ABOUT THE SPEAKER
Stephen Petranek - Technology forecaster
Stephen Petranek untangles emerging technologies to predict which will become fixtures of our future lives -- and which could potentially save them.

Why you should listen
Writer and technologist Stephen Petranek became a reluctant doomsayer when his earliest TED Talk (“10 ways the world could end”) racked up 1.5 million views. But Petranek is in fact an optimist who believes that humanity will escape its predicaments -- literally. Within a century, he predicts that humans will have established a city of 80,000 on Mars: and that not only is that plausible, but it’s also inevitable.

Petranek is the editor-in-chief of the Breakthrough Technology Alert, a technology newsletter that ties scientific breakthroughs to investment opportunities. He's the author of the TED Book How We'll Live on Mars.
More profile about the speaker
Stephen Petranek | Speaker | TED.com
TED2015

Stephen Petranek: Your kids might live on Mars. Here's how they'll survive

Stephen Petranek: Wasze dzieci będą mogły żyć na Marsie. Oto jak przetrwają

Filmed:
5,768,369 views

Choć brzmi to jak science-fiction, dziennikarz Stephen Petranek uważa to za fakt: za 20 lat ludzie będą żyć na Marsie. W tej prowokacyjnej prelekcji Petranek twierdzi, że staniemy się gatunkiem podróżującym w przestrzeni kosmicznej. Szczegółowo opowiada, jak uczynimy Marsa naszym nowym domem. "Ludzie przetrwają niezależnie od tego, co stanie się na Ziemi", dodaje Petranek. "Nigdy nie będziemy ostatnimi w swoim gatunku".
- Technology forecaster
Stephen Petranek untangles emerging technologies to predict which will become fixtures of our future lives -- and which could potentially save them. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
StrapPasek yourselvessię in,
0
1480
1896
Zapnijcie pasy,
00:15
we're going to MarsMars.
1
3400
1976
lecimy na Marsa.
00:17
Not just a fewkilka astronautsastronauci --
2
5400
2096
Nie tylko kilku astronautów,
00:19
thousandstysiące of people
are going to colonizeskolonizować MarsMars.
3
7520
3136
ale tysiące ludzi skolonizuje Marsa.
00:22
And I am tellingwymowny you
that they're going to do this soonwkrótce.
4
10680
3120
Zrobią to niebawem.
00:26
Some of you will endkoniec up
workingpracujący on projectsprojektowanie on MarsMars,
5
14640
2896
Niektórzy z was będą pracować
w projektach na Marsie
00:29
and I guaranteegwarancja that some
of your childrendzieci will endkoniec up livingżycie there.
6
17560
3360
i gwarantuję, że niektóre
z waszych dzieci zamieszkają tam.
00:33
That probablyprawdopodobnie soundsDźwięki preposterousniedorzeczne,
7
21760
2376
To pewnie brzmi absurdalnie,
00:36
so I'm going to sharedzielić with you
how and when that will happenzdarzyć.
8
24160
2880
więc powiem wam,
jak i kiedy to się stanie.
00:39
But first I want to discussomawiać
the obviousoczywisty questionpytanie:
9
27760
3216
Ale najpierw chciałbym
omówić oczywiste pytanie:
00:43
Why the heckdo cholery should we do this?
10
31000
1479
dlaczego do licha mielibyśmy to robić?
00:45
12 yearslat agotemu,
11
33640
1216
12 lat temu
00:46
I gavedał a TEDTED talk on 10 wayssposoby
the worldświat could endkoniec suddenlynagle.
12
34880
3816
wygłosiłem prelekcję TED
o 10 przyczynach nagłego końca świata.
00:50
We are incrediblyniewiarygodnie vulnerablewrażliwy
to the whimskaprysy of our ownwłasny galaxygalaktyka.
13
38720
4776
Jesteśmy bezbronni wobec
kaprysów własnej galaktyki.
00:55
A singlepojedynczy, largeduży asteroidasteroida
could take us out foreverna zawsze.
14
43520
3576
Jedna duża asteroida
może zmieść nas na zawsze.
00:59
To surviveprzetrwać we have to reachdosięgnąć
beyondpoza the home planetplaneta.
15
47120
3456
Aby przetrwać, musimy
sięgnąć poza własną planetę.
01:02
Think what a tragedytragedia it would be
16
50600
2216
Pomyślicie, jaka byłaby to tragedia,
01:04
if all that humansludzie have accomplishedznakomity
were suddenlynagle obliteratedzatarte.
17
52840
3000
gdyby wszystkie ludzkie osiągnięcia
zostały nagle unicestwione.
Jest jeszcze jeden powód,
dla którego trzeba tam lecieć:
01:08
And there's anotherinne reasonpowód we should go:
18
56720
2016
01:10
explorationbadanie is in our DNADNA.
19
58760
2936
odkrywanie jest w naszym DNA.
01:13
Two millionmilion yearslat agotemu
humansludzie evolvedewoluował in AfricaAfryka
20
61720
3456
Ludzie wyewoluowali w Afryce
dwa miliony lat temu,
01:17
and then slowlypowoli but surelypewno
spreadrozpiętość out acrossprzez the entireCały planetplaneta
21
65200
4816
a potem stopniowo, lecz pewnie
rozprzestrzenili się po całej planecie,
01:22
by reachingosiągając into the wildernesspustynia
that was beyondpoza theirich horizonshoryzonty.
22
70040
3496
sięgając w głąb dziczy,
daleko poza własne horyzonty.
01:25
This stuffrzeczy is insidewewnątrz us.
23
73560
1600
To jest w nas.
01:27
And they prosperedpowodziło się doing that.
24
75840
1680
Dobrze im się powodziło.
01:30
Some of the greatestnajwiększy advanceszaliczki
in civilizationcywilizacja and technologytechnologia
25
78240
3896
Niektóre z wielkich osiągnięć
cywilizacji i technologii
01:34
cameoprawa ołowiana witrażu because we exploredzbadać.
26
82160
1920
pojawiły się dzięki eksploracjom.
Moglibyśmy zrobić wiele dobrego
01:37
Yes, we could do a lot of good
27
85080
1456
01:38
with the moneypieniądze it will take
to establishustalić a thrivingkwitnie colonykolonia on MarsMars.
28
86560
3720
za pieniądze potrzebne do założenia
prosperującej kolonii na Marsie.
01:42
And yes we should all be takingnabierający
fardaleko better careopieka of our ownwłasny home planetplaneta.
29
90880
4560
Owszem, należy lepiej
dbać o naszą własną planetę.
