TED2016
Norman Lear: An entertainment icon on living a life of meaning
Norman Lear: Ikona rozrywki o przeżywaniu wartościowego życia
Filmed:
Readability: 3.5
1,143,532 views
W latach siedemdziesiątych (i następnych dziesięcioleciach) ponadczasowe seriale komediowe, takie jak „All in the Family” i „Good Times”, producenta telewizyjnego Normana Leara wpłynęły na rozwój kultury i życie milionów widzów, przekraczając granice własnej ery i udzielając głosu niedostatecznie reprezentowanym grupom amerykańskiego społeczeństwa. Podczas osobistej i błyskotliwej rozmowy z Ericem Hirshbergiem Lear z humorem i pokorą opowiada, jak jego wczesne kontakty z „głupotą natury ludzkiej” ukształtowały jego życie i twórczość.
Norman Lear - Producer, activist
Writer, producer and free-speech champion Norman Lear defined decades of US popular culture with his groundbreaking TV shows. Full bioEric Hirshberg - CEO, Activision
Eric Hirshberg leads Activision, one of the world's largest interactive entertainment companies. Full bio
Writer, producer and free-speech champion Norman Lear defined decades of US popular culture with his groundbreaking TV shows. Full bioEric Hirshberg - CEO, Activision
Eric Hirshberg leads Activision, one of the world's largest interactive entertainment companies. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Eric Hirshberg: Zakładam, że raczej
nie muszę przedstawiać Normana,
nie muszę przedstawiać Normana,
00:12
Eric Hirshberg: So I assume that Norman
doesn't need much of an introduction,
doesn't need much of an introduction,
0
905
3620
lecz TED ma zasięg globalny
00:16
but TED's audience is global,
1
4549
1505
i różnorodną publiczność,
00:18
it's diverse,
2
6078
1197
00:19
so I've been tasked
with starting with his bio,
with starting with his bio,
3
7299
2986
więc mam zacząć od jego biografii,
00:22
which could easily take up
the entire 18 minutes.
the entire 18 minutes.
4
10309
2286
która z łatwością zajęłaby 18 minut.
00:24
So instead we're going to do
93 years in 93 seconds or less.
93 years in 93 seconds or less.
5
12619
3943
Zamiast tego przerobimy 93 lata
w 93 sekundy lub mniej.
w 93 sekundy lub mniej.
00:28
(Laughter)
6
16586
1150
(Śmiech)
00:30
You were born in New Hampshire.
7
18258
1547
Urodziłeś się w New Hampshire.
00:31
Norman Lear: New Haven, Connecticut.
8
19829
1715
Norman Lear: New Haven, Connecticut.
00:33
EH: New Haven, Connecticut.
9
21568
1286
EH: New Haven, Connecticut.
00:34
(Laughter)
10
22878
2888
(Śmiech)
00:37
NL: There goes seven more seconds.
11
25790
1620
NL: Mija kolejne siedem sekund.
00:39
EH: Nailed it.
12
27434
1243
EH: Całkiem nieźle.
00:40
(Laughter)
13
28701
1990
(Śmiech)
00:43
You were born in New Haven, Connecticut.
14
31042
1905
Urodziłeś się w New Haven, Connecticut.
00:44
Your father was a con man --
I got that right.
I got that right.
15
32971
2405
Twój ojciec był oszustem, zgadza się.
00:47
He was taken away to prison
when you were nine years old.
when you were nine years old.
16
35400
2747
Trafił do więzienia,
kiedy miałeś dziewięć lat.
kiedy miałeś dziewięć lat.
00:50
You flew 52 missions
as a fighter pilot in World War II.
as a fighter pilot in World War II.
17
38171
3157
Podczas II Wojny Światowej
byłeś pilotem myśliwca w 52 misjach.
byłeś pilotem myśliwca w 52 misjach.
00:53
You came back to --
18
41686
1150
Wróciłeś do...
00:54
NL: Radio operator.
19
42860
1150
NL: Radiooperatorem.
00:56
EH: You came to LA
to break into Hollywood,
to break into Hollywood,
20
44542
2483
Przyjechałeś do LA,
żeby zaistnieć w Hollywood,
żeby zaistnieć w Hollywood,
00:59
first in publicity, then in TV.
21
47049
1880
najpierw w reklamie, potem w telewizji.
01:00
You had no training as a writer, formally,
22
48953
2159
Mimo braku formalnej edukacji
01:03
but you hustled your way in.
23
51136
1404
udało ci się przebić.
01:04
Your breakthrough, your debut,
24
52564
1453
Twój sukces, twój debiut,
01:06
was a little show
called "All in the Family."
called "All in the Family."
25
54041
2268
to program telewizyjny,
"All in the Family".
"All in the Family".
01:08
You followed that up with a string of hits
26
56333
2104
Szereg hitów, które potem stworzyłeś
01:10
that to this day is unmatched
in Hollywood:
in Hollywood:
27
58461
2118
do dziś nie ma sobie równych w Hollywood:
01:12
"Sanford and Son," "Maude," "Good Times,"
28
60603
2040
"Sanford and Son", "Maude", "Good Times",
01:14
"The Jeffersons," "One Day at a Time,"
29
62667
1826
"The Jeffersons", "One Day at a Time",
01:16
"Mary Hartman, Mary Hartman,"
30
64517
1413
"Mary Hartman, Mary Hartman",
01:17
to name literally a fraction of them.
31
65954
1763
aby wymienić ledwie kilka.
01:19
Not only are they all commercially --
32
67741
1777
Są one nie tylko komercyjnym...
01:21
(Applause)
33
69542
4006
(Brawa)
01:25
Not only are they all
commercially successful,
commercially successful,
34
73572
2985
Są one nie tylko komercyjnym sukcesem,
01:28
but many of them push our culture forward
35
76581
1974
ale także wiele z nich podniosło kulturę
01:30
by giving the underrepresented
members of society
members of society
36
78579
2362
przez udzielenie głosu
osobom mniej widocznym,
osobom mniej widocznym,
01:32
their first prime-time voice.
37
80965
2036
podczas największej oglądalności.
01:35
You have seven shows
in the top 10 at one time.
in the top 10 at one time.
38
83333
3311
Siedem miejsc na liście dziesięciu
najlepszych zajęły twoje programy.
najlepszych zajęły twoje programy.
01:39
At one point,
39
87033
1229
W pewnym okresie
01:40
you aggregate an audience
of 120 million people per week
of 120 million people per week
40
88286
3337
120 milionów widzów
ogląda co tydzień twój materiał.
01:43
watching your content.
