ABOUT THE SPEAKER
Jim Toomey - Cartoonist
For the past 13 years, Jim Toomey has been writing and drawing the daily comic strip Sherman’s Lagoon, about a daffy family of ocean dwellers.

Why you should listen

For the past 13 years Jim Toomey has been creating the daily comic strip Sherman's Lagoon, which appears in over 150 newspapers in North America. Toomey's latest book of comics (his fifteenth) is Discover Your Inner Hermit Crab, and the strip has recently become a musical.

Sherman's Lagoon is a combination of Toomey’s two lifelong passions: drawing and the sea. He’s been engaged in the former activity since he could hold a crayon, and his love affair with the sea dates back to his early childhood. The inspiration for the comic strip can be traced back to a family vacation in the Bahamas where he saw a real shark swimming in a remote lagoon. Toomey became a certified diver at the age of 12, and, as an adult, has logged dives all over the world, including Asia, Africa, the Mediterranean, Latin America, and extensively in the kelp forests of California

More profile about the speaker
Jim Toomey | Speaker | TED.com
Mission Blue Voyage

Jim Toomey: Learning from Sherman the shark

Jim Tooney: Ucząc się od rekina Shermana

Filmed:
508,295 views

Rysownik Jim Toomey stworzył komiks pt. 'Laguna Shermana' - skrzywione spojrzenie na podwodne życie, którego bohaterem jest mówiący rekin Sherman. Szkicując swoje ulubione morskie stworzenia na żywo, Toomey dzieli się swoją miłością do oceanu i historii, jakie może on nam opowiedzieć.
- Cartoonist
For the past 13 years, Jim Toomey has been writing and drawing the daily comic strip Sherman’s Lagoon, about a daffy family of ocean dwellers. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
CartoonsBajki are basicallygruntownie shortkrótki storieshistorie.
0
0
3000
Komiksy to krótkie historie.
00:18
I triedwypróbowany to find one that didn't have a wholecały lot of wordssłowa.
1
3000
3000
Chciałem stworzyć jedną bez natłoku słów.
00:24
Not all of them have happyszczęśliwy endingszakończeń.
2
9000
2000
Nie wszystkie dobrze się kończą.
00:26
So how did I get startedRozpoczęty cartooningCartooning?
3
11000
2000
Jak zacząłem rysować komiksy?
00:28
I doodleddoodled a lot as a kiddziecko,
4
13000
3000
Jako dziecko sporo gryzmoliłem.
00:31
and if you spendwydać enoughdość time doodlingdoodling,
5
16000
3000
Gdy długo gryzmolisz,
00:34
soonerwcześniej or laterpóźniej, something happensdzieje się:
6
19000
2000
wcześniej czy później,
00:36
all your careerkariera optionsopcje runbiegać out.
7
21000
2000
inne opcje kariery znikają.
00:38
So you have to make a livingżycie cartooningCartooning.
8
23000
2000
Pozostaje ci żyć z komiksów.
00:40
ActuallyFaktycznie, I fellspadł in love with the oceanocean when I was a little boychłopak,
9
25000
3000
Jako dziecko zakochałem się w oceanie,
00:43
when I was about eightosiem or ninedziewięć.
10
28000
2000
miałem 8 czy 9 lat.
00:45
And I was particularlyszczególnie fascinatedzafascynowany with sharksrekiny.
11
30000
3000
Fascynowały mnie rekiny.
00:48
This is some of my earlywcześnie work.
12
33000
2000
Oto moje wczesne prace.
00:50
EventuallyOstatecznie, my mommama tookwziął the redczerwony crayonpastel away,
13
35000
2000
W końcu mama zabrała
00:52
so it was [unclearniejasny].
14
37000
2000
czerwoną kredkę.
00:54
But I'd like to relayPrzekaźnik to you a childhooddzieciństwo experiencedoświadczenie of minekopalnia
15
39000
3000
Opowiem wam o doświadczeniu z dzieciństwa,
00:57
that really madezrobiony me see the oceanocean differentlyróżnie,
16
42000
3000
które zmieniło moje spojrzenie na ocean
01:00
and it's becomestają się the foundationfundacja of my work
17
45000
2000
i stało się podstawą mojej pracy.
01:02
because, I feel like, if in a day,
18
47000
2000
Wydaje mi się, że jeśli jeden dzień
01:04
I can see the oceanocean differentlyróżnie,
19
49000
2000
mógł zmienić to jak widzę ocean,
01:06
then I can evokeprzywołać that samepodobnie kinduprzejmy of changezmiana in othersinni,
20
51000
2000
mogę wywołać taką samą zmianę u innych,
01:08
especiallyszczególnie kidsdzieciaki.
21
53000
2000
szczególnie u dzieci.
01:10
Before that day, this is how I saw the oceanocean.
22
55000
2000
Przed tamtym dniem, oto jak widziałem ocean.
01:12
It's just a bigduży blueniebieski surfacepowierzchnia.
23
57000
2000
Wielka niebieska powierzchnia.
01:14
And this is how we'vemamy seenwidziany the oceanocean sinceod the beginningpoczątek of time.
24
59000
3000
Tak widzimy ocean od zawsze.
01:17
It's a mysteryzagadka.
25
62000
2000
Nieodgadniony.
01:19
There's been a lot of folkloreFolklor
26
64000
2000
Wiele opowieści
01:21
developedrozwinięty around the oceanocean,
27
66000
2000
narosło wokół oceanu,
01:23
mostlyprzeważnie negativenegatywny.
28
68000
2000
głównie negatywnych.
01:25
And that promptedmonit people to make mapsmapy like this,
29
70000
2000
Skłoniło to ludzi do stworzenia map,
01:27
with all kindsrodzaje of wonderfulwspaniale detailSzczegół on the landwylądować,
30
72000
3000
z różnymi detalami dotyczącymi lądu.
