ABOUT THE SPEAKER
C.K. Williams - Poet
Often called a social poet, C.K. Williams was fascinated by the characters of modern civilization and their interactions.

Why you should listen

C.K. Williams started writing poetry at 19, after taking only his required English classes at University of Pennsylvania. In the 1960s, he began gearing his poems toward social issues, such as the brutality that  civil rights activists often faced and his anti-war stance with respect to Vietnam. Over time, although he continued to write about society, his work became more personal. His focus shifted to the intersection of profoundly different lives in crowded urban spaces, using these instances to examine sensitive issues such as race and class.    

The subject matter of his work is not its only controversy, and Williams is often compared to Whitman and Ginsberg because of his unusually long lines of verse. Despite his unconventional poetic form, he was awarded the Pulitzer Prize, the National Book Award and the National Book Critics Circle Award, among other honors. He also published five works of translation and a psychologically introspective memoir, Misgivings: My Mother, My Father, Myself. Williams died in September 2015.

More profile about the speaker
C.K. Williams | Speaker | TED.com
TED2001

C.K. Williams: Poetry of youth and age

C.K. Williams czyta poezję młodości i starości.

Filmed:
290,397 views

Poeta C.K. Williams odczytuje fragmenty swej twórczości podczas konferencji TED2001. Odmalowując w słowach dziecięce żale, studencką miłość, dziwacznych sąsiadów i dosłowną śmierć młodości, przypomina o niepowtarzalnych wyzwaniach, jakie stawia przed nami życie.
- Poet
Often called a social poet, C.K. Williams was fascinated by the characters of modern civilization and their interactions. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
I thought I would readczytać poemswiersze I have that relateodnosić się to the subjectPrzedmiot
0
0
3000
Zdecydowałem się przeczytać wiersze, które nawiązują do tematyki
00:15
of youthmłodość and agewiek.
1
3000
3000
młodości i starości.
00:18
I was sortsortować of astonishedzdziwiony to find out how manywiele I have actuallytak właściwie.
2
6000
3000
Byłem nieco zdumiony, że mam ich aż tyle.
00:21
The first one is dedicateddedykowane to
3
9000
2000
Pierwszy dedykuję
00:23
SpencerSpencer, and his grandmotherbabcia, who was shockedwstrząśnięty by his work.
4
11000
6000
Spencerowi i jego babci, którą twórczość wnuka szokowała.
00:29
My poemwiersz is callednazywa "DirtBrud."
5
17000
3000
Wiersz nosi tytuł "Brud".
00:32
My grandmotherbabcia is washingmycie my mouthusta out with soapmydło;
6
20000
4000
"Babcia trze mydłem moje usta;
00:36
halfpół a long centurystulecie goneodszedł
7
24000
2000
pół wieku przeszło już
00:38
and still she comespochodzi at me
8
26000
2000
a ona wciąż mnie nachodzi
00:40
with that thickgruby cruelokrutny yellowżółty barbar.
9
28000
3000
z tą kostką okrutną, twardą, żółtą.
00:43
All because of a wordsłowo I said,
10
31000
3000
Wszystko przez jedno wymówione słowo
00:46
not even said really, only repeatedpowtarzający się.
11
34000
3000
nawet nie wymówione, powtórzone raczej.
00:49
But "OpenOtwarte," she saysmówi, "openotwarty up!"
12
37000
2000
A jednak "Otwieraj," mówi, "Otwórzże!"
00:51
her handdłoń clawingdrapania at my headgłowa.
13
39000
4000
rękę zaciskając na mojej głowie.
00:55
I know now her life was hardciężko;
14
43000
2000
Teraz wiem: trudne miała życie;
00:57
she lostStracony threetrzy childrendzieci as babiesdzieci,
15
45000
3000
straciła trójkę małych dzieci,
01:00
then her husbandmąż diedzmarły too,
16
48000
2000
potem także męża, umarł
01:02
leavingodejście youngmłody sonssynowie, and no moneypieniądze.
17
50000
3000
zostawiając ją bez pieniędzy, z synami młodymi.
01:05
She'dOna będzie standstoisko me in the sinktonąć to peerobić siku
18
53000
2000
Ustawiała mnie w zlewie, żebym się załatwił
01:07
because there was never roompokój in the toilettoaleta.
19
55000
3000
bo w łazience zawsze brakowało miejsca.
01:10
But oh, her soapmydło!
20
58000
2000
Ale to jej mydło!
01:12
MightMoże its bittergorzki burningpalenie have been
21
60000
2000
Czy mogła jego piekąca gorycz
01:14
what madezrobiony me a poetpoeta?
22
62000
3000
uczynić ze mnie poetę?
01:17
The streetulica she livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj on was unpavednieutwardzonych,
23
65000
3000
Mieszkała przy ziemnej drodze bez asfaltu.
01:20
her flatmieszkanie, two crampedciasno roomspokoje and a fetidcuchnące kitchenkuchnia
24
68000
3000
W mieszkaniu dwa ciasne pokoje, cuchnąca kuchnia,
01:23
where she stalkedpodkradał and caughtzłapany me.
25
71000
3000
w której się zaczaiła na mnie i schwytała.
01:26
DareDare I admitprzyznać that after she did it
26
74000
3000
Czy ośmielę się przyznać że po tym
01:29
I never really lovedkochany her again?
27
77000
3000
już nigdy jej nie kochałem?
01:32
She livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj to a hundredsto,
28
80000
2000
Dożyła setki,
01:34
even then. All alongwzdłuż it was the sadnesssmutek, the squalornędza,
29
82000
5000
nawet wtedy. Cały czas to ten smutek, ta nędza,
01:39
but I never, untilaż do now
30
87000
2000
ale nigdy, do tej pory
01:41
lovedkochany her again.
31
89000
4000
nie pokochałem jej na nowo."
01:45
When that was publishedopublikowany in a magazineczasopismo
32
93000
2000
Po publikacji tego wiersza w jakimś czasopiśmie
01:47
I got an iratezirytowany letterlist from my unclewujek.
33
95000
4000
otrzymałem gniewny list od mojego wujka.
01:51
"You have malignedmaligned a great womankobieta."
34
99000
6000
Napisał: "Zniesławiłeś wspaniałą kobietę."
01:57
It tookwziął some diplomacyDyplomacja.
35
105000
6000
Rozwiązaliśmy sprawę dyplomatycznie.
02:03
This is callednazywa "The DressSukienka."
36
111000
2000
Następny wiersz nosi tytuł "Suknia".
02:05
It's a longerdłużej poemwiersz.
37
113000
2000
Jest dość długi.
