ABOUT THE SPEAKER
Dambisa Moyo - Global economist
Dambisa Moyo is an international economist who analyzes the macroeconomy and global affairs.

Why you should listen

Dambisa Moyo's work examines the interplay between rapidly developing countries, international business, and the global economy -- while highlighting opportunities for investment. She has travelled to more than 60 countries over the past decade, studying the political, economic and financial workings of emerging economies, in particular the BRICs and the frontier economies in Asia, South America, Africa and the Middle East. Her latest book, Winner Take All: China’s Race for Resources and What It Means for the World, looks at how commodities markets influence much more than the global economy -- and examines the possible consequences of China's unprecedented rush for commodities such as oil, minerals, water, and food, including the looming specter of commodity-driven conflict.

She is the author of the brilliantly argued Dead Aid: Why Aid Is Not Working and How There Is a Better Way for Africa and How the West Was Lost: Fifty Years of Economic Folly and the Stark Choices Ahead. Previously, she was an economist at Goldman Sachs, where she worked for nearly a decade, and was a consultant to the World Bank in Washington.

More profile about the speaker
Dambisa Moyo | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2013

Dambisa Moyo: Is China the new idol for emerging economies?

Dambisa Moyo: Çin gelişmekte olan ekonomiler için yeni bir idol mü?

Filmed:
2,517,517 views

Gelişmiş dünya, herkes için, kapitalizmin, demokrasinin ve siyasal haklarının ülkülerini elinde tutar. Gelişmekte olan piyasalar çoğunlukla böyle bir lükse sahip değillerdir. Bu etkili konuşmada, ekonomist Dambisa Moyo, batının, geçmiş başarılarının rehavetine kapılıp. diğerlerinin kör bir sekilde kendilerini takip edeceklerini hayal etmesinin bedelini ödeyemeyeceklerini açıklıyor. Bunun yerine, Çin tarafından hayata geçirilmiş farklı bir model giderek cazip hale geliyor. Dünyayı değiştirmek adına, açık görüşlü ekonomik ve siyasi işbirliği için bir çağrı.
- Global economist
Dambisa Moyo is an international economist who analyzes the macroeconomy and global affairs. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
"Give me libertyözgürlük or give me deathölüm."
0
394
3605
"Bana ya özgürlük ver ya da ölüm!"
00:15
When PatrickPatrick HenryHenry, the governorVali of VirginiaVirginia,
1
3999
2267
Virginia valisi Patrick Henry
00:18
said these wordskelimeler in 1775,
2
6266
2925
1775 yılında bu sözü söylediği zaman
00:21
he could never have imaginedhayal
3
9191
1903
Amerika'nın gelecek nesillerinde
00:23
just how much they would come to resonateyankılamak
4
11094
2065
bu denli yankı bulacağını
00:25
with AmericanAmerikan generationsnesiller to come.
5
13159
3023
tahmin bile edemezdi.
00:28
At the time, these wordskelimeler were earmarkedayrılmış
6
16182
2665
O zaman, bu sözler
00:30
and targetedHedeflenen againstkarşısında the Britishİngiliz,
7
18847
2373
İngilizler'e yöneltilmiş ve onlar hedef alınmıştı,
00:33
but over the last 200 yearsyıl, they'veonlar ettik come to embodysomutlaştırmak
8
21220
2899
ama son 200 yılda,
00:36
what manyçok WesternersBatılılar believe,
9
24119
2688
birçok batılının inancını somutlaştırdı
00:38
that freedomözgürlük is the mostçoğu cherishedAziz valuedeğer,
10
26807
3448
özgürlük en manevi değerdir,
00:42
and that the besten iyi systemssistemler of politicssiyaset and economicsekonomi bilimi
11
30255
2921
ve bu yüzden, en iyi siyasi ve ekonomik sistemler
00:45
have freedomözgürlük embeddedgömülü in them.
12
33176
2214
özgürlüğü içinde bulunduranlardır.
00:47
Who could blamesuçlama them?
13
35390
1794
Onları kim suçlayabilir ki?
00:49
Over the pastgeçmiş hundredyüz yearsyıl, the combinationkombinasyon
14
37184
2914
Son yüz yılda,
00:52
of liberalliberal democracydemokrasi and privateözel capitalismkapitalizm
15
40098
3043
liberal demokrasi ve özel kapitalizm kombinasyonu
00:55
has helpedyardım etti to catapultmancınık the UnitedAmerika StatesBirleşik
16
43141
2420
Amerika Birleşik Devletleri ve Batılı ülkelerin
00:57
and WesternWestern countriesülkeler
17
45561
1261
ekonomik kalkınmalarının yeni seviyelere
00:58
to newyeni levelsseviyeleri of economicekonomik developmentgelişme.
18
46822
2413
yükselmesine yardımcı oldu.
01:01
In the UnitedAmerika StatesBirleşik over the pastgeçmiş hundredyüz yearsyıl,
19
49235
2718
Son yüz yılda ABD'de,
01:03
incomesgelirleri have increasedartmış 30 timeszamanlar,
20
51953
2390
gelir 30 kat arttı
01:06
and hundredsyüzlerce of thousandsbinlerce of people
21
54343
1671
ve yüzbinlerce insan
01:08
have been movedtaşındı out of povertyyoksulluk.
22
56014
2273
yoksulluktan kurtuldu.
01:10
MeanwhileBu arada, AmericanAmerikan ingenuitymarifet and innovationyenilik
23
58287
4033
Bu arada, Amerikan becerisi ve yenililikçiliği
01:14
has helpedyardım etti to spurmahmuz industrializationsanayileşme
24
62320
3379
sanayileşmenin teşviğine yardımcı oldu ve
01:17
and alsoAyrıca helpedyardım etti in the creationoluşturma and the buildingbina
25
65699
2862
aynı zamanda buzdolabı ve televizyon gibi
01:20
of things like householdev halkı appliancesaletleri
26
68561
1791
ev aletlerinin, motorlu araçların
01:22
suchböyle as refrigeratorsbuzdolapları and televisionstelevizyonlar,
27
70352
2223
ve hatta cebininizdeki cep telefonlarının
01:24
motormotor vehiclesAraçlar and even the mobileseyyar phonestelefonlar in your pocketscepler.
28
72575
4048
yaratılmasına ve üretilmesine yardımcı oldu.
01:28
It's no surprisesürpriz, then, that even at the depthsderinlikleri
29
76623
2682
Bu şaşırtıcı değil,
01:31
of the privateözel capitalismkapitalizm crisiskriz,
30
79305
2264
özel kapitalizm krizinin derinliklerinde bile bu var,
01:33
PresidentBaşkan ObamaObama said,
31
81569
1767
Başkan Obama,
01:35
"The questionsoru before us is not whetherolup olmadığını the marketpazar
32
83336
2896
"Bizden önceki soru, pazarın iyi ya da kötü bir kuvvet
01:38
is a forcekuvvet for good or illhasta.
33
86232
2635
olup olmadığı değil,
01:40
Its powergüç to generateüretmek wealthservet and to expandgenişletmek freedomözgürlük
34
88867
3223
servet oluşturmak ve özgürlüğü genişletmek için
01:44
is unmatchedeşsiz."
35
92090
2078
eşsiz bir güç olduğudur." dedi.
