TEDxNASA@SiliconValley
Bilal Bomani: Plant fuels that could power a jet
Bilal Bomani: Bir jeti uçarabilecek biyoyakıt
Filmed:
Readability: 4.1
270,441 views
Su yosunu artı tuzlu su eşittir...yakıt? TEDxNASA@SiliconValley'de Bilal Bomani, bioyakıt üreten ve kendi kendini sürdürebilen bir ekosistemi açıklıyor -- işlenebilir arazileri ve tatlı suyu sarfetmeden.
Bilal Bomani - NASA scientist
Bilal Bomani runs NASA’s Greenlab research facility, where he is developing the next generation of biofuels. Full bio
Bilal Bomani runs NASA’s Greenlab research facility, where he is developing the next generation of biofuels. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
What I'm going to do is, I'm going to explain to you
0
51
2963
Burada yapacağım şey, NASA'nın Ohio, Cleveland'deki
00:18
an extreme green concept
1
3014
2052
Glenn Araştırma Merkezi'nde
00:20
that was developed at NASA's Glenn Research Center
2
5066
2992
geliştirilen yeşil mefhumunu
00:23
in Cleveland, Ohio.
3
8058
2002
sizlere anlatmak olacak.
00:25
But before I do that, we have to go over
4
10060
2430
Ancak bunu yapmadan önce yeşilin
00:27
the definition of what green is,
5
12490
1537
ne anlama geldiğini tekrar
açıklamamız gerekiyor
açıklamamız gerekiyor
00:29
'cause a lot of us have a
different definition of it.
different definition of it.
6
14027
2997
çünkü hepimiz onu farklı
bir şekilde tanımlıyoruz.
bir şekilde tanımlıyoruz.
00:32
Green. The product is created through
7
17024
1993
Yeşil. Çevreye ve topluma
00:34
environmentally and socially conscious means.
8
19017
2463
duyarlı vasıtalarla üretim yapmaktır.
00:36
There's plenty of things that
are being called green now.
are being called green now.
9
21480
3188
Bugünlerde yeşil diye adlandırılan
pek çok şey var.
pek çok şey var.
00:39
What does it actually mean?
10
24668
1612
Bu aslında ne anlama geliyor?
00:41
We use three metrics to determine green.
11
26280
3643
Yeşili belirlemek için
üç ölçüt kullanıyoruz.
üç ölçüt kullanıyoruz.
00:44
The first metric is: Is it sustainable?
12
29923
3092
İlk ölçüt: Sürdürülebilir mi?
00:48
Which means, are you preserving
what you are doing for future use
what you are doing for future use
13
33015
3524
Bu, yaptıklarınızı gelecekteki kullanımlar
ya da gelecek nesiller için
ya da gelecek nesiller için
00:51
or for future generations?
14
36539
2495
koruyor musunuz anlamına geliyor.
00:54
Is it alternative? Is it different
than what is being used today,
than what is being used today,
15
39034
3973
Bir alternatif mi? Bugün
kullanılandan farklı mı,
kullanılandan farklı mı,
00:58
or does it have a lower carbon footprint
16
43007
2805
ya da geleneksel olarak
kullanılandan daha az
kullanılandan daha az
01:00
than what's used conventionally?
17
45812
2584
karbon ayak izi var mı?
01:03
And three: Is it renewable?
18
48396
2835
Üçüncüsü: Yenilenebilir mi?
01:06
Does it come from Earth's
natural replenishing resources,
natural replenishing resources,
19
51231
3756
Dünyanın, güneş, rüzgar ve
su gibi yenilenebilir
su gibi yenilenebilir
01:09
such as sun, wind and water?
20
54987
3100
doğal kaynaklarından mı geliyor?
01:13
Now, my task at NASA is to develop
21
58087
3532
Benim NASA'daki görevim
01:16
the next generation of aviation fuels.
22
61619
3196
yeni nesil havacılık yakıtı geliştirmek.
01:19
Extreme green. Why aviation?
23
64815
2829
Son derece yeşil. Niçin havacılık?
01:22
The field of aviation uses more fuel than just about
24
67644
3357
Havacılık, diğer sektörlerin toplamından
daha fazla yakıt kullanmaktadır.
daha fazla yakıt kullanmaktadır.
01:26
every other combined. We need to find an alternative.
25
71001
5016
Bir alternatif bulmak zorundayız ve
01:31
Also it's a national aeronautics directive.
26
76017
3000
ayrıca bu ulusal havacılığın bir talimatı.
01:34
One of the national aeronautics goals is to develop
27
79017
2668
Ulusal havacılığın amaçlarından biri de
01:36
the next generation of fuels, biofuels,
28
81685
2696
yerel, güvenli ve dost
kaynakları kullanarak
kaynakları kullanarak
01:39
using domestic and safe, friendly resources.
29
84381
3710
yeni nesil yakıt ve biyoyakıt,
geliştirmektir.
geliştirmektir.
01:43
Now, combating that challenge
30
88091
2868
Bu zorlukla mücadelede
01:45
we have to also meet the big three metric —
31
90959
2890
üç büyük ölçütü sağlamak zorundayız.