41
91647
1226
01:44
That's more than the audience
for Super Bowl 50,
for Super Bowl 50,
42
92897
2239
To więcej niż oglądalność Super Bowl 50,
01:47
which happens once a year.
43
95160
1239
rozgrywanych raz na rok.
01:48
NL: Holy shit.
44
96423
1222
NL: Jasna cholera.
01:49
(Laughter)
45
97669
1773
(Śmiech)
01:51
(Applause)
46
99466
2222
(Brawa)
01:53
EH: And we're not even
to the holy shit part.
to the holy shit part.
47
101712
2359
EH: Do tego jeszcze nie dotarliśmy.
01:56
(Laughter)
48
104095
1039
(Śmiech)
01:57
You land yourself
on Richard Nixon's enemies list --
on Richard Nixon's enemies list --
49
105158
2727
Znalazłeś się na czarnej liście
Richarda Nixona...
Richarda Nixona...
01:59
he had one.
50
107909
1150
...miał taką.
02:01
That's an applause line, too.
51
109399
2095
Ten komentarz także zasługuje na oklaski.
02:03
(Applause)
52
111518
1802
(Brawa)
02:05
You're inducted into the TV Hall of Fame
on the first day that it exists.
on the first day that it exists.
53
113344
3597
Zostałeś wyróżniony przez TV Hall of Fame
pierwszego dnia istnienia gali.
pierwszego dnia istnienia gali.
02:08
Then came the movies.
54
116965
1400
Wtedy pojawiły się filmy.
02:10
"Fried Green Tomatoes,"
55
118389
1580
"Smażone Zielone Pomidory",
02:11
"The Princess Bride," "Stand By Me,"
56
119993
2025
"Narzeczona dla księcia",
"Stań przy mnie",
"Stań przy mnie",
02:14
"This Is Spinal Tap."
57
122042
1173
"Oto Spinal Tap".
02:15
(Applause)
58
123239
1137
(Brawa)
To znów tylko mała część.
02:16
Again, just to name a fraction.
59
124400
1532
02:17
(Applause)
60
125956
1031
(Brawa)
02:19
Then you wipe the slate clean,
61
127011
1506
Potem zaczynasz od nowa,
02:20
start a third act as a political activist
focusing on protecting the First Amendment
focusing on protecting the First Amendment
62
128541
4047
jako działacz polityczny, skoncentrowany
na obronie Pierwszej Poprawki Konstytucji
na obronie Pierwszej Poprawki Konstytucji
02:24
and the separation of church and state.
63
132612
1950
i odseparowaniu kościoła od państwa.
02:26
You start People For The American Way.
64
134586
1890
Zainicjowałeś People For American Way.
02:28
You buy the Declaration of Independence
65
136500
1858
Kupujesz Deklarację Niepodległości
02:30
and give it back to the people.
66
138382
1491
i oddajesz ludziom.
02:31
You stay active in both
entertainment and politics
entertainment and politics
67
139897
2338
Pozostajesz aktywny
w świecie rozrywki i polityki
w świecie rozrywki i polityki
02:34
until the ripe old of age of 93,
68
142259
1532
aż do sędziwego wieku 93 lat,
kiedy to piszesz książkę
02:35
when you write a book
69
143815
1246
i robisz film dokumentalny
o historii twojego życia.
o historii twojego życia.
02:37
and make a documentary
about your life story.
about your life story.
70
145085
2164
02:39
And after all that,
71
147273
1174
I po tym wszystkim,
02:40
they finally think
you're ready for a TED Talk.
you're ready for a TED Talk.
72
148471
2542
zdecydowano nareszcie,
że jesteś gotowy na TED Talk.
że jesteś gotowy na TED Talk.
02:43
(Laughter)
73
151037
1781
(Śmiech)
02:44
(Applause)
74
152842
4572
(Brawa)
02:49
NL: I love being here.
75
157438
1798
NL: Bardzo cieszę się, że tu jestem.
02:51
And I love you for agreeing to do this.
76
159260
2715
I doceniam, że się na to zgodziłeś.
02:53
EH: Thank you for asking. It's my honor.
77
161999
1989
EH: Dziękuję za pytanie. To zaszczyt.
02:56
So here's my first question.
78
164012
1547
Czas na moje pierwsze pytanie.
02:57
Was your mother proud of you?
79
165919
1714
Czy matka była z ciebie dumna?
02:59
(Laughter)
80
167657
1996
(Śmiech)
03:02
NL: My mother ...
81
170055
1333
NL: Moja matka...
03:03
what a place to start.
82
171412
1167
cóż za początek.
03:06
Let me put it this way --
83
174967
2151
Powiedzmy tak.
03:09
when I came back from the war,
84
177142
1620
Kiedy wróciłem z wojny,
03:10
she showed me the letters
that I had written her from overseas,
that I had written her from overseas,
85
178786
5588
pokazała mi listy,
które słałem jej z zagranicy,
które słałem jej z zagranicy,
03:16
and they were absolute love letters.
86
184398
2397
i były to naprawdę miłosne listy.
03:21
(Laughter)
87
189961
1579
(Śmiech)
03:23
This really sums up my mother.
88
191564
1722
To najlepiej podsumowuje moją matkę.
03:25
They were love letters,
89
193730
1151
To były listy miłosne,
03:26
as if I had written them to --
90
194905
2202
jakbym pisał je do...
03:29
they were love letters.
91
197131
1297
...były listami miłosnymi.
03:33
A year later I asked my mother
if I could have them,
if I could have them,
92
201214
4533
Rok później zapytałem matkę,
czy mogłaby mi je dać,
czy mogłaby mi je dać,
03:37
because I'd like to keep them
all the years of my life ...
all the years of my life ...
93
205771
4277
ponieważ chciałbym je zachować
na wszystkie lata życia ...
na wszystkie lata życia ...
03:42
She had thrown them away.
94
210072
1509
Wyrzuciła je wszystkie.
03:43
(Laughter)
95
211605
4063
(Śmiech)
03:48
That's my mother.
96
216890
1304
To moja matka.
03:50
(Laughter)
97
218218
2478
(Śmiech)
03:52
The best way I can sum it up
in more recent times is --
in more recent times is --
98
220720
6520
Najlepszy sposób, aby podsumować to
w bardziej współczesnych czasach,
w bardziej współczesnych czasach,
03:59
this is also more recent times --
99
227264
2297
to także bardziej współczesne czasy,
04:01
a number of years ago,
100
229585
1182
jakiś czas temu,
04:02
when they started the Hall of Fame
to which you referred.
to which you referred.
101
230791
3873
kiedy powołano do życia Hall of Fame,
do którego nawiązujesz
do którego nawiązujesz
04:06
It was a Sunday morning,
102
234688
1783
W niedzielny poranek
04:08
when I got a call from the fellow who ran
the TV Academy of Arts & Sciences.
the TV Academy of Arts & Sciences.