01:46
ThusBöylece, there's understandablyanlaşılır
36
94168
1889
Bu nedenle, makul bir şekilde
01:48
a deep-seatedkökleşmiş presumptionkarine amongarasında WesternersBatılılar
37
96057
3134
batılılar arasında kökleşmiş bir varsayım var,
01:51
that the wholebütün worldDünya will decidekarar ver to adoptbenimsemek
38
99191
2810
tüm dünya özel kapitalizmi, ekonomik büyüme ve
01:54
privateözel capitalismkapitalizm as the modelmodel of economicekonomik growthbüyüme,
39
102001
3084
liberal demokrasi modeli olarak
01:57
liberalliberal democracydemokrasi, and will continuedevam et
40
105085
2307
benimsemeye karar verecek ve
01:59
to prioritizeöncelik politicalsiyasi rightshaklar over economicekonomik rightshaklar.
41
107392
4131
ekonomik haklara değil, siyasi haklara öncelik vermeye devam edecek.
02:03
HoweverAncak, to manyçok who livecanlı in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar,
42
111523
2850
Ancak, gelişmekte olan piyasalar içinde yaşayan birçoklarına göre,
02:06
this is an illusionyanılsama, and even thoughgerçi
43
114373
2964
bu bir yanılgı ve
02:09
the UniversalEvrensel DeclarationBildirimi of Humanİnsan RightsHakları,
44
117337
2107
1948 yılında imzalanan
02:11
whichhangi was signedimzalı in 1948,
45
119444
2271
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi,
02:13
was unanimouslyoybirliğiyle adoptedbenimsenen,
46
121715
2295
oybirliğiyle kabul edilmiş olsa bile,
02:16
what it did was to maskmaskelemek a schismbölünme
47
124010
2691
bunun tek yaptığı, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki ve
02:18
that has emergedortaya betweenarasında developedgelişmiş
and developinggelişen countriesülkeler,
48
126701
3506
siyasi ve ekonomik haklar arasındaki ideolojik inançların
02:22
and the ideologicalideolojik beliefsinançlar
49
130224
2081
ortaya çıkardığı
02:24
betweenarasında politicalsiyasi and economicekonomik rightshaklar.
50
132305
3647
bir bölünmeyi maskelemesidir.
02:27
This schismbölünme has only grownyetişkin widerDaha geniş.
51
135952
3537
Bu ayrılık daha da büyümüştür.
02:31
TodayBugün, manyçok people who livecanlı in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar,
52
139489
2570
Bugün, gelişmekte olan piyasalar içinde yaşayan birçok kişi
02:34
where 90 percentyüzde of the world'sDünyanın en populationnüfus liveshayatları,
53
142059
2913
yani dünya nüfusunun yüzde 90'ı,
02:36
believe that the WesternWestern obsessiontakıntı
54
144972
2028
siyasi haklar ile batılılaşma saplantısının
02:39
with politicalsiyasi rightshaklar is besideyanında the pointpuan,
55
147000
2627
konuyla bir alakası olmadığını düşünüyor
02:41
and what is actuallyaslında importantönemli
56
149627
1978
ve asıl
02:43
is deliveringteslim on foodGıda, shelterbarınak,
57
151605
2221
yiyecek, barınak, eğitim ve
02:45
educationEğitim and healthcaresağlık hizmeti.
58
153826
2098
sağlık dağıtımının önemli olduğunu düşünüyor.
02:47
"Give me libertyözgürlük or give me deathölüm"
59
155924
2416
"Bana ya özgürlük ver ya da ölüm!"
02:50
is all well and good if you can affordparası yetmek it,
60
158340
2763
Bu gayet güzel ve iyi bir şey, eğer ki durumunuz el veririse,
02:53
but if you're livingyaşam on lessaz than one dollardolar a day,
61
161103
2963
fakat eğer günde bir dolardan daha az bir parayla yaşıyorsanız,
02:56
you're faruzak too busymeşgul tryingçalışıyor to survivehayatta kalmak
62
164066
1968
hayatta kalmaya ve ailenizin ihtiyaçlarını karşılamaya
02:58
and to providesağlamak for your familyaile
63
166034
1816
çalışmakla meşgul olursunuz
02:59
than to spendharcamak your time going around
64
167850
1531
Etrafta dolaşmakla zaman harcayarak,
03:01
tryingçalışıyor to proclaimilan and defendsavunmak democracydemokrasi.
65
169381
3011
demokrasiyi ilan etmek ve savunmakla değil.
03:04
Now, I know manyçok people in this roomoda
66
172392
1847
Şimdi, biliyorum, buradaki birçok kişi
03:06
and around the worldDünya will think,
67
174239
2188
ve dünya çapında birçok kişi,
03:08
"Well actuallyaslında, this is hardzor to graspkavramak,"
68
176427
2983
"Şey, aslında, bunu kavramak zor" diye düşünecekler
03:11
because privateözel capitalismkapitalizm and liberalliberal democracydemokrasi
69
179410
3227
çünkü özel kapitalizm ve liberal demokrasi
03:14
are heldbekletilen sacrosanctKutsal.
70
182637
2266
kutsal tutulur.
03:16
But I asksormak you todaybugün, what would you do
71
184903
2369
Ama bugün, size ne yapacağınızı soruyorum
03:19
if you had to chooseseçmek?
72
187272
1811
eğer bir seçim yapmak zorunda olsaydınız?
03:21
What if you had to chooseseçmek
73
189083
1814
Eğer başınızın üzerinde bir çatı ve
03:22
betweenarasında a roofçatı over your headkafa
74
190897
2463
oy hakkı arasında
03:25
and the right to voteoy?
75
193360
1677
bir seçim yapmak zorunda kalsaydınız?
03:27
Over the last 10 yearsyıl,
76
195037
1593
Son 10 yılda,
03:28
I've had the privilegeayrıcalık to travelseyahat to over 60 countriesülkeler,
77
196630
3780
60'ın üzerinde ülkeye seyahat etmek şansım oldu.
03:32
manyçok of them in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar,
78
200410
2205
pek çoğu gelişmekte olan pazarlar,
03:34
in LatinLatin AmericaAmerika, AsiaAsya,
79
202615
2328
Latin Amerika, Asya
03:36
and my ownkendi continentkıta of AfricaAfrika.
80
204943
2682
ve benim kendi kıtam Afrika.
03:39
I've metmet with presidentsbaşkanlar, dissidentsmuhalif,
81
207625
2640
Başkanlar, muhalifler,
03:42
policymakerspolitika, lawyersavukatları, teachersöğretmenler,
82
210265
2368
siyasetçiler, avukatlar, öğretmenler,
03:44
doctorsdoktorlar and the man on the streetsokak,
83
212633
2303
doktorlar ve sokaktaki adam ile tanıştım
03:46
and throughvasitasiyla these conversationskonuşmaları,
84
214936
1683
ve bu konuşmalar aracılığıyla
03:48
it's becomeolmak clearaçık to me
85
216619
1800
artık açıkça gördüm ki,
03:50
that manyçok people in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar
86
218419
1928
gelişmekte olan piyasalardaki bir çok insan
03:52
believe that there's actuallyaslında a splitBölünmüş occurringmeydana gelen
87
220347
3209
şuna inanıyor, batıların ve dünyanın geri kalanının
03:55
betweenarasında what people believe ideologicallyideolojik
88
223556
2766
siyasi ve ekonomık anlamdaki
03:58
in termsşartlar of politicssiyaset and economicsekonomi bilimi in the WestBatı
89
226322
2686
düşünce tarzlarında, aslında
04:01
and that whichhangi people believe in the restdinlenme of the worldDünya.
