978
Gdzie dawniej był ruch uliczny,
13:56
there are now tablestabele and chairskrzesła.
315
824594
1964
teraz są stoły i krzesła.
13:58
Where 12 yearslat agotemu, sidewalkchodnik
cafesKawiarnie were not alloweddozwolony,
316
826558
3554
Gdzie kiedyś zakazano
ogródków kawiarnianych,
14:02
they are now everywherewszędzie.
317
830112
1973
dziś można je znaleźć wszędzie.
14:04
But claimingroszczenie these spacesspacje for publicpubliczny use
318
832085
2995
Ale odzyskanie tych przestrzeni
14:07
was not simpleprosty,
319
835080
1139
nie było proste,
14:08
and it's even hardertrudniejsze to keep them that way.
320
836219
2662
a jeszcze trudniej jest je utrzymać.
14:10
So now I'm going to tell you a storyfabuła
321
838881
1689
Teraz opowiem wam historię
14:12
about a very unusualniezwykły parkpark callednazywa the HighWysoka LineLinia.
322
840570
4280
o bardzo nietypowym parku High Line.
14:16
The HighWysoka LineLinia was an elevatedpodniesiony railwaykolejowe.
323
844850
2054
High Line było wzniesionym torowiskiem.
14:18
(ApplauseAplauz)
324
846904
6631
(Brawa)
High Line było wzniesionym torowiskiem,
14:25
The HighWysoka LineLinia was an elevatedpodniesiony railwaykolejowe
325
853535
2276
14:27
that ranpobiegł throughprzez threetrzy neighborhoodsdzielnice
326
855811
1812
które przebiegało przez trzy dzielnice
14:29
on Manhattan'sNa Manhattanie WestWest SidePo stronie,
327
857623
1870
w West Side na Manhattanie.
14:31
and when the trainpociąg stoppedzatrzymany runningbieganie,
328
859493
1745
Kiedy pociągi przestały kursować,
14:33
it becamestał się a self-seededsamosiewne landscapekrajobraz,
329
861238
2156
stało się ciekawym elementem krajobrazu,
14:35
a kinduprzejmy of a gardenogród in the skyniebo.
330
863394
2607
takim podniebnym ogrodem.
14:38
And when I saw it the first time,
331
866001
2149
Kiedy zobaczyłam to po raz pierwszy,
14:40
honestlyszczerze, when I wentposzedł up on that oldstary viaductWiadukt,
332
868150
2646
kiedy weszłam na ten stary wiadukt,
14:42
I fellspadł in love the way you fallspadek in love with a personosoba,
333
870796
2816
zakochałam się w nim, niczym w człowieku.
14:45
honestlyszczerze.
334
873612
1227
Szczerze.
14:46
And when I was appointedwyznaczony,
335
874839
2121
Kiedy dostałam to zlecenie,
uratowanie pierwszych dwóch
sekcji High Line przed rozbiórką
14:48
savingoszczędność the first two sectionsSekcje of the HighWysoka LineLinia
336
876960
2076
14:51
from demolitionrozbiórki becamestał się my first prioritypriorytet
337
879036
3372
stało się moim priorytetem
14:54
and my mostwiększość importantważny projectprojekt.
338
882408
2672
i najważniejszym projektem.
14:57
I knewwiedziałem if there was a day that I didn't
339
885080
3268
Wiedziałam, że gdy przestanę zabiegać
15:00
worrymartwić się about the HighWysoka LineLinia, it would come down.
340
888348
3603
o High Line, to pójdzie do rozbiórki.
15:03
And the HighWysoka LineLinia,
341
891951
1989
High Line,
15:05
even thoughchociaż it is widelyszeroko knownznany now
342
893940
2460
choć bardzo znane
15:08
and phenomenallyfenomenalnie popularpopularny,
343
896400
1819
i fenomenalnie popularne,
15:10
it is the mostwiększość contestedkwestionowane publicpubliczny spaceprzestrzeń in the cityMiasto.
344
898219
3904
jest obiektem sporów.
15:14
You mightmoc see a beautifulpiękny parkpark,
345
902123
2875
Możecie zobaczyć w nim piękny park,
15:16
but not everyonekażdy does.
346
904998
2447
ale nie każdy to widzi.
15:19
You know, it's trueprawdziwe, commercialReklama w telewizji interestszainteresowania
347
907445
2637
To prawda, że handel zawsze będzie walczył
15:22
will always battlebitwa againstprzeciwko publicpubliczny spaceprzestrzeń.
348
910082
3217
z przestrzenią publiczną.
