ABOUT THE SPEAKER
Ellen Jorgensen - Biologist, community science advocate
Ellen Jorgensen is at the leading edge of the do-it-yourself biotechnology movement, bringing scientific exploration and understanding to the public.

Why you should listen

In 2009, after many years of working as a molecular biologist in the biotech industry, together with TED Fellow Oliver Medvedik, Jorgensen founded Genspace, a nonprofit community laboratory dedicated to promoting citizen science and access to biotechnology. Despite criticism that bioresearch should be left to the experts, the Brooklyn-based lab continues to thrive, providing educational outreach, cultural events and a platform for science innovation at the grassroots level. At the lab, amateur and professional scientists conduct award-winning research on projects as diverse as identifying microbes that live in Earth's atmosphere and (Jorgensen's own pet project) DNA-barcoding plants, to distinguish between species that look alike but may not be closely related evolutionarily. Fast Company magazine named Genspace one of the world's "Top 10 innovative companies in education."

More profile about the speaker
Ellen Jorgensen | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2012

Ellen Jorgensen: Biohacking -- you can do it, too

Ellen Jorgensen: Biyohack -- siz de yapabilirsiniz.

Filmed:
1,283,675 views

Kişisel bilgisayarlarımız var, neden kişisel biyoteknolojimiz olmasın? Genspace'i açmadan önce Ellen Jorgensen ve çalışma arkadaşlarının kendilerine sorduğu soru tam olarak da buydu. Genspace Brooklyn'de kurulmuş olan ve vatandaşlara bilimi götürmeyi amaçlamış, amatörlerin gidip biyoteknoloji ile haşır neşir olabilecekleri, kar amacı gütmeyen bir DIYbio (Do it Yourself=Kendin Yap) laboratuvarı. Bazılarının düşündüğü gibi Frankestein'ın laboratuvarından farklı olarak Genspace, DIYbıo'nun eğlenceli, yaratıcı ve pratik yönünü ortaya koyuyor.
- Biologist, community science advocate
Ellen Jorgensen is at the leading edge of the do-it-yourself biotechnology movement, bringing scientific exploration and understanding to the public. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
It's a great time to be a molecularmoleküler biologistbiyolog. (LaughterKahkaha)
0
556
3438
Moleküler biyolog olmak için harika bir zaman. (Kahkaha)
00:19
ReadingOkuma and writingyazı DNADNA codekod is gettingalma easierDaha kolay
1
3994
2882
DNA kodunu okumak ve yazmak gittikçe kolaylaşıyor
00:22
and cheaperdaha ucuz.
2
6876
1532
ve ucuzluyor.
00:24
By the endson of this yearyıl, we'lliyi be ableyapabilmek to sequencesıra
3
8408
2170
Bu yılın sonunda, bin euro dan ve bir günden daha az
00:26
the threeüç millionmilyon bitsbit of informationbilgi
4
10578
1704
bir zamanda genomunuzdaki
00:28
in your genomegenom in lessaz than a day
5
12282
2970
üç milyon bit bilginın
00:31
and for lessaz than 1,000 eurosEuro.
6
15252
2410
dizilimini yapabileceğiz.
00:33
BiotechBiyoteknoloji is probablymuhtemelen the mostçoğu powerfulgüçlü
7
17662
2830
Biyoteknoloji muhtemelen en güçlü
00:36
and the fastest-growinghızlı büyüyen technologyteknoloji sectorsektör.
8
20492
3024
ve en hızlı gelişen teknoloji sektörü.
00:39
It has the powergüç, potentiallypotansiyel,
9
23516
3302
Bu teknoloji, potansiyel olarak,
00:42
to replacedeğiştirmek our fossilfosil fuelsyakıtlar,
10
26818
2217
fosil yakıtlarımıızın yerini alacak,
00:44
to revolutionizedevrim medicinetıp,
11
29035
2217
tıp alanında devrim yapacak,
00:47
and to touchdokunma everyher aspectGörünüş of our dailygünlük liveshayatları.
12
31252
4211
ve günlük hayatımızı her yönüyle etkileyecek potansiyele sahip.
00:51
So who getsalır to do it?
13
35463
3832
Peki bunu kim yapacak?
00:55
I think we'devlenmek all be prettygüzel comfortablerahat with
14
39295
2495
Sanırım bu işi yapanın
00:57
this guy doing it.