90
229008
2884
büyük bir kırılma var.
04:03
Now, don't get me wrongyanlış.
91
231892
1871
Şimdi, beni yanlış anlamayın.
04:05
I'm not sayingsöz people in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar
92
233763
1460
gelişmekte olan pazardaki insanların
04:07
don't understandanlama democracydemokrasi,
93
235223
2091
demokrasiyi anlamadıklarını söylemiyorum,
04:09
norne de am I sayingsöz that they wouldn'tolmaz ideallyideal olarak
94
237314
1909
ne de başkanlarını yada liderlerini
04:11
like to pickalmak theironların presidentsbaşkanlar or theironların leadersliderler.
95
239223
2485
seçmek istemediklerini söylemiyorum.
04:13
Of coursekurs they would.
96
241708
1555
Tabii ki isterler.
04:15
HoweverAncak, I am sayingsöz that on balancedenge,
97
243263
3021
Ancak, her şeyi hesaba katarak diyorum ki,
04:18
they worryendişelenmek more about
98
246284
1582
Onlar, yaşam standardı gelişiminin
04:19
where theironların livingyaşam standardstandart improvementsiyileştirmeler are going to come from,
99
247866
3031
nereden geleceği ve hükümetlerinin
04:22
and how it is theironların governmentshükümetler can deliverteslim etmek for them,
100
250897
2283
bunları nasıl dağıtacağı hakkında
04:25
than whetherolup olmadığını or not the governmenthükümet
101
253180
1905
daha fazla endişe duyuyorlar, hükümetin
04:27
was electedseçildi by democracydemokrasi.
102
255085
2940
demokrasi ile seçilip seçilmediğinden değil.
04:30
The factgerçek of the mattermadde
103
258025
2089
İşin aslı,
04:32
is that this has becomeolmak a very poignantdokunaklı questionsoru
104
260114
2465
bu çok acı bir soru mu olmaya başladı
04:34
because there is for the first time in a long time
105
262579
2333
çünkü uzun zamandır ilk defa
04:36
a realgerçek challengemeydan okuma to the WesternWestern ideologicalideolojik systemssistemler
106
264912
3570
batının siyasi ve ekonomik ideolojik sistemlerine
04:40
of politicssiyaset and economicsekonomi bilimi,
107
268482
2154
gerçek bir meydan okuma var
04:42
and this is a systemsistem that is embodiedsomutlaşan by ChinaÇin.
108
270636
3073
ve bu Çin tarafından somutlaştırılan bir sistem.
04:45
And ratherdaha doğrusu than have privateözel capitalismkapitalizm,
they have statebelirtmek, bildirmek capitalismkapitalizm.
109
273709
3962
Özel kapitalizmin yerine devlet kapitalizmleri var.
04:49
InsteadBunun yerine of liberalliberal democracydemokrasi,
they have de-prioritizedde-öncelik the democraticdemokratik systemsistem.
110
277687
4272
Liberal demokrasi yerine, önceliğini kaybetmiş bir demokratik sistem var.
04:53
And they have alsoAyrıca decidedkarar to prioritizeöncelik
111
281959
2364
Ve ayrıca onlar, siyasi hakları ekonomik haklardan
04:56
economicekonomik rightshaklar over politicalsiyasi rightshaklar.
112
284323
3657
daha öncelikli tutmaya karar verdiler.
04:59
I put it to you todaybugün that it is this systemsistem
113
287980
2849
Bugün size sunduğum bu sistem,
05:02
that is embodiedsomutlaşan by ChinaÇin
114
290829
1845
Çin tarafından şekillendirilen,
05:04
that is gatheringtoplama momentummoment amongstarasında people
115
292674
1960
gelişmekte olan piyasalardaki insanlar arasında
05:06
in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar as the systemsistem to followtakip et,
116
294634
3088
takip edilen bir sistem olarak bir ivme kazandı
05:09
because they believe increasinglygiderek
117
297722
2020
çünkü bu, onların, en kısa sürede,
05:11
that it is the systemsistem
118
299742
1675
yaşam standartları içinde
05:13
that will promisesöz vermek the besten iyi and fastestEn hızlı improvementsiyileştirmeler
119
301417
3401
en iyi ve en hızlı gelişmeleri vâât eden
05:16
in livingyaşam standardsstandartlar in the shortestEn kısa perioddönem of time.
120
304818
3611
sistemin bu olduğuna giderek inandıkları bir sistem
05:20
If you will indulgeşımartmak me, I will spendharcamak a fewaz momentsanlar
121
308429
2579
Eğer izin verirseniz, öncelikle,
05:23
explainingaçıklayan to you first
122
311008
1822
niçin ekonomik olarak bu inanca ulaştıklarını
05:24
why economicallyekonomik biçimde they'veonlar ettik come to this beliefinanç.
123
312830
4030
açıklayacağım.
05:28
First of all, it's China'sÇin'in economicekonomik performanceperformans
124
316860
2826
İlk olarak, bu, Çin'in son 30 yıldaki
05:31
over the pastgeçmiş 30 yearsyıl.
125
319686
2042
ekonomik performansı.
05:33
She's been ableyapabilmek to produceüretmek recordkayıt economicekonomik growthbüyüme
126
321728
2720
Ekonomik büyümeyi sağlayabildi
05:36
and meaningfullyanlamlı movehareket manyçok people out of povertyyoksulluk,
127
324448
3635
ve anlamlı bir şekilde birçok insanı yoksulluktan kurtardı,
05:40
specificallyözellikle puttingkoyarak a meaningfulanlamlı dentDent in povertyyoksulluk
128
328083
3179
özellikle 300 milyondan fazla kişiyi fakirlik dışına iterek
05:43
by movinghareketli over 300 millionmilyon people
129
331262
2814
yoksulluk için
05:46
out of indigenceparasızlık.
130
334076
3258
küçük bir farkındalık sağladı.
05:49
It's not just in economicsekonomi bilimi,
131
337334
2514
Sadece ekonomide değil,
05:51
but it's alsoAyrıca in termsşartlar of livingyaşam standardsstandartlar.
132
339848
2497
aynı zamanda yaşam standartları açısından da.
05:54
We see that in ChinaÇin, 28 percentyüzde of people
133
342345
2844
Çin'de insanların yüzde 28'inin
05:57
had secondaryikincil schoolokul accesserişim.
134
345189
1823
ortaokula erişimi vardı.
05:59
TodayBugün, it's closeryakın to 82 percentyüzde.
135
347012
2377
Bugün, bu rakam yüzde 82'lere yakındır.
06:01
So in its totalitybütünlük, economicekonomik improvementgelişme iyilesme duzelme ilerleme
136
349389
2595
Yani toplamında, ekonomik gelişmesi
06:03
has been quiteoldukça significantönemli.
137
351984
2696
oldukça kayda değer olmuştur.
06:06
Secondİkinci, ChinaÇin has been ableyapabilmek
138
354680
3036
İkinci olarak, Çin siyasi yapıyı değiştirmeden
06:09
to meaningfullyanlamlı improveiyileştirmek its incomegelir inequalityeşitsizlik
139
357716
3136
gerçek anlamıyla
06:12
withoutolmadan changingdeğiştirme the politicalsiyasi constructinşa etmek.
