ABOUT THE SPEAKER
Julia Sweeney - Actor, comedian, playwright
Julia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith.

Why you should listen

Julia Sweeney is a writer, director, actress, comedian and monologist. She is known for being a cast member on Saturday Night Live from 1990 to 1995, where she created and popularized the androgynous character, Pat. She is also well known for her comedic and dramatic monologues. God Said Ha! is a monologue about serious illness, her brother's lymphoma and her own cancer, and her family's crazy reactions to this crisis as they soldiered their way through struggle, confusion and death. This play was performed all over the U.S. and on Broadway at the Lyceum Theater. It was made into a film produced by Quentin Tarantino, and the comedy album from the show was nominated for a Grammy.

Sweeney's second monologue, In the Family Way, played in theatrical runs in New York and Los Angeles. It was ultimately fashioned into a book, a memoir titled If It's Not One Thing, It's Your Mother. Sweeney's third monologue, Letting Go of God, chronicled her journey from Catholicism to atheism. It was made into a film that played on Showtime.

More profile about the speaker
Julia Sweeney | Speaker | TED.com
TED2006

Julia Sweeney: Letting go of God

Julia Sweeney daje sobie spokój z Bogiem

Filmed:
4,604,979 views

Julia Sweeney (God Said, "Ha!" - Bóg Mówi: "Mam Cię!") - 15 minut z jej solowego występu "Letting Go of God" z 2006 roku. Kiedy pewnego dnia dwóch Mormonów odwiedza ją z misją, Julia musi przemyśleć od nowa, w co wierzy.
- Actor, comedian, playwright
Julia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:25
On SeptemberWrześnia 10, the morningranek of my seventhsiódmy birthdayurodziny,
0
0
3000
10. września, w dniu moich siódmych urodzin
00:28
I cameoprawa ołowiana witrażu downstairsna dół to the kitchenkuchnia, where my mothermama was washingmycie the dishesnaczynia
1
3000
4000
zeszłam na dół do kuchni, gdzie moja mama zmywała naczynia,
00:32
and my fatherojciec was readingczytanie the paperpapier or something,
2
7000
3000
a mój ojciec czytał gazetę lub coś w tym stylu,
00:35
and I sortsortować of presentedprzedstawione myselfsiebie to them in the doorwaydrzwi, and they said,
3
10000
3000
stanęłam w drzwiach, zobaczyli mnie i powiedzieli:
00:38
"Hey, happyszczęśliwy birthdayurodziny!" And I said, "I'm sevensiedem."
4
13000
5000
"Hej, wszystkiego najlepszego." Odpowiedziałam: "Mam siedem lat."
00:43
And my fatherojciec smileduśmiechnął się and said,
5
18000
2000
Ojciec uśmiechnął się i powiedział:
00:45
"Well, you know what that meansznaczy, don't you?"
6
20000
2000
"I wiesz co to znaczy, prawda?"
00:47
And I said, "Yeah, that I'm going to have a partyprzyjęcie and a cakeciasto
7
22000
3000
Odpowiedziałam: "Że będzie przyjęcie, tort
00:50
and get a lot of presentsprzedstawia?" And my dadtata said, "Well, yes.
8
25000
4000
i dostanę prezenty?" Mój ojciec na to: "No... tak,
00:54
But, more importantlyco ważne, beingistota sevensiedem meansznaczy that you've reachedosiągnięty the agewiek of reasonpowód,
9
29000
5000
ale ważniejsze, to że skończywszy siedem lat osiągnęłaś wiek rozumu,
00:59
and you're now capablezdolny of committingzobowiązanie się any and all sinsgrzechy againstprzeciwko God and man."
10
34000
4000
i jesteś teraz w stanie popełniać grzechy przeciwko Bogu i ludziom."
01:03
(LaughterŚmiech)
11
38000
3000
(śmiech)
01:06
Now, I had heardsłyszał this phrasewyrażenie, "agewiek of reasonpowód," before.
12
41000
3000
Słyszałam już to sformułowanie, "wiek rozumu".
01:09
SisterSiostra MaryMary KevinKevin had been bandyingbandying it about
13
44000
3000
Siostra Mary Kevin męczyła nas tym
01:12
my second-gradedrugiej kategorii classklasa at schoolszkoła. But when she said it,
14
47000
2000
przez całą drugą klasę, ale kiedy ona go używała,
01:14
the phrasewyrażenie seemedwydawało się all caughtzłapany up in the excitementpodniecenie of preparationspreparatów
15
49000
3000
to określenie przewijało się tylko pośród przygotowań
01:17
for our first communionKomunia and our first confessionwyznanie,
16
52000
2000
do naszej pierwszej komunii i pierwszej spowiedzi,
01:19
and everybodywszyscy knewwiedziałem that was really all about the whitebiały dresssukienka and the whitebiały veilwelon,
17
54000
5000
kiedy wszyscy myśleli tylko o białej sukience i białym welonie.
01:24
and anywaytak czy inaczej, I hadn'tnie miał really paidpłatny all that much attentionUwaga to that phrasewyrażenie, "agewiek of reasonpowód."
18
59000
4000
i tak naprawdę, nie zastanawiałam się nad tym, co znaczy 'wiek rozumu'."
01:28
So, I said, "Yeah, yeah, agewiek of reasonpowód. What does that mean again?"
19
63000
5000
Więc powiedziałam: "Tak, tak, wiek rozumu. Co to tak naprawdę znaczy?"
01:33
And my dadtata said, "Well, we believe in the CatholicKatolicki ChurchKościół
20
68000
3000
A mój tata odpowiedział, "W Kościele katolickim wierzymy,
01:36
that God knowswie that little kidsdzieciaki don't know the differenceróżnica betweenpomiędzy right and wrongźle,
21
71000
4000
że Bóg wie, że małe dzieci nie rozróżniają dobra i zła,
01:40
but when you're sevensiedem, you're oldstary enoughdość to know better.
22
75000
2000
ale kiedy kończą siedem lat – stają się już mądrzejsze.
01:42
So, you've growndorosły up, and reachedosiągnięty the agewiek of reasonpowód, and now
23
77000
4000
Dojrzałaś i osiągnęłaś wiek rozumu i od teraz
01:46
God will startpoczątek keepingkonserwacja notesnotatki on you and beginzaczynać your permanentstały recordrekord."
24
81000
4000
Bóg będzie obserwował wszystko, co robisz i będzie to sobie zapisywał."
01:50
(LaughterŚmiech)
25
85000
1000
(śmiech)
01:51
And I said, "Oh. Wait a minutechwila. You mean all that time,
26
86000
7000
Powiedziałam, "Zaraz. To znaczy że przez cały ten czas,
01:58
up tilldo todaydzisiaj, all that time I was so good, God didn't noticeogłoszenie it?"
27
93000
6000
aż do dziś... cały ten czas byłam taka dobra i Bóg tego nie widział?"
02:04
And my mommama said, "Well, I noticedzauważyłem it."
28
99000
3000
Wtedy moja mama wtrąciła: "Ale ja zauważyłam."
02:07
(LaughterŚmiech)
29
102000
2000
(śmiech)
02:09
And I thought, "How could I not have knownznany this before?