103
236495
5254
zadzwonił do mnie gość, który zarządza
TV Academy of Arts & Sciences.
TV Academy of Arts & Sciences.
04:13
He was calling me to tell me
they had met all day yesterday
they had met all day yesterday
104
241773
2969
Powiedział, że poprzedniego dnia
mieli długie zebranie
mieli długie zebranie
04:16
and he was confidentially telling me
they were going to start a hall of fame
they were going to start a hall of fame
105
244766
4213
i w zaufaniu mówił mi,
że ruszają z Hall of Fame
że ruszają z Hall of Fame
04:21
and these were the inductees.
106
249003
2754
i tutaj są kandydaci.
04:27
I started to say "Richard Nixon,"
107
255201
1922
Zacząłem mówić "Richard Nixon",
04:29
because Richard Nixon --
108
257147
1642
bo Richard Nixon...
04:30
EH: I don't think he was on their list.
109
258813
1871
EH: Nie sądzę, żeby był na ich liście.
04:32
NL: William Paley, who started CBS,
110
260708
2523
NL: William Paley, założyciel CBS,
04:35
David Sarnoff, who started NBC,
111
263255
3634
David Sarnoff, założyciel NBC,
04:38
Edward R. Murrow,
112
266913
1155
Edward R. Murrow,
04:40
the greatest of the foreign
correspondents,
correspondents,
113
268092
3702
najlepszy z zagranicznych korespondentów,
04:43
Paddy Chayefsky --
114
271818
1171
Paddy Chayefsky,
04:45
I think the best writer
that ever came out of television --
that ever came out of television --
115
273013
2762
chyba najlepszy pisarz,
jakiego zrodziła telewizja,
jakiego zrodziła telewizja,
04:47
Milton Berle, Lucille Ball
116
275799
1977
Milton Berle, Lucille Ball
04:49
and me.
117
277800
1381
i ja.
04:51
EH: Not bad.
118
279205
1151
EH: Nieźle.
04:52
NL: I call my mother
immediately in Hartford, Connecticut.
immediately in Hartford, Connecticut.
119
280380
2715
Zaraz dzwonię do matki
do Hartford, Connecticut.
do Hartford, Connecticut.
04:55
"Mom, this is what's happened,
120
283119
1523
"Mamo, oto co się wydarzyło,
04:56
they're starting a hall of fame."
121
284666
1599
rozpoczynają Hall of Fame".
04:58
I tell her the list of names and me,
122
286289
1723
Wymieniam jej listę nazwisk z moim,
05:00
and she says,
123
288036
1158
a ona mówi:
"Słuchaj, jeśli tak chcą,
to co ja mam do powiedzenia?".
to co ja mam do powiedzenia?".
05:01
"Listen, if that's what they
want to do, who am I to say?"
want to do, who am I to say?"
124
289218
2737
05:03
(Laughter)
125
291979
3501
(Śmiech)
05:07
(Applause)
126
295504
2916
(Brawa)
05:10
That's my Ma.
127
298444
1357
To moja mama.
05:11
I think it earns that kind of a laugh
128
299825
1880
Myślę, że to wywołuje taki śmiech
05:13
because everybody
has a piece of that mother.
has a piece of that mother.
129
301729
2096
bo każdy z nas ma coś z tej matki.
05:15
(Laughter)
130
303849
1174
(Śmiech)
05:17
EH: And the sitcom Jewish mother
is born, right there.
is born, right there.
131
305047
2857
EH: Rodzi się komediowa postać
żydowskiej matki.
żydowskiej matki.
05:20
So your father also played
a large role in your life,
a large role in your life,
132
308348
4810
Ojciec także odgrywał
ogromną rolę w twoim życiu,
ogromną rolę w twoim życiu,
05:25
mostly by his absence.
133
313182
1650
głównie poprzez swoją nieobecność.
05:26
NL: Yeah.
134
314856
1157
NL: Tak.
EH: Powiedz nam, co się stało
kiedy miałeś dziewięć lat.
kiedy miałeś dziewięć lat.
05:28
EH: Tell us what happened
when you were nine years old.
when you were nine years old.
135
316037
2623
05:30
NL: He was flying to Oklahoma
136
318684
4879
NL: Leciał do Oklahomy
z trzema facetami,
o których matka powiedziała,
o których matka powiedziała,
05:35
with three guys that my mother said,
137
323587
2071
"Nie chcę, żebyś miał z nimi
cokolwiek wspólnego,
cokolwiek wspólnego,
05:37
"I don't want you to have
anything to do with them,
anything to do with them,
138
325682
2382
05:40
I don't trust those men."
139
328088
1253
nie ufam im".
05:42
That's when I heard,
140
330040
1350
Wtedy usłyszałem,
05:43
maybe not for the first time,
141
331414
1483
może nie po raz pierwszy,
05:44
"Stifle yourself, Jeanette, I'm going."
142
332921
3666
"Cicho bądź, Jeanette, lecę".
I wyjechał.
05:48
And he went.
143
336611
1477
05:50
It turns out he was picking up
some fake bonds,
some fake bonds,
144
338112
5017
Okazuje się, że odbierał
jakieś fałszywe obligacje,
jakieś fałszywe obligacje,
05:55
which he was flying
across the country to sell.
across the country to sell.
145
343153
3523
które sprzedawał po całym kraju.
05:59
But the fact that he was going
to Oklahoma in a plane,
to Oklahoma in a plane,
146
347764
3547
Jednak sam fakt, że leciał
do Oklahomy samolotem
do Oklahomy samolotem
06:03
and he was going to bring me
back a 10-gallon hat,
back a 10-gallon hat,
147
351335
3691
i miał mi przywieźć stamtąd
kowbojski kapelusz,
kowbojski kapelusz,
06:07
just like Ken Maynard,
my favorite cowboy wore.
my favorite cowboy wore.
148
355050
5698
taki, jaki nosił mój ulubiony kowboj,
Ken Maynard.
Ken Maynard.
06:14
You know, this was a few years
after Lindbergh crossed the Atlantic.
after Lindbergh crossed the Atlantic.
149
362124
5088
To było kilka lat po tym,
jak Lindbergh przeleciał nad Atlantykiem.
jak Lindbergh przeleciał nad Atlantykiem.
06:19
I mean, it was exotic
that my father was going there.
that my father was going there.
150
367236
3597
Lot ojca wydawał mi się egzotyczny.
06:22
But when he came back,
151
370857
1241
Lecz po powrocie
06:24
they arrested him as he got off the plane.