15
41790
3272
bu adam olması, hepimizi oldukça rahatlatırdı.
01:00
But what about
16
45062
1915
Peki,
01:02
that guy? (LaughterKahkaha)
17
46977
2872
bu adama ne dersiniz? (Gülüşmeler)
01:05
(LaughterKahkaha)
18
49849
1870
(Gülüşmeler)
01:07
In 2009, I first heardduymuş about DIYbioDIYbio.
19
51719
5474
2009 yılında ilk kez DIYbio'yu duydum. (Do It Yourself Bio)
01:13
It's a movementhareket that -- it advocatessavunucuları makingyapma biotechnologybiyoteknoloji
20
57193
4113
Biyoteknolojiyi uygulamayı savunan bu hareket,
01:17
accessibleulaşılabilir to everyoneherkes,
21
61306
2081
bunu sadece bilim insanları ve hükumet laboratuvarlarındaki insanlar için değil
01:19
not just scientistsBilim adamları and people in governmenthükümet labslaboratuarları.
22
63387
3639
herkes için erişilebilir kılıyor.
01:22
The ideaFikir is that if you openaçık up the scienceBilim
23
67026
3540
Bu fikir, eğer bilime bir alan açarsanız ve
01:26
and you allowizin vermek diverseçeşitli groupsgruplar to participatekatılmak,
24
70566
2803
farklı grupların katılımına izin veririrseniz,
01:29
it could really stimulateteşvik innovationyenilik.
25
73369
1693
gerçekten yenilikleri teşvik edebileceğini söylüyor.
01:30
PuttingKoyarak technologyteknoloji in the handseller of the endson userkullanıcı
26
75062
2806
Teknolojiyi son kullanıcının eline koymak aslında iyi bir fikirdir
01:33
is usuallygenellikle a good ideaFikir because they'veonlar ettik got the besten iyi ideaFikir
27
77868
3189
çünkü onlar, neye ihtiyacı oldukları hakkında
01:36
of what theironların needsihtiyaçlar are.
28
81057
2103
en iyi fikre sahiptirler.
01:39
And here'sburada this really sophisticatedsofistike technologyteknoloji
29
83160
3137
Ve işte bu gerçekten gelişmiş teknoloji
01:42
cominggelecek down the roadyol, all these associatedilişkili
30
86297
2744
bütün sosyal, ahlaki ve etik sorularıyla
01:44
socialsosyal, moralmanevi, ethicalahlâki questionssorular,
31
89041
2697
beraber yolda geliyor
01:47
and we scientistsBilim adamları are just lousybitli at explainingaçıklayan to the publichalka açık
32
91738
3391
ve biz bilim insanları, o laboratuvarlarda tam olarak neler yaptığımızı
01:51
just exactlykesinlikle what it is we're doing in those labslaboratuarları.
33
95129
3882
kamuoyuna açıklamakta çok kötüyüz.
01:54
So wouldn'tolmaz it be niceGüzel
34
99011
2728
Eğer semtinizde gidip birşeyler öğrenebileceğiniz
01:57
if there was a placeyer in your localyerel neighborhoodKomşuluk
35
101739
2436
ve bizzat birşeyler yapabileceğiniz
02:00
where you could go and learnöğrenmek about this stuffşey,
36
104175
2580
bir yer olsaydı,
02:02
do it hands-oneller?
37
106755
2323
fena olmaz mıydı?
02:04
I thought so.
38
109078
1515
Ben de öyle düşünmüştüm.
02:06
So, threeüç yearsyıl agoönce, I got togetherbirlikte
39
110593
1880
Üç yıl önce ben
02:08
with some friendsarkadaşlar of mineMayın who had similarbenzer aspirationsözlemleri
40
112473
3537
ve benimle benzer isteklere sahip birkaç arkadaşla
02:11
and we foundedkurulmuş GenspaceGenspace.
41
116010
2135
Genspace'i kurduk.
02:14
It's a nonprofitkâr amacı gütmeyen, a communitytoplum biotechbiyoteknoloji lablaboratuvar
42
118145
3456
Bu, Brooklyn, New York'ta kurulmuş olan
02:17
in BrooklynBrooklyn, NewYeni YorkYork,
43
121601
1354
ve kar amacı gütmeyen halka açık bir biyoteknoloji laboratuvarı.