140
360852
2665
gelir eşitsizliğini iyileştirebilmiştir.
06:15
TodayBugün, the UnitedAmerika StatesBirleşik and ChinaÇin
141
363517
2430
Bugün, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin
06:17
are the two leadingönemli economiesekonomiler in the worldDünya.
142
365947
2526
dünyadaki iki lider ekonomiye sahiptir.
06:20
They have vastlyçok differentfarklı politicalsiyasi systemssistemler
143
368473
2249
Muazzam farklılıkta siyasi sistemlere
06:22
and differentfarklı economicekonomik systemssistemler,
144
370722
2322
ve farklı ekonomik sistemlere sahiptirler,
06:25
one with privateözel capitalismkapitalizm,
145
373044
1470
birinde özel kapitalizm
06:26
anotherbir diğeri one broadlyGenel olarak with statebelirtmek, bildirmek capitalismkapitalizm.
146
374514
2439
diğerinde geniş bir devlet kapitalizmi vardır.
06:28
HoweverAncak, these two countriesülkeler
147
376953
2073
Ancak, bu iki ülke
06:31
have the identicalözdeş GINIGINI CoefficientKatsayısı,
148
379026
2107
tamamiyle aynı GINI katsayısına sahiptir,
06:33
whichhangi is a measureölçmek of incomegelir equalityeşitlik.
149
381133
2547
bu milli gelirin dağılım eşitliğini ölçmeye yarayan bir katsayıdır.
06:35
PerhapsBelki de what is more disturbingrahatsız edici
150
383680
2232
Muhtemelen, daha da rahatsız edici olan
06:37
is that China'sÇin'in incomegelir equalityeşitlik
151
385912
2094
son zamanlarda, Çin'in gelir eşitliğinde
06:40
has been improvinggeliştirme in recentson timeszamanlar,
152
388006
2321
iyileşmeler yaşanmasına karşın
06:42
whereasbuna karşılık that of the UnitedAmerika StatesBirleşik
153
390327
1617
Amerika Birleşik Devletleri'nde
06:43
has been decliningazalan.
154
391944
3063
bunun azalmasıdır.
06:47
ThirdlyÜçüncü olarak, people in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar
155
395007
2556
Üçüncü olarak, gelişmekte olan piyasalardaki insanlar
06:49
look at China'sÇin'in amazingşaşırtıcı and legendaryefsanevi
156
397563
2394
Çin'in şaşırtıcı ve efsanevi
06:51
infrastructurealtyapı rolloutaçarak yaymak.
157
399957
2326
altyapı açılımına bakıyorlar.
06:54
This is not just about ChinaÇin
158
402283
1659
Bu sadece Çin
06:55
buildingbina roadsyollar and portsbağlantı noktaları and railwaysDemiryolları
159
403942
2360
kendi ülkesinde yollar, limanlar ve
06:58
in her ownkendi countryülke --
160
406302
1436
demiryolları yapması ile alakalı değil....
06:59
she's been ableyapabilmek to buildinşa etmek 85,000 kilometerskilometre
161
407738
3088
Çin, 85.000 km'lik bir yol ağı
07:02
of roadyol network in ChinaÇin
162
410826
1591
kurmayı başarmıştır Çin'de
07:04
and surpassaşmak that of the UnitedAmerika StatesBirleşik --
163
412417
2948
ve bu Amerika'yı geride bırakır --
07:07
but even if you look to placesyerler like AfricaAfrika,
164
415365
2811
Fakat Afrika gibi yerlere bile bakın,
07:10
ChinaÇin has been ableyapabilmek to help tarTar the distancemesafe
165
418176
3057
Çin, Kahire ve Cape Town arasındaki mesafeyi
07:13
of CapeCape TownŞehir to CairoCairo,
166
421233
1654
asfaltlama çalışmalarına yardımcı olmustur
07:14
whichhangi is 9,000 milesmil,
167
422887
1625
bu mesafe 9.000 mildir.
07:16
or threeüç timeszamanlar the distancemesafe of NewYeni YorkYork to CaliforniaCalifornia.
168
424512
3911
yani New York ve Kaliforniya arasındaki mesafenin 3 katı.
07:20
Now this is something that people can see and pointpuan to.
169
428423
4440
Şimdi bu, insanların görüp işaret edebileceği bir şeydir.
07:24
PerhapsBelki de it's no surprisesürpriz
170
432863
1682
Belki de bu hiç de şaşırtıcı değil,
07:26
that in a 2007 PewPew surveyanket, when surveyedAnketin,
171
434545
3721
2007 Pew Araştırma anketinde,
07:30
AfricansAfrikalılar in 10 countriesülkeler said
172
438266
1868
10 ülkedeki Afrikalılar incelendiğinde
07:32
they thought that the ChineseÇince were doing
173
440134
1668
onlar, Çin'in yaptıklarınının, geçimlerinde
07:33
amazingşaşırtıcı things to improveiyileştirmek theironların livelihoodsgeçim
174
441802
1894
inanılmaz bir iyileşme sağladığını düşünüyorlardı
07:35
by widegeniş marginsmarjlar, by as much as 98 percentyüzde.
175
443696
4498
çok yüksek oranda, %98 kadar bir oranı .
07:40
FinallySon olarak, ChinaÇin is alsoAyrıca providingsağlama innovativeyenilikçi solutionsçözeltiler
176
448194
4520
Son olarak, Çin, dünyanın asırlardır karşılaştığı toplumsal sorunlara
07:44
to age-oldasırlık socialsosyal problemssorunlar that the worldDünya facesyüzleri.
177
452714
3371
yenilikçi çözümler sağlıyor.
07:48
If you travelseyahat to MogadishuMogadişu, MexicoMeksika CityŞehir or MumbaiMumbai,
178
456085
3268
Eğer Mogadişu, Mexico City veya Mumbai' ye seyahat ediyorsanız,
07:51
you find that dilapidatedharap infrastructurealtyapı and logisticsLojistik
179
459353
3252
kırsal alanlara
07:54
continuedevam et to be a stumblinggüçlük blockblok
180
462605
2227
tıp ve sağlık ulaşımı için
07:56
to the deliveryteslim of medicinetıp and healthcaresağlık hizmeti
181
464832
2101
engel yaratmaya devam eden
07:58
in the ruralkırsal areasalanlar.
182
466933
1870
harap bir altyapı ve lojistikle karşılaşarsınız.
08:00
HoweverAncak, throughvasitasiyla a network of state-owneddevlete ait enterprisesSirketler,
183
468803
2878
Ancak, devlete ait işletmelerin bir ağı üzerinden,
08:03
the ChineseÇince have been ableyapabilmek to go into these ruralkırsal areasalanlar,
184
471681
2896
Çinliler bu kırsal alanlara gitmeyi mümkün kılmışlardır.
08:06
usingkullanma theironların companiesşirketler
185
474577
1490
kendi şirketlerini kullanarak
08:08
to help deliverteslim etmek on these healthcaresağlık hizmeti solutionsçözeltiler.
186
476067
3272
bu sağlık çözümleri sunmaya yardımcı olurlar.
