ABOUT THE SPEAKER
Chrystia Freeland - Plutocracy chronicler
In "Plutocrats," Chrystia Freeland explores the growing gap between the working poor and the increasingly disconnected mega-rich.

Why you should listen

Author Chrystia Freeland looks under the hood of global capitalism to expose the technological, economic and structural inequalities pushing society in unforeseen directions. Along the way, she takes the temperature of a rising caste -- the super rich -- and shows how the creation of vast fortunes at the top hollow out the middle class in western industrialised countries. This rising income inequality, she argues, has a structural character, and is becoming a cultural and social issue, with consequences for social cohesion and social mobility.

Freeland began her career as an “accidental journalist” with frontline bulletins from the Ukraine in the heat of the Soviet collapse. She is now an editor at Thomson Reuters, and is frequently featured on media outlets ranging from the International Herald Tribune to The Colbert Report.

More profile about the speaker
Chrystia Freeland | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2013

Chrystia Freeland: The rise of the new global super-rich

Chrystia Freeland: Yeni küresel süper zenginlerin yükselişi

Filmed:
2,114,375 views

Teknoloji şaşırtıcı bir hızla ilerliyor. Yazar Chrystia Freeland, ekonomik eşitsizliğin de aynı hızda arttığını söylüyor. Bu coşkulu konuşmada, Freeland, plütokratlar sınıfının (çok zengin olduğu için çok güçlü hale gelenler) yeni bir sınıf olarak yükselişini gözler önüne seriyor ve küreselleşme ile teknolojinin küresel gelir uçurumunu kapatmadığını, aksine bu uçurumu daha da derinleştirdiğini öne sürüyor. Freeland, plütokrasinin getirdiği üç sorunu ortaya koyarken bir umut ışığı da yakıyor.
- Plutocracy chronicler
In "Plutocrats," Chrystia Freeland explores the growing gap between the working poor and the increasingly disconnected mega-rich. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
So here'sburada the mostçoğu importantönemli economicekonomik factgerçek of our time.
0
629
5288
İşte çağımızın en önemli ekonomik gerçeği.
00:17
We are livingyaşam in an ageyaş of surgingkabaran incomegelir inequalityeşitsizlik,
1
5917
4030
En tepedekiler ve diğer herkes arasındaki
00:21
particularlyözellikle betweenarasında those at the very topüst
2
9947
2925
gelir eşitsizliğinin giderek tırmandığı
00:24
and everyoneherkes elsebaşka.
3
12872
1836
bir çağda yaşıyoruz.
00:26
This shiftvardiya is the mostçoğu strikingdikkat çekici in the U.S. and in the U.K.,
4
14708
4022
Bu durumun en dikkat çekici olduğu yer Amerika ve İngiltere olsa da,
00:30
but it's a globalglobal phenomenonfenomen.
5
18730
2198
bu aslında küresel bir sorun.
00:32
It's happeningolay in communistKomünist ChinaÇin,
6
20928
2323
Komünist Çin'de de,
00:35
in formerlyeskiden communistKomünist RussiaRusya,
7
23251
1723
eski komünist Rusya'da da,
00:36
it's happeningolay in IndiaHindistan, in my ownkendi nativeyerli CanadaKanada.
8
24974
3294
Hindistan'da ve benim ülkem Kanada'da da görülüyor.
00:40
We're even seeinggörme it in cozyrahat socialsosyal democraciesdemokrasilerin
9
28268
2967
Bu durumla İsveç, Finlandiya ve Almanya gibi
00:43
like Swedenİsveç, FinlandFinlandiya and GermanyAlmanya.
10
31235
3625
güvenli sosyal demokrasilerde bile karşılaşıyoruz.
00:46
Let me give you a fewaz numberssayılar to placeyer what's happeningolay.
11
34860
3911
Daha net olmak için birkaç rakam vereceğim.
00:50
In the 1970s, the One PercentYüzde
12
38771
2709
1970'lerde, yüzde birlik en zengin kesim
00:53
accountedmuhasebesi for about 10 percentyüzde of the nationalUlusal incomegelir
13
41480
4277
Amerika'nın milli gelirinin
00:57
in the UnitedAmerika StatesBirleşik.
14
45757
1764
yüzde onunu elinde bulunduruyordu.
00:59
TodayBugün, theironların sharepay has more than doubledkatına
15
47521
3309
Bugün, payları neredeyse ikiye katlanarak
01:02
to aboveyukarıdaki 20 percentyüzde.
16
50830
2439
yüzde yirminin üzerine fırlamış durumda.
01:05
But what's even more strikingdikkat çekici
17
53269
2100
Ancak daha çarpıcı olan şey ise gelir dağılımının
01:07
is what's happeningolay at the very tippyTippy topüst
18
55369
2686
en tepesindeki dengesizlikte
01:10
of the incomegelir distributiondağıtım.
19
58055
2242
görülüyor.
01:12
The 0.1 percentyüzde in the U.S.
20
60297
3004
Bugün Amerika'da yüzde 0.1
01:15
todaybugün accounthesap for more than eightsekiz percentyüzde
21
63301
3229
milli gelirin yüzde sekizinden daha fazla bir payı
01:18
of the nationalUlusal incomegelir.
22
66530
1890
elinde bulunduruyor.
01:20
They are where the One PercentYüzde was 30 yearsyıl agoönce.
23
68420
4493
Bugün, yüzde birlik kesimin otuz yıl önce durduğu yerde duruyorlar.
01:24
Let me give you anotherbir diğeri numbernumara to put that in perspectiveperspektif,
24
72913
2768
Bunu açıklamak için başka bir rakam daha vereceğim:
01:27
and this is a figureşekil that was calculatedhesaplanan in 2005
25
75681
3518
Bu rakam 2005'te
01:31
by RobertRobert ReichReich,
26
79199
1459
Clinton yönetiminin Çalışma Bakanı
01:32
the SecretarySekreter of LaborEmek in the ClintonClinton administrationyönetim.
27
80658
2739
Robert Reich tarafından hesaplandı.