30
104000
2000
Pomyślałam sobie: "Jak mogłam wcześniej tego nie wiedzieć?
02:11
How could it not have sunkzatopiony in when they'doni by been tellingwymowny me?
31
106000
2000
Jak mogłam nie zwrócić na to uwagi, kiedy mi o tym opowiadali?
02:13
All that beingistota good and no realreal creditkredyt for it.
32
108000
3000
Tyle czasu byłam grzeczna i nic nie będę z tego miała.
02:16
And, worstnajgorszy of all, how could I not have realizedrealizowany this very importantważny informationInformacja
33
111000
3000
Co najgorsze, jak to się stało, że nie widziałam o tym ważnym fakcie,
02:19
untilaż do the very day that it was basicallygruntownie uselessbezużyteczny to me?"
34
114000
4000
aż do dnia, w którym stał się on dla mnie praktycznie bezużyteczny?"
02:23
So I said, "Well, MomMama and DadTata, what about SantaSanta ClausMikołaj?
35
118000
3000
Więc zapytałam: "Mamo, tato, a Święty Mikołaj?
02:26
I mean, SantaSanta ClausMikołaj knowswie if you're naughtyniegrzeczny or nicemiły, right?"
36
121000
4000
Święty Mikołaj wie, kiedy jest się grzecznym, prawda?"
02:30
And my dadtata said, "Yeah, but, honeykochanie,
37
125000
2000
Mój tata odpowiedział: "Tak, ale kochanie,
02:32
I think that's technicallytechnicznie just betweenpomiędzy ThanksgivingŚwięto Dziękczynienia and ChristmasBoże Narodzenie."
38
127000
3000
to się chyba liczy tylko między świętem Dziękczynienia i Bożym Narodzeniem."
02:35
And my mothermama said, "Oh, BobBob, stop it. Let's just tell her.
39
130000
3000
A moja mama na to: "Oj Bob, przestań. Powiedzmy jej po prostu.
02:38
I mean, she's sevensiedem. JulieJulie, there is no SantaSanta ClausMikołaj."
40
133000
4000
W końcu ma już siedem lat. Julie, Święty Mikołaj nie istnieje."
02:42
(LaughterŚmiech)
41
137000
3000
(śmiech)
02:45
Now, this was actuallytak właściwie not that upsettingdenerwujące to me.
42
140000
4000
Ta wieść nie zaniepokoiła mnie nadmiernie.
02:49
My parentsrodzice had this wholecały elaborateopracować storyfabuła about SantaSanta ClausMikołaj:
43
144000
2000
Moi rodzice mieli przygotowaną całą historię ze Świętym Mikołajem:
02:51
how they had talkedrozmawialiśmy to SantaSanta ClausMikołaj himselfsamego siebie and agreedZgoda
44
146000
3000
jak to rozmawiali z Mikołajem osobiście i ustalili,
02:54
that insteadzamiast of SantaSanta deliveringdostarczanie our presentsprzedstawia over the night of ChristmasBoże Narodzenie EveEwa,
45
149000
3000
że zamiast przynosić nam prezenty w Wigilię Bożego Narodzenia,
02:57
like he did for everykażdy other familyrodzina
46
152000
2000
jak każdej innej rodzinie,
02:59
who got to openotwarty theirich surprisesniespodzianek first thing ChristmasBoże Narodzenie morningranek,
47
154000
3000
która mogła potem rozpakować swoje niespodzianki z samego rana w Boże Narodzenie,
03:02
our familyrodzina would give SantaSanta more time.
48
157000
3000
nasza rodzina da mu trochę więcej czasu.
03:05
SantaSanta would come to our housedom while we were at ninedziewięć o'clockgodzina highwysoki massmasa
49
160000
3000
Mikołaj miał odwiedzać nasz dom, kiedy my byliśmy na mszy o dziewiątej rano
03:08
on ChristmasBoże Narodzenie morningranek, but only if all of us kidsdzieciaki did not make a fusszamieszanie.
50
163000
4000
w Boże Narodzenie, ale tylko pod warunkiem że my dzieciaki nie będziemy robić scen.
03:12
WhichCo madezrobiony me very suspiciouspodejrzany.
51
167000
3000
Co wydawało mi się dość podejrzane.
03:15
It was prettyładny obviousoczywisty that it was really our parentsrodzice givingdający us the presentsprzedstawia.
52
170000
4000
Było dość oczywistym, że tak naprawdę to nasi rodzice dawali nam prezenty.
03:19
I mean, my dadtata had a very distinctivecharakterystyczny wrappingopakowanie jednostkowe stylestyl,
53
174000
3000
To znaczy, mój tato miał bardzo charakterystyczny sposób pakowania,
03:22
and my mother'smatki handwritingpisma ręcznego was so closeblisko to Santa'sŚwiętego Mikołaja.
54
177000
4000
a pismo mojej mamy było bardzo podobne do pisma Mikołaja.
03:26
PlusPlus, why would SantaSanta savezapisać time by havingmający to looppętla back
55
181000
2000
Poza tym, czemu Mikołaj miałby tracić czas wracając
03:28
to our housedom after he'don by goneodszedł to everybodywszyscy else'sw przeciwnym razie?
56
183000
3000
do naszego domu, po tym jak odwiedził już wszystkie pozostałe?
03:31
There's only one obviousoczywisty conclusionwniosek to reachdosięgnąć from this mountainGóra of evidencedowód:
57
186000
4000
Z całej tej góry dowodów można było wysnuć tylko jeden wniosek:
03:35
our familyrodzina was too strangedziwne and weirddziwne
58
190000
3000
nasza rodzina była zbyt dziwna
03:38
for even SantaSanta ClausMikołaj to come visitodwiedzić,
59
193000
2000
nawet dla Mikołaja,
03:40
and my poorubogi parentsrodzice were tryingpróbować to protectochraniać us from the embarrassmentzakłopotanie,
60
195000
3000
a moi biedni rodzice próbowali jedynie uchronić nas przed upokorzeniem
03:43
this humiliationUpokorzenie of rejectionodrzucenie by SantaSanta, who was jollywesoły --
61
198000
4000
bycia odrzuconym przez św. Mikołaja, który był taki pogodny,
03:47
but, let's facetwarz it, he was alsorównież very judgmentalosądów.
62
202000
3000
ale który, powiedzmy sobie szczerze, również miał swoje uprzedzenia.
03:50
So, to find out that there was no SantaSanta ClausMikołaj at all was actuallytak właściwie sortsortować of a reliefulga.
63
205000
5000
Więc - sama informacja, że Mikołaj nie istnieje przyniosła ze sobą pewną ulgę.
03:55
I left the kitchenkuchnia not really in shockzaszokować about SantaSanta,
64
210000
3000
Wyszłam z kuchni nie szczególnie zszokowana wiadomością o Mikołaju,
03:58
but ratherraczej I was just dumbfoundedzdumiony
65
213000
1000
ale raczej zamyślona,
03:59
about how I could have missedbrakowało this wholecały agewiek of reasonpowód thing.
66
214000
4000
tym jak mogłam przegapić całą tą sprawę z wiekiem rozumu.
