ABOUT THE SPEAKER
Ed Yong - Science writer
Ed Yong blogs with a mission: to ignite excitement for science in everyone, regardless of their education or background.

Why you should listen

Whether he's exploring a possible resurrection for extinct mouth-birthing amphibians or skewering media misunderstandings of hyped hormones like oxytocin, Ed Yong has a gift for illuminating the beauty (or controversy) in difficult and complex topics.

The award-winning blog Not Exactly Rocket Science (hosted by National Geographic) is the epicenter of Yong’s formidable web and social media presence. In its posts, he tackles the hottest and most bizarre topics in science journalism. As he says, “The only one that matters to me, as far as my blog is concerned, is that something interests me. That is, excites or inspires or amuses me.” When not blogging, he also finds time to contribute to Nature, Wired, Scientific American and many other web and print outlets.

He is also the author of the book I Contain Multitudes: The Microbes Within Us and a Grander View of Life

More profile about the speaker
Ed Yong | Speaker | TED.com
TED2014

Ed Yong: Zombie roaches and other parasite tales

เอ็ด ยัง (Ed Yong): จิ้งหรีดฆ่าตัวตาย แมลงสาบผีดิบ และเรื่องเล่าอื่นๆ จากปรสิต

Filmed:
1,829,488 views

พวกเราชาวมนุษย์ตั้งสถานะพิเศษของเราจากเรื่องความมีเจตจำนงเสรี และเสรีภาพ ... แต่กระนั้น มันยังมีเงามืดครอบงำชักจูงที่เราอาจไม่ได้คาด ในฐานะนักเขียนเชิงวิทยาศาสตร์ เอ็ด ยัง อธิบายในการบรรยายนี้ที่น่าสนใจ ตลกขบขัน และชี้ชวนกวนให้คิด ว่า ปรสิตมีศิลปะวิธีที่สมบูรณ์แบบในการควบคุมในระดับที่น่าทึ่ง แล้วพวกมันควบคุมพวกเราอยู่หรือ มันยิ่งว่าเป็นไปได้ซะอีก
- Science writer
Ed Yong blogs with a mission: to ignite excitement for science in everyone, regardless of their education or background. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
A herdฝูงสัตว์ of wildebeestswildebeests, a shoalตื้นเขิน of fishปลา,
0
645
2551
ฝูงวัวป่า ฝูงปลา
00:15
a flockฝูง of birdsนก.
1
3196
1629
ฝูงนก
00:16
Manyจำนวนมาก animalsสัตว์ gatherรวบรวม in largeใหญ่ groupsกลุ่ม
2
4825
2068
สัตว์หลายชนิด ไปไหนมาไหนเป็นกลุ่มใหญ่
00:18
that are amongในหมู่ the mostมากที่สุด wonderfulยอดเยี่ยม spectaclesแว่นตา
3
6893
1986
นั่นเป็นหนึ่งในสิ่งที่อัศจรรย์ที่น่ายลที่สุด
00:20
in the naturalโดยธรรมชาติ worldโลก.
4
8879
1718
ในโลกธรรมชาติ
00:22
But why do these groupsกลุ่ม formฟอร์ม?
5
10597
2724
แต่ทำไมต้องมีการรวมกลุ่มด้วย
00:25
The commonร่วมกัน answersคำตอบ includeประกอบด้วย things like
6
13321
1637
คำตอบทั่วๆ ไปก็มีดั่งเช่น
00:26
seekingที่กำลังมองหา safetyความปลอดภัย in numbersหมายเลข or huntingการล่าสัตว์ in packsแพ็ค
7
14958
2966
เพื่อความปลอดภัยเมื่ออยู่ด้วยกันมากๆ
หรือเพื่อการล่าเป็นฝูง
00:29
or gatheringการชุมนุม to mateเพื่อน or breedสายพันธุ์,
8
17924
2496
หรือมารวมตัวกันเพื่อหาคู่ หรือผสมพันธุ์
00:32
and all of these explanationsคำอธิบาย,
9
20420
1668
และคำอธิบายทั้งหมดนี้
00:34
while oftenบ่อยครั้ง trueจริง,
10
22088
1237
ถึงแม้ว่ามันมักจะถูกต้อง
00:35
make a hugeใหญ่ assumptionการสันนิษฐาน about animalสัตว์ behaviorพฤติกรรม,
11
23325
3043
ได้สร้างบทสรุปใหญ่ใหักับพฤติกรรมของสัตว์
00:38
that the animalsสัตว์ are in controlควบคุม of theirของพวกเขา ownด้วยตัวเอง actionsการปฏิบัติ,
12
26368
3177
ว่าสัตว์ต่างๆ มีอำนาจควบคุมการกระทำของพวกมัน
00:41
that they are in chargeค่าธรรมเนียม of theirของพวกเขา bodiesร่างกาย.
13
29545
2251
ว่าพวกมันมีอำนาจสั่งร่างกายของมัน
00:43
And that is oftenบ่อยครั้ง not the caseกรณี.
14
31796
3427
และมันมักจะไม่ได้เป็นเช่นนั้น
00:47
This is Artemiaอาร์ทีเมีย, a brineน้ำเค็ม shrimpกุ้ง.
15
35223
2924
นี่คือ อาร์ทีเมีย (Artemia) หรือไรทะเล
00:50
You probablyอาจ know it better as a seaทะเล monkeyลิง.
16
38147
2764
คุณอาจรู้จักมันดีกว่าในนามลิงทะเล (sea monkey)
00:52
It's smallเล็ก, and it typicallyเป็นปกติ livesชีวิต aloneคนเดียว,
17
40911
1995
มันตัวเล็ก และมักอยู่เดี่ยวๆ เป็นอิสระ
00:54
but it can gatherรวบรวม in these largeใหญ่ redสีแดง swarmsฝูง
18
42906
3077
แต่สามารถมารวมกลุ่มกันเป็นฝูงขนาดใหญ่สีแดง
00:57
that spanระยะ for metersเมตร,
19
45983
2247
ที่กว้างออกไปหลายเมตร
01:00
and these formฟอร์ม because of a parasiteปรสิต.
20
48230
3090
และการรวมกลุ่มนี้เกิดขึ้นเพราะปรสิต
01:03
These shrimpกุ้ง are infectedที่ติดเชื้อ with a tapewormพยาธิตัวตืด.
21
51320
2686
ไรทะเลเหล่านี้มีหนอนพยาธิตัวแบน
01:06
A tapewormพยาธิตัวตืด is effectivelyมีประสิทธิภาพ a long, livingการดำรงชีวิต gutไส้ใน
22
54006
2251
หนอนพยาธิตัวแบนเป็นเหมือนทางเดินอาหารยาวๆ
ที่มีชีวิต
01:08
with genitalsองคชาต at one endปลาย and
a hookedติดยาเสพติด mouthปาก at the other.
23
56257
2888
และมีอวัยวะสืบพันธุ์ที่ปลายข้างหนึ่ง
มีปากแบบตะขอที่ปลายอีกข้างหนึ่ง
01:11
As a freelanceอาชีพอิสระ journalistนักข่าว, I sympathizeเห็นอกเห็นใจ.
24
59145
2535
ในฐานะนักข่าวอิสระ ผมสงสารมันนะ
01:13
(Laughterเสียงหัวเราะ)
25
61680
2155
(เสียงหัวเราะ)
01:15
The tapewormพยาธิตัวตืด drainsท่อระบายน้ำ nutrientsสารอาหาร from Artemia'sอาร์ทีเมียของ bodyร่างกาย,
26
63835
2908
พยาธิตัวแบนดูดเอาสารอาหารจากร่างกายของไรทะเล
01:18
but it alsoด้วย does other things.