01:35
ReichReich tookaldı the wealthservet of two admittedlyhiç kuşkusuz very richzengin menerkekler,
28
83397
5304
Reich iki meşhur ve çok zengin adamın,
01:40
BillBill GatesGates and WarrenWarren BuffettBuffett,
29
88701
2720
Bill Gates ve Warren Buffet'ın servetlerini inceledi
01:43
and he foundbulunan that it was equivalenteşdeğer to the wealthservet
30
91421
2949
ve bu servetlerin Amerikan ulusunun en alt kesimindeki
01:46
of the bottomalt 40 percentyüzde of the U.S. populationnüfus,
31
94370
4753
yüzde 40'a tekabül eden 120 milyon insanın gelirine
01:51
120 millionmilyon people.
32
99123
2842
eşit olduğunu gördü.
01:53
Now, as it happensolur,
33
101965
2364
Bu olurken, kendisi sadece bir plutocrat olmakla kalmayıp
01:56
WarrenWarren BuffettBuffett is not only himselfkendisi a plutocratplutocrat,
34
104329
2804
aynı zamanda bu durumun en dikkatli takipçilerinden olan
01:59
he is one of the mostçoğu astutezeki observersgözlemciler of that phenomenonfenomen,
35
107133
3727
Warren Buffet da
02:02
and he has his ownkendi favoritesevdiğim numbernumara.
36
110860
3302
kendi rakamlarına ulaşmıştır.
02:06
BuffettBuffett likesseviyor to pointpuan out that in 1992,
37
114162
3943
Buffet, 1992'de
02:10
the combinedkombine wealthservet of the people
38
118105
2162
en zengin 400 Amerikalının belirlendiği
02:12
on the ForbesForbes 400 listliste --
39
120267
2329
Forbes 400 listesindeki kişilerin
02:14
and this is the listliste of the 400 richestEn zengin AmericansAmerikalılar --
40
122596
3397
servetlerinin toplamının 300 milyar doları bulduğuna
02:17
was 300 billionmilyar dollarsdolar.
41
125993
2772
değinmekten çok hoşlanır.
02:20
Just think about it.
42
128765
1201
Sadece bir düşünün.
02:21
You didn't even need to be a billionairemilyarder
43
129966
2027
1992'de o listede yer alabilmek için
02:23
to get on that listliste in 1992.
44
131993
2973
milyarder olmanıza gerek bile yoktu.
02:26
Well, todaybugün, that figureşekil has more than quintupledquintupled
45
134966
4013
Tabi, bugün, bu rakam beş katından fazlasına,
02:30
to 1.7 trilliontrilyon,
46
138979
2886
1.7 trilyona ulaştı
02:33
and I probablymuhtemelen don't need to tell you
47
141865
2178
ve sanırım söylememe gerek yok ama
02:36
that we haven'tyok seengörüldü anything similarbenzer happenolmak
48
144043
2461
serveti azalmasa da sabit kalan
02:38
to the middleorta classsınıf,
49
146504
1385
orta sınıfta
02:39
whosekimin wealthservet has stagnateddurakladı if not actuallyaslında decreasedazalma.
50
147889
4701
bu tarz bir durumla karşılaşmadık.
02:44
So we're livingyaşam in the ageyaş of the globalglobal plutocracyplutocracy,
51
152590
4060
Yani şöyle ki küresel plütokrasi çağında yaşıyoruz,
02:48
but we'vebiz ettik been slowyavaş to noticeihbar it.
52
156650
2041
ama bunun yavaş yavaş fakına varıyoruz.
02:50
One of the reasonsnedenleri, I think,
53
158691
1683
Bence sebeplerinden biri,
02:52
is a sortçeşit of boiledhaşlanmış frogkurbağa phenomenonfenomen.
54
160374
2978
kaynayan kurbağa olayına benziyor.
02:55
ChangesDeğişiklikleri whichhangi are slowyavaş and gradualkademeli
55
163352
2563
Aşamalı ve yavaş olan değişimleri
02:57
can be hardzor to noticeihbar
56
165915
1540
fark etmek zor olabiliyor.
02:59
even if theironların ultimatenihai impactdarbe is quiteoldukça dramaticdramatik.
57
167455
2904
Nihai etkileri oldukça çarpıcı olsa bile.
03:02
Think about what happenedolmuş, after all, to the poorfakir frogkurbağa.
58
170359
3232
Herşeyin sonunda zavallı kurbağaya ne olduğunu hatırlayın.
03:05
But I think there's something elsebaşka going on.
59
173591
2815
Ama aynı zamanda başka bir şey daha oluyor.
03:08
TalkingSöz about incomegelir inequalityeşitsizlik,
60
176406
2110
Forbes 400 listesinde yer almasanız bile
03:10
even if you're not on the ForbesForbes 400 listliste,
61
178516
2531
gelir eşitsizliğinden bahsetmek
03:13
can make us feel uncomfortablerahatsız.
62
181047
2141
bizi rahatsız edebiliyor.
03:15
It feelshissediyor lessaz positivepozitif, lessaz optimisticiyimser,
63
183188
3445
Pastanın nasıl dilimlendiğinden bahsetmek,
03:18
to talk about how the piepasta is sliceddilimlenmiş
64
186633
2529
pastayı nasıl daha da büyütebileceğimizi düşünmekten
03:21
than to think about how to make the piepasta biggerDaha büyük.
65
189162
3052
daha az müsbet, daha az iyimser hissetmemize yol açıyor.
03:24
And if you do happenolmak to be on the ForbesForbes 400 listliste,
66
192214
2728
Eğer Forbes 400 listesindeyseniz
03:26
talkingkonuşma about incomegelir distributiondağıtım,
67
194942
2798
gelir dağılımından ve kaçınılmaz olarak
03:29
and inevitablykaçınılmaz its cousinhala kızı, incomegelir redistributionyeniden dağıtım,
68
197740
3687
onun kuzeni olan gelirin yeniden dağılımından
03:33
can be downrightdobra dobra threateningtehdit.
69
201427
2540
söz etmek kelimenin tam anlamıyla endişe vericidir.
03:35
So we're livingyaşam in the ageyaş of surgingkabaran incomegelir inequalityeşitsizlik,
70
203967
4276
Gelir eşitsizliğinin en tepeye tırmandığı
03:40
especiallyözellikle at the topüst.
71
208243
2113
bir çağda yaşıyoruz.
03:42
What's drivingsürme it, and what can we do about it?
