ABOUT THE SPEAKER
Celeste Headlee - Writer and radio host
Celeste Headlee's years of interview experience give her a unique perspective on what makes for a good conversation.

Why you should listen

Celeste Headlee hosts a daily news/talk show, On Second Thought, on Georgia Public Broadcasting. 

Headlee has worked in public radio since 1999, as a reporter, host and correspondent. She was the Midwest Correspondent for NPR before becoming the co-host of the PRI show "The Takeaway.” After that, she guest hosted a number of NPR shows including "Tell Me More,” "Talk of the Nation,” "Weekend All Things Considered” and "Weekend Edition". Headlee also anchored election coverage for PBS World in 2012 and was a regular guest on CNN.

Headlee holds multiple degrees in music and still performs as a professional opera singer. She appears on the album “Classically Blue” from gospel artist Lea Gilmore. She's the granddaughter of composer William Grant Still.

More profile about the speaker
Celeste Headlee | Speaker | TED.com
TEDxCreativeCoast

Celeste Headlee: 10 ways to have a better conversation

Celeste Headlee: 10 sposobów na lepszą rozmowę

Filmed:
17,081,256 views

Gdy czyjaś praca zależy od umiejętności rozmawiania z innymi, osoba ta dużo uczy się o tym, jak rozmawiać, i odkrywa, że większość z nas nie robi tego zbyt dobrze. Od wielu lat Celeste Headlee jest gospodarzem programów radiowych i wie, czego potrzeba do świetnej rozmowy: prawdomówności, zwięzłości, jasności i dużej dawki słuchania. W tym wnikliwym wystąpieniu dzieli się z nami 10 zasadami, jak prowadzić lepsze rozmowy. "Wyjdźcie do ludzi, rozmawiajcie z nimi i słuchajcie ich" - mówi. "A co najważniejsze, bądźcie gotowi na coś niesamowitego."
- Writer and radio host
Celeste Headlee's years of interview experience give her a unique perspective on what makes for a good conversation. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
All right, I want to see a showpokazać of handsręce:
0
840
1953
Ręka do góry,
00:14
how manywiele of you have
unfriendedUnfriended someonektoś on FacebookFacebook
1
2817
2399
kto z was usunął kogoś
ze znajomych na Facebooku,
00:17
because they said something offensiveofensywa
about politicsPolityka or religionreligia,
2
5240
3856
bo osoba ta napisała coś obraźliwego
na temat polityki, religii,
00:21
childcareopieka nad dziećmi, foodjedzenie?
3
9120
2136
wychywowania dzieci czy jedzenia.
00:23
(LaughterŚmiech)
4
11280
1936
(Śmiech)
00:25
And how manywiele of you
know at leastnajmniej one personosoba that you avoiduniknąć
5
13240
2816
A kto zna chociaż jedną osobę,
której woli unikać,
00:28
because you just don't want
to talk to them?
6
16079
2281
bo po prostu nie chce z nią rozmawiać?
00:30
(LaughterŚmiech)
7
18880
2056
(Śmiech)
00:32
You know, it used to be that in orderzamówienie
to have a politeuprzejmy conversationrozmowa,
8
20960
3216
Dawniej, by prowadzić grzeczną rozmowę,
00:36
we just had to followśledzić the adviceRada
of HenryHenryk HigginsHiggins in "My FairTargi LadyPani":
9
24200
3216
wystarczyło przestrzegać rady
Henry'ego Higginsa z "My Fair Lady",
00:39
StickKij to the weatherpogoda and your healthzdrowie.
10
27440
1816
trzymać się pogody i swojego zdrowia.
00:41
But these daysdni, with climateklimat changezmiana
and anti-vaxxinganty vaxxing, those subjectstematy --
11
29280
3376
Dzisiaj, przez zmianę klimatu
i przeciwników szczepień, te tematy...
00:44
(LaughterŚmiech)
12
32680
1296
(Śmiech)
00:46
are not safebezpieczny eitherzarówno.
13
34000
1296
też nie są bezpieczne.
00:47
So this worldświat that we liverelacja na żywo in,
14
35320
2440
Świat, w którym żyjemy,
00:50
this worldświat in whichktóry everykażdy conversationrozmowa
15
38520
2576
świat, w którym każda rozmowa
00:53
has the potentialpotencjał
to devolvezostać przeniesione into an argumentargument,
16
41120
2176
może potencjalnie
przerodzić się w kłótnię,
00:55
where our politicianspolitycy
can't speakmówić to one anotherinne
17
43320
2286
w którym politycy
nie potrafią się porozumieć
00:57
and where even the mostwiększość trivialtrywialny of issuesproblemy
18
45630
2306
i gdzie o nawet najbardziej błahe sprawy
00:59
have someonektoś fightingwalczący bothobie passionatelyz pasją
for it and againstprzeciwko it, it's not normalnormalna.
19
47960
4976
walczą zagorzali zwolennicy i przeciwnicy,
