TED2015
Sophie Scott: Why we laugh
Sophie Scott: Dlaczego się śmiejemy
Filmed:
Readability: 3.9
3,932,346 views
Czy wiesz, że prawdopodobieństwo, że będziesz się śmiał wzrasta 30-krotnie, gdy nie jesteś sam? Neurolog poznawczy, Sophie Scott, dzieli się tym i innymi zaskakującymi faktami na temat śmiechu w szybkim, pełnym akcji no i oczywiście prześmiesznym biegu przez naukę.
Sophie Scott - Neuroscientist, stand-up comic
While exploring the neuroscience of speech and vocal behavior, Sophie Scott stumbled upon a surprising second vocation: making audiences laugh as a stand-up comic. Full bio
While exploring the neuroscience of speech and vocal behavior, Sophie Scott stumbled upon a surprising second vocation: making audiences laugh as a stand-up comic. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Hi. I'm going to talk
to you today about laughter,
to you today about laughter,
0
714
3204
Cześć. Dziś opowiem wam o śmiechu.
00:15
and I just want to start
by thinking about the first time
by thinking about the first time
1
3918
2789
Zacznę od momentu,
00:18
I can ever remember noticing laughter.
2
6707
2029
kiedy pierwszy raz zauważyłam śmiech.
00:20
This is when I was a little girl.
I would've been about six.
I would've been about six.
3
8736
2822
Byłam wtedy małą dziewczynką.
Mniej więcej sześcioletnią.
Mniej więcej sześcioletnią.
00:23
And I came across my parents
doing something unusual,
doing something unusual,
4
11558
3555
Zauważyłam, że rodzice
robią coś niezwykłego,
robią coś niezwykłego,
00:27
where they were laughing.
5
15113
1506
bardzo się przy tym śmiejąc.
00:28
They were laughing very, very hard.
6
16619
2067
Śmiali się do rozpuku.
00:30
They were lying on the floor laughing.
7
18686
1904
Tarzali się po podłodze ze śmiechu.
00:32
They were screaming with laughter.
8
20590
1950
Prawie ryczeli ze śmiechu.
00:34
I did not know what they were
laughing at, but I wanted in.
laughing at, but I wanted in.
9
22540
4227
Nie wiedziałam, co ich rozbawiło,
ale też chciałam dołączyć.
ale też chciałam dołączyć.
00:38
I wanted to be part of that,
10
26767
1704
Chciałam w tym uczestniczyć.
00:40
and I kind of sat around at the edge
going, "Hoo hoo!" (Laughter)
going, "Hoo hoo!" (Laughter)
11
28471
3099
Przysiadłam się
i robiłam "ha ha". (Śmiech)
i robiłam "ha ha". (Śmiech)
00:43
Now, incidentally,
what they were laughing at
what they were laughing at
12
31570
3439
Okazało się, że śmiali się
00:47
was a song which people used to sing,
13
35009
2600
z piosenki, którą kiedyś śpiewano
00:49
which was based around
signs in toilets on trains
signs in toilets on trains
14
37609
3646
o znakach w toaletach pociągów,
00:53
telling you what you could
and could not do
and could not do
15
41255
2995
mówiących, co wolno robić, a czego nie
00:56
in toilets on trains.
16
44250
1440
w pociągowej łazience.
00:57
And the thing you have to remember
about the English is, of course,
about the English is, of course,
17
45690
3203
Musicie pamiętać, że my, Anglicy,
mamy wyrafinowane poczucie humoru.
mamy wyrafinowane poczucie humoru.
01:00
we do have an immensely
sophisticated sense of humor.
sophisticated sense of humor.
18
48893
2723
(Śmiech)
01:03
(Laughter)
19
51616
1159
01:04
At the time, though, I didn't
understand anything of that.
understand anything of that.
20
52775
2733
W tamtym momencie
nic z tego nie rozumiałam.
nic z tego nie rozumiałam.
01:07
I just cared about the laughter,
21
55508
1559
Obchodził mnie tylko śmiech.
01:09
and actually, as a neuroscientist,
I've come to care about it again.
I've come to care about it again.
22
57067
3352
Jako neurobiolog
znów się nim zainteresowałam.
znów się nim zainteresowałam.
01:12
And it is a really weird thing to do.
23
60419
2757
Faktycznie - jest to coś dziwnego.
01:15
What I'm going to do now
is just play some examples
is just play some examples
24
63176
2417
Pokażę wam teraz przykłady
01:17
of real human beings laughing,
25
65593
1551
śmiechu prawdziwych ludzi.
01:19
and I want you think about the sound
people make and how odd that can be,
people make and how odd that can be,
26
67144
3483
Pomyślcie o tych dźwiękach
i jakie mogą być niezwykłe
i jakie mogą być niezwykłe
01:22
and in fact how primitive
laughter is as a sound.
laughter is as a sound.
27
70627
2577
i jakim prymitywnym odgłosem jest śmiech.
01:25
It's much more like an animal call
than it is like speech.
than it is like speech.
28
73204
2809
Bardziej przypomina
odgłosy zwierząt niż mowę.
odgłosy zwierząt niż mowę.
01:28
So here we've got some laughter for you.
The first one is pretty joyful.
The first one is pretty joyful.
29
76013
3474
Oto przykłady śmiechu.
Pierwszy jest całkiem radosny.
Pierwszy jest całkiem radosny.
01:31
(Audio: Laughing)
30
79487
13655
(Nagranie: Śmiech)
01:47
Now this next guy, I need him to breathe.
31
95406
2675
Ten następny facet musi oddychać.
01:50
There's a point in there
where I'm just, like,
where I'm just, like,
32
98081
2152
W pewnym momencie pomyślałam:
01:52
you've got to get some air in there, mate,
33
100233
2022
"Koleś, wpuść tam trochę powietrza",
bo brzmi, jakby je tylko wypuszczał.
01:54
because he just sounds
like he's breathing out.
like he's breathing out.
34
102255
2205
(Nagranie: Śmiech)
01:56
(Audio: Laughing)
35
104460
8727
02:05
This hasn't been edited; this is him.
36
113187
2995
To nie montaż, to naprawdę on.
02:08
(Audio: Laughing)
(Laughter)
(Laughter)
37
116182
6362
(Nagranie: Śmiech)
(Śmiech)
02:14
And finally we have --
this is a human female laughing.
this is a human female laughing.
38
122544
3739
I na koniec śmiech kobiety.
