ABOUT THE SPEAKER
Thomas Goetz - Healthcare communicator
Thomas Goetz is the co-founder of Iodine and author of "The Decision Tree: Taking Control of Your Health in the New Era of Personalized Medicine.”

Why you should listen

Thomas Goetz is the co-founder of Iodine, a new company that gives consumers better information -- and better visualizations -- of their health data. The former executive editor of Wired, Goetz has a Master's of Public Health from UC Berkeley. In 2010 he published The Decision Tree, a fascinating look at modern medical decisionmaking and technology. Former FDA commissioner Dr. David Kessler called the book "a game changer.” His next book, The Remedy, explores the germ theory of disease and the quest to cure tuberculosis.

More profile about the speaker
Thomas Goetz | Speaker | TED.com
TEDMED 2010

Thomas Goetz: It's time to redesign medical data

Thomas Goetz: Tıbbı verileri yeniden tasarlamanın vakti geldi.

Filmed:
587,895 views

Tııbi dosyanız: ulaşılması zor, okunması imkansız -- ve nasıl kullanılacağını bilseniz sizi çok daha sağlıklı kılacak pekşok bilgi içeriyor. Thomas Goetz TEDMED'de tıbbi verilere bakıyor, ve onlardan daha çok yararlanmak için cesurca yeniden tasarlamayı öneriyor.
- Healthcare communicator
Thomas Goetz is the co-founder of Iodine and author of "The Decision Tree: Taking Control of Your Health in the New Era of Personalized Medicine.” Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I'm going to be talkingkonuşma to you
0
0
2000
Size bugün burada
00:17
about how we can tapmusluk
1
2000
2000
sağlık hizmetinde gerçekten
00:19
a really underutilizedatıl resourcekaynak in healthsağlık carebakım,
2
4000
2000
olması gerekenden az faydalanılan birşeyden bahsedeceğim,
00:21
whichhangi is the patienthasta,
3
6000
2000
yani hastadan,
00:23
or, as I like to use the scientificilmi termterim,
4
8000
3000
ya da -- daha bilimsel bir terim kullanmayı seçiyorum--
00:26
people.
5
11000
2000
insanlardan.
00:28
Because we are all patientshastalar, we are all people.
6
13000
2000
Çünkü hepimiz hastayız, hepimiz insanız,
00:30
Even doctorsdoktorlar are patientshastalar at some pointpuan.
7
15000
2000
hatta doktorlar bile bazı zamanlarda hastalar.
00:32
So I want to talk about that
8
17000
2000
Bu nedenle bundan bahsetmek istiyorum
00:34
as an opportunityfırsat
9
19000
2000
ve bu konuyu ülkemizde ve hatta bütün dünyada
00:36
that we really have failedbaşarısız oldu to engagetutmak with very well in this countryülke
10
21000
3000
insanları için içine çok iyi sokamadığımızı göstermek için
00:39
and, in factgerçek, worldwideDünya çapında.
11
24000
2000
bir fırsat olarak görüyorum.
00:41
If you want to get at the bigbüyük partBölüm --
12
26000
2000
Eğer olayı büyük açıdan görmek isterseniz
00:43
I mean from a publichalka açık healthsağlık levelseviye, where my trainingEğitim is --
13
28000
3000
yani halk sağlığı açısından, ki benim eğitimim bu yönde --
00:46
you're looking at behavioraldavranışsal issuessorunlar.
14
31000
2000
davranışssal sorunlara bakıyorsunuz,
00:48
You're looking at things where people are actuallyaslında givenverilmiş informationbilgi,
15
33000
3000
insanlara bilgi verilmesine rağmen, onların bu verilen bilgileri
00:51
and they're not followingtakip etme throughvasitasiyla with it.
16
36000
2000
izleyip uygulamadıkları şeyler.
00:53
It's a problemsorun that manifestsbildirimleri itselfkendisi in diabetesdiyabet,
17
38000
4000
Bu diyabette, şişmanlıkta, pekçok kalp hastalığında
00:57
obesityşişmanlık, manyçok formsformlar of heartkalp diseasehastalık,
18
42000
2000
kendini gösteren bir durum,
00:59
even some formsformlar of cancerkanser -- when you think of smokingsigara içmek.
19
44000
3000
hatta bazı kanserlerde bile -- sigara içmeyi düşünün.
01:02
Those are all behaviorsdavranışlar where people know what they're supposedsözde to do.
20
47000
3000
Bunların hepsi, insanların yapmamaları gerektiğini bildiği davranışlar.
01:05
They know what they're supposedsözde to be doing,
21
50000
2000
Ne yapmaları gerektiğini aslında biliyorlar,
01:07
but they're not doing it.
22
52000
2000
ama onu yapmıyorlar.
01:09
Now behaviordavranış changedeğişiklik is something
23
54000
2000
Davranış değişikliği tıp alanındaki
01:11
that is a long-standingsürüncemede kalan problemsorun in medicinetıp.
24
56000
2000
çözülememiş en köklü sorunlardan biri.
01:13
It goesgider all the way back to AristotleAristoteles.
25
58000
2000
Taa Aristo'ya kadar gidiyor.
01:15
And doctorsdoktorlar hatenefret it, right?
26
60000
2000
Doktorlar da bundan nefret ediyorlar, tamam.
01:17
I mean, they complainşikayet about it all the time.
27
62000
2000
yani, her zaman bu konudan yakınıyorlar.
01:19
We talk about it in termsşartlar of engagementnişan, or non-complianceuygunsuzluk.
28
64000
3000
Hastayı işin içine katma konusunda bunlardan bahsediyoruz, hasta uyumsuzluğu
01:22
When people don't take theironların pillshaplar,
29
67000
2000
insanlar ilaçlarını almadıklarında ya da
01:24
when people don't followtakip et doctors'Doktorların ordersemirler --
30
69000
2000
doktorun önerilerini dinlemediklerinde bu oluyor.
01:26
these are behaviordavranış problemssorunlar.
31
71000
2000
Bunlar davranışssal problemler.
01:28
But for as much as clinicalklinik medicinetıp
32
73000
2000
Her ne kadar klinik tıp
01:30
agonizesagonizes over behaviordavranış changedeğişiklik,
33
75000
2000
davranış değişikliğ nedeniyle acı çekiyor olsa da
01:32
there's not a lot of work donetamam
34
77000
2000
bu sorunu çözmek için çok fazla da
01:34
in termsşartlar of tryingçalışıyor to fixdüzeltmek that problemsorun.
35
79000
3000
uğraştığı söylenemez.
01:37
So the cruxdönüm noktası of it
36
82000
2000
Sonuçta iş
01:39
comesgeliyor down to this notionkavram of decision-makingkarar verme --
37
84000
2000
bir karar alma noktasına geliyor --
01:41
givingvererek informationbilgi to people in a formform
38
86000
2000
insanlara onları sadece eğitecek
01:43
that doesn't just educateEğitmek them
39
88000
2000
ya da bilgilendirecek değil,
01:45
or informbilgi vermek them,
40
90000
2000
aynı zamanda daha iyi kararlar
01:47
but actuallyaslında leadspotansiyel müşteriler them to make better decisionskararlar,
41
92000
2000
almalarını sağlayacak, daha iyi seçimler yapmalarını
01:49
better choicesseçimler in theironların liveshayatları.
42
94000
2000
sağlayacak bilgiler vermek.
01:51
One partBölüm of medicinetıp, thoughgerçi,
43
96000
2000
Tıbbın bir bölümü
01:53
has facedyüzlü the problemsorun of behaviordavranış changedeğişiklik prettygüzel well,
44
98000
4000
bu davranış değişikliği olayı ile çok iyi yüzleşmiş durumda,
01:57
and that's dentistryDiş Hekimliği.
45
102000
2000
o da diş hekimliği.
01:59
DentistryDiş Hekimliği mightbelki seemgörünmek -- and I think it is --
46
104000
2000
Diş hemiliği biraz -- ki bence biraz öyle --
02:01
manyçok dentistsdiş hekimleri would have to acknowledgekabul
47
106000
2000
diş hekimlerinin çoğu işlerini
02:03
it's somewhatbiraz of a mundanedünyevi backwaterDurgun of medicinetıp.