72
210356
3588
Buna ne sebep oluyor ve biz ne yapabiliriz?
03:45
One setset of causesnedenleri is politicalsiyasi:
73
213944
3666
Nedenlerin bir bölümü siyasidir.
03:49
loweralt taxesvergileri, deregulationderegülasyon, particularlyözellikle of financialmali servicesHizmetler,
74
217610
5595
Düşük vergiler, devlet kontrolünün özellikle finansal hizmetlerde azalması,
03:55
privatizationözelleştirme, weakerzayıf legalyasal protectionskorumaları for tradeTicaret unionssendikalar,
75
223205
5130
özelleştirme, sendikaları koruyan yasaların zayıflatılması,
04:00
all of these have contributedkatkıda
76
228335
2440
tüm bunların hepsi en, en, en tepedekilerin
04:02
to more and more incomegelir going to the very, very topüst.
77
230775
4117
daha da çok zenginleşmesine katkıda bulunmuştur.
04:06
A lot of these politicalsiyasi factorsfaktörler can be broadlyGenel olarak lumpedtoplu
78
234892
3423
Bu siyasi faktörlerin pek çoğu,
04:10
underaltında the categorykategori of "cronydost capitalismkapitalizm,"
79
238315
3329
siyasi değişimlerin birbiriyle sağlam bağlantıları olan
04:13
politicalsiyasi changesdeğişiklikler that benefityarar a groupgrup
80
241644
2177
bir grup kişinin işine yaradığı,
04:15
of well-connectediyi bağlanmış insidersİçerdekiler
81
243821
2162
ama geri kalan pek çoğumuz için pek de bir yararı olmayan
04:17
but don't actuallyaslında do much good for the restdinlenme of us.
82
245983
3538
"eş-dost kapitalizmi" altında toplanabilir.
04:21
In practiceuygulama, gettingalma ridkurtulmuş of cronydost capitalismkapitalizm
83
249521
3389
Uygulamada, eş-dost kapitalizminden kurtulmak
04:24
is incrediblyinanılmaz difficultzor.
84
252910
2041
son derece zordur.
04:26
Think of all the yearsyıl reformersReformcular of variousçeşitli stripesçizgili
85
254951
3493
Örneğin; Rusya'da yolsuzluktan kurtulmak için reformcuların
04:30
have trieddenenmiş to get ridkurtulmuş of corruptionbozulma in RussiaRusya, for instanceörnek,
86
258444
3394
yıllarca gösterdiği çabaları düşünün, ya da
04:33
or how hardzor it is to re-regulateyeniden düzenlenmesi the banksbankalar
87
261838
3029
Büyük Buhran'dan bu yana görülen
04:36
even after the mostçoğu profoundderin financialmali crisiskriz
88
264867
3157
en derin finansal krizlerden sonra bile banklara yeni düzenlemeler getirmenin
04:40
sincedan beri the Great DepressionDepresyon,
89
268024
1622
ne kadar zor olduğunu düşünün.
04:41
or even how difficultzor it is to get the bigbüyük multinationalçok uluslu companiesşirketler,
90
269646
4596
Ya da sloganı "kötülük yapma!" olan büyük çok uluslu şirketlerin
04:46
includingdahil olmak üzere those whosekimin mottosloganı mightbelki be "don't do evilkötülük,"
91
274242
4011
orta sınıfın ödediği vergi oranlarına yakın
04:50
to payödeme taxesvergileri at a rateoran even approachingyaklaşıyor that
92
278253
2774
oranlarda vergi ödemelerini sağlamanın
04:53
paidödenmiş by the middleorta classsınıf.
93
281027
2108
ne kadar zor olduğunu düşünün.
04:55
But while gettingalma ridkurtulmuş of cronydost capitalismkapitalizm in practiceuygulama
94
283135
3036
Uygulamada, eş-dost kapitalizminden kurtulmak
04:58
is really, really hardzor,
95
286171
1996
çok ama çok zor iken, en azından
05:00
at leasten az intellectuallyentelektüel, it's an easykolay problemsorun.
96
288167
3468
düşünsel anlamda bu basit bir sorun.
05:03
After all, no one is actuallyaslında in favoriyilik of cronydost capitalismkapitalizm.
97
291635
5649
Yani sonuçta kimse eş-dost kapitalizmini desteklemiyor.
05:09
IndeedGerçekten de, this is one of those rarenadir issuessorunlar
98
297284
2647
En azından bu sol ve sağ kanatları birleştiren
05:11
that unitesAmerika Birleşik Devletleri the left and the right.
99
299931
3235
nadir unsurlardan biri.
05:15
A critiqueeleştiri of cronydost capitalismkapitalizm is as centralmerkezi
100
303166
2820
Eş-dost kapitalizmi Çay Partisi için ne kadar önemliyse
05:17
to the TeaÇay PartyParti as it is to Occupyİşgal WallDuvar StreetSokak.
101
305986
4297
Wall Street İşgal Et için de o kadar önemli.
05:22
But if cronydost capitalismkapitalizm is, intellectuallyentelektüel at leasten az,
102
310283
4338
Ancak en azından düşünsel olarak eş dost kapitalizmi
05:26
the easykolay partBölüm of the problemsorun,
103
314621
2035
sorunun basit parçası ise,
05:28
things get trickieryanıltıcıdır when you look at the economicekonomik driverssürücüleri
104
316656
3275
tırmanan gelir eşitsizliğinin ekonomik sebeplerine baktığınızda
05:31
of surgingkabaran incomegelir inequalityeşitsizlik.
105
319931
2753
işler daha karmaşık bir hal alır.
05:34
In and of themselveskendilerini, these aren'tdeğil too mysteriousgizemli.
106
322684
3739
Bu sebepler o kadar da gizemli değildir.
05:38
GlobalizationKüreselleşme and the technologyteknoloji revolutiondevrim,
107
326423
3047
Hayatımızı ve küresel ekonomiyi değiştiren
05:41
the twinikiz economicekonomik transformationsdönüşümler
108
329470
2540
ikiz ekonomik dönüşümler
05:44
whichhangi are changingdeğiştirme our liveshayatları
109
332010
1698
küreselleşme ve teknoloji devrimi
05:45
and transformingdönüştürme the globalglobal economyekonomi,
110
333708
2097
hayatımızı ve küresel ekonomiyi değiştirirken
05:47
are alsoAyrıca poweringGüç açık the riseyükselmek of the super-richSüper-zengin.