02:07
In those daysdni,
38
115000
2000
"W tamtych dniach
02:09
those daysdni whichktóry exististnieć for me only
39
117000
2000
dniach, które istnieją dla mnie już tylko
02:11
as the mostwiększość elusivenieuchwytny memorypamięć now,
40
119000
3000
w najbardziej ulotnych wspomnieniach,
02:14
when oftenczęsto the first sounddźwięk you'dty byś hearsłyszeć in the morningranek
41
122000
3000
kiedy często pierwszym dźwiękiem poranka
02:17
would be a stormburza of birdsongśpiew ptaków,
42
125000
2000
była burza ptasich śpiewów
02:19
then the softmiękki clopCLOP of the hooveskopyta
43
127000
2000
po nich miękki stukot kopyt
02:21
of the horsekoń haulingciągnięcia a milkmleko wagonwóz down your blockblok,
44
129000
4000
konia ciągnącego po okolicy wóz mleczarza,
02:25
and the last sounddźwięk at night as likelyprawdopodobne as not
45
133000
3000
ostatnim zaś dźwiękiem wieczora najczęściej
02:28
would be your fatherojciec pullingciągnięcie up in his carsamochód,
46
136000
3000
bywał samochód twego ojca parkujący pod domem
02:31
havingmający workedpracował latepóźno again, always latepóźno,
47
139000
3000
do późna znów pracował, stale do późna
02:34
and going heavilyciężko down to the cellarPiwnica, to the furnacePiec,
48
142000
3000
potem ciężko kroczył po schodach do piwnicy, do pieca
02:37
to shakepotrząsnąć out the ashesproch and dampwilgoć the draftwersja robocza
49
145000
3000
by wytrząsnąć popiół, stłumić ciąg
02:40
before he cameoprawa ołowiana witrażu upstairsna piętrze to fallspadek into bedłóżko --
50
148000
4000
potem wracał na górę, rzucić się na łóżko -
02:44
in those long-agodawno temu daysdni,
51
152000
2000
w tych odległych dniach
02:46
womenkobiety, my mothermama, my friends'znajomych mothersmatki,
52
154000
3000
kobiety: moja matka, matki moich przyjaciół,
02:49
our neighborssąsiedzi, all the womenkobiety I knewwiedziałem --
53
157000
3000
nasze sąsiadki, wszystkie, które znałem
02:52
worenosił, oftenczęsto much of the day,
54
160000
2000
nosiły, często całymi dniami,
02:54
what were callednazywa housedressespodomki,
55
162000
2000
tak zwane podomki
02:56
cheaptani, printedwydrukowane, pulpysoczyste,
56
164000
2000
tanie, miękkie, tandetne
02:58
seeminglypozornie purposefullycelowo shapelessbezkształtne
57
166000
3000
na pozór celowo nieforemne
03:01
lightlekki cottonbawełna shiftszmiany that you worenosił over your nightgownKoszula nocna
58
169000
3000
luźne bawełniane wdzianka nakładane na koszulę nocną
03:04
and, when you had to go look for a childdziecko,
59
172000
3000
lub, gdy trzeba było odszukać zagubione dziecko
03:07
hangpowiesić washmyć się on the linelinia,
60
175000
2000
rozwiesić pranie
03:09
or runbiegać down to the grocerysklep spożywczy storesklep on the cornerkąt,
61
177000
3000
czy pobiec do spożywczego na rogu,
03:12
underpod a coatpłaszcz,
62
180000
2000
pod płaszcz,
03:14
the twistedskręcone hemHem of the nightgownKoszula nocna
63
182000
2000
zwinięty rąbek koszuli nocnej
03:16
always lankchudy and yellowedpożółkły,
64
184000
2000
niezmiennie pożółkły i zmierzwiony
03:18
danglingzwisające beneathpod.
65
186000
3000
powiewał pod spodem.
03:21
More than the curlerslokówki some of the womenkobiety
66
189000
2000
Bardziej niż papiloty, które część kobiet
03:23
seemedwydawało się constantlystale to have in theirich hairwłosy
67
191000
3000
zdawała się mieć zawsze we włosach
03:26
in preparationprzygotowanie for some great eventzdarzenie --
68
194000
2000
w gotowości na wielkie jakieś wydarzenie
03:28
a ballpiłka, one would think --
69
196000
2000
bal jakiś może
03:30
that never cameoprawa ołowiana witrażu to passprzechodzić;
70
198000
2000
który nigdy nie nadszedł;
03:32
more than the way mostwiększość women'skobiet facestwarze
71
200000
2000
bardziej niż widok ich twarzy
03:34
not only were never madezrobiony up duringpodczas the day,
72
202000
3000
nie tylko każdego dnia zaniedbanych
03:37
but seemedwydawało się scrapedociera, bleachedbielone,
73
205000
3000
ale jakby wytartych, zbielałych,
03:40
and, with theirich pluckedwyrwany eyebrowsbrwi, scarilyprzerażająco masklikemasklike;
74
208000
3000
i, przez ich ogolone brwi, przerażających jak maski;
03:43
more than all that it was those dressessukienki
75
211000
4000
bardziej niż to wszystko to właśnie ich strój
03:47
that madezrobiony womenkobiety so unknowablenieodgadnione and forbiddingzakaz,
76
215000
3000
czynił kobiety te tak niepoznawalne, nieprzystępne
03:50
adeptsadeptów of enigmaszagadek to whichktóry menmężczyźni could have no accessdostęp,
77
218000
4000
znawczynie tajemnic, nieosiągalnych dla mężczyzn
03:54
and boyschłopcy no conceptionkoncepcja.
78
222000
4000
niepojętych dla chłopców.
03:58
Only laterpóźniej would I see the dressessukienki alsorównież
79
226000
3000
Dopiero później zrozumiem, że te podomki to także
04:01
as a proclamationgłoszenie:
80
229000
2000
deklaracja:
04:03
that in your dimDim kitchenkuchnia, your laundrypralnia,
81
231000
4000
że w twojej spowitej półmrokiem kuchni, twojej pralni,
04:07
your bleakUkleja concretebeton yardYard,
82
235000
2000
na twoim szarym betonowym podwórzu,
04:09
what you revealedujawnione of yourselfsiebie
83
237000
2000
to co innym odkrywałaś z siebie
04:11
was a fabulationzmyśleniem;
84
239000
2000
było zmyśleniem;
04:13
your realreal sensualzmysłowy natureNatura,
85
241000
2000
twoja prawdziwa, zmysłowa natura
04:15
veiledzawoalowane in those sexlessbezpłciowy vestmentsszaty liturgiczne,
86
243000
3000
spowita bezpłciową szatą,
04:18
was utterlycałkowicie your dominionDominium.
87
246000
3000
była pod twoim tylko panowaniem.
04:21
In those daysdni, one hidukrył się much elsejeszcze as well:
88
249000
4000
W tamtych dniach ukrywał człowiek dużo więcej
04:25
growndorosły menmężczyźni didn't embraceuścisk one anotherinne,
89
253000
2000
dorosły mężczyzna nie objąłby drugiego,
04:27
unlesschyba że someonektoś had diedzmarły,
90
255000
2000
chyba że na pogrzebie
04:29
and not always then; you shookpotrząsnął handsręce
91
257000
3000
nawet wtedy nie zawsze; ściskało się dłonie
04:32
or, at a ballpiłka gamegra, thumpedbiło your friend'sFriend's back
92
260000
3000
lub, grając w piłkę, waliło się przyjaciół po plecach
04:35
and exchangedwymieniane blowswieje meantOznaczało to be codesKody for affectiontkliwość;
93
263000
4000
wymiany ciosów miały być oznakami sympatii;
04:39
oncepewnego razu out of childhooddzieciństwo you'dty byś never again know
94
267000
3000
po wyjściu z dzieciństwa nie uczułbyś już
04:42
the shockzaszokować of your father'sojca whiskerswąsy on your cheekpoliczek,
95
270000
3000
na swym policzku nagle wąsów ojca,
04:45
not untilaż do moresobyczaje at last had evolvedewoluował,
96
273000
4000
do czasu gdy zmieniły się obyczaje,
04:49
and you could huguścisk anotherinne man, then holdutrzymać on for a momentza chwilę,
97
277000
3000
i można było wreszcie przytulić drugiego mężczyznę, trzymać w ramionach przez chwilę
04:52
then even kisspocałunek (your fathersojcowie bristleswłosie
98
280000
3000
czy nawet pocałować (wąsy twojego ojca
04:55
whitebiały and stiffsztywny now).
99
283000
3000
siwe już i zesztywniałe).
04:58
What releasewydanie finallywreszcie, the embraceuścisk:
100
286000
3000
Co za ulga wreszcie, w tym objęciu:
05:01
thoughchociaż we were waryostrożny -- it seemedwydawało się so audaciouszuchwały --
101
289000
4000
choć byliśmy ostrożni -- zdawała się zuchwałą --
05:05
how much unspokenniewypowiedziane joyradość there was
102
293000
2000
niewypowiedziana radość zawarta
05:07
in that affirmationafirmacja of equalityrówność and communionKomunia,
103
295000
3000
w tym potwierdzeniu równości i wspólnoty ducha,
05:10
no mattermateria how much misunderstandingnieporozumienia
104
298000
4000
bez względu na nieporozumienia
05:14
and painból had passedminęło betweenpomiędzy you by then.
105
302000
4000
i ból, które przeszły dotąd między wami.