02:18
and the ideaFikir was people could come,
44
122955
1769
Fikir, insanların geleceği,
02:20
they could take classessınıflar and putterGolf sopası around in the lablaboratuvar
45
124724
3973
ders alıp laboratuvarda zaman geçirebileceği
02:24
in a very openaçık, friendlyarkadaş canlısı atmosphereatmosfer.
46
128697
4112
çok açık ve dost canlısı bir atmosfer yaratmaktı.
02:28
NoneHiçbiri of my previousönceki experiencedeneyim preparedhazırlanmış me
47
132809
2641
Benim önceki deneyimlerinden hiçbiri bunun sonrasında ne olacağı hakkında
02:31
for what camegeldi nextSonraki. Can you guesstahmin?
48
135450
3345
bana yardımcı olmadı. Tahmin edebilir misiniz?
02:34
The pressbasın startedbaşladı callingçağrı us.
49
138795
2728
Basın, bizi aramaya başladı.
02:37
And the more we talkedkonuştuk about how great it was to increaseartırmak
50
141523
3118
Ve biz bilim okuryazarlığını artırmayı ne kadar konuştuysak,
02:40
scienceBilim literacyokur yazarlık, the more they wanted to talk
51
144641
2672
onlar da geleceğin
02:43
about us creatingoluşturma the nextSonraki FrankensteinFrankenstein,
52
147313
3128
Frankstein'ını yaratmayı o kadar konuşmak istedi.
02:46
and as a resultsonuç, for the nextSonraki sixaltı monthsay,
53
150441
3005
ve sonuç olarak önümüzdeki altı ay içinde
02:49
when you GoogledGoogled my nameisim,
54
153446
1777
benim adımı Google'da arattığınız zaman
02:51
insteadyerine of gettingalma my scientificilmi paperskâğıtlar, you got this.
55
155223
4053
benim bilimsel makalelerimi görmek yerine, bunu görüyordunuz.
02:55
["Am I a biohazardBiyolojik tehlike?"]
56
159276
1578
["Ben bir biyotehlike miyim?"]
02:56
(LaughterKahkaha)
57
160854
2133
(Kahkaha)
02:58
It was prettygüzel depressingiç karartıcı.
58
162987
1791
Bu oldukça iç karartıcıydı.
03:00
The only thing that got us throughvasitasiyla that perioddönem
59
164778
2960
Bu süreci atlatmamızı sağlayan tek şey
03:03
was that we knewbiliyordum that all over the worldDünya,
60
167738
1861
dünyada başka insanların da
03:05
there were other people that were tryingçalışıyor to do
61
169599
1586
bizim yapmaya çalıştığımız şeyi
03:07
the sameaynı thing that we were.
62
171185
1936
yapmaya çalıştıklarını biliyor olmamızdı.
03:09
They were openingaçılış biohackerbiohacker spacesalanlarda, and some of them
63
173121
2504
Onlar biyohacker alanları açıyorlardı
03:11
were facingkarşı much greaterbüyük challengeszorluklar than we did,
64
175625
2641
ve bazıları daha çok yasa ve daha az kaynak ile
03:14
more regulationsyönetmelik, lessaz resourceskaynaklar.
65
178266
4117
bizim yaşadığımızdan daha fazla zorlukla karşılaşıyorlardı.
03:18
But now, threeüç yearsyıl latersonra, here'sburada where we standdurmak.
66
182383
4199
Ama şimdi, üç yıl sonra, işte bulunduğumuz nokta.
03:22
It's a vibrantcanlı, globalglobal communitytoplum of hackerspaceshackerspaces,
67
186582
4418
Hacker alanları canlı, küresel bir topluluk
03:26
and this is just the beginningbaşlangıç.
68
191000
1902
ve bu daha sadece başlangıç.
03:28
These are some of the biggesten büyük onesolanlar,
69
192902
2061
Bunlar büyük alanlardan birkaçı
03:30
and there are othersdiğerleri openingaçılış everyher day.
70
194963
2064
ve diğerleri her geçen gün açılıyor.