27
66743
2077
แต่มันยังทำอย่างอื่นอีก
01:20
It castratescastrates them,
28
68820
1620
มันจัดการตอนไรทะเล
01:22
it changesการเปลี่ยนแปลง theirของพวกเขา colorสี from transparentโปร่งใส to brightสดใส redสีแดง,
29
70440
4718
มันเปลี่ยนให้ไรทะเลมีสีจากที่โปร่งแสงเป็นสีแดงสด
01:27
it makesยี่ห้อ them liveมีชีวิต longerอีกต่อไป,
30
75158
1516
มันทำให้พวกไรทะเลมีอายุยืนขึ้น
01:28
and as biologistนักชีววิทยา Nicolasนิโคลัส RodeRode has foundพบ,
31
76674
2357
และนักชีววิทยา นิโคลัส โรด (Nicolas Rode) พบว่า
01:31
it makesยี่ห้อ them swimการว่ายน้ำ in groupsกลุ่ม.
32
79031
3359
มันทำให้ไรทะเลว่าน้ำเป็นกลุ่ม
01:34
Why? Because the tapewormพยาธิตัวตืด,
like manyจำนวนมาก other parasitesปรสิต,
33
82390
3452
ทำไมล่ะ เพราะว่าพยาธิตัวแบน เป็นเหมือนปรสิตอื่นๆ
01:37
has a complicatedซับซ้อน life cycleวงจร
34
85842
1581
ตรงที่พวกมันมีวงชีวิตที่ซับซ้อน
01:39
involvingที่เกี่ยวข้องกับ manyจำนวนมาก differentต่าง hostsเจ้าภาพ.
35
87423
2264
ข้องเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตที่เป็นเจ้าบ้านหลายชนิด
01:41
The shrimpกุ้ง are just one stepขั้นตอน on its journeyการเดินทาง.
36
89687
2404
ไรทะเลเป็นแค่บันไดก้าวหนึ่งในการเดินทางของมัน
01:44
Its ultimateที่สุด destinationปลายทาง is this,
37
92091
2612
จุดหมายปลายทางของมันก็คือนี่
01:46
the greaterมากขึ้น flamingoนกกระเรียน.
38
94703
1947
นกฟลามิงโก้ (greater flamingo)
01:48
Only in a flamingoนกกระเรียน can the tapewormพยาธิตัวตืด reproduceสืบพันธุ์,
39
96650
3025
พยาธิตัวแบนสามารถสืบพันธุ์ได้ในฟลามิงโก้เท่านั้น
01:51
so to get there, it manipulatesปรุงแต่ง its shrimpกุ้ง hostsเจ้าภาพ
40
99675
3289
เพื่อที่จะไปถึงที่นั่น มันควบคุมไรทะเลที่เป็นเจ้าบ้านของมัน
01:54
into formingการขึ้นรูป these conspicuousเด่น coloredมีสี swarmsฝูง
41
102964
3091
ให้รวมกลุ่มที่มีสีที่เห็นได้ชัดนี้
01:58
that are easierง่ายดาย for a flamingoนกกระเรียน to spotจุด
42
106055
2717
ซึ่งมันง่ายต่อการพบเห็น
02:00
and to devourเผาผลาญ,
43
108772
1559
และต่อการกินของฟลามิงโก้
02:02
and that is the secretลับ of the Artemiaอาร์ทีเมีย swarmฝูง.
44
110331
2932
และนั่นก็คือความลับของกลุ่มไรทะเล
02:05
They aren'tไม่ได้ sociableเป็นกันเอง throughตลอด theirของพวกเขา ownด้วยตัวเอง volitionความตั้งใจ,
45
113263
2163
พวกมันไม่ได้ชอบเข้าสังคมเพราะมันต้องการ
02:07
but because they are beingกำลัง controlledถูกควบคุม.
46
115426
2076
แต่เพราะว่าพวกมันถูกควบคุมต่างหาก
02:09
It's not safetyความปลอดภัย in numbersหมายเลข.
47
117502
1694
มันไม่ได้ปลอดภัยเมื่ออยู่กันเป็นจำนวนมาก
02:11
It's actuallyแท้จริง the exactแน่นอน oppositeตรงข้าม.
48
119196
1859
มันให้ผลตรงข้ามด้วยอันที่จริง
02:13
The tapewormพยาธิตัวตืด hijackshijacks theirของพวกเขา brainsสมอง and theirของพวกเขา bodiesร่างกาย,
49
121055
3041
พยาธิตัวแบนเข้ายึดสมองและร่างกายของพวกมัน
02:16
turningการหมุน them into vehiclesยานพาหนะ
50
124096
1396
เปลี่ยนพวกมันให้เป็นพาหนะ
02:17
for gettingได้รับ itselfตัวเอง into a flamingoนกกระเรียน.
51
125492
3967
สำหรับนำมันไปสู่ฟลามิงโก้
02:21
And here is anotherอื่น exampleตัวอย่าง
52
129459
1430
และนี่ก็เป็นอีกหนึ่งตัวอย่าง
02:22
of a parasiticเหมือนกาฝาก manipulationการจัดการ.
53
130889
2526
ของการบังคับควบคุมโดยปรสิต
02:25
This is a suicidalการฆ่าตัวตาย cricketจิ้งหรีด.
54
133415
2976
นี่คือจิ้งหรีดที่ฆ่าตัวตาย
02:28
This cricketจิ้งหรีด swallowedกลืนกิน the
larvaeตัวอ่อน of a GordianGordian wormหนอน,
55
136391
3304
จิ้งหรีดตัวนี้กลืนตัวอ่อน
ของหนอนกอร์เดียน (Gordian worm) ลงไป
02:31
or horsehairผมม้า wormหนอน.
56
139695
1893
หรือที่เรียกอีกชื่อว่า หนอนขนม้า (horsehair worm)
02:33
The wormหนอน grewเติบโต to adultผู้ใหญ่ sizeขนาด withinภายใน it,
57
141588
2156
หนอนเติบโตขึ้นจนมีขนาดเท่าตัวเต็มวัยในนั้น
02:35
but it needsจำเป็น to get into waterน้ำ in orderใบสั่ง to mateเพื่อน,
58
143744
3038
แต่มันต้องการที่จะลงไปในน้ำเพื่อที่จะผสมพันธุ์
02:38
and it does that by releasingการปล่อย proteinsโปรตีน
59
146782
2218
และมันทำโดยปล่อยโปรตีน
02:41
that addleสับสน the cricket'sคริกเก็ต brainสมอง,
60
149000
2188
ที่ทำให้สมองของจิ้งหรีดสับสน
02:43
causingการก่อให้เกิด it to behaveประพฤติ erraticallyผิดพลาด.
61
151188
2164
ส่งผลให้มันมันมีพฤติกรรมไม่ปกติ
02:45
When the cricketจิ้งหรีด nearsตอนจบ a bodyร่างกาย of waterน้ำ,
62
153352
1955
เมื่อจิ้งหรีดเข้าใกล้แหล่งน้ำ
02:47
suchอย่างเช่น as this swimmingว่ายน้ำ poolสระ,
63
155307
1619
อย่างเช่นสระว่ายน้ำ
02:48
it jumpsกระโดด in and drownsฟันฟาง,
64
156926
2257
มันกระโดดลงไปและจมน้ำ
02:51
and the wormหนอน wrigglesเลื้อย out
65
159183
1725
และหนอนนั้นก็บิดตัวออกมา
02:52
of its suicidalการฆ่าตัวตาย corpseศพ.
66
160908
3856
จากศพที่ฆ่าตัวตายไปนั้น
02:56
Cricketsจิ้งหรีด are really roomyใหญ่. Who knewรู้ว่า?
67
164764
3603
จิ้งหรีดนี่ที่เยอะจริงๆ ไม่ยักรู้แฮะ
03:00
The tapewormพยาธิตัวตืด and the GordianGordian wormหนอน are not aloneคนเดียว.
68
168367
3215
ไม่ใช่มีแค่หนอนตัวแบนและหนอนกอร์เดียน
03:03
They are partส่วนหนึ่ง of an entireทั้งหมด cavalcadeขบวนแห่
69
171582
1720
พวกมันเป็นแค่ส่วนหนึ่งของโขยง
03:05
of mind-controllingจิตใจควบคุม parasitesปรสิต,
70
173302
2077
ปรสิตควบคุมสมอง
03:07
of fungiเชื้อรา, virusesไวรัส, and wormsพยาธิ and insectsแมลง and more
