ABOUT THE SPEAKER
Mark Roth - Biochemist, cell biologist
Mark Roth's research has reawakened an unusual notion from the annals of science: reversible metabolic hibernation. Yes, putting living organisms into suspended animation -- and bringing them back safely.

Why you should listen

As a cell biologist in cancer research, Mark Roth studies genes, chromosomes and autoimmune disease. But he's best known for his research into suspended animation. Already, Roth has managed a world first: putting a vertebrate -- a zebrafish embryo -- into an oxygen-deprived state for several hours, then restoring it to completely normal development. He's been able to reduce the core temperature of mice to 10 degrees Celsius, and then revive them, harmlessly.

This MacArthur "genius" grant winner may spur the next big leap for lifesaving medical systems with techniques that buy time for critically ill trauma patients -- people in desperate need of organ transplants, for example -- whether in emergency rooms or on battlefields. DARPA is a major supporter of this work. At TED2008, geologist Peter Ward was passionate enough about Mark Roth's work to devote several of his own 18 minutes to talking about it ...

More profile about the speaker
Mark Roth | Speaker | TED.com
TED2010

Mark Roth: Suspended animation is within our grasp

Mark Roth: Wstrzymywanie istnienia już w naszym zasięgu

Filmed:
793,455 views

Mark Roth prowadzi badania nad sztuczną hibernacją: sztuką zatrzymywania procesów życiowych, a następnie ich przywracania. Może się to wydawać dziwne, lecz na pewno nie jest to science-fiction. Takie "zatrzymanie", wywołane w kontrolowanych warunkach przez gaz, normalnie uchodzący za trujący, mogłoby pomóc ofiarom urazów czy ataków serca przetrwać czas oczekiwania na nadejście pomocy.
- Biochemist, cell biologist
Mark Roth's research has reawakened an unusual notion from the annals of science: reversible metabolic hibernation. Yes, putting living organisms into suspended animation -- and bringing them back safely. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I'm going to talk to you todaydzisiaj about my work on suspendedzawieszone animationanimacja.
0
1000
3000
Mam dziś zamiar mówić o moich pracach nad sztuczną hibernacją.
00:19
Now, usuallyzazwyczaj when I mentionwzmianka suspendedzawieszone animationanimacja,
1
4000
3000
Zwykle gdy o tym wspomnę,
00:22
people will flashLampa błyskowa me the VulcanVulcan signznak and laughśmiech.
2
7000
3000
ludzie pokazują mi gesty ze StarTreka i śmieją się.
00:25
But now, I'm not talkingmówić about gorkinggorking people out
3
10000
4000
Ale: nie mówię tu o zwykłym usypianiu ludzi,
00:29
to flylatać to MarsMars or even PandoraPandora,
4
14000
3000
by potem lecieli na Marsa czy choćby Pandorę,
00:32
as much funzabawa as that maymoże be.
5
17000
2000
jakkolwiek pociągająco mogłoby to zabrzmieć.
00:34
I'm talkingmówić about
6
19000
3000
Mówię o
00:37
the conceptpojęcie of usingza pomocą suspendedzawieszone animationanimacja
7
22000
3000
wykorzystaniu hibernacji,
00:40
to help people out in traumauraz.
8
25000
3000
by pomóc ludziom przeżyć uraz.
00:43
So what do I mean
9
28000
2000
Co zatem mam na myśli
00:45
when I say "suspendedzawieszone animationanimacja"?
10
30000
3000
mówiąc "hibernacja"?
00:48
It is the processproces by whichktóry
11
33000
3000
Jest to proces, przez który
00:51
animalszwierzęta de-animatede-animacja,
12
36000
3000
zwierzęta zatrzymują swe procesy życiowe,
00:55
appearzjawić się deadnie żyje
13
40000
2000
sprawiają wrażenie martwych,
00:57
and then can wakebudzić up again withoutbez beingistota harmedskrzywdzony.
14
42000
3000
a potem budzą się znów nie doświadczając żadnych skutków ubocznych.
01:00
OK, so here is the sortsortować of bigduży ideapomysł:
15
45000
4000
Naśladowanie tego procesu może dać nam naprawdę niesłychaną korzyść:
01:04
If you look out at natureNatura,
16
49000
3000
Otóż obserwując naturę,
01:07
you find that
17
52000
2000
łatwo dojść do wniosku,
01:09
as you tendzmierzać to see suspendedzawieszone animationanimacja,
18
54000
3000
że tam, gdzie można zauważyć wstrzymywanie procesów życiowych,
01:12
you tendzmierzać to see immortalitynieśmiertelność.
19
57000
4000
tam również dostrzec można przejawy nieśmiertelności.
01:16
And so, what I'm going to tell you about
20
61000
3000
To zatem, o czym chcę tu mówić,
01:19
is a way to tell a personosoba who'skto jest in traumauraz --
21
64000
5000
to sposób na to, by osobom, które doznały poważnego urazu,
01:24
find a way to de-animatede-animacja them a bitkawałek
22
69000
3000
zapewnić metodę, która uczyniłaby ich nieco "mniej żywymi",
01:27
so they're a little more immortalnieśmiertelny
23
72000
2000
by w ten sposób osoby te mogły stać się nieco bardziej nieśmiertelne,
01:29
when they have that heartserce attackatak.
24
74000
2000
jak choćby w wypadku ataku serca.
01:31
An exampleprzykład of an organismorganizm or two
25
76000
3000
Przykładami organizmów,
01:34
that happensdzieje się to be quitecałkiem immortalnieśmiertelny
26
79000
3000
które są dosyć nieśmiertelne
01:37
would be plantroślina seedsposiew
27
82000
2000
są nasiona roślin
01:39
or bacterialbakteryjny sporeszarodniki.
28
84000
2000
lub przetrwalniki bakterii.
01:41
These creaturesstworzenia are
29
86000
2000
Twory te są
01:43
some of the mostwiększość immortalnieśmiertelny life formsformularze on our planetplaneta,
30
88000
3000
jednymi z najbardziej nieśmiertelnych form życia na naszej planecie,
01:46
and they tendzmierzać to spendwydać mostwiększość of theirich time
31
91000
3000
gdyż spędzają większość swojego życia
01:49
in suspendedzawieszone animationanimacja.
32
94000
3000
"w zawieszeniu".
01:52
BacterialBakterii sporeszarodniki are thought now by scientistsnaukowcy
33
97000
3000
Naukowcy uważają, że pojedyncze komórki
01:55
to exististnieć as individualindywidualny cellskomórki
34
100000
2000
pewnych bakterii,
01:57
that are aliveżywy, but in suspendedzawieszone animationanimacja
35
102000
3000
żywe, lecz w stanie wstrzymywanego metabolizmu,
02:00
for as long as 250 millionmilion yearslat.
36
105000
3000
przetrwały 250 milionów lat.
02:03
To suggestsugerować that this all, sortsortować of, about little, tinymalutki creaturesstworzenia,
37
108000
5000
Byśmy nie myśleli, że dotyczy to tylko mikroskopijnych żyjątek,
02:08
I want to bringprzynieść it closeblisko to home.
38
113000
2000
proponuję przejść na bliższy nam grunt.
02:10
In the immortalnieśmiertelny germkiełków linelinia
39
115000
3000
Wśród długowiecznych organizmów są też takie,
02:13
of humanczłowiek beingsIstoty --
40
118000
2000
które trwają w nas:
02:15
that is, the eggsjaja that sitsiedzieć in the ovariesjajniki --
41
120000
3000
są to komórki jajowe.