04:03
It was too latepóźno for me, but maybe I could help someonektoś elsejeszcze,
67
218000
3000
Dla mnie było już za późno, ale może byłam jeszcze w stanie komuś pomóc,
04:06
someonektoś who could use the informationInformacja.
68
221000
2000
może jest jeszcze ktoś, kogo mogę doinformować.
04:08
They had to fitdopasowanie two criteriakryteria:
69
223000
2000
Osoba ta musiałaby spełniać dwa kryteria:
04:10
they had to be oldstary enoughdość to be ablezdolny to understandzrozumieć
70
225000
2000
musiałaby być wystarczająco dojrzała, żeby zrozumieć
04:12
the wholecały conceptpojęcie of the agewiek of reasonpowód, and not yetjeszcze sevensiedem.
71
227000
4000
całą koncepcję wieku rozumu i mieć mniej niż siedem lat.
04:16
The answerodpowiedź was clearjasny: my brotherbrat BillBill. He was sixsześć.
72
231000
3000
Odpowiedź nasunęła się sama: mój brat Bill. Miał dopiero sześć lat.
04:19
Well, I finallywreszcie founduznany BillBill about a blockblok away from our housedom
73
234000
3000
Spotkałam go wreszcie ulicę od naszego domu
04:22
at this publicpubliczny schoolszkoła playgroundplac zabaw. It was a SaturdaySobota,
74
237000
2000
na szkolnym boisku. Była sobota,
04:24
and he was all by himselfsamego siebie, just kickingkopanie a ballpiłka againstprzeciwko the sidebok of a wallŚciana.
75
239000
4000
był sam, po prostu kopał sobie piłką o ścianę.
04:28
I ranpobiegł up to him and said, "BillBill!
76
243000
2000
Podbiegłam do niego i powiedziałam: "Bill!
04:30
I just realizedrealizowany that the agewiek of reasonpowód startszaczyna się when you turnskręcać sevensiedem,
77
245000
3000
Właśnie dowiedziałam się, że wiek rozumu osiąga się dopiero w siódme urodziny,
04:33
and then you're capablezdolny of committingzobowiązanie się any and all sinsgrzechy
78
248000
2000
i dopiero wtedy jesteś zdolny popełnić grzech
04:35
againstprzeciwko God and man." And BillBill said, "So?" And then I said,
79
250000
4000
przeciwko Bogu i ludziom." Bill mi odpowiedział: "No i?" a ja na to:
04:39
"So, you're sixsześć. You have a wholecały yearrok to do anything you want to
80
254000
4000
"No i, masz sześć lat. Przez rok możesz jeszcze robić, co chcesz
04:43
and God won'tprzyzwyczajenie noticeogłoszenie it." And he said, "So?" And I said,
81
258000
4000
i Bóg tego nie zauważy." A on odpowiedział: "No i co?" więc ja:
04:47
"So? So everything!" And I turnedobrócony to runbiegać. I was so angryzły with him.
82
262000
6000
"No i co? No i to!" Już chciałam odejść. Byłam na niego wściekła.
04:53
But when I got to the topTop of the stepskroki, I turnedobrócony around dramaticallydramatycznie
83
268000
2000
Ale kiedy dobiegłam do schodów, odwróciłam się w takim teatralnym stylu
04:55
and said, "Oh, by the way, BillBill, there is no SantaSanta ClausMikołaj."
84
270000
5000
i powiedziałam, "A tak przy okazji, Bill, Święty Mikołaj nie istnieje."
05:00
(LaughterŚmiech)
85
275000
2000
(śmiech)
05:02
Now, I didn't know it at the time,
86
277000
2000
Czego wtedy nie wiedziałam to to,
05:04
but I really wasn'tnie było turningobrócenie sevensiedem on SeptemberWrześnia 10.
87
279000
3000
że tak naprawdę nie skończyłam siedmiu lat 10. września.
05:07
For my 13thth birthdayurodziny, I plannedzaplanowany a slumbersnu partyprzyjęcie with all of my girlfriendsGirlfriends,
88
282000
4000
Na trzynaste urodziny planowałam imprezę piżamową dla wszystkich koleżanek,
05:11
but a couplepara of weekstygodnie beforehanduprzednio my mothermama tookwziął me asidena bok and said,
89
286000
3000
ale kilka tygodni przedtem moja matka poprosiła mnie na bok i powiedziała,
05:14
"I need to speakmówić to you privatelyprywatnie.
90
289000
4000
"Musimy porozmawiać na osobności.
05:18
SeptemberWrześnia 10 is not your birthdayurodziny. It's OctoberPaździernik 10." And I said, "What?"
91
293000
6000
Twoje urodziny nie są 10. września. Są 10 października." A ja na to: "Jak to?"
05:24
(LaughterŚmiech)
92
299000
1000
(śmiech)
05:25
And she said, "Listen. The cut-offodcięcia datedata to startpoczątek kindergartenPrzedszkole was SeptemberWrześnia 15."
93
300000
8000
Powiedziała mi: "Słuchaj, żeby pójść wcześniej do przedszkola musiałaś mieć urodziny przed 15. września."
05:33
(LaughterŚmiech)
94
308000
1000
(śmiech)
05:34
"So, I told them that your birthdayurodziny was on SeptemberWrześnia 10,
95
309000
3000
"Więc powiedziałam im że masz urodziny 10 września,
05:37
and then I wasn'tnie było sure that you weren'tnie były just going to go blabklepać it all over the placemiejsce,
96
312000
4000
ale nie byłam pewna, czy się sama nie wygadasz,
05:41
so I startedRozpoczęty to tell you your birthdayurodziny was SeptemberWrześnia 10.
97
316000
4000
więc zaczęłam tobie mówić że masz urodziny 10. września.
05:45
But, JulieJulie, you were so readygotowy to startpoczątek schoolszkoła, honeykochanie. You were so readygotowy."
98
320000
4000
Ale, Julie, byłaś taka gotowa żeby zacząć szkołę, kochanie. Byłaś taka gotowa."
05:49
I thought about it, and when I was fourcztery,
99
324000
2000
Pomyślałam nad tym. Kiedy miałam cztery lata,
05:51
I was alreadyjuż the oldestnajstarsze of fourcztery childrendzieci,
100
326000
2000
byłam już najstarsza z czwórki dzieci,
05:53
and my mothermama even had anotherinne childdziecko to come,
101
328000
2000
a moja mama była w kolejnej ciąży,
05:55
so what I think she understandablyze zrozumiałych względów really meantOznaczało was that she was so readygotowy,
102
330000
3000
więc myślę, że to przede wszystkim ona była gotowa,
05:58
she was so readygotowy. Then she said,
103
333000
3000
czemu trudno się dziwić. Matka powiedziała
06:01
"Don't worrymartwić się, JulieJulie, everykażdy yearrok on OctoberPaździernik 10 when it was your birthdayurodziny
104
336000
3000
"Nie martw się, Julie, każdego roku 10 października, w twoje urodziny,
06:04
but you didn't realizerealizować it, I madezrobiony sure
105
339000
2000
nawet jeśli nie byłaś ich świadoma, pilnowałam,
06:06
that you atejadł a piecekawałek of cakeciasto that day."