02:18
And laughter can take us to some pretty
odd places in terms of making noises.
odd places in terms of making noises.
39
126283
4063
Odgłos śmiechu może naprawdę zaskoczyć.
02:22
(Audio: Laughing)
40
130346
8789
(Nagranie: Śmiech)
Ona pyta po francusku: "O Boże, co to?".
02:41
She actually says, "Oh my God,
what is that?" in French.
what is that?" in French.
41
149953
2660
02:44
We're all kind of with her.
I have no idea.
I have no idea.
42
152613
3566
Pewnie myślimy to samo.
Ja przynajmniej nie mam pojęcia.
Ja przynajmniej nie mam pojęcia.
02:48
Now, to understand laughter,
you have to look at a part of the body
you have to look at a part of the body
43
156179
3427
Aby zrozumieć śmiech,
trzeba spojrzeć na część ciała
trzeba spojrzeć na część ciała
02:51
that psychologists and neuroscientists
don't normally spend much time looking at,
don't normally spend much time looking at,
44
159606
3824
zwykle pomijaną
przez psychologów i neurologów,
przez psychologów i neurologów,
na klatkę piersiową.
02:55
which is the ribcage,
45
163430
1065
Nic specjalnie ekscytującego,
02:56
and it doesn't seem terribly exciting,
46
164495
1816
lecz tak naprawdę
wszyscy stale jej używamy.
wszyscy stale jej używamy.
02:58
but actually you're all using
your ribcage all the time.
your ribcage all the time.
47
166311
2679
Wszyscy jej teraz używamy
03:00
What you're all doing
at the moment with your ribcage,
at the moment with your ribcage,
48
168990
2583
(i nie przestawajcie!) do oddychania.
03:03
and don't stop doing it, is breathing.
49
171573
1840
Używamy mięśni między żebrami
03:05
So you use the intercostal muscles,
the muscles between your ribs,
the muscles between your ribs,
50
173413
3150
do wdychania i wydychania powietrza,
03:08
to bring air in and out of your lungs
51
176563
1777
przez ściskanie i rozciąganie
klatki piersiowej.
klatki piersiowej.
03:10
just by expanding
and contracting your ribcage,
and contracting your ribcage,
52
178340
2190
03:12
and if I was to put a strap
around the outside of your chest
around the outside of your chest
53
180530
2878
Gdybym otoczyła ją taśmą,
zobaczylibyście, że faluje.
03:15
called a breath belt, and just look
at that movement,
at that movement,
54
183408
2570
03:17
you see a rather gentle sinusoidal
movement, so that's breathing.
movement, so that's breathing.
55
185978
3154
To oddychanie.
Wszyscy to robicie. Kontynuujcie.
03:21
You're all doing it. Don't stop.
56
189132
1578
Kiedy zaczynamy mówić,
03:22
As soon as you start talking,
57
190710
1394
03:24
you start using your breathing
completely differently.
completely differently.
58
192104
2627
używamy oddechu zupełnie inaczej.
03:26
So what I'm doing now is you see
something much more like this.
something much more like this.
59
194731
2947
To, co robię teraz, wygląda tak.
Przy mówieniu klatka
porusza się delikatnie,
porusza się delikatnie,
03:29
In talking, you use very fine
movements of the ribcage
movements of the ribcage
60
197678
2593
żeby wydusić powietrze.
03:32
to squeeze the air out --
61
200271
1380
Żadne inne zwierzę tego nie potrafi.
03:33
and in fact, we're the only animals
that can do this.
that can do this.
62
201651
2489
Dlatego możemy mówić.
03:36
It's why we can talk at all.
63
204140
1541
03:37
Now, both talking and breathing
has a mortal enemy,
has a mortal enemy,
64
205681
3162
Mowa i oddychanie mają śmiertelnego wroga
03:40
and that enemy is laughter,
65
208843
2366
- śmiech.
03:43
because what happens when you laugh
66
211209
2449
Bo kiedy się śmiejemy,
03:45
is those same muscles
start to contract very regularly,
start to contract very regularly,
67
213658
3301
te same mięśnie kurczą się regularnie,
03:48
and you get this very marked
sort of zig-zagging,
sort of zig-zagging,
68
216959
2418
co wygląda jak zygzak,
03:51
and that's just squeezing
the air out of you.
the air out of you.
69
219377
2183
wyciskając z was powietrze.
03:53
It literally is that basic a way
of making a sound.
of making a sound.
70
221560
2467
To najprostsza metoda
na wydawanie dźwięku.
na wydawanie dźwięku.
03:56
You could be stamping on somebody,
it's having the same effect.
it's having the same effect.
71
224027
2996
Gdyby na kogoś nadepnąć,
efekt byłby ten sam.
efekt byłby ten sam.
Wyciskacie powietrze,
03:59
You're just squeezing air out,
72
227023
1484
a każdy skurcz - Ha! - wywołuje dźwięk.
04:00
and each of those contractions --
Ha! -- gives you a sound.
Ha! -- gives you a sound.
73
228507
2833
Połączone skurcze wywołują spazmy.
04:03
And as the contractions run together,
you can get these spasms,
you can get these spasms,
74
231340
2963
I wtedy wychodzi to (świszczący dźwięk).
04:06
and that's when you start getting
these -- (Wheezing) -- things happening.
these -- (Wheezing) -- things happening.
75
234303
3780
Jestem w tym świetna.
04:10
I'm brilliant at this. (Laughter)
76
238083
3494
(Śmiech)
04:13
Now, in terms of the science of laughter,
there isn't very much,
there isn't very much,
77
241577
4225
Jeśli chodzi o naukę,
nie znajdziecie zbyt wiele.
nie znajdziecie zbyt wiele.
04:17
but it does turn out that pretty much
everything we think we know
everything we think we know
78
245802
3048
Okazuje się, że wszystko, co wiemy,
04:20
about laughter is wrong.
79
248850
2192
jest błędne.
04:23
So it's not at all unusual, for example,
to hear people to say
to hear people to say
80
251042
2956
Na przykład, mówi się, że człowiek
04:25
humans are the only animals that laugh.
81
253998
2003
to jedyne zwierzę zdolne do śmiechu.
04:28
Nietzsche thought that humans
are the only animals that laugh.
are the only animals that laugh.
82
256001
2933
Tak myślał Nietzsche.
Tak naprawdę różne ssaki się śmieją.
04:30
In fact, you find laughter
throughout the mammals.
throughout the mammals.