02:18
they actuallytak właściwie sitsiedzieć there in a statestan of suspendedzawieszone animationanimacja
42
123000
4000
Czekają one w jajnikach, w stanie wstrzymanego metabolizmu
02:22
for up to 50 yearslat in the life of eachkażdy womankobieta.
43
127000
3000
nawet do pięćdziesięciu lat.
02:26
So then there's alsorównież my favoriteulubiony exampleprzykład
44
131000
3000
Pora na mój ulubiony przykład
02:29
of suspendedzawieszone animationanimacja.
45
134000
2000
takiego zachowania:
02:31
This is Sea-MonkeysMorze małpy.
46
136000
2000
Krewetki (rodzaj Artemia).
02:33
Those of you with childrendzieci,
47
138000
2000
Ci z was, którzy mają dzieci,
02:35
you know about them.
48
140000
2000
znają je.
02:37
You go to the petzwierzę domowe storesklep or the toyzabawka storesklep,
49
142000
2000
Idziecie do sklepu zoologicznego
02:39
and you can buykupować these things.
50
144000
2000
i tam możecie je kupić.
02:41
You just openotwarty the bagtorba, and you just dumpwysypisko them
51
146000
2000
Otwieracie torebkę i - wysypujecie je
02:43
into the plasticPlastikowy aquariumakwarium,
52
148000
2000
do plastykowego akwarium,
02:45
and in about a weektydzień or so, you'llTy będziesz have little shrimpskrewetki swimmingpływanie around.
53
150000
3000
a po mniej więcej tygodniu widzicie mnóstwo malutkich krewetek pływających wkoło.
02:48
Well, I wasn'tnie było so interestedzainteresowany in the swimmingpływanie.
54
153000
3000
Prawdę mówiąc, nie byłem zbytnio zainteresowany ich pływaniem.
02:51
I was interestedzainteresowany in what was going on in the bagtorba,
55
156000
3000
Bardziej byłem zainteresowany tym, co działo się w torebce.
02:54
the bagtorba on the toyzabawka storesklep shelfPółka
56
159000
2000
Torebce wziętej ze sklepowej półki,
02:56
where those shrimpkrewetki satsob
57
161000
2000
w której te krewetki, nie wiadomo jak długo,
02:58
in suspendedzawieszone animationanimacja indefinitelyw sposób nieokreślony.
58
163000
3000
przebywały w stanie hibernacji.
03:01
So these ideaspomysły of suspendedzawieszone animationanimacja
59
166000
5000
Ale pomysł ten
03:06
are not just about cellskomórki and weirddziwne, little organismsorganizmy.
60
171000
3000
nie dotyczy tylko pojedynczych komórek i drobnych organizmów.
03:09
OccasionallyOd czasu do czasu, humanczłowiek beingsIstoty
61
174000
2000
Czasami także i nam, ludziom,
03:11
are brieflykrótko de-animatedde-animowany,
62
176000
2000
zdarza się przeżyć stan pewnego nieożywienia,
03:13
and the storieshistorie of people who are brieflykrótko de-animatedde-animowany
63
178000
3000
a spośród wszystkich takich historii
03:16
that interestzainteresowanie me the mostwiększość
64
181000
2000
te, które interesują mnie najbardziej
03:18
are those havingmający to do with the coldzimno.
65
183000
2000
mają związek z zimnem.
03:20
TenDziesięć yearslat agotemu, there was a skiernarciarz in NorwayNorwegia
66
185000
3000
Dziesięć lat temu pewna Norweżka podczas jazdy na nartach
03:23
that was trappeduwięziony in an icylodowe waterfallWodospad,
67
188000
3000
została uwięziona pod zamarzniętym wodospadem.
03:26
and she was there for two hoursgodziny before they extractedwyodrębnione her.
68
191000
3000
Nim ją wyłowiono, minęły dwie godziny.
03:29
She was extremelyniezwykle coldzimno,
69
194000
2000
Była ekstremalnie wyziębiona,
03:31
and she had no heartbeatbicie serca --
70
196000
2000
a jej serce nie pracowało.
03:33
for all intentskonwersji kolorów and purposescele she was deadnie żyje, frozenmrożony.
71
198000
2000
Według wszelkich kryteriów była po prostu martwa, zamrożona.
03:35
SevenSiedem hoursgodziny laterpóźniej,
72
200000
3000
Po kolejnych siedmiu godzinach
03:38
still withoutbez a heartbeatbicie serca,
73
203000
2000
spędzonych w stanie śmierci klinicznej,
03:40
they broughtprzyniósł her back to life, and she wentposzedł on to be
74
205000
2000
przywrócono ją do życia i bez przeszkód mogła
03:42
the headgłowa radiologistradiolog
75
207000
2000
nadal pełnić funkcję radiologa
03:44
in the hospitalszpital that treatedleczony her.
76
209000
2000
w szpitalu, w którym ją uratowano.
03:46
A couplepara of yearslat laterpóźniej --
77
211000
2000
Kilka lat później
03:48
so I get really excitedpodekscytowany about these things --
78
213000
2000
-- mówiąc o tym, sam zaczynam się ekscytować --
03:50
about a couplepara of yearslat laterpóźniej,
79
215000
2000
Kilka lat później podobna rzecz
03:52
there was a 13-month-old-miesiąc-stary, she was from CanadaKanada.
80
217000
3000
zdarzyła się w Kanadzie. Trzynastomiesięczna dziewczynka,
03:55
Her fatherojciec had goneodszedł out in the wintertimesezon zimowy; he was workingpracujący night shiftprzesunięcie,
81
220000
2000
której ojciec pracował na nocną zmianę,
03:57
and she followedśledzić him outsidena zewnątrz in nothing but a diaperpielucha.
82
222000
3000
wyszła za nim zimą, mając na sobie jedynie pieluchę.
04:00
And they founduznany her hoursgodziny laterpóźniej,
83
225000
2000
Znaleziono ją kilka godzin potem
04:02
frozenmrożony, lifelessmartwe,
84
227000
2000
kompletnie zamrożoną.
04:04
and they broughtprzyniósł her back to life.
85
229000
2000
I ją udało się przywrócić do życia.
04:06
There was a 65-year-old-roczny womankobieta
86
231000
2000
65-letnia kobieta
04:08
in DuluthDuluth, MinnesotaMinnesota last yearrok
87
233000
2000
z Duluth w Minnesocie, została w ubiegłym roku
04:10
that was founduznany frozenmrożony and withoutbez a pulsepuls
88
235000
2000
znaleziona zamarznięta, bez pulsu,
04:12
in her frontz przodu yardYard one morningranek in the winterzimowy,
89
237000
3000
przed swoim domem pewnego zimowego poranka.
04:15
and they broughtprzyniósł her back to life.
90
240000
2000
Przywrócono do życia także i ją.
04:17
The nextNastępny day, she was doing so well, they wanted to runbiegać teststesty on her.
91
242000
2000
Dzień po tym funkcjonowała już tak dobrze, że próbowano zrobić jej testy.
04:19
She got crankyzepsuty and just wentposzedł home.
92
244000
2000
Wkurzyła się i po prostu poszła do domu.
04:21
(LaughterŚmiech)
93
246000
2000
(Śmiech)
04:23
So, these are miraclescuda, right?
94
248000
2000
To są cuda, to prawda.
04:25
These are trulynaprawdę miraculouscudowny things that happenzdarzyć.
95
250000
3000
To są istotnie cudowne wydarzenia.
04:28
DoctorsLekarze have a sayingpowiedzenie
96
253000
2000
Lekarze zwykli mówić,
04:30
that, in factfakt, "You're not deadnie żyje untilaż do you're warmciepły and deadnie żyje."
