TEDGlobal 2010
Lee Hotz: Inside an Antarctic time machine
Lee Hotz: Wewnątrz antarktycznego wehikułu czasu
Filmed:
Readability: 5.1
623,956 views
Redaktor rubryki naukowej Lee Hotz opisuje niesamowity projekt WAIS Divide na Antarktyce, gdzie odważny zespół wwierca się w lód liczący sobie dziesięć tysięcy lat, aby wyodrębnić istotne dane na temat zmian klimatu.
Robert Lee Hotz - Journalist
Robert Lee Hotz is the science columnist for the Wall Street Journal, where he writes about cutting-edge research on climate change, cosmology, molecular medicine, the human brain and much more ... He has traveled three times to the South Pole. Full bio
Robert Lee Hotz is the science columnist for the Wall Street Journal, where he writes about cutting-edge research on climate change, cosmology, molecular medicine, the human brain and much more ... He has traveled three times to the South Pole. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Come with me to the bottom of the world,
0
0
3000
Pójdźcie ze mną na samo dno świata,
00:18
Antarctica,
1
3000
2000
Antarktykę,
00:20
the highest, driest, windiest,
2
5000
2000
najwyższy, najsuchszy, najbardziej wietrzny,
00:22
and yes, coldest region on Earth --
3
7000
3000
i najzimniejszy region na Ziemi...
00:25
more arid than the Sahara
4
10000
2000
Bardziej jałowy od Sahary,
00:27
and, in parts, colder than Mars.
5
12000
2000
w części zimniejszy niż Mars.
00:29
The ice of Antarctica glows
6
14000
2000
Lód Antarktyki świeci
00:31
with a light so dazzling,
7
16000
2000
światłem tak olśniewającym,
00:33
it blinds the unprotected eye.
8
18000
2000
że oślepia niezabezpieczone oko.
00:35
Early explorers rubbed cocaine in their eyes
9
20000
2000
Kiedyś wcierano kokainę do oczu
00:37
to kill the pain of it.
10
22000
2000
by powstrzymać ból.
00:39
The weight of the ice is such that the entire continent
11
24000
3000
Lód waży tyle, że cały kontynent
00:42
sags below sea level, beneath its weight.
12
27000
3000
zapada się poniżej poziomu morza.
00:45
Yet, the ice of Antarctica
13
30000
2000
Lód Antarktyki
00:47
is a calendar of climate change.
14
32000
2000
jest kalendarzem zmian klimatu.
00:49
It records the annual rise and fall
15
34000
2000
Rejestruje coroczne wzrosty i spadki
00:51
of greenhouse gases and temperatures
16
36000
2000
poziomu gazów cieplarnianych i temperatury
00:53
going back before the onset of the last ice ages.
17
38000
3000
sprzed początku ostatniej epoki lodowcowej.
00:56
Nowhere on Earth
18
41000
2000
Nigdzie na Ziemi
00:58
offers us such a perfect record.
19
43000
3000
nie ma drugiego takiego rejestru.
01:01
And here, scientists are drilling
20
46000
2000
Tutaj naukowcy wwiercają
01:03
into the past of our planet
21
48000
2000
się w przeszłość planety
01:05
to find clues to the future
22
50000
2000
by znaleźć wskazówki
01:07
of climate change.
23
52000
2000
na przyszłość zmian klimatu.
01:09
This past January,
24
54000
2000
W ostatnim styczniu,
01:11
I traveled to a place called WAIS Divide,
25
56000
2000
udałem się do WAIS Divide,
01:13
about 600 miles from the South Pole.
26
58000
2000
około 1000 km. od bieguna południowego.
01:15
It is the best place on the planet, many say,
27
60000
3000
To najlepsze miejsce na planecie,
01:18
to study the history of climate change.
28
63000
2000
do studiowania historii zmian klimatu.
01:20
There, about 45 scientists from the University of Wisconsin,
29
65000
3000
Tam, około 45 naukowców z Uniwersytetu Wisconsin,
01:23
the Desert Research Institute in Nevada and others
30
68000
3000
Instytutu Badań Pustyni w Nevadzie i innych,
01:26
have been working to answer a central question
31
71000
2000
pracuje nad odpowiedzią na pytanie
01:28
about global warming.
