ABOUT THE SPEAKER
Brenda Romero - Game designer
Brenda Romero designs games that turn some of history's most tragic lessons into interactive, emotional experiences.

Why you should listen

For decades, Brenda Romero has been a major figure in the field of game design. Famous for her work on the role-playing series Wizardry, she’s also known for her work on Def Jam: Icon, Playboy: The Mansion, and Dungeons & Dragons: Heroes. Inspired by her daughter in 2008, she began work on her non-digital series, The Mechanic Is the Message, dedicated to expressing difficult subjects through interactive media. Train, a game derived from the events of the Holocaust, won the Vanguard Award at Indiecade in October 2009.

Read TED's interview with Brenda Romero: "To understand inequality, let's play a game."

More profile about the speaker
Brenda Romero | Speaker | TED.com
TEDxPhoenix

Brenda Romero: Gaming for understanding

Brenda Brathwaite: Anlamak için oynamak

Filmed:
564,560 views

Karmaşık trajedilerin önemini aktarmak hiçbir zaman kolay değildir. Kızı okuldan eve döndüğünde ve kölelikle ilgili sorular sormaya başladığında, Brenda Brathwite geçimini sağlamak için yaptığı şeyi yaptı, bir oyun tasarladı. TEDxPhoenix'de bu ve bunun gibi oyunların oyuncunun hikayeyi iyi anlamasındaki beklenmedik etkisini anlatıyor. (TEDxPhoenix'de filme alındı.)
- Game designer
Brenda Romero designs games that turn some of history's most tragic lessons into interactive, emotional experiences. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
When we think of gamesoyunlar, there's all kindsçeşit of things.
0
467
2031
Oyunlardan bahsedince akla gelen çok şey var.
00:14
Maybe you're tickedBilet off, or maybe you're looking forwardileri
1
2498
2498
Oyunlardan hiç hoşlanmıyor ya da fanatik olabilirsiniz.
00:16
to a newyeni gameoyun. You've been up too lategeç playingoynama a gameoyun.
2
4996
1732
Geç saatlere kadar oyun oynuyor olabilirsiniz.
00:18
All these things happenolmak to me.
3
6728
2168
Bunların hepsi benim başıma geliyor.
00:20
But when we think about gamesoyunlar, a lot of timeszamanlar we think
4
8896
1763
Ancak oyunlardan bahsedince
00:22
about stuffşey like this: first-personBirinci şahıs shootersatıcılar, or the bigbüyük,
5
10659
2263
AAA statülü diye adlandırdığımız bunun gibi
00:24
what we would call AAAAAA gamesoyunlar,
6
12922
2115
büyük bütçeli savaş oyunları akla gelir
00:27
or maybe you're a FacebookFacebook gameoyun playeroyuncu.
7
15037
1256
veya Facebook oyuncusu olabilirsiniz.
00:28
This is one my partnerortak and I workedişlenmiş on.
8
16293
1868
Bu partnerimle benim üzerinde çalıştığımız bir alan.
00:30
Maybe you playoyun FacebookFacebook gamesoyunlar, and that's what we're
9
18161
1795
Belki Facebook oyunları oynuyorsunuz. Bizim şu aralar
00:31
makingyapma right now. This is a lighterçakmak formform of gameoyun.
10
19956
2707
ürettiğimiz de bu. Bu daha hafif bir oyun türü.
00:34
Maybe you think about the tragicallytrajik bir şekilde boringsıkıcı boardyazı tahtası gamesoyunlar
11
22663
2748
Belki aklınıza Şükran Günü gibi zamanlarda
00:37
that holdambar us hostagerehin in ThanksgivingŞükran günü situationsdurumlar.
12
25411
3221
bizi esir alan sıkıcı karton oyunlar geliyor.
00:40
This would be one of those tragicallytrajik bir şekilde boringsıkıcı boardyazı tahtası gamesoyunlar
13
28632
2104
Mesela bu da gördüğünüz gibi o sıkıcı
00:42
that you can figureşekil out.
14
30736
2093
pano oyunlarından biri
00:44
Or maybe you're in your livingyaşam roomoda, you know,
15
32829
2013
ya da belki oturma odanızda
00:46
playingoynama with the WiiWii with the kidsçocuklar, or something like that,
16
34842
2770
çocuklarınızla Wii ya da benzer bir şey oynuyorsunuz.
00:49
and, you know, there's this wholebütün rangemenzil of gamesoyunlar,
17
37612
1903
Sizin de bildiğiniz gibi daha pek çok oyun türü sayabiliriz.
00:51
and that's very much what I think about.
18
39515
1489
Bunlar benim üzerine ciddi manada kafa yorduğum şeyler.
00:53
I make my livingyaşam from gamesoyunlar. I've been luckyşanslı enoughyeterli
19
41004
1770
Hayatımı oyunlardan kazanıyorum.