Aslında, son derece yeşil bizim için bu
üçünün toplamını ifade ediyor,
üçünün toplamını ifade ediyor,
01:48
Actually, extreme green for us is all three together;
32
93849
3813
oradaki artı işaretini bundan dolayı
görüyorsunuz. Bunu söylemem istendi.
görüyorsunuz. Bunu söylemem istendi.
01:52
that's why you see the plus
there. I was told to say that.
there. I was told to say that.
33
97662
2390
01:55
So it has to be the big three at
GRC. That's another metric.
GRC. That's another metric.
34
100052
4997
Yani, GRC'de üç büyüğün olması gerekiyor.
Bu da başka bir ölçüt.
Bu da başka bir ölçüt.
02:00
Ninety-seven percent of the
world's water is saltwater.
world's water is saltwater.
35
105049
5951
Dünya üzerindeki suların yüzde
doksanyedisi tuzlu sudur.
doksanyedisi tuzlu sudur.
02:06
How about we use that?
Combine that with number three.
Combine that with number three.
36
111000
4010
Bunu kullansak nasıl olur?
Bunu üç numarayla bir araya getirin.
Bunu üç numarayla bir araya getirin.
02:10
Do not use arable land.
37
115010
3032
Ekilebilir arazileri kullanmayın.
02:13
Because crops are already growing on that land
38
118042
2180
Çünkü ürünler, dünyada çok az olan
02:15
that's very scarce around the world.
39
120222
2797
bu araziler üzerinde yetişmektedir.
02:18
Number two: Don't compete with food crops.
40
123019
3007
İki numara: Gıda mahsülleri ile
rekabet etmeyin.
rekabet etmeyin.
02:21
That's already a well established
entity, they don't need another entry.
entity, they don't need another entry.
41
126026
4417
Bunlar zaten çok iyi teşekkül etmiştir
ve yeni bir girişe ihtiyaçları yoktur.
ve yeni bir girişe ihtiyaçları yoktur.
02:25
And lastly the most precious resource we have on this Earth
42
130443
3948
Son olarak dünya üzerinde sahip
olduğumuz en değerli kaynak
olduğumuz en değerli kaynak
02:29
is fresh water. Don't use fresh water.
43
134391
4660
tatlı sudur. Tatlı suyu kullanmayın.
02:34
If 97.5 percent of the world's water is saltwater,
44
139051
2971
Eğer dünya üzerindeki suların
yüzde 97,5'i tuzlu ise,
yüzde 97,5'i tuzlu ise,
02:37
2.5 percent is fresh water. Less than a half percent
45
142022
3277
yüzde 2,5'i tatlı sudur. Bunun yüzde yarımdan azına
02:40
of that is accessible for human use.
46
145299
1761
insanlar erişebilmektedir.
02:42
But 60 percent of the population
lives within that one percent.
lives within that one percent.
47
147060
3961
Fakat dünya nüfusunun yüzde 60'ı tatlı
suyun yüzde biri ile yaşamaktadır.
suyun yüzde biri ile yaşamaktadır.
02:46
So, combating my problem was, now I have to be extreme green
48
151021
4992
Sorunumla mücadele için artık
daha yeşil olmam
daha yeşil olmam
02:51
and meet the big three. Ladies and gentlemen,
49
156013
2248
ve üç büyüğü sağlamam gerek.
Bayanlar ve baylar,
Bayanlar ve baylar,
02:53
welcome to the GreenLab Research Facility.
50
158261
3746
GreenLab Araştırma Merkezi'ne hoşgeldiniz.
02:57
This is a facility dedicated to the next generation
51
162007
2935
Bu, halofitleri kullanan yeni
nesil havacılık yakıtları için
nesil havacılık yakıtları için
02:59
of aviation fuels using halophytes.
52
164942
3145
oluşturulmuş bir tesistir.
03:03
A halophyte is a salt-tolerating plant.
53
168087
2978
Halofit tuzu tolere eden bir bitkidir.
03:06
Most plants don't like salt, but halophytes tolerate salt.
54
171065
4028
Bir çok bitki tuzdan hoşlanmaz
fakat halofit tuzu tolere eder.
fakat halofit tuzu tolere eder.
03:10
We also are using weeds
55
175093
2995
Ayrıca ot ve
03:13
and we are also using algae.
56
178088
2931
su yosunu kullanıyoruz.
03:16
The good thing about our lab is, we've had
57
181019
1991
Laboratuvarımızla ilgili güzey şey,
03:18
3,600 visitors in the last two years.
58
183010
3010
son iki yılda 3.600 ziyaretçimiz oldu.
03:21
Why do you think that's so?
59
186020
2002
Sizce neden böyle?
03:23
Because we are on to something special.
60
188022
4006
Çünkü çok özel bir şey
üzerinde çalışıyoruz.
üzerinde çalışıyoruz.
Alt tarafta GreenLab'ı
net bir şekilde görüyorsunuz
net bir şekilde görüyorsunuz
03:27
So, in the lower you see the GreenLab obviously,
61
192028
2569
03:29
and on the right hand side you'll see algae.
62
194597
2452
ve sağa tarafta da su yosunlarını
göreceksiniz.
göreceksiniz.