106
341000
3000
żebyś zjadła kawałek tortu."
06:09
(LaughterŚmiech)
107
344000
3000
(śmiech)
06:12
WhichCo was comfortingpocieszając, but troublingniepokojące.
108
347000
2000
Co było pocieszające, ale kłopotliwe.
06:14
My mothermama had been celebratingz okazji my birthdayurodziny with me, withoutbez me.
109
349000
5000
Moja matka obchodziła moje urodziny ze mną, bez mojej wiedzy.
06:19
What was so upsettingdenerwujące about this newNowy piecekawałek of informationInformacja
110
354000
3000
Tym co mnie najbardziej zdenerwowało w tej informacji
06:22
was not that I was going to have to changezmiana the datedata of my slumbersnu partyprzyjęcie
111
357000
2000
nie było to, że będę musiała zmienić datę imprezy
06:24
with all of my girlfriendsGirlfriends,
112
359000
2000
z moimi koleżankami.
06:26
what was mostwiększość upsettingdenerwujące was that this meantOznaczało that I was not a VirgoVirgo.
113
361000
4000
Najbardziej denerwujący był fakt, że nie jestem zodiakalną Panną.
06:30
I had a hugeolbrzymi VirgoVirgo posterplakat in my bedroomsypialnia,
114
365000
3000
Miałam wielki plakat Panny w moim pokoju,
06:33
and I readczytać my horoscopeHoroskop everykażdy singlepojedynczy day, and it was so totallycałkowicie me.
115
368000
5000
i każdego dnia czytałam swój horoskop i zawsze tak świetnie do mnie pasował.
06:38
(LaughterŚmiech)
116
373000
2000
(śmiech)
06:40
And this meantOznaczało that I was a LibraLibra?
117
375000
2000
A teraz okazuje się, że jestem Wagą?
06:42
So, I tookwziął the busautobus downtownśródmieście to get the newNowy LibraLibra posterplakat.
118
377000
4000
Pojechałam więc do centrum po nowy plakat z Wagą.
06:46
The VirgoVirgo posterplakat is a pictureobrazek of a beautifulpiękny womankobieta with long hairwłosy,
119
381000
3000
Na plakacie Panny była śliczna kobieta z długimi włosami,
06:49
sortsortować of lounginglounging by some waterwoda,
120
384000
2000
relaksująca się nad brzegiem wody,
06:51
but the LibraLibra posterplakat is just a hugeolbrzymi scaleskala.
121
386000
3000
ale plakat zodiakalnej Wagi to po prostu wielki obraz wagi szalkowej.
06:54
This was around the time that I startedRozpoczęty fillingNadzienie out physicallyfizycznie,
122
389000
2000
To był mniej-więcej ten czas, kiedy zaczęłam nabierać kształtów,
06:56
and I was fillingNadzienie out a lot more than a lot of the other girlsdziewczyny,
123
391000
3000
i nabierałam ich zdecydowanie więcej niż inne dziewczyny,
06:59
and, franklyszczerze, the wholecały ideapomysł that my astrologicalastrologiczne signznak was a scaleskala
124
394000
4000
więc myśl że moim astrologicznym znakiem jest waga
07:03
just seemedwydawało się ominouszłowieszczy and depressingprzygnębiający.
125
398000
3000
wydawała się ponuro prorocza i po prostu smutna.
07:06
(LaughterŚmiech)
126
401000
3000
(śmiech)
07:09
But I got the newNowy LibraLibra posterplakat,
127
404000
2000
Mimo to kupiłam sobie nowy plakat z Wagą,
07:11
and I startedRozpoczęty to readczytać my newNowy LibraLibra horoscopeHoroskop,
128
406000
3000
i zaczęłam czytać mój nowy horoskop dla Wagi,
07:14
and I was astonishedzdziwiony to find that it was alsorównież totallycałkowicie me.
129
409000
6000
i byłam absolutnie zaskoczona, że tak świetnie do mnie pasował.
07:20
It wasn'tnie było untilaż do yearslat laterpóźniej, looking back
130
415000
2000
Dopiero lata później, patrząc wstecz,
07:22
on this wholecały age-of-reasonwieku z powodu/change-of-birthdayzmiany z urodziny thing,
131
417000
3000
na całą sprawę z wiekiem rozumu i zmianą daty urodzin,
07:25
that it dawnedolśniło on me: I wasn'tnie było turningobrócenie sevensiedem
132
420000
2000
oświeciło mnie, że nie kończyłam siedmiu lat,
07:27
when I thought I turnedobrócony sevensiedem. I had a wholecały other monthmiesiąc
133
422000
3000
kiedy myślałam że kończę siedem lat. Miałam przed sobą jeszcze cały miesiąc,
07:30
to do anything I wanted to before God startedRozpoczęty keepingkonserwacja tabszakładki on me.
134
425000
4000
żeby robić co chcę, zanim Bóg zacznie patrzeć mi na ręce.
07:34
Oh, life can be so cruelokrutny.
135
429000
4000
Och, życie potrafi być takie okrutne.
07:38
One day, two MormonMormon missionariesmisjonarze cameoprawa ołowiana witrażu to my doordrzwi.
136
433000
4000
Pewnego dnia, dwóch Mormonów zapukało do moich drzwi.
07:42
Now, I just liverelacja na żywo off a mainGłówny thoroughfarearterii in LosLos AngelesAngeles,
137
437000
2000
Mieszkam tuż obok jednej z tras przelotowych przez Los Angeles,
07:44
and my blockblok is -- well, it's a naturalnaturalny beginningpoczątek
138
439000
3000
więc moja przecznica jest dość logicznym początkiem
07:47
for people who are peddlingsprzedawał things doordrzwi to doordrzwi.
139
442000
3000
dla wszelkiego rodzaju domokrążców.
07:50
SometimesCzasami I get little oldstary ladiesdamski from the SeventhSiódmy Day AdventistAdwentystów ChurchKościół
140
445000
3000
Czasem nachodzą mnie staruszki z kościoła Adwentystów Dnia Siódmego
07:53
showingseans me these cartoonrysunek pictureskino of heavenniebo.
141
448000
2000
i pokazują mi komiksy z obrazkami nieba.
07:55
And sometimesczasami I get teenagersnastolatkowie who promiseobietnica me that they won'tprzyzwyczajenie joinprzyłączyć się a gangbanda
142
450000
4000
A czasem nastolatkowie, którzy obiecują, że nie przystąpią do gangu
07:59
and just startpoczątek robbingokradanie people if I only buykupować
143
454000
2000
i nie zaczną rabować ludzi, jeśli tylko kupię
08:01
some magazineczasopismo subscriptionssubskrypcje from them.
144
456000
2000
prenumeratę jakiegoś pisma.
08:03
So, normallynormalnie I just ignoreignorować the doorbelldzwonek do drzwi, but on this day I answeredodpowiedział.
145
458000
5000
Przyzwyczaiłam się po prostu ignorować dzwonek do drzwi, ale tego dnia akurat otworzyłam.
08:08
And there stoodstał two boyschłopcy, eachkażdy about 19,
146
463000
2000
wydawała się ponuro prorocza i po prostu smutna.