111
335805
3467
süper zenginlerin yükselişine de olanak sağlıyorlar.
05:51
Just think about it.
112
339272
1580
Bir düşünün.
05:52
For the first time in historytarih,
113
340852
1988
Tarihte ilk kez,
05:54
if you are an energeticenerjik entrepreneurgirişimci
114
342840
2739
parlak bir fikri olan
05:57
with a brilliantparlak newyeni ideaFikir
115
345579
1699
ya da mükemmel yeni bir ürüne sahip
05:59
or a fantasticfantastik newyeni productürün,
116
347278
2415
enerjik bir girişimci olarak
06:01
you have almostneredeyse instantanlık, almostneredeyse frictionlesssürtünmesiz accesserişim
117
349693
3679
milyarlarca insandan oluşan kürsel piyasaya
06:05
to a globalglobal marketpazar of more than a billionmilyar people.
118
353372
3980
neredeyse hiç sorunsuz girebilirsiniz.
06:09
As a resultsonuç, if you are very, very smartakıllı
119
357352
3834
Bunun sonucunda, eğer çok çok zekiyseniz,
06:13
and very, very luckyşanslı,
120
361186
1795
ve de çok çok şanslıysanız,
06:14
you can get very, very richzengin
121
362981
2851
çok çok kısa bir sürede
06:17
very, very quicklyhızlı bir şekilde.
122
365832
2530
çok ama çok zengin olabilirsiniz.
06:20
The latestson posterafiş boyoğlan for this phenomenonfenomen
123
368362
2842
Bunun en tipik son örneği ise
06:23
is DavidDavid KarpKarp.
124
371204
1980
David Karp'tır.
06:25
The 26-year-old-yaşında founderkurucu of TumblrTumblr
125
373184
2855
26 yaşındaki Tumblr'ın kurucusu
06:28
recentlyson günlerde soldsatıldı his companyşirket to YahooYahoo
126
376039
2782
kısa bir süre önce şirketini
06:30
for 1.1 billionmilyar dollarsdolar.
127
378821
3033
1.1 milyar dolara Yahoo'ya satmıştır.
06:33
Think about that for a minutedakika:
128
381854
1538
Bir dakikalığına düşünün:
06:35
1.1 billionmilyar dollarsdolar, 26 yearsyıl oldeski.
129
383392
4414
1.1 milyar dolar ve 26 yaş.
06:39
It's easiesten kolay to see how the technologyteknoloji revolutiondevrim
130
387806
3447
Spor ve eğlence gibi göz önünde olan alanlarda
06:43
and globalizationküreselleşme are creatingoluşturma this sortçeşit of superstarSuperstar effectEfekt
131
391253
3621
teknoloji ve küreselleşmenin
06:46
in highlybüyük ölçüde visiblegözle görülür fieldsalanlar,
132
394874
1943
bu tarz süperstar etkisi
06:48
like sportsSpor Dalları and entertainmenteğlence.
133
396817
2303
yarattığını görmek çok kolay.
06:51
We can all watch how a fantasticfantastik athleteatlet
134
399120
3375
Günümüzde yetenekli bir atletin,
06:54
or a fantasticfantastik performerEn iyi oyuncusu can todaybugün leverageKaldıraç his or her skillsbecerileri
135
402495
4344
ya da başarılı bir sanatçının küresel ekonomide daha önce hiç olmadığı kadar
06:58
acrosskarşısında the globalglobal economyekonomi as never before.
136
406839
3668
yeteneklerini güce çevirebildiğini izliyoruz.
07:02
But todaybugün, that superstarSuperstar effectEfekt
137
410507
2080
Ama günümüzde bu süperstar etkisi
07:04
is happeningolay acrosskarşısında the entiretüm economyekonomi.
138
412587
2982
tüm ekonomiyi etkileyecek bir kapsamda cereyan ediyor.
07:07
We have superstarSuperstar technologiststeknoloji.
139
415569
2177
Bugün süperstar teknologlarımız var.
07:09
We have superstarSuperstar bankersbankacılar.
140
417746
1721
Süperstar bankacılarımız,
07:11
We have superstarSuperstar lawyersavukatları and superstarSuperstar architectsmimarlar.
141
419467
3336
Süperstar avukatlarımız, süperstar mimarlarımız,
07:14
There are superstarSuperstar cooksaşçılar
142
422803
1429
süperstar aşçılarımız
07:16
and superstarSuperstar farmersçiftçiler.
143
424232
1512
ve süperstar çiftçilerimiz var.
07:17
There are even, and this is my personalkişisel favoritesevdiğim exampleörnek,
144
425744
2783
Hatta, benim favori örneğim olan
07:20
superstarSuperstar dentistsdiş hekimleri,
145
428527
1991
süperstar dişçilerimiz bile var.
07:22
the mostçoğu dazzlinggöz kamaştırıcı exemplarsuret of whomkime
146
430518
2104
Bunun en çarpıcı örneği ise, kendisi gibi birer süperstar olan
07:24
is BernardBernard TouatiTouati, the FrenchmanFransız who ministersBakanlar
147
432622
3362
Rus oligarşi yöneticisi Roman Abramovich
07:27
to the smilesgülümsüyor of fellowadam superstarsSuperstars
148
435984
2319
ve aslen Avrupa doğumlu Amerikalı moda tasarımcısı
07:30
like RussianRusça oligarchOligark RomanRoma AbramovichAbramoviç
149
438303
2681
Diane von Furstenberg gibi süperstarların
07:32
or European-bornAvrupa tarihi AmericanAmerikan fashionmoda designertasarımcı
150
440984
2861
gülüşlerini yeniden tasarlayan süperstar
07:35
DianeDiane vonvon FurstenbergFurstenberg.
151
443845
2045
Fransız dişçi Bernard Touati.
07:37
But while it's prettygüzel easykolay to see how globalizationküreselleşme
152
445890
3083
Bu küreselleşmenin ve teknoloji devriminin
07:40
and the technologyteknoloji revolutiondevrim
153
448973
1912
bu küresel plütokrasiyi yarattığını fark etmek
07:42
are creatingoluşturma this globalglobal plutocracyplutocracy,
154
450885
2471
son derece kolayken,
07:45
what's a lot harderDaha güçlü is figuringendam out what to think about it.