ten świat nie jest normalny.
01:04
PewPew ResearchBadania did a studybadanie
of 10,000 AmericanAmerykański adultsdorośli ludzie,
20
52960
3096
Badania Pew Research na 10 000
dorosłych Amerykanów pokazują,
01:08
and they founduznany that at this momentza chwilę,
we are more polarizedspolaryzowane,
21
56080
2736
że obecnie jesteśmy
bardziej spolaryzowani,
01:10
we are more dividedpodzielony,
22
58840
1296
bardziej podzieleni
01:12
than we ever have been in historyhistoria.
23
60160
2776
niż kiedykolwiek w historii.
01:14
We're lessmniej likelyprawdopodobne to compromisekompromis,
24
62960
1576
Rzadziej idziemy na kompromis,
01:16
whichktóry meansznaczy we're
not listeningsłuchający to eachkażdy other.
25
64560
2176
co znaczy, że nie słuchamy się nawzajem.
01:18
And we make decisionsdecyzje about where to liverelacja na żywo,
26
66760
2536
Podejmujemy decyzje, gdzie mieszkać,
01:21
who to marryżenić się and even
who our friendsprzyjaciele are going to be,
27
69320
2616
kogo poślubić i nawet
z kim się przyjaźnić,
01:23
basedna podstawie on what we alreadyjuż believe.
28
71960
2096
w oparciu o dotychczasowe przekonania.
01:26
Again, that meansznaczy
we're not listeningsłuchający to eachkażdy other.
29
74080
2976
Jeszcze raz, oznacza to,
że nie słuchamy się nawzajem.
01:29
A conversationrozmowa requireswymaga a balancesaldo
betweenpomiędzy talkingmówić and listeningsłuchający,
30
77080
3336
Rozmowa wymaga równowagi
między mówieniem a słuchaniem,
01:32
and somewheregdzieś alongwzdłuż the way,
we lostStracony that balancesaldo.
31
80440
2656
a gdzieś po drodze straciliśmy ją.
01:35
Now, partczęść of that is duez powodu to technologytechnologia.
32
83120
1896
Częściowo wynika to z technologii.
01:37
The smartphonessmartfonów that you all
eitherzarówno have in your handsręce
33
85040
2576
Smartfonów, które macie albo w rękach,
01:39
or closeblisko enoughdość that you could
grabchwycić them really quicklyszybko.
34
87640
2656
albo w bardzo bliskim zasięgu.
01:42
AccordingZgodnie z to PewPew ResearchBadania,
35
90320
1296
Według Pew Research,
01:43
about a thirdtrzeci of AmericanAmerykański teenagersnastolatkowie
sendwysłać more than a hundredsto textsteksty a day.
36
91640
4896
jedna trzecia nastolatków w Ameryce
wysyła ponad 100 SMS-ów dziennie.
01:48
And manywiele of them, almostprawie mostwiększość of them,
are more likelyprawdopodobne to texttekst theirich friendsprzyjaciele
37
96560
4576
Wielu z nich, prawie większość,
częściej pisze SMS-y do znajomych
01:53
than they are to talk
to them facetwarz to facetwarz.
38
101160
2080
niż rozmawia z nimi twarzą w twarz.
01:56
There's this great piecekawałek in The AtlanticAtlantic.
39
104160
1976
The Atlantic opublikował świetny artykuł,
01:58
It was writtenpisemny by a highwysoki schoolszkoła teachernauczyciel
namedo imieniu PaulPaweł BarnwellBarnwell.
40
106160
2856
napisany przez nauczyciela
z liceum, Paula Barnwella.
02:01
And he gavedał his kidsdzieciaki
a communicationkomunikacja projectprojekt.
41
109040
2136
Zadał on swoim uczniom
zadanie z komunikacji.
02:03
He wanted to teachnauczać them how to speakmówić
on a specifickonkretny subjectPrzedmiot withoutbez usingza pomocą notesnotatki.
42
111200
3736
Chciał nauczyć ich, jak mówić
na dany temat bez używania notatek.
Stwierdził on: "Zdałem sobie sprawę..."
02:06
And he said this: "I cameoprawa ołowiana witrażu to realizerealizować..."
43
114960
1905
02:08
(LaughterŚmiech)
44
116889
3287
(Śmiech)
02:12
"I cameoprawa ołowiana witrażu to realizerealizować
that conversationalkonwersacyjne competencekompetencja
45
120200
3176
"Zdałem sobie sprawę,
że umiejętność rozmowy,
02:15
mightmoc be the singlepojedynczy
mostwiększość overlookedpomijane skillumiejętność we failzawieść to teachnauczać.
46
123400
4096
której nie uczymy, może być
najbardziej niedocenioną kompetencją.
02:19
KidsDzieci spendwydać hoursgodziny eachkażdy day engagingujmujący
with ideaspomysły and eachkażdy other throughprzez screensekrany,
47
127520
4296
Dzieci spędzają całe godziny
przed ekranem, kontaktując się ze sobą,
02:23
but rarelyrzadko do they have an opportunityokazja
48
131840
1856
ale rzadko mają okazję
02:25
to honedoskonalić theirich interpersonalinterpersonalne
communicationskomunikacja skillsumiejętności.
49
133720
2576
doskonalić interpersonalne