97
255000
3000
że tak naprawdę nie jesteś martwy, póki nie jesteś ciepły i martwy.
04:33
And it's trueprawdziwe. It's trueprawdziwe.
98
258000
3000
I to prawda. Prawda.
04:36
In the NewNowy EnglandAnglia JournalDziennik of MedicineMedycyna,
99
261000
2000
W "New England Journal of Medicine"
04:38
there was a studybadanie publishedopublikowany that showedpokazał
100
263000
2000
opublikowano wyniki badań ukazujące,
04:40
that with appropriatewłaściwy rewarmingrewarming,
101
265000
2000
że, dzięki odpowiedniemu rozgrzewaniu,
04:42
people who had sufferedcierpiał withoutbez a heartbeatbicie serca for threetrzy hoursgodziny
102
267000
3000
ludzie, którzy przetrwali bez pulsu trzy godziny,
04:45
could be broughtprzyniósł back to life withoutbez any neurologicneurologiczne problemsproblemy.
103
270000
3000
mogli być na powrót ożywieni bez żadnych konsekwencji neurologicznych.
04:48
That's over 50 percentprocent.
104
273000
2000
To ponad pięćdziesiąt procent.
04:50
So what I was tryingpróbować to do is think of a way
105
275000
3000
Zastanawiałem się zatem czy istnieje jakiś sposób,
04:53
that we could studybadanie
106
278000
2000
który umożliwiłby nam badanie
04:55
suspendedzawieszone animationanimacja
107
280000
2000
tego stanu.
04:57
to think about a way
108
282000
2000
Zacząłem myśleć,
04:59
to reproducerozmnażać się, maybe,
109
284000
2000
czy nie udałoby się jakoś powtórzyć tego,
05:01
what happenedstało się to the skiernarciarz.
110
286000
2000
co przytrafiło się narciarce.
05:03
Well, I have to tell you something very odddziwny,
111
288000
2000
Muszę teraz powiedzieć coś zastanawiającego, mianowicie:
05:05
and that is that beingistota exposednarażony to lowNiska oxygentlen
112
290000
3000
przebywanie w środowisku ubogim w tlen
05:08
does not always killzabić.
113
293000
3000
nie zawsze zabija.
05:11
So, in this roompokój, there's 20 percentprocent oxygentlen or so,
114
296000
3000
W tym pomieszczeniu jest jakieś dwadzieścia procent tlenu.
05:14
and if we reducezmniejszyć the oxygentlen concentrationstężenie,
115
299000
2000
Gdybyśmy zredukowali jego stężenie,
05:16
we will all be deadnie żyje.
116
301000
2000
wszyscy bylibyśmy martwi.
05:18
And, in factfakt, the animalszwierzęta we were workingpracujący with in the lablaboratorium --
117
303000
3000
I, prawdę mówiąc, zwierzęta w naszym laboratorium,
05:21
these little gardenogród wormsrobaki, nematodesnicienie --
118
306000
2000
wszystkie dżdżownice czy nicienie,
05:23
they were alsorównież deadnie żyje when we exposednarażony them to lowNiska oxygentlen.
119
308000
3000
także były martwe, gdy pozbawiliśmy je częściowo tlenu.
05:26
And here'soto jest the thing that should freakwybryk you out.
120
311000
2000
A teraz coś, co powinno Was zaszokować:
05:28
And that is that, when we lowerniższy the oxygentlen concentrationstężenie furtherdalej
121
313000
3000
Gdy obniżyliśmy stężenie tlenu jeszcze bardziej
05:31
by 100 timesczasy, to 10 partsCzęści perza millionmilion,
122
316000
4000
tak około stu razy, do dziesięciu cząsteczek na milion,
05:35
they were not deadnie żyje,
123
320000
2000
zwierzęta te nie były martwe.
05:37
they were in suspendedzawieszone animationanimacja,
124
322000
2000
Były w stanie hibernacji.
05:39
and we could bringprzynieść them back to life withoutbez any harmszkoda.
125
324000
3000
I mogliśmy je potem ożywić bez jakichkolwiek problemów.
05:43
And this preciseprecyzyjny oxygentlen concentrationstężenie,
126
328000
2000
To precyzyjne stężenie tlenu,
05:45
10 partsCzęści perza millionmilion,
127
330000
2000
dziesięć cząsteczek na milion,
05:47
that causedpowodowany suspendedzawieszone animationanimacja,
128
332000
2000
które wywołało ten stan,
05:49
is conservedzachowane.
129
334000
2000
jest zawsze stałe.
05:51
We can see it in a varietyróżnorodność of differentróżne organismsorganizmy.
130
336000
2000
Możemy stosować je do wielu organizmów.
05:53
One of the creaturesstworzenia we see it in
131
338000
2000
Jednym ze stworzeń, na przykład,
05:55
is a fishryba.
132
340000
2000
była ryba.
05:57
And we can turnskręcać its heartbeatbicie serca on and off by going in and out
133
342000
3000
Mogliśmy włączać i wyłączać bicie jej serca
06:00
of suspendedzawieszone animationanimacja like you would a lightlekki switchprzełącznik.
134
345000
3000
tak, jakby to był wyłącznik światła.
06:03
So this was prettyładny shockingwstrząsający to me,
135
348000
3000
Było to dla mnie całkiem szokujące,
06:08
that we could do this.
136
353000
2000
że można zrobić coś takiego.
06:10
And so I was wonderingpełen zdumienia, when we were tryingpróbować
137
355000
2000
Zastanawiając się nad tym jak
06:12
to reproducerozmnażać się the work with the skiernarciarz,
138
357000
2000
powtórzyć przypadek narciarki,
06:14
that we noticedzauważyłem that, of coursekurs,
139
359000
3000
oczywiście wywnioskowaliśmy,
06:17
she had no oxygentlen consumptionkonsumpcja,
140
362000
2000
że nie zużywała ona tlenu.
06:19
and so maybe she was in a similarpodobny statestan of suspendedzawieszone animationanimacja.
141
364000
3000
Znajdowała się zatem zapewne w stanie podobnym do stanu naszych zwierząt.
06:22
But, of coursekurs, she was alsorównież extremelyniezwykle coldzimno.
142
367000
2000
Ale, jak wiemy, była także bardzo wychłodzona.
06:24
So we wonderedzastanawiałem się what would happenzdarzyć
143
369000
2000
Pomyśleliśmy więc: co się stanie,
06:26
if we tookwziął our suspendedzawieszone animalszwierzęta and exposednarażony them to the coldzimno.
144
371000
2000
gdy wstrzymamy metabolizm, a następnie ochłodzimy zwierzę?
06:28
And so, what we founduznany out
145
373000
2000
W ten sposób dowiedzieliśmy się,
06:30
was that, if you take animalszwierzęta
146
375000
2000
że jeśli zwierzę w stanie "aktywnym"
06:32
that are animatedożywiony like you and I,
147
377000
2000
poddamy działaniu niskiej temepratury,
06:34
and you make them coldzimno -- that is, these were the gardenogród wormsrobaki --
148
379000
3000
to - wszystkie dżdżownice i nicienie
06:37
now they're deadnie żyje.
149
382000
2000
były martwe.
06:39
But if you have them in suspendedzawieszone animationanimacja,
150
384000
2000
Jeśli jednak najpierw spowolnimy im procesy życiowe,
06:41
and moveruszaj się them into the coldzimno, they're all aliveżywy.
151
386000
3000
a dopiero później przeniesiemy je do niskiej temperatury - pozostaną żywe.