08:10
in whitebiały starchednakrochmalony short-sleevedKrótki rękaw shirtskoszule, and they had little nameNazwa tagsTagi
147
465000
4000
w białych wykrochmalonych koszulkach z plakietkami,
08:14
that identifiedzidentyfikowane them as officialurzędnik representativesprzedstawiciele
148
469000
2000
które mówiły, że są oficjalnymi przedstawicielami
08:16
of the ChurchKościół of JesusJezusa ChristChrystus of Latter-dayDniach ostatnich SaintsŚwiętych,
149
471000
4000
Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich,
08:20
and they said they had a messagewiadomość for me from God.
150
475000
3000
i powiedzieli mi, że mają dla mnie wiadomość od Boga.
08:23
I said, "A messagewiadomość for me? From God?" And they said, "Yes."
151
478000
6000
Zapytałam: "Wiadomość dla mnie? Od Boga?" A oni, że owszem.
08:29
Now, I was raisedpodniesiony in the PacificPacyfiku NorthwestPółnocno-zachodni,
152
484000
2000
Musicie wiedzieć, że wychowałam się na północnym zachodzie Stanów,
08:31
around a lot of ChurchKościół of Latter-dayDniach ostatnich SaintsŚwiętych people and, you know,
153
486000
3000
wśród wielu ludzi z Kościoła Świętych w Dniach Ostatnich,
08:34
I've workedpracował with them and even datedprzestarzały them,
154
489000
2000
Pracowałam z nimi, a nawet chodziłam z nimi na randki,
08:36
but I never really knewwiedziałem the doctrinedoktryna or what they said to people
155
491000
2000
ale nigdy tak naprawdę nie znałam ich doktryny, ani nie wiedziałam,
08:38
when they were out on a missionmisja, and I guessodgadnąć I was, sortsortować of, curiousciekawy,
156
493000
3000
co mówią ludziom, kiedy chodzą z misją i chyba byłam tego ciekawa,
08:41
so I said, "Well, please, come in." And they lookedspojrzał really happyszczęśliwy,
157
496000
3000
więc powiedziałam: "Proszę, wejdźcie". Wyglądali na naprawdę szczęśliwych,
08:44
because I don't think this happensdzieje się to them all that oftenczęsto.
158
499000
3000
bo zdaje się, że nie zdarza im się to zbyt często.
08:47
(LaughterŚmiech)
159
502000
2000
(śmiech)
08:49
And I satsob them down, and I got them glassesokulary of waterwoda --
160
504000
4000
Posadziłam ich i podałam im po szklance wody.
09:03
OK, I got it. I got them glassesokulary of waterwoda.
161
518000
3000
OK, już mam. Podałam im wodę.
09:06
Don't touchdotknąć my hairwłosy, that's the thing.
162
521000
2000
Zasada nr. 1: Nie dotykać włosów,
09:08
(LaughterŚmiech)
163
523000
3000
(śmiech)
09:11
You can't put a videowideo of myselfsiebie in frontz przodu of me
164
526000
3000
Nie możecie postawić przede mną podglądu
09:14
and expectoczekiwać me not to fixnaprawić my hairwłosy.
165
529000
2000
i oczekiwać, że nie będę poprawiać sobie włosów.
09:16
(LaughterŚmiech)
166
531000
1000
(śmiech)
09:17
OK. So I satsob them down and I got them glassesokulary of waterwoda,
167
532000
6000
OK. Posadziłam ich i podałam wodę,
09:23
and after nicetiessubtelności they said, "Do you believe that God loveskocha you with all his heartserce?"
168
538000
5000
i po uprzejmościach zapytali mnie: "Czy wierzysz, że Bóg kocha Cię całym jego sercem?"
09:28
And I thought, "Well, of coursekurs I believe in God,
169
543000
4000
Pomyślałam: "Oczywiście, wierzę w Boga,
09:32
but, you know, I don't like that wordsłowo, heartserce,
170
547000
2000
ale, wiecie, nie lubię tego słowa: 'serce',
09:34
because it anthropomorphizesuczłowiecza God,
171
549000
3000
bo uczłowiecza ono Boga,
09:37
and I don't like the wordsłowo, 'his' jego,' eitherzarówno, because that sexualizessexualizes God."
172
552000
4000
i nie lubię tego słowa: 'jego', bo nadaje Bogu płeć."
09:41
But I didn't want to arguespierać się semanticsSemantyka with these boyschłopcy,
173
556000
3000
Ale nie chciałam kłócić się z nimi o semantykę,
09:44
so after a very long, uncomfortableniewygodny pausepauza, I said
174
559000
3000
więc po naprawdę długiej, niezręcznej pauzie, powiedziałam,
09:47
"Yes, yes, I do. I feel very lovedkochany."
175
562000
5000
"Tak, owszem, wierzę. Czuję się bardzo kochana."
09:52
And they lookedspojrzał at eachkażdy other and smileduśmiechnął się,
176
567000
1000
Spojrzeli na siebie nawzajem i uśmiechnęli się,
09:53
like that was the right answerodpowiedź. And then they said,
177
568000
3000
jakby taka właśnie była poprawna odpowiedź. Powiedzieli,
09:56
"Do you believe that we're all brothersbracia and sisterssiostry on this planetplaneta?"
178
571000
3000
"Czy wierzysz, że wszyscy jesteśmy braćmi i siostrami na tej planecie?"
09:59
And I said, "Yes, I do. Yes, I do." And I was so relievedulżyło
179
574000
2000
Więc opowiedziałam: "Tak, wierzę, wierzę." I ulżyło mi
10:01
that it was a questionpytanie I could answerodpowiedź so quicklyszybko.
180
576000
3000
bo na to pytanie mogłam odpowiedzieć znacznie szybciej.
10:04
And they said, "Well, then we have a storyfabuła to tell you."
181
579000
4000
Powiedzieli: "W takim razie mamy dla ciebie opowieść."
10:08
And they told me this storyfabuła all about this guy namedo imieniu LehiLehi,
182
583000
3000
I opowiedzieli mi o pewnym gościu o imieniu Lehi,
10:11
who livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj in JerusalemJerozolima in 600 BCBC.
183
586000
3000
który żył w Jerozolimie 600 lat p.n.e.
10:14
Now, apparentlywidocznie in JerusalemJerozolima in 600 BCBC,
184
589000
2000
Okazuje się, że w Jerozolimie 600 lat przed Chrystusem,
10:16
everyonekażdy was completelycałkowicie badzły and evilzło. EveryKażdy singlepojedynczy one of them:
185
591000
3000
wszyscy byli absolutnie źli i nikczemni. Wszyscy bez wyjątku:
10:19
man, womankobieta, childdziecko, infantDziecko, fetuspłód.
186
594000
3000
mężczyzna, kobieta, dziecko, niemowlę, płód.
10:22
And God cameoprawa ołowiana witrażu to LehiLehi and said to him, "Put your familyrodzina on a boatłódź
187
597000
3000
Bóg przyszedł do Lehi'ego i powiedział mu, "Wsadź rodzinę na łódź,
10:25
and I will leadprowadzić you out of here." And God did leadprowadzić them.