32
73000
2000
o ocieplenie klimatu.
01:30
What is the exact relationship
33
75000
2000
Jaka jest dokładna relacja
01:32
between levels of greenhouse gases
34
77000
3000
pomiędzy gazami cieplarnianymi
01:35
and planetary temperatures?
35
80000
2000
a temperaturą na planecie?
01:37
It's urgent work. We know that temperatures are rising.
36
82000
3000
Wiemy, że temperatura wzrasta.
01:40
This past May was the warmest worldwide on record.
37
85000
3000
Ostatni maj był najcieplejszy w znanej historii.
01:43
And we know that levels of greenhouse gases are rising too.
38
88000
3000
Gazów cieplarnianych również jest więcej.
01:46
What we don't know
39
91000
2000
Nie wiemy natomiast,
01:48
is the exact, precise, immediate
40
93000
2000
jaki dokładny i natychmiastowy
01:50
impact of these changes
41
95000
2000
wpływ mają te zmiany
01:52
on natural climate patterns --
42
97000
2000
na naturalne cykle klimatyczne:
01:54
winds, ocean currents,
43
99000
2000
wiatry, prądy oceaniczne,
01:56
precipitation rates, cloud formation,
44
101000
3000
opady, tworzenie się chmur,
01:59
things that bear on the health and well-being
45
104000
2000
rzeczy wpływające na zdrowie
02:01
of billions of people.
46
106000
3000
i samopoczucie miliardów ludzi.
02:04
Their entire camp, every item of gear,
47
109000
3000
Cały obóz i sprzęt
02:07
was ferried 885 miles
48
112000
2000
przebył 1400 kilometrów
02:09
from McMurdo Station,
49
114000
2000
ze stacji polarnej McMurdo,
02:11
the main U.S. supply base
50
116000
2000
głównej bazy zaopatrzeniowej USA
02:13
on the coast of Antarctica.
51
118000
2000
na wybrzeżu Antarktyki.
02:15
WAIS Divide itself though,
52
120000
2000
WAIS Divide
02:17
is a circle of tents in the snow.
53
122000
3000
jest kręgiem namiotów w śniegu.
02:20
In blizzard winds, the crew sling ropes between the tents
54
125000
3000
Podczas zamieci przywiązuje się namioty linami,
02:23
so that people can feel their way safely
55
128000
3000
których można się uchwycić by przejść
02:26
to the nearest ice house
56
131000
2000
do najbliższego domu z lodu
02:28
and to the nearest outhouse.
57
133000
2000
lub budynku gospodarczego.
02:30
It snows so heavily there,
58
135000
2000
Śnieg pada tak mocno,
02:32
the installation was almost immediately buried.
59
137000
2000
że instalacja zaraz była zasypana.
02:34
Indeed, the researchers picked this site
60
139000
3000
Badacze wybrali to miejsce
02:37
because ice and snow accumulates here
61
142000
2000
ponieważ lód i śnieg gromadzi się tutaj
02:39
10 times faster than anywhere else in Antarctica.
62
144000
3000
10 razy szybciej niż gdzie indziej na Antarktyce.
02:42
They have to dig themselves out every day.
63
147000
3000
Muszą się odkopywać każdego dnia.
02:45
It makes for an exotic
64
150000
2000
Mają dość egzotyczny
02:47
and chilly commute.
65
152000
2000
i chłodny dojazd do pracy.
02:49
(Laughter)
66
154000
2000
(Śmiech)
02:51
But under the surface
67
156000
2000
Pod powierzchnią
02:53
is a hive of industrial activity
68
158000
3000
jest centrum przemysłowe,
02:56
centered around an eight-million-dollar drill assembly.
69
161000
3000
wokół wiertła wartego 8 milionów $.
02:59
Periodically, this drill, like a biopsy needle,
70
164000
3000
Okresowo, wiertło, jak igła do biopsji,
03:02
plunges thousands of feet deep into the ice
71
167000
3000
zanurza się tysiące metrów wgłąb lodu
03:05
to extract a marrow of gases
72
170000
2000
by wydobyć treść gazów
03:07
and isotopes for analysis.