01:48
And yes, I worrymartwić się we could screwwkręt up MarsMars
the way we'vemamy screwedpijany up EarthZiemia.
30
96120
4960
Owszem, martwię się, że zniszczymy
Marsa, tak jak zniszczyliśmy Ziemię.
Ale zastanówcie się
przez chwilę, co się działo,
01:54
But think for a momentza chwilę,
31
102320
1616
01:55
what we had when JohnJohn F. KennedyKennedy
told us we would put a humanczłowiek on the moonksiężyc.
32
103960
4936
gdy John F. Kennedy ogłosił,
że człowiek stanie na Księżycu.
02:00
He excitedpodekscytowany an entireCały generationgeneracja to dreamśnić.
33
108920
3400
Poderwał całe pokolenie do marzeń.
02:05
Think how inspirednatchniony we will be
to see a landinglądowanie on MarsMars.
34
113400
2936
Pomyślcie, jak inspirujące
będzie lądowanie na Marsie.
02:08
PerhapsByć może then we will look back at EarthZiemia
35
116360
2736
Może wtedy spojrzymy na Ziemię
02:11
and see that that is
one people insteadzamiast of manywiele
36
119120
3376
i zobaczymy tam jedną ludzkość,
wspólnotę ludzi, zamiast wielu,
02:14
and perhapsmoże then
we will look back at EarthZiemia,
37
122520
2536
może wtedy, próbując przetrwać na Marsie,
02:17
as we struggleborykać się to surviveprzetrwać on MarsMars,
38
125080
2416
spojrzymy na Ziemię
02:19
and realizerealizować how preciouscenny
the home planetplaneta is.
39
127520
2720
i zdamy sobie sprawę, jak cenna
jest nasza rodzima planeta.
02:23
So let me tell you about the extraordinaryniezwykły
adventureprzygoda we're about to undertakezobowiązują się.
40
131520
4920
Opowiem o niezwykłej
przygodzie, która nas czeka.
02:29
But first,
41
137040
1256
Ale najpierw
02:30
a fewkilka fascinatingfascynujący factsfakty
about where we're going.
42
138320
2600
kilka fascynujących faktów
o tym, gdzie zmierzamy.
02:34
This pictureobrazek actuallytak właściwie representsreprezentuje
the trueprawdziwe sizerozmiar of MarsMars comparedporównywane to EarthZiemia.
43
142040
4376
To zdjęcie pokazuje rzeczywiste
wymiary Marsa w porównaniu do Ziemi.
02:38
MarsMars is not our sistersiostra planetplaneta.
44
146440
1896
Mars nie jest naszą siostrzaną planetą.
02:40
It's fardaleko lessmniej than halfpół
the sizerozmiar of the EarthZiemia,
45
148360
2776
Jest ponad połowę mniejszy niż Ziemia,
02:43
and yetjeszcze despitepomimo the factfakt
that it's smallermniejszy,
46
151160
2016
a mimo to powierzchnia,
02:45
the surfacepowierzchnia areapowierzchnia of MarsMars
that you can standstoisko on
47
153200
2696
na której można stanąć,
02:47
is equivalentrównowartość to the surfacepowierzchnia areapowierzchnia
of the EarthZiemia that you can standstoisko on,
48
155920
3936
jest równa tej, na której
można stanąć na Ziemi,
02:51
because the EarthZiemia
is mostlyprzeważnie coveredpokryty by waterwoda.
49
159880
2320
bo Ziemię w większości pokrywa woda.
02:55
The atmosphereatmosfera on MarsMars is really thincienki --
50
163000
2296
Atmosfera na Marsie jest bardzo cienka.
02:57
100 timesczasy thinnercieńszy than on EarthZiemia --
51
165320
2576
100 razy cieńsza niż na Ziemi
02:59
and it's not breathableOddychająca,
it's 96 percentprocent carbonwęgiel dioxidedwutlenek.
52
167920
4000
i nie można w niej oddychać,
w 96% składa się z dwutlenku węgla.
03:04
It's really coldzimno there.
53
172760
1616
Jest tam bardzo zimno.
03:06
The averageśredni temperaturetemperatura
is minusminus 81 degreesstopni,
54
174400
2976
Średnia temperatura
to minus 63 stopnie Celsjusza,
03:09
althoughmimo że there is
quitecałkiem a rangezasięg of temperaturetemperatura.
55
177400
3160
choć wahania temperatur są dość spore.
Dzień na Marsie jest prawie
tak długi jak na Ziemi,
03:13
A day on MarsMars is about as long
as a day on EarthZiemia,
56
181320
2576
03:15
plusplus about 39 minutesminuty.
57
183920
1920
plus około 39 minut.
03:18
SeasonsPory roku and yearslat on MarsMars
are twicedwa razy as long as they are on EarthZiemia.
58
186440
5040
Pory roku i lata na Marsie
są dwa razy dłuższe niż na Ziemi.
03:24
And for anybodyktoś who wants to strappasek
on some wingsskrzydełka and go flyinglatający one day,
59
192000
4656
Jeśli chcielibyście kiedyś
rozwinąć skrzydła i polecieć,
03:28
MarsMars has a lot lessmniej gravitypowaga than on EarthZiemia,
60
196680
2816
Mars ma znacznie mniejszą
grawitację niż Ziemia,
03:31
and it's the kinduprzejmy of placemiejsce
61
199520
1256
to miejsce,
03:32
where you can jumpskok over your carsamochód
insteadzamiast of walkspacerować around it.
62
200800
2800
gdzie można przeskoczyć
nad samochodem zamiast go obejść.
03:36
Now, as you can see,
MarsMars isn't exactlydokładnie Earth-likeZiemia jak,
63
204120
3656
Mars jest nie zbyt podobny do Ziemi,
03:39
but it's by fardaleko the mostwiększość livableznośny
other placemiejsce in our entireCały solarsłoneczny systemsystem.
64
207800
4760
ale jest jednym z najodpowiedniejszych
miejsc do życia w Układzie Słonecznym,
03:45
Here'sTutaj jest the problemproblem.
65
213360
1496
Gdzie tkwi problem?
03:46
MarsMars is a long way away,
66
214880
2176
Mars jest daleko,
03:49
a thousandtysiąc timesczasy fartherdalej away
from us than our ownwłasny moonksiężyc.
67
217080
4840
tysiąc razy dalej niż Księżyc.
03:54
The MoonKsiężyc is 250,000 milesmile away
68
222560
3776
Księżyc oddalony jest o 405 000 km,
03:58
and it tookwziął ApolloApollo astronautsastronauci
threetrzy daysdni to get there.
69
226360
3640
załodze Apolla dotarcie tam zajęło 3 dni.