152
372122
2064
aresztowano go, jak wyszedł z samolotu.
06:26
That night newspapers
were all over the house,
were all over the house,
153
374553
4396
Tego wieczoru reporterzy najechali dom,
06:30
my father was with his hat
in front of his face,
in front of his face,
154
378973
2620
ojciec zakrywał twarz kapeluszem,
06:33
manacled to a detective.
155
381617
1499
przykuty kajdankami do detektywa.
06:35
And my mother was selling the furniture,
because we were leaving --
because we were leaving --
156
383720
3658
A mama sprzedawała meble,
bo wyprowadzaliśmy się.
bo wyprowadzaliśmy się.
06:39
she didn't want to stay
in that state of shame,
in that state of shame,
157
387402
3809
Nie chciała wstydu
06:43
in Chelsea, Massachusetts.
158
391235
2465
w Chelsea, Massachusetts.
06:46
And selling the furniture --
159
394528
3664
Sprzedaż mebli ,
06:50
the house was loaded with people.
160
398216
2060
dom pełen ludzi.
06:52
And in the middle of all of that,
161
400712
2118
A w tym wszystkim
06:54
some strange horse's ass
put his hand on my shoulder and said,
put his hand on my shoulder and said,
162
402854
6188
jakiś obcy idiota położył mi rękę
na ramieniu i powiedział:
na ramieniu i powiedział:
07:01
"Well, you're the man of the house now."
163
409066
2126
"Teraz to ty jesteś głową domu".
07:04
I'm crying, and this asshole says,
"You're the man of the house now."
"You're the man of the house now."
164
412982
5571
Ja płaczę, a ten dupek mówi:
"Teraz to ty jesteś głową domu".
"Teraz to ty jesteś głową domu".
07:11
And I think that was the moment
165
419268
2934
Chyba właśnie wtedy
07:14
I began to understand the foolishness
of the human condition.
of the human condition.
166
422226
4110
zacząłem rozumieć głupotę natury ludzkiej.
07:19
So ...
167
427678
2158
Zatem...
07:22
it took a lot of years to look back at it
and feel it was a benefit.
and feel it was a benefit.
168
430558
4580
dopiero po wielu latach poczułem,
że to miało korzystne strony.
że to miało korzystne strony.
07:28
But --
169
436437
1150
Ale...
07:29
EH: It's interesting
you call it a benefit.
you call it a benefit.
170
437611
2268
EH: Ciekawe, że mówisz o korzyści.
07:31
NL: Benefit in that it gave
me that springboard.
me that springboard.
171
439903
2431
NL: Korzyść, bo było dla mnie odskocznią.
07:34
I mean that I could think
172
442358
3780
To znaczy, że potrafiłem pomyśleć
07:38
how foolish it was to say
to this crying nine-year-old boy,
to this crying nine-year-old boy,
173
446162
3188
jaką głupotą było powiedzieć
do płaczącego 9-latka
do płaczącego 9-latka
07:41
"You're the man of the house now."
174
449374
1905
"Teraz to ty jesteś głową domu".
07:43
And then I was crying, and then he said,
175
451303
3413
A ponieważ płakałem, powiedział:
07:46
"And men of the house don't cry."
176
454740
2150
"A głowa domu nie płacze".
07:49
And I ...
177
457755
1540
I ja...
07:51
(Laughter)
178
459319
1285
(Śmiech)
07:52
So ...
179
460628
1416
Więc...
07:56
I look back, and I think
180
464413
1507
Patrzę wstecz i myślę,
07:57
that's when I learned the foolishness
of the human condition,
of the human condition,
181
465944
4143
że to właśnie wtedy poznałem
głupotę natury ludzkiej,
głupotę natury ludzkiej,
08:02
and it's been that gift that I've used.
182
470111
2928
To był ten dar, który wykorzystałem.
08:06
EH: So you have a father who's absent,
183
474015
2528
EH: Zatem masz ojca, który jest nieobecny,
08:08
you have a mother for whom
apparently nothing is good enough.
apparently nothing is good enough.
184
476567
2946
masz matkę, której nic nie zadowala.
08:11
Do you think that starting out as a kid
who maybe never felt heard
who maybe never felt heard
185
479870
5262
Czy sądzisz, że zaczynanie jako dzieciak,
który może nigdy nie czuł się słyszany,
który może nigdy nie czuł się słyszany,
08:17
started you down a journey
186
485156
1522
zapoczątkowało twoją podróż,
na końcu której jesteś
dorosłym człowiekiem
dorosłym człowiekiem
08:18
that ended with you being an adult
187
486702
1778
08:20
with a weekly audience
of 120 million people?
of 120 million people?
188
488504
2301
ze 120-milionową publicznością tygodniowo?
08:23
NL: I love the way you put that question,
189
491869
3010
NL: Cudownie to ująłeś,
08:26
because I guess
I've spent my life wanting --
I've spent my life wanting --
190
494903
3819
bo chyba całe życie najbardziej chciałem,
08:30
if anything, wanting to be heard.
191
498746
1986
żeby mnie usłyszano.
08:36
I think --
192
504898
1254
Myślę...
08:40
It's a simple answer, yes,
193
508524
1572
Odpowiedź jest prosta, tak,
08:42
that was what sparked --
194
510120
2316
właśnie to zaiskrzyło...
08:45
well, there were other things, too.
195
513857
1707
Były i inne rzeczy.
08:47
When my father was away,
196
515588
2831
Kiedy nie było ojca,
08:50
I was fooling with a crystal radio set
that we had made together,
that we had made together,
197
518443
6042
bawiłem się radioodbiornikiem
kryształkowym, który razem złożyliśmy,
kryształkowym, który razem złożyliśmy,
08:56
and I caught a signal that turned out
to be Father Coughlin.
to be Father Coughlin.
198
524509
4571
i złapałem sygnał audycji Ojca Coughlin,
jak się potem okazało.
jak się potem okazało.
09:01
(Laughter)
199
529684
1150
(Śmiech)
09:04
Yeah, somebody laughed.
200
532770
1342
Tak, ktoś się śmiał.
09:06
(Laughter)
201
534136
1427
(Śmiech)
09:07
But not funny,
202
535587
1431
To nie było śmieszne,
09:09
this was a horse's --
203
537042
1500
ten idiota...
09:10
another horse's ass --
204
538566
1616
kolejny idiota...
09:12
who was very vocal
about hating the New Deal
about hating the New Deal
205
540206
2591
który szerzył nienawiść do Nowego Ładu,
09:14
and Roosevelt and Jews.
206
542821
2463
Roosvelta i Żydów.