06:44
And there's the very importantważny thing there:
152
389000
2000
Mamy zatem bardzo ważną rzecz:
06:46
If you want to surviveprzetrwać the coldzimno,
153
391000
2000
Jeśli chcesz przetrwać mróz,
06:48
you oughtpowinni to be suspendedzawieszone. Right?
154
393000
2000
powinieneś być "nieżywy", zgadza się?
06:50
It's a really good thing.
155
395000
2000
To naprawdę dobra wiadomość.
06:53
And so, we were thinkingmyślący about that,
156
398000
2000
Myśleliśmy o...
06:55
about this relationshipzwiązek betweenpomiędzy these things,
157
400000
2000
o związku między tymi rzeczami,
06:57
and thinkingmyślący about whetherczy or not that's what happenedstało się to the skiernarciarz.
158
402000
3000
o tym, czy to nie właśnie to przytrafiło się Norweżce.
07:00
And so we wonderedzastanawiałem się: MightMoże there be some agentagenta
159
405000
3000
Zastanawialiśmy się: może jest w nas jakiś czynnik,
07:03
that is in us, something that we make ourselvesmy sami,
160
408000
2000
związek chemiczny - coś, co mogłoby sprawić,
07:05
that we mightmoc be ablezdolny to regulateregulują our ownwłasny metabolicmetaboliczne flexibilityelastyczność
161
410000
3000
że będziemy w stanie sterować metabolizmem
07:08
in suchtaki a way as to be ablezdolny to surviveprzetrwać
162
413000
2000
w taki sposób, by przetrwać
07:10
when we got extremelyniezwykle coldzimno, and mightmoc otherwisew przeciwnym razie passprzechodzić away?
163
415000
3000
ekstremalnie niskie temperatury, które normalnie by nas zabiły.
07:14
I thought it mightmoc be interestingciekawy to sortsortować of huntpolowanie for suchtaki things.
164
419000
3000
Pomyślałem, że takie poszukiwania mogą być niesłychanie interesujące.
07:17
You know?
165
422000
2000
Wiecie...
07:19
I should mentionwzmianka brieflykrótko here
166
424000
3000
Powinienem tu krótko wspomnieć,
07:22
that physiologyfizjologia textbookspodręczniki that you can readczytać about
167
427000
3000
że w każdym podręczniku fizjologii można przeczytać,
07:25
will tell you that this is a kinduprzejmy of hereticalheretyckie thing to suggestsugerować.
168
430000
3000
że taka sugestia jest czymś w rodzaju herezji.
07:28
We have, from the time we are slappeduderzył on the buttTyłek
169
433000
3000
Od czasu pierwszego klapsa przy porodzie,
07:31
untilaż do we take our last dyingumierający breathoddech --
170
436000
2000
po ostatnie tchnienie;
07:33
that's when we're newbornnoworodka to when we're deadnie żyje --
171
438000
2000
od czasu narodzin aż do śmierci,
07:35
we cannotnie może reducezmniejszyć our metabolicmetaboliczne rateoceniać
172
440000
2000
nie możemy zredukować tempa naszego metabolizmu
07:37
belowponiżej what's callednazywa a standardstandard,
173
442000
2000
poniżej czegoś, co nazywamy standardowym
07:39
or basalpodstawnej metabolicmetaboliczne rateoceniać.
174
444000
2000
lub bazowym tempem metabolizmu.
07:42
But I knewwiedziałem that there were examplesprzykłady
175
447000
2000
Ale wiedziałem przecież, że są przykłady
07:44
of creaturesstworzenia, alsorównież mammalsssaki,
176
449000
2000
zwierząt, także ssaków,
07:46
that do reducezmniejszyć theirich metabolicmetaboliczne rateoceniać
177
451000
2000
które są w stanie redukować swój metabolizm
07:48
suchtaki as groundziemia squirrelswiewiórki and bearsniedźwiedzie,
178
453000
2000
- choćby susły czy niedźwiedzie.
07:50
they reducezmniejszyć theirich metabolicmetaboliczne rateoceniać
179
455000
2000
Redukują one tempo swojego metabolizmu
07:52
in the wintertimesezon zimowy when they hibernatestan hibernacji.
180
457000
2000
na czas zimowej hibernacji.
07:54
So I wonderedzastanawiałem się: MightMoże we be ablezdolny to find some agentagenta or triggercyngiel
181
459000
3000
Zastanawiałem się, czy jesteśmy w stanie znaleźć substancję lub proces,
07:57
that mightmoc inducewywoływać suchtaki a statestan in us?
182
462000
3000
który wywołałby w nas taki sam stan?
08:00
And so, we wentposzedł looking for suchtaki things.
183
465000
3000
Tak właśnie rozpoczęliśmy poszukiwania.
08:03
And this was a periodokres of time when we failednie udało się tremendouslyniesamowicie.
184
468000
3000
Zaczęło się od okresu spektakularnych porażek.
08:06
KenKen RobinsonRobinson is here. He talkedrozmawialiśmy about the glorieschwały of failureniepowodzenie.
185
471000
2000
Jest tu Ken Robinson, mówił o sukcesach i porażkach.
08:08
Well, we had a lot of them.
186
473000
2000
Cóż, przeżyliśmy ich naprawdę wiele...
08:10
We triedwypróbowany manywiele differentróżne chemicalschemikalia and agentsagentów,
187
475000
2000
Wypróbowaliśmy arsenał związków chemicznych, odczynników
08:12
and we failednie udało się over and over again.
188
477000
3000
i przegrywaliśmy raz po raz.
08:15
So, one time, I was at home
189
480000
2000
Ale pewnego dnia, gdy będąc w domu
08:17
watchingoglądanie televisiontelewizja on the couchsofa
190
482000
2000
oglądałem telewizję,
08:19
while my wifeżona was puttingwprowadzenie our childdziecko to bedłóżko,
191
484000
4000
a moja żona kładła nasze dzieci do łóżka,
08:23
and I was watchingoglądanie a televisiontelewizja showpokazać.
192
488000
2000
i oglądałem program telewizyjny.
08:25
It was a televisiontelewizja showpokazać --
193
490000
2000
To był program telewizji NOVA,
08:27
it was a NOVANOVA showpokazać on PBSPBS --
194
492000
3000
nadawany na kanale PBS,
08:30
about cavesjaskinie in NewNowy MexicoMeksyk.
195
495000
2000
opowiadający o jaskiniach w Nowym Meksyku.
08:32
And this particularszczególny caveJaskinia was LechuguillaLechuguilla,
196
497000
2000
Mówiono o jaskini Lechuguilla.
08:34
and this caveJaskinia is incrediblyniewiarygodnie toxictoksyczny to humansludzie.
197
499000
3000
Jaskinia ta jest bardzo trująca dla ludzi.
08:37
The researchersnaukowcy had to suitgarnitur up just to enterwchodzić it.
198
502000
2000
Badacze, by się tam dostać, musieli nosić kombinezony.
08:39
It's filledwypełniony with this toxictoksyczny gasgaz,
199
504000
2000
Jest wypełniona toksycznym gazem,
08:41
hydrogenwodór sulfidesiarczek.
200
506000
2000
siarkowodorem.
08:43
Now, hydrogenwodór sulfidesiarczek is curiouslyciekawie presentteraźniejszość in us.
201
508000
4000
Co ciekawe, siarkowodór jest obecny w naszym ciele.
08:47
We make it ourselvesmy sami.
202
512000
2000
Sami go produkujemy.
08:49
The highestnajwyższy concentrationstężenie is in our brainsmózg.