04:02
MarsMars is 250 millionmilion milesmile away
70
230720
3136
Mars jest 405 milionów km stąd.
04:05
and it will take us
eightosiem monthsmiesiące to get there --
71
233880
2256
Dotarcie do niego zajęłoby 8 miesięcy,
04:08
240 daysdni.
72
236160
1280
240 dni.
04:10
And that's only if we launchuruchomić
on a very specifickonkretny day,
73
238080
2576
I to tylko, jeśli wylecimy
w bardzo konkretnym dniu
04:12
at a very specifickonkretny time,
74
240680
1736
i czasie.
04:14
oncepewnego razu everykażdy two yearslat,
75
242440
1976
Raz na dwa lata,
04:16
when MarsMars and the EarthZiemia
are alignedwyrównane just so,
76
244440
3176
gdy Mars i Ziemia są tak ustawione,
04:19
so the distancedystans that the rocketrakieta
would have to travelpodróżować will be the shortestmożliwie najkrótszym.
77
247640
3920
że dystans do pokonania jest najkrótszy.
04:24
240 daysdni is a long time to spendwydać
trappeduwięziony with your colleagueskoledzy in a tinCyna can.
78
252640
5080
240 dni to długi czas do spędzenia
z kolegami w wąskiej puszce.
04:30
And meanwhileW międzyczasie, our tracktor recordrekord
of gettinguzyskiwanie to MarsMars is lousyparszywy.
79
258800
4056
Na razie nasze doświadczenie
w lotach na Marsa nie jest imponujące.
04:34
We and the RussiansRosjanie,
the EuropeansEuropejczycy, the JapaneseJapoński,
80
262880
2816
My, Rosjanie, Europejczycy, Japończycy,
04:37
the ChineseChiński and the IndiansIndianie,
81
265720
1336
Chińczycy i Hindusi
04:39
have actuallytak właściwie sentwysłane 44 rocketsrakiety there,
82
267080
2576
wysłaliśmy tam 44 rakiety,
04:41
and the vastogromny majoritywiększość of them
have eitherzarówno missedbrakowało or crashedrozbił się.
83
269680
3536
większość z nich zaginęła
albo się rozbiła.
04:45
Only about a thirdtrzeci of the missionsmisje
to MarsMars have been successfuludany.
84
273240
3600
Tylko około jedna trzecia misji
zakończyła się powodzeniem.
04:49
And we don't at the momentza chwilę have
a rocketrakieta bigduży enoughdość to get there anywaytak czy inaczej.
85
277760
4360
Obecnie nie mamy rakiety
na tyle dużej, by tam dotrzeć.
04:55
We oncepewnego razu had that rocketrakieta, the SaturnSaturn V.
86
283080
2096
Kiedyś taką mieliśmy, Saturn V.
04:57
A couplepara of SaturnSaturn VsVs
would have gottenzdobyć us there.
87
285200
2616
Kilka rakiet tego typu zabrałoby nas tam.
04:59
It was the mostwiększość magnificentwspaniały
machinemaszyna ever builtwybudowany by humansludzie,
88
287840
3456
Była to najwspanialsza maszyna
kiedykolwiek zbudowana przez ludzi,
05:03
and it was the rocketrakieta
that tookwziął us to the MoonKsiężyc.
89
291320
2200
ta rakieta zabrała nas na Księżyc.
05:06
But the last SaturnSaturn V was used in 1973
to launchuruchomić the SkylabSkylab spaceprzestrzeń stationstacja,
90
294120
5016
Ale ostatni Saturn V posłużył w 1973 roku,
do uruchomienia stacji kosmicznej Skylab.
05:11
and we decidedzdecydowany to do
something callednazywa the shuttleczółenko
91
299160
3096
Postanowiliśmy zbudować coś,
co nazywamy wahadłowcem,
05:14
insteadzamiast of continuingciąg dalszy on to MarsMars
after we landedwylądował on the MoonKsiężyc.
92
302280
3640
zamiast kontynuować misję na Marsa,
po wylądowaniu na Księżycu.
Największa rakieta, jaką mamy obecnie,
05:18
The biggestnajwiększy rocketrakieta we have now
93
306680
1456
05:20
is only halfpół bigduży enoughdość
to get us anything to MarsMars.
94
308160
3000
jest o połowę za mała, by lecieć na Marsa.
05:24
So gettinguzyskiwanie to MarsMars is not going to be easyłatwo
95
312200
3016
Dotarcie tam nie będzie łatwe,
05:27
and that bringsprzynosi up
a really interestingciekawy questionpytanie ...
96
315240
3160
nasuwa się interesujące pytanie:
05:31
how soonwkrótce will the first humansludzie
actuallytak właściwie landwylądować here?
97
319560
4200
jak szybko pierwszy człowiek
rzeczywiście tam wyląduje?
05:37
Now, some punditsEksperci think
if we got there by 2050,
98
325160
4336
Niektórzy eksperci uważają,
że jeśli dotrzemy tam do 2050,
05:41
that'dto by było be a prettyładny good achievementosiągnięcie.
99
329520
1720
to będzie to całkiem dobre osiągnięcie.
05:43
These daysdni, NASANASA seemswydaje się to be sayingpowiedzenie
that it can get humansludzie to MarsMars by 2040.
100
331840
5880
Obecnie NASA twierdzi,
że zabierze tam ludzi do 2040 roku,
05:50
Maybe they can.
101
338280
1200
Może i tak.
05:52
I believe that they can get
humanczłowiek beingsIstoty into MarsMars orbitorbita by 2035.
102
340600
5096
Uważam, że mogą zabrać ludzi
na orbitę Marsa do 2035.
05:57
But franklyszczerze,
103
345720
1256
Ale szczerze,
05:59
I don't think they're going to botherprzeszkadza
in 2035 to sendwysłać a rocketrakieta to MarsMars,
104
347000
4736
nie sądzę by w 2035 roku zawracali
sobie głowę wysyłaniem rakiety na Marsa,
06:03
because we will alreadyjuż be there.
105
351760
1976
bo już tam będziemy.
06:05
We're going to landwylądować on MarsMars in 2027.
106
353760
2960
Wylądujemy na Marsie w 2027 roku.
06:10
And the reasonpowód is
107
358280
1216
A powodem jest
człowiek zdeterminowany, by to zrobić.
06:11
this man is determinedustalona
to make that happenzdarzyć.
108
359520
2056
06:13
His nameNazwa is ElonElon MuskPiżmo,
he's the CEODYREKTOR GENERALNY of TeslaTesla MotorsSilniki and SpaceXSpaceX.