71
175379
3949
เห็ดรา ไวรัส และหนอน และแมลง และอีกมากมาย
03:11
that all specializeมีความเชี่ยวชาญ in subvertingบ่อนทำลาย and overridingที่เอาชนะ
72
179328
2573
ที่เชี่ยวชาญในการทำลายและครอบงำ
03:13
the willsความรู้สึกนึกคิด of theirของพวกเขา hostsเจ้าภาพ.
73
181901
2209
เจตจำนงของเจ้าบ้านของพวกมัน
03:16
Now, I first learnedได้เรียนรู้ about this way of life
74
184110
1737
ตอนแรกผมรู้เรื่องวิถีชีวิตแบบนี้
03:17
throughตลอด Davidเดวิด Attenborough'sAttenborough ของ "Trialsการทดลอง of Life"
75
185847
2493
มาจาก [สารคดี] "Trials of Life"
ของเดวิด แอทเทนโบรก (David Attenborough)
03:20
about 20 yearsปี agoมาแล้ว,
76
188340
1722
ประมาณ 20 ปีก่อน
03:22
and then laterต่อมา throughตลอด a wonderfulยอดเยี่ยม bookหนังสือ calledเรียกว่า
77
190062
1702
และจากการอ่านหนังสือที่น่าสนใจ
03:23
"Parasiteปรสิต Rexเร็กซ์" by my friendเพื่อน Carlคาร์ล Zimmerไม้เท้า.
78
191764
2674
"Parasite Rex" โดยเพื่อนของผม
คาร์ล ซิมเมอร์ (Carl Zimmer.)
03:26
And I've been writingการเขียน about
these creaturesสิ่งมีชีวิต ever sinceตั้งแต่.
79
194438
2143
ผมได้เขียนเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตเหล่านี้เรื่อยมา
03:28
Fewน้อย topicsหัวข้อ in biologyชีววิทยา enthrallทำให้ติดใจ me more.
80
196581
2811
มีสองสามหัวข้อในชีววิทยาที่ตราตรึงใจผมมากกว่านั้น
03:31
It's like the parasitesปรสิต have subvertedล้มเลิก my ownด้วยตัวเอง brainสมอง.
81
199392
3706
มันเหมือนกับปรสิตได้ทำลายสมองของผม
03:35
Because after all, they are always compellingจับใจ
82
203098
2611
เพราะว่าอย่างไรก็ดี พวกมันก็น่าดึงดูดใจ
03:37
and they are delightfullyครื้นเครง macabreเกี่ยวกับความตาย.
83
205709
1288
และน่าขยะแขยงอย่างจับจิตเสมอ
03:38
When you writeเขียน about parasitesปรสิต,
84
206997
1392
เมื่อคุณเขียนเกี่ยวกับปรสิต
03:40
your lexiconพจนานุกรม swellsฟู with phrasesวลี like
85
208389
2084
คลังคำศัพท์ของคุณเต็มไปด้วยวลีดั่งเช่น
03:42
"devouredกิน aliveมีชีวิตอยู่" and "burstsระเบิด out of its bodyร่างกาย."
86
210473
3046
"เขมือบกันเป็นๆ" และ "ปะทุออกจากร่างของมัน"
03:45
(Laughterเสียงหัวเราะ)
87
213519
1237
(เสียงหัวเราะ)
03:46
But there's more to it than that.
88
214756
1540
แต่มันมีอะไรมากไปกว่านั้นครับ
03:48
I'm a writerนักเขียน, and fellowมนุษย์ writersนักเขียน in the audienceผู้ชม
89
216296
2102
ผมเป็นนักเขียน และเพื่อนๆ นักเขียนในกลุ่มผู้ฟัง
03:50
will know that we love storiesเรื่องราว.
90
218398
2709
คงรู้ว่าพวกเรารักเรื่องราว
03:53
Parasitesปรสิต inviteเชิญ us to resistต่อต้าน the allureจูงใจ
91
221107
2393
ปรสิตเชิญชวนเราให้ต่อต้านความเย้ายวน
03:55
of obviousชัดเจน storiesเรื่องราว.
92
223500
1850
ของเรื่องราวที่เห็นได้อย่างชัดเจน
03:57
Theirของพวกเขา worldโลก is one of plotพล็อต twistsบิด
93
225350
2310
โลกของพวกมันเป็นหนึ่งในเรื่องราวที่มีการพลิกบท
03:59
and unexpectedไม่คาดฝัน explanationsคำอธิบาย.
94
227660
3607
และมีคำอธิยายที่ไม่เป็นที่คาดคิด
04:03
Why, for exampleตัวอย่าง,
95
231267
1496
ทำไมล่ะ ยกตัวอย่างนะครับ
04:04
does this caterpillarหนอนผีเสื้อ
96
232763
2178
หนอนผีเสื้อตัวนี้
04:06
startเริ่มต้น violentlyอย่างรุนแรง thrashingการนวด about
97
234941
1974
เริ่มฟาดไปมาอย่างรุนแรง
04:08
when anotherอื่น insectแมลง getsได้รับ closeปิด to it
98
236915
1668
เมื่อแมลงอื่นๆ เข้ามาใกล้มัน
04:10
and those whiteขาว cocoonsรังไหม that it seemsดูเหมือนว่า
99
238583
2257
และดักแด้ขาวๆ เหล่านั้น ที่เหมือนว่า
04:12
to be standingจุดยืน guardยาม over?
100
240840
1438
มันกำลังเฝ้ายามคุ้มกันอยู่อย่างนั้นหรือ
04:14
Is it maybe protectingการปกป้อง its siblingsพี่น้อง?
101
242278
3096
มันอาจกำลังปกป้องพี่น้องของมันอยู่หรือเปล่า
04:17
No.
102
245374
1449
เปล่าเลย
04:18
This caterpillarหนอนผีเสื้อ was attackedโจมตี
103
246823
1457
หนอนผีเสื้อตัวนี้ถูกโจมตี
04:20
by a parasiticเหมือนกาฝาก waspมดตะนอย whichที่ laidได้ปล่อยแล้ว eggsไข่ insideภายใน it.
104
248280
3219
ด้วยตัวต่อเบียน (parasitic wasp) ที่วางไข่ในตัวมัน
04:23
The eggsไข่ hatchedฟัก and the youngหนุ่มสาว waspsแตน
105
251499
1434
ไข่ฟักออกมาและตัวต่อเล็กๆ
04:24
devouredกิน the caterpillarหนอนผีเสื้อ aliveมีชีวิตอยู่
106
252933
1314
ก็เขมือบหนอนผีเสื้อทั้งเป็น
04:26
before burstingระเบิด out of its bodyร่างกาย.
107
254247
1671
ก่อนที่จะปะทุตัวออกมาจากร่างกายของมัน
04:27
See what I mean?
108
255918
2275
เข้าใจผมหรือยังครับ
04:30
Now, the caterpillarหนอนผีเสื้อ didn't dieตาย.
109
258193
2838
ทีนี้ หนอนผีเสื้อไม่ได้ตาย
04:33
Some of the waspsแตน seemedดูเหมือน to stayพักอยู่ behindหลัง
110
261031
2585
ตัวต่อบางส่วนเหมือนว่าจะยังอยู่
04:35
and controlledถูกควบคุม it into defendingปกป้อง theirของพวกเขา siblingsพี่น้อง
111
263616
3337
และควบคุมมันให้ปกป้องพี่น้องของตัวต่อ
04:38
whichที่ are metamorphosingงอแง
112
266953
1634
ซึ่งกำลังเจริญเติบโต
04:40
into adultsผู้ใหญ่ withinภายใน those cocoonsรังไหม.
113
268587
2020
เปลี่ยนแปลงไปเป็นตัวเต็มวัยภายในดักแด้เหล่านั้น
04:42
This caterpillarหนอนผีเสื้อ is a head-bangingหัวโผง
zombieซอมบี้ bodyguardผู้คุ้มกัน
114
270607
3539
หนอนผีเสื้อนี้เป็นองค์รักษ์ผีดิบสู้หัวฟัด
04:46
defendingปกป้อง the offspringบุตร
115
274146
1301
ปกป้องลูกๆ
04:47
of the creatureสัตว์ that killedถูกฆ่าตาย it.
116