umiejętności komunikacji.
02:28
It mightmoc sounddźwięk like a funnyzabawny questionpytanie,
but we have to askzapytać ourselvesmy sami:
50
136320
3176
Może to zabrzmi dziwnie,
ale musimy zadać sobie pytanie:
02:31
Is there any 21st-centuryst-wiek skillumiejętność
51
139520
1936
"Czy w XXI wieku istnieje umiejętność
02:33
more importantważny than beingistota ablezdolny to sustainponieść
coherentspójne, confidentpewni conversationrozmowa?"
52
141480
5576
ważniejsza od zdolności do prowadzenia
spójnej i naturalnej rozmowy?"
02:39
Now, I make my livingżycie talkingmówić to people:
53
147080
2216
Zarabiam na życie rozmawiając z ludźmi,
02:41
NobelLaureat Nagrody Nobla PrizeNagrody winnerszwycięzcy, truckciężarówka driversSterowniki,
54
149320
2256
laureatami nagrody Nobla,
kierowcami ciężarówek,
02:43
billionairesmiliarderzy, kindergartenPrzedszkole teachersnauczyciele,
55
151600
2416
miliarderami, przedszkolankami,
02:46
headsgłowy of statestan, plumbershydraulicy.
56
154040
2696
głowami państw, hydraulikami.
02:48
I talk to people that I like.
I talk to people that I don't like.
57
156760
3048
Rozmawiam z ludźmi, których lubię
i z ludźmi, których nie lubię.
02:51
I talk to some people that I disagreenie zgadzać się with
deeplygłęboko on a personalosobisty levelpoziom.
58
159832
3784
Z niektórymi osobiście
bardzo głęboko się nie zgadzam.
02:55
But I still have
a great conversationrozmowa with them.
59
163640
2776
Mimo to, świetnie się nam rozmawia.
02:58
So I'd like to spendwydać the nextNastępny 10 minutesminuty
or so teachingnauczanie you how to talk
60
166440
3896
Przez następne dziesięć minut,
chciałabym nauczyć was, jak mówić
03:02
and how to listen.
61
170360
1360
i jak słuchać.
03:04
ManyWiele of you have alreadyjuż heardsłyszał
a lot of adviceRada on this,
62
172800
2616
Wielu z was już słyszało
mnóstwo rad na ten temat.
03:07
things like look the personosoba in the eyeoko,
63
175440
1976
Patrz rozmówcy w oczy,
03:09
think of interestingciekawy topicstematy
to discussomawiać in advancepostęp,
64
177440
3816
przygotuj sobie ciekawe tematy do rozmowy,
03:13
look, nodNod and smileuśmiech to showpokazać
that you're payingintratny attentionUwaga,
65
181280
4776
patrz, przytakuj i uśmiechaj się,
aby okazać zainteresowanie,
03:18
repeatpowtarzać back what you just heardsłyszał
or summarizepodsumować it.
66
186080
2896
powtórz lub streść, co usłyszałeś.
03:21
So I want you to forgetzapomnieć all of that.
67
189000
1736
Zapomnijcie o tym.
03:22
It is crapbzdury.
68
190760
1216
To bzdury.
03:24
(LaughterŚmiech)
69
192000
3016
(Śmiech)
03:27
There is no reasonpowód to learnuczyć się
how to showpokazać you're payingintratny attentionUwaga
70
195040
4256
Nie ma potrzeby uczyć się
okazywania, że się słucha,
03:31
if you are in factfakt payingintratny attentionUwaga.
71
199320
3656
jeżeli się to naprawdę robi.
03:35
(LaughterŚmiech)
72
203000
1856
(Śmiech)
03:36
(ApplauseAplauz)
73
204880
2896
(Brawa)
03:39
Now, I actuallytak właściwie use the exactdokładny
samepodobnie skillsumiejętności as a professionalprofesjonalny interviewerprzeprowadzający wywiad
74
207800
3656
Używam tych samych umiejętności,
przeprowadzając wywiady zawodowo,
03:43
that I do in regularregularny life.
75
211480
2936
jak i w życiu prywatnym.
03:46
So, I'm going to teachnauczać you
how to interviewwywiad people,
76
214440
3456
Nauczę was, jak dobrze
przeprowadzać wywiady,
03:49
and that's actuallytak właściwie going to help you
learnuczyć się how to be better conversationalistsDyskutanci.
77
217920
3816
a to pomoże wam stać się
lepszymi rozmówcami.
03:53
LearnDowiedz się więcej to have a conversationrozmowa
78
221760
1376
Nauczycie się rozmawiać,
03:55
withoutbez wastingzmarnowanie your time,
withoutbez gettinguzyskiwanie boredznudzony,
79
223160
2336
nie marnując czasu, nie nudząc się,
03:57
and, please God,
withoutbez offendingprzestępstwa anybodyktoś.
80
225520
3296
i nie urażając nikogo.
04:00
We'veMamy all had really great conversationsrozmowy.
81
228840
2216
Wszyscy odbyliśmy jakieś świetne rozmowy.
04:03
We'veMamy had them before.
We know what it's like.
82
231080
2176
Wiemy, jakie to uczucie.
04:05
The kinduprzejmy of conversationrozmowa where you
walkspacerować away feelinguczucie engagedzaręczony and inspirednatchniony,
83
233280
3696
Po takiej rozmowie czujemy się