01:30
but when you get to the watersfale edgekrawędź,
31
75000
2000
Ale gdy dojdziemy po krawędzi wody,
01:32
the oceanocean lookswygląda like one giantogromny puddleKałuża of blueniebieski paintfarba.
32
77000
3000
ocean wygląda jak ogromna kałuża niebieskiej farby.
01:35
And this is the way I saw the oceanocean at schoolszkoła --
33
80000
2000
W taki sposób widziałem ocean w szkole.
01:37
as if to say, "All geographyGeografia and sciencenauka lessonsLekcje
34
82000
2000
"Wszystkie lekcje geografii
01:39
stop at water'sfale edgekrawędź.
35
84000
2000
kończą się na granicy z wodą.
01:41
This part'sczęści not going to be on the testtest."
36
86000
2000
Tego nie będzie na teście."
01:43
But that day I flewlatał lowNiska over the islandswyspy --
37
88000
2000
Pewnego dnia leciałem nad wyspami -
01:45
it was a familyrodzina tripwycieczka to the CaribbeanKaraiby,
38
90000
2000
to była rodzinna wycieczka na Karaiby,
01:47
and I flewlatał in a smallmały planesamolot lowNiska over the islandswyspy.
39
92000
2000
leciałem nisko, małym samolotem.
01:49
This is what I saw. I saw hillswzgórza and valleysdoliny.
40
94000
3000
Oto co zobaczyłem. Wzgórza i doliny.
01:53
I saw forestslasy and meadowsłąki.
41
98000
2000
Lasy i łąki.
01:55
I saw grottoesGrottoes and secretsekret gardensogrody
42
100000
2000
Groty i tajemnicze ogrody.
01:57
and placesmiejsca I'd love to hideukryć as a kiddziecko,
43
102000
2000
Miejsca, w których chowałbym się jako dziecko,
01:59
if I could only breatheoddychać underwaterPodwodny.
44
104000
2000
gdybym umiał oddychać pod wodą.
02:01
And bestNajlepiej of all, I saw the animalszwierzęta.
45
106000
2000
A najlepsze co zobaczyłem to zwierzęta.
02:03
I saw a mantaManta rayRay that lookedspojrzał as bigduży as the planesamolot I was flyinglatający in.
46
108000
3000
Był tam diabeł morski wielki jak mój samolot.
02:06
And I flewlatał over a lagoonlaguna with a sharkrekin in it,
47
111000
3000
Leciałem nad laguną, w której był rekin.
02:09
and that was the day that my comickomiczny striprozebrać się about a sharkrekin was bornurodzony.
48
114000
3000
Tego dnia narodził się komiks o rekinie.
02:13
So from that day on, I was an ordinaryzwykły kiddziecko
49
118000
2000
Od tego dnia byłem dzieciakiem
02:15
walkingpieszy around on drysuchy landwylądować,
50
120000
2000
chodzącym po suchym lądzie,
02:17
but my headgłowa was down there, underwaterPodwodny.
51
122000
2000
ale z głową pod wodą.
02:19
Up untilaż do that day,
52
124000
2000
Do tamtego dnia,
02:21
these were the animalszwierzęta that were mostwiększość commonpospolity in my life.
53
126000
3000
te zwierzęta istniały w moim życiu.
02:24
These were the oneste I'd like to drawrysować --
54
129000
3000
Te lubiłem rysować.
02:27
all variationswariacje of fourcztery legsnogi and furfutro.
55
132000
3000
Wszystkie odmiany czterech nóg i futra.
02:34
But when you got to the oceanocean,
56
139000
2000
Ale kiedy odkryłem ocean,
02:36
my imaginationwyobraźnia was no competitionzawody for natureNatura.
57
141000
2000
moja wyobraźnia przestała być konkurencją dla natury.
02:38
EveryKażdy time I'd come up with a crazyzwariowany cartoonrysunek characterpostać on the drawingrysunek boardtablica,
58
143000
3000
Na mojego zwariowanego bohatera kreskówki,
02:41
I'd find a critterCritter in the oceanocean that was even crazierszalony.
59
146000
3000
w oceanie znajdzie się jeszcze większy dziwoląg.
02:44
And the differencesróżnice in scaleskala betweenpomiędzy this tinymalutki seamorze dragonsmok
60
149000
3000
Różnica w wielkości pomiędzy malutkim smokiem morskim
02:47
and this enormousogromny humpbackpanterka whalewieloryb
61
152000
2000
i olbrzymim humbakiem
02:49
was like something out of a science-fictionscience-fiction moviefilm.
62
154000
3000
była jak z filmu science-fiction.
02:52
WheneverGdy I talk to kidsdzieciaki, I always like to tell them,
63
157000
2000
Gdy rozmawiam z dziećmi lubię im mówić,
02:54
the biggestnajwiększy animalzwierzę that ever livedPerscyativestwo recyrodycyjcystwo recyrodycyjcystwo recyrodycyj is still aliveżywy.
64
159000
3000
że największe zwierzę na świecie nadal żyje.
02:57
It's not a dinosaurdinozaur; it's a whalewieloryb,
65
162000
2000
To nie dinozaur, ale wieloryb.
02:59
animalszwierzęta as bigduży as officegabinet buildingsBudynki
66
164000
2000
Zwierzęta wielkości biurowców
03:01
still swimmingpływanie around out there in our oceanocean.
67
166000
2000
wciąż pływają gdzieś w oceanie.
03:03
SpeakingMówiąc of dinosaursdinozaury, sharksrekiny are basicallygruntownie
68
168000
2000
Apropos dinozaurów, rekin jest w zasadzie
03:05
the samepodobnie fishryba they were 300 millionmilion yearslat agotemu.
69
170000
3000
tą samą rybą, którą był 300 mln lat temu.