00:54
to do this sincedan beri I was 15, whichhangi alsoAyrıca qualifiesnitelendirir
20
42774
2414
15 yaşımdan beri bu işi yaptığım için yeterince şanslıyım.
00:57
as I've never really had a realgerçek job.
21
45188
2762
Sanki hiçbir zaman gerçek bir işim olmamış gibi.
00:59
But we think about gamesoyunlar as funeğlence, and that's completelytamamen
22
47950
2521
Oyunları eğlendirici olarak düşünürüz
01:02
reasonablemakul, but let's just think about this.
23
50471
2744
ve bu gayet mantıklı, fakat gelin bunun hakkında biraz düşünelim.
01:05
So this one here, this is the 1980 OlympicsOlimpiyatları.
24
53215
2728
Mesela buradaki 1980 Olimpiyatları.
01:07
Now I don't know where you guys were, but I was
25
55943
1599
Siz neredeydiniz bilmiyorum ama ben
01:09
in my livingyaşam roomoda. It was practicallypratikte a religiousdini eventolay.
26
57542
2844
oturma odamdaydım. Resmen dini bir olay gibiydi.
01:12
And this is when the AmericansAmerikalılar beatdövmek the RussiansRuslar,
27
60386
3398
Bu Amerika'nın Rusya'yı yendiği oyundu
01:15
and this was -- yes, it was technicallyteknik olarak a gameoyun.
28
63784
2110
ve bu -- evet, teknik olarak bu bir oyundu.
01:17
HockeyHokey is a gameoyun. But really, was this a gameoyun?
29
65894
3012
Hokey bir oyundur. Ama bu gerçekten bir oyun muydu?
01:20
I mean, people criedağladım. I've never seengörüldü my motheranne cryağlamak
30
68906
3149
Yani insanlar ağlıyordu. Annemin bir Monopoly oyunu
01:24
like that at the endson of MonopolyTekel.
31
72055
3026
sonunda bu kadar ağladığını görmedim.
01:27
And so this was just an amazingşaşırtıcı experiencedeneyim.
32
75081
2860
Bu inanılmaz bir deneyimdi.
01:29
Or, you know, if anybodykimse here is from BostonBoston --
33
77941
2271
Aranızda Bostonlu varsa --
01:32
So when the BostonBoston RedKırmızı SoxSox wonwon the WorldDünya SeriesSerisi after,
34
80212
3386
Boston Red Sox dünya serisini kazandığında,
01:35
I believe, 351 yearsyıl,
35
83598
3926
yanılmıyorsam 351 yıl aradan sonra,
01:39
when they wonwon the WorldDünya SeriesSerisi, it was amazingşaşırtıcı.
36
87524
2374
dünya serisini kazandıklarında, bu inanılmazdı.
01:41
I happenedolmuş to be livingyaşam in SpringfieldSpringfield at the time,
37
89898
1753
O zamanlar Springfiled'de yaşıyordum
01:43
and the besten iyi partBölüm of it was -- is that --
38
91651
2466
ve bunun en iyi yanı
01:46
you would closekapat the women'sBayanlar doorkapı in the bathroombanyo,
39
94117
2925
kadınlar tuvaletinde kapıyı kapatınca
01:49
and I rememberhatırlamak seeinggörme "Go SoxSox," and I thought, really?
40
97042
2432
"Yaşa Sox" yazısını gördüğüm andı. Yani cidden mi?
01:51
Or the housesevler, you'dşimdi etsen come out, because everyher gameoyun,
41
99474
3193
Evden dışarı çıkınca, her oyun,
01:54
well, I think almostneredeyse everyher gameoyun, wentgitti into overtimemesai, right?
42
102667
2555
sanırım her oyun uzatmaya gidiyordu değil mi?
01:57
So we'devlenmek be outsidedışında, and all the other lightsışıklar are on
43
105222
2362
Dışarı çıktığınızda tüm bloktaki ışıklar açık olurdu,
01:59
on the wholebütün blockblok, and kidsçocuklar, like, the attendancekatılım was down
44
107584
3811
çocuklar derslere katılmazdı,
02:03
in schoolokul, and kidsçocuklar weren'tdeğildi going to schoolokul.
45
111395
2007
okula gitmezdi.
02:05
But it's okay, it's the RedKırmızı SoxSox, right?
46
113402
2013
Ama haklılar sonuçta Red Sox maçı var, değil mi?
02:07
I mean, there's educationEğitim, and then there's the RedKırmızı SoxSox,
47
115415
2488
Yani bir yanda eğitim diğer yanda Red Sox,
02:09
and we know where they're stackedyığılmış.
48
117903
1514
ve hangisini seçeceklerini biliyoruz.
02:11
So this was an amazingşaşırtıcı experiencedeneyim, and again, yes,
49
119417
2646
Bu inanılmaz bir deneyimdi, evet yine,
02:14
it was a gameoyun, but they didn't writeyazmak newspapergazete articleshaberler,
50
122063
2723
bu bir oyundu ama hakkında makaleler yazmadılar,
02:16
people didn't say -- you know, really, "I can dieölmek now
51
124786
2824
insanlar şöyle demediler; "Red Sox kazandı,
02:19
because the RedKırmızı SoxSox wonwon." And manyçok people did.