48
108000
2000
tıbbın sıradan, küçük bir yan dalı olarak görürler.
02:05
Not a lot of coolgüzel, sexyseksi stuffşey happeningolay in dentistryDiş Hekimliği.
49
110000
3000
Diş hekimliğinde çekici, karizmatik şeyler çok fazla olmaz.
02:08
But they have really takenalınmış this problemsorun of behaviordavranış changedeğişiklik
50
113000
3000
Ama onlar bu davranış değişikliği soruna çok iyi eğilmişler
02:11
and solvedçözülmüş it.
51
116000
2000
ve onu çözmüşler.
02:13
It's the one great preventiveönleyici healthsağlık successbaşarı
52
118000
2000
Ve bu, saplık sistemimizdeki en muhteşem
02:15
we have in our healthsağlık carebakım systemsistem.
53
120000
2000
koruyucu hekimlik başarılarından biri.
02:17
People brushfırça and flossipi theironların teethdiş.
54
122000
2000
İnsanlar dişlerini fırçalıyo ve diş ipi kullanıyorlar.
02:19
They don't do it as much as they should, but they do it.
55
124000
3000
Bunu yapmaları gerektiği sıklıkta yapmıyorlar, ama gene de yapıyorlar.
02:22
So I'm going to talk about one experimentdeney
56
127000
2000
Size bir deneyden bahsetmek istiyorum
02:24
that a fewaz dentistsdiş hekimleri in ConnecticutConnecticut
57
129000
2000
Connecticut'taki birkaç diş hekimi
02:26
cookedpişmiş up about 30 yearsyıl agoönce.
58
131000
2000
bundan 30 yıl öcne yapmışlar bu deneyi.
02:28
So this is an oldeski experimentdeney, but it's a really good one,
59
133000
2000
Eski bir deney, ama çok iyi bir deney,
02:30
because it was very simplebasit,
60
135000
2000
çünkü çok çok basit,
02:32
so it's an easykolay storyÖykü to tell.
61
137000
2000
anlatması da kolay.
02:34
So these ConnecticutConnecticut dentistsdiş hekimleri decidedkarar
62
139000
2000
Connecticut'taki bu diş hekimleri,
02:36
that they wanted to get people to brushfırça theironların teethdiş and flossipi theironların teethdiş more oftensık sık,
63
141000
3000
insanların daha sık dişlerini fırçalamarı ve diş ipi kullanmalarını sağlamak istemiş.
02:39
and they were going to use one variabledeğişken:
64
144000
2000
Bu nedenle tek bir değişkeni ele almışlar:
02:41
they wanted to scarekorkutmak them.
65
146000
2000
insanları korkutmak istemişler.
02:43
They wanted to tell them how badkötü it would be
66
148000
3000
Onlara eğer dişlerini fırçalamazlarsa ve
02:46
if they didn't brushfırça and flossipi theironların teethdiş.
67
151000
2000
diş ipi kullanmazlarsa neler olacağını göstermişler.
02:48
They had a bigbüyük patienthasta populationnüfus.
68
153000
3000
Epey büyük bir hasta grubuna sahiplermiş.
02:51
They dividedbölünmüş them up into two groupsgruplar.
69
156000
2000
Onları iki gruba ayırmışlar.
02:53
They had a low-feardüşük-korku populationnüfus,
70
158000
2000
Düşük-korku grubuna,
02:55
where they basicallytemel olarak gaveverdi them a 13-minute-dakika presentationsunum,
71
160000
2000
13 dakikalık bir sunum yapmışlar,
02:57
all basedmerkezli in scienceBilim,
72
162000
2000
bilimsel bir sunum,
02:59
but told them that, if you didn't brushfırça and flossipi your teethdiş,
73
164000
3000
ve dişlerini fırçalamaz ve diş ipi kullanmazlarsa
03:02
you could get gumsakız diseasehastalık. If you get gumsakız diseasehastalık, you will losekaybetmek your teethdiş,
74
167000
3000
diş eti hastalığına yakalanabileceklerini, ve dişlerinin döküleceğini
03:05
but you'llEğer olacak get denturestakma dişler, and it won'talışkanlık be that badkötü.
75
170000
2000
ama takma diş yaptırabileceklerini, bunun da çok kötü olmadığını göstermişler.
03:07
So that was the low-feardüşük-korku groupgrup.
76
172000
2000
Bu düşük-korku grubu.
03:09
The high-fearyüksek-korku groupgrup, they laidkoydu it on really thickkalın.
77
174000
3000
Yüksek-korku grubuna gerçekten epey yüklenmişler.
03:12
They showedgösterdi bloodykanlı gumsdiş etleri.
78
177000
2000
Kanlı diş etleri,
03:14
They showedgösterdi pussPuss oozingsızma out from betweenarasında theironların teethdiş.
79
179000
3000
dişlerin arasından sızan irinler göstermişler,
03:17
They told them that theironların teethdiş were going to falldüşmek out.
80
182000
2000
dişlerinin döküleceğini söylemişler,
03:19
They said that they could have infectionsenfeksiyonlar
81
184000
2000
çeşitli enfeksiyonlar kapacaklarını, bu enfeksiyonların çene kemiklerine
03:21
that would spreadYAYILMIŞ from theironların jawsağız to other partsparçalar of theironların bodiesbedenler,
82
186000
3000
hatta vücutlarının başka yerlerine yayılabileceğini,
03:24
and ultimatelyen sonunda, yes, they would losekaybetmek theironların teethdiş.
83
189000
2000
ve sonnda dişlerini kaybedeceklerini göstermişler.
03:26
They would get denturestakma dişler, and if you got denturestakma dişler,
84
191000
2000
Sonunda takma diş yaptırabileceklerini, ama gene de onlarla
03:28
you weren'tdeğildi going to be ableyapabilmek to eatyemek corn-on-the-cobmısır mısır koçanı üzerinde,
85
193000
2000
mısırı koçanından yiyemeyeceklerini,
03:30
you weren'tdeğildi going to be ableyapabilmek to eatyemek appleselma,
86
195000
2000
elma ısıramayacaklarını,
03:32
you weren'tdeğildi going to be ableyapabilmek to eatyemek steakbiftek.
87
197000
2000
biftek çiğneyemeyeceklerini;
03:34
You'llYou'll eatyemek mushlapa for the restdinlenme of your life.
88
199000
2000
hayat boyu püre yemek zorunda kalacaklarını söylemişler.
03:36
So go brushfırça and flossipi your teethdiş.
89
201000
3000
Sonunda veridikleri mesaj
03:39
That was the messagemesaj. That was the experimentdeney.
90
204000
2000
şimdi gidin ve dişlerinizi fırçalayın imiş. Deney buymuş.
03:41
Now they measuredölçülü one other variabledeğişken.
91
206000
2000
Bir değişkeni daha ölçmüşler.
03:43
They wanted to captureele geçirmek one other variabledeğişken,
92
208000
2000
Ölçmek istedikleri bu değişken
03:45
whichhangi was the patients'hastaların senseduyu of efficacyetkinlik.
93
210000
3000
hastaların yararlılık hissiyatlarını ölçmek istemişler.
03:48
This was the notionkavram of whetherolup olmadığını the patientshastalar feltkeçe
94
213000
2000
Yani hastanın gerçekten de gidip dişlerini fırçalayacağını
03:50
that they actuallyaslında would go aheadönde and brushfırça and flossipi theironların teethdiş.
95
215000
3000
düşünüp düşünmediği.
03:53
So they askeddiye sordu them at the beginningbaşlangıç,
96
218000
2000
Onlara sunumun başında bunu sormuşlar,
03:55
"Do you think you'llEğer olacak actuallyaslında be ableyapabilmek to stickÇubuk with this programprogram?"
97
220000
2000
"Gerçekten bu plana uyabileceğinizi düşünüyor musunuz?"