zaangażowani i zainspirowani,
04:09
or where you feel
like you've madezrobiony a realreal connectionpołączenie
84
237000
2456
mamy poczucie prawdziwego porozumienia
04:11
or you've been perfectlydoskonale understoodzrozumiany.
85
239480
2096
lub doskonałego zrozumienia.
04:13
There is no reasonpowód
86
241600
1216
Tak może wyglądać
04:14
why mostwiększość of your interactionsinterakcje
can't be like that.
87
242840
3256
większość naszych interakcji.
04:18
So I have 10 basicpodstawowy ruleszasady.
I'm going to walkspacerować you throughprzez all of them,
88
246120
3216
Stosuję 10 podstawowych zasad.
Omówię je wszystkie,
04:21
but honestlyszczerze, if you just choosewybierać
one of them and mastermistrz it,
89
249360
3736
ale jeśli doskonale
opanujecie choć jedną,
04:25
you'llTy będziesz alreadyjuż enjoycieszyć się better conversationsrozmowy.
90
253120
2736
już odczujecie przyjemność
z lepszej rozmowy.
04:27
NumberNumer one: Don't multitaskWielozadaniowość.
91
255880
2216
Po pierwsze: nie bądźcie wielozadaniowi.
04:30
And I don't mean
just setzestaw down your cellkomórka phonetelefon
92
258120
2176
Nie chodzi mi tylko o odłożenie telefonu
04:32
or your tablettabletka or your carsamochód keysklucze
or whatevercokolwiek is in your handdłoń.
93
260320
2856
lub tableta czy kluczyków,
czy czegokolwiek, co macie w ręce.
04:35
I mean, be presentteraźniejszość.
94
263200
1896
Mam na myśli: bądźcie obecni.
04:37
Be in that momentza chwilę.
95
265120
2256
W danej chwili.
04:39
Don't think about your argumentargument
you had with your bossszef.
96
267400
2616
Nie myślcie o kłótni z szefem.
04:42
Don't think about what
you're going to have for dinnerobiad.
97
270040
2616
Nie myślcie o tym, co zjecie na kolację.
04:44
If you want to get out
of the conversationrozmowa,
98
272680
2056
Jeżeli chcecie zakończyć rozmowę,
to ją zakończcie,
04:46
get out of the conversationrozmowa,
99
274760
1376
ale nie prowadźcie jej połowicznie.
04:48
but don't be halfpół in it
and halfpół out of it.
100
276160
2136
04:50
NumberNumer two: Don't pontificatepontyfikat.
101
278320
2576
Po drugie: Nie perorujcie.
04:52
If you want to statestan your opinionopinia
102
280920
2176
Jeżeli chcecie wyrazić swoje zdanie
04:55
withoutbez any opportunityokazja for responseodpowiedź
or argumentargument or pushbackodzew or growthwzrost,
103
283120
5936
bez możliwości reakcji, dyskusji,
sprzeciwu czy poszerzenia horyzontów,
05:01
writepisać a blogblog.
104
289080
1456
to piszcie bloga.
05:02
(LaughterŚmiech)
105
290560
3056
(Śmiech)
05:05
Now, there's a really good reasonpowód
why I don't allowdopuszczać punditsEksperci on my showpokazać:
106
293640
3376
Nie bez powodu do swojego programu
nie zapraszam ekspertów.
05:09
Because they're really boringnudny.
107
297040
1776
Są strasznie nudni.
05:10
If they're conservativekonserwatywny, they're going to
hatenienawidzić ObamaObama and foodjedzenie stampsZnaczki and abortionAborcja.
108
298840
3858
Jeśli są konserwatywni, to nienawidzą
Obamy, bonów żywnościowych i aborcji.
Jeżeli są liberałami,
to nienawidzą dużych banków,
05:14
If they're liberalliberalne, they're going to hatenienawidzić
109
302722
1974
05:16
bigduży banksbanki and oilolej corporationskorporacje
and DickDick CheneyCheney.
110
304720
2216
koncernów paliwowych i Dicka Cheney'a.
05:18
TotallyCałkowicie predictablemożliwy do przewidzenia.
111
306960
1256
Kompletnie przewidywalne.
05:20
And you don't want to be like that.
112
308240
1696
Nie chcecie być tacy.
05:21
You need to enterwchodzić everykażdy conversationrozmowa
assumingzarozumiały that you have something to learnuczyć się.
113
309960
5536
Zaczynajcie każdą rozmowę zakładając,
że możecie się czegoś nauczyć.
05:27
The famedsłynny therapistterapeuta M. ScottScott PeckPeck said
114
315520
2136
Słynny terapeuta M. Scott Peck powiedział,
05:29
that trueprawdziwe listeningsłuchający requireswymaga
a settingoprawa asidena bok of oneselfsię.
115
317680
4416
że prawdziwe słuchanie wymaga
odejścia od siebie.
05:34
And sometimesczasami that meansznaczy
settingoprawa asidena bok your personalosobisty opinionopinia.
116
322120
3320
Czasami oznacza to
odejście od własnego zdania.
05:38
He said that sensingwyczuwając this acceptanceAkceptacja,
117
326200
3296
Wyczuwając akceptację,
05:41
the speakergłośnik will becomestają się