52
127610
3178
artık huzurla ölebilirim." Birçok insan öldü de.
02:22
So gamesoyunlar, it meansanlamına geliyor something more to us.
53
130788
3381
Yani oyunların bizim için anlamı büyük.
02:26
It absolutelykesinlikle meansanlamına geliyor something more.
54
134169
1371
Kesinlikle göründüğünden daha çok şey ifade ediyorlar.
02:27
So now, just, this is an abruptani transitiongeçiş here.
55
135540
2457
Şimdi burada ani bir geçiş yapacağım.
02:29
There was threeüç yearsyıl where I actuallyaslında did have a realgerçek job, sortçeşit of.
56
137997
2891
Gerçek bir iş yaptığım 3 yıllık bir zaman dilimi vardı.
02:32
I was the headkafa of a collegekolej departmentbölüm
57
140888
2131
Üniversitede bir bölümün başkanıydım.
02:35
teachingöğretim gamesoyunlar, so, again, it was sortçeşit of a realgerçek job,
58
143019
2611
Oyunları öğretiyordum. Gerçek bir işe benziyordu.
02:37
and now I just got to talk about makingyapma as opposedkarşıt to makingyapma them.
59
145630
2913
Yani şimdi oyun yapmak yerine oyun yapmayı anlatmam gerekiyordu.
02:40
And I was at a dinnerakşam yemegi. PartBölümü of the job of it, when you're
60
148543
2160
Bir gün akşam yemeğindeydim. Bölüm başkanı olduğunuzda
02:42
a chairsandalye of a departmentbölüm, is to eatyemek, and I did that very well,
61
150703
3286
işinizin bir kısmı da yemek yemektir. O konuda da iyiydim.
02:45
and so I'm out at a dinnerakşam yemegi with this guy calleddenilen ZigZig JacksonJackson.
62
153989
3609
Zig Jackson diye biriyle yemekteydik.
02:49
So this is ZigZig in this photographfotoğraf. This is alsoAyrıca one of Zig'sZIG'ın
63
157598
2657
Fotoğraftaki kişi Zig. Bu onun kendi fotoğraflarından biri.
02:52
photographsfotoğraflar. He's a photographerfotoğrafçı.
64
160255
1644
O bir fotoğrafçı.
02:53
And he goesgider all around the countryülke takingalma picturesresimler
65
161899
3025
Ülkeyi bir baştan bir başa dolaşıp kendini çekiyor
02:56
of himselfkendisi, and you can see here he's got
66
164924
4129
ve burada da onu kızılderili bölgesinde görüyorsunuz.
03:01
Zig'sZIG'ın IndianHint ReservationRezervasyon. And this particularbelirli shotatış, this
67
169053
4693
Bu kare de, daha geleneksel çekimlerinden biri.
03:05
is one of the more traditionalgeleneksel shotsçekim. This is a rainyağmur dancerdansçı.
68
173746
3485
Bu bir yağmur dansçısı.
03:09
And this is one of my favoritesevdiğim shotsçekim here.
69
177231
2261
Bu da benim en sevdiğim fotoğraflarından biri.
03:11
So you can look at this, and maybe you've even seengörüldü
70
179492
2113
Buna bakınca buna benzer şeyler gördüğünüzü
03:13
things like this. This is an expressionifade of culturekültür, right?
71
181605
3075
düşünebilirsiniz. Bu bir çeşit kültürel anlatım, değil mi?
03:16
And this is actuallyaslında from his DegradationBozulması seriesdizi.
72
184680
2473
Bu onun Yıkım serisinden bir çalışma.
03:19
And what was mostçoğu fascinatingbüyüleyici to me about this seriesdizi
73
187153
2538
Bu seride en çok ilgimi çeken
03:21
is just, look at that little boyoğlan there.
74
189691
1502
mesela buradaki oğlana bir bakın.
03:23
Can you imaginehayal etmek? Now let's, we can see that's a traditionalgeleneksel
75
191193
2893
Hayal edebiliyor musunuz? Hadi deneyelim! Onun bir
03:26
NativeYerli AmericanAmerikan. Now I just want to changedeğişiklik that guy'sadam raceyarış.
76
194086
2700
yerli olduğunu görebiliyoruz. Şimdi onun ırkını
03:28
Just imaginehayal etmek if that's a blacksiyah guy.
77
196786
2098
değiştirmek istiyorum. Bir zenci olduğunu hayal edelim.
03:30
So, "HoneyTatlım, come here, let's get your pictureresim with the blacksiyah guy."
78
198884
2407
"Hayatım gel şuradaki zenciyle bir fotoğrafını çekeyim."
03:33
Right? Like, seriouslycidden mi, nobodykimse would do this.
79
201291
2297
Değil mi? Yani cidden bunu kimse yapmazdı.