03:57
And the people who said, "Yeah, yeah. I'm prettygüzel good about that,"
98
222000
2000
"Tabi kesinlikle bunu uygulayacağımdan eminim." diyenler
03:59
they were characterizedözelliği as highyüksek efficacyetkinlik,
99
224000
2000
yüksek yararlılık grubu olarak belirlenmiş.
04:01
and the people who said,
100
226000
2000
bazı insanlar da,
04:03
"EhHa, I never get around to brushingfırçalama and flossingdiş ipi as much as I should,"
101
228000
2000
"Gerçekte dişlerimi yapmam gerektiği kadar fırçalayamıyorum."
04:05
they were characterizedözelliği as lowdüşük efficacyetkinlik.
102
230000
2000
diyenler de düşük etkinlik grubu.
04:07
So the upshotKısacası was this.
103
232000
3000
Deneyin sonucu ise şu çıkmış,
04:10
The upshotKısacası of this experimentdeney
104
235000
2000
deney sonucunda,
04:12
was that fearkorku was not really a primarybirincil driversürücü
105
237000
3000
korkunun aslında önde giden bir itici güç
04:15
of the behaviordavranış at all.
106
240000
2000
olmadığını bulmuşlar.
04:17
The people who brushedfırça and flossedgeçti theironların teethdiş
107
242000
2000
Dişlerini daha sıklıkla fırçalayıp diş ipi kullanan insanlar
04:19
were not necessarilyzorunlu olarak the people
108
244000
2000
yapmazlarsa olacaklardan korkan
04:21
who were really scaredkorkmuş about what would happenolmak --
109
246000
2000
insanlar değilmiş her zaman --
04:23
it's the people who simplybasitçe feltkeçe that they had the capacitykapasite
110
248000
3000
ilginç bir şekilde bunu yapabilecek kapasitesi
04:26
to changedeğişiklik theironların behaviordavranış.
111
251000
2000
olduğuna inanan insanlarmış.
04:28
So fearkorku showedgösterdi up as not really the driversürücü.
112
253000
3000
yani, korku ana itici güç değil,
04:31
It was the senseduyu of efficacyetkinlik.
113
256000
3000
etkinlik hissiyatı esas itici güçmüş.
04:34
So I want to isolateyalıtmak this,
114
259000
2000
Bunu özellikle ayrı tutmak istedim,
04:36
because it was a great observationgözlem --
115
261000
2000
çünkü bu müthiş bir gözlem --
04:38
30 yearsyıl agoönce, right, 30 yearsyıl agoönce --
116
263000
2000
30 yıl önce, evet tam 30 yıl önce --
04:40
and it's one that's laidkoydu fallownadas in researchAraştırma.
117
265000
3000
bu konu araştırma konusu olarak epeyce ihmal edilmiş durumda.
04:43
It was a notionkavram that really camegeldi out
118
268000
2000
Onlar, o zaman insaların bir şekilde kendilerini muktedir
04:45
of AlbertAlbert Bandura'sBandura'nın work,
119
270000
2000
hissetmelerini saplamak mümkün mü
04:47
who studiedokudu whetherolup olmadığını
120
272000
2000
konusunu araştıran Albert Bandura'nın
04:49
people could get a senseduyu of empowermentgüçlenme.
121
274000
3000
araştırmalarından çıkan bir fikir bu.
04:52
The notionkavram of efficacyetkinlik basicallytemel olarak boilskaynar down to one -- that
122
277000
3000
Etkinlik hissiyatı basitçe şu demek,
04:55
if somebodybirisi believesinanır that they have the capacitykapasite to changedeğişiklik theironların behaviordavranış.
123
280000
3000
bir kimsenin herhangi bir davranışı değiştirebilme gücü olduğuna inanması.
04:58
In healthsağlık carebakım termsşartlar, you could characterizekarakterize this
124
283000
3000
Sağlık alanında, bunu bir kimsenin
05:01
as whetherolup olmadığını or not somebodybirisi feelshissediyor
125
286000
2000
daha sağlıklı olabileceği bir yol görebileceğini hissetmesi
05:03
that they see a pathyol towardskarşı better healthsağlık,
126
288000
2000
olarak açıklayabilirsiniz,
05:05
that they can actuallyaslında see theironların way towardskarşı gettingalma better healthsağlık,
127
290000
2000
bu yolu görebildikleri anda, sağlıklarının daha iyiye gittiğini göreceklerdir.
05:07
and that's a very importantönemli notionkavram.
128
292000
2000
Bu çok önemli bir hissiyat.
05:09
It's an amazingşaşırtıcı notionkavram.
129
294000
2000
Muhteşem bir hissiyat.
05:11
We don't really know how to manipulateidare it, thoughgerçi, that well.
130
296000
3000
Ama bu hissiyatı ne şekilde etkin kullanacağımızı bilmiyoruz.
05:14
ExceptHariç, maybe we do.
131
299000
3000
Belki de biliyoruzdur.
05:17
So fearkorku doesn't work, right? FearKorku doesn't work.
132
302000
2000
Korku işe yaramıyor, korku işe yaramıyor.
05:19
And this is a great exampleörnek
133
304000
2000
Bu gördüğünüz, bu konuyu
05:21
of how we haven'tyok learnedbilgili that lessonders at all.
134
306000
3000
hiş anlamadığımıza çok güzel bir örnek.
05:24
This is a campaignkampanya from the AmericanAmerikan DiabetesDiyabet AssociationDerneği.
135
309000
3000
Bu, Amerik Diyabet Birliği'nin bir kampanyasından.
05:27
This is still the way we're communicatingiletişim messagesmesajları about healthsağlık.
136
312000
3000
Sağlık ile ilgili iletişim kurarken hala bu tip şeyler kullanıyoruz.
05:30
I mean, I showedgösterdi my three-year-oldüç yaşında this slidekaymak last night,
137
315000
3000
Yani, bu resmi dün 3 yaşındaki çocuğuma gösterdim,
05:33
and he's like, "PapaBaba, why is an ambulanceambulans in these people'sinsanların homesevler?"
138
318000
4000
dedi ki " Baba, ambulans neden insanların evlerine girmiş?"
05:37
And I had to explainaçıklamak, "They're tryingçalışıyor to scarekorkutmak people."
139
322000
3000
Ona "insanları korkutmaya çalışıyorlar." diye açıkladım.
05:40
And I don't know if it worksEserleri.
140
325000
2000
Ve bunun işe yarayıp yaramadığını bilmiyorum.
05:42
Now here'sburada what does work:
141
327000
2000
İşte size işe yarayan bir şey,
05:44
personalizedkişiselleştirilmiş informationbilgi worksEserleri.
142
329000
2000
kişiselleşmiş bilgi işe yarıyor.
05:46
Again, BanduraBandura recognizedtanınan this
143
331000
2000
Bandura bunu yıllarca
05:48
yearsyıl agoönce, decadeson yıllar agoönce.
144
333000
2000
hatta onlarca yıl önce fark etmişti.
05:50
When you give people specificözel informationbilgi
145
335000
2000
İnsanlara sağlıkları ile ilgili özelleşmiş bilgi verirseniz
05:52
about theironların healthsağlık, where they standdurmak,
146
337000
2000
diğerlerine göre nerede olduklarını,
05:54
and where they want to get to, where they mightbelki get to,
147
339000
2000
nereye gidebileceklerini, veya kendilerini nerede bulacaklarını
05:56
that pathyol, that notionkavram of a pathyol --
148
341000
2000
hissettirirseniz, bir yol çizerseniz
05:58
that tendseğilimi to work for behaviordavranış changedeğişiklik.
149
343000
2000
davranış değişikliğine neden olma ihtimaliniz artar.
06:00
So let me just spoolbiriktirme it out a little bitbit.
150
345000
2000
Biraz açmama izin verin.