05:18
We knewwiedziałem so little in those daysdni,
106
306000
3000
Tak mało wiedzieliśmy w tamtych dniach,
05:21
as little as now, I supposeprzypuszczać
107
309000
2000
tak mało, zdaje się, jak teraz
05:23
about healinggojenie those hurtsboli:
108
311000
2000
o leczeniu tych uraz:
05:25
even the womenkobiety, in theirich bestNajlepiej dressessukienki,
109
313000
3000
nawet kobiety, w swych najpiękniejszych sukniach
05:28
with beadsKoraliki and sequinsCekiny sewnszyte on the bodicesstaniki,
110
316000
3000
z naszytymi cekinami, koralami
05:31
even in lipstickszminka and mascaratusz do rzęs,
111
319000
2000
z umalowanymi ustami, rzęsami
05:33
theirich hairwłosy aflowaflow,
112
321000
2000
falującymi włosami
05:35
could only standstoisko wringingzałamując theirich handsręce,
113
323000
2000
mogły stać tylko załamując ręce,
05:37
beggingżebranie for peacepokój,
114
325000
2000
błagając o spokój,
05:39
while fatherojciec and sonsyn, like thugsbandytów,
115
327000
2000
gdy ojciec z synem, jak bandyci,
05:41
like thieveszłodzieje, like RomansRzymianie,
116
329000
3000
złodzieje, jak Rzymianie,
05:44
simmeredgotować na wolnym ogniu and hissedsyknął and hatedznienawidzony,
117
332000
2000
wrząc, gotując się w nienawiści
05:46
inflictingzadając sorrowssmutki that enduredprzetrwał,
118
334000
3000
zadawali rany co przetrwały,
05:49
the worstnajgorszy anywaytak czy inaczej,
119
337000
2000
te najstraszniejsze, w każdym razie,
05:51
throughprzez the kisspocałunek and embraceuścisk,
120
339000
2000
przetrwały uścisk i pocałunek,
05:53
bleedingkrwawienie from brotherbrat to brotherbrat,
121
341000
2000
krwawiąc od brata do brata,
05:55
into the generationspokolenia.
122
343000
3000
na dalsze pokolenia.
05:58
In those daysdni there was still countrysidewsi
123
346000
3000
W tamtych dniach wieś nadal była
06:01
closeblisko to the cityMiasto, farmsfarmy, cornfieldslanów, cowskrowy;
124
349000
4000
w pobliżu miasta, farmy, krowy, pola
06:05
even not fardaleko from our buildingbudynek
125
353000
2000
niedaleko nawet naszego domu
06:07
with its blurredniewyraźne brickcegła and long shadowycienisty hallwaykorytarz
126
355000
3000
korytarzy cienistych, cegieł niewyraźnych
06:10
you could find tractsrozłogi with hillswzgórza and treesdrzewa
127
358000
3000
można było trafić na szlak drzew i pagórków
06:13
you could pretendstwarzać pozory were mountainsgóry and forestslasy.
128
361000
4000
które mogły udawać góry oraz lasy.
06:17
Or you could go out by yourselfsiebie
129
365000
2000
Można też było pójść samemu
06:19
even to a half-block-longpół blok długości emptypusty lot,
130
367000
3000
w stronę pustej działki, długiej na pół przecznicy
06:22
into the busheskrzewy: like a creaturekreatura of leavesodchodzi you'dty byś lurkczają się,
131
370000
4000
prosto w zarośla: jak liściasty stwór, zaczajałbyś się
06:26
crouchedprzykucnął, crawlingczołganie, simplifieduproszczony, savagebrutalny, alonesam;
132
374000
5000
czyhając, pełzając, prosty, dziki, samotny
06:31
alreadyjuż there was wantingbrakujący to be simplerprostsze,
133
379000
4000
już wtedy czuło się pragnienie prostoty
06:35
wantingbrakujący, when they callednazywa you,
134
383000
3000
pragnienie, by, choć wołali na ciebie,
06:38
never to go back.
135
386000
4000
nigdy nie wracać."
06:42
(ApplauseAplauz)
136
390000
11000
(Oklaski)
06:53
This is anotherinne longishdość długie one,
137
401000
2000
Następny wiersz też jest dość długi,
06:55
about the oldstary and the youngmłody.
138
403000
3000
mówi o młodych i starych.
06:58
It actuallytak właściwie happenedstało się right at the time we metspotkał.
139
406000
2000
To zdarzyło się dokładnie wtedy gdy się poznaliśmy.
07:00
PartCzęść of the poemwiersz takes placemiejsce in
140
408000
4000
Częściowo wiersz rozgrywa się
07:04
spaceprzestrzeń we sharedudostępniony and time we sharedudostępniony.
141
412000
3000
w czasie i przestrzeni, które razem dzieliliśmy.
07:07
It's callednazywa "The NeighborSąsiad."
142
415000
2000
Nosi tytuł "Sąsiadka".
07:09
Her fivepięć horridokropne, deformedzdeformowane little dogspsy
143
417000
4000
"Ma pięć odrażających, kalekich psów
07:13
who incessantlynieustannie yapYap on the roofdach underpod my windowokno.
144
421000
4000
które nieprzerwanie ujadają pod moim oknem
07:17
Her catskoty, God knowswie how manywiele,
145
425000
2000
Ma bóg wie ile kotów
07:19
who mustmusi pisssiki on her rugsDywany --
146
427000
2000
sikających po dywanach,
07:21
her landing'slądowania w a sickeningobrzydliwy reekReek.
147
429000
3000
na jej półpiętrze obrzydliwy fetor.
07:24
Her shadowcień oncepewnego razu, fumblingprzebiera the chainłańcuch on her doordrzwi,
148
432000
4000
Jej cień, raz widziany, grzebiąc przy dzwonku u jej drzwi,
07:28
then the doordrzwi slammingtrzaskanie fearfullystrasznie shutzamknąć,
149
436000
3000
potem te same drzwi w strachu zatrzaskiwane,
07:31
only the barkingzdzieranie kory and the musicmuzyka -- jazzjazz --
150
439000
3000
tylko szczekanie i muzyka -- jazz --
07:34
filteringfiltracja as it does, day and night into the hallhol.
151
442000
5000
sącząca się, swym zwyczajem, dzień i noc na korytarz.
07:39
The time it was ChrisChris ConnorConnor singingśpiewanie "LushBujny Life" --
152
447000
3000
Ten raz gdy Chris Connor śpiewał "Lush Life" --
07:42
how it broughtprzyniósł back my collegeSzkoła Wyższa sweetheartkochanie,
153
450000
3000
przywołując wspomnienia studenckiej miłości,
07:45
my first realreal love, who -- tilldo I left her --
154
453000
4000
pierwszej prawdziwej ukochanej, która - dopóki nie odszedłem -
07:49
playedgrał the samepodobnie recordrekord.
155
457000
2000
wciąż odtwarzała tę samą piosenkę.
07:51
And headgłowa on my shoulderramię, handdłoń on my thighUdo,
156
459000
4000
I z głową na mym ramieniu, ręką na mym udzie,
07:55
sangśpiewał sweetlysłodko alongwzdłuż, of regretswyraża ubolewanie z powodu and depletionsstracie
157
463000
4000
podśpiewywała słodko, o żalu i o stracie
07:59
she was too youngmłody for,
158
467000
2000
na które była zbyt młoda,
08:01
as I was too youngmłody, laterpóźniej, to believe in her painból.
159
469000
4000
jak i ja, zbyt młody, później, by uwierzyć w jej ból.
08:05
It startledzaskoczony, then boredznudzony, then repelledodpychane me.
160
473000
5000
Najpierw przerażające, potem nudne, w końcu obrzydliwe
08:10
My startingstartowy to fancyfantazyjny she'dSzopa endedzakończyło się up in this fire-trapogień pułapka
161
478000
3000
Bywały moje fantazje, że to ona skończyła w ruderze
08:13
in the VillageWieś, that my neighborsąsiad was her.
162
481000
3000
w Greenwich Village, że moją sąsiadką się stała.
08:16
My thinkingmyślący we'dpoślubić meetspotykać się, recognizerozpoznać one anotherinne,
163
484000
3000
Oczekiwanie, że się spotkamy, rozpoznamy,
08:19
becomestają się friendsprzyjaciele, that I'd accomplishukończyć a penancepokuty.
164
487000
4000
staniemy się znów przyjacółmi, że odbędę pokutę.
08:23
My seeingwidzenie her, it wasn'tnie było her, at the mailboxskrzynki pocztowej.
165
491000
5000
Jej widok, to nie ona, przy skrzynce na listy
08:28
Gray-yellowSzaro żółty hairwłosy, armyarmia pantsSpodnie underpod a nightgownKoszula nocna,
166
496000
4000
Siwo-żółte włosy, pod koszulą nocną spodnie khaki
08:32
her turningobrócenie away, hidingUkrywanie her ravagedzniszczonym facetwarz
167
500000
3000
odwraca się ode mnie, chowając zniszczoną twarz
08:35
in her handsręce, mutteringmrucząc an inappropriateniewłaściwy "HiCześć."
168
503000
5000
w dłoniach, szepcząc "Cześć" niestosownie.