03:35
It bafflesPerdeler the mindus. And so ZigZig, beingolmak IndianHint,
80
203588
3098
Bu insanı şaşırtıyor ve bu konu bir kızılderili olarak
03:38
likewiseaynı şekilde it bafflesPerdeler his mindus. His favoritesevdiğim photographfotoğraf --
81
206686
2447
Zig'i de aynı şekilde şaşırtıyor. Şu an yanımda yok ama
03:41
my favoritesevdiğim photographfotoğraf of his, whichhangi I don't have in here is
82
209133
2584
bu en sevdiği fotoğrafı, yani benim en sevdiğim...
03:43
IndianHint takingalma pictureresim of whitebeyaz people takingalma picturesresimler
83
211717
2715
Kızılderililerin fotoğrafını çeken bir beyazın fotoğrafını
03:46
of IndiansKızılderililer. (LaughterKahkaha)
84
214432
2802
çeken bir kızılderili. (Kahkahalar)
03:49
So I happenolmak to be at dinnerakşam yemegi with this photographerfotoğrafçı,
85
217234
1920
İşte bir şekilde bu fotoğrafçıyla yemekteyim
03:51
and he was talkingkonuşma with anotherbir diğeri photographerfotoğrafçı
86
219154
1861
ve o başka bir fotoğrafçıyla
03:53
about a shootingçekim that had occurredoluştu,
87
221015
2052
bir fotoğraf çekimi üzerine konuşuyor
03:55
and it was on an IndianHint reservationrezervasyon. He'dO istiyorsunuz takenalınmış his camerakamera
88
223067
2714
yine kızılderili bölgesinde. Fotoğrafı çekmek için
03:57
up there to photographfotoğraf it, but when he got there,
89
225781
2250
kamerasını götürmüş ama oraya vardığında
04:00
he discoveredkeşfedilen he couldn'tcould do it. He just couldn'tcould captureele geçirmek
90
228031
1766
bunu bir türlü yapamadığını farketmiş.
04:01
the pictureresim. And so they were talkingkonuşma back and forthileri
91
229797
4256
Çekimi yapamamış. Bunun üzerine konuşuyorlardı.
04:06
about this questionsoru. Do you take the pictureresim or not?
92
234053
2911
Fotoğrafı çektin mi çekmedin mi şeklinde.
04:08
And that was fascinatingbüyüleyici to me as a gameoyun designertasarımcı,
93
236964
2239
Bu bir oyun tasarımcısı olarak çok ilgimi çekmişti
04:11
because it never occursoluşur to me, like, should I make
94
239203
1578
çünkü ben hiçbir zaman, oyunu şu zor konu üzerine
04:12
the gameoyun about this difficultzor topickonu or not?
95
240781
2945
yapsam mı yapmasam mı diye düşünmem.
04:15
Because we just make things that are funeğlence or, you know,
96
243726
2126
Çünkü biz hep eğlencelik şeyler yapıyoruz ya da bilirsiniz
04:17
will make you feel fearkorku, you know, that visceralvisseral excitementheyecan.
97
245852
3318
sizi korkutacak, müthiş heyecanlandıracak şeyler.
04:21
But everyher other mediumorta does it.
98
249170
2285
Fakat zaten diğer her yayın aracı bunu yapar.
04:23
So this is my kidçocuk. This is MaezzaMaezza, and when she was
99
251455
2801
Bu benim kızım Maezza.
04:26
sevenYedi yearsyıl oldeski, she camegeldi home from schoolokul one day,
100
254256
2190
Bir gün 7 yaşındayken okuldan eve geldi
04:28
and like I do everyher singletek day, I askeddiye sordu her,
101
256446
1922
ve ben her gün olduğu gibi
04:30
"What'dNe vardı you do todaybugün?"
102
258368
1080
"Bugün ne yaptın?" diye sordum.
04:31
So she said, "We talkedkonuştuk about the MiddleOrta PassageGeçiş."
103
259448
2116
"Atlantik köle ticareti hakkında konuştuk." dedi.
04:33
Now, this was a bigbüyük momentan. Maezza'sMaezza'nın dadbaba is blacksiyah,
104
261564
3436
İşte o an gelmişti. Maezza'nın babası zenci
04:37
and I knewbiliyordum this day was cominggelecek. I wasn'tdeğildi expectingbekliyor it
105
265000
3522
ve o günün geleceğini biliyordum. 7 yaşındayken
04:40
at sevenYedi. I don't know why, but I wasn'tdeğildi.
106
268522
2081
olmasını beklemiyordum. Neden bilmiyorum, ama beklemiyordum.
04:42
AnywaysYine de, so I askeddiye sordu her, "How do you feel about that?"
107
270603
3345
Bir şekilde, ona sordum, "Bunun hakkında ne hissediyorsun?"