109
361600
5480
Nazywa się Elon Musk,
jest dyrektorem Tesla Motors i SpaceX.
06:19
Now, he actuallytak właściwie told me
that we would landwylądować on MarsMars by 2025,
110
367920
5056
Powiedział, że wylądujemy
na Marsie do 2025 roku,
06:25
but ElonElon MuskPiżmo is more
optimisticoptymistyczny than I am --
111
373000
2896
ale Elon Musk jest
większym optymistą niż ja,
06:27
and that's going a wayssposoby --
112
375920
1496
i dzięki naszemu podobieństwu,
06:29
so I'm givingdający him
a couplepara of yearslat of slackzapas czasu.
113
377440
2640
daję mu kilka lat na zapas.
06:32
Still ...
114
380960
1416
Mimo to,
06:34
you've got to askzapytać yourselfsiebie,
115
382400
1336
trzeba zadać sobie pytanie,
06:35
can this guy really do this
by 2025 or 2027?
116
383760
3880
czy ten facet rzeczywiście
zrobi to do 2025 czy 2027 roku?
06:40
Well, let's put a decadedekada with ElonElon MuskPiżmo
into a little perspectiveperspektywiczny.
117
388760
3680
Spójrzmy perspektywicznie
na dokonania Muska w ostatniej dekadzie.
06:45
Where was this 10 yearslat agotemu?
118
393200
1480
Na jakim etapie był 10 lat temu?
06:47
That's the TeslaTesla electricelektryczny automobilesamochód.
119
395360
2256
To pojazd elektryczny Tesla.
06:49
In 2005, a lot of people
in the automobilesamochód industryprzemysł were sayingpowiedzenie,
120
397640
3656
W 2005 roku wielu ludzi
z przemysłu samochodowego mówiło,
06:53
we would not have
a decentprzyzwoity electricelektryczny carsamochód for 50 yearslat.
121
401320
3440
że nie będziemy mieć przyzwoitego
samochodu elektrycznego przez 50 lat.
07:00
And where was that?
122
408280
1280
Kiedy to było?
07:02
That is SpaceX'sSpaceX's FalconSokół 9 rocketrakieta,
123
410120
3176
To Falcon 9, rakieta firmy SpaceX,
07:05
liftingpodnoszenie sixsześć tonsmnóstwo of supplieskieszonkowe dzieci
to the InternationalInternational SpaceMiejsca StationStacja.
124
413320
4376
wynosząca 6 ton zapasów
na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
07:09
10 yearslat agotemu,
125
417720
1216
10 lat temu,
07:10
SpaceXSpaceX had not launcheduruchomiona anything,
or firedzwolniony a rocketrakieta to anywheregdziekolwiek.
126
418960
4560
SpaceX nie wystrzeliwał żadnych rakiet.
07:16
So I think it's a prettyładny good betZakład
127
424600
2536
Myślę, że można się założyć,
07:19
that the personosoba who is revolutionizingrewolucjonizuje
the automobilesamochód industryprzemysł
128
427160
3056
że osoba rewolucjonizująca
przemysł samochodowy
07:22
in lessmniej than 10 yearslat
129
430240
1216
w mniej niż 10 lat,
07:23
and the personosoba who createdstworzony an entireCały
rocketrakieta companyfirma in lessmniej than 10 yearslat
130
431480
5816
która tworzy firmę rakietową
w mniej niż 10 lat,
07:29
will get us to MarsMars by 2027.
131
437320
2240
jest w stanie zabrać nas
na Marsa do 2027 roku.
07:32
Now, you need to know this:
132
440760
2976
Musicie wiedzieć,
07:35
governmentsrządy and robotsroboty
no longerdłużej controlkontrola this gamegra.
133
443760
3640
że rządy i roboty
już nie kontrolują tej gry.
07:40
PrivatePrywatny companiesfirmy are leapingskaczący into spaceprzestrzeń
134
448040
2376
Prywatne firmy skaczą w kosmos
07:42
and they will be happyszczęśliwy
to take you to MarsMars.
135
450440
2440
i z przyjemnością wezmą was na Marsa.
07:45
And that raisespodnosi a really bigduży questionpytanie.
136
453800
2960
Tu pojawia się wielkie pytanie.
07:49
Can we actuallytak właściwie liverelacja na żywo there?
137
457400
2000
Czy na prawdę możemy tam mieszkać?
07:52
Now, NASANASA maymoże not be ablezdolny
to get us there untilaż do 2040,
138
460680
4176
Może NASA nie weźmie nas tam do 2040 roku,
07:56
or we maymoże get there
a long time before NASANASA,
139
464880
2096
może dotrzemy tam na długo przed nimi,
07:59
but NASANASA has takenwzięty a hugeolbrzymi responsibilityodpowiedzialność
in figuringzastanawianie się out how we can liverelacja na żywo on MarsMars.
140
467000
4960
ale podjęli się rozwiązania,
jak można tam przetrwać.
08:04
Let's look at the problemproblem this way.
141
472880
2016
Spójrzmy na ten problem z tej strony.
08:06
Here'sTutaj jest what you need to liverelacja na żywo on EarthZiemia:
142
474920
1856
Co jest potrzebne, by przeżyć na Ziemi?
08:08
foodjedzenie, waterwoda, shelterschron and clothingodzież.
143
476800
3416
Jedzenie, woda, schronienie, odzież.
08:12
And here'soto jest what you need to liverelacja na żywo on MarsMars:
144
480240
2496
A na Marsie?
08:14
all of the abovepowyżej, plusplus oxygentlen.
145
482760
2200
To samo, co wyżej, plus tlen.
08:18
So let's look at the mostwiększość
importantważny thing on this listlista first.
146
486160
4096
Spójrzmy na najważniejszą rzecz na liście.
08:22
WaterWody is the basispodstawa
of all life as we know it,
147
490280
3016
Woda jest podstawą każdego znanego życia,
08:25
and it's fardaleko too heavyciężki for us to carrynieść
waterwoda from the EarthZiemia to MarsMars to liverelacja na żywo,
148
493320
4576
jest za ciężka do transportu
z Ziemi na Marsa.
08:29
so we have to find waterwoda
if our life is going to succeedosiągnąć sukces on MarsMars.
149
497920
4640
Trzeba znaleźć wodę,
by życie tam się powiodło.
08:35
And if you look at MarsMars,
it lookswygląda really drysuchy,
150
503840
2496
Mars wygląda na bardzo suchy,
08:38
it lookswygląda like the entireCały
planetplaneta is a desertpustynia.
151
506360
2816
jakby cała planeta była pustynią.