73
172000
3000
i izotopów do analizy.
03:10
Ten times a day, they extract
74
175000
2000
10 razy na dzień, wydobywa się
03:12
the 10-foot long cylinder of compressed ice crystals
75
177000
2000
3-metrowy cylinder kryształków lodu zawierających
03:14
that contain the unsullied air and trace chemicals
76
179000
3000
nieskazitelne powietrze i ślady chemikaliów
03:17
laid down by snow,
77
182000
2000
łapanych w śniegu,
03:19
season after season for thousands of years.
78
184000
3000
sezon po sezonie przez tysiące lat.
03:24
It's really a time machine.
79
189000
2000
To wehikuł czasu.
03:26
At the peak of activity earlier this year,
80
191000
3000
U szczytu aktywności w tym roku
03:29
the researchers lowered the drill
81
194000
3000
badacze wwiercali się
03:32
an extra hundred feet deeper into the ice every day
82
197000
3000
o 30 metrów głębiej każdego dnia
03:35
and another 365 years
83
200000
2000
i kolejne 365 lat
03:37
deeper into the past.
84
202000
3000
wgłąb przeszłości.
03:40
Periodically, they remove
85
205000
2000
Okresowo, wyciągają
03:42
a cylinder of ice,
86
207000
2000
cylinder lodu,
03:44
like gamekeepers popping a spent shotgun shell
87
209000
2000
jak leśnicy zużytą łuskę z broni,
03:46
from the barrel of a drill.
88
211000
3000
z beczki przy wiertle.
03:50
They inspect it, they check it for cracks,
89
215000
2000
Dokonują inspekcji, sprawdzają pęknięcia,
03:52
for drill damage, for spalls, for chips.
90
217000
3000
zniszczenia wiertła, odpryski, odłamki.
03:56
More importantly,
91
221000
2000
Co ważniejsze,
03:58
they prepare it for inspection and analysis
92
223000
2000
przygotowują go do inspekcji i analizy
04:00
by 27 independent laboratories
93
225000
2000
dla 27 niezależnych laboratoriów
04:02
in the United States and Europe,
94
227000
2000
w Stanach Zjednoczonych i Europie,
04:04
who will examine it for 40 different trace chemicals
95
229000
2000
które zbadają obecność 40 chemikaliów
04:06
related to climate,
96
231000
2000
związanych z klimatem,
04:08
some in parts per quadrillion.
97
233000
3000
niektóre w stosunku 1 na miliard.
04:11
Yes, I said that with a Q, quadrillion.
98
236000
3000
Tak, powiedziałem 1 na miliard.
04:14
They cut the cylinders up into three-foot sections
99
239000
2000
Rozcinają cylindry na metrowe sekcje
04:16
for easier handling and shipment
100
241000
2000
by je przetransportować
04:18
back to these labs,
101
243000
2000
do laboratoriów,
04:20
some 8,000 miles from the drill site.
102
245000
3000
czasem na odległość 12000 km.
04:23
Each cylinder
103
248000
2000
Każdy cylinder jest jakby
04:25
is a parfait of time.
104
250000
3000
mrożonym deserem czasu.
04:28
This ice formed as snow
105
253000
3000
Lód uformował się ze śniegu
04:31
15,800 years ago,
106
256000
3000
15800 lat temu,
04:34
when our ancestors were daubing themselves with paint
107
259000
3000
kiedy nasi przodkowie malowali ciała
04:37
and considering the radical new technology
108
262000
3000
i rozważali przełom technologiczny,
04:40
of the alphabet.
109
265000
2000
wprowadzenie alfabetu.
04:43
Bathed in polarized light
110
268000
2000
Kąpany w spolaryzowanym świetle
04:45
and cut in cross-section,
111
270000
2000
przecięty w przekroju poprzecznym
04:47
this ancient ice reveals itself
112
272000
2000
pradawny lód jawi się
04:49
as a mosaic of colors,
113
274000
2000
jako mozaika kolorów,
04:51
each one showing how conditions at depth in the ice
114
276000
3000
pokazująca jak warunki w głębi lodu
04:54
have affected this material
115
279000
3000
miały wpływ na ten materiał
04:57
at depths where pressures can reach
116
282000
3000
na głębokościach, gdzie ciśnienie sięga
05:00
a ton per square inch.