04:45
So she proceededdevam to tell me, and so any of you
108
273948
2561
Anlatmaya devam etti ve buradaki ebeveyn olan herkes
04:48
who are parentsebeveyn will recognizetanımak the bingoBingo buzzwordssloganlar here.
109
276509
2745
burada geçen moda sözcükleri anımsayacaktır.
04:51
So the shipsgemiler startbaşlama in Englandİngiltere, they come down
110
279254
1642
Her neyse, gemi İngiltere'den hareket eder,
04:52
from Englandİngiltere, they go to AfricaAfrika, they go acrosskarşısında the oceanokyanus --
111
280896
2286
İngiltere'yi geçer, okyanusu aşarak Afrika'ya gider.
04:55
that's the MiddleOrta PassageGeçiş partBölüm — they come to AmericaAmerika
112
283182
1865
Bu Atlantik köle ticaretidir - onlar Amerika'ya,
04:57
where the slavesköle are soldsatıldı, she's tellingsöylüyorum me.
113
285047
2297
kızımın bana söylediğine göre kölelerin satıldığı yere gelirler.
04:59
But Abrahamİbrahim LincolnLincoln was electedseçildi presidentDevlet Başkanı, and then he
114
287344
2548
Ancak Abraham Lincoln başkan olarak seçildikten sonra
05:01
passedgeçti the EmancipationKurtuluşu Proclamationİlanı, and now they're freeücretsiz.
115
289892
2846
kölelerin özgürleştirilmesi ile ilgili yasa yürürlüğe girmiştir ve köleler artık özgürlüklerine kavuşmuşlardır.
05:04
PauseDuraklat for about 10 secondssaniye.
116
292738
2570
10 saniye sessizlikten sonra:
05:07
"Can I playoyun a gameoyun, MommyAnne?"
117
295308
1290
"Oyun oynayabilir miyim anne?"
05:08
And I thought, that's it? And so, you know,
118
296598
4543
Ve sonra düşündüm "Bu kadar mı yani?" Bilirsiniz
05:13
this is the MiddleOrta PassageGeçiş, this is an incrediblyinanılmaz significantönemli
119
301141
2998
bu köleliğin hikayesidir, yani inanılmaz derecede önemli bir olaydır.
05:16
eventolay, and she's treatingtedavi it like, basicallytemel olarak some
120
304139
3597
Ancak kızım bu duruma çok basit bir şekilde
05:19
blacksiyah people wentgitti on a cruiseCruise, is more or lessaz
121
307736
1704
bazı siyah insanların bir deniz yolculuğuna çıkması olarak baktı.
05:21
how it soundssesleri to her. (LaughterKahkaha)
122
309440
2526
Ona öyle geldi. (Kahkahalar)
05:23
And so, to me, I wanted more valuedeğer in this, so when
123
311966
3261
Ne mi yaptım? Bu duruma daha fazla ehemmiyet göstermek istedim
05:27
she askeddiye sordu if she could playoyun a gameoyun, I said,
124
315227
2397
ve oyun oynayabilir miyim diye sorduğunda
05:29
"Yes." (LaughterKahkaha)
125
317624
1866
"Evet" dedim. (Kahkahalar)
05:31
And so I happenedolmuş to have all of these little piecesparçalar.
126
319490
2308
Bu yüzden bu küçük parçaları getirdim.
05:33
I'm a gameoyun designertasarımcı, so I have this stuffşey sittingoturma around my houseev.
127
321798
2666
Ben bir oyun tasarımcısıyım, bu yüzden bu tür şeyler evimde fazlaca var.
05:36
So I said, "Yeah, you can playoyun a gameoyun," and I give her
128
324464
1825
Ve dedim ki "Evet, oyun oynayabilirsin."
05:38
a bunchDemet of these, and I tell her to paintboya them
129
326289
1539
Ona bunlardan bir sürü vererek farklı aileleri
05:39
in differentfarklı familiesaileleri. These are picturesresimler of MaezzaMaezza
130
327828
1658
boyamasını söyledim. Bunlar Maezza'nın resimleri.
05:41
when she was — God, it still chokesBobinler me up seeinggörme these.
131
329486
2703
Tanrım, bunları görmek benim hala tutulup kalmama sebep oluyor.
05:44
So she's paintingboyama her little familiesaileleri.
132
332189
2324
Her neyse Maezza onun küçük ailelerini boyuyor.
05:46
So then I grabkapmak a bunchDemet of them and I put them on a boattekne.
133
334513
2991
Ve sonra bunların bir kısmını aldım ve onları bir bota koydum.
05:49
This was the boattekne. It was madeyapılmış quicklyhızlı bir şekilde obviouslybelli ki. (LaughterKahkaha)
134
337504
4972
İşte bot buydu. Göründüğü gibi aceleyle yapılmış bir bot. (Kahkahalar)
05:54
And so the basictemel gistana fikri of it is, I grabbedyakaladı a bunchDemet of familiesaileleri,
135
342476
2521
Her neyse özetle, ailelerden bir kısmını aldım.