lessmniej and lessmniej vulnerablewrażliwy
118
329520
2256
rozmówca stanie się coraz mniej wyczulony,
05:43
and more and more likelyprawdopodobne
to openotwarty up the innerwewnętrzny recesseswgłębienia
119
331800
2856
a coraz bardziej skłonny
do otworzenia zakamarków
05:46
of his or her mindumysł to the listenerodbiornik.
120
334680
2656
swojego umysłu przed słuchaczem.
05:49
Again, assumezałożyć that you have
something to learnuczyć się.
121
337360
2760
Jeszcze raz, zakładajcie,
że możecie się czegoś nauczyć.
05:52
BillBill NyeNye: "EveryoneKażdy you will ever meetspotykać się
knowswie something that you don't."
122
340880
3680
Bill Nye: "Każda osoba, którą spotkasz,
wie coś, czego ty nie wiesz."
05:57
I put it this way:
123
345240
1336
Ujmę to w ten sposób.
05:58
EverybodyKażdy is an expertekspert in something.
124
346600
3160
Każdy jest w czymś ekspertem.
06:03
NumberNumer threetrzy: Use open-endedotwarty questionspytania.
125
351160
2816
Po trzecie: zadawajcie otwarte pytania.
06:06
In this casewalizka, take a cuereplika from journalistsdziennikarze.
126
354000
2056
Bierzcie przykład z dziennikarzy.
06:08
StartPoczątek your questionspytania with who,
what, when, where, why or how.
127
356080
3096
Zaczynajcie pytania od kto, co,
kiedy, gdzie, dlaczego albo jak.
06:11
If you put in a complicatedskomplikowane questionpytanie,
you're going to get a simpleprosty answerodpowiedź out.
128
359200
3696
Zadając skomplikowane pytanie,
uzyskacie prostą odpowiedź.
06:14
If I askzapytać you, "Were you terrifiedprzerażony?"
129
362920
2336
Jeżeli zapytam: "Czy byłeś przerażony?",
06:17
you're going to respondodpowiadać to the mostwiększość
powerfulpotężny wordsłowo in that sentencezdanie,
130
365280
3176
rozmówca zareaguje na najmocniejsze
słowo w zdaniu, "przerażony",
06:20
whichktóry is "terrifiedprzerażony," and the answerodpowiedź is
"Yes, I was" or "No, I wasn'tnie było."
131
368480
3336
i odpowie: "Tak" lub "Nie."
"Byłeś zły?" "Tak, byłem bardzo zły."
06:23
"Were you angryzły?" "Yes, I was very angryzły."
132
371840
2000
06:25
Let them describeopisać it.
They're the oneste that know.
133
373864
3072
Pozwólcie mu to opisać.
To on posiada wiedzę na ten temat.
06:28
Try askingpytając them things like,
"What was that like?"
134
376960
2976
Próbujcie pytać: "Jak tam było?"
06:31
"How did that feel?"
135
379960
1456
"Jakie to uczucie?"
06:33
Because then they mightmoc have to stop
for a momentza chwilę and think about it,
136
381440
4296
Być może wtedy rozmówca przerwie
na chwilę, by się zastanowić
06:37
and you're going to get
a much more interestingciekawy responseodpowiedź.
137
385760
2976
i udzieli dużo ciekawszej odpowiedzi.
06:40
NumberNumer fourcztery: Go with the flowpływ.
138
388760
2320
Po czwarte: Nie odpływajcie.
06:43
That meansznaczy thoughtsmyśli
will come into your mindumysł
139
391720
2816
Oznacza to, że będą wam
przychodziły do głowy myśli,
06:46
and you need to let them
go out of your mindumysł.
140
394560
3056
które należy od siebie oddalić.
06:49
We'veMamy heardsłyszał interviewswywiady oftenczęsto
141
397640
1976
Często słyszymy wywiady,
06:51
in whichktóry a guestGości is talkingmówić
for severalkilka minutesminuty
142
399640
2456
w których gość mówi przez kilka minut,
06:54
and then the hostgospodarz comespochodzi back in
and askspyta a questionpytanie
143
402120
2416
a następnie gospodarz zadaje pytanie,
06:56
whichktóry seemswydaje się like it comespochodzi out of nowherenigdzie,
or it's alreadyjuż been answeredodpowiedział.
144
404560
3416
które wydaje się wzięte znikąd,
lub na które padła już odpowiedź.
07:00
That meansznaczy the hostgospodarz probablyprawdopodobnie
stoppedzatrzymany listeningsłuchający two minutesminuty agotemu
145
408000
2936
To znaczy, że gospodarz pewnie
przestał słuchać dwie minuty temu,
07:02
because he thought
of this really cleversprytny questionpytanie,
146
410960
3416
bo wymyślił bardzo mądre pytanie
07:06
and he was just boundgranica
and determinedustalona to say that.
147
414400
3016
i tylko czekał, żeby je zadać.
07:09
And we do the exactdokładny samepodobnie thing.
148
417440
1976
My robimy dokładnie to samo.
07:11
We're sittingposiedzenie there havingmający
a conversationrozmowa with someonektoś,
149
419440
2616
Siedzimy rozmawiając z kimś
07:14
and then we rememberZapamiętaj that time