203
514000
3000
Największe jego stężenie występuje w naszych mózgach.
08:52
YetJeszcze, it was used
204
517000
2000
Bywał on używany
08:54
as a chemicalchemiczny warfaredziałania wojenne agentagenta in WorldŚwiat WarWojny I.
205
519000
3000
jako broń chemiczna podczas Pierwszej Wojny Światowej.
08:59
It's an extraordinarilyniezwykle toxictoksyczny thing.
206
524000
2000
Jest wyjątkowo trujący.
09:01
In factfakt, in chemicalchemiczny accidentsWypadki,
207
526000
2000
Jeśli w wypadku chemicznym
09:03
hydrogenwodór sulfidesiarczek is knownznany to --
208
528000
4000
wydziela się siarkowodór,
09:07
if you breatheoddychać too much of it, you collapsezawalić się to the groundziemia,
209
532000
3000
człowiek, który wchłonie go zbyt dużo upada,
09:11
you appearzjawić się deadnie żyje,
210
536000
2000
zdaje się być martwy.
09:13
but if you were broughtprzyniósł out into roompokój airpowietrze, you can be reanimatedponownie uaktywnione withoutbez harmszkoda,
211
538000
3000
Ale gdyby wynieść go ze skażonego obszaru, można go łatwo uratować,
09:16
if they do that quicklyszybko.
212
541000
2000
jeśli zrobi się to prędko.
09:18
So, I thought, "WowWow, I have to get some of this."
213
543000
4000
No - pomyślałem sobie. - Muszę go zdobyć!
09:22
(LaughterŚmiech)
214
547000
2000
(Śmiech)
09:24
Now, it's post-Po wprowadzeniu9/11 AmericaAmeryka,
215
549000
6000
Mamy Amerykę po ataku na World Trade Center,
09:30
and when you go into the researchBadania instituteinstytut,
216
555000
3000
wchodzisz do instytutu badawczego
09:33
and you say, "HiCześć.
217
558000
2000
i mówisz: "Cześć,
09:35
I'd like to buykupować some concentratedstężony,
218
560000
2000
chciałbym sobie kupić kilka cylindrów
09:37
compressedsprężony gasgaz cylindersCylindry
219
562000
2000
skondensowanego, skompresowanego,
09:39
of a lethalśmiertelny gasgaz
220
564000
2000
trującego gazu.
09:41
because I have these ideaspomysły, see,
221
566000
2000
Bo, wie pan, chodzi mi po głowie pomysł,
09:43
about wantingbrakujący to suspendzawiesić people.
222
568000
2000
by wstrzymywać u ludzi funkcje życiowe.
09:45
It's really going to be OK."
223
570000
2000
Ale to naprawdę nic groźnego."
09:47
So that's kinduprzejmy of a toughtwardy day,
224
572000
2000
No, może być z tym ciężko,
09:49
but I said, "There really is
225
574000
3000
ale naprawdę są podstawy
09:52
some basispodstawa for thinkingmyślący why you mightmoc want to do this."
226
577000
4000
by sądzić, że to się może udać.
09:56
As I said, this agentagenta is in us,
227
581000
2000
Jak już powiedziałem ten związek jest w nas
09:58
and, in factfakt, here'soto jest a curiousciekawy thing,
228
583000
2000
i, to bardzo ciekawa rzecz,
10:00
it bindswiąże to the very placemiejsce insidewewnątrz of your cellskomórki
229
585000
3000
łączy się z tymi samymi miejscami w naszych komórkach,
10:03
where oxygentlen bindswiąże, and where you burnpalić się it,
230
588000
2000
z którymi łączy się także tlen gdy go spalamy;
10:05
and that you do this burningpalenie to liverelacja na żywo.
231
590000
2000
a spalamy go po to, aby żyć.
10:07
And so we thought, like in a gamegra of musicalmusical chairskrzesła,
232
592000
3000
Pomyśleliśmy, że być może, jak w grze w "Gorące krzesła",
10:10
mightmoc we be ablezdolny to give a personosoba
233
595000
5000
moglibyśmy podać osobie
10:15
some hydrogenwodór sulfidesiarczek,
234
600000
2000
nieco siarkowodoru
10:17
and mightmoc it be ablezdolny to occupyzająć that placemiejsce
235
602000
2000
i może byłby on w stanie zająć to miejsce
10:19
like in a gamegra of musicalmusical chairskrzesła where oxygentlen mightmoc bindwiązać?
236
604000
3000
(dokładnie jak w grze), w którym znajduje się tlen,
10:22
And because you can't bindwiązać the oxygentlen,
237
607000
2000
a jeśli miejsce tlenu będzie zajęte,
10:24
maybe you wouldn'tnie consumekonsumować it,
238
609000
2000
to może komórka nie będzie w stanie go przyjmować
10:26
and then maybe it would reducezmniejszyć your demandżądanie for oxygentlen.
239
611000
3000
i może to zredukuje nasze zapotrzebowanie na tlen?
10:29
I mean, who knowswie?
240
614000
2000
Być może - kto wie?...
10:31
So -- (LaughterŚmiech)
241
616000
3000
I... (śmiech)
10:34
So, there's the bitkawałek about the dopaminedopamina
242
619000
3000
poziom dopaminy uległ zmianie,
10:37
and beingistota a little bitkawałek, what do you call it, delusionalurojenia,
243
622000
3000
co zresztą wywołało lekkie urojenia;
10:40
and you mightmoc suggestsugerować that was it.
244
625000
2000
ale wyglądało na to, że znaleźliśmy.
10:42
And so, we wanted to find out
245
627000
2000
Następnie chcieliśmy zobaczyć
10:44
mightmoc we be ablezdolny to use
246
629000
3000
czy bylibyśmy w stanie użyć
10:47
hydrogenwodór sulfidesiarczek in the presenceobecność of coldzimno,
247
632000
3000
siarkowodoru w niskiej temperaturze
10:50
and we wanted to see whetherczy we could
248
635000
2000
i przekonać się, czy możemy
10:52
reproducerozmnażać się this skiernarciarz in a mammalssak.
249
637000
2000
ssaka wprowadzić w stan, w którym znalazła się narciarka.
10:55
Now, mammalsssaki are warm-bloodedstałocieplnych creaturesstworzenia,
250
640000
4000
Ssaki to organizmy ciepłokrwiste:
10:59
and when we get coldzimno, we shakepotrząsnąć and we shiverdrżeć, right?
251
644000
3000
gdy robi się zimno, trzęsiemy się, drżymy, prawda?
11:02
We try to keep our corerdzeń temperaturetemperatura at 37 degreesstopni
252
647000
3000
Próbujemy utrzymać temperaturę ciała na poziomie 37 stopni,
11:05
by actuallytak właściwie burningpalenie more oxygentlen.
253
650000
3000
spalając więcej tlenu.
11:10
So, it was interestingciekawy for us
254
655000
2000
Było dla nas bardzo interesujące,
11:12
when we appliedstosowany hydrogenwodór sulfidesiarczek
255
657000
3000
gdy podaliśmy siarkowodór myszy,
11:15
to a mousemysz when it was alsorównież coldzimno
256
660000
4000
obniżając jednocześnie temperaturę,
11:19
because what happenedstało się is the corerdzeń temperaturetemperatura
257
664000
2000
ponieważ temperatura jej ciała
11:21
of the mousemysz got coldzimno.
258
666000
2000
także się zmniejszyła.
11:23
It stoppedzatrzymany movingw ruchu.
259
668000
2000
Przestała się poruszać...