05:56
and she's like, "MommyAnne, but you forgotUnuttun the pinkpembe babybebek
136
344997
2036
Maezza: "Anne pembe bebekle
05:59
and you forgotUnuttun the bluemavi daddyBaba
137
347033
979
mavi babayı unuttun
06:00
and you forgotUnuttun all these other things."
138
348012
1364
ve bunları da unuttun." dedi.
06:01
And she saysdiyor, "They want to go." And I said,
139
349376
1913
Ekleyerek: "Onlar da gitmek istiyor." dedi. Ben de
06:03
"HoneyTatlım, no they don't want to go. This is the MiddleOrta PassageGeçiş.
140
351289
1786
"Hayır tatlım onlar gitmek istemiyor. Bu köle ticareti için yapılmış bir gemi.
06:05
NobodyKimse wants to go on the MiddleOrta PassageGeçiş."
141
353075
2116
Kimse köle olmak istemiyor." dedim.
06:07
So she gaveverdi me a look that only a daughterkız evlat
142
355191
2468
Sonra Maezza bana yalnızca bir oyun tasarımcısının
06:09
of a gameoyun designertasarımcı would give a motheranne,
143
357659
2038
kızının annesine atabileceği bir bakış attı
06:11
and as we're going acrosskarşısında the oceanokyanus, followingtakip etme these ruleskurallar,
144
359697
2676
ve biz kurallara uyarak okyanusu geçerken,
06:14
she realizesanlar that she's rollingyuvarlanan prettygüzel highyüksek, and she saysdiyor
145
362373
3188
Maezza ne yaptığının farkına vardı ve bana
06:17
to me, "We're not going to make it."
146
365561
2632
"Bunu yapmayacağız" dedi.
06:20
And she realizesanlar, you know, we don't have enoughyeterli foodGıda,
147
368193
2595
Bilirsiniz, yeterli yiyeceğin olmadığını farkederek
06:22
and so she askssorar what to do, and I say,
148
370788
2732
bana ne yapacağımızı sordu ve ben de
06:25
"Well, we can eitherya" -- RememberHatırlıyorum, she's sevenYedi --
149
373520
1832
"Hımm, iki seçeneğimiz var" dedim --Maezza'nın 7 yaşında olduğunu hatırlatırım.--
06:27
"We can eitherya put some people in the waterSu
150
375352
1912
"Ya insanları suyun dibine göndeririz ya da
06:29
or we can hopeumut that they don't get sickhasta
151
377264
1592
hastalanmamalarını umarak
06:30
and we make it to the other sideyan."
152
378856
2123
diğer tarafa, yani gideceğimiz yere ulaşırız."
06:32
And she -- just the look on her faceyüz camegeldi over
153
380979
2623
Yüzündeki ifade değişti ve dedi ki:
06:35
and she said -- now mindus you this is after a monthay of --
154
383602
2374
--bu arada bu olaydan bir ay sonra
06:37
this is BlackSiyah HistoryGeçmiş MonthAy, right?
155
385976
2161
her yıl düzenlenen Tarihteki Siyahi İnsanlar Ayı'ndaydık--
06:40
After a monthay she saysdiyor to me,
156
388137
1357
Bir ay sonra bana
06:41
"Did this really happenolmak?"
157
389494
2133
"Böyle bir şey gerçekten oldu mu?" diye sordu.
06:43
And I said, "Yes." And so she said, "So, if I camegeldi
158
391627
2874
Ben de "evet" dedim. Sonra dedi ki:
06:46
out of the woodsWoods" — this is her brothererkek kardeş and sisterkız kardeş — "If I camegeldi
159
394501
1905
"Eğer babam o köle ticaretinden kurtulmuş olsaydı
06:48
out of the woodsWoods, AvalonAvalon and DonovanDonovan'ı mightbelki be gonegitmiş."
"Yes."
160
396406
2992
kardeşlerim Avalon ve Donovan burada olmayabilirdi.". -"Evet."
06:51
"But I'd get to see them in AmericaAmerika."
"No."
161
399398
3156
-"Ama onları görmek için Amerika'ya gidebilirdim.". -"Hayır."
06:54
"But what if I saw them? You know, couldn'tcould we staykalmak togetherbirlikte?"
"No."
162
402554
2824
-"Ama ya onları görmüş olsaydım? Onlarla birlikte kalamaz mıydım?". -"Hayır."
06:57
"So DaddyBaba could be gonegitmiş."
"Yes."
163
405378
2250
"O zaman Babam da gitmiş olabilirdi.". "Evet."
06:59
And she was fascinatedbüyülenmiş by this, and she startedbaşladı to cryağlamak,
164
407628
2377
Bundan çok etkilenerek ağlamaya başladı,
07:02
and I startedbaşladı to cryağlamak, and her fatherbaba startedbaşladı to cryağlamak,
165
410005
2461
ben de ağlamaya başladım ve babası da ağlamaya başladı.