03:32
If you are into the business of the next generation
63
197049
2953
Eğer yeni nesil havacılık
yakıtı işindeyseniz
yakıtı işindeyseniz
03:35
of aviation fuels, algae is a viable option,
64
200002
2320
su yosunu uygulanabilir bir seçenektir.
03:37
there's a lot of funding right now,
65
202322
1679
Şimdi, yüklü miktarda parasal
kaynak aktarılıyor
kaynak aktarılıyor
03:39
and we have an algae to fuels program.
66
204001
2021
ve yakıt programı için su yosunumuz var.
03:41
There's two types of algae growing.
67
206022
2000
Yetişen iki tür su yosunu var.
03:43
One is a closed photobioreactor that you see here,
68
208022
2993
Biri, burada gördüğünüz kapalı fotobiyoreaktör,
03:46
and what you see on the other side is our species —
69
211015
4021
diğer tarafta gördüğünüz ise bizim türümüz.
03:50
we are currently using a species
called Scenedesmus dimorphus.
called Scenedesmus dimorphus.
70
215036
3970
şu anda Scenedesmus dimorphus denen
türü kullanıyoruz.
türü kullanıyoruz.
03:54
Our job at NASA is to take the
experimental and computational
experimental and computational
71
219006
4306
NASA'daki görevimiz, deneyleri ve
modelleri analiz edip
modelleri analiz edip
03:58
and make a better mixing for
the closed photobioreactors.
the closed photobioreactors.
72
223312
4695
daha iyi bir kapalı fotobioreaktör
karşımı elde etmektir.
karşımı elde etmektir.
04:03
Now the problems with closed photobioreactors are:
73
228007
2037
Kapalı fotobioreaktörlerle ilgili sorun:
04:05
They are quite expensive, they are automated,
74
230044
2731
Çok pahalı ve otomatikleştirilmiş olmaları
04:07
and it's very difficult to get them in large scale.
75
232775
3028
ve geniş ölçekte elde edilmelerinin çok zor oluşudur.
04:10
So on large scale what do they use?
76
235803
1625
Peki geniş ölçekte ne kullanacaklar?
04:12
We use open pond systems. Now, around the world
77
237428
3493
Açık havuz sistemini kullanıyoruz.
Şimdi, dünya genelinde
Şimdi, dünya genelinde
04:15
they are growing algae, with this racetrack design
78
240921
3521
burada gördüğünüz koşu parkuru biçimli
04:19
that you see here. Looks like an oval with
79
244442
2449
havuzlarda su yosunu yetiştiriyorlar. Çarklı bir ovale
04:21
a paddle wheel and mixes really well,
80
246891
2137
benziyor ve çok iyi karışıyor
04:24
but when it gets around the last turn,
which I call turn four — it's stagnant.
which I call turn four — it's stagnant.
81
249028
4058
ama dördüncü tur dediğim son turuna geldiğinde durgunlaşır.
04:28
We actually have a solution for that.
82
253086
1990
Aslında bunun için bir çözümümüz var.
04:30
In the GreenLab in our open pond system
83
255076
2964
GreenLab'daki açık havuz sistemimizde
04:33
we use something that happens in nature: waves.
84
258040
3015
doğada gerçekleşen bir şeyi
kullanıyoruz: dalgaları.
kullanıyoruz: dalgaları.
04:36
We actually use wave technology
on our open pond systems.
on our open pond systems.
85
261055
3692
Aslında açık havuz sistemimizde dalga
teknolojisini kullanıyoruz.
teknolojisini kullanıyoruz.
04:39
We have 95 percent mixing
and our lipid content is higher
and our lipid content is higher
86
264747
4684
Yüzde doksan beş karışımımız var ve
yağlı içeriğimiz kapalı fotobioreaktör
yağlı içeriğimiz kapalı fotobioreaktör
04:44
than a closed photobioreactor system,
87
269431
2618
sistemindekinden daha yüksektir ki
04:47
which we think is significant.
88
272049
1981
bunun çok önemli olduğu kanısındayız.
04:49
There is a drawback to algae,
however: It's very expensive.
however: It's very expensive.
89
274030
4032
Ancak su yosununun
bir dezavantajı var: Çok pahalıdır.
bir dezavantajı var: Çok pahalıdır.
04:53
Is there a way to produce algae inexpensively?
90
278062
5103
Su yosununu üretmenin
ucuz bir yolu var mı?
ucuz bir yolu var mı?
04:58
And the answer is: yes.
91
283165
1861
Cevap: Evet.
05:00
We do the same thing we do with halophytes,
92
285026
3023
Halofitlerle yaptığımızın aynısı yaptık
05:03
and that is: climatic adaptation.
93
288049
3955
ve bu da iklimsel adaptasyon.
05:07
In our GreenLab we have six primary ecosystems
94
292004
2812
GreenLab'da, tatlı sudan tuzlu suya uzanan
05:09
that range from freshwater all the way to saltwater.
95
294816
3971
altı temel ekosistem var.
05:13
What we do: We take a potential species, we start at freshwater,
96
298787
3759
Yaptığımız şey şu: Potansiyel bir türü
alıp tatlı su ile başlıyoruz.
alıp tatlı su ile başlıyoruz.