09:18
The first time I ran into an understanding
207
546256
3333
Wtedy pierwszy raz pojąłem,
09:21
that there were people
in this world that hated me
in this world that hated me
208
549613
2893
że są na świecie ludzie,
którzy nienawidzą mnie,
którzy nienawidzą mnie,
09:24
because I was born to Jewish parents.
209
552530
1936
bo mam żydowskich rodziców.
09:27
And that had an enormous
effect on my life.
effect on my life.
210
555291
4127
To bardzo wpłynęło na moje życie.
09:32
EH: So you had a childhood
211
560059
1983
EH: Zatem w dzieciństwie
09:34
with little in the way
of strong male role models,
of strong male role models,
212
562066
3082
nie miałeś raczej silnych męskich wzorców,
09:37
except for your grandfather.
213
565172
1536
za wyjątkiem dziadka.
09:39
Tell us about him.
214
567272
1880
Opowiedz nam o nim.
09:41
NL: Oh, my grandfather.
215
569176
1150
NL: Och, mój dziadek.
09:43
Well here's the way I always
talked about that grandfather.
talked about that grandfather.
216
571323
4461
Oto co zwykle mówiłem o tym dziadku.
09:49
There were parades,
217
577606
1150
Urządzano parady,
09:50
lots of parades when I was a kid.
218
578780
1881
dużo parad, kiedy byłem dzieckiem.
09:52
There were parades on Veteran's Day --
219
580685
1912
Były parady z okazji Dnia Weteranów...
09:54
there wasn't a President's Day.
220
582621
1568
nie było Dnia Prezydenta.
09:56
There was Abraham Lincoln's birthday,
221
584213
1913
Była rocznica urodzin Abrahama Lincolna,
09:58
George Washington's birthday
222
586150
2104
urodzin Jerzego Waszyngtona,
10:00
and Flag Day ...
223
588278
2490
Święto Flagi Narodowej...
10:03
And lots of little parades.
224
591821
1759
I mnóstwo drobnych parad.
10:05
My grandfather used to take me
225
593604
1429
Zwykle dziadek mnie zabierał
10:07
and we'd stand on the street corner,
226
595057
1726
i staliśmy na rogu ulicy,
10:08
he'd hold my hand,
227
596807
1336
trzymał mnie za rękę
10:10
and I'd look up and I'd see a tear
running down his eye.
running down his eye.
228
598167
3063
i kątem oka widziałem, że płacze.
10:15
And he meant a great deal to me.
229
603910
2364
Bardzo dużo dla mnie znaczył.
10:18
And he used to write presidents
of the United States.
of the United States.
230
606298
5358
Dziadek zwykł też pisać listy
do prezydentów USA.
do prezydentów USA.
10:23
Every letter started,
231
611680
1620
Każdy list zaczynał się:
10:25
"My dearest, darling Mr. President,"
232
613324
3079
"Najdroższy, kochany Panie Prezydencie".
10:28
and he'd tell him something
wonderful about what he did.
wonderful about what he did.
233
616427
4618
Pisał mu coś miłego o tym, czego dokonał.
10:33
But when he disagreed
with the President, he also wrote,
with the President, he also wrote,
234
621069
2932
Kiedy nie zgadzał się
z prezydentem, też pisał:
z prezydentem, też pisał:
"Najdroższy, kochany Panie Prezydencie,
10:36
"My dearest, darling Mr. President,
235
624025
1667
10:37
Didn't I tell you last week ...?"
236
625716
1794
Czy nie pisałem panu tydzień temu...?".
10:39
(Laughter)
237
627534
1579
(Śmiech)
10:41
And I would run down the stairs
every now and then
every now and then
238
629559
5180
Zbiegałem czasem na dół,
10:46
and pick up the mail.
239
634763
1232
żeby odebrać pocztę.
10:48
We were three flights up,
240
636019
1219
Z trzeciego piętra.
10:49
74 York Street, New Haven, Connecticut.
241
637262
2225
na ulicy York 74 , New Haven, Connecticut.
10:52
And I'd pick up a little white envelope
reading, "Shya C. called at this address."
reading, "Shya C. called at this address."
242
640945
6612
Podnosiłem małą, białą kopertę o treści:
"Shya C. wstąpił pod ten adres".
"Shya C. wstąpił pod ten adres".
11:02
And that's the story I have told
about my grandfather --
about my grandfather --
243
650734
4536
Taką historię opowiadałem o dziadku.
11:07
EH: They wrote him back
on the envelopes --
on the envelopes --
244
655294
2021
EH: Odpisywali mu na tych kopertach...
11:09
NL: They wrote back.
245
657339
1220
NL: Odpisywali.
11:12
But I have shown them myself,
246
660862
4406
Tak mówiłem,
11:17
going way back to Phil Donahue
and others before him,
and others before him,
247
665292
5118
sięgając wstecz do Phila Donahue i innych,
11:22
literally dozens of interviews
in which I told that story.
in which I told that story.
248
670434
4309
w dziesiątkach wywiadów
opowiadałem tę historię.
opowiadałem tę historię.
11:28
This will be the second time I have said
the whole story was a lie.
the whole story was a lie.
249
676283
5119
To będzie drugi raz, kiedy powiem,
że ta cała historia była kłamstwem.
że ta cała historia była kłamstwem.
11:36
The truth was my grandfather
took me to parades,
took me to parades,
250
684151
4192
Prawdą było, że mój dziadek
zabierał mnie na parady,
zabierał mnie na parady,
11:40
we had lots of those.
251
688367
1323
mieliśmy ich dużo.
11:42
The truth is a tear came down his eye.
252
690094
2380
Prawdą jest, że łza spływała mu z oka.
11:45
The truth is he would write
an occasional letter,
an occasional letter,
253
693340
3707
Prawdą jest, że sporadycznie pisał listy,
11:49
and I did pick up those little envelopes.
254
697071
2403
a ja odbierałem te małe koperty.
11:52
But "My dearest darling Mr. President,"
255
700536
3412
Lecz "Najdroższy, kochany
Panie Prezydencie"
Panie Prezydencie"
11:55
all the rest of it,
256
703972
2462
i cała reszta
11:58
is a story I borrowed from a good friend
257
706458
4516
jest historią mojego dobrego przyjaciela,
12:02
whose grandfather was that grandfather
who wrote those letters.
who wrote those letters.
258
710998
5510
i to jego dziadek pisał te listy,
12:10
And, I mean, I stole
Arthur Marshall's grandfather
Arthur Marshall's grandfather
259
718506
6445
Czyli ukradłem dziadka Arthura Marshalla
12:16
and made him my own.
260
724975
1730
i go sobie przywłaszczałem.
12:20
Always.