that we metspotkał HughHugh JackmanJackman in a coffeeKawa shopsklep.
150
422080
3456
i nagle przypomina nam się,
jak spotkaliśmy Hugh Jackmana w kawiarni.
07:17
(LaughterŚmiech)
151
425560
1336
(Śmiech)
07:18
And we stop listeningsłuchający.
152
426920
1616
I już przestajemy słuchać.
07:20
StoriesHistorie and ideaspomysły
are going to come to you.
153
428560
2056
Historie i pomysły
będą przychodzić do głowy.
07:22
You need to let them come and let them go.
154
430640
2880
Mogą przychodzić, ale muszą też odejść.
07:26
NumberNumer fivepięć: If you don't know,
say that you don't know.
155
434080
3720
Po piąte: Jeśli czegoś nie wiecie,
przyznajcie się do tego.
07:30
Now, people on the radioradio,
especiallyszczególnie on NPRNPR,
156
438800
2296
Ludzie w radiu, zwłaszcza publicznym,
07:33
are much more awareświadomy
that they're going on the recordrekord,
157
441120
2936
są świadomi tego, że są nagrywani,
07:36
and so they're more carefulostrożny
about what they claimroszczenie to be an expertekspert in
158
444080
3576
więc dużo ostrożniej podają się
za ekspertów w jakiejś dziedzinie
07:39
and what they claimroszczenie to know for sure.
159
447680
2136
i rzadziej twierdzą,
że wiedzą coś na pewno.
07:41
Do that. ErrERR on the sidebok of cautionnależy zachować ostrożność.
160
449840
2376
Też tak róbcie. Nie ryzykujcie.
07:44
Talk should not be cheaptani.
161
452240
1760
Słowa to odpowiedzialność.
07:46
NumberNumer sixsześć: Don't equateutożsamiać
your experiencedoświadczenie with theirsich.
162
454640
3680
Po szóste: Nie równajcie
swojego doświadczenia z czyimś.
07:51
If they're talkingmówić
about havingmający lostStracony a familyrodzina memberczłonek,
163
459280
2776
Jeżeli ktoś opowiada,
jak stracił członka rodziny,
07:54
don't startpoczątek talkingmówić about the time
you lostStracony a familyrodzina memberczłonek.
164
462080
2856
nie zaczynajcie mówić o tym,
jak wy kogoś straciliście.
Jeżeli ktoś mówi o swoich
problemach zawodowych,
07:56
If they're talkingmówić about the troublekłopot
they're havingmający at work,
165
464960
2856
nie mówcie mu,
jak nienawidzicie swojej pracy.
07:59
don't tell them about
how much you hatenienawidzić your jobpraca.
166
467840
2336
To nie to samo. Nigdy.
08:02
It's not the samepodobnie. It is never the samepodobnie.
167
470200
1936
08:04
All experienceswzruszenie religijne are individualindywidualny.
168
472160
1776
Każde przeżycie jest indywidualne.
08:05
And, more importantlyco ważne,
it is not about you.
169
473960
2680
Co ważniejsze, tu nie chodzi o was.
08:09
You don't need to take that momentza chwilę
to proveokazać się how amazingniesamowity you are
170
477120
3896
Nie musicie korzystać z okazji
i udowadniać, jacy jesteście wspaniali
08:13
or how much you've sufferedcierpiał.
171
481040
1400
albo ile wycierpieliście.
Gdy ktoś spytał Stephena Hawkinga
ile wynosi jego IQ, odpowiedział:
08:15
SomebodyKtoś askedspytał StephenStephen HawkingHawking oncepewnego razu
what his IQIQ was, and he said,
172
483120
3056
08:18
"I have no ideapomysł. People who bragchwalić
about theirich IQsIQs are losersprzegrani."
173
486200
2880
"Nie mam pojęcia. Tylko nieudacznicy
chwalą się swoim IQ."
08:21
(LaughterŚmiech)
174
489120
1936
(Śmiech)
08:23
ConversationsRozmowy are not
a promotionalpromocyjne opportunityokazja.
175
491080
3360
Rozmowa to nie okazja
do promowania siebie.
[-Jak się masz?
- Przeczytaj na moim blogu!]
08:28
NumberNumer sevensiedem:
176
496560
1240
Po siódme:
08:31
Try not to repeatpowtarzać yourselfsiebie.
177
499440
1376
Staraj się nie powtarzać.
08:32
It's condescendingprotekcjonalny,
and it's really boringnudny,
178
500840
2376
To protekcjonalne i naprawdę nudne,
08:35
and we tendzmierzać to do it a lot.
179
503240
1656
a często się nam to zdarza.
08:36
EspeciallySzczególnie in work conversationsrozmowy
or in conversationsrozmowy with our kidsdzieciaki,
180
504920
3936
Szczególnie w rozmowach w pracy
albo z naszymi dziećmi,
08:40
we have a pointpunkt to make,
181
508880
1256
chcemy coś udowodnić,
08:42
so we just keep rephrasingprzeformułowanie it
over and over.
182
510160
2399
więc ciągle powtarzamy to
na różne sposoby.
08:45
Don't do that.
183
513640
1216
Nie róbcie tego.
08:46
NumberNumer eightosiem: StayZatrzymać w out of the weedschwasty.
184
514880
2296
Po ósme: nie przesadzajcie z drobiazgami.
08:49