83
258934
2453
04:33
It's been well-described
and well-observed in primates,
and well-observed in primates,
84
261387
2586
Widzimy to u naczelnych,
ale też u szczurów.
04:35
but you also see it in rats,
85
263973
1404
I wszędzie,
04:37
and wherever you find it --
86
265377
1306
u ludzi, naczelnych, szczurów,
04:38
humans, primates, rats --
87
266683
2106
łączy się to z łaskotaniem,
co widać wyraźnie u ludzi.
co widać wyraźnie u ludzi.
04:40
you find it associated
with things like tickling.
with things like tickling.
88
268789
3019
04:43
That's the same for humans.
89
271808
3088
04:46
You find it associated with play,
and all mammals play.
and all mammals play.
90
274896
4667
Również z zabawą,
a wszystkie ssaki się bawią.
a wszystkie ssaki się bawią.
Zawsze wiąże się to z interakcją.
04:51
And wherever you find it,
it's associated with interactions.
it's associated with interactions.
91
279563
3994
04:55
So Robert Provine, who has done
a lot of work on this,
a lot of work on this,
92
283557
2590
Robert Provine, który
wiele nad tym pracował,
wiele nad tym pracował,
04:58
has pointed out that you are 30 times
more likely to laugh
more likely to laugh
93
286147
4840
odkrył, że śmiejemy się 30 razy częściej
05:02
if you are with somebody else
than if you're on your own,
than if you're on your own,
94
290987
3366
w towarzystwie niż w samotności.
Najwięcej śmiechu jest
05:06
and where you find most laughter
95
294353
1904
w interakcjach, na przykład w rozmowie.
05:08
is in social interactions
like conversation.
like conversation.
96
296257
2727
Kiedy pytasz kogoś o powód do śmiechu,
05:10
So if you ask human beings,
"When do you laugh?"
"When do you laugh?"
97
298984
2242
05:13
they'll talk about comedy and they'll talk
about humor and they'll talk about jokes.
about humor and they'll talk about jokes.
98
301226
3951
będzie mówił o komedii,
humorze i żartach.
humorze i żartach.
Ale okazuje się, że śmieje się
w towarzystwie.
w towarzystwie.
05:17
If you look at when they laugh,
they're laughing with their friends.
they're laughing with their friends.
99
305177
3199
05:20
And when we laugh with people, we're
hardly ever actually laughing at jokes.
hardly ever actually laughing at jokes.
100
308376
3587
W towarzystwie rzadko
śmiejemy się z żartów.
śmiejemy się z żartów.
05:23
You are laughing to show people
that you understand them,
that you understand them,
101
311963
2663
Pokazujemy ludziom, że ich rozumiemy,
05:26
that you agree with them, that you're
part of the same group as them.
part of the same group as them.
102
314626
3248
że zgadzamy się z nimi i jesteśmy grupą.
Pokazujemy im, że ich lubimy.
05:29
You're laughing to show
that you like them.
that you like them.
103
317874
1999
A nawet kochamy.
05:31
You might even love them.
104
319873
1205
Robimy to w czasie rozmowy,
05:33
You're doing all that at the same time
as talking to them,
as talking to them,
105
321078
2710
a śmiech wykonuje wielką,
emocjonalną robotę.
emocjonalną robotę.
05:35
and the laughter is doing a lot
of that emotional work for you.
of that emotional work for you.
106
323788
3020
Robert Provine zauważył,
05:38
Something that Robert Provine
has pointed out, as you can see here,
has pointed out, as you can see here,
107
326808
3178
że powód, dla którego się śmiejemy,
05:41
and the reason why we were laughing
108
329986
1679
dla którego ci ludzie
na filmach się śmiali
na filmach się śmiali
05:43
when we heard those
funny laughs at the start,
funny laughs at the start,
109
331665
2141
i czemu ja to robiłam na widok rodziców,
05:45
and why I was laughing
when I found my parents laughing,
when I found my parents laughing,
110
333806
2705
jest taki, że to niesamowicie zaraźliwe.
05:48
is that it's an enormously
behaviorally contagious effect.
behaviorally contagious effect.
111
336511
2835
Możesz zarazić się od kogoś śmiechem,
05:51
You can catch laughter from somebody else,
112
339346
2094
zwłaszcza, jeżeli znasz tę osobę.
05:53
and you are more likely to catch laughter
off somebody else if you know them.
off somebody else if you know them.
113
341440
3659
Jest to modulowane
przez kontekst społeczny.
przez kontekst społeczny.
05:57
So it's still modulated
by this social context.
by this social context.
114
345099
2259
Trzeba odłożyć humor na bok
05:59
You have to put humor to one side
115
347358
1588
i pomyśleć o społecznym znaczeniu śmiechu,
06:00
and think about the social
meaning of laughter
meaning of laughter
116
348946
2221
bo to tu są jego korzenie.
06:03
because that's where its origins lie.
117
351167
2088
06:05
Now, something I've got very interested in
is different kinds of laughter,
is different kinds of laughter,
118
353255
4180
Interesują mnie jego różne rodzaje.
Mamy neurobiologiczne dowody
odnośnie ludzkiej wokalizacji.
odnośnie ludzkiej wokalizacji.
06:09
and we have some neurobiological evidence
about how human beings vocalize
about how human beings vocalize
119
357435
4713
06:14
that suggests there might be
two kinds of laughs that we have.
two kinds of laughs that we have.
120
362148
4133
Sugerują one, że są dwa rodzaje śmiechu.
06:18
So it seems possible that the neurobiology
for helpless, involuntary laughter,
for helpless, involuntary laughter,
121
366281
4946
Możliwe, że podłoże mimowolnego śmiechu,
którego nie da się powstrzymać
którego nie da się powstrzymać
06:23
like my parents lying on the floor
screaming about a silly song,
screaming about a silly song,
122
371227
3204
i który ogarnął moich rodziców
z powodu głupiej piosenki,
z powodu głupiej piosenki,
ma inne podstawy niż ten grzeczny śmiech,
06:26
might have a different basis to it
than some of that more polite
than some of that more polite
123
374431
3034
06:29
social laughter that you encounter,
which isn't horrible laughter,
which isn't horrible laughter,
124
377465
3166
ten społeczny,
06:32
but it's behavior somebody is doing
as part of their communicative act to you,
as part of their communicative act to you,
125
380631
4318
który jest zachowaniem będącym
częścią komunikacji,
częścią komunikacji,
06:36
part of their interaction with you;
they are choosing to do this.
they are choosing to do this.