08:41
But it turnsskręca out that it's not.
152
509200
2016
Ale okazuje się, że nie jest.
08:43
The soilgleba alonesam on MarsMars
containszawiera up to 60 percentprocent waterwoda.
153
511240
5216
Sama gleba składa się nawet w 60% z wody.
08:48
And a numbernumer of orbitersorbiterów that we still
have flyinglatający around MarsMars have shownpokazane us --
154
516480
4936
Sondy latające wokół Marsa pokazują,
08:53
and by the way,
that's a realreal photographfotografia --
155
521440
2536
to prawdziwe zdjęcie,
08:56
that lots of craterskratery on MarsMars
have a sheetarkusz of waterwoda icelód in them.
156
524000
4136
że wiele kraterów ma w środku lód.
09:00
It's not a badzły placemiejsce to startpoczątek a colonykolonia.
157
528160
2200
To niezłe miejsce, by zacząć kolonie.
09:03
Now, here'soto jest a viewwidok of a little digkopać
the PhoenixPhoenix LanderLander did in 2008,
158
531855
4161
To mała dziura, którą zrobił
Lądownik Phoenix w 2008 roku,
09:08
showingseans that just belowponiżej
the surfacepowierzchnia of the soilgleba is icelód --
159
536040
3536
widać, że zaraz pod powierzchnią jest lód.
09:11
that whitebiały stuffrzeczy is icelód.
160
539600
2256
To białe to lód.
09:13
In the seconddruga pictureobrazek,
161
541880
1256
Na drugim zdjęciu,
09:15
whichktóry is fourcztery daysdni laterpóźniej
than the first pictureobrazek,
162
543160
2256
zrobionym 4 dni po pierwszym,
09:17
you can see that
some of it is evaporatingodparowanie.
163
545440
2040
część tego wyparowało.
09:20
OrbitersOrbiterów alsorównież tell us
164
548040
1376
Sondy pokazują też,
09:21
that there are hugeolbrzymi amountskwoty
of undergroundpod ziemią waterwoda on MarsMars
165
549440
3416
że jest dużo podziemnej wody na Marsie,
09:24
as well as glacierslodowce.
166
552880
2056
a także lodowce.
09:26
In factfakt, if only the waterwoda icelód
at the polestyczki on MarsMars meltedstopiony,
167
554960
4256
Gdyby lód z biegunów na Marsie stopniał,
09:31
mostwiększość of the planetplaneta
would be underpod 30 feetstopy of waterwoda.
168
559240
2760
większość planety znalazłaby się
10 metrów pod wodą.
09:34
So there's plentydużo of waterwoda there,
169
562960
2096
Jest tam więc dużo wody,
09:37
but mostwiększość of it's icelód,
mostwiększość of it's undergroundpod ziemią,
170
565080
2536
ale większość znajduje się pod ziemią,
09:39
it takes a lot of energyenergia to get it
and a lot of humanczłowiek laborpraca.
171
567640
3360
potrzeba dużo energii i pracy,
by się do niej dostać.
09:44
This is a deviceurządzenie cookedgotowany up
at the UniversityUniwersytet of WashingtonWaszyngton
172
572040
2736
To urządzenie stworzone
na Uniwersytecie w Waszyngtonie
09:46
back in 1998.
173
574800
1480
w 1998 roku.
09:48
It's basicallygruntownie a low-techlow-tech dehumidifierosuszacz powietrza.
174
576840
3056
To prosty osuszacz.
09:51
And it turnsskręca out the MarsMars atmosphereatmosfera
is oftenczęsto 100 percentprocent humidwilgotne.
175
579920
4056
Okazuje się, że wilgotność atmosfery
na Marsie wynosi często 100%.
09:56
So this deviceurządzenie can extractwyciąg
all the waterwoda that humansludzie will need
176
584000
4376
To urządzenie może wyciągnąć
całą wodę potrzebną ludziom,
10:00
simplypo prostu from the atmosphereatmosfera on MarsMars.
177
588400
2400
po prostu z atmosfery Marsa.
10:04
NextNastępny we have to worrymartwić się
about what we will breatheoddychać.
178
592160
2976
Następny problem to czym oddychać.
10:07
FranklySzczerze mówiąc, I was really shockedwstrząśnięty
179
595160
1896
Bylem zszokowany na wieść,
10:09
to find out that NASANASA
has this problemproblem workedpracował out.
180
597080
2560
że NASA już rozpracowała ten problem.
10:12
This is a scientistnaukowiec at MITMIT
namedo imieniu MichaelMichael HechtHecht.
181
600280
2960
To naukowiec z MIT, Michael Hecht.
10:16
And he's developedrozwinięty this machinemaszyna, MoxieMoxie.
182
604120
2496
Opracował maszynę o nazwie Moxie.
10:18
I love this thing.
183
606640
1216
Kocham to urządzenie.
10:19
It's a reverserewers fuelpaliwo cellkomórka, essentiallygłównie,
184
607880
2576
To odwrócone ogniwo paliwowe,
10:22
that sucksdo bani in the MartianMartian atmosphereatmosfera
and pumpslakierki out oxygentlen.
185
610480
3160
które wsysa atmosferę marsjańską
i wypompowuje tlen.
10:26
And you have to rememberZapamiętaj that COCO2 --
186
614280
1976
Pamiętajcie, że CO2,
10:28
carbonwęgiel dioxidedwutlenek, whichktóry is
96 percentprocent of Mars'Mars atmosphereatmosfera --
187
616280
3856
dwutlenek węgla, stanowiący
96% atmosfery na Marsie,
10:32
COCO2 is basicallygruntownie 78 percentprocent oxygentlen.
188
620160
2800
składa się w 78% z tlenu.
10:35
Now, the nextNastępny bigduży roverRover
that NASANASA sendswysyła to MarsMars in 2020
189
623920
4336
Następny łazik, który NASA
wyśle na Marsa w 2020 roku,
10:40
is going to have one
of these devicespomysłowość aboardna pokładzie,
190
628280
2216
będzie mieć takie urządzenie na pokładzie.
10:42
and it will be ablezdolny
to produceprodukować enoughdość oxygentlen
191
630520
2696
wyprodukuje wystarczającą ilość tlenu
10:45
to keep one personosoba aliveżywy indefinitelyw sposób nieokreślony.
192
633240
2696
dla jednej osoby do końca życia.
10:47
But the secretsekret to this --
193
635960
2136
Ale sekretem jest,
10:50
and that's just for testingtestowanie --
194
638120
1696
a mowa tylko o testach,
10:51
the secretsekret to this is that this thing
was designedzaprojektowany from the get-goget-go
195
639840
3296
że urządzenie od razu zaprojektowano tak,
10:55
to be scalableskalowalny by a factorczynnik of 100.