117
285000
3000
tony na cal kwadratowy.
05:03
Every year, it begins with a snowflake,
118
288000
3000
Każdego roku zaczynamy od płatka śniegu,
05:06
and by digging into fresh snow,
119
291000
2000
wwiercając się wgłąb świeżego śniegu,
05:08
we can see how this process is ongoing today.
120
293000
3000
widzimy jak ten proces zachodzi dzisiaj.
05:11
This wall of undisturbed snow,
121
296000
2000
Ściana nienaruszonego śniegu,
05:13
back-lit by sunlight,
122
298000
2000
podświetlanego przez słońce,
05:15
shows the striations of winter and summer snow,
123
300000
3000
ukazuje paski śniegu zimowego i letniego,
05:18
layer upon layer.
124
303000
2000
warstwa na warstwie.
05:22
Each storm scours the atmosphere,
125
307000
3000
Każda burza czyści atmosferę,
05:25
washing out dust, soot,
126
310000
3000
wymywa kurz, sadzę,
05:28
trace chemicals,
127
313000
2000
śladowe ilości chemikaliów,
05:30
and depositing them on the snow pack
128
315000
3000
składając je w pakiecie śniegu
05:33
year after year,
129
318000
2000
rok za rokiem,
05:35
millennia after millennia,
130
320000
2000
millenium za millenium,
05:37
creating a kind of periodic table of elements
131
322000
2000
tworząc okresową tablicę Mendelejewa,
05:39
that at this point
132
324000
2000
która teraz ma więcej
05:41
is more than 11,000 feet thick.
133
326000
3000
niż 3000 kilometrów grubości.
05:44
From this, we can detect an extraordinary number of things.
134
329000
3000
W niej możemy odkryć niesamowitą ilość rzeczy.
05:49
We can see the calcium
135
334000
2000
Dostrzegamy wapń
05:51
from the world's deserts,
136
336000
2000
ze światowych pustyń,
05:53
soot from distant wildfires,
137
338000
2000
sadzę z odległych pożarów,
05:55
methane as an indicator of the strength of a Pacific monsoon,
138
340000
3000
metan, jako wskaźnik monsunów na Pacyfiku,
05:58
all wafted on winds from warmer latitudes
139
343000
3000
unoszone przez wiatry z cieplejszych obszarów
06:01
to this remote and very cold place.
140
346000
3000
do tego odległego i mroźnego miejsca.
06:04
Most importantly,
141
349000
2000
Co ważniejsze,
06:06
these cylinders and this snow
142
351000
2000
te cylindry i śnieg
06:08
trap air.
143
353000
2000
uwięziły powietrze.
06:10
Each cylinder is about 10 percent ancient air,
144
355000
3000
Każdy to 10 procent pradawnego powietrza,
06:13
a pristine time capsule
145
358000
2000
dawna kapsuła czasu
06:15
of greenhouse gases -- carbon dioxide,
146
360000
2000
gazów cieplarnianych: dwutlenku węgla,
06:17
methane, nitrous oxide --
147
362000
2000
metanu, podtlenku azotu,
06:19
all unchanged from the day that snow formed
148
364000
3000
wszystkie z dnia uformowania się śniegu.
06:22
and first fell.
149
367000
2000
wszystkie z dnia uformowania się śniegu.
06:24
And this is the object of their scrutiny.
150
369000
3000
To właśnie badają.
06:27
But don't we already know
151
372000
2000
Czy nie wiemy już wszystkiego,
06:29
what we need to know about greenhouse gases?
152
374000
2000
co potrzeba o gazach cieplarnianych?
06:31
Why do we need to study this anymore?
153
376000
2000
Po co nadal je badać?
06:33
Don't we already know how they affect temperatures?
154
378000
2000
Czy nie wiemy jak wpływają na temperaturę?