126
384949
3101
świadomym elementem interakcji.
06:40
In our evolution, we have developed
two different ways of vocalizing.
two different ways of vocalizing.
127
388050
3389
Ewolucja rozwinęła dwa typy wokalizacji.
Mimowolną wokalizację,
która jest częścią układu
która jest częścią układu
06:43
Involuntary vocalizations
are part of an older system
are part of an older system
128
391439
2917
starszego niż świadoma wokalizacja.
jak mowa, którą prezentuję teraz.
jak mowa, którą prezentuję teraz.
06:46
than the more voluntary vocalizations
like the speech I'm doing now.
like the speech I'm doing now.
129
394356
3203
Wygląda na to, że śmiech
może mieć różne korzenie.
może mieć różne korzenie.
06:49
So we might imagine that laughter
might actually have two different roots.
might actually have two different roots.
130
397559
3481
Zgłębiałam więc ten temat.
06:53
So I've been looking at this
in more detail.
in more detail.
131
401040
2048
W tym celu musieliśmy
nagrać śmiech różnych osób
nagrać śmiech różnych osób
06:55
To do this, we've had to make
recordings of people laughing,
recordings of people laughing,
132
403088
3223
06:58
and we've had to do whatever it takes
to make people laugh,
to make people laugh,
133
406311
2777
i za wszelką cenę ich rozśmieszyć.
07:01
and we got those same people
to produce more posed, social laughter.
to produce more posed, social laughter.
134
409088
3209
Ci sami ludzie musieli też
śmiać się sztucznie.
śmiać się sztucznie.
07:04
So imagine your friend told a joke,
135
412297
1668
Więc wyobraźcie sobie, że kumpel żartuje,
07:05
and you're laughing because
you like your friend,
you like your friend,
136
413965
2288
śmiejecie się, bo go lubicie,
07:08
but not really because
the joke's all that.
the joke's all that.
137
416253
2008
a nie z żartu.
Puszczę nagrania,
07:10
So I'm going to play you
a couple of those.
a couple of those.
138
418261
2093
a wy powiecie mi, czy to prawdziwy śmiech,
07:12
I want you to tell me if you think
this laughter is real laughter,
this laughter is real laughter,
139
420354
3153
czy pozowany.
07:15
or if you think it's posed.
140
423507
1299
Czy ten brzmi jak mimowolny czy świadomy?
07:16
So is this involuntary laughter
or more voluntary laughter?
or more voluntary laughter?
141
424806
2936
(Nagranie: śmiech)
07:19
(Audio: Laughing)
142
427742
4880
07:24
What does that sound like to you?
143
432622
1615
Jak sądzicie?
Widownia: Pozowany.
S.S.: Pozowany? Pozowany.
S.S.: Pozowany? Pozowany.
07:26
Audience: Posed.
Sophie Scott: Posed? Posed.
Sophie Scott: Posed? Posed.
144
434237
2073
A ten?
07:28
How about this one?
145
436310
1509
(Audio: Śmiech)
07:29
(Audio: Laughing)
146
437819
4551
(Śmiech)
07:34
(Laughter)
147
442370
1432
Jestem najlepsza.
07:35
I'm the best.
148
443802
1416
(Śmiech. Brawa)
07:37
(Laughter) (Applause)
149
445218
2639
Naprawdę.
07:39
Not really.
150
447857
1736
07:41
No, that was helpless laughter,
151
449593
2250
To był mimowolny śmiech.
07:43
and in fact, to record that,
all they had to do was record me
all they had to do was record me
152
451843
3275
Tutaj wystarczyło nagrać mnie,
gdy obserwowałam koleżankę,
07:47
watching one of my friends listening to
something I knew she wanted to laugh at,
something I knew she wanted to laugh at,
153
455118
3777
która słuchała czegoś,
starając się nie zaśmiać.
starając się nie zaśmiać.
07:50
and I just started doing this.
154
458895
1470
Ludzie są dobrzy w rozróżnianiu
07:52
What you find is that people
are good at telling the difference
are good at telling the difference
155
460365
3217
odmiennych rodzajów śmiechu.
07:55
between real and posed laughter.
156
463582
1545
Są to dla nas różne rzeczy.
07:57
They seem to be different things to us.
157
465127
1914
Coś podobnego widzimy u szympansów.
07:59
Interestingly, you see something
quite similar with chimpanzees.
quite similar with chimpanzees.
158
467041
3032
Inaczej śmieją się łaskotane,
08:02
Chimpanzees laugh differently
if they're being tickled
if they're being tickled
159
470073
2548
a inaczej podczas zabawy.
08:04
than if they're playing with each other,
160
472621
1969
Coś takiego widzimy tutaj:
mimowolny śmiech od łaskotek
jest inny niż społeczny.
jest inny niż społeczny.
08:06
and we might be seeing
something like that here,
something like that here,
161
474590
2262
08:08
involuntary laughter, tickling laughter,
being different from social laughter.
being different from social laughter.
162
476852
3694
Akustycznie bardzo się różnią.
Prawdziwy śmiech jest dłuższy
i o wyższym tonie.
i o wyższym tonie.
08:12
They're acoustically very different.
163
480546
1741
08:14
The real laughs are longer.
They're higher in pitch.
They're higher in pitch.
164
482287
2492
Kiedy śmiejesz się szczerze,
08:16
When you start laughing hard,
165
484779
1419
wyciskasz powietrze z płuc
08:18
you start squeezing air out
from your lungs
from your lungs
166
486198
2053
pod wyższym ciśnieniem
niż gdy robisz to świadomie.
niż gdy robisz to świadomie.
08:20
under much higher pressures
than you could ever produce voluntarily.
than you could ever produce voluntarily.
167
488251
3191
Nie zaśpiewałabym tak wysoko.
08:23
For example, I could never
pitch my voice that high to sing.
pitch my voice that high to sing.
168
491442
2922
Masz skurcze i wydajesz
świszczące dźwięki.
świszczące dźwięki.
08:26
Also, you start to get these sort of
contractions and weird whistling sounds,
contractions and weird whistling sounds,
169
494364
3668
To znak, że prawdziwy śmiech jest prosty
08:30
all of which mean that real laughter
is extremely easy,
is extremely easy,
170
498032
2766
i łatwo rozpoznawalny.
08:32
or feels extremely easy to spot.