11:25
It appearedpojawił się deadnie żyje.
260
670000
2000
Zdawała się być martwa.
11:27
Its oxygentlen consumptionkonsumpcja rateoceniać
261
672000
2000
Jej zużycie tlenu
11:29
fellspadł by tenfolddziesięciokrotnie.
262
674000
2000
spadło dziesięciokrotnie.
11:31
And here'soto jest the really importantważny pointpunkt.
263
676000
3000
I - co najważniejsze -
11:34
I told you hydrogenwodór sulfidesiarczek is in us.
264
679000
3000
Powiedziałem Wam, że siarkowodór jest w naszych organizmach.
11:37
It's rapidlyszybko metabolizedmetabolizowany,
265
682000
2000
Jest łatwo metabolizowany, więc jedyne
11:39
and all you have to do after sixsześć hoursgodziny of beingistota
266
684000
2000
co trzeba zrobić po sześciu godzinach
11:41
in this statestan of de-animationde-animacja
267
686000
2000
przebywania w takim stanie,
11:43
is simplypo prostu put the thing out in roompokój airpowietrze,
268
688000
2000
to przenieść obiekt do temperatury pokojowej.
11:45
and it warmsogrzewa up, and it's noneŻaden the worsegorzej for wearmieć na sobie.
269
690000
3000
Organizm ogrzał się i zaczął funkcjonować jak gdyby nigdy nic.
11:48
Now, this was cosmickosmiczny.
270
693000
2000
No - to naprawdę było niesamowite.
11:51
Really. Because we had founduznany a way
271
696000
4000
Naprawdę. Ponieważ znaleźliśmy taki sposób
11:55
to de-animatede-animacja a mammalssak,
272
700000
3000
spowolnienia metabolizmu ssaka,
11:58
and it didn't hurtból it.
273
703000
3000
który mu nie zaszkodził.
12:01
Now, we'dpoślubić founduznany a way to reducezmniejszyć
274
706000
3000
Odkryliśmy w jaki sposób zmniejszyć
12:04
its oxygentlen consumptionkonsumpcja
275
709000
2000
jego zapotrzebowanie na tlen
12:06
to rock-bottomdno levelspoziomy, and it was fine.
276
711000
3000
do bardzo niskiego poziomu, a organizm przetrwał bez problemu.
12:09
Now, in this statestan of de-animationde-animacja,
277
714000
3000
Oczywiście: w stanie tym
12:12
it could not go out dancingtaniec,
278
717000
2000
nie mógł zbytnio szaleć,
12:14
but it was not deadnie żyje,
279
719000
2000
ale też i nie był martwy.
12:16
and it was not harmedskrzywdzony.
280
721000
2000
I nie ucierpiał.
12:18
So we startedRozpoczęty to think: Is this the agentagenta
281
723000
3000
Zaczęliśmy myśleć: Czy jest możliwe,
12:21
that mightmoc have been presentteraźniejszość in the skiernarciarz,
282
726000
2000
by siarkowodór był w ciele narciarki
12:23
and mightmoc have she had more of it than someonektoś elsejeszcze,
283
728000
3000
i czy mogła ona mieć go więcej, niż zwykle mamy;
12:26
and mightmoc that have been ablezdolny to reducezmniejszyć
284
731000
3000
oraz czy był on w stanie zredukować
12:29
her demandżądanie for oxygentlen
285
734000
2000
jej zapotrzebowanie na tlen,
12:31
before she got so coldzimno that
286
736000
2000
zanim wychłodziła się tak mocno,
12:33
she otherwisew przeciwnym razie would have diedzmarły,
287
738000
2000
że w normalnym wypadku zamarzłaby,
12:35
as we founduznany out with our wormrobak experimentseksperymenty?
288
740000
3000
co zresztą pokazały nasze eksperymenty na nicieniach.
12:39
So, we wonderedzastanawiałem się:
289
744000
3000
Myśleliśmy nad tym,
12:42
Can we do anything usefulprzydatny
290
747000
2000
jak użytecznie wykorzystać
12:44
with this capacityPojemność to
291
749000
2000
tę zdolność do
12:46
controlkontrola metabolicmetaboliczne flexibilityelastyczność?
292
751000
2000
kontrolowania metabolizmu.
12:48
And one of the things we wonderedzastanawiałem się --
293
753000
3000
Interesujące jest i to, że
12:51
I'm sure some of you out there are economistsekonomiści,
294
756000
2000
-- jestem pewien, że niektórzy tutaj są ekonomistami --
12:53
and you know all about supplyDostawa and demandżądanie.
295
758000
2000
jak wiecie, wszystko polega na popycie i podaży.
12:55
And when supplyDostawa is equalrówny to demandżądanie,
296
760000
2000
Jeśli podaż równa się popytowi,
12:57
everything'swszystkie rzeczy fine,
297
762000
2000
to wszystko jest w porządku.
12:59
but when supplyDostawa fallsspada,
298
764000
2000
Lecz jeśli podaż się zmniejszy
13:01
in this casewalizka of oxygentlen,
299
766000
2000
-- w tym wypadku mówimy o tlenie --
13:03
and demandżądanie staysgorset highwysoki, you're deadnie żyje.
300
768000
3000
a popyt się nie zmieni -- giniemy.
13:06
So, what I just told you
301
771000
2000
Zatem, skoro powiedziałem,
13:08
is we can now reducezmniejszyć demandżądanie.
302
773000
2000
że możemy zredukować popyt,
13:10
We oughtpowinni to be ablezdolny to lowerniższy supplyDostawa
303
775000
2000
powinniśmy być w stanie zmniejszyć podaż
13:12
to unprecedentedbez precedensu lowNiska levelspoziomy withoutbez killingzabicie the animalzwierzę.
304
777000
3000
do bezprecedensowo niskiego poziomu nie zabijając zwierzęcia.
13:15
And with moneypieniądze we got from DARPADARPA,
305
780000
3000
Korzystając z pieniędzy, które otrzymaliśmy od DARPA
13:18
we could showpokazać just that.
306
783000
2000
byliśmy w stanie pokazać właśnie to:
13:20
If you give micemyszy hydrogenwodór sulfidesiarczek,
307
785000
3000
Jeśli poddamy myszy działaniu siarkowodoru,
13:23
you can lowerniższy theirich demandżądanie for oxygentlen,
308
788000
2000
możemy też zmniejszyć ich zapotrzebowanie na tlen
13:25
and you can put them into oxygentlen concentrationsstężenia
309
790000
3000
i umieścić je w atmosferze o stężeniu tlenu tak niskim,
13:28
that are as lowNiska as 5,000 feetstopy abovepowyżej the topTop of MtMt. EverestEverest,
310
793000
3000
jakie panuje na wysokości półtora kilometra ponad Mount Everestem.
13:31
and they can sitsiedzieć there for hoursgodziny, and there's no problemproblem.
311
796000
3000
I mogą tam siedzieć godzinami -- nie ma problemu.
13:34
Well this was really coolchłodny.
312
799000
2000
I to jest naprawdę ekstra.
13:36
We alsorównież founduznany out that we could subjectPrzedmiot animalszwierzęta
313
801000
2000
Okazało się też, że zwierzęta, które straciły dużo krwi,
13:38
to otherwisew przeciwnym razie lethalśmiertelny bloodkrew lossutrata, and we could savezapisać them
314
803000
3000
można było uratować od śmierci
13:41
if we gavedał them hydrogenwodór sulfidesiarczek.
315
806000
3000
poddając je działaniu siarkowodoru.