188
600000
4000
a wyprowadzę was stąd." Tak też zrobił.
10:29
He led them to AmericaAmeryka.
189
604000
3000
Poprowadził ich do Ameryki.
10:32
I said, "AmericaAmeryka? From JerusalemJerozolima to AmericaAmeryka by boatłódź in 600 BCBC?"
190
607000
8000
Zapytałam wtedy: "Do Ameryki? Z Jerozolimy do Ameryki łódką 600 lat p.n.e.?"
10:40
And they said, "Yes."
191
615000
2000
I odpowiedzieli: "Tak."
10:42
(LaughterŚmiech)
192
617000
2000
(śmiech)
10:44
Then they told me how LehiLehi and his descendantspotomków
193
619000
2000
Opowiedzieli mi dalej, jak Lehi i jego potomkowie
10:46
reproducedodtworzone and reproducedodtworzone, and over the coursekurs of 600 yearslat
194
621000
3000
mnożyli się i mnożyli, i przez kolejne 600 lat
10:49
there were two great raceswyścigi of them, the NephitesNefitów and the LamanitesLamanites,
195
624000
3000
wyłoniły się spośród nich dwie rasy: Nefici i Lamanici,
10:52
and the NephitesNefitów were totallycałkowicie, totallycałkowicie good -- eachkażdy and everykażdy one of them --
196
627000
3000
Nefici byli w 100% dobrzy – wszyscy co do sztuki –
10:55
and the LamanitesLamanites were totallycałkowicie badzły and evilzło --
197
630000
2000
a Lamanici byli źli i nikczemni –
10:57
everykażdy singlepojedynczy one of them just badzły to the bonekość.
198
632000
2000
każdy bez wyjątku zły do szpiku kości.
10:59
(LaughterŚmiech)
199
634000
1000
(śmiech)
11:00
Then, after JesusJezusa diedzmarły on the crosskrzyż for our sinsgrzechy,
200
635000
3000
Następnie, po tym, jak Jezus zmarł na krzyżu za nasze grzechy,
11:03
on his way up to heavenniebo he stoppedzatrzymany by AmericaAmeryka and visitedodwiedzone the NephitesNefitów.
201
638000
4000
po drodze do nieba zatrzymał się w Ameryce i odwiedził Nefitów.
11:07
(LaughterŚmiech)
202
642000
1000
(śmiech)
11:08
And he told them that if they all remainedpozostał totallycałkowicie, totallycałkowicie good --
203
643000
3000
I powiedział im, że jeśli wszyscy pozostaną tacy dobrzy –
11:11
eachkażdy and everykażdy one of them --
204
646000
2000
bez jednej czarnej owcy --
11:13
they would winzdobyć the warwojna againstprzeciwko the evilzło LamanitesLamanites.
205
648000
3000
wygrają wojnę przeciw złym Lamanitom.
11:16
But apparentlywidocznie somebodyktoś blewwiał it,
206
651000
3000
Ale ewidentnie ktoś nawalił,
11:19
because the LamanitesLamanites were ablezdolny to killzabić all the NephitesNefitów.
207
654000
2000
bo Lamanitom udało się wybić Nefitów.
11:21
All but one guy, this guy namedo imieniu MormonMormon,
208
656000
2000
Wszystkich poza jednym, nazywał się Mormon,
11:23
who managedzarządzane to surviveprzetrwać by hidingUkrywanie in the woodsWoods.
209
658000
3000
przeżył bo ukrywał się w lesie.
11:26
And he madezrobiony sure this wholecały storyfabuła was writtenpisemny down
210
661000
3000
I dołożył starań, by cała ta historia została spisana
11:29
in reformedzreformowany EgyptianEgipski hieroglyphicshieroglify chiseledrzeźbiona ontona goldzłoto platespłyty,
211
664000
4000
w zreformowanych Egipskich hieroglifach wyciosanych w płytach ze złota,
11:33
whichktóry he then buriedpochowany nearBlisko PalmyraPalmyra, NewNowy YorkYork.
212
668000
4000
które następnie zakopał koło miejscowości Palmyra, w stanie Nowy Jork.
11:37
(LaughterŚmiech)
213
672000
5000
(śmiech)
11:42
Well, I was just on the edgekrawędź of my seatsiedzenie.
214
677000
3000
W tej chwili siedziałam już jak na szpilkach.
11:45
(LaughterŚmiech)
215
680000
3000
(śmiech)
11:48
I said, "What happenedstało się to the LamanitesLamanites?"
216
683000
3000
Zapytałam: "Co stało się z Lamanitami?"
11:51
And they said, "Well, they becamestał się our NativeMacierzystego AmericansAmerykanie here in the U.S."
217
686000
3000
Odpowiedzieli mi: "Stali się naszymi rdzennymi Amerykanami tutaj w Stanach."
11:54
And I said, "So, you believe the NativeMacierzystego AmericansAmerykanie are descendedopuszczone
218
689000
4000
A ja na to: "Więc wierzycie, że Indianie są potomkami
11:58
from a people who were totallycałkowicie evilzło?" And they said, "Yes."
219
693000
4000
ludzi absolutnie złych?" Odpowiedzieli: "Tak."
12:02
Then they told me how this guy namedo imieniu JosephJózef SmithSmith
220
697000
3000
Potem opowiedzieli mi o tym, jak pewien gość nazwany Joseph Smith
12:05
founduznany those buriedpochowany goldzłoto platespłyty right in his backyardpodwórko,
221
700000
4000
znalazł owe złote tablice we własnym ogródku.
12:09
and he alsorównież founduznany this magicmagia stonekamień back there that he put into his hatkapelusz
222
704000
3000
Znalazł też magiczny kamień, który wsadził sobie do kapelusza,
12:12
and then buriedpochowany his facetwarz into, and this alloweddozwolony him
223
707000
3000
w którym następnie umieścił twarz, a to z kolei pozwoliło mu
12:15
to translateTłumaczyć the goldzłoto platespłyty from the reformedzreformowany EgyptianEgipski into EnglishAngielski.
224
710000
4000
przetłumaczyć złote tablice ze zreformowanego egipskiego na angielski.
12:19
Well, at this pointpunkt I just wanted to give these two boyschłopcy
225
714000
3000
W tym momencie naprawdę chciałam dać chłopakom
12:22
some adviceRada about theirich pitchsmoła.
226
717000
2000
kilka wskazówek na temat tej branży.
12:24
(LaughterŚmiech)
227
719000
3000
(śmiech)
12:27
I wanted to say, "OK, don't startpoczątek with this storyfabuła."
228
722000
7000
Chciałam im powiedzieć: "OK, nie zaczynajcie od tej historii."
12:34
I mean, even the ScientologistsScjentolodzy know to startpoczątek with a personalityosobowość testtest before they startpoczątek --
229
729000
5000
Nawet Scientolodzy wiedzą że najpierw trzeba zbadać komuś osobowość zanim zacznie się –
12:39
(ApplauseAplauz)
230
734000
2000
(brawa)
12:41
-- tellingwymowny people all about XenuXenu, the evilzło intergalacticmiędzygalaktyczny overlordOverlord.