08:40
SometimesCzasami there are frighteningprzerażający goings-onafery in the stairwellklatka schodowa.
169
508000
4000
Czasem straszne reczy dzieją się na klatce,
08:44
A man shoutingrozkrzyczany, "ShutZamknij up!" The dogspsy franticallygorączkowo snarlingwarczących,
170
512000
4000
Ktoś wrzeszczy "Zamknij się!", psy szaleńczo warczą,
08:48
clawspazury scrabblingscrabbling, then her -- her voicegłos
171
516000
3000
skrobiąc pazurami, potem ona - jej głos
08:51
hoarseochrypłym, harshszorstki, hollowHollow,
172
519000
2000
chropowaty, ostry, pusty
08:53
almostprawie only a toneton,
173
521000
2000
prawie tylko półton
08:55
incoherentniespójne, a noteUwaga, a squawkSkrzek,
174
523000
3000
niezrozumiały, nuta, skrzek
08:58
bonekość on metalmetal, metalmetal goneodszedł moltenstopionego,
175
526000
2000
kości na metalu, metalu stopniałym
09:00
callingpowołanie them back,
176
528000
2000
wołała do nich
09:02
"Come back darlingsulubieńcami, come back deardrogi oneste.
177
530000
3000
"Wracajcie kochaneczki, wracajcie najdroższe
09:05
My sweetSłodkie angelsAnioły, come back."
178
533000
4000
Moje słodkie aniołki, wracajcie."
09:09
MedeaMedea she was, nextNastępny time I saw her.
179
537000
3000
Była Medeą, kiedy znowu ją ujrzałem
09:12
SorceressCzarodziejka, trancedtranced, ecstaticwniebowzięci,
180
540000
3000
Czarodziejką, w ekstazie, w transie
09:15
stock-stillStock-Still on the sidewalkchodnik
181
543000
2000
jak słup soli stała na chodniku
09:17
raggednierówny coatpłaszcz hangingwiszące agapeAgape,
182
545000
3000
obwieszona rozdziawonym łachmanem płaszcza
09:20
passersbyprzechodniów flowingpłynący around her,
183
548000
2000
fale przechodniów wokół niej,
09:22
her mouthusta tornrozdarty suddenlynagle openotwarty
184
550000
2000
jej usta otwarte nagle
09:24
as thoughchociaż in a screamkrzyk,
185
552000
2000
jakby w krzyku
09:26
silentlypo cichu thoughchociaż, as thoughchociaż only in her brainmózg
186
554000
3000
bezgłośnym jednak, jakby tylko w mózgu
09:29
or breastpierś had it eruptedwybuchł.
187
557000
2000
wybuchł, albo w piersi.
09:31
A crypłakać so pureczysty, practicedpraktykowane, detachedoderwany,
188
559000
4000
Krzyk tak czysty, ćwiczony, obojętny,
09:35
it had no need of a voicegłos,
189
563000
3000
że nie trzeba było dlań głosu
09:38
or could no longerdłużej bearNiedźwiedź one.
190
566000
2000
lub taki co głosu znieść już nie mógł.
09:40
These invisibleniewidzialny linksspinki do mankietów that allureAllure,
191
568000
3000
Te niewidzialne powiązania tak nas wabią
09:43
these transfigurationstransfigurations, even of anguishudręki, that holdutrzymać us.
192
571000
5000
te przeobrażenia, nawet udręki, które łapią nas w uścisku.
09:48
The girldziewczyna, my oldstary love,
193
576000
2000
Ta dziewczyna, moja dawna ukochana,
09:50
the last lostStracony time I saw her
194
578000
2000
widziałem ją ten ostatni, stracony raz
09:52
when she cameoprawa ołowiana witrażu to find me at a partyprzyjęcie,
195
580000
3000
kiedy na przyjęciu podeszła do mnie,
09:55
her drunkenlycalutkie stumblingZawada, fallingspadanie,
196
583000
2000
pijana, potykała się, upadała,
09:57
sprawlingrozwalony, skirtSpódnica hikedwędrował, eyesoczy veinedżyłkami redczerwony,
197
585000
4000
przewróciła, jej sukienka zadarta, oczy krwią nabiegłe
10:01
swollenspuchnięty with tearsłzy, her shamewstyd,
198
589000
3000
i łzami, i wstydem
10:04
her dishonorhańba.
199
592000
2000
i hańbą.
10:06
My ignorantnieświadomy, arrogantarogancki coarsenessChropowatość,
200
594000
3000
Moja bezwiedna, wyniosła szorstkość
10:09
my secretsekret prideduma, my turningobrócenie away.
201
597000
4000
tajemna duma, odwrócenie się.
10:13
Still life on a rooftopna dachu,
202
601000
2000
Martwa natura na dachu,
10:15
deadnie żyje treesdrzewa in barrelsbeczki, a benchławka brokenzłamany,
203
603000
4000
uschnięte drzewa w beczkach, połamana ławka,
10:19
dogspsy, excrementodchody, skyniebo.
204
607000
2000
psy, odchody, niebo.
10:21
What pathwaysścieżki throughprzez painból,
205
609000
2000
Jakie ścieżki przez ból,
10:23
what juncturesmomentach of vulnerabilitywrażliwość,
206
611000
3000
jakie spotkania z kruchością,
10:26
what crossingsprzejazdy and counteringspowroty?
207
614000
2000
jakie przejścia i powroty?
10:28
Too manywiele liveszyje in our liveszyje alreadyjuż,
208
616000
3000
Zbyt wiele życia innych w naszym życiu,
10:31
too manywiele chancesszanse for sorrowsmutek,
209
619000
2000
zbyt wiele okazji do łez,
10:33
too manywiele unaccounted-forniewyjaśnionych pastsprzeszłości.
210
621000
3000
zbyt wiele niewyjaśnionych przeszłości.
10:36
"BeholdOto me," the god of frenziedszalone,
211
624000
2000
"Patrz na mnie", bóg szaleńczej,
10:38
inexhaustibleniewyczerpane love saysmówi,
212
626000
3000
niewyczerpalnej miłości tak mówi,
10:41
risingpodniesienie in bloodykrwawy splendorSplendor, "BeholdOto me."
213
629000
5000
powstając w krwawej chwale, "Patrz!".
10:46
Her makingzrobienie her way
214
634000
2000
Jej próba przejścia
10:48
down the litteredściółką vestibulewestybul stairsschody,
215
636000
2000
po zaśmieconych schodach sieni,
10:50
one agonizedbolesna stepkrok at a time.
216
638000
3000
jeden bolesny krok po drugim.
10:53
My holdingtrzymać the doordrzwi.
217
641000
2000
Przytrzymałem jej drzwi.
10:55
Her crossingprzejście the fragmentedfragmentowane tilespłytki,
218
643000
2000
Jej pokonywanie popękanych płytek
10:57
falteringniepewne at the stepkrok to the streetulica,
219
645000
3000
potknięcie przy wyjściu na ulicę
11:00
droningbuczenie, not looking at me,
220
648000
2000
mruknięcie, bez patrzenia w moją stronę,
11:02
"Can you help me?"
221
650000
2000
"Mógłbyś mi pomóc?"
11:04
TakingBiorąc my armramię, leaningKrzywa lightlylekko againstprzeciwko me.
222
652000
4000
Bierze mą rękę, oparta lekko na mnie,
11:08
Her waveringWahanie stepkrok into the worldświat.
223
656000
3000
Jej chwiejny krok w świat,
11:11
Her whisperingSzeptanie, "ThanksDzięki love." LightlyLekko, lightlylekko againstprzeciwko me.
224
659000
9000
Jej szept "Dzięki, kochany". Lekko, lekko oparta."
11:20
(ApplauseAplauz)
225
668000
9000
(Oklaski)
11:29
I think I'll lightenrozjaśnić up a little.
226
677000
2000
Czas chyba trochę rozluźnić atmosferę.
11:31
(LaughterŚmiech)
227
679000
2000
(Śmiech)
11:33
AnotherInnym, differentróżne kinduprzejmy of poemwiersz of youthmłodość and agewiek.
228
681000
4000
Tym razem nieco inny wiersz o młodości i starości.
11:37
It's callednazywa "GasGazu."
229
685000
2000
Zatytułowany "Gazy".