261
728997
1150
Zawsze.
12:22
When I started to write my memoir --
262
730171
2614
Kiedy zacząłem pisać wspomnienia...
12:24
"Even this --"
263
732809
1452
Nawet to..
12:26
How about that?
264
734285
1165
Co powiecie na to?
12:27
"Even This I Get to Experience."
265
735474
2231
Nawet tego muszę doświadczyć.
12:30
When I started to write the memoir
266
738848
1751
Kiedy zacząłem pisać wspomnienia
12:32
and I started to think about it,
267
740623
1559
i zacząłem o tym myśleć,
12:34
and then I --
268
742206
1150
wtedy sam...
12:36
I --
269
744275
1150
12:38
I did a reasonable amount of crying,
270
746529
3802
Sam sporo przy tym płakałem
12:42
and I realized how much
I needed the father.
I needed the father.
271
750355
3833
i uświadomiłem sobie,
jak bardzo potrzebowałem ojca.
jak bardzo potrzebowałem ojca.
12:47
So much so that I appropriated
Arthur Marshall's grandfather.
Arthur Marshall's grandfather.
272
755139
3301
Tak bardzo, że przywłaszczyłem sobie
dziadka Arthura Marshalla.
dziadka Arthura Marshalla.
12:51
So much so, the word "father" --
273
759575
2437
Do tego stopnia, że słowo "ojciec"...
12:54
I have six kids by the way.
274
762573
1945
Tak na marginesie, mam sześcioro dzieci.
12:57
My favorite role in life.
275
765273
1707
To moja ulubiona rola w życiu.
13:01
It and husband to my wife Lyn.
276
769482
2476
To i bycie mężem mojej żony Lyn.
13:07
But I stole the man's identity
because I needed the father.
because I needed the father.
277
775972
4481
Jednak ukradłem tożsamość tego faceta,
bo potrzebowałem ojca.
bo potrzebowałem ojca.
13:13
Now I've gone through a whole lot of shit
278
781243
3683
Kiedy już mam za sobą to całe gówno
13:16
and come out on the other side,
279
784950
2007
i stoję po drugiej stronie
13:18
and I forgive my father --
280
786981
1587
i wybaczam ojcu...
13:20
the best thing I --
281
788592
1210
najlepsza rzecz...
13:21
the worst thing I --
282
789826
1289
najgorsza rzecz...
13:23
The word I'd like to use about him
and think about him is --
and think about him is --
283
791711
3084
Słowo, którym chciałbym go określić...
13:26
he was a rascal.
284
794819
1368
był łajdakiem.
13:29
The fact that he lied
and stole and cheated
and stole and cheated
285
797020
4913
Fakt, że kłamał, kradł i oszukiwał
13:33
and went to prison ...
286
801957
1200
i siedział w więzieniu...
13:37
I submerge that in the word "rascal."
287
805349
3857
zawieram to wszystko w słowie "łajdak".
13:41
EH: Well there's a saying that amateurs
borrow and professionals steal.
borrow and professionals steal.
288
809809
6127
EH: Jest takie powiedzenie, że amatorzy
pożyczają, a profesjonaliści kradną.
pożyczają, a profesjonaliści kradną.
NL: Ja jestem profesjonalistą.
13:48
NL: I'm a pro.
289
816366
1225
13:49
EH: You're a pro.
290
817615
1151
EH: Jesteś profesjonalistą.
13:50
(Laughter)
291
818790
1316
(Śmiech)
13:52
And that quote is widely
attributed to John Lennon,
attributed to John Lennon,
292
820130
3147
Ten cytat przypisuje się
Johnowi Lennonowi,
Johnowi Lennonowi,
13:55
but it turns out
he stole it from T.S. Eliot.
he stole it from T.S. Eliot.
293
823301
2190
ale okazuje się,
że ukradł go od T. S. Eliota.
że ukradł go od T. S. Eliota.
13:57
So you're in good company.
294
825515
1389
Jesteś w dobrym towarzystwie.
13:58
(Laughter)
295
826928
1158
(Śmiech)
14:02
EH: I want to talk about your work.
296
830602
2325
EH: Chciałbym porozmawiać o twojej pracy.
14:04
Obviously the impact of your work
has been written about
has been written about
297
832951
2706
Bez wątpienia pisano już
o skutkach twojej pracy
o skutkach twojej pracy
14:07
and I'm sure you've heard
about it all your life:
about it all your life:
298
835681
2366
i na pewno całe życie słuchałeś o tym:
14:10
what it meant to people,
299
838071
1151
ile znaczyła dla ludzi,
ile znaczyła dla naszej kultury,
14:11
what it meant to our culture,
300
839246
1430
14:12
you heard the applause when I just
named the names of the shows,
named the names of the shows,
301
840700
3001
słyszałeś oklaski
przy wymienianiu tytułów programów,
przy wymienianiu tytułów programów,
14:15
you raised half the people
in the room through your work.
in the room through your work.
302
843725
3428
wychowałeś połowę publiczności
przez swoją twórczość.
przez swoją twórczość.
14:19
But have there ever been any stories
about the impact of your work
about the impact of your work
303
847177
3535
Czy były jakieś historie
na temat twojej twórczości,
na temat twojej twórczości,
14:22
that surprised you?
304
850736
1314
które cię zdziwiły?
14:24
NL: Oh, god --
305
852740
1214
NH: O, Boże...
14:26
surprised me and delighted me
from head to toe.
from head to toe.
306
854387
4892
Zdziwiły mnie i ucieszyły od stóp do głów.
14:33
There was "An Evening with Norman Lear"
within the last year
within the last year
307
861437
5493
W zeszłym roku emitowano
"Wieczór z Normanem Learem"
"Wieczór z Normanem Learem"
14:38
that a group of hip-hop impresarios,
308
866954
3504
stworzony przez grupę
impresariów hip-hopu,
impresariów hip-hopu,
14:42
performers and the Academy put together.
309
870482
3936
wykonawców i Akademię.
14:47
The subtext of "An Evening with ..."
310
875902
1904
Podtekst "Wieczoru ..."
14:49
was: What do a 92-year-old Jew --
311
877830
4089
brzmiał: Co 92-letni Żyd...
14:53
then 92 --
312
881943
1151
wtedy 92-letni...
14:55
and the world of hip-hop have in common?
313
883118
2013
i świat hip-hopu mają wspólnego?
14:57
Russell Simmons
was among seven on the stage.
was among seven on the stage.
314
885155
2689
Jednym z siedmiu osób na scenie
był Russell Simmons.
był Russell Simmons.