231
736000
5000
- mu opowiadać o Xenu - złym, inter-galaktycznym super-władcy.
12:46
Well, then they said, "Do you believe that God speaksmówi to us
232
741000
2000
Wtedy zapytali: "Czy wierzysz, że Bóg przemawia do nas
12:48
throughprzez his righteoussprawiedliwy prophetsprorocy?" And I said, "No, I don't."
233
743000
3000
przez swych prawych proroków?" Odpowiedziałam, że nie, nie wierzę.
12:51
Because I was, sortsortować of, upsetzdenerwowany about this LamaniteLamanite storyfabuła
234
746000
2000
Byłam trochę zdenerwowana tym, co mówili o Lamanitach
12:53
and this crazyzwariowany goldzłoto platetalerz storyfabuła, but the truthprawda was,
235
748000
3000
i tą zakręconą opowieścią o złotych płytach, ale tak naprawdę,
12:56
I hadn'tnie miał really thought this throughprzez, so I backpedaledudowodniliśmy a little and I said,
236
751000
4000
nie przemyślałam tego dokładnie, więc wycofałam się trochę i zapytałam,
13:00
"Well, what exactlydokładnie do you mean by righteoussprawiedliwy?
237
755000
3000
"Co dokładnie macie na myśli przez 'prawych'?
13:03
And what do you mean by prophetsprorocy? Like, could the prophetsprorocy be womenkobiety?"
238
758000
4000
i co macie na myśli przez 'proroków'? Czy prorokiem może być kobieta?"
13:07
And they said, "No." And I said, "Why?" And they said,
239
762000
4000
Odparli: "Nie." A ja: "Czemu?" więc odpowiedzieli:
13:11
"Well, it's because God gavedał womenkobiety a giftprezent that is so spectacularspektakularny,
240
766000
5000
"To dlatego, że kobiety otrzymały już od Boga niesamowity dar,
13:16
it is so wonderfulwspaniale, that the only giftprezent he had left over to give menmężczyźni
241
771000
5000
tak wielki, że jedynym jaki został Bogu, aby dać mężczyznom,
13:21
was the giftprezent of prophecyproroctwo."
242
776000
3000
był dar proroctwa."
13:24
What is this wonderfulwspaniale giftprezent God gavedał womenkobiety, I wonderedzastanawiałem się?
243
779000
2000
Czym jest ten wspaniały dar Boga dla kobiet? - myślałam.
13:26
Maybe theirich greaterwiększy abilityzdolność to cooperatewspółpracy and adaptprzystosować się?
244
781000
5000
Może chodzi o ich większą zdolność do współpracy i adaptacji?
13:31
Women'sDla kobiet longerdłużej lifespandługość życia? The factfakt that womenkobiety tendzmierzać to be
245
786000
3000
Dłuższe życie kobiet? Fakt że kobiety są
13:34
much lessmniej violentgwałtowny than menmężczyźni? But, no, it wasn'tnie było any of these giftsprezenty.
246
789000
4000
dużo mniej agresywne? Ale nie, nie chodziło o żaden z tych.
13:38
They said, "Well, it's her abilityzdolność to bearNiedźwiedź childrendzieci."
247
793000
3000
Powiedzieli: "Tym darem jest możliwość wydania na świat dzieci."
13:41
I said, "Oh, come on. I mean, even if womenkobiety triedwypróbowany to have a babydziecko
248
796000
3000
Powiedziałam: "Dajcie spokój. To znaczy... nawet jeśli kobiety próbowałyby
13:44
everykażdy singlepojedynczy yearrok from the time they were 15 to the time they were 45,
249
799000
4000
mieć dziecko co rok od 15. do 45. roku życia,
13:48
assumingzarozumiały they didn't dieumierać from exhaustionwyczerpanie,
250
803000
2000
zakładając że nie umarłyby wcześniej z wycieńczenia,
13:50
it still seemswydaje się like some womenkobiety would have some time left over
251
805000
3000
to nadal zdaje się, że przynajmniej kilka kobiet miałoby czas,
13:53
to hearsłyszeć the wordsłowo of God." And they said, "No."
252
808000
4000
aby słuchać Słowa Bożego." Odpowiedzieli krótko: "Nie."
13:57
(LaughterŚmiech)
253
812000
3000
(śmiech)
14:00
Well, then they didn't look so fresh-facedzdrowy and cuteładny to me any more,
254
815000
2000
W tym momencie już nie wydawali mi się tacy mili i uroczy,
14:02
but they had more to say.
255
817000
2000
ale mieli jeszcze coś do powiedzenia.
14:04
They said, "Well, we alsorównież believe that if you're a MormonMormon
256
819000
3000
Powiedzieli: "Wierzymy również, że jeśli jest się Mormonem
14:07
and if you're in good standingna stojąco with the churchkościół, when you dieumierać
257
822000
2000
i jeśli żyje się w zgodzie z Kościołem, to kiedy się umiera,
14:09
you get to go to heavenniebo and be with your familyrodzina for all eternitywieczności."
258
824000
5000
idzie się do nieba wraz z całą swoją rodziną na całą wieczność."
14:14
And I said, "Oh, deardrogi --
259
829000
2000
Powiedziałam: "Ojej,
14:16
(LaughterŚmiech)
260
831000
7000
(śmiech)
14:23
-- that wouldn'tnie be suchtaki a good incentivezachęta for me."
261
838000
2000
dla mnie nie jest to wielka zachęta."
14:25
(LaughterŚmiech)
262
840000
1000
(śmiech)
14:26
And they said, "Oh -- hey, well, we alsorównież believe
263
841000
5000
A oni na to: "Hej, wierzymy również,
14:31
that when you go to heavenniebo you get your bodyciało restoredprzywrócone
264
846000
2000
że jak już idziesz do nieba, to twoje ciało zostaje ci
14:33
to you in its bestNajlepiej originaloryginalny statestan.
265
848000
3000
zwrócone w najlepszej możliwej formie.
14:36
Like, if you'dty byś lostStracony a legnogi, well, you get it back.
266
851000
2000
Na przykład, jeśli straciłaś nogę, to dostaniesz ją z powrotem
14:38
Or, if you'dty byś goneodszedł blindślepy, you could see."
267
853000
2000
Albo, jeśli byłaś ślepa, znów będziesz widzieć."
14:40
I said, "Oh -- now, I don't have a uterusmacicy because I had cancernowotwór
268
855000
4000
Musiałam zapytać: "OK, nie mam macicy, bo miałam raka
14:44
a fewkilka yearslat agotemu. So, does this mean that if I wentposzedł to heavenniebo
269
859000
3000
parę lat temu, więc, czy to znaczy że jeśli pójdę do nieba,
14:47
I would get my oldstary uterusmacicy back?" And they said, "Sure."
270
862000
4000
to dostanę swoją starą macicę?" Odpowiedzieli: "Jasne."
14:51
And I said, "I don't want it back. I'm happyszczęśliwy withoutbez it." GoshGosh.
271
866000
6000
Powiedziałam: "Nie chcę jej! Dobrze mi bez niej." Jejku.
14:57
What if you had a nosenos jobpraca and you likedlubiany it?