15:25
You mightmoc say,
349
913299
1824
Możecie powiedzieć:
15:27
"How wonderfulwspaniale it is that more than
350
915123
1570
"To cudowanie, że ponad 4 miliony ludzi
15:28
fourcztery millionmilion people come from all over the worldświat
351
916693
2431
przyjeżdża z całego świata,
15:31
to visitodwiedzić the HighWysoka LineLinia."
352
919124
1647
żeby zobaczyć High Line".
15:32
Well, a developerdeweloper seeswidzi just one thing: customersklienci.
353
920771
4616
Ale deweloper widzi tylko jedno: klientów.
15:37
Hey, why not take out those plantingsnasadzenia
354
925387
2725
Hej, a może wyrzucić rośliny
15:40
and have shopssklepy all alongwzdłuż the HighWysoka LineLinia?
355
928112
2008
i postawić sklepy wzdłuż całego High Line?
15:42
Wouldn'tNie that be terrificWspaniała
356
930120
1497
Czyż to nie byłoby wspaniałe
15:43
and won'tprzyzwyczajenie it mean a lot more moneypieniądze for the cityMiasto?
357
931617
2535
i nie przyniosło miastu
dużo więcej pieniędzy?
15:46
Well no, it would not be terrificWspaniała.
358
934152
2492
Otóż nie. Nie byłoby świetne.
15:48
It would be a mallcentrum handlowe, and not a parkpark.
359
936644
3299
Byłoby to centrum handlowe, a nie park.
15:51
(ApplauseAplauz)
360
939943
7379
(Brawa)
Przyniosłoby to miastu
15:59
And you know what, it mightmoc mean
361
947322
1508
16:00
more moneypieniądze for the cityMiasto,
362
948830
2210
większe dochody.
16:03
but a cityMiasto has to take the long viewwidok,
363
951040
4049
Ale miasto musi myśleć
w długiej perspektywie.
16:07
the viewwidok for the commonpospolity good.
364
955089
2936
Dla wspólnego dobra.
16:10
MostWiększość recentlyostatnio, the last sectionSekcja of the HighWysoka LineLinia,
365
958025
3715
Niedawno ostatnia sekcja High Line,
16:13
the thirdtrzeci sectionSekcja of the HighWysoka LineLinia,
366
961740
1616
trzecia sekcja
16:15
the finalfinał sectionSekcja of the HighWysoka LineLinia,
367
963356
1570
wieńcząca park,
16:16
has been pittedPestki againstprzeciwko developmentrozwój interestszainteresowania,
368
964926
2802
stanęła na drodze interesów deweloperów.
16:19
where some of the city'smiasto leadingprowadzący developersprogramistów
369
967728
2300
Najwięksi z nich budują
16:22
are buildingbudynek more than 17 millionmilion squareplac feetstopy
370
970028
2682
ponad 1,5 miliona metrów kwadratowych
16:24
at the HudsonHudson YardsMetrów.
371
972710
2300
na Hudson Yards.
16:27
And they cameoprawa ołowiana witrażu to me and proposedproponowane
372
975010
1961
Zaproponowali mi,
16:28
that they "temporarilytymczasowo disassembledemontować"
373
976971
2559
żeby "tymczasowo wyłączyć"
16:31
that thirdtrzeci and finalfinał sectionSekcja.
374
979530
2730
tę trzecią, ostatnią sekcję.
16:34
PerhapsByć może the HighWysoka LineLinia didn't fitdopasowanie in
375
982260
2463
Może High Line nie pasowało
16:36
with theirich imageobraz of a gleaminglśniące cityMiasto of skyscrapersdrapacze chmur
376
984723
2887
do ich wyobrażenia lśniących
wieżowców na wzgórzu.
16:39
on a hillwzgórze.
377
987610
1463
16:41
PerhapsByć może it was just in theirich way.
378
989073
2724
Może po prostu stało im na drodze.
16:43
But in any casewalizka, it tookwziął ninedziewięć monthsmiesiące
379
991797
2488
Tak czy owak, trzeba było 9 miesięcy
16:46
of nonstopnon-stop dailycodziennie negotiationnegocjacja
380
994285
2474
nieustających, codziennych negocjacji,
16:48
to finallywreszcie get the signedpodpisany agreementumowa
381
996759
2013
żeby dojść do porozumienia
16:50
to prohibitzakazać its demolitionrozbiórki,
382
998772
2024
i zakazać jego wyburzenia.
16:52
and that was only two yearslat agotemu.
383
1000796
3809
A było to zaledwie dwa lata temu.
16:56
So you see, no mattermateria how popularpopularny
384
1004605
2458
Czyli nieważne, jak popularne
16:59
and successfuludany a publicpubliczny spaceprzestrzeń maymoże be,
385
1007063
2836
i udane są przestrzenie publiczne,
17:01
it can never be takenwzięty for grantedZgoda.