03:32
There's one probablymuhtemelen going to openaçık up in MoscowMoskova,
71
197027
2871
Bir kişi muhtemelen Moskova'da bir tane açacak,
03:35
one in SouthGüney KoreaKore,
72
199898
1299
bir kişi Güney Kore'de
03:37
and the coolgüzel thing is they eachher have theironların ownkendi
73
201197
2326
ve harika olan şey her birinin
03:39
individualbireysel flavorlezzet
74
203523
1783
içinden çıktığı topluluktan büyümüş olan
03:41
that grewbüyüdü out of the communitytoplum they camegeldi out of.
75
205306
2324
kendine özgü bireysel lezzeti var.
03:43
Let me take you on a little tourtur.
76
207630
3139
Sizi küçük bir geziye çıkarayım.
03:46
BiohackersBiohackers work aloneyalnız.
77
210769
2448
Biyohackerlar tek başına çalışır.
03:49
We work in groupsgruplar,
78
213217
2560
Biz gruplar halinde
03:51
in bigbüyük citiesşehirler — (LaughterKahkaha) —
79
215777
4385
büyük şehirlerde — (Kahkaha) —
03:56
and in smallküçük villagesköyler.
80
220162
2670
ve küçük köylerde çalışırız.
03:58
We reverseters engineermühendis lablaboratuvar equipmentekipman.
81
222832
2768
Biz, laboratuvar ekipmanlarına tersine mühendislik uygularız.
04:01
We geneticallygenetik olarak engineermühendis bacteriabakteriler.
82
225600
2536
Biz bakterileri genetik olarak düzenleriz.
04:04
We hackkesmek hardwaredonanım,
83
228136
2227
Biz donanım,
04:06
softwareyazılım,
84
230363
2245
yazılım,
04:08
wetwarebütünlük,
85
232608
2424
yazılım&lab, (wetlab-software)
04:10
and, of coursekurs, the codekod of life.
86
235032
2936
ve tabii ki, yaşamın şifresini hackleriz.
04:13
We like to buildinşa etmek things.
87
237968
2935
Biz birşeyler inşa etmekten hoşlanırız.
04:16
Then we like to take things apartayrı.
88
240903
6387
Biz bazı şeyleri birbirinden ayırmaktan hoşlanırız.
04:23
We make things growbüyümek.
89
247290
2116
Biz bazı şeyleri büyümesini sağlarız.
04:25
We make things glowkızdırma.
90
249406
1802
Bazı şeylerin parlamasını da.
04:27
And we make cellshücreler dancedans.
91
251208
3967
Ve biz hücrelerin dans etmesini de sağlarız.
04:31
The spiritruh of these labslaboratuarları, it's openaçık, it's positivepozitif,
92
255175
3791
Bu laboratuvarların ruhu, açık, pozitif,
04:34
but, you know, sometimesara sıra when people think of us,
93
258966
2441
fakat, insanlar ne zaman bizi düşünmeye başlarsa
04:37
the first thing that comesgeliyor to mindus is bio-safetybiyo-güvenlik,
94
261407
4027
akıllarına ilk gelen biyogüvenlik
04:41
bio-securitybiyo-güvenlik, all the darkkaranlık sideyan stuffşey.
95
265434
3077
biyoemniyet ve o tüm karanlık şeyler oluyor.
04:44
I'm not going to minimizeküçültmek those concernsendişeler.
96
268511
2608
Ben bu sorunları en aza indirmeyeceğim.
04:47
Any powerfulgüçlü technologyteknoloji is inherentlydoğal olarak dualçift use,
97
271119
3797
Her güçlü teknolojinin bir çift kullanımı vardır
04:50
and, you know, you get something like
98
274916
1217
ve, bilirsiniz,
04:52
syntheticsentetik biologyBiyoloji, nanobiotechnologynanobiotechnology,
99
276133
3850
sentetik biyoloji, nanobiyoteknoloji gibi şeylerden bahsediyoruz.
04:55
it really compelszorluyor you, you have to look at bothher ikisi de
100
279983
2624
Bunlar sizi gerçekten zorlayan şeyler. Siz amatör gruplara baktığınız kadar
04:58
the amateuramatör groupsgruplar but alsoAyrıca the professionalprofesyonel groupsgruplar,
101
282607
3413
profesyonel meslek gruplarına da bakmalısınız
05:01
because they have better infrastructurealtyapı,
102
286020
2451
çünkü onların daha iyi bir altyapısı,
05:04
they have better facilitiestesisler,
103
288471
1548
daha iyi tesisleri
05:05
and they have accesserişim to pathogenspatojenler.