272
872000
3000
A co jeśli miałoby się operację nosa i nowy by się podobał?
15:00
(LaughterŚmiech)
273
875000
2000
(śmiech)
15:02
Would God forcesiła you to get your oldstary nosenos back?
274
877000
3000
Czy Bóg zmusiłby do powrotu do starego nosa?
15:05
Well, then they gavedał me this BookKsiążki of MormonMormon,
275
880000
2000
Wtedy dali mi tą Księgę Mormona
15:07
and they told me to readczytać this chapterrozdział and that chapterrozdział,
276
882000
2000
i powiedzieli, żeby przeczytać ten i ten rozdział
15:09
and they said they'doni by come back some day and checkczek in on me,
277
884000
2000
i że wrócą któregoś dnia i sprawdzą jak mi się wiedzie,
15:11
and I think I said something like, "Please don't hurrypośpiech,"
278
886000
2000
i chyba powiedziałam coś w stylu: "Proszę, nie spieszcie się,"
15:13
or maybe it was just, "Please don't," and they were goneodszedł.
279
888000
4000
albo po prostu: "Proszę, nie" i już ich nie było.
15:17
OK, so, I initiallypoczątkowo feltczułem really superiorlepszy to these boyschłopcy,
280
892000
3000
OK, więc tak, początkowo czułam się dużo od nich lepsza,
15:20
and smugkołtuński in my more conventionalstandardowy faithwiara. But then,
281
895000
3000
i wygodna w swojej bardziej konwencjonalnej wierze, ale
15:23
the more I thought about it, the more I had to be honestszczery with myselfsiebie.
282
898000
3000
im więcej o tym myślałam, tym musiałam być ze sobą bardziej szczera:
15:26
If someonektoś cameoprawa ołowiana witrażu to my doordrzwi and I was hearingprzesłuchanie CatholicKatolicki theologyteologii
283
901000
3000
Jeśli ktoś przyszedłby do mnie i zaczął przedstawiać katolicką teologię
15:29
and dogmadogmat for the very first time, and they said,
284
904000
3000
i dogmaty po raz pierwszy w życiu i powiedziałby mi:
15:32
"We believe that God impregnatednasycony a very youngmłody girldziewczyna
285
907000
3000
"Wierzmy że Bóg zapłodnił bardzo młodą dziewczynę
15:35
withoutbez the use of intercoursestosunek płciowy,
286
910000
2000
bez stosunku płciowego,
15:37
and the factfakt that she was a virgindziewica is maniacallymaniakalnie importantważny to us --
287
912000
3000
a ona pozostałą dziewicą, który to fakt jest dla nas potwornie ważny,
15:40
(LaughterŚmiech)
288
915000
1000
(śmiech)
15:41
-- and she had a babydziecko, and that's the sonsyn of God,"
289
916000
3000
i urodziła dziecko, i to był syn Boży."
15:44
I mean, I would think that's equallyna równi ridiculousśmieszny.
290
919000
3000
Pomyślałabym, że to równie absurdalne.
15:47
I'm just so used to that storyfabuła.
291
922000
2000
Ale do tej historii jestem przyzwyczajona.
15:49
(LaughterŚmiech)
292
924000
1000
(śmiech)
15:50
So, I couldn'tnie mógł let myselfsiebie feel condescendingprotekcjonalny towardsw kierunku these boyschłopcy.
293
925000
3000
Nie mogłam sobie pozwolić czuć się ponad tymi chłopakami.
15:53
But the questionpytanie they askedspytał me when they first arrivedprzybył
294
928000
2000
Ale pytanie, które zadali mi na samym początku
15:55
really stuckutknął in my headgłowa:
295
930000
2000
nadal dźwięczało mi w głowie:
15:57
Did I believe that God lovedkochany me with all his heartserce?
296
932000
4000
Czy wierzę, że Bóg kocha mnie całym swoim sercem?
16:01
Because I wasn'tnie było exactlydokładnie sure how I feltczułem about that questionpytanie.
297
936000
2000
Bo tak naprawdę nie byłam pewna, jaki miałam stosunek do tego pytania.
16:03
Now, if they'doni by askedspytał me,
298
938000
2000
Ale, jeśli by mnie zapytali:
16:05
Do you feel that God loveskocha you with all his heartserce?
299
940000
4000
Czy czujesz, że Bóg kocha Cię całym swoim sercem?
16:09
Well, that would have been much differentróżne, I think I would have instantlynatychmiast answeredodpowiedział,
300
944000
3000
To by było zupełnie co innego, Myślę, że natychmiast odpowiedziałabym,
16:12
"Yes, yes, I feel it all the time. I feel God'sBoga love when I'm hurtból and confusedzmieszany,
301
947000
5000
"Tak, tak, czuję to bez przerwy. Czuję miłość Boga zawsze gdy mi źle lub słabo,
16:17
and I feel consoledpocieszał and caredpod opieką for. I take shelterschron in God'sBoga love
302
952000
5000
i czuję, że ktoś mnie pociesza i się o mnie troszczy. W Bożej miłości mam schronienie,
16:22
when I don't understandzrozumieć why tragedytragedia hitstrafienia,
303
957000
2000
kiedy nie rozumiem czemu dzieje się coś złego,
16:24
and I feel God'sBoga love when I look with gratitudewdzięczność at all the beautypiękno I see."
304
959000
4000
i czuję miłość Boga, kiedy patrzę z wdzięcznością na całe piękno, które mnie otacza."
16:28
But sinceod they askedspytał me that questionpytanie with the wordsłowo believe in it,
305
963000
3000
Ale ponieważ zapytali mnie używając słowa 'wierzyć',
16:31
somehowjakoś it was all differentróżne,
306
966000
2000
wszystko było inaczej.
16:33
because I wasn'tnie było exactlydokładnie sure if I believeduwierzyli what I so clearlywyraźnie feltczułem.
307
968000
6000
Ponieważ nie byłam do końca pewna, czy wierzę, w to co wyraźnie czuję.
Translated by Jerzy Pa
Reviewed by Magda Rittenhouse

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Julia Sweeney - Actor, comedian, playwright
Julia Sweeney creates comedic works that tackle deep issues: cancer, family, faith.

Why you should listen

Julia Sweeney is a writer, director, actress, comedian and monologist. She is known for being a cast member on Saturday Night Live from 1990 to 1995, where she created and popularized the androgynous character, Pat. She is also well known for her comedic and dramatic monologues. God Said Ha! is a monologue about serious illness, her brother's lymphoma and her own cancer, and her family's crazy reactions to this crisis as they soldiered their way through struggle, confusion and death. This play was performed all over the U.S. and on Broadway at the Lyceum Theater. It was made into a film produced by Quentin Tarantino, and the comedy album from the show was nominated for a Grammy.

Sweeney's second monologue, In the Family Way, played in theatrical runs in New York and Los Angeles. It was ultimately fashioned into a book, a memoir titled If It's Not One Thing, It's Your Mother. Sweeney's third monologue, Letting Go of God, chronicled her journey from Catholicism to atheism. It was made into a film that played on Showtime.

More profile about the speaker
Julia Sweeney | Speaker | TED.com