386
1009899
2416
nigdy nie należy sądzić, że są na zawsze.
17:04
PublicPubliczne spacesspacje always -- this is it savedzapisane --
387
1012315
2581
Przestrzenie publiczne
17:06
publicpubliczny spacesspacje always need vigilantczujność championsMistrzów,
388
1014896
3712
zawsze potrzebują czujnych strażników,
17:10
not only to claimroszczenie them at the outsetpoczątku for publicpubliczny use,
389
1018608
3700
nie tylko, by zdobyć je
dla użytku publicznego,
17:14
but to designprojekt them for the people that use them,
390
1022308
3531
ale żeby zaprojektować je
na potrzeby użytkowników,
17:17
then to maintainutrzymać them to ensurezapewnić
391
1025839
2031
a potem dbać o to,
17:19
that they are for everyonekażdy,
392
1027870
1970
żeby były powszechnie dostępne,
17:21
that they are not violatednaruszone, invadednajechał,
393
1029840
2413
a nie niszczone, zawłaszczane,
17:24
abandonedopuszczony or ignoredignorowane.
394
1032253
2637
opuszczone czy ignorowane.
17:26
If there is any one lessonlekcja
395
1034890
1644
Życie planistki miejskiej nauczyło mnie,
17:28
that I have learnednauczyli in my life as a cityMiasto plannerPlanner,
396
1036534
3152
17:31
it is that publicpubliczny spacesspacje have powermoc.
397
1039686
3760
że przestrzenie publiczne mają moc.
17:35
It's not just the numbernumer of people usingza pomocą them,
398
1043446
3069
Nie chodzi tu tylko o ilość użytkowników,
17:38
it's the even greaterwiększy numbernumer of people
399
1046515
1954
ale o wszystkich,
17:40
who feel better about theirich cityMiasto
400
1048469
2119
którzy czują, że ich miasto jest lepsze
17:42
just knowingporozumiewawczy that they are there.
401
1050588
3232
dzięki przestrzeniom publicznym.
17:45
PublicPubliczne spaceprzestrzeń can changezmiana how you liverelacja na żywo in a cityMiasto,
402
1053820
3472
Przestrzenie publiczne
mogą zmienić życie w mieście
17:49
how you feel about a cityMiasto,
403
1057292
2170
i samopoczucie mieszkańców,
17:51
whetherczy you choosewybierać one cityMiasto over anotherinne,
404
1059462
3288
niezależnie od wyboru
tego czy innego miasta.
17:54
and publicpubliczny spaceprzestrzeń is one of
the mostwiększość importantważny reasonspowody
405
1062750
2771
Przestrzenie publiczne to jeden
z istotniejszych powodów,
17:57
why you stayzostać in a cityMiasto.
406
1065521
3121
dla których zostaje się w mieście.
18:00
I believe that a successfuludany cityMiasto
407
1068642
2465
Wierzę, że udane miasto
18:03
is like a fabulousfantastyczny partyprzyjęcie.
408
1071107
2621
jest jak cudowne przyjęcie.
18:05
People stayzostać because they are havingmający a great time.
409
1073728
3905
Ludzie zostają, bo świetnie się bawią.
18:09
Thank you.
410
1077633
1943
Dziękuję
18:11
(ApplauseAplauz)
411
1079576
5953
(Brawa)
18:17
Thank you. (ApplauseAplauz)
412
1085529
4630
Dziękuję. (Brawa)
Translated by Barbara Lawniczek
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Amanda Burden - Urban planner
As New York’s chief city planner under the Bloomberg administration, Amanda Burden led revitalization of some of the city's most familiar features -- from the High Line to the Brooklyn waterfront.

Why you should listen

With a keen eye for detail that extends to the most humble park bench -- and a gift for convincing developers and bureaucrats of her vision -- former New York City Planning Commissioner Amanda Burden rebuilt New York City.

Taking inspiration from her mentor, the influential urban theorist William H. “Holly” Whyte, Burden stepped out of the society pages (she's Babe Paley's daughter) and into a high-profile development career, which started with the planning and design of Battery Park and brought her to the Bloomberg administration. Her high design standards and flair for human-scale public spaces (as she told the Wall Street Journal, "You can actually change a city by a small stroke") ensures that her legacy will be an enduring element of New York’s urban landscape. Post-mayoralty, she is joining Mike Bloomberg's newly established global consultancy, Bloomberg Associates, as one of the founding Principals (along with Janette Sadik-Khan, former traffic commisioner).

More profile about the speaker
Amanda Burden | Speaker | TED.com