06:35
Don't we already know the consequences
155
380000
3000
Czy nie znamy konsekwencji
06:38
of a changing climate on our settled civilization?
156
383000
3000
zmian klimatu dla naszej cywilizacji?
06:41
The truth is, we only know the outlines,
157
386000
3000
Ale znamy tylko zarys,
06:44
and what we don't completely understand,
158
389000
2000
a czego całkiem nie zrozumiemy,
06:46
we can't properly fix.
159
391000
2000
nie możemy naprawić.
06:48
Indeed, we run the risk of making things worse.
160
393000
3000
Istnieje ryzyko pogorszenia sprawy.
06:51
Consider, the single most successful
161
396000
3000
Największy sukces międzynarodowego
06:54
international environmental effort of the 20th century,
162
399000
3000
programu ochrony środowiska w XX wieku,
06:57
the Montreal Protocol,
163
402000
2000
to Protokół Montrealski,
06:59
in which the nations of Earth banded together to protect the planet
164
404000
3000
w którym narody Ziemi skrzyknęły się by chronić planetę
07:02
from the harmful effects of ozone-destroying chemicals
165
407000
3000
przed chemikaliami niszczącymi ozon
07:05
used at that time
166
410000
2000
wykorzystywanymi w tamtych czasach
07:07
in air conditioners, refrigerators and other cooling devices.
167
412000
3000
w klimatyzatorach, lodówkach itd.
07:10
We banned those chemicals,
168
415000
3000
Zakazaliśmy tych chemikaliów,
07:13
and we replaced them, unknowingly,
169
418000
2000
ale nieświadomie zastąpiliśmy je
07:15
with other substances
170
420000
2000
innymi substancjami,
07:17
that, molecule per molecule,
171
422000
2000
które, cząsteczka po cząsteczce,
07:19
are a hundred times more potent
172
424000
2000
sto razy silniej więżą ciepło,
07:21
as heat-trapping, greenhouse gases
173
426000
2000
to mocniejsze gazy cieplarniane
07:23
than carbon dioxide.
174
428000
3000
od dwutlenku węgla.
07:26
This process requires
175
431000
2000
Ten zabieg wymaga
07:28
extraordinary precautions.
176
433000
3000
nadzwyczajnych środków ostrożności.
07:31
The scientists must insure
177
436000
2000
Naukowcy muszą być pewni,
07:33
that the ice is not contaminated.
178
438000
2000
że lód nie jest zanieczyszczony.
07:35
Moreover, in this 8,000-mile journey,
179
440000
2000
W czasie podróży na 12000 km.,
07:37
they have to insure this ice doesn't melt.
180
442000
2000
muszą uważać by lód się nie roztopił.
07:39
Imagine juggling a snowball across the tropics.
181
444000
3000
To jak żonglowanie śnieżką w tropikach.
07:43
They have to, in fact,
182
448000
2000
Muszą upewnić się,
07:45
make sure this ice never gets warmer
183
450000
2000
że lód nigdy nie ociepli się
07:47
than about 20 degrees below zero,
184
452000
2000
bardziej niż do -20 stopni.
07:49
otherwise, the key gases inside it will dissipate.
185
454000
3000
By gazy nie uciekły z jego wnętrza.
07:52
So, in the coldest place on Earth,
186
457000
3000
W najzimniejszym miejscu na Ziemi
07:55
they work inside a refrigerator.
187
460000
3000
pracują w zamrażarce.
07:58
As they handle the ice, in fact,
188
463000
2000
Podczas przenoszenia lodu
08:00
they keep an extra pair of gloves warming in an oven,
189
465000
2000
para rękawiczek podgrzewa się,
08:02
so that, when their work gloves freeze
190
467000
2000
by, gdy rękawice zamarzną
08:04
and their fingers stiffen,
191
469000
2000
a palce zesztywnieją,
08:06
they can don a fresh pair.
192
471000
2000
można założyć nową parę.
08:08
They work against the clock and against the thermometer.
193
473000
3000
Pracują pod presją czasu i termometru.
08:11
So far, they've packed up
194
476000
2000
Zapakowali już
08:13
about 4,500 feet of ice cores
195
478000
4000
około 1300 metrów rdzeni lodowych
08:17
for shipment back to the United States.