03:08
So if you ever fantasizefantazjować about going back in time
70
173000
2000
Jeśli marzyłeś o cofnięciu się w czasie
03:10
and seeingwidzenie what a dinosaurdinozaur lookedspojrzał like,
71
175000
2000
i zobaczeniu jak wyglądał dinozaur,
03:12
that's what a dinosaurdinozaur lookswygląda like.
72
177000
2000
oto jak wyglądał.
03:14
So you have livingżycie dinosaursdinozaury
73
179000
2000
Mamy więc żyjące dinozaury
03:16
and spaceprzestrzeń alienskosmici,
74
181000
2000
i kosmitów, zwierzęta,
03:18
animalszwierzęta that evolvedewoluował in zerozero gravitypowaga in harshszorstki conditionswarunki.
75
183000
3000
które ewoluowały w zerowej grawitacji w trudnych warunkach.
03:21
It's just incredibleniesamowite; no HollywoodHollywood designerprojektant
76
186000
3000
To niewiarygodne. Żaden hollywoodzki projektant
03:24
could come up with something more interestingciekawy than that.
77
189000
3000
nie mógłby wymyślić czegoś bardziej interesującego.
03:27
Or this fangtoothryba-ogr. The particlescząsteczki in the waterwoda
78
192000
2000
Albo ryba-ogr. Drobinki w wodzie sprawiają,
03:29
make it look like it's floatingRuchomy in outerzewnętrzny spaceprzestrzeń.
79
194000
2000
że wygląda jakby unosiła się w kosmosie.
03:31
Could you imageobraz if we lookedspojrzał throughprzez the HubbleHubble'a TelescopeTeleskop
80
196000
3000
Wyobrażacie sobie, że patrzycie przez teleskop Hubble'a
03:34
and we saw that?
81
199000
2000
i widzicie to?
03:37
It would startpoczątek a wholecały newNowy spaceprzestrzeń racewyścigi.
82
202000
2000
Rozpoczęło by to nowy wyścig.
03:39
But insteadzamiast, we stickkij a cameraaparat fotograficzny in the deepgłęboki oceanocean,
83
204000
3000
Zamiast tego, umieszczamy kamerę w głębi oceanu,
03:42
and we see a fishryba, and it doesn't capturezdobyć our imaginationwyobraźnia
84
207000
3000
i widzimy rybę, która nie porusza naszej wyobraźni
03:45
as a societyspołeczeństwo.
85
210000
2000
jako społeczeństwa.
03:47
We say to ourselvesmy sami,
86
212000
2000
Mówimy sobie:
03:49
"Maybe we can make fishryba stickskije with it or something."
87
214000
3000
"Może zrobimy z tego paluszki rybne."
03:52
So, what I'd like to do now
88
217000
3000
Teraz chciałbym
03:55
is try a little drawingrysunek.
89
220000
3000
coś narysować.
03:58
So, I'm going to try to drawrysować this fangtoothryba-ogr here.
90
223000
3000
Spróbuję narysować tu rybę-ogra.
04:03
I love to drawrysować the deepgłęboki seamorze fishryba,
91
228000
2000
Uwielbiam rysować ryby głębinowe,
04:05
because they are so uglybrzydki,
92
230000
2000
bo są takie brzydkie,
04:07
but beautifulpiękny in theirich ownwłasny way.
93
232000
3000
a jednocześnie piękne na swój sposób.
04:21
Maybe we can give him a little bioluminescenceBioluminescencja here --
94
246000
2000
Damy mu trochę bioluminescencji,
04:23
give him a headlightreflektorów,
95
248000
2000
przedni reflektor,
04:25
maybe a brakehamulec lightlekki,
96
250000
3000
może światła stopu
04:28
turnskręcać signalssygnały.
97
253000
2000
i kierunkowskazy.
04:32
But it's easyłatwo to see why these animalszwierzęta
98
257000
2000
Łatwo domyślić się dlaczego te zwierzęta
04:34
make suchtaki great cartoonrysunek characterspostacie,
99
259000
2000
są tak wspaniałymi bohaterami komiksów,
04:36
theirich shapeskształty and sizesrozmiary.
100
261000
2000
te ich kształty i rozmiary.
04:41
So some of them actuallytak właściwie seemwydać się to have powersuprawnienie
101
266000
2000
Niektóre z nich wydają się mieć moc
04:43
like superheroessuperbohaterów in a comickomiczny bookksiążka.
102
268000
2000
superbohatera.
04:45
For instanceinstancja,
103
270000
2000
Dla przykładu
04:47
take these seamorze turtlesżółwie.
104
272000
2000
weźmy te żółwie morskie.
04:49
They kinduprzejmy of have a sixthszósty sensesens
105
274000
2000
Mają coś w rodzaju szóstego zmysłu
04:51
like Superman'sSuperman x-rayprześwietlenie visionwizja.
106
276000
2000
jak zdolność Supermana do prześwietlania.
04:53
They can sensesens the magneticmagnetyczny fieldspola of the earthZiemia.
107
278000
3000
Mogą wyczuwać pola magnetyczne Ziemi
04:56
And they can use that sensesens
108
281000
2000
i wykorzystać ten zmysł
04:58
to navigatenawigować hundredssetki of milesmile of openotwarty oceanocean.
109
283000
3000
do odnajdywania drogi na otwartym oceanie.
05:03
I kinduprzejmy of give my turtleŻółw handsręce
110
288000
2000
Dałem mojemu żółwiowi ręce,
05:05
just to make them an easierłatwiejsze cartoonrysunek characterpostać to work with.
111
290000
3000
żeby łatwiej się z nim pracowało.
05:19
Or take this seamorze cucumberogórek.
112
304000
2000
Spójrzmy na skrzykwę.
05:21
It's not an animalzwierzę we drawrysować cartoonskreskówki of
113
306000
3000
Nie jest to zwierzę do kreskówek
05:24
or drawrysować at all.
114
309000
2000
czy w ogóle do rysowania.
05:26
He's like an underwaterPodwodny SpidermanSpiderman.