13:44
So these proofdowód of conceptpojęcie experimentseksperymenty
316
809000
3000
Ponieważ wyniki eksperymentów okazały się obiecujące,
13:47
led me to say "I should founduznany a companyfirma,
317
812000
3000
pomyślałem, że warto byłoby znaleźć jakąś firmę
13:50
and we should take this out to a widerszerszy playinggra fieldpole."
318
815000
3000
i wypłynąć z tym na szerokie wody.
13:55
I foundedzałożony a companyfirma callednazywa IkariaIkaria
319
820000
2000
Z pomocą innych udało mi się
13:57
with others'innych osób help.
320
822000
2000
znaleźć firmę "Ikaria".
13:59
And this companyfirma, the first thing it did
321
824000
2000
Pierwszą rzeczą jaką zrobili,
14:01
was make a liquidciekły formulationskład of hydrogenwodór sulfidesiarczek
322
826000
3000
było opracowanie płynnej postaci siarkowodoru,
14:04
an injectabledo wstrzykiwania formformularz that we could put in
323
829000
2000
którą można podać w postaci zastrzyku.
14:06
and sendwysłać it out to physicianlekarz scientistsnaukowcy all over the worldświat
324
831000
3000
Rozesłaliśmy ją do lekarzy na całym świecie,
14:09
who work on modelsmodele of criticalkrytyczny careopieka medicinelekarstwo,
325
834000
2000
którzy pracują nad metodami postępowania w nagłych wypadkach.
14:11
and the resultswyniki are incrediblyniewiarygodnie positivepozytywny.
326
836000
2000
Rezultaty są wyjątkowo pozytywne.
14:13
In one modelModel of heartserce attackatak,
327
838000
2000
W wypadku zawału serca,
14:15
animalszwierzęta givendany hydrogenwodór sulfidesiarczek
328
840000
2000
zwierzęta, którym podano siarkowodór,
14:17
showedpokazał a 70 percentprocent reductionzmniejszenie in heartserce damageuszkodzić
329
842000
2000
doświadczyły o 70% mniejszych uszkodzeń serca
14:19
comparedporównywane to those who got the standardstandard of careopieka that
330
844000
2000
w porównaniu z tymi, które leczono standardowo;
14:21
you and I would receiveotrzymać if we were to have a heartserce attackatak here todaydzisiaj.
331
846000
3000
tak, jak leczono by nas, gdybyśmy dziś doznali ataku serca.
14:24
SameTym samym is trueprawdziwe for organorgan failureniepowodzenie,
332
849000
2000
To samo dotyczy dysfunkcji innych narządów:
14:26
when you have lossutrata of functionfunkcjonować owingze względu to poorubogi perfusionperfuzji of kidneynerka, of liverwątroba,
333
851000
5000
nerki czy wątroby, które nie otrzymują dostatecznie dużo krwi,
14:31
acuteostry respiratoryoddechowy distressrozpacz syndromezespół
334
856000
2000
zespołu ostrej niewydolności oddechowej
14:33
and damageuszkodzić sufferedcierpiał in cardiac-bypassPo zawale serca obwodnica surgeryChirurgia.
335
858000
3000
czy uszkodzeń spowodowanych operacją wszczepienia bypassów.
14:38
So, these are the thought leadersprzywódcy in traumauraz medicinelekarstwo
336
863000
2000
Wiodący lekarze zajmujący się nagłymi przypadkami
14:40
all over the worldświat sayingpowiedzenie this is trueprawdziwe,
337
865000
2000
na całym świecie podzielają opinię,
14:42
so it seemswydaje się that exposureekspozycji to hydrogenwodór sulfidesiarczek
338
867000
4000
że poddanie kogoś działaniu siarkowodoru
14:46
decreaseszmniejsza się damageuszkodzić that you receiveotrzymać
339
871000
2000
zmniejsza skalę uszkodzeń
14:48
from beingistota exposednarażony to otherwisew przeciwnym razie lethal-lowśmiertelna low oxygentlen.
340
873000
3000
spowodowanych przebywaniem w środowisku ubogim w tlen.
14:51
And I should say that the concentrationsstężenia of hydrogenwodór sulfidesiarczek
341
876000
3000
Powinienem jeszcze powiedzieć, że stężenie siarkowodoru
14:54
requiredwymagany to get this benefitzasiłek
342
879000
3000
wymagane by osiągnąć taki stan
14:58
are lowNiska, incrediblyniewiarygodnie lowNiska.
343
883000
2000
jest niskie, niewiarygodnie niskie.
15:00
In factfakt, so lowNiska that physicianslekarze will not have to lowerniższy or dimDim
344
885000
3000
W zasadzie tak niskie, że lekarze nie będą musieli spowalniać
15:03
the metabolismmetabolizm of people much at all
345
888000
2000
metabolizmu prawie wcale,
15:05
to see the benefitzasiłek I just mentionedwzmiankowany,
346
890000
2000
by osiągnąć, korzyści o których wspomniałem;
15:07
whichktóry is a wonderfulwspaniale thing, if you're thinkingmyślący about adoptingprzyjęcie this.
347
892000
2000
co jest wspaniałą rzeczą, jeśli myślimy o zastosowaniu praktycznym.
15:09
You don't want to be gorkinggorking people out
348
894000
2000
Nie chcielibyśmy kompletnie zamroczyć ludzi,
15:11
just to savezapisać them, it's really confusingmylące.
349
896000
2000
by potem ich ocalić, to trochę pokręcone...
15:13
(LaughterŚmiech)
350
898000
2000
(Śmiech)
15:15
So, I want to say that we're in humanczłowiek trialspróby.
351
900000
4000
Chciałbym oznajmić, że przeprowadzamy już testy na ludziach
15:19
Now, and so --
352
904000
2000
I, tak więc...
15:21
(ApplauseAplauz)
353
906000
6000
(Oklaski)
15:27
Thank you. The PhaseFazy 1 safetybezpieczeństwo studiesstudia are over,
354
912000
3000
Dziękuję. Pierwsza faza testów bezpieczeństwa zakończyła się
15:30
and we're doing fine, we're now movedprzeniósł on.
355
915000
2000
i przeszliśmy ją dobrze; teraz ruszamy dalej.
15:32
We have to get to PhaseFazy 2 and PhaseFazy 3. It's going to take us a fewkilka yearslat.
356
917000
3000
Musimy przejść przez fazę drugą i trzecią. Zajmie to pewnie kilka lat.
15:35
This has all movedprzeniósł very quicklyszybko,
357
920000
2000
Wszystko wydarzyło się bardzo szybko
15:37
and the mousemysz experimentseksperymenty
358
922000
2000
eksperymenty z hibernującymi
15:39
of hibernatingstan hibernacji micemyszy happenedstało się in 2005;
359
924000
3000
myszami miały miejsce w 2005 roku.
15:42
the first humanczłowiek studiesstudia were doneGotowe in 2008,
360
927000
2000
Pierwsze badania na ludziach - w 2008.
15:44
and we should know in a couplepara of yearslat
361
929000
2000
Zatem za kilka lat powinniśmy wiedzieć,
15:46
whetherczy it worksPrace or not.
362
931000
2000
czy ta metoda działa, czy nie.
15:48
And this all happenedstało się really quicklyszybko
363
933000
2000
Wszystko mogło się wydarzyć tak szybko,
15:50
because of a lot of help from a lot of people.
364
935000
2000
bo pomogło nam wielu ludzi.
15:52
I want to mentionwzmianka that, first of all,
365
937000
2000
Chciałbym, przede wszystkim, wspomnieć tu
15:54
my wifeżona, withoutbez whomkogo this talk and my work would not be possiblemożliwy,
366
939000
3000
o mojej żonie, bez której to wystąpienie i moja praca nie byłyby możliwe.