155
453356
4167
bu konuda ne düşünmemiz gerektiğini ayırt etmek zordur.
07:49
And that's because,
156
457523
1526
Çünkü, eş-dost kapitalizminin aksine,
07:51
in contrastkontrast with cronydost capitalismkapitalizm,
157
459049
2377
küreselleşme ve teknoloji devriminin
07:53
so much of what globalizationküreselleşme and the technologyteknoloji revolutiondevrim
158
461426
3910
ortaya koyduğu pek çok sonuç
07:57
have donetamam is highlybüyük ölçüde positivepozitif.
159
465336
2363
bir haylı olumludur.
07:59
Let's startbaşlama with technologyteknoloji.
160
467699
1735
Teknolojiyle başlayalım.
08:01
I love the InternetInternet. I love my mobileseyyar devicescihazlar.
161
469434
3610
Mesala ben interneti seviyorum. Mobil cihazları da.
08:05
I love the factgerçek that they mean that
162
473044
1834
İnternet ve mobil cihazlar
08:06
whoeverher kim choosesseçer to will be ableyapabilmek to watch this talk
163
474878
3686
bu salonun ötesinde pekçok kişinin bu konuşmayı
08:10
faruzak beyondötesinde this auditoriumKonferans Salonu.
164
478564
2047
izleyebilmesi anlamına geldiği için seviyorum.
08:12
I'm even more of a fanyelpaze of globalizationküreselleşme.
165
480611
3109
Hatta ben bir küreselleşme taraftarıyım da.
08:15
This is the transformationdönüşüm
166
483720
1987
Bu, dünyanın en fakir kesimindeki
08:17
whichhangi has liftedkaldırdı hundredsyüzlerce of millionsmilyonlarca
167
485707
2424
milyonlarca insanı...
08:20
of the world'sDünyanın en poorestyoksul people out of povertyyoksulluk
168
488131
3049
yoksulluktan çekip çıkaran
08:23
and into the middleorta classsınıf,
169
491180
1442
ve orta sınıfa yükselten bir dönüşümdür.
08:24
and if you happenolmak to livecanlı in the richzengin partBölüm of the worldDünya,
170
492622
3042
Dünyanın zengin kesiminde yaşıyorsanız,
08:27
it's madeyapılmış manyçok newyeni productsÜrünler affordablesatın alınabilir --
171
495664
3507
bu dönüşüm yeni ürünleri satın alınabilir hale getirdi.
08:31
who do you think builtinşa edilmiş your iPhoneiPhone? —
172
499171
2526
Yani iphone'nunuzu kim yaptı sanıyorsunuz?
08:33
and things that we'vebiz ettik relieddayanıyordu on for a long time much cheaperdaha ucuz.
173
501697
3822
Epeydir kullandığımız pek çok şey daha ucuz hale geldi.
08:37
Think of your dishwasherBulaşık makinesi or your t-shirttişört.
174
505519
2624
Bulaşık makinenizi ya tişörtünüzü düşünün.
08:40
So what's not to like?
175
508143
2536
Bunlarda sevilmiycek bir yan var mı?
08:42
Well, a fewaz things.
176
510679
1892
Evet, belki de birkaç şey var.
08:44
One of the things that worriesEndişeye me
177
512571
2104
Mesela beni kaygılandıran şeylerden biri
08:46
is how easilykolayca what you mightbelki call meritocraticmeritocratic plutocracyplutocracy
178
514675
4163
liyakate dayalı plütokrasi diyebileceğimiz şeyin
08:50
can becomeolmak cronydost plutocracyplutocracy.
179
518838
2696
kolayca eş-dost plütokrasisine dönüşebiliyor olması.
08:53
ImagineHayal you're a brilliantparlak entrepreneurgirişimci
180
521534
2659
Bir fikir ya da ürününüzü
08:56
who has successfullybaşarılı olarak soldsatıldı that ideaFikir or that productürün
181
524193
3377
dünyadaki milyonlara başarıyla satan
08:59
to the globalglobal billionsmilyarlarca
182
527570
1379
zeki bir girişimci olduğunuzu
09:00
and becomeolmak a billionairemilyarder in the processsüreç.
183
528949
2566
ve bu süreçte de milyoner olduğunuzu düşünün.
09:03
It getsalır temptingcazip at that pointpuan
184
531515
2369
Tam da bu noktada
09:05
to use your economicekonomik nousNous
185
533884
2975
ekonomik anlamda sağduyunuzu
09:08
to manipulateidare the ruleskurallar of the globalglobal politicalsiyasi economyekonomi
186
536859
4272
küresel politik ekonominin kurallarını
09:13
in your ownkendi favoriyilik.
187
541131
2086
kendi lehinize manipüle etmek çok cazip görünür.
09:15
And that's no meresırf hypotheticalfarazi exampleörnek.
188
543217
2749
Bu sadece farazi bir örnek değildir.
09:17
Think about AmazonAmazon, AppleElma, GoogleGoogle, StarbucksStarbucks.
189
545966
4429
Amazon'u, Apple'ı, Google'ı, Starbucks'ı düşünün.
09:22
These are amongarasında the world'sDünyanın en mostçoğu admiredhayran,
190
550395
2104
Bunlar dünyanın en sevilen, en beğenilen,
09:24
mostçoğu belovedsevgili, mostçoğu innovativeyenilikçi companiesşirketler.
191
552499
2546
en yenilikçi şirketleri arasında yer alıyor.
09:27
They alsoAyrıca happenolmak to be particularlyözellikle adeptUsta
192
555045
2924
Aynı zamanda da vergilerini düşürmek,
09:29
at workingçalışma the internationalUluslararası taxvergi systemsistem
193
557969
2238
hem de önemli miktarlarda düşürmek için
09:32
so as to loweralt theironların taxvergi billfatura very, very significantlyanlamlı.
194
560207
4558
uluslararası vergi sisteminde oynamalar yapmakta ustalar.