196
482000
2000
do Stanów Zjednoczonych.
08:19
This past season,
197
484000
2000
W ostatnim sezonie,
08:21
they manhandled them across the ice
198
486000
2000
przenosili je własnymi rękami,
08:23
to waiting aircraft.
199
488000
2000
do oczekującego samolotu.
08:25
The 109th Air National Guard
200
490000
3000
Samolot Gwardii Narodowej 109
08:28
flew the most recent shipment of ice
201
493000
2000
przetransportował ostatni lód
08:30
back to the coast of Antarctica,
202
495000
2000
do wybrzeża Antarktyki,
08:32
where it was boarded onto a freighter,
203
497000
3000
gdzie włożono go na frachtowiec,
08:35
shipped across the tropics to California,
204
500000
3000
który przemierzył tropiki do Kalifornii,
08:38
unloaded, put on a truck,
205
503000
2000
tam zapakowano go do ciężarówki,
08:40
driven across the desert
206
505000
2000
którą przejechał przez pustynię
08:42
to the National Ice Core Laboratory in Denver, Colorado,
207
507000
2000
do Laboratorium Rdzeni Lodowych
08:44
where, as we speak,
208
509000
2000
w Denver, gdzie teraz
08:46
scientists are now slicing this material up
209
511000
2000
naukowcy kroją ten lód
08:48
for samples, for analysis,
210
513000
2000
na próbki do analizy
08:50
to be distributed
211
515000
2000
i dystrybucji
08:52
to the laboratories around the country
212
517000
2000
do laboratoriów w kraju
08:54
and in Europe.
213
519000
2000
i w Europie.
08:57
Antarctica was this planet's
214
522000
3000
Antarktyka była dla tej planety
09:00
last empty quarter --
215
525000
2000
ostatnią pustą kwaterą...
09:02
the blind spot
216
527000
2000
ślepą plamką
09:04
in our expanding vision of the world.
217
529000
2000
poszerzającego się obrazu świata.
09:06
Early explorers
218
531000
2000
Wcześni odkrywcy
09:08
sailed off the edge of the map,
219
533000
2000
przepływali na krańce mapy
09:10
and they found a place
220
535000
2000
znajdując miejsce,
09:12
where the normal rules of time and temperature
221
537000
2000
gdzie reguły czasu i temperatury
09:14
seem suspended.
222
539000
3000
wyglądały na zawieszone.
09:18
Here, the ice seems a living presence.
223
543000
3000
Tutaj, lód daje znać o swej obecności.
09:21
The wind that rubs against it
224
546000
2000
Wiatr ocierający się o niego
09:23
gives it voice.
225
548000
3000
daje mu głos.
09:26
It is a voice of experience.
226
551000
3000
Głos doświadczenia.
09:29
It is a voice we should heed.
227
554000
3000
Głos, którego powinniśmy słuchać.
09:33
Thank you.
228
558000
2000
Dziękuję.
09:35
(Applause)
229
560000
4000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Robert Lee Hotz - JournalistRobert Lee Hotz is the science columnist for the Wall Street Journal, where he writes about cutting-edge research on climate change, cosmology, molecular medicine, the human brain and much more ... He has traveled three times to the South Pole.
Why you should listen
Robert Lee Hotz is the science columnist for the Wall Street Journal, where he explores the world of new research and its impact on society. In his column, he ranges broadly across the research horizon, from climate change, cosmology and molecular medicine, to evolution, neuroeconomics and new insights into the human brain. Hotz was a Pulitzer Prize finalist in 1986 for his coverage of genetic engineering issues, and again in 2004 for his coverage of the space shuttle Columbia accident. Mr. Hotz shared in The Los Angeles Times’ 1995 Pulitzer Prize for articles about the Northridge Earthquake.
Hotz is a director of the Alicia Patterson Foundation, which funds independent journalism projects around the world, and a distinguished writer in residence at New York University. He is the author of Designs on Life, Exploring the New Frontiers of Human Fertility, and a contributor to several books on research issues.
Robert Lee Hotz | Speaker | TED.com