171
500798
2072
08:34
In contrast, posed laughter,
we might think it sounds a bit fake.
we might think it sounds a bit fake.
172
502870
5082
Z kolei ten pozowany,
wydaje się trochę sztuczny.
wydaje się trochę sztuczny.
Choć tak naprawdę nie jest.
To ważna wskazówka społeczna.
To ważna wskazówka społeczna.
08:39
Actually, it's not, it's actually
an important social cue.
an important social cue.
173
507952
2740
08:42
We use it a lot, we're choosing
to laugh in a lot of situations,
to laugh in a lot of situations,
174
510692
3077
Używamy go w wielu sytuacjach.
08:45
and it seems to be its own thing.
175
513769
1613
Jest to oddzielne zjawisko.
08:47
So, for example, you find
nasality in posed laughter,
nasality in posed laughter,
176
515382
2787
W pozowanym śmiechu
słychać nosowe dźwięki,
słychać nosowe dźwięki,
08:50
that kind of "ha ha ha ha ha" sound
177
518169
2107
jak na przykład ten odgłos "ha ha ha".
08:52
that you never get, you could not do,
if you were laughing involuntarily.
if you were laughing involuntarily.
178
520276
3447
W mimowolnym śmiechu go nie ma.
08:55
So they do seem to be genuinely
these two different sorts of things.
these two different sorts of things.
179
523723
3232
Więc są to dwie odrębne rzeczy.
Użyliśmy skanera do zbadania
reakcji mózgu na śmiech.
reakcji mózgu na śmiech.
08:58
We took it into the scanner
to see how brains respond
to see how brains respond
180
526955
2550
09:01
when you hear laughter.
181
529505
1212
09:02
And when you do this,
this is a really boring experiment.
this is a really boring experiment.
182
530717
2668
Jest to dość nudny eksperyment.
09:05
We just played people
real and posed laughs.
real and posed laughs.
183
533385
2045
Puściliśmy prawdziwy i pozowany śmiech.
09:07
We didn't tell them
it was a study on laughter.
it was a study on laughter.
184
535430
2204
Nie mówiliśmy o celu.
Puściliśmy też inne dźwięki
dla odwrócenia uwagi.
dla odwrócenia uwagi.
09:09
We put other sounds in there
to distract them,
to distract them,
185
537634
2199
Badani mieli tylko leżeć
i słuchać dźwięków.
i słuchać dźwięków.
09:11
and all they're doing
is lying listening to sounds.
is lying listening to sounds.
186
539833
2387
Nie mówiliśmy im, co mają robić.
09:14
We don't tell them to do anything.
187
542220
1643
A mózg i tak reagował inaczej
09:15
Nonetheless, when you hear real laughter
and when you hear posed laughter,
and when you hear posed laughter,
188
543863
3474
na różne rodzaje śmiechu.
09:19
the brains are responding
completely differently,
completely differently,
189
547337
2417
Zupełnie inaczej.
09:21
significantly differently.
190
549754
1432
09:23
What you see in the regions in blue,
which lies in auditory cortex,
which lies in auditory cortex,
191
551186
3548
Na niebiesko zaznaczone są
sektory słuchowe kory mózgowej
sektory słuchowe kory mózgowej
09:26
are the brain areas that respond
more to the real laughs,
more to the real laughs,
192
554734
2689
i części mózgu reagujące
na prawdziwy śmiech.
na prawdziwy śmiech.
Wydaje się,
09:29
and what seems to be the case,
193
557423
1441
09:30
when you hear somebody
laughing involuntarily,
laughing involuntarily,
194
558864
2157
że śmiech mimowolny to dźwięk,
jakiego nie słyszymy w innym kontekście.
09:33
you hear sounds you would never
hear in any other context.
hear in any other context.
195
561021
2727
To jednoznaczne
09:35
It's very unambiguous,
196
563748
1086
09:36
and it seems to be associated
with greater auditory processing
with greater auditory processing
197
564834
3070
i utożsamiane z procesem słuchowym
przetwarzania tych nowych dźwięków.
09:39
of these novel sounds.
198
567904
1370
Przeciwnie, przy pozowanym śmiechu
09:41
In contrast, when you hear somebody
laughing in a posed way,
laughing in a posed way,
199
569274
3809
działają te różowe rejony,
09:45
what you see are these regions in pink,
200
573083
2042
09:47
which are occupying brain areas
associated with mentalizing,
associated with mentalizing,
201
575125
2879
odpowiadające za psychikę
i rozważanie, co myślą inni.
09:50
thinking about what
somebody else is thinking.
somebody else is thinking.
202
578004
2155
09:52
And I think what that means is,
203
580159
1540
To chyba znaczy,
09:53
even if you're having your brain scanned,
which is completely boring
which is completely boring
204
581699
3197
że nawet gdy skanują ci mózg,
co jest bardzo nudne
i niezbyt interesujące,
i niezbyt interesujące,
09:56
and not very interesting,
205
584896
1200
gdy słyszysz czyjeś "ha ha ha",
09:58
when you hear somebody going,
"A ha ha ha ha ha,"
"A ha ha ha ha ha,"
206
586096
2333
10:00
you're trying to work out
why they're laughing.
why they're laughing.
207
588429
2196
starasz się dowiedzieć, dlaczego to robi.
Śmiech zawsze coś znaczy.
10:02
Laughter is always meaningful.
208
590625
1445
10:04
You are always trying
to understand it in context,
to understand it in context,
209
592070
2340
Zawsze chcemy poznać kontekst.
Nawet jeśli w danym momencie
10:06
even if, as far as you are concerned,
at that point in time,
at that point in time,
210
594410
2866
to zachowanie nie dotyczy nas.
10:09
it has not necessarily
anything to do with you,
anything to do with you,
211
597276
2187
I tak chcemy wiedzieć,
z czego śmieją się inni.
z czego śmieją się inni.
10:11
you still want to know
why those people are laughing.
why those people are laughing.
212
599463
2672
Sprawdziliśmy, jak ludzie w różnym wieku
10:14
Now, we've had the opportunity to look
at how people hear real and posed laughter
at how people hear real and posed laughter
213
602135
3866
słyszą prawdziwy i pozowany śmiech.
10:18
across the age range.
214
606001
1063
Przeprowadziliśmy eksperyment
online z Royal Society.
online z Royal Society.