09:36
And why stop at just playingoynama the globalglobal politicalsiyasi
195
564765
4315
Küresel siyasi ve ekonomik sistem mevcut haliyle
09:41
and economicekonomik systemsistem as it existsvar
196
569080
2088
sizin maksimum fayda görmenizi sağlıyorken
09:43
to your ownkendi maximummaksimum advantageavantaj?
197
571168
2145
neden durasınız ki?
09:45
OnceBir kez you have the tremendousmuazzam economicekonomik powergüç
198
573313
4317
Gelir dağılımının en, en, en tepesinde gördüğümüz
09:49
that we're seeinggörme at the very, very topüst of the incomegelir distributiondağıtım
199
577630
3073
o akıl almaz ekonomik güce ve
09:52
and the politicalsiyasi powergüç that inevitablykaçınılmaz entailsüzerine kuruludur,
200
580703
3250
kaçınılmaz bir şekilde beraberinde getirdiği politik güce
09:55
it becomesolur temptingcazip as well
201
583953
2513
sahip olduğunuz zaman
09:58
to startbaşlama tryingçalışıyor to changedeğişiklik the ruleskurallar of the gameoyun
202
586466
3588
oyunun kurallarını kendi lehinize çevirmek
10:02
in your ownkendi favoriyilik.
203
590054
2102
bir o kadar çekici hale gelir.
10:04
Again, this is no meresırf hypotheticalfarazi.
204
592156
2734
Yine, bu da yalnızca bir varsayım değildir.
10:06
It's what the RussianRusça oligarchsoligarşi did
205
594890
1935
Asrın satışı olan Rusya'nın doğal kaynaklarının
10:08
in creatingoluşturma the sale-of-the-centuryyüzyılın satışı privatizationözelleştirme
206
596825
3262
özelleştirilmesinde Rus oligarşisinin
10:12
of Russia'sRusya'nın naturaldoğal resourceskaynaklar.
207
600087
1970
yaptığı şey tam olarak buydu.
10:14
It's one way of describingaçıklayan what happenedolmuş
208
602057
1774
Amerika ve İngiltere'de finansal hizmetlerde
10:15
with deregulationderegülasyon of the financialmali servicesHizmetler
209
603831
2035
devlet kontrolünün azaltılmasını da
10:17
in the U.S. and the U.K.
210
605866
2235
bir yönüyle bununla açıklayabiliriz.
10:20
A secondikinci thing that worriesEndişeye me
211
608101
1926
İkinci olarak kaygılandığım nokta da
10:22
is how easilykolayca meritocraticmeritocratic plutocracyplutocracy
212
610027
2731
liyakate dayalı plütokrasinin...
10:24
can becomeolmak aristocracyaristokrasi.
213
612758
2746
kolaylıkla aristokrasiye dönüştüğünü görmek.
10:27
One way of describingaçıklayan the plutocratsplutocrats
214
615504
2075
Plütokratları bir açıdan teknoloji guruları olan
10:29
is as alphaalfa geeksinekler,
215
617579
1807
alfa canavarları olarak tanımlayabiliriz.
10:31
and they are people who are acutelyAkut awarefarkında
216
619386
2514
Alfa canavarları en üst düzeyde sofistike analiz ve
10:33
of how importantönemli highlybüyük ölçüde sophisticatedsofistike
217
621900
2408
niceliksel becerilerin günümüz ekonomisindeki önemini
10:36
analyticalanalitik and quantitativenicel skillsbecerileri are in today'sbugünkü economyekonomi.
218
624308
4182
en keskin biçimde fark eden kişilerdir.
10:40
That's why they are spendingharcama
219
628490
2419
Bu yüzden de kendi çocuklarını eğitmek için
10:42
unprecedentedeşi görülmemiş time and resourceskaynaklar
220
630909
2777
eşi benzeri görülmemiş bir şekilde
10:45
educatingyetiştirmek theironların ownkendi childrençocuklar.
221
633686
1897
zaman ve kaynak harcamaktadırlar.
10:47
The middleorta classsınıf is spendingharcama more on schoolingeğitim too,
222
635583
3267
Orta sınıf da eğitime daha çok para harcar hale geldi.
10:50
but in the globalglobal educationaleğitici armssilâh raceyarış
223
638850
2361
Ama küresel eğitimde yarış kreşlerde başlayıp
10:53
that startsbaşlar at nurseryçocuk odası schoolokul
224
641211
1784
Harvard'da, Stanford'da ya da MIT'de
10:54
and endsuçları at HarvardHarvard, StanfordStanford or MITMIT,
225
642995
3738
son buluyor artık.
10:58
the 99 percentyüzde is increasinglygiderek outgunnedçaresiz
226
646733
3478
Yüzde birlik kesim, yüzde doksan dokuzluk kesimi
11:02
by the One PercentYüzde.
227
650211
1539
gitgide artarak alt ediyor.
11:03
The resultsonuç is something that economistsekonomistler AlanAlan KruegerKrueger
228
651750
2706
Sonuç Alan Krueger ve Milas Corak gibi ekonomistlerin
11:06
and MilesMil CorakCorak call the Great GatsbyGatsby CurveEğri.
229
654456
3705
"Muhteşem Gatsby Eğrisi" dedikleri şey.
11:10
As incomegelir inequalityeşitsizlik increasesartışlar,
230
658161
2803
Gelir eşitsizliği artıkça,
11:12
socialsosyal mobilityhareketlilik decreasesazaltır.
231
660964
2773
toplumsal hareketlilik azalır.
11:15
The plutocracyplutocracy mayMayıs ayı be a meritocracymeritokrasiye,
232
663737
2758
Plütokrasi liyakate dayalı bir sistem olabilir, ama bu yarışta
11:18
but increasinglygiderek you have to be borndoğmuş
233
666495
2216
doğuştan merdivenin en son basamağında olmanız
11:20
on the topüst rungbasamak yuvası of the laddermerdiven to even take partBölüm in that raceyarış.
234
668711
4884
git gide daha çok gerekmektedir.