08:11
LadiesBayanlar and gentlemenbeyler, it's no surprisesürpriz
187
479339
2206
Bayanlar ve baylar, bu hiç de şaşırtıcı değil
08:13
that around the worldDünya, people are pointingişaret
at what ChinaÇin is doing and sayingsöz,
188
481545
3250
Dünya çapında, insanlar Çin'in ne yaptığını ve söylediğini işaret ediyor.
08:16
"I like that. I want that.
189
484795
2142
"Bunu sevdim. Bunu istiyorum.
08:18
I want to be ableyapabilmek to do what China'sÇin'in doing.
190
486937
2194
Çin'in yaptıklarını yapabilmek istiyorum.
08:21
That is the systemsistem that seemsgörünüyor to work."
191
489131
2770
Bu sistem işliyormuş gibi görünüyor."
08:23
I'm here to alsoAyrıca tell you
192
491901
1673
Ayrıca size şunu söylemek için burdayım.
08:25
that there are lots of shiftskaymalar occurringmeydana gelen
193
493574
1747
Çin'in demokratik tutmundaki
08:27
around what ChinaÇin is doing
194
495321
1960
yaptıklarında
08:29
in the democraticdemokratik stanceduruş.
195
497281
2075
birçok tıkanma meydana geliyor.
08:31
In particularbelirli, there is growingbüyüyen doubtşüphe
196
499356
2665
Özellikle gelişmekte olan piyasalarda insanlar arasında
08:34
amongarasında people in the emerginggelişmekte olan marketspiyasalar,
197
502021
2102
büyüyen bir şüphe var,
08:36
when people now believe that democracydemokrasi
198
504123
1707
şimdi insanlar inanıyorlar ki, demokrasi,
08:37
is no longeruzun to be viewedbakıldı
199
505830
2284
ekonomik büyüme için
08:40
as a prerequisiteön koşul for economicekonomik growthbüyüme.
200
508114
3483
bir ön koşul olarak görülmüyor.
08:43
In factgerçek, countriesülkeler like TaiwanTayvan, SingaporeSingapur, ChileŞili,
201
511597
4241
Aslında, Tayvan, Singapur, Şili gibi ülkeler,
08:47
not just ChinaÇin, have showngösterilen that actuallyaslında,
202
515838
2908
Sadece Çin'de değil, aslında göstermişlerdir ki,
08:50
it's economicekonomik growthbüyüme that is a prerequisiteön koşul
203
518746
2686
ekonomik büyüme,
08:53
for democracydemokrasi.
204
521432
1764
Demokrasi için bir ön koşuldur.
08:55
In a recentson studyders çalışma, the evidencekanıt has showngösterilen
205
523196
3246
Son zamanlardaki bir çalışmada, kanıtlar göstermiştir ki,
08:58
that incomegelir is the greatestEn büyük determinantbelirleyici
206
526442
2498
demokrasinin ne kadar sürebileceğinde
09:00
of how long a democracydemokrasi can last.
207
528940
2748
gelir en büyük belirleyicidir.
09:03
The studyders çalışma foundbulunan that if your perbaşına capitadüşen incomegelir
208
531688
2733
Çalışmada bulundu ki, eğer kişi başına düşen geliriniz
09:06
is about 1,000 dollarsdolar a yearyıl,
209
534421
2212
yılda 1.000 dolar civarındaysa,
09:08
your democracydemokrasi will last about eightsekiz and a halfyarım yearsyıl.
210
536633
2998
demokrasiniz yaklaşık olarak sekiz buçuk yıl sürecek.
09:11
If your perbaşına capitadüşen incomegelir is betweenarasında
211
539631
1718
Kişi başına düşen geliriniz arasında ise
09:13
2,000 and 4,000 dollarsdolar perbaşına yearyıl,
212
541349
2400
yılda 2000 ile 4000 dolar arasında ise
09:15
then you're likelymuhtemelen to only get 33 yearsyıl of democracydemokrasi.
213
543749
3042
o zaman büyük olasılıkla yalnızca 33 yıllık bi demokrasi alabileceksiniz.
09:18
And only if your perbaşına capitadüşen incomegelir
214
546791
1824
Ancak ve ancak kişi başına düşen gelir
09:20
is aboveyukarıdaki 6,000 dollarsdolar a yearyıl
215
548615
2131
yıllık 6.000 dolar üzerinde ise
09:22
will you have democracydemokrasi come hellcehennem or highyüksek waterSu.
216
550746
3744
iki eliniz kanda bile olsa demokrasi sizin olacaktır.
09:26
What this is tellingsöylüyorum us
217
554490
1712
Bu bize ne anlatıyor
09:28
is that we need to first establishkurmak a middleorta classsınıf
218
556202
2573
önce ilk yapmanız gereken orta sınıfı oluşturmak
09:30
that is ableyapabilmek to holdambar the governmenthükümet accountablesorumlu.
219
558775
3117
bu sayede hükümeti sorumlu tutmak mümkün.
09:33
But perhapsbelki it's alsoAyrıca tellingsöylüyorum us
220
561892
2375
Ama muhtemelen bize şunu da söylüyor
09:36
that we should be worriedendişeli about going
221
564267
1582
tüm dünyayı dolaşarak, demokrasiyi
09:37
around the worldDünya and shoehorningshoehorning democracydemokrasi,
222
565849
2910
bir şekilde biryerlere tıkıştırmaktan endişe duymalıyız
09:40
because ultimatelyen sonunda we runkoş the riskrisk
223
568759
1810
çünkü sonuçta liberal olmayan
09:42
of endingbitirme up with illiberalSarkozystes democraciesdemokrasilerin,
224
570569
2130
demokrasiler ile sonuçlanan bir riskle karşılaşırız.
09:44
democraciesdemokrasilerin that in some senseduyu
225
572699
2061
bir bakıma demokrasiler
09:46
could be worsedaha da kötüsü than the authoritarianotoriter governmentshükümetler
226
574760
2167
yerlerine yenileri aranan
09:48
that they seekaramak to replacedeğiştirmek.
227
576927
3687
otoriter yönetimlerden daha kötü olabilirler.
09:52
The evidencekanıt around illiberalSarkozystes democraciesdemokrasilerin
228
580614
2266
Liberal olmayan demokrasilerin çevresindeki kanıtlar
09:54
is quiteoldukça depressingiç karartıcı.
229
582880
1820
oldukça üzücü.
09:56
FreedomÖzgürlük HouseEv findsbuluntular that althougholmasına rağmen 50 percentyüzde
230
584700
2446
Freedom House keşfetti ki, her ne kadar dünyadaki ülkelerin yüzde 50 ülkesi
09:59
of the world'sDünyanın en countriesülkeler todaybugün are democraticdemokratik,
231
587146
3157
yüzde 50'si demokratik olsada,
10:02
70 percentyüzde of those countriesülkeler are illiberalSarkozystes
232
590303
2706
bu ülkelerin yüzde 70'i liberal değil
10:05
in the senseduyu that people don't have freeücretsiz speechkonuşma
233
593009
2353
yani insanlar düşünce
10:07
or freedomözgürlük of movementhareket.
234
595362
2745
ya da hareket özgürlüğüne sahip değiller.