104
290019
2499
ve patojenlere erişimleri vardır.
05:08
So the UnitedAmerika NationsMilletler did just that, and they recentlyson günlerde
105
292518
3280
Birleşmiş Milletler tam da bunu yaptı ve geçenlerde
05:11
issuedVeriliş a reportrapor on this wholebütün areaalan,
106
295798
2608
bütün bu alanı konu alan bir rapor yayınladı
05:14
and what they concludedsonucuna was the powergüç of this technologyteknoloji
107
298406
3072
ve bu teknolojinin olumlu gücünün,
05:17
for positivepozitif was much greaterbüyük than the riskrisk for negativenegatif,
108
301478
3852
olumsuz gücünden daha büyük olduğu sonucuna vardı
05:21
and they even lookedbaktı specificallyözellikle at the DIYbioDIYbio communitytoplum,
109
305330
3529
ve hatta DIYbio topluluğuna özel olarak baktılar
05:24
and they notedkaydetti, not surprisinglyşaşırtıcı biçimde, that the pressbasın
110
308859
3545
ve onlar, doğal olarak, basının
05:28
had a tendencyeğilim to consistentlysürekli olarak overestimateAbartma our capabilitiesyetenekleri
111
312404
4024
bizim yapabileceklerimizi sürekli olarak abartma,
05:32
and underestimateAzımsamak our ethicsetik.
112
316428
2535
etik anlayışımızı ise küçümseme eğilimde olduğunu söylediler.
05:34
As a mattermadde of factgerçek, DIYDIY people from all over the worldDünya,
113
318963
3529
Gerçek şu ki, dünyanın her yerindeki DIY fertleri
05:38
AmericaAmerika, EuropeEurope, got togetherbirlikte last yearyıl,
114
322492
2730
Amerika, Avrupa, geçen yıl toplandılar
05:41
and we hammereddövülmüş out a commonortak codekod of ethicsetik.
115
325222
2549
ve biz bildiğimiz etik kural hakkında kafa yorduk.
05:43
That's a lot more than conventionalKonvansiyonel scienceBilim has donetamam.
116
327771
3360
Bu geleneksel bilimin yaptığından daha çok.
05:47
Now, we followtakip et statebelirtmek, bildirmek and localyerel regulationsyönetmelik.
117
331131
3648
Şimdi biz devlet ve yerel yasalara uyuyoruz.
05:50
We disposeelden çıkarma of our wasteatık properlyuygun şekilde, we followtakip et
118
334779
1996
Biz atıklarımızı düzgün bir biçimde yok ediyoruz.
05:52
safetyemniyet proceduresyordamlar, we don't work with pathogenspatojenler.
119
336775
3341
Biz güvenlik prosedürlerine uyuyoruz, patojenler ile çalışmıyoruz.
05:56
You know, if you're workingçalışma with a pathogenpatojen,
120
340116
2703
Bilirsiniz, bir patojen ile çalışıyorsanız,
05:58
you're not partBölüm of the biohackerbiohacker communitytoplum,
121
342819
2544
biohacker toplumunun bir parçası değil,
06:01
you're partBölüm of the bioterroristbiyoterörist communitytoplum, I'm sorry.
122
345363
3153
bir biyoterörist topluluğunun bir parçasısınız. Üzgünüm.
06:04
And sometimesara sıra people asksormak me,
123
348516
1923
Bazen insanlar bana soruyor,
06:06
"Well, what about an accidentkaza?"
124
350439
1887
"Peki, ya bir kaza olsa?"
06:08
Well, workingçalışma with the safekasa organismsorganizmalar that we normallynormalde
125
352326
3558
Her zaman çalıştığımız
06:11
work with, the chanceşans of an accidentkaza happeningolay
126
355884
3359
güvenli organizmalarla çalışırken
06:15
with somebodybirisi accidentallyyanlışlıkla creatingoluşturma, like,
127
359243
2328
kazara birinin
06:17
some sortçeşit of superbugsuperbug,
128
361571
1646
bir süperböcek yaratması ihtimali
06:19
that's literallyharfi harfine about as probablemuhtemel as a snowstormkar fırtınası
129
363217
4250
gerçek anlamda Sahara Çölünde
06:23
in the middleorta of the SaharaSahara DesertÇöl.
130
367467
2072
bir kar fırtınası olma ihtimaliyle eşdeğer.