11:25
The thirdüçüncü thing, and this is what worriesEndişeye me the mostçoğu,
235
673595
3024
Üçüncü ve beni en çok kaygılandıran şey de
11:28
is the extentderece to whichhangi those sameaynı largelybüyük oranda positivepozitif forcesgüçler
236
676619
4351
küresel plütokrasinin yükselişini hızlandıran ve
11:32
whichhangi are drivingsürme the riseyükselmek of the globalglobal plutocracyplutocracy
237
680970
3190
genel olarak olumlu olan aynı güçlerin
11:36
alsoAyrıca happenolmak to be hollowingoymaya out the middleorta classsınıf
238
684160
3432
Batılı sanayileşmiş ekonomilerde orta sınıfın
11:39
in WesternWestern industrializedEndüstrileşmiş economiesekonomiler.
239
687592
2954
kuyusunu kazan unsurlar olmalarıdır.
11:42
Let's startbaşlama with technologyteknoloji.
240
690546
2087
Yine teknoloji ile başlayalım.
11:44
Those sameaynı forcesgüçler that are creatingoluşturma billionairesmilyarderler
241
692633
3073
Milyonerler yaratan bu güçler, aynı zamanda
11:47
are alsoAyrıca devouringyiyor manyçok traditionalgeleneksel middle-classOrta sınıf jobsMeslekler.
242
695706
4023
pek çok geleneksel orta sınıf mesleklerini de yok etmektedir.
11:51
When'sNe zaman'ın the last time you used a travelseyahat agentAjan?
243
699729
2939
En son ne zaman bir seyahat acentesine başvurdunuz?
11:54
And in contrastkontrast with the industrialSanayi revolutiondevrim,
244
702668
3081
Sanayi devriminin aksine,
11:57
the titansTitans of our newyeni economyekonomi
245
705749
2156
yeni ekonomimizin devleri
11:59
aren'tdeğil creatingoluşturma that manyçok newyeni jobsMeslekler.
246
707905
2802
yeni iş olanakları sunmuyor.
12:02
At its zenithZenith, G.M. employedçalışan hundredsyüzlerce of thousandsbinlerce,
247
710707
3819
En parlak döneminde G.M. yüz binlerce insanı çalıştırıyorken
12:06
FacebookFacebook fewerDaha az than 10,000.
248
714526
3023
Facebook 10.000'den az kişiye çalıştırıyor.
12:09
The sameaynı is truedoğru of globalizationküreselleşme.
249
717549
2670
Aynı şey küreselleşme için de geçerli.
12:12
For all that it is raisingyükselen hundredsyüzlerce of millionsmilyonlarca of people
250
720219
3243
Gelişen piyasalardaki yoksulluktan
12:15
out of povertyyoksulluk in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar,
251
723462
2340
yüz milyonlarca insanı kalkındırmasına karşın,
12:17
it's alsoAyrıca outsourcingdış kaynak a lot of jobsMeslekler
252
725802
2866
aynı zamanda pek çok iş için de gelişmiş Batılı ekonomilerden
12:20
from the developedgelişmiş WesternWestern economiesekonomiler.
253
728668
2301
yabancı personel temin etmektedir.
12:22
The terrifyingdehşet verici realitygerçeklik is
254
730969
2767
En korkunç gerçek ise şudur:
12:25
that there is no economicekonomik rulekural
255
733736
2257
Artan ekonomik büyümeyi
12:27
whichhangi automaticallyotomatik olarak translatesçevirir
256
735993
2937
otomatik olarak
12:30
increasedartmış economicekonomik growthbüyüme
257
738930
1703
yaygın bir şekilde paylaşılan
12:32
into widelygeniş ölçüde sharedpaylaşılan prosperityrefah.
258
740633
2310
bir refaha dönüştürebilecek bir ekonomik norm yok.
12:34
That's showngösterilen in what I considerdüşünmek to be
259
742943
2674
En korkutucu olduğunu düşündüğüm
12:37
the mostçoğu scarykorkutucu economicekonomik statisticistatistik of our time.
260
745617
3683
ekonomi istatistiklerinde bugün bu durum görülmektedir.
12:41
SinceBeri the lategeç 1990s, increasesartışlar in productivityverimlilik
261
749300
4058
1990'ların sonundan bu yana, verimlilikteki artış
12:45
have been decoupledayrılmış from increasesartışlar
262
753358
2662
ücret ve istihdamda görülen artıştan
12:48
in wagesücret and employment.
263
756036
1934
ayrışmış durumda.
12:49
That meansanlamına geliyor that our countriesülkeler are gettingalma richerzengin,
264
757970
2944
Bu şu demektir: Ülkemiz zenginleşmektedir,
12:52
our companiesşirketler are gettingalma more efficientverimli,
265
760914
2624
şirketlerimiz daha da verimlidir,
12:55
but we're not creatingoluşturma more jobsMeslekler
266
763538
1941
ama yeni iş imkanı sunmuyor ve
12:57
and we're not payingödeme yapan people, as a wholebütün, more.
267
765479
3871
genel olarak insanlara daha fazla ödemiyoruz.
13:01
One scarykorkutucu conclusionSonuç you could drawçekmek from all of this
268
769350
4209
Tüm bunlardan çıkarabileceğiniz korkutucu sonuç ise,
13:05
is to worryendişelenmek about structuralyapısal unemploymentişsizlik.
269
773559
3711
yapısal işsizlik için kaygı duymaktır.
13:09
What worriesEndişeye me more is a differentfarklı nightmarekâbus scenariosenaryo.
270
777270
3787
Beni daha çok endişelendiren ise farklı bir kabus senaryosu.
13:13
After all, in a totallybütünüyle freeücretsiz laboremek marketpazar,
271
781057
2592
En sonunda, tamamen serbest bir iş piyasasında,
13:15
we could find jobsMeslekler for prettygüzel much everyoneherkes.
272
783649
3202
aşağı yukarı herkes için iş bulabileceğiz.
13:18
The dystopiadistopya that worriesEndişeye me
273
786851
2028
Sadece bir kaç dahinin Google ve türlerini
13:20
is a universeEvren in whichhangi a fewaz geniusesdahiler
274
788879
3646
icat ettiği ve geri kalanımızın da
13:24
inventicat etmek GoogleGoogle and its ilkilk
275
792525
2080
onlara masaj yapmak için çalıştırıldığı
13:26
and the restdinlenme of us are employedçalışan givingvererek them massagesMasaj.
276
794605
5195
...bir evren distopyası gerçekten beni endişelendiriyor.