10:10
But alsoAyrıca, we're findingbulgu from FreedomÖzgürlük HouseEv
235
598107
2319
Ama aynı zamanda, Freedom House'un
10:12
in a studyders çalışma that they publishedyayınlanan last yearyıl
236
600426
2121
geçen yıl yayınlanan bir çalışmasından öğreniyoruz ki,
10:14
that freedomözgürlük has been on the declinedüşüş
237
602547
2115
bu özgürlük son yedi yıdır
10:16
everyher yearyıl for the pastgeçmiş sevenYedi yearsyıl.
238
604662
2572
her yıl düşüşe geçti.
10:19
What this saysdiyor
239
607234
1784
Bu bize ne diyor
10:21
is that for people like me
240
609018
1338
benim gibi
10:22
who carebakım about liberalliberal democracydemokrasi,
241
610356
2610
liberal demokrasiyi önemseyen insanlar
10:24
is we'vebiz ettik got to find a more sustainablesürdürülebilir way
242
612966
2347
daha sürdürülebilir bir yol bulmalıyız
10:27
of ensuringsağlanması that we have a sustainablesürdürülebilir formform
243
615313
2345
liberal ve ekonominin içinde kökleri bulunan
10:29
of democracydemokrasi in a liberalliberal way,
244
617658
2201
sürdürülebilir bir demokrasimiz olduğunu
10:31
and that has its rootskökleri in economicsekonomi bilimi.
245
619859
3000
güvence altına alan bir yol.
10:34
But it alsoAyrıca saysdiyor that as ChinaÇin moveshamle
246
622859
2929
Ama aynı zamanda şöyle diyor,
10:37
towardkarşı beingolmak the largesten büyük economyekonomi in the worldDünya,
247
625788
2532
Çin dünyanın en büyük ekonomisi olma yönünde ilerliyor
10:40
something that is expectedbeklenen to happenolmak
248
628320
2021
uzmanlar bunun
10:42
by expertsuzmanlar in 2016,
249
630341
2075
2016 yılında olmasını bekliyor.
10:44
that this schismbölünme betweenarasında the politicalsiyasi
250
632416
2270
Batı ve dünyanın geri kalanı arasındaki
10:46
and economicekonomik ideologiesideolojiler of the WestBatı and the restdinlenme
251
634686
3362
bu siyasi ve ekonomik ideolojik bölünme
10:50
is likelymuhtemelen to widengenişletmek.
252
638048
2931
daha da genişleyecekmiş gibi görünüyor.
10:52
What mightbelki that worldDünya look like?
253
640979
2555
Dünya nasıl bir hal alacak?
10:55
Well, the worldDünya could look like
254
643534
1562
Sanrım, dünya şöyle görülebilir
10:57
more statebelirtmek, bildirmek involvementilgi and statebelirtmek, bildirmek capitalismkapitalizm;
255
645096
3265
daha fazla devlet katılımının olduğu bir devlet kapitalizmi;
11:00
greaterbüyük protectionismsprotectionisms of nation-statesulus devletler;
256
648361
2839
daha korumacı bir ulus-devlet;
11:03
but alsoAyrıca, as I just pointedişaretlendi out a momentan agoönce,
257
651200
2509
aynı zamanda, daha biraz önce gösterdiğim gibi
11:05
ever-decliningHiç azalan politicalsiyasi rightshaklar
258
653709
2167
sürekli azalan siyasi haklar
11:07
and individualbireysel rightshaklar.
259
655876
2061
ve bireysel haklar.
11:09
The questionsoru that is left for us in generalgenel
260
657937
2762
Genel olarak bize kalan soru
11:12
is, what then should the WestBatı be doing?
261
660699
3116
Peki Batı ne yapmalı?
11:15
And I suggestönermek that they have two optionsseçenekleri.
262
663815
2705
Ve şunu önerebilirim ki, onlar için iki seçenek var
11:18
The WestBatı can eitherya competeyarışmak or cooperateişbirliği.
263
666520
4417
Batı ya rekabet edebilir ya da işbirliği yapabilir.
11:22
If the WestBatı choosesseçer to competeyarışmak with the ChineseÇince modelmodel,
264
670937
3188
Eğer batı, Çin modeli ile rekabet etmeyi seçmesi
11:26
and in effectEfekt go around the worldDünya
265
674125
2007
ve sonuç olarak dünya çapında
11:28
and continuedevam et to try and pushit an agendaGündem
266
676132
2327
özel kapitalizm ve liberal demokrasi ajandasını
11:30
of privateözel capitalismkapitalizm and liberalliberal democracydemokrasi,
267
678459
3040
denemeye ve zorlamaya devam etmesi
11:33
this is basicallytemel olarak going againstkarşısında headwindsheadwinds,
268
681499
2656
basitçe rüzgara karşı gitmek olur,
11:36
but it alsoAyrıca would be a naturaldoğal stanceduruş
269
684155
2024
Ama bu aynı zamanda, batının alacağı
11:38
for the WestBatı to take
270
686179
1461
doğal bir duruş olur
11:39
because in manyçok waysyolları it is the antithesisantitezi
271
687640
2033
çünkü pek çok yönden bu Çin modelinin,
11:41
of the ChineseÇince modelmodel
272
689673
2147
önceliğini kaybetmiş demokrasi anlayışının
11:43
of de-prioritizingde-öncelik verme democracydemokrasi, and statebelirtmek, bildirmek capitalismkapitalizm.
273
691820
4128
ve devlet kapitalizminin bir zıttıdır.
11:47
Now the factgerçek of the mattermadde is,
274
695948
1779
Şimdi gerçek şu ki,
11:49
if the WestBatı decideskarar to competeyarışmak,
275
697727
1958
Batı yarışmaya karar verirse,
11:51
it will createyaratmak a widerDaha geniş schismbölünme.
276
699685
3398
daha geniş bir bölünme oluşturacak.
11:55
The other optionseçenek is for the WestBatı to cooperateişbirliği,
277
703083
2853
Batı için diğer seçenek ise işbirliği yapmak
11:57
and by cooperatingişbirliği I mean
278
705936
1594
ve işbirliği yapmaktan kastım
11:59
givingvererek the emerginggelişmekte olan marketpazar countriesülkeler the flexibilityesneklik
279
707530
3510
gelişen piyasa ülkelerine esneklik vermek
12:03
to figureşekil out in an organicorganik way
280
711040
2047
bu yolla hangi siyasi ve ekonomik sistemin
12:05
what politicalsiyasi and economicekonomik systemsistem
281
713087
1762
daha çok işlerine yaradığını
12:06
worksEserleri besten iyi for them.
282
714849
1693
organik bir şekilde çözmek.
12:08
Now I'm sure some of you in the roomoda
283
716542
1730
Eminim şu anda içinizden bazıları
12:10
will be thinkingdüşünme, well, this is like cedingsigorta to ChinaÇin,
284
718272
2874
bunun Çin'e teslim olmanın
12:13
and this is a way, in other wordskelimeler,
285
721146
2071
bir yolu olduğunu, diğer bir deyişle,
12:15
for the WestBatı to take a back seatoturma yeri.
286
723217
1912
batının arka plana itilmesi olduğunu düşünüyor.