06:02
So you startbaşlama with personalizedkişiselleştirilmiş dataveri, personalizedkişiselleştirilmiş informationbilgi
151
347000
3000
Kişiselleştirilmiş veri ile başlamanız lazım, kişisel bilgi,
06:05
that comesgeliyor from an individualbireysel,
152
350000
2000
bir bireye ait,
06:07
and then you need to connectbağlamak it to theironların liveshayatları.
153
352000
3000
sonra bunu o bireyin yaşantısı ile bağdaştırmanız gerekli.
06:10
You need to connectbağlamak it to theironların liveshayatları,
154
355000
2000
Yaşamları ile bağdaitırmanız lazım,
06:12
hopefullyinşallah not in a fear-basedkorku tabanlı way, but one that they understandanlama.
155
357000
2000
ve bunu korkuya dayalı olarak değil, anlayabilecekleri şekilde yapmalı.
06:14
Okay, I know where I sitoturmak. I know where I'm situatedbulunan.
156
359000
3000
Tamam, nerede durduğumu biliyorum, yerimin neresi oldunu biliyorum.
06:17
And that doesn't just work for me in termsşartlar of abstractsoyut numberssayılar --
157
362000
3000
Ama bu benim için soyut rakamlarla olmaz,
06:20
this overloadaşırı yükleme of healthsağlık informationbilgi
158
365000
2000
Başa çıkmamız gereken
06:22
that we're inundatedistila with.
159
367000
2000
bu muazzam sağlık verisi
06:24
But it actuallyaslında hitsisabetler home.
160
369000
2000
hedefine bir şekilde ulaşıyor.
06:26
It's not just hittingisabet us in our headskafalar; it's hittingisabet us in our heartskalpler.
161
371000
2000
Sadece beynimize değil, kalbimize de ulaşıyor.
06:28
There's an emotionalduygusal connectionbağ to informationbilgi
162
373000
2000
Bu veriyle duygusal anlamda bir bağlantımız var.
06:30
because it's from us.
163
375000
2000
çünkü bize ait bir veri.
06:32
That informationbilgi then needsihtiyaçlar to be connectedbağlı to choicesseçimler,
164
377000
3000
Daha sonra bu bilginin seçeneklele bağlantılandırılması gerekir,
06:35
needsihtiyaçlar to be connectedbağlı to a rangemenzil of optionsseçenekleri,
165
380000
2000
bir dizi seçim ile,
06:37
directionstalimatlar that we mightbelki go to --
166
382000
2000
gitmek istediğimiz yönlerle,
06:39
trade-offsdengelemeler, benefitsfaydaları.
167
384000
2000
tercihler ve faydalarla.
06:41
FinallySon olarak, we need to be presentedsunulan with a clearaçık pointpuan of actionaksiyon.
168
386000
3000
Son olarak da, bize net bir hareket planı sunulmalı.
06:44
We need to connectbağlamak the informationbilgi
169
389000
2000
Bilgiyi her zaman hareket ile
06:46
always with the actionaksiyon,
170
391000
2000
bağdaştırmalıyız,
06:48
and then that actionaksiyon feedsbeslemeleri back
171
393000
2000
böylece hareket, bir başka veri ile
06:50
into differentfarklı informationbilgi,
172
395000
2000
geri bildirim yapar ve
06:52
and it createsyaratır, of coursekurs, a feedbackgeri bildirim loopdöngü.
173
397000
2000
elbette ki bir geribildirim döngüsü yaratır.
06:54
Now this is a very well-observediyi gözlenen and well-establishedköklü notionkavram
174
399000
3000
Bu çok iyi gizlemlenmiş ve dökümante edilmiş bir
06:57
for behaviordavranış changedeğişiklik.
175
402000
2000
davranış değişimi.
06:59
But the problemsorun is that things -- in the upper-rightsağ üst cornerköşe there --
176
404000
3000
Ama buradaki sorun sağ üst köşede,
07:02
personalizedkişiselleştirilmiş dataveri, it's been prettygüzel hardzor to come by.
177
407000
2000
kişisel veri, işte buna ulaşması epey zor.
07:04
It's a difficultzor and expensivepahalı commodityemtia,
178
409000
3000
Şimdiye dek zor ve pahalı bir
07:07
untila kadar now.
179
412000
2000
üründü.
07:09
So I'm going to give you an exampleörnek, a very simplebasit exampleörnek of how this worksEserleri.
180
414000
3000
Size bunun nasıl işlediğini gösteren basit bir örnek göstereceğim.
07:12
So we'vebiz ettik all seengörüldü these. These are the "your speedhız limitsınır" signsişaretler.
181
417000
3000
Bunlarda görmüşsünüzdür. Bunlar "sizin hızınız" işaretleri.
07:15
You've seengörüldü them all around,
182
420000
2000
Onları her yerde görmüşsünüzdür.
07:17
especiallyözellikle these daysgünler as radarsRadarlar are cheaperdaha ucuz.
183
422000
2000
özellikle radarların artık daha ucuz olduğu şu günlerde.
07:19
And here'sburada how they work in the feedbackgeri bildirim loopdöngü.
184
424000
2000
Geri bildirim döngüsü şu şekilde işliyor.
07:21
So you startbaşlama with the personalizedkişiselleştirilmiş dataveri
185
426000
2000
Bulunduğunuz yoldaki hız limitinin
07:23
where the speedhız limitsınır on the roadyol that you are at that pointpuan
186
428000
2000
25 olduğu bir noktadaki kişisel verilerle
07:25
is 25,
187
430000
2000
başlıyorsunuz,
07:27
and, of coursekurs, you're going fasterDaha hızlı than that.
188
432000
2000
ve elbette limitten hızlı gidiyorsunuz.
07:29
We always are. We're always going aboveyukarıdaki the speedhız limitsınır.
189
434000
3000
Hepimiz öyle yapıyoruz. Hepimiz limitin üzerinde gidiyoruz.
07:32
The choiceseçim in this casedurum is prettygüzel simplebasit.
190
437000
2000
Buradaki seçenekler çok basit.
07:34
We eitherya keep going fasthızlı, or we slowyavaş down.
191
439000
2000
Ya hızlı gitmeye devam ederiz, ya da yavaşlarız.
07:36
We should probablymuhtemelen slowyavaş down,
192
441000
2000
Muhtemelen yavaşlamamız lazım,
07:38
and that pointpuan of actionaksiyon is probablymuhtemelen now.
193
443000
2000
ve bunu limdi yapmamız gerekli.
07:40
We should take our footayak off the pedalpedal right now,
194
445000
3000
Ayağımızı gaz pedalından şimdi çekmeliyiz.
07:43
and generallygenellikle we do. These things are showngösterilen to be prettygüzel effectiveetkili
195
448000
3000
Genelde de bunu yaparız; bu uyarıların insanların yavaşlamalarını
07:46
in termsşartlar of gettingalma people to slowyavaş down.
196
451000
2000
sağlamada çok etkili oldukları görülmüş.
07:48
They reduceazaltmak speedshızlar by about fivebeş to 10 percentyüzde.
197
453000
2000
Trafiğin hızını yaklaşık %10 azaltıyorlar.
07:50
They last for about fivebeş milesmil,
198
455000
2000
Etkileri yaklaşık 5 mil sürüyor.
07:52
in whichhangi casedurum we put our footayak back on the pedalpedal.
199
457000
2000
daha sonra ayağımızı gaz pedalına geri koyuyoruz.
07:54
But it worksEserleri, and it even has some healthsağlık repercussionsyan etkileri.
200
459000
2000
Ama işe yarıyorlar, hatta sağlığınızı bile biraz etkiliyorlar.
07:56
Your bloodkan pressurebasınç mightbelki dropdüşürmek a little bitbit.
201
461000
2000
Tansiyonunuz düşüyor birazcık.
07:58
Maybe there's fewerDaha az accidentskazalar, so there's publichalka açık healthsağlık benefitsfaydaları.
202
463000
3000
belki daha az trafik kazası oluyo, yani halk sağlığına da faydalılar.
08:01
But by and largegeniş, this is a feedbackgeri bildirim loopdöngü
203
466000
2000
Ama bakacak olursanız, bu çok hoş
08:03
that's so niftyçok şık and too rarenadir.