06:25
Now, it could happenolmak,
131
369539
1354
Şimdi, bu olabilir,
06:26
but I'm not going to planplan my life around it.
132
370893
4156
ama ben hayatımı bu ihtmalin çevresinde planlamayacağım.
06:30
I've actuallyaslında chosenseçilmiş to take a differentfarklı kindtür of riskrisk.
133
375049
2930
Ben aslında farklı bir tür risk almayı seçtim.
06:33
I signedimzalı up for something calleddenilen the PersonalKişisel GenomeGenom ProjectProje.
134
377979
3112
Kişisel Genom Projesi adı verilen bir şey için kaydoldum.
06:36
It's a studyders çalışma at HarvardHarvard where, at the endson of the studyders çalışma,
135
381091
2472
Bu Harvard'daki çalışmanın sonunda
06:39
they're going to take my entiretüm genomicgenomik sequencesıra,
136
383563
2768
benim bütün genom dizilimimi,
06:42
all of my medicaltıbbi informationbilgi, and my identityKimlik,
137
386331
3672
tüm tıbbi bilgilerimi ve kimliğimi alıp,
06:45
and they're going to postposta it onlineinternet üzerinden for everyoneherkes to see.
138
390003
4142
onları herkesin görmesi için internette erişilebilir yapacaklar.
06:50
There were a lot of risksriskler involvedilgili that they talkedkonuştuk about
139
394145
2930
Bilgilendirme ve izin bölümü sırasında
06:52
duringsırasında the informedbilgili consentrazı olmak portionkısım.
140
397075
1776
olabilecek riskler hakkında konuştular.
06:54
The one I likedsevilen the besten iyi is,
141
398851
1883
Benim en çok hoşuma giden
06:56
someonebirisi could downloadindir my sequencesıra, go back to the lablaboratuvar,
142
400734
3845
birinin benim dizilimimi indirip, laboratuvara gidip,
07:00
synthesizesentezlemek some fakesahte EllenEllen DNADNA,
143
404579
2294
biraz sahte Ellen DNA sentezleyip
07:02
and plantbitki it at a crimesuç scenefaliyet alani, sahne. (LaughterKahkaha)
144
406873
4074
onu suç mahaline koyması fikriydi. (Kahkaha)
07:06
But like DIYbioDIYbio, the positivepozitif outcomesçıktıları and
145
410947
4530
Ama DIYbio gibi olumlu sonuçları ve
07:11
the potentialpotansiyel for good for a studyders çalışma like that
146
415477
3146
potansiyeli olan iyi çalışmaların olması
07:14
faruzak outweighsdaha ağır basar the riskrisk.
147
418623
2052
riskten faktöründen çok daha ağır basıyor.
07:16
Now, you mightbelki be askingsormak yourselfkendin,
148
420675
2401
Şimdi, kendinize
07:18
"Well, you know, what would I do in a biolabBiolab?"
149
423076
3437
"Evet, yani, ben bir biyoloji laboratuvarında ne yapardım?"
07:22
Well, it wasn'tdeğildi that long agoönce we were askingsormak, "Well,
150
426513
3329
Evet, kısa zaman önce biz de,
07:25
what would anyonekimse do with a personalkişisel computerbilgisayar?"
151
429842
3065
"Bir insan bir kişisel bilgisayar ile ne yapardı'' diye de soruyorduk.
07:28
So this stuffşey is just beginningbaşlangıç.
152
432907
1964
Yani bu şey daha sadece başlangıç.
07:30
We're only seeinggörme just the tipbahşiş of the DNADNA icebergbuzdağı.
153
434871
3876
Biz DNA buzdağının sadece ucunu görüyoruz.
07:34
Let me showgöstermek you what you could do right now.
154
438747
3085
Gelin şimdi size hemen şu an ne yapabiliyor olabileceğinizi göstereyim.
07:37
A biohackerbiohacker in GermanyAlmanya, a journalistgazeteci, wanted to know
155
441832
3835
Almanya'da bir biyohacker, bir gazeteci,
07:41
whosekimin dogköpek was leavingayrılma little presentshediyeler on his streetsokak?
156
445667
3234
sokaktaki küçük hediyelerin kimin köpeği tarafından bırakıldığını bilmek istedi.