11:39
(LaughterŚmiech)
230
687000
2000
(Śmiech)
11:41
Wouldn'tNie it be nicemiły, I think,
231
689000
2000
"Czy nie byłoby miło, myślę sobie,
11:43
when the blue-hairedniebieski długowłosy ladydama in the doctor'slekarza waitingczekanie roompokój
232
691000
3000
kiedy błękitnowłosa dama pochyla się nad stołem
11:46
bendszakręty over the magazineczasopismo tablestół
233
694000
3000
w lekarskiej poczekalni
11:49
and fartspierdzi, just a little,
234
697000
2000
i puszcza gazy, troszeczkę,
11:51
and violentlygwałtownie blushesrumieńców.
235
699000
3000
i czerwieni się gwałtownie.
11:54
Wouldn'tNie it be nicemiły if intestinaljelit gasgaz
236
702000
2000
Czy nie byłoby miło gdyby tak gazy jelitowe
11:56
cameoprawa ołowiana witrażu embodiedzawarte in visiblewidoczny cloudschmury,
237
704000
3000
przybierały widzialną formę obłoków
11:59
so she could see that her really quitecałkiem inoffensiveprzedziwny popmuzyka pop
238
707000
3000
wtedy zauważyłaby, że jej nieszkodliwy bąk
12:02
had only barelyledwo grazedpasły się my facetwarz
239
710000
2000
nieznacznie tylko musnął moją twarz
12:04
before it drifteddryfował away.
240
712000
2000
i odleciał.
12:06
(LaughterŚmiech)
241
714000
2000
(Śmiech)
12:08
BesidesPoza tym, for this to have happenedstało się now
242
716000
2000
Co ciekawe, ta sytuacja wydarzyła się właśnie teraz,
12:10
is a nicemiły coincidenceprzypadek. Because not an hourgodzina agotemu,
243
718000
3000
podczas gdy, nie dalej niż godzinę temu,
12:13
while we were on our walkspacerować,
244
721000
2000
mój pies, kiedyśmy szli na spacer
12:15
my dogpies was startledzaskoczony by a backfireBackfire
245
723000
2000
przeraził się wyciem silnika
12:17
and jumpedprzeskoczył straightproste up like a horsekoń buckingbucking.
246
725000
3000
i zerwał się jak narowisty koń.
12:20
And that broughtprzyniósł back to me the stablestabilny
247
728000
2000
Co z kolei przypomniało mi
12:22
I workedpracował on weekendsweekendy when I was 12,
248
730000
2000
stajnię gdzie dorabiałem mając lat 12
12:24
and a splendidwspaniały piebaldłaciaty stallionOgier,
249
732000
3000
i łaciatego ogiera najwyższej próby,
12:27
who wheneverkiedy tylko he was mountedzamontowany would buckBuck just like that,
250
735000
3000
który, za każdym razem gdy go dosiadano, podobnie się zrywał
12:30
thoughchociaż more hugelyogromnie of coursekurs,
251
738000
3000
rzecz jasna, z większą siłą,
12:33
enormousogromny, gleaminglśniące, resplendentOlśniewający.
252
741000
2000
potężny był, błyszczący i olśniewający.
12:35
And the womankobieta, her facetwarz abashedlywstydliwie buriedpochowany
253
743000
3000
A ta kobieta, z twarzą wstydliwie wciśniętą
12:38
in her "ElleElle" now, remindedprzypomniał me --
254
746000
2000
w nowe wydanie "Elle", przypomniała mi
12:40
I'd forgottenzapomniany that not the leastnajmniej partczęść of my aweAWE
255
748000
3000
bo zapomniałem, że mój podziw dla tamtego konia
12:43
consistedskładał się of the factfakt that with everykażdy jumpskok he tookwziął
256
751000
4000
częściowo brał się stąd, że przy każdym skoku,
12:47
the horsekoń would powerfullymocno fartfart.
257
755000
2000
z poteżną siłą pierdział.
12:49
PhwapPhwap! PhwapPhwap! PhwapPhwap!
258
757000
2000
Pffap! Pffap! Pffap!
12:51
Something never mentionedwzmiankowany
259
759000
2000
Rzecz nie odnotowana
12:53
in the dozensdziesiątki of booksksiążki about horseskonie
260
761000
2000
w kilkudziesięciu książkach o koniach
12:55
and theirich ridersjeźdźcy I devouredpożarł in those daysdni.
261
763000
3000
i ich jeźdźcach, które w tamtych czasach pochłaniałem.
12:58
All that savagebrutalny grandeurwielkość,
262
766000
3000
Cały ten majestat dzikości
13:01
the steelytwardy jak stal glintingbłyszczącą hooveskopyta,
263
769000
2000
stalowo lśniące kopyta,
13:03
the eruptionserupcje drivennapędzany from the creature'sstworzenia mightyMighty innardswnętrzności,
264
771000
4000
eksplozje, co swój początek brały z jego potężnych trzewi
13:07
breathoddech stoppedzatrzymany, heartserce stoppedzatrzymany, nostrilsnozdrza madlybezrozumnie flaredspalony,
265
775000
5000
oddech wstrzymany, serce wstrzymane, nozdrza dziko rozwiane,
13:12
I didn't know if I wanted to breakprzerwa him, or be him.
266
780000
5000
Nie wieidziałem czy stać się nim chciałem, czy go puścić."
13:17
(LaughterŚmiech)
267
785000
2000
(Śmiech)
13:19
(ApplauseAplauz)
268
787000
7000
(Brawa)
13:29
This is callednazywa "ThirstPragnienie."
269
797000
5000
Następny wiersz ma tytuł "Pragnienie"
13:34
ManyWiele -- mostwiększość of my poemswiersze actuallytak właściwie
270
802000
2000
Wiele, a w zasadzie większość moich utworów
13:36
are urbanmiejski poemswiersze. I happenzdarzyć to be readingczytanie a bunchwiązka that aren'tnie są.
271
804000
4000
to poezja miejska. A ja odczytuję tutaj te, które miejskie nie są.
13:40
"ThirstPragnienie."
272
808000
2000
"Pragnienie"
13:42
Here was my relationRelacja with the womankobieta who livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj all last autumnjesień and winterzimowy,
273
810000
4000
"Tu rozgrywał się mój związek z kobietą mieszkającą całą zeszłą jesień i zimę
13:46
day and night, on a benchławka
274
814000
2000
dzień i noc, na ławce
13:48
in the 103rdusług pulpitu zdalnego StreetUlica subwaymetro stationstacja,
275
816000
3000
na stacji metra przy sto trzeciej Ulicy
13:51
untilaż do finallywreszcie one day she vanishedzniknął.
276
819000
3000
aż do dnia gdy zniknęła.
13:54
We regardeduważany eachkażdy other, scrutinizedzbadane one anotherinne.
277
822000
4000
Mierzyliśmy się wzrokiem, badaliśmy nawzajem
13:58
Me shylynieśmiało, obliquelyukośnie, tryingpróbować not to be furtiveukradkiem.
278
826000
4000
Ja zmieszany, z ukosa, siląc się na otwartość
14:02
She boldlyśmiało, unblinkinglybez, even pugnaciouslyzaczepnie,
279
830000
4000
Ona śmiało, bez mrugnięcia okiem, a nawet zaczepnie,
14:06
wrathfullyczasem even, when her bottlebutelka was emptypusty.
280
834000
5000
czasem, gdy butelka jej była pusta, nawet gniewnie.
14:11
I was frightenedprzerażony of her. I feltczułem like a childdziecko.
281
839000
3000
Bałem się jej. Czułem się jak dziecko
14:14
I was afraidprzestraszony some repressedrepresjonowanych partczęść of myselfsiebie
282
842000
3000
Przerażony, że jakaś stłumiona część mnie
14:17
would go out of controlkontrola, and I'd be foreverna zawsze entrappeduwięzione
283
845000
3000
może wymknąć się spod kontroli, na zawsze mnie zniewolić
14:20
in the shockingwstrząsający seetheZobacz of her stenchsmród.
284
848000
4000
w ohydnych oparach jej smrodu.
14:24
Not excrementodchody merelyjedynie, not merelyjedynie surfacepowierzchnia
285
852000
3000
Nie tylko odchody, nie tylko powierzchnie
14:27
and orificekryzy going unwashedumyte,
286
855000
2000
i otwory od dawna niemyte,
14:29
rediffusionRediffusion of rumRum,
287
857000
2000
na nowo wydzielający się alkohol,
14:31
there was will in it,
288
859000
2000
była w tym odorze także wola,
14:33
and intentionzamiar, powermoc and purposecel, powód --
289
861000
2000
zamysł, siła i cel.