115
311000
2000
Jest jak podwodny Spiderman.
05:28
He shootsstrzela out these stickylepki webswstęgi
116
313000
3000
Wystrzeliwuje lepką sieć,
05:31
to entangleuwikłać his enemywróg.
117
316000
3000
żeby usidlić ofiarę.
05:34
Of coursekurs, seamorze cucumbersOgórki shootstrzelać them out theirich rearswychowuje,
118
319000
2000
Oczywiście skrzykwy wyrzucają je tyłem,
05:36
whichktóry, in my opinionopinia, makesczyni them much more interestingciekawy a superherosuperbohater.
119
321000
3000
co czyni je ciekawszymi superbohaterami.
05:39
(LaughterŚmiech)
120
324000
2000
(Śmiech)
05:41
He can't spinspin a websieć anytimew dowolnym momencie; he's got to pullCiągnąć his pantsSpodnie down first.
121
326000
3000
Najpierw muszą zdjąć gatki.
05:44
(LaughterŚmiech)
122
329000
2000
(Śmiech)
05:46
Or the blowfishBlowfish.
123
331000
2000
Ryba nadymka
05:48
The blowfishBlowfish is like the IncredibleNiesamowite HulkHulk.
124
333000
2000
jest jak Niesamowity Hulk.
05:50
It can changezmiana its bodyciało
125
335000
2000
Może zmienić się
05:52
into a bigduży, intimidatingzastraszenia fishryba
126
337000
2000
w wielką, groźną rybę
05:54
in a mattermateria of secondstowary drugiej jakości.
127
339000
2000
w kilka sekund.
05:56
I'm going to drawrysować this blowfishBlowfish uninflateduninflated.
128
341000
3000
Narysuję nadymkę nienadętą,
06:04
And then I'm going to attemptpróba
129
349000
3000
a potem spróbuję
06:07
onscreenna ekranie animationanimacja here.
130
352000
2000
zrobić animację.
06:09
Let's see.
131
354000
2000
Popatrzmy.
06:11
Try and inflatenadmuchać it.
132
356000
3000
Spróbujcie ją nadąć.
06:21
(LaughterŚmiech)
133
366000
2000
"Do mnie mówisz?"
06:23
"You talkin'Talkin ' to me?" See, he can inflatenadmuchać himselfsamego siebie
134
368000
2000
Spójrzcie, może nadąć się sama,
06:25
when he wants to be intimidatingzastraszenia.
135
370000
3000
kiedy chce być groźna.
06:28
Or take this swordfishMiecznik.
136
373000
2000
Spójrzmy na rybę-miecz.
06:33
Could you imaginewyobrażać sobie beingistota bornurodzony with a toolnarzędzie for a nosenos?
137
378000
3000
Urodzić się z narzędziem zamiast nosa?
06:36
Do you think he wakesbudzi up in the morningranek, lookswygląda in the mirrorlustro and saysmówi,
138
381000
2000
Wstaje rano, patrzy w lustro i mówi:
06:38
"Somebody'sKtoś & 's gettinguzyskiwanie stabbednożem todaydzisiaj."
139
383000
2000
"Ktoś tu dzisiaj będzie dźgnięty."
06:43
Or this lionfishpstra for instanceinstancja.
140
388000
3000
Albo na przykład ryba motyl.
06:46
ImagineWyobraź sobie tryingpróbować to make friendsprzyjaciele
141
391000
2000
Wyobraźcie sobie zawieranie przyjaźni,
06:48
coveredpokryty with razor-sharpbrzytwa ostry poisonoustrujący barbschorągiewki.
142
393000
3000
gdy jesteście pokryci ostrymi trującymi wąsami.
06:51
It's not something you want to put on your FacebookFacebook pagestrona, right?
143
396000
3000
Nie zamieścilibyście tego na Facebooku.
07:04
My characterspostacie are --
144
409000
2000
Głównym bohaterem
07:06
my leadprowadzić character'spostaci a sharkrekin namedo imieniu ShermanSherman.
145
411000
2000
jest rekin Sherman.
07:08
He's a great whitebiały sharkrekin.
146
413000
2000
To wielki biały rekin.
07:10
And I kinduprzejmy of brokezepsuł się the moldforma with ShermanSherman.
147
415000
2000
Sherman zrywa ze schematami.
07:12
I didn't want to go with this ruthlessbezwzględny
148
417000
3000
Nie chciałem bezwzględnego
07:15
predatordrapieżnik imageobraz.
149
420000
2000
wizerunku drapieżnika.
07:17
He's kinduprzejmy of just out there makingzrobienie a livingżycie.
150
422000
2000
On po prostu sobie żyje.
07:19
He's sortsortować of a HomerHomer SimpsonSimpson with finspłetwy.
151
424000
2000
Jak Homer Simpson z płetwami.
07:21
And then his sidekickpomocnik
152
426000
2000
A jego pomocnik
07:23
is a seamorze turtleŻółw, as I mentionedwzmiankowany before, namedo imieniu FilmoreFilmore.
153
428000
3000
to żółw morski imieniem Filmore.
07:26
He usesużywa his wonderfulwspaniale skillsumiejętności at navigationNawigacja
154
431000
3000
Wykorzystuje zdolności nawigacyjne
07:29
to wanderWander the oceansoceany, looking for a mateMate.
155
434000
3000
przy poszukiwaniu partnerek.
07:34
And he does managezarządzanie to find them,
156
439000
2000
Nawet je znajduje.
07:36
but great navigationNawigacja skillsumiejętności, lousyparszywy pick-uppick-up lineskwestia.
157
441000
3000
Dobra nawigacja, ale marne teksty na podryw.
07:39
He never seemswydaje się
158
444000
2000
Nie wygląda na to by kiedykolwiek
07:41
to settlerozliczenia on
159
446000
2000
ustatkował się
07:43
any particularszczególny girldziewczyna.
160
448000
3000
przy jednej dziewczynie.