07:44
(LaughterKahkaha) (ApplauseAlkış)
157
448901
2910
(Kahkaha) (Alkış)
07:47
YepEvet, you guessedtahmin it. He threwattı tennistenis ballstaşaklar
158
451811
2706
Evet, tahmin ettiğiniz gibi. Bütün mahalleye
07:50
to all the neighborhoodKomşuluk dogsköpekler, analyzedanaliz the salivatükürük,
159
454517
3262
tenis topu attı, tükürük analizi yaptı.
07:53
identifiedtespit the dogköpek, and confrontedkarşı karşıya the dogköpek ownersahip.
160
457779
3894
Köpeği tespit etti ve köpek sahibi ile konuştu.
07:57
(LaughterKahkaha) (ApplauseAlkış)
161
461673
6276
(Kahkaha) (Alkış)
08:03
I discoveredkeşfedilen an invasiveinvaziv speciesTürler in my ownkendi backyardarka bahçe.
162
467949
3304
Ben de kendi arka bahçemde istilacı bir tür keşfettim.
08:07
LookedBaktı like a ladybuguğur böceği, right?
163
471253
1940
Uğur böceğine benziyor, değil mi?
08:09
It actuallyaslında is a JapaneseJaponca beetleböcek.
164
473193
2048
Aslında o bir Japon böceği.
08:11
And the sameaynı kindtür of technologyteknoloji --
165
475241
1911
Ve aynı tür teknoloji --
08:13
it's calleddenilen DNADNA barcodingBarkod, it's really coolgüzel --
166
477152
2084
DNA barkodlama denir, gerçekten harika--
08:15
You can use it to checkKontrol if your caviarhavyar is really belugaBeluga,
167
479236
4866
Havyarınızın gerçek bir morina balığından yapılıp yapılmadığına,
08:20
if that sushisuşi is really tunaton balığı, or if that goatkeçi cheesepeynir
168
484102
3233
yediğiniz suşinin gerçekten ton balığı olup olmadığına
08:23
that you paidödenmiş so much for is really goat'skeçi.
169
487335
3414
ya da o çok para verip aldığınız keçi peynirinin gerçek olup olmadığına bakabilirsiniz.
08:26
In a biohackerbiohacker spaceuzay, you can analyzeçözümlemek your genomegenom
170
490749
3901
Biyohacker alanında, genomunuzu
08:30
for mutationsmutasyonlar.
171
494650
1292
mutasyonları görmek için analiz edebilirsiniz.
08:31
You can analyzeçözümlemek your breakfastkahvaltı cerealtahıl for GMO'sGDO'ın,
172
495942
3224
Kahvaltı gevreğinizi GDO için analiz edebilir
08:35
and you can explorekeşfetmek your ancestrysoy.
173
499166
2918
ve köklerinize doğru bir keşfe çıkabilirsiniz.
08:37
You can sendgöndermek weatherhava balloonsbalonlar up into the stratospherestratosfer,
174
502084
2357
Stratosfere orada ne olduğunu görmek ve mikroplar toplamak için
08:40
collecttoplamak microbesmikroplar, see what's up there.
175
504441
3622
hava balonları gönderebilirsiniz.
08:43
You can make a biocensorbiocensor out of yeastMaya
176
508063
2431
Sudaki kirletici maddeleri bulmak için
08:46
to detectbelirlemek pollutantskirleticiler in waterSu.
177
510494
2187
mayadan bir biyosensör yapabilirsiniz.
08:48
You can make some sortçeşit of a biofuelbiyoyakıt cellhücre.
178
512681
3632
Biyoyakıt hücrelerine benzer şeyler yapabilirsiniz.
08:52
You can do a lot of things.
179
516313
2293
Bir çok şey yapabilirsiniz.
08:54
You can alsoAyrıca do an artSanat scienceBilim projectproje. Some of these
180
518606
3390
Bir Sanat-Bilim projesi yapabilirsiniz. Bunların bazıları
08:57
are really spectacularmuhteşem, and they look at socialsosyal,
181
521996
3641
gerçekten muhteşemler ve bu projeler sosyal
09:01
ecologicalekolojik problemssorunlar from a completelytamamen differentfarklı perspectiveperspektif.
182
525637
2686
ekolojik sorunlara tamamen farklı bir perspektiften bakmaktalar.
09:04
It's really coolgüzel.
183
528323
1562
Bu gerçekten harika.