10:19
So this is an online experiment
we ran with the Royal Society,
we ran with the Royal Society,
215
607064
2931
Zadaliśmy badanym dwa pytania.
10:21
and here we just asked people
two questions.
two questions.
216
609995
2104
Najpierw słyszeli śmiech,
10:24
First of all, they heard some laughs,
217
612099
1828
a następnie mieli powiedzieć,
czy brzmi szczerze.
czy brzmi szczerze.
10:25
and they had to say, how real
or posed do these laughs sound?
or posed do these laughs sound?
218
613927
3019
Czerwony to prawdziwy,
niebieski to pozowany.
niebieski to pozowany.
10:28
The real laughs are shown in red
and the posed laughs are shown in blue.
and the posed laughs are shown in blue.
219
616946
3457
Widać szybki rozwój.
10:32
What you see is there is a rapid onset.
220
620403
1897
Z wiekiem coraz lepiej idzie nam
rozpoznawanie śmiechu.
rozpoznawanie śmiechu.
10:34
As you get older, you get better
and better at spotting real laughter.
and better at spotting real laughter.
221
622300
3352
10:37
So six-year-olds are at chance,
they can't really hear the difference.
they can't really hear the difference.
222
625652
3325
Możliwe, że sześciolatki
nie zauważą różnicy.
nie zauważą różnicy.
Z wiekiem nabierasz wprawy,
10:40
By the time you are older, you get better,
223
628977
2152
10:43
but interestingly, you do not hit
peak performance in this dataset
peak performance in this dataset
224
631129
3622
ale najlepiej radzą sobie
10:46
until you are in your
late 30s and early 40s.
late 30s and early 40s.
225
634751
3531
dopiero osoby po trzydziestce i starsze.
10:50
You don't understand laughter fully
by the time you hit puberty.
by the time you hit puberty.
226
638282
3041
Nie rozumiesz do końca śmiechu
na początku dojrzewania.
na początku dojrzewania.
10:53
You don't understand laughter fully
by the time your brain has matured
by the time your brain has matured
227
641323
3297
Ani wtedy, gdy mózg osiąga dojrzałość.
10:56
at the end of your teens.
228
644620
1394
Uczysz się o śmiechu
przez cały wstęp do dorosłego życia.
przez cały wstęp do dorosłego życia.
10:58
You're learning about laughter
throughout your entire early adult life.
throughout your entire early adult life.
229
646014
3798
11:01
If we turn the question around and now say
not, what does the laughter sound like
not, what does the laughter sound like
230
649812
3802
Jeśli zadamy pytanie nie o to,
jak brzmi śmiech:
jak brzmi śmiech:
szczerze, czy nie,
11:05
in terms of being real
or posed, but we say,
or posed, but we say,
231
653614
2052
ale o to, jak bardzo nas rozśmiesza
i jak bardzo jest zaraźliwy,
i jak bardzo jest zaraźliwy,
11:07
how much does this laughter
make you want to laugh,
make you want to laugh,
232
655666
2484
11:10
how contagious is this laughter to you,
we see a different profile.
we see a different profile.
233
658150
3215
ujrzymy inny profil.
Im młodsza osoba,
11:13
And here, the younger you are,
234
661365
1503
11:14
the more you want to join in
when you hear laughter.
when you hear laughter.
235
662868
2434
tym bardziej zaraźliwy
jest dla niej śmiech.
jest dla niej śmiech.
11:17
Remember me laughing with my parents
when I had no idea what was going on.
when I had no idea what was going on.
236
665302
3493
Jak mój śmiech z rodzicami,
choć nie wiedziałam, o co chodzi.
choć nie wiedziałam, o co chodzi.
To naprawdę widać.
11:20
You really can see this.
237
668795
1226
Wszyscy - starsi i młodsi
11:22
Now everybody, young and old,
238
670021
1395
łatwiej zarażają się prawdziwym
śmiechem, niż pozowanym.
śmiechem, niż pozowanym.
11:23
finds the real laughs more contagious
than the posed laughs,
than the posed laughs,
239
671416
2845
Z wiekiem mniej nas bawi.
11:26
but as you get older, it all becomes
less contagious to you.
less contagious to you.
240
674261
2910
Albo stajemy się ponurakami na starość,
11:29
Now, either we're all just becoming
really grumpy as we get older,
really grumpy as we get older,
241
677171
4204
11:33
or it may mean that as you
understand laughter better,
understand laughter better,
242
681375
2929
albo zaczynamy rozumieć śmiech
11:36
and you are getting better at doing that,
243
684304
2089
i lepiej go używać.
11:38
you need more than just
hearing people laugh to want to laugh.
hearing people laugh to want to laugh.
244
686393
2946
Żeby się śmiać,
nie wystarczy usłyszeć śmiech.
nie wystarczy usłyszeć śmiech.
11:41
You need the social stuff there.
245
689339
2647
Potrzebujemy elementu społecznego.
11:43
So we've got a very interesting behavior
246
691986
1974
To ciekawe zachowanie.
11:45
about which a lot of our
lay assumptions are incorrect,
lay assumptions are incorrect,
247
693960
3153
Związane z nim założenia były błędne.
11:49
but I'm coming to see that actually
there's even more to laughter
there's even more to laughter
248
697113
3851
W śmiechu musi być coś więcej
niż ważne społeczne emocje,
11:52
than it's an important social emotion
we should look at,
we should look at,
249
700964
2731
11:55
because it turns out
people are phenomenally nuanced
people are phenomenally nuanced
250
703695
2919
bo okazuje się, że ludzie używają go
11:58
in terms of how we use laughter.
251
706614
1587
w sposób subtelny i zróżnicowany.
12:00
There's a really lovely
set of studies coming out
set of studies coming out
252
708201
2284
Niedługo ukaże się zestaw badań
12:02
from Robert Levenson's lab in California,
253
710485
2094
kalifornijskiego laboratorium
Roberta Levensona,
Roberta Levensona,
12:04
where he's doing
a longitudinal study with couples.
a longitudinal study with couples.
254
712579
2476
który prowadzi długookresowe testy par.
12:07
He gets married couples,
men and women, into the lab,
men and women, into the lab,
255
715055
2783
Sprowadza małżeństwa do laboratorium
i podrzuca stresujące tematy do rozmów.
12:09
and he gives them
stressful conversations to have
stressful conversations to have
256
717838
2294
12:12
while he wires them up to a polygraph
so he can see them becoming stressed.
so he can see them becoming stressed.