07:47
I have a hermitPustelnik crabKrab namedo imieniu HawthorneHawthorne,
161
452000
2000
Mam kraba imieniem Hawthorne,
07:49
who doesn't get a lot of respectPoszanowanie as a hermitPustelnik crabKrab,
162
454000
3000
który nie ma poważania jako krab,
07:52
so he kinduprzejmy of wishesżyczenia
163
457000
2000
marzy więc by być
07:54
he were a great whitebiały sharkrekin.
164
459000
2000
wielkim białym rekinem.
08:05
And then I'll introduceprzedstawiać you to one more characterpostać,
165
470000
3000
Przedstawię wam jeszcze kogoś,
08:08
this guy, ErnestErnest,
166
473000
2000
oto Ernest,
08:10
who is basicallygruntownie a juvenilenieletni delinquentprzestępca
167
475000
2000
ogólnie mówiąc to młodociany przestępca
08:12
in a fishryba bodyciało.
168
477000
2000
w ciele ryby.
08:16
So with characterspostacie, you can make storieshistorie.
169
481000
3000
Mając bohaterów, można tworzyć historie.
08:19
SometimesCzasami makingzrobienie a storyfabuła is as easyłatwo
170
484000
2000
Czasem wystarczy
08:21
as puttingwprowadzenie two characterspostacie in a roompokój
171
486000
3000
umieścić dwie postaci w pokoju
08:24
and seeingwidzenie what happensdzieje się.
172
489000
2000
i zobaczyć co się stanie.
08:26
So, imaginewyobrażać sobie a great whitebiały sharkrekin and a giantogromny squidkałamarnica in the samepodobnie bathroomłazienka.
173
491000
3000
Na przykład wielki biały rekin i ogromna kałamarnica
08:29
(LaughterŚmiech)
174
494000
2000
w jednej łazience.
08:31
Or, sometimesczasami I take them to placesmiejsca
175
496000
2000
Czasem zabieram ich w miejsca,
08:33
that people have never heardsłyszał of because they're underwaterPodwodny.
176
498000
2000
o których ludzie nie słyszeli, bo są pod wodą.
08:35
For instanceinstancja, I tookwziął them skiingjazda na nartach in the Mid-AtlanticŚrodkowy Atlantyk RangeZakres,
177
500000
2000
Na narty na Grzbiet Środkowoatlantycki,
08:37
whichktóry is this rangezasięg of mountainsgóry in the middleśrodkowy of the AtlanticAtlantic.
178
502000
3000
który jest pasmem górskim na środku Atlantyku.
08:40
I've takenwzięty them to the SeaMorze of JapanJaponia,
179
505000
2000
Zabrałem ich do Morza Japońskiego,
08:42
where they metspotkał giantogromny jellyfishmeduzy.
180
507000
2000
gdzie spotkali gigantyczną meduzę.
08:44
I've takenwzięty them campingCamping in the kelpkelp forestslasy of CaliforniaCalifornia.
181
509000
3000
Wziąłem ich na camping do lasu wodorostów w Kalifornii.
08:47
This nextNastępny one here,
182
512000
2000
Następna historia to
08:49
I did a storyfabuła on the censusspis ludności of marineMarine life.
183
514000
2000
opowieść o morskim 'spisie ludności'.
08:51
And that was a lot of funzabawa because, as mostwiększość of you know,
184
516000
2000
Było z tym wiele zabawy, bo jak wiecie,
08:53
it's a realreal projectprojekt we'vemamy heardsłyszał about.
185
518000
3000
podobny projekt powstał naprawdę.
08:57
But it was a chanceszansa for me to introduceprzedstawiać readersczytelnicy
186
522000
2000
Miałem okazję przedstawić czytelnikom
08:59
to a lot of crazyzwariowany underseapodmorski characterspostacie.
187
524000
3000
wielu zwariowanych podwodnych bohaterów.
09:02
So we startpoczątek off the storyfabuła with ErnestErnest,
188
527000
2000
Zaczynamy historię od Ernesta,
09:04
who volunteerswolontariusze as a censusspis ludności takerprzyjmujący.
189
529000
2000
który jako wolontariusz bierze udział w spisie.
09:06
He goesidzie down and he meetsspełnia this famoussławny anglerfishŻabnica.
190
531000
3000
Pod wodą spotyka sławną rybę - żabnicę.
09:10
Then he meetsspełnia the yetiYeti crabKrab,
191
535000
2000
Potem kraba yeti,
09:12
the famoussławny vampireWampir squidkałamarnica -- elusivenieuchwytny, hardciężko to find --
192
537000
3000
kałamarnicę wampirzą - którą bardzo trudno znaleźć
09:15
and the DumboDumbo octopusOśmiornica, whichktóry lookswygląda so much like a cartoonrysunek in realreal life
193
540000
3000
i ośmiornicę Dumbo, na żywo wyglądającą zupełnie jak z kreskówki.
09:18
that really didn't have to changezmiana a thing when I drewrysował it.
194
543000
3000
Nic nie muszę zmieniać kiedy ją rysuję.
09:21
I did anotherinne storyfabuła on marineMarine debrisgruzu.
195
546000
3000
Następna historia mówi o morskich odpadach.
09:24
I was speakingmówienie to a lot of my friendsprzyjaciele
196
549000
2000
Rozmawiałem z wieloma przyjaciółmi
09:26
in the conservationochrona businessbiznes,
197
551000
2000
zajmującymi się ochroną przyrody
09:28
and they --
198
553000
2000
Spytałem ich
09:30
I askedspytał them, "So what's one issuekwestia you would like everyonekażdy to know more about?"
199
555000
3000
na jaki temat wszyscy ludzie powinni wiedzieć więcej.
09:33
And they said -- this one friendprzyjaciel of minekopalnia said,
200
558000
3000
Jeden z nich odpowiedział:
09:36
"I've got one wordsłowo for you: plasticPlastikowy."