İkinci tanka aldığımızda, Breziya'daki
ekosistemin aynı olacak şekilde
ekosistemin aynı olacak şekilde
05:17
we add a little bit more salt, when the second tank here
97
302546
2728
05:20
will be the same ecosystem as Brazil —
98
305274
2132
biraz tuz ekliyoruz.
05:22
right next to the sugar cane
fields you can have our plants —
fields you can have our plants —
99
307406
3096
Şeker kamışı tarlalarının yanında
bitkilerimizi yetiştirebilirsiniz.
bitkilerimizi yetiştirebilirsiniz.
05:25
the next tank represents Africa, the next tank represents Arizona,
100
310502
4243
Sonraki tank Afrika'yı,
sonraki tank Arizona'yı,
sonraki tank Arizona'yı,
05:29
the next tank represents Florida,
101
314745
2311
sonraki tank Florida'yı,
05:32
and the next tank represents
California or the open ocean.
California or the open ocean.
102
317056
3863
ve bir sonraki tank California'yı ya da
açık okyanusu temsil etmektedir.
açık okyanusu temsil etmektedir.
05:35
What we are trying to do is to
come up with a single species
come up with a single species
103
320919
4095
Yapmaya çalıştığımız,
çöl dahil dünyanın
çöl dahil dünyanın
05:40
that can survive anywhere in the
world, where there's barren desert.
world, where there's barren desert.
104
325014
6005
her yerinde yaşayabilecek
tek bir tür meydana getirmek.
tek bir tür meydana getirmek.
05:46
We are being very successful so far.
105
331019
2038
Şimdiye dek çok başarılı olduk.
05:48
Now, here's one of the problems.
106
333057
2644
İşte sorunlardan biri.
05:50
If you are a farmer, you need five things
to be successful: You need seeds,
to be successful: You need seeds,
107
335701
5727
Eğer bir çiftçiyseniz başarılı olmak
için beş şeye ihtiyacınız var: Tohum,
için beş şeye ihtiyacınız var: Tohum,
toprak, su, güneş ve
05:56
you need soil, you need water and you need sun,
108
341428
3615
son olarak gübreye ihtiyacınız var.
06:00
and the last thing that you need is fertilizer.
109
345043
3570
06:03
Most people use chemical fertilizers. But guess what?
110
348613
3555
Pek çok insan kimyasal gübre kullanır. Tahmin edin?
06:07
We do not use chemical fertilizer.
111
352168
2700
Biz kimyasal gübre kullanmıyoruz.
06:09
Wait a second! I just saw lots of greenery in
your GreenLab. You have to use fertilizer.
your GreenLab. You have to use fertilizer.
112
354868
5155
Bir dakika! GreenLab'ınızda çok yeşillikler
gördüm. Gübre kullanıyor olmalısınız.
gördüm. Gübre kullanıyor olmalısınız.
06:15
Believe it or not, in our analysis
of our saltwater ecosystems
of our saltwater ecosystems
113
360023
4205
İnanın ya da inanmayın, tuzlu su
ekosistemi araştırmalarımızda
ekosistemi araştırmalarımızda
06:19
80 percent of what we need are in these tanks themselves.
114
364228
3800
ihtiyacımız olan şeylerin
yüzde 80'ni tankların içinde.
yüzde 80'ni tankların içinde.
06:23
The 20 percent that's missing
is nitrogen and phosphorous.
is nitrogen and phosphorous.
115
368028
3999
Eksik olan yüzde 20
nitrojen ve fosfor.
nitrojen ve fosfor.
06:27
We have a natural solution: fish.
116
372027
2056
Bunun için doğal bir çözüm var: Balık
06:29
No we don't cut up the fish and put them in there.
117
374083
3888
Hayır, balık kesip oraya koymuyoruz.
06:32
Fish waste is what we use. As a matter of fact
118
377971
3883
Balık atığı kullanıyoruz. Aslında,
06:36
we use freshwater mollies, that we've
used our climatic adaptation technique
used our climatic adaptation technique
119
381854
4165
iklimsel adaptasyon tekniğiyle tatlı
sudan tuzlu suya geçişte kullandığımız
sudan tuzlu suya geçişte kullandığımız
06:41
from freshwater all the way to seawater.
120
386019
3022
tatlı su mollisini kullanıyoruz.
06:44
Freshwater mollies: cheap, they love to make babies,
121
389041
6996
Tatlı su mollileri ucuzdurlar, doğum yapmayı
06:51
and they love to go to the bathroom.
122
396037
1809
ve tuvalete gitmeyi severler.
Tuvalete ne kadar çok giderlerse,
o kadar çok gübre elde ederiz ve
o kadar çok gübre elde ederiz ve
06:52
And the more they go to the
bathroom, the more fertilizer we get,
bathroom, the more fertilizer we get,
123
397846
2155
06:55
the better off we are, believe it or not.
124
400001
2539
o kadar çok iyi durumda oluruz.
İnanın ya da inanmayın.
İnanın ya da inanmayın.