14:35
a socialspołeczny, ethicaletyczny ragewściekłość and rebellionBunt --
290
863000
4000
Wściekłość społeczna, moralna i bunt,
14:39
despairrozpacz too, thoughchociaż, griefsmutek, lossutrata.
291
867000
5000
ale też rozpacz, żałoba i strata.
14:44
SometimesCzasami I'd think I should take her home with me,
292
872000
2000
Czasem myślałem, że może trzeba zabrać ją do domu,
14:46
bathekąpać her, comfortkomfort her, dresssukienka her.
293
874000
3000
wykąpać, pocieszyć, ubrać.
14:49
She wouldn'tnie have wanted me to, I would think.
294
877000
3000
Nie chciałaby, bym tak zrobił, sądziłem.
14:52
InsteadZamiast tego, I'd stepkrok into my trainpociąg.
295
880000
3000
Wsiadałem więc do metra.
14:55
How richbogaty I would think, is the lexiconLeksykon
296
883000
3000
Jakże bogaty jest, myślałem, zasób słów
14:58
of our self-absolvingwłasny spowiadania.
297
886000
2000
którymi samych siebie rozgrzeszamy.
15:00
How enduringtrwała, our blandmdły fatalfatalny assurancezapewnienie
298
888000
3000
Jak trwałe jest nasze mdłe zgubne przekonanie
15:03
that reflectionodbicie is righteousnesssprawiedliwość beingistota accomplishedznakomity.
299
891000
5000
że chwila zadumy wystarczy by dojść do prawości.
15:08
The dancetaniec of our glancesspojrzenia,
300
896000
2000
Taniec naszych spojrzeń,
15:10
the clashkolidować, pullingciągnięcie eachkażdy other throughprzez
301
898000
3000
zderzenie, przeciskanie się nawzajem przez
15:13
our perceptualpercepcyjny puncturesWiększa odpornosć na uszkodzenia,
302
901000
2000
nakłucia w naszym widzeniu świata
15:15
then holocaustcałopalenie, holocaustcałopalenie,
303
903000
2000
a potem, holokaust, holokaust.
15:17
hostgospodarz on hostgospodarz of illchory, injuredranny presencesobecności,
304
905000
4000
Tłumy, zastępy chorych, poranionych istnień,
15:21
squanderedzaprzepaścić, consumedstrawiony.
305
909000
4000
spożytych, zmarnowanych.
15:25
Her vigilczuwanie somewheregdzieś I know continuestrwa.
306
913000
3000
Jej czuwanie wciąż gdzieś trwa, to pewne,
15:28
Her occupancyobłożenie, her absoluteabsolutny, faithfulwierny attendanceobecności.
307
916000
5000
Jej bytność, jej absolutna, wierna obecność.
15:33
The dancetaniec of our glancesspojrzenia, challengewyzwanie, abdicationabdykacja,
308
921000
4000
Taniec naszych spojrzeń, odwrót, prowokacja
15:37
effacementzmazanie, the perfumeZapachy dla kobiet of our consternationkonsternacja.
309
925000
7000
wymazywanie, tym trąci nasza konsternacja."
15:44
(ApplauseAplauz)
310
932000
7000
(Oklaski)
15:52
This is a newernowsze poemwiersz, a brandMarka newNowy poemwiersz.
311
940000
4000
Następny wiersz jest nowszy, zupełnie nowy.
15:56
The titletytuł is "This HappenedSię stało."
312
944000
3000
Pod tytułem "To się stało"
15:59
A studentstudent, a youngmłody womankobieta
313
947000
3000
"Młoda kobieta, uczennica,
16:02
in a fourth-floorpiętrze hallwaykorytarz of her lyceeNorwida,
314
950000
3000
w korytarzu na czwartym piętrze w swym liceum,
16:05
perchedwznosi się on the ledgepółka of an openotwarty windowokno
315
953000
2000
przysiadła na parapecie przy otwartym oknie
16:07
chattingna czacie with friendsprzyjaciele betweenpomiędzy classesklasy;
316
955000
4000
rozmawiając na przerwie z koleżankami
16:11
a teachernauczyciel passesKarnety and chideschides her,
317
959000
2000
nauczyciel przechodząc obok strofuje ją
16:13
"Be carefulostrożny, you mightmoc fallspadek,"
318
961000
2000
"Ostrożnie, bo spadniesz"
16:15
almostprawie banteringlystrofuje chideschides her,
319
963000
3000
przekomarzając się prawie, strofuje
16:18
"You mightmoc fallspadek,"
320
966000
2000
"Bo spadniesz."
16:20
and the youngmłody womankobieta, 18, a girldziewczyna really,
321
968000
3000
a młoda kobieta, osiemnaście lat, dziecko jeszcze
16:23
thoughchociaż she wouldn'tnie think that,
322
971000
2000
choć sama o sobie tak by nie myślała
16:25
as brilliantznakomity as she is, first in her classklasa,
323
973000
3000
taka zdolna, najlepsza w klasie,
16:28
and "BeautifulPiękne, too," she's oftenczęsto told,
324
976000
3000
"A jaka ładna", tak jej często mówią,
16:31
smilesuśmiecha się back, and leanspochyla się into the openotwarty windowokno,
325
979000
4000
odpowiada uśmiechem, oknem się wychyla,
16:35
whichktóry wouldn'tnie even be openotwarty if it were winterzimowy --
326
983000
3000
którego przecież nikt by nie otwierał gdyby była zima.
16:38
if it were winterzimowy someonektoś would have closedZamknięte it ("CloseZamknij it!") --
327
986000
4000
Gdyby była zima, ktoś by je zamknął ("Zamknij to okno!")
16:42
leanspochyla się into the windowokno, fartherdalej, still smilinguśmiechając się,
328
990000
4000
wychyla się więc, coraz dalej, z uśmiechem,
16:46
fartherdalej and fartherdalej, thoughchociaż it takes lessmniej time
329
994000
3000
dalej i dalej, choć mniej czasu
16:49
than this, really an instantnatychmiastowy, and letspozwala herselfsię fallspadek.
330
997000
5000
jej to zajmie, chwila tylko i rzuca się.
16:54
HerselfSiebie fallspadek.
331
1002000
3000
Rzuca się.
16:57
A casualcodzienny impulseimpuls, a fancyfantazyjny,
332
1005000
3000
Zwykły impuls, kaprys
17:00
never thought of untilaż do now, hardlyledwie thought of even now ...
333
1008000
4000
nikt dotąd o tym nie pomyślał, mało kto myśli i teraz...
17:04
No, more than impulseimpuls or fancyfantazyjny,
334
1012000
3000
Nie, więcej niż impuls czy kaprys
17:07
the girldziewczyna knowswie what she's doing,
335
1015000
2000
dziewczyna wie co robi,
17:09
the girldziewczyna meansznaczy something,
336
1017000
2000
coś to dla niej znaczy.
17:11
the girldziewczyna meansznaczy to mean,
337
1019000
2000
Sama chce coś znaczyć
17:13
because it occurswystępuje to her in that instantnatychmiastowy,
338
1021000
3000
bo właśnie w tej chwili zdaje sobie sprawę,
17:16
that beautifulpiękny or not, brightjasny yes or no,
339
1024000
3000
że, piękna czy brzydka, zdolna lub nie
17:19
she's not who she is,
340
1027000
2000
nie jest tym kim jest
17:21
she's not the personosoba she is,
341
1029000
2000
nie jest tą osobą, którą jest,
17:23
and the reasonpowód, she suddenlynagle knowswie,
342
1031000
2000
a to dlatego, odkrywa nagle,
17:25
is that there's been so much premeditationpremedytacją
343
1033000
3000
że tak wiele było obmyślania
17:28
where she is, so much plottingdrukowania and planningplanowanie,
344
1036000
3000
tam gdzie jest, tak wiele planów, przygotowań,
17:31
there's hardlyledwie a personosoba where she is,
345
1039000
3000
że nie ma już nikogo tam gdzie ona jest,
17:34
or if there is, it's not her, or not whollycałkowicie her,
346
1042000
4000
a jeśli jest, to nie ona lub nie całkiem ona.