201
561000
3000
"Mam dla ciebie jedno słowo: plastik."
09:39
And I told him, "Well, I need something a little sexierbardziej seksownego than that.
202
564000
3000
Powiedziałem mu, że potrzebuję czegoś bardziej sexy.
09:42
PlasticZ tworzyw sztucznych just is not going to do it."
203
567000
2000
Plastik nie zda tu egzaminu.
09:44
We sortsortować of workedpracował things out.
204
569000
2000
Jakoś doszliśmy do porozumienia.
09:46
He wanted me to use wordssłowa like polyvinylwinylu chloridechlorek,
205
571000
2000
Chciał, żebym użył słów takich jak polichlorek winylu,
09:48
whichktóry doesn't really work in voicegłos balloonsbalony very well.
206
573000
2000
które niezbyt pasują do moich bohaterów.
09:50
I couldn'tnie mógł fitdopasowanie them in.
207
575000
2000
Nie umiałem ich wpasować.
09:52
So what I did was I madezrobiony an adventureprzygoda striprozebrać się.
208
577000
2000
Zrobiłem więc kreskówkę przygodową.
09:54
BasicallyW zasadzie, this bottlebutelka travelspodróże a long way.
209
579000
2000
Ta butelka zwykle przebywa długą drogę.
09:56
What I'm tryingpróbować to tell readersczytelnicy
210
581000
2000
Chcę powiedzieć czytelnikom,
09:58
is that plasticPlastikowy doesn't really go away;
211
583000
2000
że plastik się nie rozkłada,
10:00
it just continuestrwa to washmyć się downstreamw dół rzeki.
212
585000
2000
płynie dalej do oceanu.
10:02
And a lot of it endskończy się up washingmycie into the oceanocean,
213
587000
3000
To dobry zaczątek historii
10:05
whichktóry is a great storyfabuła if you attachdołączać a couplepara characterspostacie to it,
214
590000
3000
jeśli dołączyć do tego kilka postaci,
10:08
especiallyszczególnie if they can't standstoisko eachkażdy other, like these two.
215
593000
3000
zwłaszcza jeśli się nie znoszą.
10:12
So, I sentwysłane them to BoiseBoise, IdahoIdaho,
216
597000
3000
Wysłałem więc ich do Boise w Idaho,
10:15
where they droppedporzucone a plasticPlastikowy bottlebutelka
217
600000
3000
gdzie wyrzucili plastikową butelkę
10:18
into the BoiseBoise sewerkanał ściekowy systemsystem.
218
603000
2000
do systemu kanalizacyjnego.
10:20
And it endedzakończyło się up in the BoiseBoise RiverRzeka
219
605000
3000
Wylądowała w rzece Boise
10:23
and then on to the ColumbiaColumbia RiverRzeka
220
608000
2000
a stamtąd popłynęła do rzeki Kolumbia,
10:25
and then to the mouthusta of the ColumbiaColumbia
221
610000
2000
a potem do jej ujścia
10:27
and to the PacificPacyfiku OceanOcean
222
612000
2000
i do Pacyfiku.
10:29
and then on to this placemiejsce callednazywa the Great PacificPacyfiku GarbageŚmieci PatchPatch --
223
614000
3000
Stamtąd trafiła do Great Pacific Garbage Patch,
10:32
whichktóry is this giantogromny PacificPacyfiku gyreGyre in the NorthPółnoc PacificPacyfiku,
224
617000
2000
które jest gigantycznym wirem na północnym Pacyfiku,
10:34
where a lot of this plasticPlastikowy endskończy się up floatingRuchomy around --
225
619000
3000
gdzie wiele plastikowych rzeczy pływa wkoło,
10:38
and then back ontona the lagoonlaguna.
226
623000
3000
a następnie wraca do laguny.
10:41
So that was basicallygruntownie a buddykumpel storyfabuła
227
626000
2000
To była taka kumpelska historyjka
10:43
with a plasticPlastikowy bottlebutelka followingnastępujący alongwzdłuż.
228
628000
3000
z plastikową butelką w tle.
10:46
So a lot of people rememberZapamiętaj the plasticPlastikowy bottlebutelka anywaytak czy inaczej,
229
631000
3000
Wiele osób zapamiętało butelkę,
10:49
but we really talkedrozmawialiśmy about marineMarine debrisgruzu and plasticPlastikowy
230
634000
3000
ale mówiliśmy o odpadach morskich i plastiku
10:52
in the coursekurs of that one.
231
637000
2000
na jej przykładzie.
10:54
The thirdtrzeci storylinefabuła I did about a yearrok and a halfpół agotemu
232
639000
2000
Trzecia historia, którą stworzyłem około półtora roku temu
10:56
was probablyprawdopodobnie my mostwiększość difficulttrudny.
233
641000
2000
była dla mnie najtrudniejsza.
10:58
It was on sharkrekin finningfiński, and I feltczułem really stronglysilnie
234
643000
2000
Mówiła o odcinaniu płetw rekinom,
11:00
about this issuekwestia.
235
645000
2000
co mnie bardzo wciągnęło.
11:02
And I feltczułem like, sinceod my mainGłówny characterpostać was a sharkrekin,
236
647000
3000
Mój główny bohater był rekinem więc czułem,
11:05
the comickomiczny striprozebrać się was a perfectidealny vehiclepojazd for tellingwymowny the publicpubliczny about this.
237
650000
3000
że komiks jest idealnym miejscem by poruszyć ten problem.
11:08
Now, finningfiński is the actdziałać
238
653000
2000
Obecnie odcinanie płetw wygląda tak:
11:10
of takingnabierający a sharkrekin, cuttingtnący the valuablecenny finspłetwy off
239
655000
3000
bierze się rekina, odcina cenne płetwy
11:13
and throwingrzucanie the liverelacja na żywo animalzwierzę back in the waterwoda.
240
658000
3000
i wrzuca żywe zwierzę z powrotem do wody.