09:05
Some people asksormak me, well, why am I involvedilgili?
184
529885
3018
Bazı insanlar benim neden bu işe dahil olduğumu soruyorlar.
09:08
I could have a perfectlykusursuzca good careerkariyer in mainstreamana akım scienceBilim.
185
532903
4095
Normal bilim yaparak gayet iyi bir kariyerim olabilirdi.
09:12
The thing is, there's something in these labslaboratuarları
186
536998
2528
Olay şu ki, bu laboratuvardaki herhangi birşey
09:15
that they have to offerteklif societytoplum that you can't find
187
539526
2659
topluma başka yerde bulamayacağınız
09:18
anywhereherhangi bir yer elsebaşka.
188
542185
1967
şeyler sunmalı.
09:20
There's something sacredkutsal about a spaceuzay where
189
544152
2678
Bu yer ile ilgili kutsal bir şey var, o da
09:22
you can work on a projectproje, and you don't have to justifyhaklı çıkarmak
190
546830
2512
bu alanlarda bir proje üzerinde çalışabilirsiniz ve
09:25
to anyonekimse that it's going to make a lot of moneypara,
191
549342
2874
bu projenin çok büyük paralar kazandırması, insanlığı kurtarması
09:28
that it's going to savekayıt etmek mankindinsanlık, or even that it's feasiblemümkün.
192
552216
3255
hatta yapılabilir bile olması hakkında birini ikna etmeniz gerekmez.
09:31
It just has to followtakip et safetyemniyet guidelineskılavuzlar.
193
555471
2927
Sadece güvenli yönergelerini takip etmeniz yeterlidir.
09:34
If you had spacesalanlarda like this all over the worldDünya,
194
558398
2856
Dünyanın her yerinde bu gibi alanlar olsaydı,
09:37
it could really changedeğişiklik the perceptionalgı
195
561254
2232
Bu gerçekten kimin biyoteknolojiyi kullanma izni
09:39
of who'skim allowedizin to do biotechbiyoteknoloji.
196
563486
2532
olması gerektiği hakkında fikrimizi değiştirebilirdi.
09:41
It's spacesalanlarda like these that spawnedbalık yumurtası personalkişisel computingbilgi işlem.
197
566018
3692
Bu gibi alanlar kişisel bilgisayar kullanımını meydana getirdi.
09:45
Why not personalkişisel biotechbiyoteknoloji?
198
569710
2416
Neden kişisel biyoteknoloji olmasın?
09:48
If everyoneherkes in this roomoda got involvedilgili,
199
572126
2377
Bu salonun içindeki herkes bu işe katılsaydı,
09:50
who knowsbilir what we could do?
200
574503
1748
ne yapılabileceğini kim bilebilirdi ki?
09:52
This is suchböyle a newyeni areaalan, and as we say back in BrooklynBrooklyn,
201
576251
3760
Bu gerçekten çok yeni bir alan ve Brooklyn'de söylediğimiz gibi
09:55
you ain'tdeğil seengörüldü nothin'hiçbir şey yethenüz. (LaughterKahkaha)
202
580011
3280
daha hiçbir şey görmediniz. (Kahkaha)
09:59
(ApplauseAlkış)
203
583291
3970
(Alkış)
Translated by Doğancan Özturan
Reviewed by Hasan Mete

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Ellen Jorgensen - Biologist, community science advocate
Ellen Jorgensen is at the leading edge of the do-it-yourself biotechnology movement, bringing scientific exploration and understanding to the public.

Why you should listen

In 2009, after many years of working as a molecular biologist in the biotech industry, together with TED Fellow Oliver Medvedik, Jorgensen founded Genspace, a nonprofit community laboratory dedicated to promoting citizen science and access to biotechnology. Despite criticism that bioresearch should be left to the experts, the Brooklyn-based lab continues to thrive, providing educational outreach, cultural events and a platform for science innovation at the grassroots level. At the lab, amateur and professional scientists conduct award-winning research on projects as diverse as identifying microbes that live in Earth's atmosphere and (Jorgensen's own pet project) DNA-barcoding plants, to distinguish between species that look alike but may not be closely related evolutionarily. Fast Company magazine named Genspace one of the world's "Top 10 innovative companies in education."

More profile about the speaker
Ellen Jorgensen | Speaker | TED.com