17:38
it's a selfsamego siebie inhabitedzamieszkane, livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj in by her,
347
1046000
4000
raczej jakieś Ja, w którym zamieszkała,
17:42
and seeminglypozornie even as she thinksmyśli it
348
1050000
2000
i okazuje się, że kiedy o tym myśli,
17:44
she knowswie what's been missingbrakujący:
349
1052000
2000
odkrywa czego brakło:
17:46
gracełaski,
350
1054000
2000
wdzięku,
17:48
not premeditationpremedytacją but gracełaski,
351
1056000
2000
nie obmyślania a wdzięku,
17:50
a kinduprzejmy of beingistota in the worldświat spontaneouslyspontanicznie,
352
1058000
4000
takiego spontanicznego bycia w świecie
17:54
with gracełaski.
353
1062000
2000
z wdziękiem.
17:56
WeightfullyCiężarem uponna me was the worldświat.
354
1064000
3000
Ciężarem dla mnie był ten świat
17:59
WeightfullyCiężarem this selfsamego siebie whichktóry gracedzaszczycił the worldświat
355
1067000
3000
Ciężarem to Ja, co ten świat zdobiło,
18:02
yetjeszcze never whollycałkowicie itselfsamo.
356
1070000
3000
nigdy do końca nie będąc sobą.
18:05
WeightfullyCiężarem this selfsamego siebie whichktóry weighedważył uponna me,
357
1073000
3000
Ciężarem to Ja, co na mnie ciążyło,
18:08
the releasewydanie from whichktóry is what I desirepragnienie
358
1076000
3000
od którego uwolnić się pragnę,
18:11
and what I achieveosiągać.
359
1079000
2000
i uwalniam się, teraz.
18:13
And the girldziewczyna rememberspamięta, in this infinitenieskończony instantnatychmiastowy
360
1081000
4000
I pamięta dziewczyna, w tej nieskończonej chwili
18:17
alreadyjuż now so manywiele timesczasy dividedpodzielony,
361
1085000
3000
już tyle razy podzielonej,
18:20
the sadnesssmutek she feltczułem oncepewnego razu,
362
1088000
2000
smutek, który kiedyś czuła,
18:22
hardlyledwie knowingporozumiewawczy she feltczułem it,
363
1090000
2000
nie do końca rozpoznając,
18:24
to merelyjedynie inhabitzamieszkują herselfsię.
364
1092000
2000
smutek, że to swoje Ja ledwie zamieszkuje.
18:26
Yes, the girldziewczyna fallsspada, absurdabsurdalny to fallspadek,
365
1094000
3000
Tak, spada dziewczyna, to absurd tak spadać,
18:29
even the earthZiemia with its compulsionprzymus
366
1097000
3000
nawet ziemia przymuszona
18:32
to take untodo itselfsamo all that fallsspada
367
1100000
3000
by na siebie brać wszystko co spada,
18:35
mustmusi know that fallingspadanie is absurdabsurdalny,
368
1103000
2000
musi wiedzieć, że absurdalne jest spadanie,
18:37
yetjeszcze the girldziewczyna fallingspadanie isn't myselfsiebie,
369
1105000
3000
jednak spadająca dziewczyna nie jest mną,
18:40
or she is myselfsiebie,
370
1108000
2000
albo jest mną,
18:42
but a selfsamego siebie I tookwziął of my ownwłasny volitionVolition untodo myselfsiebie.
371
1110000
4000
ale jest tym Ja, które z własnej woli wziąłem na siebie.
18:46
ForeverNa zawsze. With gracełaski.
372
1114000
4000
Na zawsze. Z wdziękiem.
18:50
This happenedstało się.
373
1118000
3000
To się stało."
18:53
(ApplauseAplauz)
374
1121000
8000
(Oklaski)
19:01
I'll readczytać just one more. I don't usuallyzazwyczaj say that.
375
1129000
2000
Przeczytam jeszcze tyko jeden. Zwykle tego nie mówię.
19:03
I like to just endkoniec.
376
1131000
2000
Lubię kończyć tak po prostu.
19:05
But I'm afraidprzestraszony that RickyRicky will come out here
377
1133000
3000
Ale boję się, że Ricky wyjdzie tu na scenę
19:08
and shakepotrząsnąć his fistpięść at me.
378
1136000
4000
i pogrozi mi pięścią.
19:12
This is callednazywa "OldStary Man," appropriatelyodpowiednio enoughdość.
379
1140000
4000
Wiersz pod jakże adekwatnym tytułem "Stary człowiek".
19:16
"SpecialSpecjalne: bigduży titsCycki,"
380
1144000
2000
"Wydanie specjalne. Wielkie cycki.
19:18
SaysMówi the advertisementogłoszenie for a soft-coreSoft-Core magazineczasopismo
381
1146000
3000
Tak głosi reklama świerszczyka
19:21
on our neighborhoodsąsiedztwo newsstandKiosk z gazetami.
382
1149000
2000
na naszym osiedlowym kiosku.
19:23
But forgetzapomnieć her breastspiersi.
383
1151000
2000
Ale mniejsza o piersi.
19:25
A lushbujny, fresh-lippedFresh-lipped blondblond,
384
1153000
3000
Obfita, świeżousta blondynka
19:28
skinskóra glowingświecące goldzłoto, sprawlsblokowiska there,
385
1156000
3000
o błyszczącej skórze, rozciąga się tam
19:31
resplendentOlśniewający.
386
1159000
2000
tak cudownie.
19:33
60 nearlyprawie, yetjeszcze these hardlyledwie tangiblenamacalny,
387
1161000
3000
Blisko 60 na karku, a wciąż te niedotykalne, te
19:36
hardlyledwie better than harlotsnierządnic, can still stirmieszać me.
388
1164000
5000
niewiele lepsze od nierządnic, pobudzają mnie.
19:41
Maybe a comingprzyjście of agewiek in the
389
1169000
2000
Może dorastanie na amerykańskim
19:43
AmericanAmerykański sensualzmysłowy darknessciemność,
390
1171000
2000
zmysłowym pustkowiu
19:45
never seeingwidzenie an unsmudgedodsłoniętej nipplesutek,
391
1173000
2000
bez widoku odkrytych sutków,
19:47
an uncensoredbez cenzury vaginapochwa,
392
1175000
2000
odsłoniętej pochwy
19:49
has left me foreverna zawsze infectedzarażony
393
1177000
3000
tak mnie na zawsze zaraziło
19:52
with an unquenchablenienasycony lustżądza of the eyeoko.
394
1180000
3000
nienasyconą żądzą w oku.
19:55
Always that eroticerotyczne murmurszmer,
395
1183000
2000
Ten ciągły erotyczny szmer,
19:57
I'm hardlyledwie myselfsiebie
396
1185000
2000
Nie jestem niemal sobą
19:59
if I'm not in a statestan of incipientw początkowym stadium desirepragnienie.
397
1187000
4000
gdy nie czuję wewnątrz kiełkującego pożądania.
20:03
God knowswie thoughchociaż,
398
1191000
2000
Ale na Boga,
20:05
there are worsegorzej twistszakręty your obsessionsobsesje can take.
399
1193000
3000
bardziej pokrętne zdarzają się obsesje.
20:08
Last yearrok in IsraelIzrael, a youngmłody ultra-orthodoxUltra-ortodoksyjni RabbiRabin
400
1196000
4000
W zeszłym roku w Izraelu, młody bardzo ortodoksyjny rabin
20:12
guidingprzewodnictwo some teenagenastoletni girlsdziewczyny throughprzez the ShrineSanktuarium of the ShoahShoah
401
1200000
4000
oprowadzając grupę nastoletnich dziewcząt po Świątyni Szoah
20:16
forbadezabronił them to look in one roompokój.
402
1204000
3000
zabronił im zaglądać do jednego z pomieszczeń,
20:19
Because there were imagesobrazy in it he said were licentiouswyuzdany.
403
1207000
4000
gdyż były tam obrazy, jak mówił, rozwiązłe.
20:23
The displaypokaz was a photozdjęcie. MenMężczyźni and womenkobiety strippedobnażony nakednagi,
404
1211000
4000
Na wystawie była fotografia rozebranych do naga kobiet i mężczyzn
20:27
some tryingpróbować to coverpokrywa theirich genitalsnarządów płciowych,
405
1215000
2000
część z nich próbująca okryć organy płciowe
20:29
othersinni too frightenedprzerażony to botherprzeszkadza,
406
1217000
2000
inni zbyt przestraszeni, by się tym przejmować,
20:31
linedprążkowany up in snowśnieg
407
1219000
2000
ustawieni na śniegu
20:33
waitingczekanie to be shotstrzał and thrownrzucony into a ditchrów.