11:16
It's cruelokrutny, it's wastefulrozrzutny.
241
661000
2000
To okrucieństwo i marnotrawstwo.
11:18
There's nothing funnyzabawny or entertainingzabawny about it,
242
663000
2000
Nie ma w tym nic zabawnego,
11:20
but I really wanted to take this issuekwestia on.
243
665000
2000
ale bardzo chciałem nagłośnić tę sprawę.
11:22
I had to killzabić my mainGłówny characterpostać, who is a sharkrekin.
244
667000
3000
Musiałem uśmiercić głównego bohatera - rekina.
11:25
We startpoczątek with ShermanSherman in a ChineseChiński restaurantrestauracja,
245
670000
2000
Sherman jest w chińskiej restauracji,
11:27
who getsdostaje a fortunefortuna that he's about to get caughtzłapany by a trawlertrawler,
246
672000
3000
która dostaje fortunę, gdy zostaje złapany przez trawler
11:30
whichktóry he does.
247
675000
2000
i tak się dzieje.
11:32
And then he diesumiera.
248
677000
2000
Potem umiera.
11:34
He getsdostaje finnedżebrowane, and then he getsdostaje thrownrzucony overboardza burtę.
249
679000
2000
Odcinają mu płetwy i wyrzucają do wody.
11:36
OstensiblyPozornie, he's deadnie żyje now.
250
681000
2000
Pozornie jest teraz martwy.
11:38
And so I killedzabity a characterpostać that's been in the newspaperGazeta for 15 yearslat.
251
683000
3000
Uśmierciłem bohatera, który był w gazecie od 15 lat.
11:41
So I got a lot of readerczytelnik feedbackinformacje zwrotne on that one.
252
686000
2000
Dostałem więc spory odzew od czytelników.
11:43
MeanwhileTymczasem, the other characterspostacie are talkingmówić about sharkrekin finFin soupzupa.
253
688000
3000
Inne postacie rozmawiają o zupie z płetwy rekina.
11:46
I do threetrzy or fourcztery stripspaski after that
254
691000
2000
Robię po tym trzy czy cztery komiksy,
11:48
where we explorebadać the finningfiński issuekwestia
255
693000
2000
w których poruszam temat odcinania płetw
11:50
and the sharkrekin finFin soupzupa issuekwestia.
256
695000
2000
i zupy z płetwy rekina.
11:52
Sherman'sSherman up in sharkrekin heavenniebo.
257
697000
2000
Sherman jest w rekinowym niebie.
11:54
This is what I love about comickomiczny stripspaski, you know.
258
699000
2000
To jest właśnie to co kocham w komiksach.
11:56
You really don't have to worrymartwić się about the audiencepubliczność suspendingzawieszenie its sensesens of disbeliefniedowierzanie
259
701000
3000
Nie trzeba martwić się o to co realnie możliwe.
11:59
because, if you startpoczątek with a talkingmówić sharkrekin,
260
704000
2000
ponieważ jeśli opowiadasz o mówiącym rekinie,
12:01
readersczytelnicy prettyładny much checkczek theirich disbeliefniedowierzanie at the doordrzwi.
261
706000
3000
czytelnicy od razu odrzucają niedowierzanie.
12:04
You can kinduprzejmy of do anything.
262
709000
2000
Możesz zrobić wszystko.
12:06
It becomesstaje się a near-deathw pobliżu śmierci experiencedoświadczenie for ShermanSherman.
263
711000
3000
Sherman doświadcza prawie-śmierci.
12:09
MeanwhileTymczasem, ErnestErnest findsznajduje his finspłetwy on the internetInternet.
264
714000
2000
W międzyczasie Ernest znajduje płetwy w internecie.
12:11
There was a realreal websitestronie internetowej basedna podstawie in ChinaChiny
265
716000
2000
To była prawdziwa strona internetowa z Chin,
12:13
that actuallytak właściwie soldsprzedany sharkrekin finspłetwy,
266
718000
2000
na której sprzedawano płetwy rekina
12:15
so I kinduprzejmy of exposednarażony that.
267
720000
3000
i chciałem to zaznaczyć.
12:18
And he clickskliknięcia the "buykupować now" buttonprzycisk.
268
723000
3000
Klika na "kup teraz".
12:21
And voilavoila, next-daynastępnego dnia airpowietrze, they showpokazać up,
269
726000
2000
I proszę, następnego dnia zjawiają się
12:23
and they surgicallychirurgicznie reattachponownie podłącz urządzenie them.
270
728000
2000
i chirurgicznie przyszywają płetwy.
12:25
I endedzakończyło się that seriesseria with a kinduprzejmy of a mail-inPoczta w petitionPetycja
271
730000
3000
Skończyłem tę serię czymś w rodzaju petycji
12:28
that encouragedzachęcać our NationalKrajowe MarineMarine FisheryRybołówstwa ServiceUsługi,
272
733000
2000
by Narodowa Służba Rybołówstwa Morskiego
12:30
to forcesiła other countrieskraje
273
735000
2000
nakłoniła inne kraje
12:32
to have a strongersilniejszy stancepostawa with sharkrekin managementzarządzanie.
274
737000
2000
do zajęcia zdecydowanego stanowiska
12:34
(ApplauseAplauz)
275
739000
2000
w sprawie rekinów. (Brawa)
12:36
ThanksDzięki.
276
741000
2000
Dziękuję.
12:38
I'd like to endkoniec with a little metaphormetafora here.
277
743000
2000
Chciałbym zakończyć małą metaforą.
12:40
I've been tryingpróbować to think of a metaphormetafora to representprzedstawiać MissionMisja BlueNiebieski,
278
745000
3000
Próbowałem znaleźć metaforę ilustrującą Mission Blue
12:43
and this is what I cameoprawa ołowiana witrażu up with.
279
748000
2000
i oto co wymyśliłem.