06:57
It should be noted that we use sand as our soil,
125
402540
5265
Kumu, normal plaj kumunu toprak
olarak
olarak
07:02
regular beach sand. Fossilized coral.
126
407805
4225
kullandığımızı belirtmeliyim.
Fosillenmiş mercan.
Fosillenmiş mercan.
07:07
So a lot of people ask me, "How did you get started?"
127
412030
3971
Pek çok insan bana "Nasıl başladınız?"
diye soruyor.
diye soruyor.
07:11
Well, we got started in what we
call the indoor biofuels lab.
call the indoor biofuels lab.
128
416001
5005
Kapalı biyoyakıt laboratuvarı dediğimiz
yerde başladık.
yerde başladık.
07:16
It's a seedling lab. We have 26
different species of halophytes,
different species of halophytes,
129
421006
4395
26 çeşit halofitin ve beş
kazananın olduğu
kazananın olduğu
07:20
and five are winners. What we do here is —
130
425412
3272
bir fide laboratuvarı. Burada yaptığımız -
07:23
actually it should be called a death lab, 'cause we try to
131
428684
2825
aslında bir ölüm laboratuvarı olarak
adlandırılmalı, çünkü onları
adlandırılmalı, çünkü onları
07:26
kill the seedlings, make them rough —
132
431509
2589
güçlü yapmak için öldürüyoruz -
07:29
and then we come to the GreenLab.
133
434098
2320
ve sonra GreenLab'a geldik.
07:31
What you see in the lower corner
134
436418
1758
Aşağı köşede gördüğünüz
07:33
is a wastewater treatment plant experiment
135
438176
2188
atık suyu işleyen bitki yetiştirme deneyi yani
07:35
that we are growing, a macro-algae
that I'll talk about in a minute.
that I'll talk about in a minute.
136
440364
3693
birazdan bahsedeceğim büyük su yosunu.
07:39
And lastly, it's me actually working
in the lab to prove to you I do work,
in the lab to prove to you I do work,
137
444057
3986
Son olarak, laboratuvarda çalışırken
görüyorsunuz beni, çalıştığımın kanıtı,
görüyorsunuz beni, çalıştığımın kanıtı,
07:43
I don't just talk about what I do.
138
448043
3732
sadece yaptıklarımı anlatmıyorum.
07:46
Here's the plant species. Salicornia virginica.
139
451775
3230
İşte bitki türleri. Salicornia virginica.
07:50
It's a wonderful plant. I love that plant.
140
455005
3559
Harika bir bitki. Buna bayılıyorum.
07:53
Everywhere we go we see it. It's
all over the place, from Maine
all over the place, from Maine
141
458564
3466
Gittiğimiz her yerde karşılaşırız.
Maine'den California'ya kadar
Maine'den California'ya kadar
07:57
all the way to California. We love that plant.
142
462030
3011
her yerde vardır. Bu bitkiyi seviyoruz.
08:00
Second is Salicornia bigelovii. Very difficult to get around the world.
143
465041
4965
İkincisi Salicornia bigelovii.
Dünyada nadir bulunur.
Dünyada nadir bulunur.
08:05
It is the highest lipid content that we have,
144
470006
2046
Elimizdeki en yüksek yağ
oranına sahip bitkidir
oranına sahip bitkidir
08:07
but it has a shortcoming: It's short.
145
472052
3990
fakat bir kusuru var: Kısadır.
08:11
Now you take europaea, which is the
largest or the tallest plant that we have.
largest or the tallest plant that we have.
146
476042
5121
Elimizdeki en uzun ya da en geniş bitki
olan deniz börülcesini görüyorsunuz.
olan deniz börülcesini görüyorsunuz.
08:16
And what we are trying to do
147
481163
1918
Doğal seleksiyon ya da
uyarlanmış biyoloji ile
uyarlanmış biyoloji ile
08:18
with natural selection or adaptive
biology — combine all three
biology — combine all three
148
483081
4381
üçünü birleştirerek büyük ve
daha yüksek yağ oranlı
daha yüksek yağ oranlı
08:22
to make a high-growth, high-lipid plant.
149
487462
4116
bir bitki meydana getirmeye çalışıyoruz.
08:26
Next, when a hurricane decimated the
Delaware Bay — soybean fields gone —
Delaware Bay — soybean fields gone —
150
491578
7264
Fırtına, Delaware Koyunu yok edip
soya fasulyesi tarlaları yok olduğunda
soya fasulyesi tarlaları yok olduğunda
08:33
we came up with an idea: Can you have a plant
151
498842
2864
aklımıza bir fikir geldi:
Delaware'de toprağı
Delaware'de toprağı
08:36
that has a land reclamation positive
in Delaware? And the answer is yes.
in Delaware? And the answer is yes.
152
501706
5311
ıslah edecek bir bitki bulunabilir mi?
Cevap evet oldu.
Cevap evet oldu.
08:42
It's called seashore mallow. Kosteletzkya virginica —
153
507017
3974
Kıyı ebegümeci. Kosteletzkya virginica-
08:45
say that five times fast if you can.
154
510991
3018
becerebiliyorsanız bunu beş
kez hızlıca söyleyin.
kez hızlıca söyleyin.
08:49
This is a 100 percent usable plant.