15:57
so thank you very much.
367
942000
2000
Tak więc bardzo dziękuję. A także
15:59
AlsoRównież, the brilliantznakomity scientistsnaukowcy who work at my lablaboratorium
368
944000
3000
świetnym naukowcom, którzy pracują w moim laboratorium
16:02
and alsorównież othersinni on staffpersonel,
369
947000
2000
oraz personelowi z
16:04
the FredFred HutchinsonHutchinson CancerRaka ResearchBadania CenterCentrum in SeattleSeattle, WashingtonWaszyngton --
370
949000
2000
Fred Hutchinson Cancer Research Center w Seattle, Washington
16:06
wonderfulwspaniale placemiejsce to work.
371
951000
2000
doskonałe miejsce do pracy.
16:08
And alsorównież the wonderfulwspaniale scientistsnaukowcy
372
953000
2000
Także wspaniałym naukowcom
16:10
and businesspeoplebiznesmeni at IkariaIkaria.
373
955000
2000
i menadżerom w firmie "Ikaria".
16:12
One thing those people did out there
374
957000
3000
Rzeczą, którą się zajęli,
16:15
was take this technologytechnologia of hydrogenwodór sulfidesiarczek,
375
960000
3000
było zainwestowanie kapitału tej młodej firmy
16:18
whichktóry is this start-uprozpoczęcie działalności companyfirma that's burningpalenie ventureprzedsięwzięcie capitalkapitał very quicklyszybko,
376
963000
3000
w opracowanie siarkowodorowej technologii,
16:21
and they fusedtopionego it with anotherinne companyfirma
377
966000
2000
a potem połączenie się z inną firmą,
16:23
that sellssprzedaje anotherinne toxictoksyczny gasgaz
378
968000
2000
która także sprzedaje toksyczny gaz,
16:25
that's more toxictoksyczny than hydrogenwodór sulfidesiarczek,
379
970000
4000
bardziej toksyczny niż siarkowodór,
16:29
and they give it to newbornnoworodka babiesdzieci who would otherwisew przeciwnym razie dieumierać
380
974000
3000
i podaje go noworodkom, które inaczej by zmarły
16:32
from a failureniepowodzenie to be ablezdolny to oxygenatetlenowych theirich tissuestkanki properlyprawidłowo.
381
977000
3000
z powodu niedotlenienia tkanek.
16:36
And this gasgaz that is delivereddostarczone in over
382
981000
3000
Gaz ten jest dostarczany do ponad
16:39
a thousandtysiąc criticalkrytyczny careopieka hospitalsszpitale worldwidena calym swiecie,
383
984000
2000
tysiąca oddziałów intensywnej opieki na całym świecie,
16:41
now is approvedzatwierdzony, on labeletykieta,
384
986000
2000
zatwierdzony do użytku w tym właśnie celu
16:43
and saveszapisuje thousandstysiące of babiesdzieci a yearrok
385
988000
2000
i rocznie ratuje tysiące dzieci
16:45
from certainpewny deathśmierć.
386
990000
2000
przed śmiercią.
16:47
(ApplauseAplauz)
387
992000
2000
(Oklaski)
16:49
So it's really incredibleniesamowite
388
994000
3000
Jest to naprawdę niesamowite,
16:52
for me to be a partczęść of this.
389
997000
2000
że mogę być częścią tego wszystkiego.
16:54
And I want to say that I think we're on the pathścieżka
390
999000
2000
Chcę powiedzieć, że uważam, iż jesteśmy na drodze
16:56
of understandingzrozumienie metabolicmetaboliczne flexibilityelastyczność
391
1001000
2000
do zrozumienia elastyczności metabolizmu
16:58
in a fundamentalfundamentalny way,
392
1003000
2000
w sposób fundamentalny,
17:00
and that in the not too distantodległy futureprzyszłość,
393
1005000
4000
i zapewne w niedalekiej przyszłości
17:04
an EMTEMT mightmoc give an injectionwstrzyknięcia of hydrogenwodór sulfidesiarczek,
394
1009000
3000
sanitariusz będzie mógł zrobić zastrzyk siarkowodoru,
17:07
or some relatedzwiązane z compoundzłożony,
395
1012000
2000
lub pewnego związku pochodnego,
17:09
to a personosoba sufferingcierpienie severesilny injuriesurazy,
396
1014000
3000
osobie, która uległa poważnemu urazowi,
17:12
and that personosoba mightmoc de-animatede-animacja a bitkawałek,
397
1017000
2000
a osoba ta, stając się odrobinę mniej żywa,
17:14
they mightmoc becomestają się a little more immortalnieśmiertelny.
398
1019000
4000
stanie się także nieco bardziej nieśmiertelna.
17:18
TheirIch metabolismmetabolizm will fallspadek
399
1023000
2000
Metabolizm przygaśnie,
17:20
as thoughchociaż you were dimmingściemniania a switchprzełącznik on a lamplampa at home.
400
1025000
6000
jak byśmy na chwilę przyciemnili światło domowej lampy.
17:26
And then, they will have the time, that will buykupować them the time,
401
1031000
3000
I wtedy będzie wystarczająco dużo czasu,
17:29
to be transportedtransportowane to the hospitalszpital
402
1034000
3000
by ludzi takich przewieźć do szpitala,
17:34
to get the careopieka they need.
403
1039000
4000
gdzie będzie się można nimi zająć.
17:38
And then, after they get that careopieka --
404
1043000
5000
Następnie zaś,
17:43
like the mousemysz, like the skiernarciarz,
405
1048000
2000
podobnie jak mysz, narciarka,
17:45
like the 65-year-old-roczny womankobieta --
406
1050000
2000
czy 65-letnia kobieta...
17:47
they'lloni to zrobią wakebudzić up.
407
1052000
2000
...zbudzą się.
17:49
A miraclecud?
408
1054000
2000
Cud? Mamy nadzieję, że nie,
17:51
We hopenadzieja not, or maybe we just hopenadzieja
409
1056000
2000
a przynajmniej mamy nadzieję sprawić,
17:53
to make miraclescuda a little more commonpospolity.
410
1058000
2000
by cuda takie zdarzały się nieco częściej.
17:55
Thank you very much.
411
1060000
2000
Bardzo dziękuję.
17:57
(ApplauseAplauz)
412
1062000
7000
(Oklaski)
Translated by Łukasz Szańca
Reviewed by Marcin Kasiak

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Mark Roth - Biochemist, cell biologist
Mark Roth's research has reawakened an unusual notion from the annals of science: reversible metabolic hibernation. Yes, putting living organisms into suspended animation -- and bringing them back safely.

Why you should listen

As a cell biologist in cancer research, Mark Roth studies genes, chromosomes and autoimmune disease. But he's best known for his research into suspended animation. Already, Roth has managed a world first: putting a vertebrate -- a zebrafish embryo -- into an oxygen-deprived state for several hours, then restoring it to completely normal development. He's been able to reduce the core temperature of mice to 10 degrees Celsius, and then revive them, harmlessly.

This MacArthur "genius" grant winner may spur the next big leap for lifesaving medical systems with techniques that buy time for critically ill trauma patients -- people in desperate need of organ transplants, for example -- whether in emergency rooms or on battlefields. DARPA is a major supporter of this work. At TED2008, geologist Peter Ward was passionate enough about Mark Roth's work to devote several of his own 18 minutes to talking about it ...

More profile about the speaker
Mark Roth | Speaker | TED.com