12:17
But I put it to you
287
725129
1455
Ama ben sizi
12:18
that if the UnitedAmerika StatesBirleşik and EuropeanAvrupa countriesülkeler
288
726584
2350
eğer Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkeleri
12:20
want to remainkalmak globallyküresel influentialetkili,
289
728934
2651
küresel olarak etkili kalmak istiyorlarsa
12:23
they mayMayıs ayı have to considerdüşünmek cooperatingişbirliği
290
731585
1870
işbirliğini dikkate alabilirler
12:25
in the shortkısa termterim in ordersipariş to competeyarışmak,
291
733455
2549
kısa vadede rekabet için
12:28
and by that, they mightbelki have to focusodak
292
736004
2243
ve bu şekilde, orta sınıfı oluşturmaya yardım edecek
12:30
more aggressivelyagresif on economicekonomik outcomesçıktıları
293
738247
3235
ekonomik sonuçlara
12:33
to help createyaratmak the middleorta classsınıf
294
741482
1709
daha sert bir şekilde odaklanabilirler
12:35
and thereforebu nedenle be ableyapabilmek to holdambar governmenthükümet accountablesorumlu
295
743191
2671
ve bu nedenle hükümeti sorumlu tutmak mümkün
12:37
and createyaratmak the democraciesdemokrasilerin that we really want.
296
745862
4027
ve gerçekten istediğimiz demokrasileri oluşturmak mümkün olabilir.
12:41
The factgerçek of the mattermadde is that
297
749889
2589
Gerçek o ki
12:44
insteadyerine of going around the worldDünya
298
752478
1903
tüm dünyayı dolaşmak ve
12:46
and haranguingharanguing countriesülkeler for engagingçekici with ChinaÇin,
299
754381
3487
Çin ile işbirliğine varan ülkelere sert nutuklar atmak yerine,
12:49
the WestBatı should be encouragingteşvik edici its ownkendi businessesişletmeler
300
757868
2960
bu bölgelerde yatırım ve ticaret için,
12:52
to tradeTicaret and investyatırmak in these regionsbölgeler.
301
760828
2499
Batı, kendi işletmelerini teşvik etmelidir.
12:55
InsteadBunun yerine of criticizingeleştiren ChinaÇin for badkötü behaviordavranış,
302
763327
4252
Çin'in kötü davranışını eleştirmek yerine
12:59
the WestBatı should be showinggösterme how it is
303
767579
2600
batı, kendi siyasi ve ekonomik sisteminin
13:02
that theironların ownkendi systemsistem of politicssiyaset and economicsekonomi bilimi
304
770179
2387
nasıl en üstün olduğunu
13:04
is the superiorüstün one.
305
772566
2150
gösteriyor olmalıdır.
13:06
And insteadyerine of shoehorningshoehorning democracydemokrasi
306
774716
2020
Ve tüm dünyanın biyerlerine
13:08
around the worldDünya,
307
776736
1491
zorla demokrasiyi tıkıştırmak yerine,
13:10
perhapsbelki the WestBatı should take a leafYaprak
308
778227
1275
belki batı,
13:11
out of its ownkendi historytarih bookkitap
309
779502
1852
kendi tarih kitabından bir sayfa almalı ve
13:13
and rememberhatırlamak that it takes a lot of patiencesabır
310
781354
2850
bir model ve bugün sahip olduğunuz
13:16
in ordersipariş to developgeliştirmek the modelsmodeller
311
784204
1570
sistemleri yaratmanın
13:17
and the systemssistemler that you have todaybugün.
312
785774
2333
çok sabır gerektirdiğini hatırlamalıdır.
13:20
IndeedGerçekten de, the SupremeYüce CourtMahkeme JusticeAdalet StephenStephen BreyerBreyer
313
788107
3472
Nitekim, Yüce Divan Yargıtayı Stephen Breyer
13:23
remindshatırlatır us that it tookaldı the UnitedAmerika StatesBirleşik
314
791579
2629
Amerika Birleşik Devletleri'nde eşit haklara sahip olmanın
13:26
nearlyneredeyse 170 yearsyıl
315
794208
2646
anayasa yazıldığı zamandan bu zamana kadar
13:28
from the time that the ConstitutionAnayasa was writtenyazılı
316
796854
2669
Amerika'ya yaklaşık olarak
13:31
for there to be equaleşit rightshaklar in the UnitedAmerika StatesBirleşik.
317
799523
2960
170 yıla mal olduğunu hatırlatıyor.
13:34
Some people would arguetartışmak that todaybugün
318
802483
1362
Bazı insanlar bugün hala
13:35
there is still no equaleşit rightshaklar.
319
803845
1514
eşit haklara sahip olmadıklarını tartışabilirler.
13:37
In factgerçek, there are groupsgruplar who would arguetartışmak
320
805359
1846
Hatta iddia ediyorum bunu tartışan
13:39
that they still do not have equaleşit rightshaklar underaltında the lawhukuk.
321
807205
5328
yasal olarak eşit haklara sahip olmayan bazı gruplar vardır.
13:44
At its very besten iyi,
322
812533
1582
Bunun en iyi yönü,
13:46
the WesternWestern modelmodel speakskonuşur for itselfkendisi.
323
814115
2252
Batı modeli kendisi için konuşur.
13:48
It's the modelmodel that put foodGıda on the tabletablo.
324
816367
2161
Bu model, eve ekmek getiren,
13:50
It's the refrigeratorsbuzdolapları.
325
818528
1591
buzdolapları olan,
13:52
It put a man on the moonay.
326
820119
2032
aya adam çıkaran bir modeldir.
13:54
But the factgerçek of the mattermadde is,
327
822151
1790
Ama gerçek şu,
13:55
althougholmasına rağmen people back in the day
328
823941
1650
her ne kadar insanlar eskiden
13:57
used to pointpuan at the WesternWestern countriesülkeler and say,
329
825591
2066
batı ülkelerinde bakıp işaret ederek,
13:59
"I want that, I like that,"
330
827657
2043
"Ben bunu istiyorum, ben böyle seviyorum" dese de
14:01
there's now a newyeni personkişi in townkasaba
331
829700
2159
Şimdi şehirde yeni bir kişi var
14:03
in the formform of a countryülke, ChinaÇin.
332
831859
2439
bir ülke formunda, Çin.
14:06
TodayBugün, generationsnesiller are looking at ChinaÇin
333
834298
2086
Bugün, yeni nesiller Çin'e bakıyorlar
14:08
and sayingsöz, "ChinaÇin can produceüretmek infrastructurealtyapı,
334
836384
2640
"Çin altyapı üretebilir,
14:11
ChinaÇin can produceüretmek economicekonomik growthbüyüme,
335
839024
2116
Çin ekonomik büyüme sağlayabilir
14:13
and we like that."
336
841140
1568
ve biz bunu seviyoruz." diyorlar.
14:14
Because ultimatelyen sonunda, the questionsoru before us,
337
842708
2714
Çünkü sonuçta, bizden önceki soru
14:17
and the questionsoru before
338
845422
1856
ve dünyadaki yedi milyar insandan
14:19
sevenYedi billionmilyar people on the planetgezegen
339
847278
1705
önceki soru şudur,
14:20
is, how can we createyaratmak prosperityrefah?
340
848983
3100
nasıl refah üretebiliriz?
14:24
People who carebakım and will pivotÖzet towardskarşı the modelmodel
341
852083
2915
Bunu önemseyen insanlar
14:26
of politicssiyaset and economicsekonomi bilimi
342
854998
1525
politik ve ekonomik bir modele
14:28
in a very rationalakılcı way,
343
856523
1567
çok rasyonel bir şekilde dönecek
14:30
to those modelsmodeller that will ensuresağlamak
344
858090
2465
ve bu sayede en kısa zamanda
14:32
that they can have better livingyaşam standardsstandartlar
345
860555
1981
daha iyi yaşam standartlarına sahip olabilecekleri
14:34
in the shortestEn kısa perioddönem of time.