The seeds: biofuels. The rest: cattle feed.
The seeds: biofuels. The rest: cattle feed.
155
514009
7588
Bu yüzde 100'ü kullanılabilen bir bitki.
Tohumları biyoyakıt. Kalanı hayvan yemi.
Tohumları biyoyakıt. Kalanı hayvan yemi.
08:56
It's there for 10 years; it's working very well.
156
521597
3439
10 yıldır orada yetişiyor ve
çok iyi gidiyor.
çok iyi gidiyor.
09:00
Now we get to Chaetomorpha.
157
525036
3327
Şimdi Chaetomorpha'ya bakalım.
09:03
This is a macro-algae that loves
158
528363
3222
Bu, büyük bir su yosunu ve
fazla besini seviyor.
fazla besini seviyor.
09:06
excess nutrients. If you are in the aquarium industry
159
531585
2422
Eğer akvaryum sektöründeyseniz
09:09
you know we use it to clean up dirty tanks.
160
534007
2811
kirli tankları temizlemekte
kullanıldığını bilirsiniz.
kullanıldığını bilirsiniz.
09:11
This species is so significant to us.
161
536818
4211
Bu türler bizim için çok önemlidir.
09:16
The properties are very close to plastic.
162
541029
3971
Özellikleri plastiklere çok benzer.
09:20
We are trying right now to convert this macro-algae into a bioplastic.
163
545000
5378
Tam şu anda bu büyük su yosunlarını
biyoplastiğe dönüştürmeye çalışıyoruz.
biyoplastiğe dönüştürmeye çalışıyoruz.
09:25
If we are successful, we will revolutionize the plastics industry.
164
550378
4673
Eğer başarırsak plastik endüstrisini
kökten değiştireceğiz.
kökten değiştireceğiz.
09:30
So, we have a seed to fuel program.
165
555051
3522
Yakıt programı için bir tohumumuz var.
09:33
We have to do something with
this biomass that we have.
this biomass that we have.
166
558573
2957
Sahip olduğumuz bu biyokütle ile bir
şeyler yapmamız gerekiyor.
şeyler yapmamız gerekiyor.
09:36
And so we do G.C. extraction, lipid optimization, so on and so forth,
167
561530
4509
Böylece G.C. özütünü alma, yağ
optimizasyonu ve bu gibi şeyleri yaptık
optimizasyonu ve bu gibi şeyleri yaptık
09:41
because our goal really is to come up with
168
566039
3687
çünkü amacımız yeni nesil
havacılık yakıtı,
havacılık yakıtı,
09:44
the next generation of aviation fuels,
aviation specifics, so on and so forth.
aviation specifics, so on and so forth.
169
569726
3910
havacılık ilaçları ve bu gibi
şeyleri ortaya çıkarmak.
şeyleri ortaya çıkarmak.
09:48
So far we talked about water and fuel,
170
573636
4420
Şimdiye kadar su ve yakıt
hakkında konuştuk.
hakkında konuştuk.
09:53
but along the way we found out
something interesting about Salicornia:
something interesting about Salicornia:
171
578056
6944
Fakat bu esnada Salicornia ile ilgili
çok önemli bir şeyi açığa çıkardık.
çok önemli bir şeyi açığa çıkardık.
10:00
It's a food product.
172
585000
3686
O bir gıda maddesi.
10:03
So we talk about ideas worth spreading, right?
173
588686
2813
Yayılmaya değer fikirler hakkında
konuşuyorduk değil mi?
konuşuyorduk değil mi?
10:06
How about this: In sub-Saharan
Africa, next to the sea, saltwater,
Africa, next to the sea, saltwater,
174
591499
6854
Buna ne dersiniz: Sahra altı Afrika'da,
deniz kenarında, tuzlu suda,
deniz kenarında, tuzlu suda,
10:13
barren desert, how about we take that plant,
175
598353
4859
çorak çölde bu bitikiyi yetiştirip
10:18
plant it, half use for food, half use for fuel.
176
603212
4832
yarısını gıda, yarsını da
yakıt için kullanalım.
yakıt için kullanalım.
10:23
We can make that happen, inexpensively.
177
608044
3801
Bunu çok ucuza gerçekleştirebiliriz.
10:26
You can see there's a greenhouse in Germany
178
611845
2698
Almanya'da bir seranın bunu sağlıklı bir
10:29
that sells it as a health food product.
179
614543
2464
gıda maddesi olarak
sattığını görebilirsiniz.
sattığını görebilirsiniz.
10:32
This is harvested, and in the middle here
is a shrimp dish, and it's being pickled.
is a shrimp dish, and it's being pickled.
180
617007
5226
Burada hasat edilmiş, ortada karides mezesi olmuş, burada turşusu yapılmış.
10:37
So I have to tell you a joke. Salicornia is known as sea beans,
181
622233
4613
Size komik bir şey söyleyeyim. Salicornia;
deniz fasulyesi,
deniz fasulyesi,
10:41
saltwater asparagus and pickle weed.
182
626846
3473
tuzlu su kuşkonmazı ve ot turşusu olarak bilinir.
10:45
So we are pickling pickle weed in the middle.