07:04
and now we're all cryingağlıyor. He didn't expectbeklemek
166
412466
1152
Hepimiz ağlıyorduk. Babası
07:05
to come home from work to the MiddleOrta PassageGeçiş,
167
413618
1757
işten eve gelirken köleliğin hikayesi ile karşılaşacağını ummamıştı
07:07
but there it goesgider. (LaughterKahkaha)
168
415375
2332
ama tam içine düştü işte. (Kahkahalar)
07:09
And so, we madeyapılmış this gameoyun, and she got it.
169
417707
2882
Evet, bu oyunu yaptık ve bu sayede o konuyu anladı.
07:12
She got it because she spentharcanmış time with these people.
170
420589
2780
Çünkü bu insanlarla vakit geçirmişti.
07:15
It wasn'tdeğildi abstractsoyut stuffşey in a brochurebroşür or in a moviefilm.
171
423369
3269
Bu bir broşürde ya da filmdeki soyut bir şey değildi.
07:18
And so it was just an incrediblyinanılmaz powerfulgüçlü experiencedeneyim.
172
426638
3092
Bu yüzden bu inanılmaz güçlü bir tecrübeydi.
07:21
This is the gameoyun, whichhangi I've endedbitti up callingçağrı
173
429730
1983
Bu benim "Yeni Dünya" olarak adlandırdığım
07:23
The NewYeni WorldDünya, because I like the phraseifade.
174
431713
1955
bir oyun ve bu ifadeyi beğendiğim için öyle adlandırdım.
07:25
I don't think the NewYeni WorldDünya feltkeçe too newyeni worldlydünyevi excitingheyecan verici
175
433668
2816
Kelime olarak Yeni Dünya'nın
07:28
to the people who were broughtgetirdi over on slaveköle shipsgemiler.
176
436484
2500
esir gemilerinde götürülen insanları heyecanlandıracağını sanmıyorum.
07:30
But when this happenedolmuş, I saw the wholebütün planetgezegen.
177
438984
2412
Ancak bu gerçekleştiğinde tüm gezegeni gördüm.
07:33
I was so excitedheyecanlı. It was like, I'd been makingyapma gamesoyunlar
178
441396
1851
Çok heyecanlıydım. Şey gibiydi; 20 yıl boyunca oyun yapmıştım
07:35
for 20-some-bazı yearsyıl, and then I decidedkarar to do it again.
179
443247
3599
ve tekrar yapmaya karar verdim.
07:38
My historytarih is Irishİrlanda dili.
180
446846
1198
Benim hikayem İrlandalı olmak.
07:40
So this is a gameoyun calleddenilenochochán LeatLeat. It's "peaceBarış be with you."
181
448044
2897
Bu yüzden adı Síochán Leat. Bu "Barış seninle olsun." anlamına geliyor.
07:42
It's the entiretüm historytarih of my familyaile in a singletek gameoyun.
182
450941
2492
İşte bu tek bir oyun içerisinde benim ailemin tüm tarihi.
07:45
I madeyapılmış anotherbir diğeri gameoyun calleddenilen TrainTren.
183
453433
1705
Train adında bir başka oyun yaptım.
07:47
I was makingyapma a seriesdizi of sixaltı gamesoyunlar
184
455138
2508
Altı seriden oluşan bir oyun yapıyordum
07:49
that coveredkapalı difficultzor topicskonular, and if you're going to coverkapak
185
457646
2313
zor temaları içeriyordu ve eğer zor temaları içeren bir şey
07:51
a difficultzor topickonu, this is one you need to coverkapak,
186
459959
2025
yapıyorsanız bu ihtiyaç duyacağınız bir kapaktır.
07:53
and I'll let you figureşekil out what that's about on your ownkendi.
187
461984
3065
Bunun ne hakkında olduğunu sizin anlamanıza bırakacağım.
07:57
And I alsoAyrıca madeyapılmış a gameoyun about the Trailİz of TearsGözyaşları.
188
465049
3913
Ayrıca Gözyaşı Yolu hakkında bir oyun yaptım.
08:00
This is a gameoyun with 50,000 individualbireysel piecesparçalar.
189
468962
2478
Bu 50,000 bireysel parçadan oluşan bir oyun.
08:03
I was crazyçılgın when I decidedkarar to startbaşlama it,
190
471440
1795
Buna başalama kararı aldığımda çıldırmış olmalıyım.
08:05
but I'm in the middleorta of it now.
191
473235
1876
Ancak şu an bu oyunun tam ortasındayım.
08:07
It's the sameaynı thing.
192
475111
988
Bu aynı şey.
08:08
I'm hopingumut that I'll teachöğretmek culturekültür throughvasitasiyla these gamesoyunlar.
193
476099
2505
Bu oyunlar aracılığıyla kültürleri öğretmeyi umuyorum.