204
468000
3000
bir geri bildirim döngüsü.
08:06
Because in healthsağlık carebakım, mostçoğu healthsağlık carebakım,
205
471000
2000
Çünkü sağlık hizmetlerinde, çoğunda,
08:08
the dataveri is very removedçıkarıldı from the actionaksiyon.
206
473000
3000
veri davranıştan çok kopuktur.
08:11
It's very difficultzor to linehat things up so neatlydüzgünce.
207
476000
3000
Ve bunlar bir araya bu şekilde düzgün getirmek pek olası değildir.
08:14
But we have an opportunityfırsat.
208
479000
2000
Ama önmüzde bir fırsat var.
08:16
So I want to talk about, I want to shiftvardiya now to think about
209
481000
2000
Şimdi konuşmak istediğim konu ise
08:18
how we deliverteslim etmek healthsağlık informationbilgi in this countryülke,
210
483000
2000
bu ülkede sağlık ile ilgili bilgileri nasıl sunduğumuz,
08:20
how we actuallyaslında get informationbilgi.
211
485000
3000
bilgileri nasıl alıyoruz.
08:23
This is a pharmaceuticalfarmasötik adilan.
212
488000
3000
Bu bir ilaç reklamı.
08:26
ActuallyAslında, it's a spoofparodi. It's not a realgerçek pharmaceuticalfarmasötik adilan.
213
491000
2000
Elbette düzmece, gerçek bir ilaç reklamı değil.
08:28
Nobody'sKimsenin had the brilliantparlak ideaFikir
214
493000
2000
Henüz ürettiğ ilaca Havidol adını verecek
08:30
of callingçağrı theironların drugilaç HavidolHavidol quiteoldukça yethenüz.
215
495000
3000
kadar parlak fikirli biri çıkmadı.
08:34
But it looksgörünüyor completelytamamen right.
216
499000
2000
Ama epey gerçek görünüyor.
08:36
So it's exactlykesinlikle the way we get
217
501000
2000
Sağlıkla, ilaçlarla ilgili bilgileri
08:38
healthsağlık informationbilgi and pharmaceuticalfarmasötik informationbilgi,
218
503000
3000
aynen bu şekilde alıyoruz,
08:41
and it just soundssesleri perfectmükemmel.
219
506000
2000
ve gerçekten de iyi görünüyor.
08:43
And then we turndönüş the pagesayfa of the magazinedergi,
220
508000
2000
Sonra derginin bir sayfasını çeviriyorsunuz,
08:45
and we see this --
221
510000
3000
ve bunu görüyorsunuz.
08:48
now this is the pagesayfa the FDAFDA requiresgerektirir pharmaceuticalfarmasötik companiesşirketler
222
513000
3000
Bu sayfa, ilaç reklamı içine ya da takip eden sayfaya konması
08:51
to put into theironların adsreklamlar, or to followtakip et theironların adsreklamlar,
223
516000
3000
FDA tarafından ilaç firmalarına zorunlu tutulan bir sayfa.
08:54
and to me, this is one of the mostçoğu
cynicalalaycı exercisesegzersizleri in medicinetıp.
224
519000
4000
Bende bu tıptaki en alaycı uygulamalardan biri.
08:58
Because we know.
225
523000
2000
Çünkü hepimiz biliyoruz.
09:00
Who amongarasında us would actuallyaslında say that people readokumak this?
226
525000
2000
Aramızdan kim su sayfayı gerçekten okuduğunu söyleyebilir?
09:02
And who amongarasında us would actuallyaslında say
227
527000
2000
Ve aramızdan kim, bu sayfayı
09:04
that people who do try to readokumak this
228
529000
2000
gerçekten okusa bile
09:06
actuallyaslında get anything out of it?
229
531000
2000
anladığını iddia edebilir?
09:08
This is a bankruptiflas etti effortçaba
230
533000
2000
Bu sağlıkla ilgili bilginin
09:10
at communicatingiletişim healthsağlık informationbilgi.
231
535000
3000
aktarılması yolunda heba edilmiş bir çaba.
09:13
There is no good faithinanç in this.
232
538000
2000
İyi niyetli bir hareket değil.
09:15
So this is a differentfarklı approachyaklaşım.
233
540000
2000
Bu ise farklı bir yaklaşım.
09:17
This is an approachyaklaşım that has been developedgelişmiş
234
542000
3000
Bu yaklaşım, Dartmouth Tıp Fakültesi'ndeki
09:20
by a coupleçift researchersaraştırmacılar at DartmouthDartmouth MedicalTıbbi SchoolOkul,
235
545000
3000
bir grup araştırmacı tarafından geliştirildi
09:23
LisaLisa SchwartzSchwartz and StevenSteven WoloshinWoloshin.
236
548000
2000
Lisa Schwartz ve Steven Woloshin.
09:25
And they createdoluşturulan this thing calleddenilen the "drugilaç factsGerçekler boxkutu."
237
550000
3000
İlaç bilgi kutusu diye bir şey geliştirdiler.
09:28
They tookaldı inspirationilham from, of all things,
238
553000
2000
İlham aldıkları yer ise beklemezsiniz ama
09:30
Cap'nKaptan CrunchCrunch.
239
555000
2000
Cap'n Crunch idi.
09:32
They wentgitti to the nutritionalbesin informationbilgi boxkutu
240
557000
3000
Bu mısır gevreğinin kutusundaki besin değerleri
09:35
and saw that what worksEserleri for cerealtahıl, worksEserleri for our foodGıda,
241
560000
3000
tablosuna baktılar ve gördüler ki kahvaltılık gevrek için işe yarayan bu şey
09:38
actuallyaslında helpsyardım eder people understandanlama what's in theironların foodGıda.
242
563000
3000
insaların yediklei besinkerin içinde ne olduklarını anlamalarını sağlıyor.
09:42
God forbidyasaklamak we should use that sameaynı standardstandart
243
567000
2000
Cap'n Crunch'ın kullandığı aynı standardı
09:44
that we make Cap'nKaptan CrunchCrunch livecanlı by
244
569000
2000
alıp da ilaç firmalarına götürürsek
09:46
and bringgetirmek it to drugilaç companiesşirketler.
245
571000
3000
Tanrı bizi korusun.
09:49
So let me just walkyürümek throughvasitasiyla this quicklyhızlı bir şekilde.
246
574000
2000
Sizle bunun hızlıca üzerinden geçmeme izin verin.
09:51
It saysdiyor very clearlyAçıkça what the drugilaç is for, specificallyözellikle who it is good for,
247
576000
3000
Açıkçca ilaç ne için kullanılıyor onu gösteriyor, neyi iyileştiriyor,
09:54
so you can startbaşlama to personalizekişiselleştirmek your understandinganlayış
248
579000
2000
böylece ilaçtan aldığınız bilginin size uygunluğunu
09:56
of whetherolup olmadığını the informationbilgi is relevantuygun to you
249
581000
2000
veya bu ilacın size uygun olup olmadığını
09:58
or whetherolup olmadığını the drugilaç is relevantuygun to you.
250
583000
2000
kişiselleştirmeye başlayabilirsiniz
10:00
You can understandanlama exactlykesinlikle what the benefitsfaydaları are.
251
585000
3000
İlacın faydalarını net olarak anlayabilirisiniz.
10:03
It isn't this kindtür of vaguebelirsiz promisesöz vermek that it's going to work no mattermadde what,
252
588000
3000
Ne olursa olsun ile yarayacağına dair belirsiz bir ima değil,
10:06
but you get the statisticsistatistik for how effectiveetkili it is.
253
591000
3000
ne kadar etkin olduğuna dair istatistikler var.
10:09
And finallyen sonunda, you understandanlama what those choicesseçimler are.
254
594000
3000
En son olarak da seçeneklerinizi görüyorsunuz.
10:12
You can startbaşlama to unpackaçmak the choicesseçimler involvedilgili
255
597000
2000
yan etkile nedeniyle yapabileceğiniz
10:14
because of the sideyan effectsetkileri.