346
862536
2623
bu modelleri garantiye almış olacaklardır.
14:37
As you leaveayrılmak here todaybugün,
347
865159
1711
Bugün buradan ayrıldığınızda
14:38
I would like to leaveayrılmak you
348
866870
1405
Sizi çok özel bir mesaj ile
14:40
with a very personalkişisel messagemesaj,
349
868275
1653
bırakmak istiyorum.
14:41
whichhangi is what it is that I believe
350
869928
2086
bu, bireyler olarak ne yapmamız gerektıği konusunda
14:44
we should be doing as individualsbireyler,
351
872014
2404
düşündüğüm bir şey
14:46
and this is really about beingolmak open-mindedaçık fikirli,
352
874418
3369
ve bu gerçekten açık fikirli olmakla alakalı birşey.
14:49
open-mindedaçık fikirli to the factgerçek that our hopesumutlar and dreamsrüyalar
353
877787
3339
Dünyanın her yerindeki insanlar için refah yaratmanın
14:53
of creatingoluşturma prosperityrefah for people around the worldDünya,
354
881126
3235
umut ve hayallerine karşı açık fikirli olmak,
14:56
creatingoluşturma and meaningfullyanlamlı puttingkoyarak a dentDent in povertyyoksulluk
355
884361
2924
yüz milyonlarca insanın yoksulluğuna
14:59
for hundredsyüzlerce of millionsmilyonlarca of people,
356
887285
1676
küçük bir çözüm yaratmaya çalışmak
15:00
has to be basedmerkezli in beingolmak open-mindedaçık fikirli,
357
888961
2784
açık fikirli olmaya dayanır,
15:03
because these systemssistemler have good things
358
891745
2227
çünkü bu sistemler iyi şeylere
15:05
and they have badkötü things.
359
893972
2477
ve kötü şeylere sahiptir.
15:08
Just to illustrateörneklemek,
360
896449
1709
Sadece göstermek için
15:10
I wentgitti into my annalsYıllıklar of myselfkendim.
361
898158
2486
Kendi tarihime gittim.
15:12
That's a pictureresim of me.
362
900644
1782
Bu benim resmim.
15:14
AwwwAh. (LaughterKahkaha)
363
902426
2240
Ooo. (Kahkahalar)
15:16
I was borndoğmuş and raisedkalkık in ZambiaZambiya in 1969.
364
904666
4226
1969 yılında Zambiya doğdum ve orda büyüdüm.
15:20
At the time of my birthdoğum,
365
908892
1947
Benim doğumum sırasında
15:22
blacksSiyahlar were not issuedVeriliş birthdoğum certificatesSertifikalar,
366
910839
2082
Siyahlara doğum sertifikası verilmiyordu ve
15:24
and that lawhukuk only changeddeğişmiş in 1973.
367
912921
2344
bu kanun sadece 1973 yılında değiştirildi.
15:27
This is an affidavitBeyanname from the ZambianZambiya governmenthükümet.
368
915265
3145
Bu Zambiya hükümetinden bir beyanname.
15:30
I bringgetirmek this to you to tell you that in 40 yearsyıl,
369
918410
2452
Bunu size getirdim çünkü şunu söylemek için, 40 yıl içinde,
15:32
I've gonegitmiş from not beingolmak recognizedtanınan as a humaninsan beingolmak
370
920862
2885
bir insan olarak tanınmadığım zamanlardan
15:35
to standingayakta in frontön of the illustriousşanlı TEDTED crowdkalabalık todaybugün
371
923747
2947
bugün ünlü TED kalabalığın önünde durup
15:38
to talk to you about my viewsgörünümler.
372
926694
2578
kendi görüşlerim hakkında sizinle konuştuğum zamanlara geldim.
15:41
In this veinven, we can increaseartırmak economicekonomik growthbüyüme.
373
929272
3724
Bu şekilde, ekonomik büyümeyi artırabiliriz.
15:44
We can meaningfullyanlamlı put a dentDent in povertyyoksulluk.
374
932996
3417
Yoksulluk için birşeyler yapabiliriz.
15:48
But alsoAyrıca, it's going to requiregerektirir
375
936413
2201
Ama bu aynı zamanda,
15:50
that we look at our assumptionsvarsayımlar,
376
938614
1994
varsayımlarımıza bakmamızı gerektirecek,
15:52
assumptionsvarsayımlar and stricturesDarlık that we'vebiz ettik grownyetişkin up with
377
940608
2227
büyürken edindiğimiz varsayımlar ve eleştiriler
15:54
around democracydemokrasi, around privateözel capitalismkapitalizm,
378
942835
1979
Demokrasi çevresinde, özel kapitalizm çevresinde,
15:56
around what createsyaratır economicekonomik growthbüyüme
379
944814
1935
ekonomik büyümenin oluşturduğu şeyin
15:58
and reducesazaltır povertyyoksulluk and createsyaratır freedomsözgürlükler.
380
946749
2632
yoksulluğu azaltan ve özgürlükleri oluşturan çevrede
16:01
We mightbelki have to teargözyaşı those bookskitaplar up
381
949381
1877
O kitapları yırtıp atmamız ve
16:03
and startbaşlama to look at other optionsseçenekleri
382
951258
2571
diğer seçeneklere bakmaya başlamamız gerekebilir ve
16:05
and be open-mindedaçık fikirli to seekaramak the truthhakikat.
383
953829
2857
gerçeği aramak için açık fikirli olmamız gerekebilir .
16:08
UltimatelySonuçta, it's about transformingdönüştürme the worldDünya
384
956686
2247
Sonuçta, bu dünyanın dönüşümü ile alakalı
16:10
and makingyapma it a better placeyer.
385
958933
1686
ve daha iyi bir yer yapmak ile alakalı
16:12
Thank you very much.
386
960619
2218
Çok teşekkür ederim.
16:14
(ApplauseAlkış)
387
962837
3600
(Alkış)
Translated by Mine Tatli
Reviewed by Firat S.

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Dambisa Moyo - Global economist
Dambisa Moyo is an international economist who analyzes the macroeconomy and global affairs.

Why you should listen

Dambisa Moyo's work examines the interplay between rapidly developing countries, international business, and the global economy -- while highlighting opportunities for investment. She has travelled to more than 60 countries over the past decade, studying the political, economic and financial workings of emerging economies, in particular the BRICs and the frontier economies in Asia, South America, Africa and the Middle East. Her latest book, Winner Take All: China’s Race for Resources and What It Means for the World, looks at how commodities markets influence much more than the global economy -- and examines the possible consequences of China's unprecedented rush for commodities such as oil, minerals, water, and food, including the looming specter of commodity-driven conflict.

She is the author of the brilliantly argued Dead Aid: Why Aid Is Not Working and How There Is a Better Way for Africa and How the West Was Lost: Fifty Years of Economic Folly and the Stark Choices Ahead. Previously, she was an economist at Goldman Sachs, where she worked for nearly a decade, and was a consultant to the World Bank in Washington.

More profile about the speaker
Dambisa Moyo | Speaker | TED.com