FranklySzczerze mówiąc, people don't careopieka
185
517200
2815
Ludzi nie obchodzą
08:52
about the yearslat, the namesnazwy,
186
520039
2616
lata, nazwiska,
08:54
the datesdaty, all those detailsdetale
187
522679
1937
daty, te wszystkie szczegóły,
08:56
that you're strugglingwalczy
to come up with in your mindumysł.
188
524640
2456
które z trudem
usiłujecie sobie przypomnieć.
08:59
They don't careopieka.
What they careopieka about is you.
189
527120
2200
Nie obchodzi ich to. Obchodzicie ich wy.
09:01
They careopieka about what you're like,
190
529880
1600
Jacy jesteście,
09:04
what you have in commonpospolity.
191
532080
1696
co macie ze sobą wspólnego.
09:05
So forgetzapomnieć the detailsdetale. LeaveUrlop them out.
192
533800
2640
Zapomnijcie o szczegółach.
Darujcie je sobie.
09:08
NumberNumer ninedziewięć:
193
536880
1216
Dziewięć.
09:10
This is not the last one,
but it is the mostwiększość importantważny one.
194
538120
3256
To nie ostatni, ale najważniejszy punkt.
09:13
Listen.
195
541400
1200
Słuchajcie.
09:14
I cannotnie może tell you how manywiele
really importantważny people have said
196
542960
3416
Trudno zliczyć, jak wiele
bardzo ważnych osób powiedziało,
09:18
that listeningsłuchający is perhapsmoże the mostwiększość,
the numbernumer one mostwiększość importantważny skillumiejętność
197
546400
3896
że słuchanie jest być może
najważniejszą umiejętnością,
09:22
that you could developrozwijać.
198
550320
1216
jaką można nabyć.
09:23
BuddhaBudda said, and I'm paraphrasingParafrazując,
199
551560
1896
Budda powiedział, parafrazując,
09:25
"If your mouthusta is openotwarty,
you're not learninguczenie się."
200
553480
2536
"Jeżeli twoje usta są otwarte,
to się nie uczysz."
09:28
And CalvinCalvin CoolidgeCoolidge said, "No man
ever listenedsłuchałem his way out of a jobpraca."
201
556040
4280
A Calvin Coolidge powiedział: "Nikt nigdy
nie stracił pracy, słuchając."
09:32
(LaughterŚmiech)
202
560680
1456
(Śmiech)
09:34
Why do we not listen to eachkażdy other?
203
562160
2200
Dlaczego się nie słuchamy?
09:36
NumberNumer one, we'dpoślubić ratherraczej talk.
204
564920
1960
Po pierwsze, wolimy mówić.
09:39
When I'm talkingmówić, I'm in controlkontrola.
205
567480
1816
Kiedy mówię, mam kontrolę.
09:41
I don't have to hearsłyszeć anything
I'm not interestedzainteresowany in.
206
569320
2456
Nie muszę słuchać niczego,
co mnie nie interesuje.
09:43
I'm the centercentrum of attentionUwaga.
207
571800
1376
Jestem w centrum uwagi.
09:45
I can bolsterwzmocnienia my ownwłasny identitytożsamość.
208
573200
1896
Mogę umocnić swoją tożsamość.
09:47
But there's anotherinne reasonpowód:
209
575120
1376
Jest też inny powód.
09:48
We get distractedroztargniony.
210
576520
1456
Rozpraszamy się.
09:50
The averageśredni personosoba talksrozmowy
at about 225 wordsłowo perza minutechwila,
211
578000
3536
Przeciętna osoba wypowiada
około 225 słów na minutę,
09:53
but we can listen at up to
500 wordssłowa perza minutechwila.
212
581560
4296
ale jesteśmy w stanie słuchać
aż do 500 słów na minutę.
09:57
So our mindsumysły are fillingNadzienie in
those other 275 wordssłowa.
213
585880
3976
Więc nasze umysły wypełniają
pozostałe 275 słów.
10:01
And look, I know,
it takes effortwysiłek and energyenergia
214
589880
3176
Wiem, że potrzeba wysiłku i energii,
10:05
to actuallytak właściwie payzapłacić attentionUwaga to someonektoś,
215
593080
2296
żeby naprawdę poświęcić komuś uwagę,
10:07
but if you can't do that,
you're not in a conversationrozmowa.
216
595400
2976
ale jeżeli tego nie robicie,
to nie jest to rozmowa.
10:10
You're just two people shoutingrozkrzyczany out
barelyledwo relatedzwiązane z sentenceszdań
217
598400
2856
Jesteście dwójką ludzi wykrzykujących
ledwo powiązane zdania
10:13
in the samepodobnie placemiejsce.
218
601280
1256
w tym samym miejscu.
10:14
(LaughterŚmiech)
219
602560
1896
(Śmiech)
10:16
You have to listen to one anotherinne.
220
604480
2496
Musicie się nawzajem słuchać.
10:19
StephenStephen CoveyCovey said it very beautifullyestetycznie.
221
607000
1896
Stephen Covey pięknie to ujął.
10:20
He said, "MostWiększość of us don't listen
with the intentzamiar to understandzrozumieć.
222
608920
3936
"Większość z nas nie słucha
żeby zrozumieć.
10:24
We listen with the intentzamiar to replyOdpowiadać."
223
612880
2680
Słuchamy, żeby odpowiedzieć."