196
643160
2640
żeby dało się powiększyć 100-krotnie.
10:58
NextNastępny, what will we eatjeść?
197
646840
2216
Dalej, co będziemy jeść?
11:01
Well, we'lldobrze use hydroponicsHydroponika to growrosnąć foodjedzenie,
198
649080
2936
Do uprawy użyjemy hydroponiki,
11:04
but we're not going to be ablezdolny to growrosnąć
199
652040
1856
ale nie da się wyhodować tam
11:05
more than 15 to 20 percentprocent
of our foodjedzenie there,
200
653920
2136
więcej niż 15 do 20% jedzenia,
11:08
at leastnajmniej not untilaż do waterwoda is runningbieganie
on the surfacepowierzchnia of MarsMars
201
656080
3496
przynajmniej dopóki woda
nie będzie płynąć na powierzchni
11:11
and we actuallytak właściwie have the probabilityprawdopodobieństwo
and the capabilityzdolność of plantingdo sadzenia cropsuprawy.
202
659600
4320
i będzie można uprawiać zboże.
11:16
In the meantimew międzyczasie,
203
664680
1256
Do tego czasu większość jedzenia
11:17
mostwiększość of our foodjedzenie will arriveprzyjechać from EarthZiemia,
204
665960
2096
będzie dostarczana z Ziemi
11:20
and it will be driedwysuszony.
205
668080
1200
i suszona.
11:22
And then we need some shelterschron.
206
670480
2080
Będzie potrzebne schronienie.
11:25
At first we can use inflatablenadmuchiwane,
pressurizedpod ciśnieniem buildingsBudynki
207
673120
3616
Na początku użyjemy
dmuchanych konstrukcji,
11:28
as well as the landersLanders themselvessami.
208
676760
2256
a także samych lądowników.
11:31
But this really only worksPrace
duringpodczas the daytimew ciągu dnia.
209
679040
2976
Ale to zadziała tylko za dnia.
11:34
There is too much solarsłoneczny radiationpromieniowanie
and too much radiationpromieniowanie from cosmickosmiczny rayspromienie.
210
682040
5096
Na Marsie jest za dużo promieniowania
słonecznego i kosmicznego.
11:39
So we really have to go undergroundpod ziemią.
211
687160
2176
Dlatego trzeba zejść pod ziemię.
11:41
Now, it turnsskręca out that the soilgleba on MarsMars,
212
689360
2696
Okazuje się, że gleba na Marsie
11:44
by and largeduży,
is perfectidealny for makingzrobienie brickscegły.
213
692080
2976
jest idealna do robienia cegieł.
11:47
And NASANASA has figuredwzorzysty this one out, too.
214
695080
2216
NASA rozpracowało i to.
11:49
They're going to throwrzucać
some polymerpolimer plasticPlastikowy into the brickscegły,
215
697320
2856
Chcą dodać tworzywo polimerowe do cegieł,
11:52
shovepchnięcie them in a microwavekuchenka mikrofalowa ovenpiekarnik,
216
700200
1776
wsadzić do mikrofalówki,
11:54
and then you will be ablezdolny to buildbudować
buildingsBudynki with really thickgruby wallsściany.
217
702000
3256
aby budować naprawdę grube ściany.
11:57
Or we maymoże choosewybierać to liverelacja na żywo undergroundpod ziemią
in cavesjaskinie or in lavalawa tubesrury,
218
705280
5976
Możemy też mieszkać pod ziemią
w jaskiniach lub jaskiniach lawowych,
12:03
of whichktóry there are plentydużo.
219
711280
1280
których jest tam mnóstwo.
12:06
And finallywreszcie there's clothingodzież.
220
714040
1520
Wreszcie ubranie.
12:08
On EarthZiemia we have milesmile
of atmosphereatmosfera piledułożone up on us,
221
716120
3216
Na Ziemi mamy kilometry
atmosfery nad sobą,
12:11
whichktóry createstworzy 15 poundsfunty of pressurenacisk
on our bodiesciała at all timesczasy,
222
719360
3296
powodujące stale
prawie 7 kg nacisk na ciało,
12:14
and we're constantlystale
pushingpchanie out againstprzeciwko that.
223
722680
2143
któremu nieustannie stawiamy opór.
12:16
On MarsMars there's hardlyledwie
any atmosphericatmosferyczny pressurenacisk.
224
724847
2920
Na Marsie prawie nie ma ciśnienia.
12:20
So DavaDava NewmanNewman,
225
728720
1896
Dlatego Dava Newman,
12:22
a scientistnaukowiec at MITMIT,
226
730640
1456
naukowiec z MIT,
12:24
has createdstworzony this sleekgładki spaceprzestrzeń suitgarnitur.
227
732120
3056
zaprojektowała ten elegancki kombinezon.
12:27
It will keep us togetherRazem,
228
735200
1496
Będzie nas chronić,
12:28
blockblok radiationpromieniowanie and keep us warmciepły.
229
736720
2240
blokować promieniowanie i trzymać ciepło.
12:32
So let's think about this for a minutechwila.
230
740160
1896
Zastanówmy się przez chwilę.
12:34
FoodJedzenie, shelterschron, clothingodzież, waterwoda, oxygentlen ...
231
742080
3000
Jedzenie, schronienie,
ubranie, woda, tlen...
12:37
we can do this.
232
745960
1200
da się to zrobić.
12:39
We really can.
233
747600
1200
Naprawdę się da.
12:41
But it's still a little complicatedskomplikowane
and a little difficulttrudny.
234
749720
3120
Choć nadal jest to skomplikowane i trudne.
12:45
So that leadswskazówki to the nextNastępny bigduży --
235
753800
2816
To prowadzi do kolejnego dużego,
12:48
really bigduży stepkrok --
236
756640
1576
bardzo dużego kroku:
12:50
in livingżycie the good life on MarsMars.
237
758240
1816
jak dobrze żyć na Marsie.
12:52
And that's terraformingTerraformowanie the planetplaneta:
238
760080
1800
Terraformowanie planety,
12:54
makingzrobienie it more like EarthZiemia,
239
762600
1856
czyli upodobnienie jej do Ziemi,
12:56
reengineeringReengineering an entireCały planetplaneta.
240
764480
2840
projektowanie od nowa całej planety.
13:00
That soundsDźwięki like a lot of hubrispychy,
241
768160
1856
To brzmi trochę arogancko,
13:02
but the truthprawda is
242
770040
1216
ale prawdą jest,
13:03
that the technologytechnologia to do everything
I'm about to tell you alreadyjuż existsistnieje.