183
630319
2731
Ortada otları turşu yapıyoruz.
10:48
Oh, I thought it was funny. (Laughter)
184
633050
2802
Bunun komik olduğunu sanmıştım.
(Kahkahalar)
(Kahkahalar)
10:50
And at the bottom is seaman's mustard. It does make sense,
185
635852
3373
Alttaki denizci hardalı. Bu mantıklı,
10:54
this is a logical snack. You have mustard,
186
639225
2387
makul bir meze. Hardal var,
10:56
you are a seaman, you see the
halophyte, you mix it together,
halophyte, you mix it together,
187
641612
3148
denizcisiniz, halofiti görüyorsunuz
ve bunları karıştırıp
ve bunları karıştırıp
biraz krakerle birlikte harika bir yemek
yapıyorsunuz.
yapıyorsunuz.
10:59
it's a great snack with some crackers.
188
644760
2262
11:02
And last, garlic with Salicornia, which is what I like.
189
647022
7000
Son olarak, sarımsakla birlikte
Salicornia, hoşlandığım tarz.
Salicornia, hoşlandığım tarz.
11:09
So, water, fuel and food.
190
654022
4975
Yani, su, yakıt ve gıda.
11:13
None of this is possible without the GreenLab team.
191
658997
3551
GreenLab ekibi olmadan bunların
hiçbiri mümkün değil.
hiçbiri mümkün değil.
11:17
Just like the Miami Heat has the big three,
we have the big three at NASA GRC.
we have the big three at NASA GRC.
192
662548
4981
Miami Heat'in üç büyüğü olduğu gibi
bizim de NASA GRC'de üç büyüğümüz var.
bizim de NASA GRC'de üç büyüğümüz var.
11:22
That's myself, professor Bob Hendricks, who's our fearless leader, and Dr. Arnon Chait.
193
667529
5479
Bunlar, ben, korkusuz liderimiz profesör
Bob Hendricks ve Dr. Arnon Chait.
Bob Hendricks ve Dr. Arnon Chait.
11:28
The backbone of the GreenLab is students.
194
673008
4529
GreenLab'ın belkemiği öğrencileridir.
11:32
Over the last two years we've had 35 different students
195
677537
3915
Geçen iki yıl içinde, dünyanın çeşitli
yerlerinden gelip
yerlerinden gelip
11:36
from around the world working at GreenLab.
196
681452
3155
GreenLab'da çalışan 35 öğrencimiz oldu.
11:39
As a matter fact my division chief says a lot, "You have a green university."
197
684607
4409
Aslında daire başkanım sürekli
"Yeşil bir üniversiteniz var." diyor.
"Yeşil bir üniversiteniz var." diyor.
11:44
I say, "I'm okay with that, 'cause we are nurturing
198
689016
2535
Ben de "Bundan memnunum çünkü yeşil
11:46
the next generation of extreme
green thinkers, which is significant."
green thinkers, which is significant."
199
691551
5024
düşünen gelecek nesilleri besliyoruz. Bu çok önemli." diyorum.
11:51
So, in first summary I presented to you what we think
200
696575
5321
İlk özette besin, yakıt ve su için
11:56
is a global solution for food, fuel and water.
201
701896
6127
küresel çözümler olduğunu
düşündüğümüz şeyleri sundum.
düşündüğümüz şeyleri sundum.
12:03
There's something missing to be complete.
202
708023
2994
Tam olması için eksik bir şeyler var.
12:06
Clearly we use electricity.
We have a solution for you —
We have a solution for you —
203
711017
4791
Açıkçası elektrik kullanıyoruz.
Sizin için bir çözümümüz var --
Sizin için bir çözümümüz var --
12:10
We're using clean energy sources here.
204
715808
3249
Burada temiz enerji kaynaklarını
kullanıyoruz.
kullanıyoruz.
12:14
So, we have two wind turbines
connected to the GreenLab,
connected to the GreenLab,
205
719057
4421
GreenLab'a bağlanmış iki
rüzgar türbini var ve
rüzgar türbini var ve
12:18
we have four or five more hopefully coming soon.
206
723478
3527
dört ya da beş tane daha yakında geliyor.
12:22
We are also using something that is quite interesting —
207
727005
3610
Ayrıca çok ilginç bir şey kullanıyoruz --
12:25
there is a solar array field at
NASA's Glenn Research Center,
NASA's Glenn Research Center,
208
730615
4623
NASA Gleen Araştırma Merkezi'nde 15 yıldır kullanılmayan
12:30
hasn't been used for 15 years.
209
735238
3142
bir güneş enerjisi toplama alanı var.
12:33
Along with some of my electrical
engineering colleagues,
engineering colleagues,
210
738380
2763
Bazı elektrik mühendisi
arkadaşlarımla birlikte
arkadaşlarımla birlikte
12:36
we realized that they are still viable,
211
741143
2143
halen çalışır olduğunu gördük
12:38
so we are refurbishing them right now.
212
743286
2756
ve şimdi onu yeniliyoruz.
12:41
In about 30 days or so they'll be
connected to the GreenLab.
connected to the GreenLab.
213
746042
5036
Yaklaşık 30 gün içinde
GreenLab'a bağlanacak.