275447
2222
ของสิ่งมีชีวิตที่ฆ่ามัน
04:49
(Applauseการปรบมือ)
117
277669
3866
(เสียงปรบมือ)
04:53
We have a lot to get throughตลอด.
I only have 13 minutesนาที. (Laughterเสียงหัวเราะ)
118
281535
4295
เรายังมีเรื่องอีกเพียบเลยครับ
ผมมีเวลาแค่ 13 นาที (เสียงหัวเราะ)
04:57
Now, some of you are probablyอาจ just
119
285830
1811
เอาล่ะ บางท่านอาจกำลัง
04:59
desperatelyหมดท่า clawingclawing for some solaceการปลอบใจ
120
287641
2218
ตะเกียกตะกายหาสิ่งปลอบใจ
05:01
in the ideaความคิด that these things are odditiesแปลกประหลาด
121
289859
2260
ว่าสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งประหลาดพิศวง
05:04
of the naturalโดยธรรมชาติ worldโลก, that they are outliersค่าผิดปกติ,
122
292119
1931
แห่งธรรมชาติ ซึ่งมันไม่ปกติ
05:06
and that pointจุด of viewดู is understandableเข้าใจได้,
123
294050
1820
และแนวความคิดนั้นก็ยอมรับได้
05:07
because by theirของพวกเขา natureธรรมชาติ, parasitesปรสิต are quiteทีเดียว smallเล็ก
124
295870
2378
เพราะว่าโดยธรรมชาติของพวกมันนั้น
ปรสิตค่อนข้างตัวเล็ก
05:10
and they spendใช้จ่าย a lot of theirของพวกเขา time
125
298248
1340
และพวกมันใช้เวลาส่วนใหญ่
05:11
insideภายใน the bodiesร่างกาย of other things.
126
299588
2954
ในร่างกายของสิ่งอื่น
05:14
They're easyง่าย to overlookมองข้าม,
127
302542
1771
มันง่ายที่พวกมันจะถูกมองข้าม
05:16
but that doesn't mean that they aren'tไม่ได้ importantสำคัญ.
128
304313
2585
แต่นั่นไม่ได้หมายถึงว่าพวกมันไม่สำคัญ
05:18
A fewน้อย yearsปี back, a man calledเรียกว่า Kevinเควิน LaffertyLafferty
129
306898
2205
ไม่กี่ปีที่ผ่านมา ชายผู้หนึ่งนามว่า
เควิน แฟลเฟอร์ตี (Kevin Lafferty)
05:21
tookเอา a groupกลุ่ม of scientistsนักวิทยาศาสตร์
into threeสาม Californianชาวแคลิฟอร์เนีย estuariesอ้อย
130
309103
3369
นำกลุ่มนักวิทยาศาสตร์
ไปยังบริเวณน้ำกร่อยสามแห่งในแคลิฟอร์เนี่ย
05:24
and they prettyน่ารัก much weighedชั่งน้ำหนัก and dissectedชำแหละ
131
312472
1748
และพวกเขาก็ทำการชั่งน้ำหนักและผ่า
05:26
and recordedบันทึก everything they could find,
132
314220
1995
และจดบันทึกแทบจะทุกสิ่งที่พวกเขาหาเจอ
05:28
and what they foundพบ
133
316215
1228
และสิ่งที่พวกเขาพบ
05:29
were parasitesปรสิต in extremeสุดขีด abundanceความอุดมสมบูรณ์.
134
317443
3216
ก็คือปรสิตที่ปรากฎอยู่มากมาย
05:32
Especiallyโดยเฉพาะอย่างยิ่ง commonร่วมกัน were trematodestrematodes,
135
320659
2044
โดยเฉพาะหนอนพยาธิตัวแบน
05:34
tinyขนาดเล็ก wormsพยาธิ that specializeมีความเชี่ยวชาญ in castratingcastrating theirของพวกเขา hostsเจ้าภาพ
136
322703
2650
ซึ่งคือหนอนตัวเล็กๆ ที่สามารถตอนเจ้าบ้านของมัน
05:37
like this unfortunateโชคร้าย snailหอยทาก.
137
325353
2546
เหมือนกับหอยทากผู้โชคร้ายนี้
05:39
Now, a singleเดียว trematodeพยาธิตัวแบน is tinyขนาดเล็ก, microscopicจิ๋ว,
138
327899
2889
ครับ หนอนพยาธิตัวแบนมีขนาดเล็กมาก
05:42
but collectivelyรวม they weighedชั่งน้ำหนัก as much
139
330788
1799
แต่รวมกันแล้ว พวกมันมีน้ำหนักมากพอๆ กับ
05:44
as all the fishปลา in the estuariesอ้อย
140
332587
2186
ปลาที่อยู่ในแหล่งน้ำกร่อยเหล่านั้น
05:46
and threeสาม to nineเก้า timesครั้ง more than all the birdsนก.
141
334773
3707
และมากกว่านกทั้งหมดถึงสามถึงเก้าเท่า
05:50
And rememberจำ the GordianGordian wormหนอน that I showedแสดงให้เห็นว่า you,
142
338480
1994
และจำหนอนกอร์เดียนที่ผมแสดงให้ดูได้ไหมครับ
05:52
the cricketจิ้งหรีด thing?
143
340474
1388
ที่อยู่ในจิ้งหรีดน่ะครับ
05:53
One Japaneseญี่ปุ่น scientistนักวิทยาศาสตร์ calledเรียกว่า Takuyaทาคุยะ Satoซาโต
144
341862
2553
นักวิทยาศาสตร์ชาวญี่ปุ่นท่านหนึ่ง
ชื่อ ทาคูย่า ซาโต (akuya Sato)
05:56
foundพบ that in one streamกระแส,
145
344415
1696
พบว่าในสายน้ำหนึ่ง
05:58
these things driveขับรถ so manyจำนวนมาก cricketsจิ้งหรีด
146
346111
1971
เจ้าสิ่งนี้สั่งให้จิ้งหรีดมากมาย
06:00
and grasshoppersตั๊กแตน into the waterน้ำ
147
348082
1299
และตั๊กแตนลงไปในน้ำ
06:01
that the drownedจมน้ำตาย insectsแมลง
148
349381
1309
และจมน้ำ
06:02
make up some 60 percentเปอร์เซ็นต์ of the dietอาหาร of localในประเทศ troutปลาเทราท์.
149
350690
4304
เป็นจำนวน 60 เปอร์เซนต์ของอาหาร
สำหรับปลาเทราส์ท้องถิ่น
06:06
Manipulationการจัดการ is not an oddityเหตุการณ์ที่แปลกประหลาด.
150
354994
2934
การควบคุมไม่ใช่เรื่องแปลกประหลาด
06:09
It is a criticalวิกฤติ and commonร่วมกัน partส่วนหนึ่ง
151
357928
2120
เป็นเป็นส่วนที่ธรรมดาแต่สำคัญ
06:12
of the worldโลก around us,
152
360048
1891
ในโลกรอบๆ ตัวเรา
06:13
and scientistsนักวิทยาศาสตร์ have now foundพบ
153
361939
1521
และตอนนี้นักวิทยาศาสตร์ก็ได้พบ
06:15
hundredsหลายร้อย of examplesตัวอย่าง of suchอย่างเช่น manipulatorsmanipulators,
154
363460
2482
ตัวอย่างของนักบงการควบคุมพวกนี้มากมาย
06:17
and more excitinglyโลดโผน, they're startingที่เริ่มต้น to understandเข้าใจ
155
365942
2437
และที่น่าตื่นเต้นไปกว่านั้น พวกเขาเริ่มที่จะเข้าใจจริงๆ
06:20
exactlyอย่างแน่นอน how these creaturesสิ่งมีชีวิต controlควบคุม theirของพวกเขา hostsเจ้าภาพ.
156
368379
4058
ว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านี้ควบคุมสิ่งมีชีวิตเจ้าบ้านอย่างไร
06:24
And this is one of my favoriteที่ชื่นชอบ examplesตัวอย่าง.
157
372437
2524
และนี่คือหนึ่งในตัวอย่างโปรดของผม
06:26
This is AmpulexAmpulex compressacompressa,
158
374961