256
599000
2000
seçimleri gözden geçirmeye başlayabilirsiniz.
10:16
EveryHer time you take a drugilaç, you're walkingyürüme into a possiblemümkün sideyan effectEfekt.
257
601000
3000
Her ilaç alışınızda, bir grup yan etkiyle yüzleşme ihtmaliniz vardır.
10:19
So it spellsbüyü those out in very cleantemiz termsşartlar,
258
604000
2000
Bu, yan etkileri çok açık terimlerle anlatıyor.
10:21
and that worksEserleri.
259
606000
2000
Ve işe yarıyor.
10:23
So I love this. I love that drugilaç factsGerçekler boxkutu.
260
608000
2000
Bunu çok beğendim. Bu ilaç bilgileri kutucuğuna bayıldım.
10:25
And so I was thinkingdüşünme about,
261
610000
2000
Ben de, insanların bilgiyi
10:27
what's an opportunityfırsat that I could have
262
612000
2000
daha iyi anlamalarını sağlamak için
10:29
to help people understandanlama informationbilgi?
263
614000
3000
ne gibi bir fırsatlar var diye düşündüm:
10:32
What's anotherbir diğeri latentgizli bodyvücut of informationbilgi that's out there
264
617000
4000
İnsanların işe yarar şekilde kullanmadıkları,
10:36
that people are really not puttingkoyarak to use?
265
621000
3000
atıl ve önemli diğer veriler nelerdir?
10:39
And so I camegeldi up with this: lablaboratuvar testÖlçek resultsSonuçlar.
266
624000
3000
Ve aklıma laboratuvar test sonuçları geldi.
10:42
BloodKan testÖlçek resultsSonuçlar are this great sourcekaynak of informationbilgi.
267
627000
3000
Kan tahlil sonuçları inanılmaz bilgi kaynaklarıdır.
10:45
They're packedpaketlenmiş with informationbilgi.
268
630000
2000
Bilgi ile yüklüdürler.
10:47
They're just not for us. They're not for people. They're not for patientshastalar.
269
632000
3000
Sadece bu bilgiler bizim için değil; insanlar, hastalar için değil.
10:50
They go right to doctorsdoktorlar.
270
635000
2000
Doğrudan doktorlara gidiyorlar.
10:52
And God forbidyasaklamak -- I think manyçok doctorsdoktorlar, if you really askeddiye sordu them,
271
637000
3000
Ve Allah korusun, -- eğer soracak olursanız, doktorların çoğu da
10:55
they don't really understandanlama all this stuffşey eitherya.
272
640000
3000
bu verilerden pek bir şey anlamadıklarını itiraf ederler.
10:58
This is the worsten kötü presentedsunulan informationbilgi.
273
643000
3000
Bu, en kötü sunulan bilgilerden biri.
11:01
You asksormak TufteTufte, and he would say,
274
646000
3000
Tufte'ye sorsanız, muhtemelen,
11:04
"Yes, this is the absolutekesin worsten kötü presentationsunum of informationbilgi possiblemümkün."
275
649000
3000
"Evet, bu kesinlikle olabilecek en kötü veri sunumu" derdi.
11:07
What we did at WiredKablolu
276
652000
2000
Biz de Wired'da şunu yaptık
11:09
was we wentgitti, and I got our graphicGrafiği designdizayn departmentbölüm
277
654000
2000
gittik, grafik tasarım departmanımızdan
11:11
to re-imagineyeniden hayal these lablaboratuvar reportsraporlar.
278
656000
2000
bu laboratuvar raporlarını yeniden tasarlamalarını istedik.
11:13
So that's what I want to walkyürümek you throughvasitasiyla.
279
658000
2000
Sizle birlikte şimdi bunların üzerinden geçmek istiyorum.
11:15
So this is the generalgenel bloodkan work before,
280
660000
3000
Bu daha önce gördüğünüz rutin kan tahlilleri,
11:18
and this is the after, this is what we camegeldi up with.
281
663000
2000
bunlar da yenileri, bizim yaptıklarımız.
11:20
The after takes what was fourdört pagessayfalar --
282
665000
2000
Yenisi, bir önceki slayttaki dört sayfayı --
11:22
that previousönceki slidekaymak was actuallyaslında
283
667000
2000
bir önceki slaytta gerçeken de
11:24
the first of fourdört pagessayfalar of dataveri
284
669000
2000
ilk dört sayfa sadece rutin
11:26
that's just the generalgenel bloodkan work.
285
671000
2000
kan tahlillerini içeriyordu.
11:28
It goesgider on and on and on, all these valuesdeğerler, all these numberssayılar you don't know.
286
673000
3000
Sayfalarca sürüyor, bir sürü anlamadığınız deperlerü rakamlar var.
11:31
This is our one-pageTek sayfa summaryÖzeti.
287
676000
3000
Bu ise bizim tek sayfalık özetimiz.
11:34
We use the notionkavram of colorrenk.
288
679000
2000
Biz renk kavramını kullandık.
11:36
It's an amazingşaşırtıcı notionkavram that colorrenk could be used.
289
681000
3000
Rengin sonuşlarda kullanılması müthüş bir fikir.
11:39
So on the top-levelen üst düzey you have your overalltüm resultsSonuçlar,
290
684000
3000
En üstte genel sonuçlarınız var,
11:42
the things that mightbelki jumpatlama out at you from the fine printbaskı.
291
687000
3000
ufak harfler arasından gözünüze hemen çarpacak şeyler.
11:45
Then you can drillmatkap down
292
690000
2000
daha sonra detaya inebilir
11:47
and understandanlama how actuallyaslında we put your levelseviye in contextbağlam,
293
692000
3000
ve verilerin nasıl bir içerikle size hitap edecek hale geldiğini anlayabilirsiniz.
11:50
and we use colorrenk to illustrateörneklemek
294
695000
2000
Sizin verinizin nereye düştüğünü gösterebilmek için
11:52
exactlykesinlikle where your valuedeğer fallsdüşme.
295
697000
2000
renkleri kullandık.
11:54
In this casedurum, this patienthasta is slightlyhafifçe at riskrisk of diabetesdiyabet
296
699000
3000
Bu örnekta, hastada kan şeker seviyesi nedeniyle
11:57
because of theironların glucoseglikoz levelseviye.
297
702000
2000
hafif bir diyabet riski var.
11:59
LikewiseAynı şekilde, you can go over your lipidslipidler
298
704000
2000
Benzer şekilde, kan yağlarınız biraz yüksek olabilir,
12:01
and, again, understandanlama what your overalltüm cholesterolkolesterol levelseviye is
299
706000
3000
ve yine, toplam kolestrol değerinizin ne olduğunu anlayabilir,
12:04
and then breakkırılma down into the HDLHDL and the LDLLDL if you so chooseseçmek.
300
709000
3000
hatta onu isterseniz HDL ve LDL seviyelerine parçalayabilirsiniz.
12:07
But again, always usingkullanma colorrenk
301
712000
2000
Tekrar söylüyorum, her zaman renk kullanarak
12:09
and personalizedkişiselleştirilmiş proximityyakınlık
302
714000
2000
ve bu bilginin normale
12:11
to that informationbilgi.
303
716000
2000
kişisel yakınlığını göstererek.
12:13
All those other valuesdeğerler,
304
718000
2000
Diğer verileri,
12:15
all those pagessayfalar and pagessayfalar of valuesdeğerler that are fulltam of nothing,
305
720000
2000
bu sayfalar dolusu olan ve birşey söylemeyen diğer verileri
12:17
we summarizeözetlemek.
306
722000
2000
bu şekilde özetliyoruz.
12:19
We tell you that you're okay, you're normalnormal.
307
724000
2000
Size herşeyin yolunda olduğunu, tr-etkiklerinizin normal olduğunu süylüyoruz.
12:21
But you don't have to wadeçamurda yürümek throughvasitasiyla it. You don't have to go throughvasitasiyla the junkÖnemsiz.