15:00
And when he talked about the shows,
315
888783
4321
Kiedy mówił o programach,
15:05
he wasn't talking about the Hollywood,
316
893128
4533
nie mówił o Hollywood,
15:09
George Jefferson in "The Jeffersons,"
317
897685
3724
George Jefferson w "The Jeffersons"
15:13
or the show that was a number five show.
318
901433
2415
lub piątym na top liście programie,
15:16
He was talking about a simple
thing that made a big --
thing that made a big --
319
904847
5651
Mówił o prostej rzeczy,
która miała ogromny...
która miała ogromny...
15:25
EH: Impact on him?
320
913324
1201
EH: Wpływ na niego?
15:26
NL: An impact on him --
321
914549
1938
NL: Wpływ na niego...
15:28
I was hesitating over the word, "change."
322
916511
2507
Rozważałem słowo: "przemiana".
15:31
It's hard for me to imagine,
323
919430
2563
Trudno mi sobie wyobrazić,
15:34
you know, changing somebody's life,
324
922017
1828
że zmieniam czyjeś życie,
15:35
but that's the way he put it.
325
923869
1785
lecz w ten sposób się wyraził.
15:37
He saw George Jefferson
write a check on "The Jeffersons,"
write a check on "The Jeffersons,"
326
925678
6089
Zobaczył w "The Jeffersons",
jak George Jefferson wypisywał czek,
jak George Jefferson wypisywał czek,
15:43
and he never knew that a black man
could write a check.
could write a check.
327
931791
3610
a on nie wiedział, że ciemnoskóry
człowiek może wypisywać czek.
człowiek może wypisywać czek.
15:48
And he says it just
impacted his life so --
impacted his life so --
328
936788
4953
I powiedział, że to tak
wpłynęło na jego życie, że...
wpłynęło na jego życie, że...
15:53
it changed his life.
329
941765
1685
je zmieniło.
15:55
And when I hear things like that --
330
943474
3474
Kiedy słyszę tego typu rzeczy,
15:58
little things --
331
946972
1675
drobne rzeczy,
16:00
because I know that there isn't
anybody in this audience
anybody in this audience
332
948671
3182
bo wiem, że każdy z widzów
16:03
that wasn't likely responsible today for
some little thing they did for somebody,
some little thing they did for somebody,
333
951877
6503
odpowiada za jakąś małą rzecz,
którą uczynił innemu,
którą uczynił innemu,
16:10
whether it's as little as a smile
or an unexpected "Hello,"
or an unexpected "Hello,"
334
958404
5342
nawet jeśli to było tak niewiele,
jak uśmiech czy niespodziewane "Cześć",
jak uśmiech czy niespodziewane "Cześć",
16:15
that's how little this thing was.
335
963770
2364
drobiazg.
16:18
It could have been the dresser of the set
336
966833
4271
Być może dekorator planu
16:23
who put the checkbook on the thing,
337
971128
1686
położył tam książeczkę czekową
16:24
and George had nothing to do
while he was speaking, so he wrote it,
while he was speaking, so he wrote it,
338
972838
3689
i George, nie mając nic do roboty,
kiedy mówił, wypisywał czek.
kiedy mówił, wypisywał czek.
16:28
I don't know.
339
976551
1276
Nie wiem.
16:29
But --
340
977851
1150
Lecz...
16:31
EH: So in addition to the long list
I shared in the beginning,
I shared in the beginning,
341
979634
2938
Dodając do długiej listy,
którą wymieniłem na początku,
którą wymieniłem na początku,
16:34
I should have also mentioned
that you invented hip-hop.
that you invented hip-hop.
342
982596
2646
powinienem również wspomnieć,
że wymyśliłeś hip-hop.
że wymyśliłeś hip-hop.
16:37
(Laughter)
343
985266
1101
(Śmiech)
16:38
NL: Well ...
344
986391
1443
NL: Cóż...
16:40
EH: I want to talk about --
345
988755
1485
EH: Chciałbym porozmawiać o...
16:42
NL: Well, then do it.
346
990264
1300
NL: No, to rozmawiaj.
16:43
(Laughter)
347
991588
4810
(Śmiech)
16:49
EH: You've lead a life of accomplishment,
348
997706
2762
EH: Wiodłeś życie pełne osiągnięć,
16:52
but you've also built a life of meaning.
349
1000492
1936
ale także zbudowałeś wartościowe życie.
16:54
And all of us strive to do
both of those things --
both of those things --
350
1002809
2572
Każdy z nas usiłuje
osiągnąć te dwie rzeczy,
osiągnąć te dwie rzeczy,
16:57
not all of us manage to.
351
1005405
1594
nie wszyscy potrafimy.
16:59
But even those of us who do manage
to accomplish both of those,
to accomplish both of those,
352
1007984
3771
Nawet ci z nas, którzy potrafią
osiągnąć te dwie wartości,
osiągnąć te dwie wartości,
17:03
very rarely do we figure out
how to do them together.
how to do them together.
353
1011779
2570
bardzo rzadko umieją
je osiągnąć jednocześnie.
je osiągnąć jednocześnie.
17:06
You managed to push culture
forward through your art
forward through your art
354
1014884
4880
Tobie udało się wpłynąć na rozwój
kultury przez swoją sztukę
kultury przez swoją sztukę
17:11
while also achieving world-beating
commercial success.
commercial success.
355
1019788
3858
i jednocześnie odnieść
niezrównany sukces komercyjny.
niezrównany sukces komercyjny.
17:15
How did you do both?
356
1023670
1190
Jak ci się to udało?
17:23
NL: Here's where my mind goes when I hear
that recitation of all I accomplished.
that recitation of all I accomplished.
357
1031391
5816
NL: Oto co przychodzi mi na myśl,
kiedy słyszę listę swoich osiągnięć.
kiedy słyszę listę swoich osiągnięć.
17:31
This planet is one of a billion,
358
1039304
4056
Nasza planeta jest jedną spośród miliarda,
17:35
they tell us,
359
1043384
1189
podobno,
17:36
in a universe
of which there are billions --
of which there are billions --
360
1044875
5818
we wszechświecie, których są miliardy,
17:42
billions of universes,
361
1050717
1568
miliardy wszechświatów,
17:44
billions of planets ...
362
1052309
3607
miliardy planet...
17:47
which we're trying to save
363
1055940
1883
planeta, którą próbujemy ocalić
17:49
and it requires saving.
364
1057847
1784
i która potrzebuje ocalenia.
17:53
But ...
365
1061549
1174
Jednak...
17:55
anything I may have accomplished is --
366
1063699
3650
jeśli nawet coś osiągnąłem jest to...