2457
นี่คือ แอมพูเล็ค คอมเพรสซ่า (Ampulex compressa)
06:29
the emeraldมรกต cockroachแมลงสาบ waspมดตะนอย,
159
377418
2224
ต่อสาบมรกต (emerald cockroach wasp)
06:31
and it is a truthความจริง universallyอย่างกว้างขวาง acknowledgedที่ยอมรับ
160
379642
2294
และมันก็เป็นที่ทราบกันโดยทั่วไปว่า
06:33
that an emeraldมรกต cockroachแมลงสาบ waspมดตะนอย in possessionสมบัติ
161
381936
1643
ต่อสาบมรกต
06:35
of some fertilizedเพาะขึ้น eggsไข่
162
383579
1796
ที่มีไข่ที่ผสมแล้ว
06:37
mustต้อง be in want of a cockroachแมลงสาบ.
163
385375
2466
จะต้องการแมลงสาบ
06:39
When she findsพบ one,
164
387841
1200
เมื่อมันเจอแมลงสาบ
06:41
she stabsแทง it with a stingerพลิ้วไหว
165
389041
2211
มันต่อยแมลงสาบด้วยเหล็กไน
06:43
that is alsoด้วย a senseความรู้สึก organอวัยวะ.
166
391252
1449
ซึ่งนั่นก็เป็นอวัยวะรับสัมผัสด้วย
06:44
This discoveryการค้นพบ cameมา out threeสาม weeksสัปดาห์ที่ผ่านมา agoมาแล้ว.
167
392701
2671
การค้นพบนี้ถูกรายงานออกมาเมื่อสามสัปดาห์ก่อน
06:47
She stabsแทง it with a stingerพลิ้วไหว that is a senseความรู้สึก organอวัยวะ
168
395372
2305
มันต่อยแมลงสาบด้วยเหล็กไนที่เป็นอวัยวะรับสัมผัส
06:49
equippedมีอุปกรณ์ครบครัน with smallเล็ก sensoryประสาทสัมผัส bumpsกระแทก
169
397677
1794
ซึ่งประกอบด้วย ตุ่มรับสัมผัสเล็กๆ
06:51
that allowอนุญาต her to feel the distinctiveเด่น textureเนื้อผ้า
170
399471
2555
ที่ทำให้มันสามารถรับรู้ได้ถึงพื้นผิวที่มีเอกลักษณ์
06:54
of a roach'sแมลงสาบ brainสมอง.
171
402026
2107
ของสมองแมลงสาบ
06:56
So like a personคน blindlyสุ่มสี่สุ่มห้า rootingการขจัด about in a bagถุง,
172
404133
3041
เหมือนกับคนคลำทางอย่างมืดบอดไปในถุง
06:59
she findsพบ the brainสมอง, and she injectsแทรก it with venomพิษ
173
407174
2477
มันพบสมองและมันก็ปล่อยพิษลงไป
07:01
into two very specificโดยเฉพาะ clustersกลุ่ม of neuronsเซลล์ประสาท.
174
409651
4201
ในจุดเฉพาะสองจุดของกลุ่มเส้นประสาท
07:05
Israeliชาวอิสราเอล scientistsนักวิทยาศาสตร์ Fredericเฟรเดริก LibersatLibersat and Ramแกะ Galสาว
175
413852
3083
นักวิทยาศาสตร์ชาวอิสราเอล เฟเดอริก ลิเบอร์แซท
(Frederic Libersat) และแรม แกล (Ram Gal)
07:08
foundพบ that the venomพิษ is a
very specificโดยเฉพาะ chemicalสารเคมี weaponอาวุธ.
176
416935
3725
พบว่าพิษนั้นเป็นอาวุธเคมีที่พิเศษสุด
07:12
It doesn't killฆ่า the roachปลาน้ำจีดจำพวกหนึ่ง, norไม่ does it sedateขรึม it.
177
420660
2544
มันไม่ได้ฆ่าแมลงสาบ หรือกล่อมประสาทมัน
07:15
The roachปลาน้ำจีดจำพวกหนึ่ง could walkเดิน away
178
423204
2127
แมลงสาบจะเดินหนีไปก็ได้
07:17
or flyบิน or runวิ่ง if it choseเลือก to,
179
425331
3025
หรือจะบิน หรือวิ่งก็ได้ สุดแล้วแต่มันจะเลือก
07:20
but it doesn't chooseเลือก to,
180
428356
1875
แต่มันไม่ทำ
07:22
because the venomพิษ nixesnixes its motivationแรงจูงใจ to walkเดิน,
181
430231
3380
เพราะว่าพิษทำให้ความต้องการจะเดินของมันหยุดชะงัก
07:25
and only that.
182
433611
1114
แค่เพียงเท่านั้น
07:26
The waspมดตะนอย basicallyเป็นพื้น un-checksยกเลิกการตรวจสอบ
the escape-from-dangerหลบหนีจากอันตราย boxกล่อง
183
434725
3706
หลักๆ คือตัวต่อ ได้ตัดตัวเลือกเรื่องหนีจากอันตราย
07:30
in the roach'sแมลงสาบ operatingการดำเนินงาน systemระบบ,
184
438431
1840
ของระบบควบคุมของแมลงสาบออกไป
07:32
allowingการอนุญาต her to leadนำ her helplessทำอะไรไม่ถูก victimเหยื่อ
185
440271
3233
ทำให้มันสามารถนำเหยื่อผู้โชคร้าย
07:35
back to her lairที่ซ่อน by its antennaeเสาอากาศ
186
443504
2111
กลับไปยังรังโดยใช้หนวดของมัน
07:37
like a personคน walkingที่เดิน a dogหมา.
187
445615
2639
เหมือนกับคนจูงสุนัขเดิน
07:40
And onceครั้งหนึ่ง there, she laysวาง an eggไข่ on it,
188
448254
1677
และเมื่อไปถึงที่นั่น มันวางไข่บนแมลงสาบ
07:41
eggไข่ hatchesฟัก, devouredกิน aliveมีชีวิตอยู่, burstsระเบิด out of bodyร่างกาย,
189
449931
2276
ไข่ฟักออกมา เขมือบแมลงสาบทั้งเป็น
ปะทุออกจากร่าง
07:44
yaddayadda yaddayadda yaddayadda, you know the drillเจาะ.
190
452207
2189
ลา ลา ลา คุณรู้ที่มันซ้ำๆ กันใช่ไหมครับ
07:46
(Laughterเสียงหัวเราะ) (Applauseการปรบมือ)
191
454396
3230
(เสียงหัวเราะ) (เสียงปรบมือ)
07:49
Now I would argueเถียง that, onceครั้งหนึ่ง stungต่อย,
192
457626
2880
เอาล่ะ ผมอาจเถียงว่า ตอนที่ถูกต่อย
07:52
the cockroachแมลงสาบ isn't a roachปลาน้ำจีดจำพวกหนึ่ง anymoreอีกต่อไป.
193
460506
2005
แมลงสาบไม่ใช่แมลงสาบอีกแล้ว
07:54
It's more of an extensionส่วนขยาย of the waspมดตะนอย,
194
462511
2350
มันเป็นเหมือนส่วนต่อเติมของตัวต่อ
07:56
just like the cricketจิ้งหรีด was an
extensionส่วนขยาย of the GordianGordian wormหนอน.
195
464861
2843
เหมือนกับจิ้งหรีดที่เป็นส่วนเพิ่มเติมของหนอนกอร์เดียน
07:59
These hostsเจ้าภาพ won'tเคยชิน get to surviveอยู่รอด or reproduceสืบพันธุ์.
196
467719
2800
เจ้าบ้านพวกนี้ไม่มีโอกาสที่จะอยู่รอด หรือสืบพันธุ์
08:02
They have as much controlควบคุม over theirของพวกเขา ownด้วยตัวเอง fatesชะตากรรม
197
470519
1799
พวกมันได้ควบคุมชะตากรรมตัวเองไม่มากไปกว่า
08:04
as my carรถ.
198
472318
1784
ที่รถของผมทำได้
08:06
Onceครั้งหนึ่ง the parasitesปรสิต get in,
199
474102
1500
เมื่อปรสิตเข้าไปแล้ว
08:07
the hostsเจ้าภาพ don't get a say.
200
475602
2565
เจ้าบ้านก็ไร้สิทธิไร้เสียง
08:10
Now humansมนุษย์, of courseหลักสูตร,
201
478167
1314
ทีนี้คน แน่ล่ะ
08:11