308
726000
3000
Ama bunun için bu rakamların, işe yaramaz bu bilgilein içinde debelenmenize gerek yok.
12:24
And then we do two other very importantönemli things
309
729000
2000
Daha sonra öenmli iki şe daha yapıyoruz,
12:26
that kindtür of help filldoldurmak in this feedbackgeri bildirim loopdöngü:
310
731000
2000
bunu geri bildirim döngüsünü sağlamak için yapıyoruz.
12:28
we help people understandanlama in a little more detaildetay
311
733000
2000
İnsanlar bu verilerin ne olduğu ve neleri gösterebildiğini
12:30
what these valuesdeğerler are and what they mightbelki indicatebelirtmek.
312
735000
3000
biraz daha iyi anlamaya başladıklarında
12:33
And then we go a furtherayrıca stepadım -- we tell them what they can do.
313
738000
3000
bir adım daha ileri gidiyoruz: Onlara ne yapabileceklerini söylüyoruz.
12:36
We give them some insightIçgörü
314
741000
2000
Onlara yapabilecekleri seçimler, alabilecekleri önlemler,
12:38
into what choicesseçimler they can make, what actionseylemler they can take.
315
743000
3000
hakkında öngörü aşılıyoruz.
12:41
So that's our generalgenel bloodkan work testÖlçek.
316
746000
3000
Bu bizim rutin kan tahlilimizdi.
12:44
Then we wentgitti to CRPCRP testÖlçek.
317
749000
2000
Daha sonra CRP testine baktık.
12:46
In this casedurum, it's a singünah of omissionihmal.
318
751000
2000
Bu vakada, tam tersi
12:48
They have this hugeKocaman amounttutar of spaceuzay,
319
753000
2000
hiç bir iş için kullanılmayan
12:50
and they don't use it for anything, so we do.
320
755000
2000
kocaman bir alan vardı, biz de onu kullandık.
12:52
Now the CRPCRP testÖlçek is oftensık sık donetamam
321
757000
2000
CRP testi, genelde Kolesterol testini
12:54
followingtakip etme a cholesterolkolesterol testÖlçek,
322
759000
2000
takiben yapılıyor,
12:56
or in conjunctionbağlaç with a cholesterolkolesterol testÖlçek.
323
761000
2000
ya da onunla beraber.
12:58
So we take the boldcesur stepadım
324
763000
2000
Biz de cesur bir adım attık ve
13:00
of puttingkoyarak the cholesterolkolesterol informationbilgi on the sameaynı pagesayfa,
325
765000
3000
kolesterol ile ilgili bilgiyi de aynı sayfaya koyduk,
13:03
whichhangi is the way the doctordoktor is going to evaluatedeğerlendirmek it.
326
768000
2000
zaten doktor bunları birlikte değerlendirecek.
13:05
So we thought the patienthasta mightbelki actuallyaslında want to know the contextbağlam as well.
327
770000
3000
Biz de belki hastanın da bu içeriği anlaması gerektiğini düşündük.
13:08
It's a proteinprotein that showsgösterileri up
328
773000
2000
CRP, kan damarlarınızda enflamasyon
13:10
when your bloodkan vesselsgemiler mightbelki be inflamediltihaplı,
329
775000
2000
olduğunda yükselebilen bir protein,
13:12
whichhangi mightbelki be a riskrisk for heartkalp diseasehastalık.
330
777000
2000
kalp hastalığı için bir risk faktörü olabilir.
13:14
What you're actuallyaslında measuringölçme
331
779000
2000
Neyi ölçtüğünüz yalın ve net bir dille
13:16
is spelledyazıldığından out in cleantemiz languagedil.
332
781000
2000
açıklanmış durumda.
13:18
Then we use the informationbilgi
333
783000
2000
Daha sonra zaten laboratuvar raporunda olan
13:20
that's alreadyzaten in the lablaboratuvar reportrapor.
334
785000
2000
bu bilgiyi kullanıyoruz.
13:22
We use the person'skişiler ageyaş and theironların genderCinsiyet
335
787000
2000
hastanın yaşı ve cinsiyetini kullanarak
13:24
to startbaşlama to filldoldurmak in the personalizedkişiselleştirilmiş risksriskler.
336
789000
3000
kişisel risklerini belirlemeye başlıyoruz.
13:27
So we startbaşlama to use the dataveri we have
337
792000
2000
Burada, elimizdeki veriri
13:29
to runkoş a very simplebasit calculationhesaplama
338
794000
2000
çok basite bir hesaplamada kullanıyoruz,
13:31
that's on all sortssıralar of onlineinternet üzerinden calculatorshesap makineleri
339
796000
2000
gerçek riski hesaplayan bir sürü
13:33
to get a senseduyu of what the actualgerçek riskrisk is.
340
798000
3000
online hesap makinaları var.
13:36
The last one I'll showgöstermek you is a PSAPSA testÖlçek.
341
801000
2000
Son göstermek istediğim bir PSA testi.
13:38
Here'sİşte the before, and here'sburada the after.
342
803000
3000
Bu önceki hali, bu da sonraki.
13:41
Now a lot of our effortçaba on this one --
343
806000
2000
Buna çok fazla mek harcadık --
13:43
as manyçok of you probablymuhtemelen know,
344
808000
2000
çoğunuz belki biliyorsunuzdur,
13:45
a PSAPSA testÖlçek is a very controversialtartışmalı testÖlçek.
345
810000
2000
PSA epey tartışmalı bir test.
13:47
It's used to testÖlçek for prostateprostat cancerkanser,
346
812000
2000
Prostat kanserinin teşhisiiçin kullanılıyor,
13:49
but there are all sortssıralar of reasonsnedenleri
347
814000
2000
ama prostatın büyümesine neden olan
13:51
why your prostateprostat mightbelki be enlargedbüyütülmüş.
348
816000
2000
pekçok başka neden de var.
13:53
And so we spentharcanmış a good dealanlaştık mı of our time
349
818000
2000
Bu nedenle, bunu belirtmek için
13:55
indicatingbelirten that.
350
820000
2000
epey vakit harcadık.
13:57
We again personalizedkişiselleştirilmiş the risksriskler.
351
822000
2000
Tekrar, riskleri kişisel hale getirdik.
13:59
So this patienthasta is in theironların 50s,
352
824000
2000
Bu hasta 50 yaşlarında,
14:01
so we can actuallyaslında give them a very precisekesin estimatetahmin
353
826000
2000
bu nedenle ona prostat kanseri riski olma ihtimali
14:03
of what theironların riskrisk for prostateprostat cancerkanser is.
354
828000
2000
konusunda oldukça hassas bir rakam verebiliriz.
14:05
In this casedurum it's about 25 percentyüzde, basedmerkezli on that.
355
830000
3000
Bu örnekte %25 civarı.
14:08
And then again, the follow-uptakip actionseylemler.
356
833000
3000
Bndan başka, takip için yapılması gerekenler de var.
14:11
So our costmaliyet for this was lessaz than 10,000 dollarsdolar, all right.
357
836000
3000
Bizim bunları hazırlarken katlandığımız maliyet 10 bin dolardı.
14:14
That's what WiredKablolu magazinedergi spentharcanmış on this.
358
839000
3000
Yani Wired dergisinin bu işe yatırdığı para.
14:17
Why is WiredKablolu magazinedergi doing this?
359
842000
2000
Wired dergisi bunu neden yapıyor?
14:19
(LaughterKahkaha)
360
844000
3000
(Gülüşmeler)
14:22
QuestQuest DiagnosticsTanılama and LabCorpLabCorp,
361
847000
2000
Quest Diagnostics ve LabCorp,
14:24
the two largesten büyük lablaboratuvar testingtest yapmak companiesşirketler --
362
849000
3000
en büyük iki laboratuvar firması:
14:27
last yearyıl, they madeyapılmış profitskar of over 700 millionmilyon dollarsdolar
363
852000
3000
geçen yıl biri 700, diğeri de 500 milyon dolar
14:30
and over 500 millionmilyon dollarsdolar respectivelysırasıyla.