13:31
So when I get really depressedbunalımlı about all of this,
277
799800
2633
Ne zaman bu konulardan dolayı gerçekten depresif olsam,
13:34
I comfortkonfor myselfkendim in thinkingdüşünme about the IndustrialEndüstriyel RevolutionDevrim.
278
802433
3829
Sanayi Devrimini düşünerek kendimi rahatlatıyorum.
13:38
After all, for all its grimgaddar, satanicsatanist millsüreticiler,
279
806262
3895
Yine de o tüm korkunç ve şeytani çarklarına rağmen
13:42
it workedişlenmiş out prettygüzel well, didn't it?
280
810157
2500
öyle ya da böyle başarılı oldu, değil mi?
13:44
After all, all of us here are richerzengin, healthierdaha sağlıklı, tallerdaha uzun --
281
812657
7023
Yani, hepimiz, 19. yy'daki atalarımıza göre
13:51
well, there are a fewaz exceptionsözel durumlar
282
819680
2026
birkaç istisna olsa da, daha zengin, daha sağlıklı,
13:53
and livecanlı longeruzun than our ancestorsatalarımız in the earlyerken 19thinci centuryyüzyıl.
283
821706
4991
daha uzunuz ve daha uzun yaşıyoruz.
13:58
But it's importantönemli to rememberhatırlamak
284
826697
2584
Ama şunu da hatırlamak önemlidir:
14:01
that before we learnedbilgili how to sharepay the fruitsmeyve
285
829281
2822
Sanayi Devrimi'nin meyvelerini
14:04
of the IndustrialEndüstriyel RevolutionDevrim
286
832103
1679
toplumun geniş kesimleriyle
14:05
with the broadgeniş swathesswathes of societytoplum,
287
833782
2563
paylaşmayı öğrenene kadar
14:08
we had to go throughvasitasiyla two depressionscoğrafi terim taslakları,
288
836345
3395
1930'lardaki Büyük Bunalım ve
14:11
the Great DepressionDepresyon of the 1930s,
289
839740
1859
1870'lerdeki Uzun Bunalım olmak üzere
14:13
the Long DepressionDepresyon of the 1870s,
290
841599
2854
iki büyük ekonomik bunalım,
14:16
two worldDünya warssavaşlar, communistKomünist revolutionsdevrimler
291
844453
3167
iki dünya savaşı, Rusya'da ve Çin'de
14:19
in RussiaRusya and in ChinaÇin,
292
847620
2079
komünist devrim ve Batı'da
14:21
and an eraçağ of tremendousmuazzam socialsosyal
293
849699
2325
ciddi toplumsal ve siyasi ayaklanmalara sahne olan
14:24
and politicalsiyasi upheavalayaklanma in the WestBatı.
294
852024
2756
bir çağ geçirmek durumunda kaldık.
14:26
We alsoAyrıca, not coincidentallytesadüfen,
295
854780
2720
Aynı zamanda, tesadüf eseri olmayan
14:29
wentgitti throughvasitasiyla an eraçağ of tremendousmuazzam
296
857500
2538
önemli pek çok toplumsal ve siyasi buluşların
14:32
socialsosyal and politicalsiyasi inventionsbuluşlar.
297
860038
2579
gerçekleştiği bir çağdan geçtik.
14:34
We createdoluşturulan the modernmodern welfarerefah statebelirtmek, bildirmek.
298
862617
2344
Modern refah devleti meydana getirdik.
14:36
We createdoluşturulan publichalka açık educationEğitim.
299
864961
1742
Halk eğitimini meydana getirdik.
14:38
We createdoluşturulan publichalka açık healthsağlık carebakım.
300
866703
1704
Halk sağlığı hizmetlerini oluşturduk.
14:40
We createdoluşturulan publichalka açık pensionsarayınız.
301
868407
1775
Emeklilik fonlarını meydana getirdik.
14:42
We createdoluşturulan unionssendikalar.
302
870182
2025
Sendikalar kurduk.
14:44
TodayBugün, we are livingyaşam throughvasitasiyla an eraçağ
303
872207
2516
Bugün, kapsamı ve ölçeği
14:46
of economicekonomik transformationdönüşüm
304
874723
1961
Sanayi Devrimi ile kıyaslanabilecek
14:48
comparablekarşılaştırılabilir in its scaleölçek and its scopekapsam
305
876684
3306
bir ekonomik dönüşümün görüldüğü
14:51
to the IndustrialEndüstriyel RevolutionDevrim.
306
879990
2268
bir çağdan geçiyoruz.
14:54
To be sure that this newyeni economyekonomi benefitsfaydaları us all
307
882258
3191
Bu yeni ekonominin sadece plütokratlar için değil,
14:57
and not just the plutocratsplutocrats,
308
885449
2118
hepimiz için yararlı olabilmesinden emin olmak için
14:59
we need to embarkatılmak on an eraçağ
309
887567
1664
aynı derecede bir hırs ve azimle
15:01
of comparablykıyaslanabilir ambitiousiddialı socialsosyal and politicalsiyasi changedeğişiklik.
310
889231
3919
toplumsal ve politik değişim çağı için kolları sıvamalıyız
15:05
We need a newyeni NewYeni DealAnlaşma.
311
893150
2658
Yeni bir Yeni Düzen'e ihtiyacımız var.
15:07
(ApplauseAlkış)
312
895808
4000
(Alkış)
Translated by seda özdil
Reviewed by Enis Başol

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Chrystia Freeland - Plutocracy chronicler
In "Plutocrats," Chrystia Freeland explores the growing gap between the working poor and the increasingly disconnected mega-rich.

Why you should listen

Author Chrystia Freeland looks under the hood of global capitalism to expose the technological, economic and structural inequalities pushing society in unforeseen directions. Along the way, she takes the temperature of a rising caste -- the super rich -- and shows how the creation of vast fortunes at the top hollow out the middle class in western industrialised countries. This rising income inequality, she argues, has a structural character, and is becoming a cultural and social issue, with consequences for social cohesion and social mobility.

Freeland began her career as an “accidental journalist” with frontline bulletins from the Ukraine in the heat of the Soviet collapse. She is now an editor at Thomson Reuters, and is frequently featured on media outlets ranging from the International Herald Tribune to The Colbert Report.

More profile about the speaker
Chrystia Freeland | Speaker | TED.com