are no strangerคนแปลกหน้า to manipulationการจัดการ.
202
479481
2032
ไม่ได้รู้สึกแปลกต่อการบังคับควบคุม
08:13
We take drugsยาเสพติด to shiftเปลี่ยน the chemistriesเคมี of our brainsสมอง
203
481513
2360
เราใช้ยาที่ปรับเคมีต่างๆ ในสมองของเรา
08:15
and to changeเปลี่ยนแปลง our moodsอารมณ์ความรู้สึก,
204
483873
1131
และเปลี่ยนอารมณ์ของเรา
08:17
and what are argumentsข้อโต้แย้ง or advertisingการโฆษณา or bigใหญ่ ideasความคิด
205
485004
4020
และอะไรล่ะที่เป็นข้อพิพาท หรือการกล่าวอ้าง
หรือความคิดเจ๋งๆ
08:21
if not an attemptพยายาม to influenceมีอิทธิพล someoneบางคน else'sอื่น mindใจ?
206
489024
3703
ถ้ามันไม่ใช่ความพยายามในการโน้มน้าว
จิตใจของใครสักคน
08:24
But our attemptsความพยายามในการ at doing this
207
492727
1527
แต่ความพยายามของเราในการทำสิ่งนี้
08:26
are crudeหยาบ and blunderingผิดพลาด comparedเมื่อเทียบกับ
208
494254
1778
ช่างดูหยาบและโง่เง่าเมื่อเปรียบเทียบกับ
08:28
to the fine-grainedเม็ดเล็ก specificityความจำเพาะ of the parasitesปรสิต.
209
496032
3095
ความจำเพาะที่แสนปราณีตของปรสิต
08:31
Donสวม Draperผัก only wishesความปรารถนา he was as elegantสง่า
210
499127
2392
ดอน ดราเปอร์ (Don Draper) หวังว่าเขาจะเลิศเลอ
08:33
and preciseแม่นยำ as the emeraldมรกต cockroachแมลงสาบ waspมดตะนอย.
211
501519
4960
และทรงคุณค่าดั่งต่อสาบมรกต
08:38
Now, I think this is partส่วนหนึ่ง of what makesยี่ห้อ parasitesปรสิต
212
506479
3740
ทีนี้ ผมคิดว่านี่เป็นส่วนหนึ่งของสิ่งที่ทำให้ปรสิต
08:42
so sinisterน่ากลัว and so compellingจับใจ.
213
510219
2786
ช่างลึกลับและน่าดึงดูด
08:45
We placeสถานที่ suchอย่างเช่น a premiumเบี้ยประกันภัย on our freeฟรี will
214
513005
2622
เราให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับเจตจำนงเสรีของเรา
08:47
and our independenceความเป็นอิสระ
215
515627
1261
และความเป็นเอกภาพของเรา
08:48
that the prospectโอกาส of losingแพ้ those qualitiesลักษณะ
216
516888
1581
ที่การคาดการถึงการสูญเสียคุณสมบัติเหล่านั้น
08:50
to forcesกองกำลัง unseenไม่มีใครเห็น
217
518469
1278
ในการบังคับสิ่งที่มองไม่เห็น
08:51
informsแจ้ง manyจำนวนมาก of our deepestที่ลึกที่สุด societalสังคม fearsความกลัว.
218
519747
3168
แจ้งให้พวกเราหลายคนตระหนักถึง
ความกลัวในเบื้องลึกของเรา
08:54
OrwellianOrwellian dystopiasdystopias and shadowyหมองมัว cabalscabals
219
522915
2453
ภาวะชีวิตที่ระส่ำระสาย และกลุ่มเงาทมิฬ
08:57
and mind-controllingจิตใจควบคุม supervillainssupervillains --
220
525368
1854
และจอมวายร้ายผู้ครอบงำจิตใจ --
08:59
these are tropestropes that fillใส่ our darkestที่มืดมนที่สุด fictionเรื่องอ่านเล่น,
221
527222
3028
เหล่านี้คือกองทัพที่เติมเต็มนิยายสุดมืดของเรา
09:02
but in natureธรรมชาติ, they happenเกิดขึ้น all the time.
222
530250
4798
แต่ในธรรมชาติ พวกมันเกิดขึ้นตลอดเวลา
09:07
Whichที่ leadsโอกาสในการขาย me to an obviousชัดเจน
223
535048
2632
ซึ่งนำผมไปสู่คำถาม
09:09
and disquietingคัมภีร์ questionคำถาม:
224
537680
2300
ที่ชัดเจนและชวนรำคาญ
09:11
Are there darkมืด, sinisterน่ากลัว parasitesปรสิต
225
539980
1723
มีปรสิตชั่วร้าย
09:13
that are influencingที่มีอิทธิพลต่อ our behaviorพฤติกรรม
226
541703
1956
ที่ทำการกำหนดพฤติกรรมของเรา
09:15
withoutไม่มี us knowingรู้ดี about it,
227
543659
1575
โดยไม่ทำให้เราล่วงรู้ถึงมันได้
09:17
besidesนอกเหนือจาก the NSAเอ็นเอสเอ?
228
545234
2819
ยกเว้นหน่วยข่าวกรองสหรัฐฯ (NSA) หรือเปล่า
09:20
If there are any —
229
548053
1307
ถ้ามันมีล่ะก็ --
09:21
(Laughterเสียงหัวเราะ) (Applauseการปรบมือ)
230
549360
3966
(เสียงหัวเราะ) (เสียงปรบมือ)
09:25
I've got a redสีแดง dotจุด on my foreheadหน้าผาก now, don't I?
231
553326
2322
ผมมีจุดแดงจ่อกลางหน้าผากแล้วใช่ไหมครับ
09:27
(Laughterเสียงหัวเราะ)
232
555648
2527
(เสียงหัวเราะ)
09:30
If there are any, this is a good candidateผู้สมัคร for them.
233
558175
2954
ถ้ามันมีล่ะก็ นี่เป็นผู้ท้าชิงที่ดีเลย
09:33
This is ToxoplasmaToxoplasma gondiigondii, or ToxoTOXO, for shortสั้น,
234
561129
3278
นี่คือ ท๊อคโซพลาสม่า กอนดิไอ (Toxoplasma gondii)
หรือเรียกสั้นๆ ว่าท๊อคโซ
09:36
because the terrifyingน่าสะพรึงกลัว creatureสัตว์
235
564407
1589
เพราะว่าสิ่งมีชีวิตที่น่ากลัว
09:37
always deservesสมควรได้รับ a cuteน่ารัก nicknameชื่อเล่น.
236
565996
2210
สมควรแล้วที่จะมีชื่อเล่นน่ารักๆ
09:40
ToxoTOXO infectsติดเชื้อ mammalsเลี้ยงลูกด้วยนม,
237
568206
2282
ท๊อคโซเข้าไปในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
09:42
a wideกว้าง varietyความหลากหลาย of mammalsเลี้ยงลูกด้วยนม,
238
570488
1478
หลากหลายชนิด
09:43
but it can only sexuallyทางเพศสัมพันธ์ reproduceสืบพันธุ์ in a catแมว.
239
571966
3081
แต่มันสามารถมีการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ
ได้ในแมวเท่านั้น
09:47
And scientistsนักวิทยาศาสตร์ like Joanneโจแอนนา Websterเว็บสเตอร์ have shownแสดงให้เห็นว่า that
240
575047
2761
และนักวิทยาศาสตร์อย่าง
โจนาทาน เว็บสเตอร์ (Joanne Webster) ได้แสดงว่า
09:49
if ToxoTOXO getsได้รับ into a ratหนู or a mouseเม้าส์,
241
577808
2193
ถ้าท๊อคโซเข้าไปในหนู
09:52
it turnsผลัดกัน the rodentที่ใช้ฟันแทะ into a cat-seekingแมวแสวงหา missileขีปนาวุธ.
242
580001
3472
มันเปลี่ยนเจ้าสัตว์ฟันแทะให้กลายเป็น
จรวดนำวิถีติดตามแมว
09:55
If the infectedที่ติดเชื้อ ratหนู smellsกลิ่น the delightfulน่ารื่นรมย์ odorกลิ่น
243