12:45
ImagineWyobraź sobie you're in an enormousogromny roompokój,
280
750000
2000
Wyobraźcie sobie, że jesteście w ogromnym pokoju,
12:47
and it's as darkciemny as a caveJaskinia.
281
752000
2000
w którym jest ciemno jak w jaskini.
12:49
And you can have anything in that roompokój, anything you want,
282
754000
2000
Możecie mieć wszystko co chcecie z tego pokoju
12:51
but you can't see anything.
283
756000
2000
ale nic nie widzicie.
12:53
You've been givendany one toolnarzędzie, a hammermłot.
284
758000
3000
Dostaliście jedno narzędzie - młotek.
12:56
So you wanderWander around in the darknessciemność, and you bumpguz into something,
285
761000
3000
Błądzicie więc w ciemności i uderzacie w coś.
12:59
and it feelsczuje like it's madezrobiony of stonekamień.
286
764000
2000
Czujecie, że jest to zrobione z kamienia.
13:01
It's bigduży, it's heavyciężki. You can't carrynieść it away,
287
766000
2000
Jest duże, ciężkie i nie możecie tego wynieść,
13:03
so you banghuk it with your hammermłot, and you breakprzerwa off a piecekawałek.
288
768000
3000
uderzacie więc w to młotkiem i odłamujecie kawałek.
13:06
And you take the piecekawałek out into the daylightświatło dzienne.
289
771000
2000
Wynosicie ten kawałek na światło słoneczne.
13:08
And you see you have a beautifulpiękny piecekawałek of whitebiały alabasterAlabaster.
290
773000
3000
Okazuje się, że trzymacie piękny kawałek alabastru.
13:11
So you say to yourselfsiebie, "Well, that's worthwartość something."
291
776000
2000
Mówicie więc do siebie: "To musi być coś warte."
13:13
So you go back into the roompokój,
292
778000
2000
Wracacie do pokoju,
13:15
and you breakprzerwa this thing to piecessztuk, and you haulzaciąg it away.
293
780000
3000
rozbijacie tę rzecz na kawałki i wynosicie je.
13:18
And you find other things, and you breakprzerwa that up, and you haulzaciąg those away.
294
783000
2000
Znajdujecie kolejne rzeczy, rozbijacie je i wynosicie.
13:20
And you're gettinguzyskiwanie all kindsrodzaje of coolchłodny stuffrzeczy.
295
785000
2000
Macie wiele fajnych rzeczy.
13:22
And you hearsłyszeć other people doing the samepodobnie thing.
296
787000
2000
Słyszycie jak inni robią to samo co wy.
13:24
So you get this sensesens of urgencypilne,
297
789000
2000
Czujecie więc ten stan zaniepokojenia,
13:26
like you need to find as much stuffrzeczy as possiblemożliwy as soonwkrótce as possiblemożliwy.
298
791000
3000
że musicie znaleźć tak wiele rzeczy i jak najszybciej.
13:29
And then some yellskrzyczy, "Stop!"
299
794000
2000
Nagle ktoś krzyczy: "Stop!"
13:31
And they turnskręcać up the lightsświatła.
300
796000
2000
i włączają światła.
13:33
And you realizerealizować where you are; you're in the LouvreLuwr.
301
798000
3000
Uświadamiasz sobie gdzie jesteś. W Luwrze.
13:38
And you've takenwzięty all this complexityzłożoność and beautypiękno,
302
803000
4000
Zabrałeś całą tę złożoność i piękno
13:42
and you've turnedobrócony it into a cheaptani commoditytowar.
303
807000
3000
i zamieniłeś to w tani towar.
13:45
And that's what we're doing with the oceanocean.
304
810000
3000
I to właśnie robimy z oceanem.
13:48
And partczęść of what MissionMisja BlueNiebieski is about
305
813000
2000
Częścią Mission Blue jest
13:50
is yellingwrzeszczał, "Stop!"
306
815000
3000
krzyczenie: "Stop!",
13:53
so that eachkażdy of us --
307
818000
2000
aby każdy z nas,
13:55
explorerExplorer, scientistnaukowiec, cartoonistrysownik, singerpiosenkarz, chefszef kuchni --
308
820000
3000
badacz, naukowiec, rysownik, piosenkarz, kucharz,
13:58
can turnskręcać up the lightsświatła in theirich ownwłasny way.
309
823000
2000
włączył światło swoim własnym sposobem.
14:00
And that's what I hopenadzieja my comickomiczny striprozebrać się does in a smallmały way.
310
825000
2000
To w pewnym stopniu czyni mój komiks.
14:02
That's why I like what I do.
311
827000
2000
To dlatego to lubię.
14:04
ThanksDzięki for listeningsłuchający.
312
829000
2000
Dziękuję za uwagę.
14:06
(ApplauseAplauz)
313
831000
2000
(Brawa)
Translated by Kamila Seweryn
Reviewed by Kinga Skorupska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Jim Toomey - Cartoonist
For the past 13 years, Jim Toomey has been writing and drawing the daily comic strip Sherman’s Lagoon, about a daffy family of ocean dwellers.

Why you should listen

For the past 13 years Jim Toomey has been creating the daily comic strip Sherman's Lagoon, which appears in over 150 newspapers in North America. Toomey's latest book of comics (his fifteenth) is Discover Your Inner Hermit Crab, and the strip has recently become a musical.

Sherman's Lagoon is a combination of Toomey’s two lifelong passions: drawing and the sea. He’s been engaged in the former activity since he could hold a crayon, and his love affair with the sea dates back to his early childhood. The inspiration for the comic strip can be traced back to a family vacation in the Bahamas where he saw a real shark swimming in a remote lagoon. Toomey became a certified diver at the age of 12, and, as an adult, has logged dives all over the world, including Asia, Africa, the Mediterranean, Latin America, and extensively in the kelp forests of California

More profile about the speaker
Jim Toomey | Speaker | TED.com