10:28
One more rulereguła, numbernumer 10,
and it's this one: Be briefkrótki.
224
616960
3856
Jeszcze jedna zasada.
Numer 10: bądźcie zwięźli.
10:32
[A good conversationrozmowa is like a miniskirtSpódniczka mini;
shortkrótki enoughdość to retainzachować interestzainteresowanie,
225
620840
3496
[Dobra rozmowa jest jak mini,
na tyle krótka,
by utrzymać zainteresowanie,
10:36
but long enoughdość to coverpokrywa
the subjectPrzedmiot. -- My SisterSiostra]
226
624360
2416
i na tyle długa, by pokryć temat.
- Moja siostra.]
10:38
(LaughterŚmiech)
227
626800
1216
(Śmiech)
10:40
(ApplauseAplauz)
228
628040
2416
(Brawa)
10:42
All of this boilswrze down to the samepodobnie
basicpodstawowy conceptpojęcie, and it is this one:
229
630480
4320
To wszystko sprowadza się
do jednej podstawowej zasady.
10:47
Be interestedzainteresowany in other people.
230
635320
2856
Bądźcie zainteresowani innymi ludźmi.
10:50
You know, I grewrósł up
with a very famoussławny grandfatherDziadek,
231
638200
2416
Dorastałam, mając bardzo sławnego dziadka
10:52
and there was kinduprzejmy of a ritualrytuał in my home.
232
640640
2056
i w domu miał miejsce swoisty rytuał.
10:54
People would come over
to talk to my grandparentsdziadkowie,
233
642720
2456
Odwiedzali nas ludzie,
aby rozmawiać z dziadkami.
10:57
and after they would leavepozostawiać,
my mothermama would come over to us,
234
645200
2856
Po ich wyjściu, mama przychodziła do nas
11:00
and she'dSzopa say, "Do you know who that was?
235
648080
1976
i mówiła: "Wiecie kto to był?
11:02
She was the runner-updrugie miejsce to MissMiss AmericaAmeryka.
236
650080
1856
To była wicemiss Ameryki.
11:03
He was the mayorburmistrz of SacramentoSacramento.
237
651960
1696
To był burmistrz Sacramento.
11:05
She wonwygrał a PulitzerPulitzera PrizeNagrody.
He's a RussianRosyjski balletbalet dancertancerz."
238
653680
3176
Zdobywczyni Nagrody Pulitzera.
Rosyjski baletmistrz."
11:08
And I kinduprzejmy of grewrósł up assumingzarozumiały
239
656880
3376
Dorastałam w przekonaniu,
11:12
everyonekażdy has some hiddenukryty,
amazingniesamowity thing about them.
240
660280
2760
że każdy kryje w sobie coś niesamowitego.
11:15
And honestlyszczerze, I think
it's what makesczyni me a better hostgospodarz.
241
663680
2880
Uważam, że właśnie dzięki temu
lepiej przeprowadzam wywiady.
11:19
I keep my mouthusta shutzamknąć
as oftenczęsto as I possiblymożliwie can,
242
667280
2816
Nie mówię nic, gdy tylko to możliwe,
11:22
I keep my mindumysł openotwarty,
243
670120
1416
jestem otwarta
11:23
and I'm always preparedprzygotowany to be amazedzdziwiony,
244
671560
2496
i zawsze gotowa na coś niesamowitego.
11:26
and I'm never disappointedrozczarowany.
245
674080
1960
Nigdy się nie zawiodłam.
11:28
You do the samepodobnie thing.
246
676760
1856
Róbcie tak samo.
11:30
Go out, talk to people,
247
678640
2416
Wyjdźcie do ludzi, rozmawiajcie z nimi,
11:33
listen to people,
248
681080
1216
słuchajcie ich,
11:34
and, mostwiększość importantlyco ważne,
be preparedprzygotowany to be amazedzdziwiony.
249
682320
3480
i co najważniejsze, bądźcie gotowi
na coś niesamowitego.
11:38
ThanksDzięki.
250
686440
1216
Dziękuję.
11:39
(ApplauseAplauz)
251
687680
3280
(Brawa)
Translated by Agnieszka Cabanes
Reviewed by Marta Kliber

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Celeste Headlee - Writer and radio host
Celeste Headlee's years of interview experience give her a unique perspective on what makes for a good conversation.

Why you should listen

Celeste Headlee hosts a daily news/talk show, On Second Thought, on Georgia Public Broadcasting. 

Headlee has worked in public radio since 1999, as a reporter, host and correspondent. She was the Midwest Correspondent for NPR before becoming the co-host of the PRI show "The Takeaway.” After that, she guest hosted a number of NPR shows including "Tell Me More,” "Talk of the Nation,” "Weekend All Things Considered” and "Weekend Edition". Headlee also anchored election coverage for PBS World in 2012 and was a regular guest on CNN.

Headlee holds multiple degrees in music and still performs as a professional opera singer. She appears on the album “Classically Blue” from gospel artist Lea Gilmore. She's the granddaughter of composer William Grant Still.

More profile about the speaker
Celeste Headlee | Speaker | TED.com