583473
3076
ถ้าหนูที่มีท๊อคโซได้กลิ่นแสนรัญจวน
09:58
of catแมว pissปัสสาวะ,
244
586549
1224
ของฉี่แมว
09:59
it runsวิ่ง towardsไปทาง the sourceแหล่ง of the smellกลิ่น
245
587773
2720
มันจะวิ่งเข้าหาแหล่งของกลิ่น
10:02
ratherค่อนข้าง than the more sensibleสมเหตุสมผล directionทิศทาง of away.
246
590493
3919
แทนที่จะทำสิ่งที่เป็นเหตุเป็นผลกว่า
คือออกห่าง
10:06
The catแมว eatsมื้ออาหาร the ratหนู. ToxoTOXO getsได้รับ to have sexเพศ.
247
594412
2535
แมวกินหนู ท๊อคโซได้มีการสืบพันธุ์
10:08
It's a classicคลาสสิก taleนิทาน of Eatกิน, Preyเหยื่อ, Love.
248
596947
2872
มันเป็นเรื่องเล่าแสนอมตะของ "อิ่ม มนต์ รัก"
(Eat, Prey, Love)
10:11
(Laughterเสียงหัวเราะ) (Applauseการปรบมือ)
249
599819
4668
(เสียงหัวเราะ) (เสียงปรบมือ)
10:19
You're very charitableใจบุญ, generousใจกว้าง people.
250
607512
3202
คุณเป็นคนโอบอ้อมอารีจริงใจมากเลยครับ
10:22
Hiสวัสดี, Elizabethลิซาเบ ธ, I lovedรัก your talk.
251
610714
2585
ไงครับ เอลิซาเบธ [ผู้เขียนเรื่อง Eat, Prey, Love]
ผมชอบการบรรยายของคุณนะครับ
10:25
How does the parasiteปรสิต controlควบคุม its hostเจ้าภาพ
252
613299
3368
ปรสิตควบคุมเจ้าบ้านของมัน
10:28
in this way?
253
616667
1204
ในแบบนี้ได้อย่างไร
10:29
We don't really know.
254
617871
1326
พวกเราไม่รู้จริงๆ หรอก
10:31
We know that ToxoTOXO releasesเผยแพร่ an enzymeเอนไซม์
255
619197
1688
พวกเรารู้ว่าท๊อคโซหลั่งเอ็นไซม์
10:32
that makesยี่ห้อ dopamineโดพามีน, a substanceสสาร involvedที่เกี่ยวข้อง
256
620885
1992
ที่ทำให้โดพามีน (dopamine) สร้างที่เกี่ยวข้องกับ
10:34
in rewardรางวัล and motivationแรงจูงใจ.
257
622877
1813
การได้รับรางวัลและแรงผลักดัน
10:36
We know it targetsเป้าหมาย certainบาง partsชิ้นส่วน of a rodent'sของหนู brainสมอง,
258
624690
2431
เรารู้ว่าเป้าหมายของมันคือบางส่วนของสมองหนู
10:39
includingรวมไปถึง those involvedที่เกี่ยวข้อง in sexualทางเพศ arousalความเร้าอารมณ์.
259
627121
2465
ซึ่งรวมไปถึงส่วนที่เกี่ยวของกับการกระตุ้นทางเพศ
10:41
But how those puzzleปริศนา piecesชิ้น fitพอดี togetherด้วยกัน
260
629586
2201
แต่ปริศนาเหล่านี้เข้ามาประกอบกันได้อย่างไร
10:43
is not immediatelyทันที clearชัดเจน.
261
631787
1844
มันไม่ได้ชัดเจนในทันที
10:45
What is clearชัดเจน is that this thing
262
633631
2296
ที่ชัดเจนก็คือว่า สิ่งนี้
10:47
is a singleเดียว cellเซลล์.
263
635927
1392
เป็นการเรียกในแบบครั้งเดียว
10:49
This has no nervousหงุดหงิด systemระบบ.
264
637319
1370
มันไม่มีระบบประสาท
10:50
It has no consciousnessสติ.
265
638689
1132
มันไม่มีสติสัมปชัญญะ
10:51
It doesn't even have a bodyร่างกาย.
266
639821
1301
มันไม่มีแม้กระทั่งร่าง
10:53
But it's manipulatingการจัดการกับ a mammalเลี้ยงลูกด้วยนม?
267
641122
2624
แต่มันสามารถควบคุมสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมได้
10:55
We are mammalsเลี้ยงลูกด้วยนม.
268
643746
1426
พวกเราเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
10:57
We are more intelligentฉลาด than a mereเท่านั้น ratหนู, to be sure,
269
645172
2434
พวกเรามีปัญญามากกว่าหนูทั่วๆ ไปมาก แน่อยู่แล้ว
10:59
but our brainsสมอง have the sameเหมือนกัน basicขั้นพื้นฐาน structureโครงสร้าง,
270
647606
2524
แต่สมองของเรามีโครงสร้างพื้นฐานเหมือนกัน
11:02
the sameเหมือนกัน typesประเภท of cellsเซลล์,
271
650130
1393
มีเซลล์ชนิดเดียวกัน
11:03
the sameเหมือนกัน chemicalsสารเคมี runningวิ่ง throughตลอด them,
272
651523
1588
มีสารเคมีต่างๆ ที่ผ่านพวกมันเหมือนๆ กัน
11:05
and the sameเหมือนกัน parasitesปรสิต.
273
653111
2319
และมีปรสิตตัวเดียวกัน
11:07
Estimatesประมาณการ varyแตกต่าง a lot, but some figuresตัวเลข suggestแนะนำ
274
655430
2348
การคาดการบอกว่ามันเยอะมากๆ แต่สถิติได้บอกว่า
11:09
that one in threeสาม people around the worldโลก
275
657778
2360
หนึ่งในสามคนทั่วโลก
11:12
have ToxoTOXO in theirของพวกเขา brainsสมอง.
276
660138
1713
จะมีท๊อคโซในสมองของพวกเขา
11:13
Now typicallyเป็นปกติ, this doesn't leadนำ to any overtโจ่งแจ้ง illnessเจ็บป่วย.
277
661851
3488
เอาล่ะ นี่ไม่ได้นำไปสู่อาการป่วยที่ชัดเจน
11:17
The parasiteปรสิต holdsถือ up in a dormantอยู่เฉยๆ stateสถานะ
278
665339
1878
ปรสิตอยู่ในช่วงพักตัว
11:19
for a long periodระยะเวลา of time.
279
667217
2183
เป็นเวลานาน
11:21
But there's some evidenceหลักฐาน that those people
280
669400
2039
แต่มีหลักฐานบางอย่างที่ว่า คนเหล่านี้
11:23
who are carriersผู้ให้บริการ scoreคะแนน slightlyเล็กน้อย differentlyต่างกัน
281
671439
3034
ผู้ซึ่งเป็นพาหะ มีคะแนนในแบบสอบถามบุคลิกภาพ
11:26
on personalityบุคลิกภาพ questionnairesแบบสอบถาม than other people,
282
674473
2729
ต่งไปจากคนอื่นๆ เล็กน้อย
11:29
that they have a slightlyเล็กน้อย
higherสูงกว่า riskอันตราย of carรถ accidentsการเกิดอุบัติเหตุ,
283
677202
2484
ซึ่งพวกเขามีความเสี่ยงมากกว่า
ในการเกิดอุบัติเหตุทางรถยนต์
11:31
and there's some evidenceหลักฐาน
that people with schizophreniaโรคจิตเภท
284
679686
2603
และมีหลักฐานบางชิ้นรายงานว่า
คนที่มี ชิโซฟรีเนีย (schizophrenia)
11:34
are more likelyน่าจะ to be infectedที่ติดเชื้อ.
285
682289
2546
มักจะติดโรคนี้
11:36
Now, I think this evidenceหลักฐาน is still inconclusiveค้างคา,
286
684835
2183
ครับ ผมคิดว่า หลักฐานนี้ยังไม่สมบูรณ์
11:39
and even amongในหมู่ ToxoTOXO researchersนักวิจัย,
287
687018
1911