408
1221000
3000
w oczekiwaniu na egzekucję i wrzucenie do rowu.
20:36
The girlsdziewczyny, to my horrorprzerażenie,
409
1224000
3000
Dziewczęta, ku mojemu przerażeniu,
20:39
avertedzapobiec theirich gazewzrok.
410
1227000
2000
odwróciły wzrok.
20:41
What carnalcielesnych mistrustnieufność had theirich teachernauczyciel taughtnauczony them.
411
1229000
4000
Jakiejż to nieufności do ciała uczył ich ten nauczyciel.
20:45
Even that thoughchociaż. AnotherInnym confessionwyznanie:
412
1233000
4000
Mniejsza o to jednak. Kolejne wyznanie:
20:49
OnceRaz in a bookksiążka on pre-warprzed wojną PolandPolska,
413
1237000
3000
Kiedyś w książce o przedwojennej Polsce
20:52
a studiostudio portraitportret, an absoluteabsolutny angelAnioł,
414
1240000
4000
portret anielicy doskonałej
20:56
an absoluteabsolutny angelAnioł with tormenteddręczony, tormentingdręczące eyesoczy.
415
1244000
2000
anielicy doskonałej o udręczonych, dręczących oczach
20:58
I kepttrzymane findingodkrycie myselfsiebie at her pagestrona.
416
1246000
3000
wciąż otwierałem na jej stronie książkę.
21:01
That she diedzmarły in the campsobozy madezrobiony her --
417
1249000
3000
Fakt, że zginęła w obozie czynił ją -
21:04
I didn't dareodważyć się wondercud why --
418
1252000
3000
nie śmiałem zgadywać czemu
21:07
more presentteraźniejszość, more preciouscenny.
419
1255000
3000
bardziej obecną, bardziej cenną.
21:10
DiedZmarł in the campsobozy, that too people --
420
1258000
3000
Zginęła w obozie - to również ludzie -
21:13
or JewsŻydzi anywaytak czy inaczej --
421
1261000
2000
Żydzi w każdym razie -
21:15
kepttrzymane from theirich childrendzieci back then.
422
1263000
2000
ukrywali wtedy przed dziećmi.
21:17
But it was like sexseks, you didn't have to be told.
423
1265000
4000
Ale było z tym jak z seksem, nikt nie musiał mówić.
21:21
SexSeks and deathśmierć, how closeblisko they can seemwydać się.
424
1269000
4000
Seks, śmierć, jak bliskie mogą się wydawać.
21:25
So constantlystale consciousprzytomny now of deathśmierć movingw ruchu towardsw kierunku me,
425
1273000
4000
Tak nieprzerwanie świadomy śmierci, co się do mnie zbliża
21:29
sometimesczasami I think I confoundpomieszał them.
426
1277000
3000
czasem mam wrażenie, że jedno z drugim mylę.
21:32
My wife'sżony lovelinesspiękno almostprawie consumeszużywa me.
427
1280000
3000
Piękność mojej żony pochłania mnie niemal
21:35
My passionpasja for her goesidzie beyondpoza reasonablerozsądny boundsmiedza.
428
1283000
3000
Moje uwielbienie dla niej przekracza granice rozsądku
21:38
When we make love, her holdingtrzymać me
429
1286000
3000
Kiedy się kochamy, jej uścisk
21:41
everywherewszędzie all around me,
430
1289000
2000
wszędzie wokół mnie
21:43
I'm there and not there.
431
1291000
2000
Jestem tam i nie tam.
21:45
My mindumysł teemsROI, jumblesjumbles of facestwarze, voicesgłosy, impressionswrażenia,
432
1293000
4000
Umysł pełen kolaży twarzy, głosów, wrażeń,
21:49
I liverelacja na żywo my life over, as thoughchociaż I were drowningutonięcie.
433
1297000
5000
życie przepływa mi przed oczami, tak jakbym tonął
21:54
Then I am drowningutonięcie, in despairrozpacz
434
1302000
3000
A potem tonę, w rozpaczy,
21:57
at havingmający to leavepozostawiać her,
435
1305000
2000
gdy muszę opuścić ją,
21:59
this, everything, all,
436
1307000
2000
to tutaj, to wszystko, całość
22:01
unbearablenie do zniesienia, awfulstraszny.
437
1309000
3000
nieznośne, straszne.
22:04
Still, to be ablezdolny to dieumierać
438
1312000
3000
Jednak, móc umrzeć
22:07
with no specialspecjalny contritionżal za grzechy,
439
1315000
2000
bez specjalnego żalu
22:09
not havingmający been slaughteredubite, or enslavedzniewolony.
440
1317000
3000
nie w rzezi czy w zniewoleniu,
22:12
And not havingmający to know history'sHistoria firmy nextNastępny
441
1320000
3000
Za to w niewiedzy co do kolejnych
22:15
madszalony ragewściekłość or regressionregresja,
442
1323000
2000
szaleństw i zwrotów historii
22:17
it mightmoc be a reliefulga.
443
1325000
3000
to byłoby może jakieś ukojenie.
22:20
No. Again, no.
444
1328000
2000
Nie. Po dwakroć, nie.
22:22
I don't mean that for a momentza chwilę.
445
1330000
2000
Ani na chwilę w to nie uwierzę.
22:24
What I mean is the worldświat holdstrzyma me so tightlyciasno --
446
1332000
3000
Wierzę za to, że świat tak kurczowo mnie trzyma
22:27
the good and the badzły --
447
1335000
2000
to dobre i to złe
22:29
my ownwłasny folliesszaleństw and weaknessosłabienie
448
1337000
2000
moje wariactwa i słabości
22:31
that even this counterfeitpodrobione VenusVenus
449
1339000
3000
że nawet ta podrabiana Wenus
22:34
with her shamSham heatciepło, and her bosombiust probablyprawdopodobnie plumpedwypełnia
450
1342000
3000
z udawanym żarem, piersią poprawianą pewnie
22:37
with gelŻel, so movesporusza się me
451
1345000
3000
silikonem, wciąż mnie porusza,
22:40
my breathoddech catchespołowów.
452
1348000
2000
Dech zapiera.
22:42
VampVamp. SirenSyrena. SeductressUwodzicielka.
453
1350000
3000
Wamp. Syrena. Kusicielka
22:45
How much more she revealsujawnia
454
1353000
2000
O ile więcej niż się domyśla odsłania
22:47
in her glareblask of inkatrament than she knowswie.
455
1355000
3000
w swym drukowanym spojrzeniu.
22:50
How she incarnateswciela
456
1358000
2000
Jak ucieleśnia
22:52
our desperatezdesperowany humanczłowiek need for regardwzgląd,
457
1360000
3000
naszą desperacko ludzką potrzebę szacunku,
22:55
our passionpasja to liverelacja na żywo in beautypiękno,
458
1363000
3000
nasze zamiłowanie do życia w pięknie
22:58
to be beautypiękno, to be cherishedcenionych by glancesspojrzenia,
459
1366000
4000
do bycia pięknem, pieszczonym spojrzeniami
23:02
if by no more, of something like love,
460
1370000
4000
może czymś więcej, przepełnionymi czymś na kształt miłości
23:06
or love.
461
1374000
2000
lub miłością."
23:08
Thank you.
462
1376000
2000
Dziękuję.
23:10
(ApplauseAplauz)
463
1378000
2000
(Oklaski)
Translated by Bartlomiej Chomanski
Reviewed by Marcin Cwikla

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
C.K. Williams - Poet
Often called a social poet, C.K. Williams was fascinated by the characters of modern civilization and their interactions.

Why you should listen

C.K. Williams started writing poetry at 19, after taking only his required English classes at University of Pennsylvania. In the 1960s, he began gearing his poems toward social issues, such as the brutality that  civil rights activists often faced and his anti-war stance with respect to Vietnam. Over time, although he continued to write about society, his work became more personal. His focus shifted to the intersection of profoundly different lives in crowded urban spaces, using these instances to examine sensitive issues such as race and class.    

The subject matter of his work is not its only controversy, and Williams is often compared to Whitman and Ginsberg because of his unusually long lines of verse. Despite his unconventional poetic form, he was awarded the Pulitzer Prize, the National Book Award and the National Book Critics Circle Award, among other honors. He also published five works of translation and a psychologically introspective memoir, Misgivings: My Mother, My Father, Myself. Williams died in September 2015.

More profile about the speaker
C.K. Williams | Speaker | TED.com