257
720132
3532
Podłącza ich do poligrafu
i obserwuje poziom stresu.
i obserwuje poziom stresu.
12:15
So you've got the two of them in there,
and he'll say to the husband,
and he'll say to the husband,
258
723664
3235
Trzyma ich tam razem i pyta męża:
"Powiedz, co irytuje cię w żonie".
12:18
"Tell me something that your wife does
that irritates you."
that irritates you."
259
726899
2782
I od razu widać,
12:21
And what you see is immediately --
260
729681
1616
12:23
just run that one through your head
briefly, you and your partner --
briefly, you and your partner --
261
731297
3327
postawcie się tylko w takiej sytuacji,
12:26
you can imagine everybody gets a bit
more stressed as soon as that starts.
more stressed as soon as that starts.
262
734624
4148
wszyscy od razu się stresują.
Widać to po objawach fizycznych.
12:30
You can see physically,
people become more stressed.
people become more stressed.
263
738772
2624
Okazuje się, że pary, które redukują stres
12:33
What he finds is that the couples
who manage that feeling of stress
who manage that feeling of stress
264
741396
5782
12:39
with laughter,
positive emotions like laughter,
positive emotions like laughter,
265
747178
3506
przez pozytywne emocje, jak śmiech,
od razu odczuwają niższy poziom stresu
12:42
not only immediately become less stressed,
266
750684
3808
i fizycznie od razu czują się lepiej.
12:46
they can see them
physically feeling better,
physically feeling better,
267
754492
2414
12:48
they're dealing with this
unpleasant situation better together,
unpleasant situation better together,
268
756906
3158
Wspólnie radzą sobie z tą sytuacją.
Są to pary, które przyznają,
12:52
they are also the couples that report
269
760064
1821
że ich związek jest satysfakcjonujący
12:53
high levels of satisfaction
in their relationship
in their relationship
270
761885
2359
i które zostają ze sobą na dłużej.
12:56
and they stay together for longer.
271
764244
1671
Kiedy patrzymy na związki,
12:57
So in fact, when you look
at close relationships,
at close relationships,
272
765915
2321
śmiech staje się wyznacznikiem,
13:00
laughter is a phenomenally useful index
273
768236
1898
13:02
of how people are regulating
their emotions together.
their emotions together.
274
770134
2473
jak ludzie wspólnie regulują emocje.
13:04
We're not just emitting it at each other
to show that we like each other,
to show that we like each other,
275
772607
3425
Nie tylko pokazujemy sobie, że się lubimy,
13:08
we're making ourselves
feel better together.
feel better together.
276
776032
2055
ale wspólnie poprawiamy sobie humor.
13:10
Now, I don't think this is going
to be limited to romantic relationships.
to be limited to romantic relationships.
277
778087
3451
Nie ogranicza się to
do związków romantycznych.
do związków romantycznych.
Podobna zasada funkcjonuje
13:13
I think this is probably
going to be a characteristic
going to be a characteristic
278
781538
2473
w związkach emocjonalnych,
jak w przyjaźni,
jak w przyjaźni,
13:16
of close emotional relationships
such as you might have with friends,
such as you might have with friends,
279
784011
3318
co wyjaśnia moje kolejne wideo.
13:19
which explains my next clip,
280
787329
1829
To nagranie chłopaka z byłego NRD,
13:21
which is of a YouTube video of some
young men in the former East Germany
young men in the former East Germany
281
789158
3645
klip promocyjny jego
zespołu heavy metalowego.
zespołu heavy metalowego.
13:24
on making a video to promote
their heavy metal band,
their heavy metal band,
282
792803
3506
Klip ma być macho i bardzo poważny.
13:28
and it's extremely macho,
and the mood is very serious,
and the mood is very serious,
283
796309
2902
Ale zobaczcie, co się dzieje,
jeśli chodzi o śmiech,
jeśli chodzi o śmiech,
13:31
and I want you to notice
what happens in terms of laughter
what happens in terms of laughter
284
799211
3112
13:34
when things go wrong
285
802323
1950
gdy coś idzie nie tak.
13:36
and how quickly that happens,
and how that changes the mood.
and how that changes the mood.
286
804273
3852
Jak szybko to nastąpiło
i jak zmieniło nastrój.
i jak zmieniło nastrój.
On ma na sobie kąpielówki. Jest zmino.
Zaraz będzie mokry.
Zaraz będzie mokry.
13:41
He's cold. He's about to get wet.
He's got swimming trunks on,
He's got swimming trunks on,
287
809869
3042
Bierze ręcznik.
13:44
got a towel.
288
812911
3738
Lód.
13:48
Ice.
289
816649
1672
Co się może stać?
13:50
What might possibly happen?
290
818321
2438
Zaczyna się film.
13:54
Video starts.
291
822593
1579
13:57
Serious mood.
292
825663
1899
Poważny nastrój.
Zaczynamy.
Znajomi zaczynają się śmiać,
nawet bardzo.
nawet bardzo.
14:06
And his friends are already laughing.
They are already laughing, hard.
They are already laughing, hard.
293
834744
4505
On jeszcze nie.
14:11
He's not laughing yet.
294
839249
1904
(Śmiech)
14:14
(Laughter)
295
842863
1649
Ale już zaczyna.
14:16
He's starting to go now.
296
844512
2211
No i padli.
14:25
And now they're all off.
297
853461
2057
14:27
(Laughter)
298
855518
5038
(Śmiech)
Tarzają się ze śmiechu.
14:44
They're on the floor.
299
872653
1742
14:46
(Laughter)
300
874395
3622
(Śmiech)
14:55
The thing I really like about that
is it's all very serious
is it's all very serious
301
883727
3312
Podoba mi się, że to wszystko
jest takie poważne,
jest takie poważne,
14:59
until he jumps onto the ice, and
as soon as he doesn't go through the ice,
as soon as he doesn't go through the ice,
302
887039
3725
dopóki nie wskoczył na lód.
Jak tylko okazuje się, że się nie przebił,
15:02
but also there isn't blood
and bone everywhere,
and bone everywhere,
303
890764
2263
ale też nie ma krwi czy złamanych kości,
15:05
his friends start laughing.
304
893027
1573
koledzy zaczynają się śmiać.
15:06
And imagine if that had played him out
with him standing there going,
with him standing there going,
305
894600
3392
A gdyby stanął i powiedział:
"Poważnie, Heinrich, chyba coś złamałem",
15:09
"No seriously, Heinrich,
I think this is broken,"
I think this is broken,"
306
897992
2444
zrobiłoby się nieprzyjemnie.