17:59
my sister once asked me
what she does about something
what she does about something
367
1067770
4039
siostra zapytała mnie raz,
co ma zrobić z pewną sytuacją,
co ma zrobić z pewną sytuacją,
18:03
that was going on
in Newington, Connecticut.
in Newington, Connecticut.
368
1071833
2942
która miała miejsce
w Newington, Connecticut.
w Newington, Connecticut.
18:06
And I said, "Write your alderman
or your mayor or something."
or your mayor or something."
369
1074799
2925
Powiedziałem: "Napisz
do radnego albo do burmistrza".
do radnego albo do burmistrza".
18:09
She said, "Well I'm not
Norman Lear, I'm Claire Lear."
Norman Lear, I'm Claire Lear."
370
1077748
3138
Odpowiedziała: "Jestem Claire Lear,
a nie Norman Lear".
a nie Norman Lear".
18:13
And that was the first time
I said what I'm saying,
I said what I'm saying,
371
1081819
4516
Wtedy pierwszy raz powiedziałem
to, co mówię teraz.
to, co mówię teraz.
18:18
I said, "Claire. With everything
you think about what I may have done
you think about what I may have done
372
1086359
4339
Powiedziałem: "Pomyśl o wszystkich
moich rzekomych dokonaniach
moich rzekomych dokonaniach
18:22
and everything you've done," --
373
1090722
1477
i o wszystkich swoich"...
18:24
she never left Newington --
374
1092223
2343
ona nigdy nie opuściła Newington...
18:26
"can you get your fingers close enough
375
1094590
1810
"czy uda ci się ułożyć
palce na tyle blisko,
palce na tyle blisko,
18:28
when you consider the size
of the planet and so forth,
of the planet and so forth,
376
1096424
3917
biorąc pod uwagę rozmiar planety,
18:32
to measure anything I may have done
to anything you may have done?"
to anything you may have done?"
377
1100365
3214
żey porównać nasze dokonania?".
18:36
So ...
378
1104150
1230
Więc...
18:38
I am convinced we're all responsible
379
1106486
3588
Jestem pewien, że wszyscy mamy obowiązek
18:42
for doing as much
as I may have accomplished.
as I may have accomplished.
380
1110098
3221
dokonywać tak dużych osiągnięć jak moje.
18:47
And I understand what you're saying --
381
1115269
1890
I rozumiem co chcesz powiedzieć...
18:49
EH: It's an articulate deflection --
382
1117183
1715
EH: To jest elokwentne zbaczanie...
18:50
NL: But you have to really buy into
the size and scope
the size and scope
383
1118922
3958
NL: Lecz musisz naprawdę przyjąć
rozmiar i możliwości
rozmiar i możliwości
18:54
of the creator's enterprise, here.
384
1122904
1954
tego dzieła Stwórcy, tutaj.
18:56
EH: But here on this planet
you have really mattered.
you have really mattered.
385
1124882
2584
EH: Lecz na tej planecie
naprawdę coś znaczysz.
naprawdę coś znaczysz.
18:59
NL: I'm a son of a gun.
386
1127490
1150
NL: Skurczybyk ze mnie.
19:00
(Laughter)
387
1128981
1521
(Śmiech)
19:02
EH: So I have one more question for you.
388
1130526
3798
EH: Mam do siebie jeszcze jedno pytanie.
19:06
How old do you feel?
389
1134348
1273
Na ile lat się czujesz?
19:09
NL: I am the peer
of whoever I'm talking to.
of whoever I'm talking to.
390
1137411
4412
NL: Jestem rówieśnikiem swojego rozmówcy.
19:14
EH: Well, I feel 93.
391
1142704
1372
EH: Ja czuję się na 93 lata
19:16
(Applause)
392
1144100
6560
(Śmiech)
19:22
NL: We out of here?
393
1150684
1310
NL: Skończyliśmy już?
19:24
EH: Well, I feel 93 years old,
394
1152018
1884
EH: Czuję się na 93 lata,
ale mam nadzieję, że kiedyś będę się czuł
tak młodo, jak osoba siedząca naprzeciwko.
tak młodo, jak osoba siedząca naprzeciwko.
19:25
but I hope to one day feel as young
as the person I'm sitting across from.
as the person I'm sitting across from.
395
1153926
3789
19:29
Ladies and gentlemen,
396
1157739
1150
Panie i panowie,
19:30
the incomparable Norman Lear.
397
1158913
1424
niezrównany Norman Lear.
19:32
(Applause)
398
1160361
5664
(Brawa)
19:38
NL: Thank you.
399
1166049
1151
NL: Dziękuję
19:39
(Applause)
400
1167224
5941
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKERS
Norman Lear - Producer, activistWriter, producer and free-speech champion Norman Lear defined decades of US popular culture with his groundbreaking TV shows.
Why you should listen
With his blockbuster TV hit All in the Family, Norman Lear introduced new icons -- Archie and Edith Bunker -- while simultaneously redefining television and its role in America’s moral conscience. The series spawned hit spin-offs like The Jeffersons, One Day at a Time and Maude, making Lear a household name throughout the 1970s and 1980s.
Lear’s free-speech activism dovetails with his entertainment career. In 1981, Lear founded People for the American Way in response to a wave of religious fundamentalism he viewed as a threat to the separation of church and state. In 2001, he purchased an early print of the Declaration of Independence, showing it throughout the US as part of the Declaration of Independence Road Trip.
Lear's memoir, Even This I Get to Experience, was released in 2014. The PBS documentary series American Masters will release Norman Lear: Just Another Version of You in theaters July 2016 and on PBS and Netflix Fall 2016.
Norman Lear | Speaker | TED.com
Eric Hirshberg - CEO, Activision
Eric Hirshberg leads Activision, one of the world's largest interactive entertainment companies.
Why you should listen
Under Eric Hirshberg's leadership, Activision has delivered the largest entertainment launch in history three times with Call of Duty, the biggest new franchise launch in the industry's history with Destiny, and both the biggest kids' game and the biggest action figure line in the world with Skylanders. All of this has helped Activision Blizzard to be named as one of the 50 most innovative companies in the world by Fast Company and one of the 100 best places to work by Fortune.
Before his time at Activision, Hirshberg built the award winning advertising agency, Deutsch LA as its Co-CEO/Chief Creative Officer. Under Eric's leadership, DeutschLA was named Agency of the Year seven times. Hirshberg has been named one of the 10 most influential people in marketing by Advertising Age Magazine and one of the 50 most creative people in business by Creativity Magazine.
Hirshberg also sits on the boards of the UCLA School of the Arts and Architecture and The X-Prize Foundation. In 2015, Hirshberg gave the commencement address for the School of the Arts and Architecture on June 13, 2015.
Eric Hirshberg | Speaker | TED.com