08:10
And the one I'm workingçalışma on right now, whichhangi is --
194
478604
1979
Bu da üzerinde çalışmış olduklarımdan birisi --
08:12
because I'm right in the middleorta of it, and these for some reasonneden chokechoke me up like crazyçılgın --
195
480583
2861
tam ortasında olduğum için ve bunlar beni bir şekilde çıldırmışım gibi hissettirdiği için--
08:15
is a gameoyun calleddenilen MexicanMeksika KitchenMutfak Workersİşçiler.
196
483444
2175
Meksikalı Mutfak İşçileri adında bir oyun.
08:17
And originallyaslında it was a mathmatematik problemsorun more or lessaz.
197
485619
2714
Aslında bu aşağı yukarı bir matematik problemi.
08:20
Like, here'sburada the economicsekonomi bilimi of illegalyasadışı immigrationGöçmenlik.
198
488333
2639
Yasadışı göçmenlik ekonomisi gibi bir şey.
08:22
And the more I learnedbilgili about the MexicanMeksika culturekültür --
199
490972
2183
Meksika kültüründen daha fazla şey öğrendim--
08:25
my partnerortak is MexicanMeksika — the more I learnedbilgili that,
200
493155
2091
Bu arada ortağım bir Meksikalı-- öğrendiğim şey
08:27
you know, for all of us, foodGıda is a basictemel need, but,
201
495246
2894
sizin de bildiğiniz gibi yemek hepimiz için temel bir ihtiyaç
08:30
and it is obviouslybelli ki with MexicansMeksikalılar too, but it's much more than that.
202
498140
3476
ve gayet tabii Meksikalılar için de bu durum böyle. Ama aslında yemek bundan fazlası.
08:33
It's an expressionifade of love. It's an expressionifade of —
203
501616
2825
O aşkı ifade etme biçimi. Aslında o
08:36
God, I'm totallybütünüyle chokingboğucu up way more than I thought.
204
504441
3050
--Tanrım, düşündüğümden daha fazla tutulup kalıyorum, demek istediklerimi söyleyemiyorum.
08:39
I'll look away from the pictureresim.
205
507491
1707
Resme bakmamaya çalışayım.--
08:41
It's an expressionifade of beautygüzellik. It's how they say they love you.
206
509198
3355
Aslında bu güzelliği ifade ediş biçimi. Seni sevdiklerini nasıl söyledikleri ile ilgili,
08:44
It's how they say they carebakım, and you can't hearduymak somebodybirisi
207
512553
1973
birbirlerine ne kadar değer verdikleri ile ilgili. Birilerinin
08:46
talk about theironların MexicanMeksika grandmotherbüyükanne
208
514526
1568
Meksikalı büyükanneler hakkında konuşurken
08:48
withoutolmadan sayingsöz "foodGıda" in the first sentencecümle.
209
516094
3029
ilk cümlelerinde "yemek" dediklerini duyarsınız..
08:51
And so to me, this beautifulgüzel culturekültür, this beautifulgüzel expressionifade
210
519123
4332
Bu yüzden bana göre, bu güzel kültür, bu güzel ifade
08:55
is something that I want to captureele geçirmek throughvasitasiyla gamesoyunlar.
211
523455
3138
oyunlarla yakalamak istediğim bir şey.
08:58
And so gamesoyunlar, for a changedeğişiklik, it changesdeğişiklikler how we see topicskonular,
212
526593
3077
Oyunlar bu yüzden olaylara bakışımızı değiştiriyor,
09:01
it changesdeğişiklikler how our perceptionsalgılamalar about those people
213
529670
2812
o olaylardaki insanlar hakkındaki algılarımızı değiştiriyor
09:04
in topicskonular, and it changesdeğişiklikler ourselveskendimizi.
214
532482
2836
ve bizi değiştiriyor.
09:07
We changedeğişiklik as people throughvasitasiyla gamesoyunlar,
215
535318
2105
Oyunlarla birlikte biz de değişiyoruz
09:09
because we're involvedilgili, and we're playingoynama,
216
537423
2047
çünkü içlerine giriyor ve oyuna katılıyoruz
09:11
and we're learningöğrenme as we do so. Thank you. (ApplauseAlkış)
217
539470
3441
ve bunu yaparken de öğreniyoruz. Teşekkürler. (Alkışlar)
Translated by Hakan Cengiz
Reviewed by Mehmet Emin Yildiz

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Brenda Romero - Game designer
Brenda Romero designs games that turn some of history's most tragic lessons into interactive, emotional experiences.

Why you should listen

For decades, Brenda Romero has been a major figure in the field of game design. Famous for her work on the role-playing series Wizardry, she’s also known for her work on Def Jam: Icon, Playboy: The Mansion, and Dungeons & Dragons: Heroes. Inspired by her daughter in 2008, she began work on her non-digital series, The Mechanic Is the Message, dedicated to expressing difficult subjects through interactive media. Train, a game derived from the events of the Holocaust, won the Vanguard Award at Indiecade in October 2009.

Read TED's interview with Brenda Romero: "To understand inequality, let's play a game."

More profile about the speaker
Brenda Romero | Speaker | TED.com