15:12
we wouldn't enjoy watching that.
That would be stressful.
That would be stressful.
307
900436
2750
Albo gdyby rozbawiony
biegał ze złamaną nogą,
biegał ze złamaną nogą,
15:15
Or if he was running around
with a visibly broken leg laughing,
with a visibly broken leg laughing,
308
903186
2993
a oni mówiliby:
"Chyba trzeba jechać do szpitala",
"Chyba trzeba jechać do szpitala",
15:18
and his friends are going, "Heinrich, I
think we need to go to the hospital now,"
think we need to go to the hospital now,"
309
906179
3831
też nie byłoby zabawne.
Śmiech działa,
15:22
that also wouldn't be funny.
310
910010
1397
bo z bolesnej, upokarzającej sytuacji
15:23
The fact that the laughter works,
311
911407
1662
15:25
it gets him from a painful,
embarrassing, difficult situation,
embarrassing, difficult situation,
312
913069
2962
powstaje coś zabawnego.
15:28
into a funny situation, into what we're
actually enjoying there,
actually enjoying there,
313
916031
3085
To ciekawe wykorzystanie śmiechu,
15:31
and I think that's
a really interesting use,
a really interesting use,
314
919116
2187
z którym stale się stykamy.
15:33
and it's actually happening all the time.
315
921303
1978
Pamiętam, że coś takiego wydarzyło się
15:35
For example, I can remember
something like this happening
something like this happening
316
923281
2691
na pogrzebie mojego ojca.
Nie, nie skakaliśmy w bieliźnie po lodzie.
15:37
at my father's funeral.
317
925972
1197
15:39
We weren't jumping around
on the ice in our underpants.
on the ice in our underpants.
318
927169
2615
Nie jesteśmy z Kanady.
15:41
We're not Canadian.
319
929784
2641
(Śmiech. Oklaski)
15:44
(Laughter) (Applause)
320
932425
2455
15:46
These events are always difficult, I had
a relative who was being a bit difficult,
a relative who was being a bit difficult,
321
934924
3883
Takie wydarzenia są trudne.
Jeden krewny niczego ułatwiał.
Mama przechodziła ciężkie chwile.
15:50
my mum was not in a good place,
322
938807
1530
15:52
and I can remember finding myself
just before the whole thing started
just before the whole thing started
323
940337
3284
Pamiętam, że przed rozpoczęciem
mówiłam coś o jakiejś komedii z lat 70.
15:55
telling this story about something
that happened in a 1970s sitcom,
that happened in a 1970s sitcom,
324
943621
4247
Nie wiedziałam, po co to robię,
15:59
and I just thought at the time,
I don't know why I'm doing this,
I don't know why I'm doing this,
325
947868
2438
16:02
and what I realized I was doing
326
950306
2178
aż uświadomiłam sobie,
16:04
was I was coming up with
something from somewhere
something from somewhere
327
952484
2698
że szukałam czegoś,
16:07
I could use to make her laugh
together with me.
together with me.
328
955182
4389
z czego mogłybyśmy się wspólnie pośmiać.
Wyszukanie czegoś zabawnego
było podstawową reakcją.
było podstawową reakcją.
16:11
It was a very basic reaction
to find some reason we can do this.
to find some reason we can do this.
329
959571
3313
Pośmiejemy się razem, przetrwamy.
16:14
We can laugh together.
We're going to get through this.
We're going to get through this.
330
962884
2685
Wszystko będzie dobrze.
16:17
We're going to be okay.
331
965569
1496
Wszyscy ciągle to robimy.
16:19
And in fact, all of us
are doing this all the time.
are doing this all the time.
332
967065
2431
Tak często, że nawet tego nie zauważamy.
16:21
You do it so often,
you don't even notice it.
you don't even notice it.
333
969496
2190
Zdaje nam się, że śmiejemy się
rzadziej, niż istotnie.
rzadziej, niż istotnie.
16:23
Everybody underestimates
how often they laugh,
how often they laugh,
334
971686
2415
16:26
and you're doing something,
when you laugh with people,
when you laugh with people,
335
974101
3018
Wspólny śmiech udostępnia nam
16:29
that's actually letting you access
a really ancient evolutionary system
a really ancient evolutionary system
336
977119
4830
stary system ewolucyjny,
16:33
that mammals have evolved
to make and maintain social bonds,
to make and maintain social bonds,
337
981949
3807
który rozwinęły ssaki,
by utrzymać więzi społeczne,
by utrzymać więzi społeczne,
16:37
and clearly to regulate emotions,
to make ourselves feel better.
to make ourselves feel better.
338
985756
3390
regulować emocje,
poprawiać sobie nastrój.
poprawiać sobie nastrój.
16:41
It's not something specific to humans --
it's a really ancient behavior
it's a really ancient behavior
339
989146
3390
To nie tylko ludzka cecha,
to stare zachowanie,
to stare zachowanie,
16:44
which really helps us regulate how we feel
and makes us feel better.
and makes us feel better.
340
992536
4064
które pomaga nam regulować
samopoczucie i poprawiać humor.
samopoczucie i poprawiać humor.
16:48
In other words, when it comes to laughter,
341
996600
2902
Innymi słowy, jeśli chodzi o śmiech:
"Jesteśmy, skarbie, tylko ssakami".
16:51
you and me, baby, ain't nothing
but mammals. (Laughter)
but mammals. (Laughter)
342
999502
2670
(Śmiech) Dziękuję.
16:54
Thank you.
343
1002172
2345
Dziękuję.
16:56
Thank you. (Applause)
344
1004517
7246
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Sophie Scott - Neuroscientist, stand-up comicWhile exploring the neuroscience of speech and vocal behavior, Sophie Scott stumbled upon a surprising second vocation: making audiences laugh as a stand-up comic.
Why you should listen
As deputy director of the University College London’s Institute of Cognitive Neuroscience, Sophie Scott seeks out the neurological basis of communication, whether it’s speech or vocalized emotion.
As a pioneering researcher in the science of laughter, she’s made some unexpected discoveries -- including that rats are ticklish, and that the one tactic that’s almost guaranteed to get someone to laugh is to show them someone else laughing. But as an occasional stand-up comedian with UCL’s Bright Club, she shows that she’s no slouch at getting laughs herself.
Sophie Scott | Speaker | TED.com