243
771280
3880
że odpowiednie technologie już istnieją.
13:08
First we'vemamy got to warmciepły it up.
244
776200
1720
Najpierw musimy podgrzać planetę.
13:10
MarsMars is incrediblyniewiarygodnie coldzimno
because it has a very thincienki atmosphereatmosfera.
245
778400
4696
Mars jest nieprawdopodobnie zimny,
bo ma bardzo cienką atmosferę.
13:15
The answerodpowiedź lieskłamstwa here, at the southpołudnie polePolak
and at the northpółnoc polePolak of MarsMars,
246
783120
4336
Odpowiedź znajdziemy na północnym
i południowym biegunie Marsa,
13:19
bothobie of whichktóry are coveredpokryty
247
787480
1256
oba są pokryte
13:20
with an incredibleniesamowite amountilość
of frozenmrożony carbonwęgiel dioxidedwutlenek --
248
788760
3176
niewiarygodną ilością
zamrożonego dwutlenku węgla,
13:23
drysuchy icelód.
249
791960
1456
suchego lodu.
13:25
If we heatciepło it up,
250
793440
1336
Jeśli go podgrzejemy,
13:26
it sublimessublimuje directlybezpośrednio into the atmosphereatmosfera
251
794800
2576
wzniesie się bezpośrednio do atmosfery
13:29
and thickensPogrubia the atmosphereatmosfera
the samepodobnie way it does on EarthZiemia.
252
797400
2816
i zagęści ją, tak jak na Ziemi.
13:32
And as we know,
253
800240
1216
Jak wiemy,
13:33
COCO2 is an incrediblyniewiarygodnie
potentsilny greenhouseszklarnia gasgaz.
254
801480
3640
CO2 jest niezwykle silnym
gazem cieplarnianym.
13:37
Now, my favoriteulubiony way of doing this
is to erectwyprostowany a very, very largeduży solarsłoneczny sailżagiel
255
805840
5936
Mój ulubiony sposób na dokonanie tego,
to wzniesienie dużego żagla słonecznego
13:43
and focusskupiać it --
256
811800
1216
i skupienie go
13:45
it essentiallygłównie servessłuży as a mirrorlustro --
257
813040
1736
niczym lustro,
13:46
and focusskupiać it on the southpołudnie polePolak
of MarsMars at first.
258
814800
2376
najpierw na biegunie południowym.
13:49
As the planetplaneta spinsobroty, it will heatciepło up
all that drysuchy icelód, sublimewzniosły it,
259
817200
4016
Wraz z obrotem planety,
podgrzeje cały suchy lód,
13:53
and it will go into the atmosphereatmosfera.
260
821240
2256
który zmieni się w gaz
i poleci do atmosfery.
13:55
It actuallytak właściwie won'tprzyzwyczajenie take long
261
823520
1496
Niebawem temperatura na Marsie
13:57
for the temperaturetemperatura
on MarsMars to startpoczątek risingpodniesienie,
262
825040
2256
zacznie się podnosić,
13:59
probablyprawdopodobnie lessmniej than 20 yearslat.
263
827320
2560
pewnie szybciej niż w 20 lat,
14:02
Right now,
264
830560
1216
Obecnie
14:03
on a perfectidealny day at the equatorRównik,
265
831800
1976
w idealny dzień na równiku,
14:05
in the middleśrodkowy of summerlato on MarsMars,
266
833800
2096
w środku lata na Marsie,
14:07
temperaturestemperatury can
actuallytak właściwie reachdosięgnąć 70 degreesstopni,
267
835920
2456
temperatura może sięgnąć 20 stopni,
14:10
but then they go down
to minusminus 100 at night.
268
838400
2416
ale potem spaść do minus 73 w nocy.
14:12
(LaughterŚmiech)
269
840840
1576
(Śmiech)
14:14
What we're shootingstrzelanie for
is a runawayuciec greenhouseszklarnia effectefekt:
270
842440
3640
Planujemy niekontrolowany
efekt cieplarniany:
14:18
enoughdość temperaturetemperatura risewzrost
to see a lot of that icelód on MarsMars --
271
846800
3816
wystarczający wzrost temperatury,
by roztopić większość lodu na Marsie,
14:22
especiallyszczególnie the icelód in the groundziemia -- meltMelt.
272
850640
2440
zwłaszcza ten pod ziemią.
14:26
Then we get some realreal magicmagia.
273
854000
1400
Wtedy następuje prawdziwa magia.
14:28
As the atmosphereatmosfera getsdostaje thickergrubszy,
everything getsdostaje better.
274
856000
3176
Gdy atmosfera staje się gęstsza,
wszystko staje się lepsze.
14:31
We get more protectionochrona from radiationpromieniowanie,
275
859200
2616
Jest większa ochrona
przed promieniowaniem,
14:33
more atmosphereatmosfera makesczyni us warmercieplej,
makesczyni the planetplaneta warmercieplej,
276
861840
3096
więcej atmosfery ociepla nas i planetę,
14:36
so we get runningbieganie waterwoda
277
864960
1696
otrzymujemy bieżącą wodę,
14:38
and that makesczyni cropsuprawy possiblemożliwy.
278
866680
1600
a uprawa staje się możliwa.
14:40
Then more waterwoda vaporpary goesidzie into the airpowietrze,
formingformowanie yetjeszcze anotherinne potentsilny greenhouseszklarnia gasgaz.
279
868920
4976
Więcej pary wodnej unosi się,
tworząc kolejny gaz cieplarniany.
14:45
It will raindeszcz and it will snowśnieg on MarsMars.
280
873920
3440
Na Marsie zacznie padać śnieg i deszcz.
14:50
And a thickergrubszy atmosphereatmosfera
will createStwórz enoughdość pressurenacisk
281
878160
3256
Gęstsza atmosfera stworzy
wystarczające ciśnienie,
14:53
so that we can
throwrzucać away those spaceprzestrzeń suitsKombinezony.
282
881440
2536
by wyrzucić te skafandry.
14:56
We only need about fivepięć poundsfunty
of pressurenacisk to surviveprzetrwać.
283
884000
3376
Wystarczy nam 2,5 kg nacisku, by przeżyć.
14:59
EventuallyOstatecznie, MarsMars will be madezrobiony
to feel a lot like BritishBrytyjskie ColumbiaColumbia.
284
887400
5280
W końcu Mars zacznie
przypominać Kolumbię Brytyjską.