และแม้แต่บรรดานักวิจัยท๊อคโซ
11:40
opinionความคิดเห็น is dividedแบ่งแยกออกจากกัน as to whetherว่า the parasiteปรสิต
288
688929
2440
ก็ยังมีความคิดแตกต่างกันว่าปรสิต
11:43
is trulyอย่างแท้จริง influencingที่มีอิทธิพลต่อ our behaviorพฤติกรรม.
289
691369
2385
ควบคุมพฤติกรรมเราอยู่จริงๆ
11:45
But givenรับ the widespreadแพร่หลาย
natureธรรมชาติ of suchอย่างเช่น manipulationsกิจวัตร,
290
693754
2659
แต่ด้วยธรรมชาติที่แพร่หลายของการควบคุมแบบนี้
11:48
it would be completelyอย่างสมบูรณ์ implausibleไม่น่าเชื่อ
291
696413
1845
มันคงจะไม่น่าเชื่อเลย
11:50
for humansมนุษย์ to be the only speciesสายพันธุ์
292
698258
1649
ว่ามนุษย์จะเป็นเพียงสายพันธุ์เดียว
11:51
that weren'tเขาไม่ได้ similarlyเหมือนกับ affectedได้รับผล.
293
699907
2946
ที่ได้รับผลกระทบต่างออกไป
11:54
And I think that this capacityความจุ to constantlyนิจศีล
294
702853
4393
และผมคิดว่านี่เป็นความสามารถ
11:59
subvertล้มล้าง our way of thinkingคิด about the worldโลก
295
707246
2867
ที่จะทำลายแนวความคิดของเราที่ว่า โลก
12:02
makesยี่ห้อ parasitesปรสิต amazingน่าอัศจรรย์.
296
710113
1547
สร้างปรสิตให้น่าอัศจรรย์
12:03
They're constantlyนิจศีล invitingดึงดูดใจ us to
look at the naturalโดยธรรมชาติ worldโลก sidewaysไปด้านข้าง,
297
711660
3209
พวกมันเชิญชวนเราให้มองไปยังโลกธรรมชาติ
ในอีกแนว
12:06
and to askถาม if the behaviorsพฤติกรรม we're seeingเห็น,
298
714869
2171
และถามว่าพฤติกรรมที่เราเห็น
12:09
whetherว่า they're simpleง่าย and obviousชัดเจน
299
717040
1487
พวกมันเรียบง่ายและชัดเจน
12:10
or bafflingยุ่งเหยิง and puzzlingทำให้งง,
300
718527
1533
หรือน่างุ่นงงและชวนฉงน
12:12
are not the resultsผล of individualsบุคคล
301
720060
2086
ไม่ได้เป็นผลมาจากตัวบุคคล
12:14
actingการแสดง throughตลอด theirของพวกเขา ownด้วยตัวเอง accordสอดคล้อง
302
722146
1853
ที่กระทำผ่านความจำนงใจของพวกเขา
12:15
but because they are beingกำลัง bentก้ม
303
723999
1809
แต่เพราะว่าพวกเขาถูกดัด
12:17
to the controlควบคุม of something elseอื่น.
304
725808
2670
ให้เป็นไปตามการควบคุมอขงสิ่งอื่น
12:20
And while that ideaความคิด mayอาจ be disquietingคัมภีร์,
305
728478
2040
และในขณะที่ความคิดนั้นอาจชวนรำคาญ
12:22
and while parasites'ปรสิต habitsนิสัย mayอาจ be very grislyน่าขนพองสยองเกล้า,
306
730518
2923
และในขณะที่พฤติกรรมของปรสิต
อาจจะน่าขยะแขยงมากๆ
12:25
I think that abilityความสามารถ to surpriseแปลกใจ us
307
733441
1792
ผมคิดว่านั่นเป็นคุณสมบัติที่จะทำให้เราประหลาดใจ
12:27
makesยี่ห้อ them as wonderfulยอดเยี่ยม and as charismaticมีความสามารถพิเศษ
308
735233
3175
ทำให้พวกมันน่าพิศวงพอๆ กับมีสเน่ห์
12:30
as any pandaหมีแพนด้า or butterflyผีเสื้อ or dolphinปลาโลมา.
309
738408
3364
ไม่ต่างอะไรกับ แพนด้า หรือผีเสื้อ หรือโลมา
12:33
At the endปลาย of "On the Originที่มา of Speciesสายพันธุ์,"
310
741772
2219
ในตอนท้ายของ "กำเนิดสปีชีส์"
(On the Origin of Species)
12:35
Charlesชาร์ลส์ Darwinดาร์วิน writesเขียน about the grandeurความยิ่งใหญ่ of life,
311
743991
2989
ชาร์ล ดาวิน (Charles Darwin)
เขียนถึงความสง่างามของชีวิต
12:38
and of endlessไม่มีที่สิ้นสุด formsรูปแบบ mostมากที่สุด beautifulสวย
312
746980
2653
และรูปพรรณอันมากมายที่งามที่สุด
12:41
and mostมากที่สุด wonderfulยอดเยี่ยม,
313
749633
1432
และน่าพิศวงที่สุด
12:43
and I like to think he could easilyอย่างง่ายดาย have been talkingการพูด
314
751065
2579
และผมอยากที่จะคิดว่าเขาได้พูดถึง
12:45
about a tapewormพยาธิตัวตืด that makesยี่ห้อ shrimpกุ้ง sociableเป็นกันเอง
315
753644
3180
หนอนตัวแบนที่ได้ทำให้ไรน้ำมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม
12:48
or a waspมดตะนอย that takes cockroachesแมลงสาบ for walksเดิน.
316
756824
3249
หรือตัวต่อที่พาแมลงสาบไปเดินเล่น
12:52
But perhapsบางที, that's just a parasiteปรสิต talkingการพูด.
317
760073
3149
หรือบางที นั่นอาจเป็นแค่เรื่องพูดของปรสิต
12:55
Thank you.
318
763222
1731
ขอบคุณครับ
12:56
(Applauseการปรบมือ)
319
764953
4000
(เสียงปรบมือ)
Translated by Kelwalin Dhanasarnsombut
Reviewed by Penchan Kongpet

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Ed Yong - Science writer
Ed Yong blogs with a mission: to ignite excitement for science in everyone, regardless of their education or background.

Why you should listen

Whether he's exploring a possible resurrection for extinct mouth-birthing amphibians or skewering media misunderstandings of hyped hormones like oxytocin, Ed Yong has a gift for illuminating the beauty (or controversy) in difficult and complex topics.

The award-winning blog Not Exactly Rocket Science (hosted by National Geographic) is the epicenter of Yong’s formidable web and social media presence. In its posts, he tackles the hottest and most bizarre topics in science journalism. As he says, “The only one that matters to me, as far as my blog is concerned, is that something interests me. That is, excites or inspires or amuses me.” When not blogging, he also finds time to contribute to Nature, Wired, Scientific American and many other web and print outlets.

He is also the author of the book I Contain Multitudes: The Microbes Within Us and a Grander View of Life

More profile about the speaker
Ed Yong | Speaker | TED.com