GreenLab'a bağlanacak.
12:46
And the reason why you see red, red and yellow, is
214
751078
2926
Kırmızı görmenizin nedeni,
kırmızı ve sarının nedeni
kırmızı ve sarının nedeni
12:49
a lot of people think NASA employees
don't work on Saturday —
don't work on Saturday —
215
754004
3267
pek çok insanın NASA çalışanlarının
cumartesileri çalışmadığını düşünmesidir--
cumartesileri çalışmadığını düşünmesidir--
12:52
This is a picture taken on Saturday.
216
757271
2918
Bu cumartesi çekilmiş bir fotoğraf.
12:55
There are no cars around, but you see my truck
in yellow. I work on Saturday. (Laughter)
in yellow. I work on Saturday. (Laughter)
217
760189
4625
Çevrede hiç araba yok fakat sarı kamyonumu
görüyorsunuz. Cumartesileri çalışıyorum. (Kahkahalar)
görüyorsunuz. Cumartesileri çalışıyorum. (Kahkahalar)
Bu size çalıştığımın bir kanıtı.
12:59
This is a proof to you that I'm working.
218
764814
1833
13:01
'Cause we do what it takes to get the
job done, most people know that.
job done, most people know that.
219
766647
3900
Çünkü işi halletmek için ne gerekiyorsa
yapıyoruz, pek çok kişi bunu bilir.
yapıyoruz, pek çok kişi bunu bilir.
13:05
Here's a concept with this:
220
770547
2878
İşte bununla ilgili bir kavram:
13:08
We are using the GreenLab for a micro-grid test bed
221
773425
5556
GreenLab'ı Ohio'daki akıllı ızgara için
mikro ızgara test yatağı
mikro ızgara test yatağı
13:13
for the smart grid concept in Ohio.
222
778981
4063
olarak kullanıyoruz.
13:18
We have the ability to do that,
and I think it's going to work.
and I think it's going to work.
223
783044
5907
Bunu yapacak kabiliyete sahibiz ve
işe yaracağını düşünüyorum.
işe yaracağını düşünüyorum.
13:23
So, GreenLab Research Facility.
224
788951
5093
İşte, GreenLab Araştırma Merkezi.
13:29
A self-sustainable renewable energy ecosystem was presented today.
225
794044
5023
Bugün, kendi kendini sürdürülebilen
yenilebilir enerji ekosistemi gösterildi.
yenilebilir enerji ekosistemi gösterildi.
13:34
We really, really hope this concept catches on worldwide.
226
799067
5947
Biz gerçekten bu kavramın dünya genelinde
rağbet görmesini umuyoruz.
rağbet görmesini umuyoruz.
13:40
We think we have a solution for food, water, fuel and now energy. Complete.
227
805014
9050
Gıda, su, yakıt ve enerji için bir çözüm
bulduğumuzu düşünüyoruz.
bulduğumuzu düşünüyoruz.
13:49
It's extreme green, it's sustainable, alternative and renewable
228
814064
6125
Aşırı yeşil, sürdürülebilir,
alternatif, yenilenebilir
alternatif, yenilenebilir
13:55
and it meets the big three at GRC:
229
820189
3838
ve GRC'deki üç büyüğü karşılıyor:
13:59
Don't use arable land, don't compete with food crops,
230
824027
4991
İşlenebilir tarım arazilerini kullanmayın,
gıda mahsülleri ile rekabet etmeyin
gıda mahsülleri ile rekabet etmeyin
14:04
and most of all, don't use fresh water.
231
829018
3062
ve en önemlisi tatlı suyu kullanmayın.
14:07
So I get a lot of questions about,
"What are you doing in that lab?"
"What are you doing in that lab?"
232
832080
4974
"Bu laboratuvarda ne yapıyorsunuz?"
diye pek çok soru alıyorum.
diye pek çok soru alıyorum.
14:12
And I usually say, "None of your business, that's what I'm doing in the lab." (Laughter)
233
837054
5753
Genellikle, "Sizi ilgilendirmez, işte
laboratuvarda yaptığım." diyorum. (Kahkahalar)
laboratuvarda yaptığım." diyorum. (Kahkahalar)
14:17
And believe it or not, my number one goal
234
842807
3543
İster inanın ister inanmayın,
bu projede çalışmaktaki
bu projede çalışmaktaki
14:21
for working on this project is
235
846350
2710
bir numaralı amacım
14:24
I want to help save the world.
236
849060
4951
dünyayı kurtarmaya yardım etmek.
Reviewed by Enis Başol
ABOUT THE SPEAKER
Bilal Bomani - NASA scientistBilal Bomani runs NASA’s Greenlab research facility, where he is developing the next generation of biofuels.
Why you should listen
As a senior NASA scientist, Bilal Bomani focuses on developing new and truly sustainable biofuels. After receiving two masters degrees from Cleveland State University, he earned his PhD in computer engineering from Case Western University. He currently runs the Greenlab Research Facility in Cleveland, Ohio, where he works on creating biofuels that don’t use freshwater, and meet his definition of green: sustainable, renewable and alternative.
Bilal Bomani | Speaker | TED.com