15:06
We'llMy będziemy still be left
with the complicatedskomplikowane problemproblem
285
894040
2336
Pozostanie skomplikowany problem,
15:08
of makingzrobienie the atmosphereatmosfera breathableOddychająca,
286
896400
1736
stworzenia atmosfery,
w której można oddychać,
15:10
and franklyszczerze that could take
1,000 yearslat to accomplishukończyć.
287
898160
2960
i to może zająć jakieś 1000 lat.
15:13
But humansludzie are amazinglyzadziwiająco smartmądry
and incrediblyniewiarygodnie adaptabledający się przystosować.
288
901800
4136
Ale ludzie są niezwykle inteligentni
i szybko się przystosowują.
15:17
There is no tellingwymowny what our futureprzyszłość
technologytechnologia will be ablezdolny to accomplishukończyć
289
905960
4976
Nie wiadomo, co technologia przyszłości
będzie w stanie osiągnąć
15:22
and no tellingwymowny what we can do
with our ownwłasny bodiesciała.
290
910960
2770
ani co będziemy mogli zrobić
z własnym organizmem.
15:25
In biologybiologia right now,
291
913750
2506
Obecnie w biologii
15:28
we are on the very vergeskraj of beingistota
ablezdolny to controlkontrola our ownwłasny geneticsgenetyka,
292
916280
5216
jesteśmy na granicy kontrolowania genów,
15:33
what the genesgeny
in our ownwłasny bodiesciała are doing,
293
921520
2536
ich działania w organizmie,
15:36
and certainlyna pewno,
294
924080
2136
jak również
15:38
eventuallyostatecznie, our ownwłasny evolutionewolucja.
295
926240
1880
kontroli naszej ewolucji.
15:40
We could endkoniec up with a speciesgatunki
of humanczłowiek beingistota on EarthZiemia
296
928920
3616
Możliwe, że ostatecznie
gatunek ludzi żyjący na Ziemi,
15:44
that is slightlynieco differentróżne
from the speciesgatunki of humanczłowiek beingsIstoty on MarsMars.
297
932560
4040
będzie różny od tego żyjącego na Marsie.
15:50
But what would you do there?
How would you liverelacja na żywo?
298
938280
2256
Ale co tam robić? Jak żyć?
15:52
It's going to be
the samepodobnie as it is on EarthZiemia.
299
940560
2440
Będzie tak samo, jak na Ziemi.
15:55
Somebody'sKtoś & 's going to startpoczątek a restaurantrestauracja,
300
943560
2256
Ktoś otworzy restaurację,
15:57
somebody'sczyjś going to buildbudować an ironżelazo foundryOdlewnia.
301
945840
2120
ktoś inny odlewnię żeliwa.
16:00
SomeoneKtoś will make
documentaryfilm dokumentalny movieskino of MarsMars
302
948800
2256
Ktoś będzie kręcić filmy
dokumentalne o Marsie
16:03
and sellSprzedać them on EarthZiemia.
303
951080
1400
i sprzedawać je na Ziemi.
16:06
Some idiotidiota will startpoczątek a realityrzeczywistość TVTELEWIZOR showpokazać.
304
954560
3016
Jakiś idiota zacznie reality show.
16:09
(LaughterŚmiech)
305
957600
1440
(Śmiech)
16:11
There will be softwareoprogramowanie companiesfirmy,
306
959680
2256
Będą firmy komputerowe,
16:13
there will be hotelshotele, there will be barsbary.
307
961960
2400
hotele, bary.
16:17
This much is certainpewny:
308
965760
1416
To jest pewne:
16:19
it will be the mostwiększość disruptiveniszczący
eventzdarzenie in our lifetimesokresy istnienia,
309
967200
4216
będzie to najbardziej przełomowe
wydarzenie w naszym życiu
16:23
and I think it will be the mostwiększość inspiringinspirujący.
310
971440
2360
i najbardziej inspirujące.
16:26
AskZapytaj any 10-year-old-roczny girldziewczyna
if she wants to go to MarsMars.
311
974800
4056
Zapytajcie dowolną 10-latkę,
czy chce lecieć na Marsa.
16:30
ChildrenDzieci who are now in elementarypodstawowy schoolszkoła
are going to choosewybierać to liverelacja na żywo there.
312
978880
4320
Dzieci, które są teraz w podstawówce,
zdecydują, czy chcą tam mieszkać.
16:36
RememberNależy pamiętać when we landedwylądował
humansludzie on the MoonKsiężyc?
313
984280
2400
Pamiętacie, jak człowiek
wylądował na Księżycu?
16:39
When that happenedstało się,
people lookedspojrzał at eachkażdy other and said,
314
987320
2776
Ludzie patrzyli na siebie i mówili:
16:42
"If we can do this, we can do anything."
315
990120
2680
"Jeśli możemy to zrobić, możemy wszystko".
16:45
What are they going to think
when we actuallytak właściwie formformularz a colonykolonia on MarsMars?
316
993760
4120
Co pomyślą, kiedy stworzymy
kolonię na Marsie?
16:50
MostWiększość importantlyco ważne,
317
998920
1376
Co najważniejsze
16:52
it will make us a spacefaringspacefaring speciesgatunki.
318
1000320
3376
staniemy się przez to gatunkiem
podróżującym w przestrzeni kosmicznej.
16:55
And that meansznaczy humansludzie will surviveprzetrwać
no mattermateria what happensdzieje się on EarthZiemia.
319
1003720
5456
To oznacza, że ludzie przetrwają
niezależnie od tego, co będzie na Ziemi.
17:01
We will never be the last of our kinduprzejmy.
320
1009200
3096
Nigdy nie będziemy
ostatnimi w swoim gatunku.
17:04
Thank you.
321
1012320
1216
Dziękuję.
17:05
(ApplauseAplauz)
322
1013560
3580
(Brawa)
Translated by Rysia Wand
Reviewed by Marta Kliber

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Stephen Petranek - Technology forecaster
Stephen Petranek untangles emerging technologies to predict which will become fixtures of our future lives -- and which could potentially save them.

Why you should listen
Writer and technologist Stephen Petranek became a reluctant doomsayer when his earliest TED Talk (“10 ways the world could end”) racked up 1.5 million views. But Petranek is in fact an optimist who believes that humanity will escape its predicaments -- literally. Within a century, he predicts that humans will have established a city of 80,000 on Mars: and that not only is that plausible, but it’s also inevitable.

Petranek is the editor-in-chief of the Breakthrough Technology Alert, a technology newsletter that ties scientific breakthroughs to investment opportunities. He's the author of the TED Book How We'll Live on Mars.
More profile about the speaker
Stephen Petranek | Speaker | TED.com