364
855000
3000
kar ettiler.
14:33
Now this is not a problemsorun of resourceskaynaklar;
365
858000
2000
Bakın, bu bir kaynak kısıntısı problemi değil,
14:35
this is a problemsorun of incentivesteşvikler.
366
860000
3000
bu bir öncelik sorunu.
14:38
We need to recognizetanımak that the targethedef of this informationbilgi
367
863000
3000
Bizler, bu bilginin hedefini iyi anlamak zorundayız
14:41
should not be the doctordoktor, should not be the insurancesigorta companyşirket.
368
866000
3000
doktor olmamalıü sigorta şirketi olmamalı,
14:44
It should be the patienthasta.
369
869000
2000
hastanın kendisi olmalı hedef.
14:46
It's the personkişi who actuallyaslında, in the endson,
370
871000
2000
Sonunda, yaşam biçimini değiştirmek
14:48
is going to be havingsahip olan to changedeğişiklik theironların liveshayatları
371
873000
2000
zorunda kalacak olan ve yeni davranışlar
14:50
and then startbaşlama adoptingbenimseyerek newyeni behaviorsdavranışlar.
372
875000
2000
edinmeye çalışacak olan kişinin kendisi.
14:52
This is informationbilgi that is incrediblyinanılmaz powerfulgüçlü.
373
877000
2000
Bu bilgi inanılmaz derece güçlü.
14:54
It's an incrediblyinanılmaz powerfulgüçlü catalystkatalizatör to changedeğişiklik.
374
879000
3000
Değişimin en hızlı katalistlerinden biri.
14:57
But we're not usingkullanma it. It's just sittingoturma there.
375
882000
2000
Ama onu kullanmıyoruz, orada duruyor.
14:59
It's beingolmak lostkayıp.
376
884000
2000
Kayboluyor.
15:01
So I want to just offerteklif fourdört questionssorular
377
886000
2000
Bu nedenle her hastaya dört adet soru
15:03
that everyher patienthasta should asksormak,
378
888000
2000
sormalarını önermek istiyorum,
15:05
because I don't actuallyaslında expectbeklemek people
379
890000
2000
çünkü insanların henüz bu tip laboratuvar raporları
15:07
to startbaşlama developinggelişen these lablaboratuvar testÖlçek reportsraporlar.
380
892000
2000
tasarlayacağına inanmıyorum.
15:09
But you can createyaratmak your ownkendi feedbackgeri bildirim loopdöngü.
381
894000
2000
Ama kendi geri bildirim döngünüzü yaratabilirsiniz.
15:11
AnybodyKimseyi can createyaratmak theironların feedbackgeri bildirim loopdöngü by askingsormak these simplebasit questionssorular:
382
896000
3000
Herkes bu döngüyü basit sorular sorarak oluşturabilir.
15:14
Can I have my resultsSonuçlar?
383
899000
2000
Tetkik sonuçlarımı alabilir miyim?
15:16
And the only acceptablekabul edilebilir answerCevap is --
384
901000
2000
ve kabul edilebilir tek cevap da --
15:18
(AudienceSeyirci: Yes.) -- yes.
385
903000
2000
(Seyirciler: Evet.) --evet.
15:20
What does this mean? Help me understandanlama what the dataveri is.
386
905000
2000
Bu ne anlama geliyor? Bu veriyi anlamama yardımcı olun.
15:22
What are my optionsseçenekleri? What choicesseçimler are now on the tabletablo?
387
907000
3000
Seçeneklerim neler? Masada hangi seçenekler duruyor?
15:25
And then, what's nextSonraki?
388
910000
2000
Ve sonra:bundan sonra ne olacak.?
15:27
How do I integratebirleştirmek this informationbilgi
389
912000
2000
Bu bilgiyi, daha uzun süren yaşantıma
15:29
into the longeruzun coursekurs of my life?
390
914000
2000
ne şekilde entegre edebilirim?
15:32
So I want to windrüzgar up by just showinggösterme
391
917000
2000
Size insanların bu bilgiyi anlama
15:34
that people have the capacitykapasite to understandanlama this informationbilgi.
392
919000
2000
kapasiteleri olduğunu göstermeye çalışıyorum.
15:36
This is not beyondötesinde the graspkavramak of ordinarysıradan people.
393
921000
3000
Bu, sıradan insanların anlayamayacakları bir konu değil.
15:39
You do not need to have the educationEğitim levelseviye of people in this roomoda.
394
924000
3000
Bu odadaki insanları bunun hakkında eğitmemize gerek yok.
15:42
OrdinarySıradan people are capableyetenekli of understandinganlayış this informationbilgi,
395
927000
3000
Sıradan insanlar, kendilerine verilen bilgileri anlayabilirler, ancak
15:45
if we only go to the effortçaba of presentingtakdim it to them
396
930000
3000
sadece onlara bu bilgileri onların anlayacağı şekilde
15:48
in a formform that they can engagetutmak with.
397
933000
2000
sunmak için çaba gösterirsek.
15:50
And engagementnişan is essentialgerekli here,
398
935000
2000
Ve herkesi işin içine katmak burada çok önemli.
15:52
because it's not just givingvererek them informationbilgi;
399
937000
2000
Çünkü bu sadece onlara bilgi vermekle ilgili değil,
15:54
it's givingvererek them an opportunityfırsat to actdavranmak.
400
939000
2000
onlara harkete geömek için bir de imkan sunmak.
15:56
That's what engagementnişan is. It's differentfarklı from complianceuyum.
401
941000
2000
İşte bu işe dahil olmak; söylenenlere uymaktan farklı bir olay.
15:58
It worksEserleri totallybütünüyle differentfarklı from the way we talk about behaviordavranış
402
943000
3000
Bu mekanizma, günümüzde tıpta davarnışlar hakkında
16:01
in medicinetıp todaybugün.
403
946000
2000
vardığımız yargılardan tamamen farklı.
16:03
And this informationbilgi is out there.
404
948000
2000
Bu bilgi dışarıda öylece duruyor.
16:05
I've been talkingkonuşma todaybugün about latentgizli informationbilgi,
405
950000
2000
Bugün, duağan olan bir bilgiden,
16:07
all this informationbilgi that existsvar in the systemsistem
406
952000
2000
sistem içinde yer alan ama kullanılmayan
16:09
that we're not puttingkoyarak to use.
407
954000
2000
bir bilgiden bahsettim.
16:11
But there are all sortssıralar of other bodiesbedenler of informationbilgi
408
956000
2000
Online hale gelen pekçok başka türl
16:13
that are cominggelecek onlineinternet üzerinden,
409
958000
2000
bilgi ve veri mevcut.
16:15
and we need to recognizetanımak the capacitykapasite of this informationbilgi
410
960000
3000
Bu bilginin kapasitesinin farkına varmamız,
16:18
to engagetutmak people, to help people
411
963000
2000
insanları işin içine katmamız, onlara yardımcı olmamız
16:20
and to changedeğişiklik the coursekurs of theironların liveshayatları.
412
965000
2000
ve onların yaşantılarının akışlarını değiştirmemiz gerekli.
16:22
Thank you very much.
413
967000
2000
Çok teşekkür ederim.
16:24
(ApplauseAlkış)
414
969000
3000
(Alkışlar)
Translated by Isil Arican
Reviewed by Sancak Gülgen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Thomas Goetz - Healthcare communicator
Thomas Goetz is the co-founder of Iodine and author of "The Decision Tree: Taking Control of Your Health in the New Era of Personalized Medicine.”

Why you should listen

Thomas Goetz is the co-founder of Iodine, a new company that gives consumers better information -- and better visualizations -- of their health data. The former executive editor of Wired, Goetz has a Master's of Public Health from UC Berkeley. In 2010 he published The Decision Tree, a fascinating look at modern medical decisionmaking and technology. Former FDA commissioner Dr. David Kessler called the book "a game changer.” His next book, The Remedy, explores the germ theory of disease and the quest to cure tuberculosis.

More profile about the speaker
Thomas Goetz | Speaker | TED.com