TEDxCERN
Linda Liukas: A delightful way to teach kids about computers
Linda Liukas: Çocuklara bilgisayar öğretmenin tatlı bir yolu
Filmed:
Readability: 3.7
2,019,714 views
Geleceğin evrensel dili bilgisayar kodlarıdır ve sözdizimleri yalnızca yeni nesil programcıların hayal gücüyle sınırlı olacaktır. Linda Luikas çocukların sorun çözme eğitimine yardım ediyor, bilgisayarların mekanik, sıkıcı ve karmaşık olmadığını; aksine bilgisayarların rengarenk, kurcalanması gereken makineler olduğunu görmeleri için onları cesaretlendiriyor. Bu konuşmada, kendisi bizi yarının Ada Lovelace'larının teknoloji ve teknolojiyi yeni, harika ve biraz garip dünyalar yaratmak için kullanma konusunda iyimser ve cesurca yetiştiği bir dünya hayal etmeye davet ediyor.
Linda Liukas - Programmer, storyteller and illustrator
Linda Liukas wants to create a more diverse and colorful world of technology, starting with the poetry of code. Full bio
Linda Liukas wants to create a more diverse and colorful world of technology, starting with the poetry of code. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Code is the next universal language.
0
720
3936
Geleceğin evrensel dili kodlardır.
00:16
In the seventies, it was punk music
that drove the whole generation.
that drove the whole generation.
1
4680
4176
Yetmişli yıllarda, tüm nesli
yönlendiren şey punk müzikti.
yönlendiren şey punk müzikti.
00:20
In the eighties, it was probably money.
2
8880
2456
Seksenli yıllarda, muhtemelen paraydı.
00:23
But for my generation of people,
3
11360
2336
Fakat benim neslim için,
00:25
software is the interface
to our imagination and our world.
to our imagination and our world.
4
13720
4816
yazılım, hayal gücümüz
ve dünyamızın arayüzüdür.
ve dünyamızın arayüzüdür.
00:30
And that means that we need
5
18560
1696
Bu da demek oluyor ki
00:32
a radically, radically
more diverse set of people
more diverse set of people
6
20280
3256
tamamıyla farklı
insanlara ihtiyacımız var.
insanlara ihtiyacımız var.
00:35
to build those products,
7
23560
1776
Bu ürünleri üretmek için,
00:37
to not see computers as mechanical
and lonely and boring and magic,
and lonely and boring and magic,
8
25360
4936
bilgisayarları; mekanik, yalnız,
sıkıcı ve büyülü görmemek için,
sıkıcı ve büyülü görmemek için,
00:42
to see them as things
that they can tinker
that they can tinker
9
30320
1976
onları kurcalanabilen, altüst edilip
00:44
and turn around and twist,
and so forth.
and so forth.
10
32320
2440
dönüştürülebilen şeyler
olarak görmek için.
olarak görmek için.
00:47
My personal journey into the world
of programming and technology
of programming and technology
11
35720
3776
Programlama ve teknoloji dünyasına
kişisel yolculuğum
kişisel yolculuğum
00:51
started at the tender age of 14.
12
39520
2976
daha 14 yaşımdayken başladı.
00:54
I had this mad teenage crush
on an older man,
on an older man,
13
42520
4096
Ergenlik döneminde benden
büyük bir adama delice âşık oldum
büyük bir adama delice âşık oldum
00:58
and the older man in question
just happened to be
just happened to be
14
46640
2336
ve söz konusu adam daha sonra
01:01
the then Vice President
of the United States, Mr. Al Gore.
of the United States, Mr. Al Gore.
15
49000
4416
Birleşik Devletler'in Başkan
Yardımcısı olan Bay Al Gore.
Yardımcısı olan Bay Al Gore.
01:05
And I did what every single
teenage girl would want to do.
teenage girl would want to do.
16
53440
3056
Ben de her genç kızın
yapmak istediği şeyi yaptım.
yapmak istediği şeyi yaptım.
01:08
I wanted to somehow
express all of this love,
express all of this love,
17
56520
2216
Bir şekilde aşkımı göstermek istedim
01:10
so I built him a website, it's over here.
18
58760
2576
ve ona şu web sitesini açtım.
01:13
And in 2001, there was no Tumblr,
19
61360
2936
2001 yılında, Tumblr yoktu,
01:16
there was no Facebook,
there was no Pinterest.
there was no Pinterest.
20
64319
2257
Facebook yoktu,
Pinterest yoktu.
Pinterest yoktu.
01:18
So I needed to learn to code
21
66600
2136
Bu arzuyu ve aşkı göstermek için
01:20
in order to express
all of this longing and loving.
all of this longing and loving.
22
68760
3376
kodlamayı öğrenmem gerekiyordu.
01:24
And that is how programming
started for me.
started for me.
23
72160
2336
Programlamaya da işte böyle başladım.
01:26
It started as a means of self-expression.
24
74520
2536
Bir kendini ifade şekli olarak başladı.
01:29
Just like when I was smaller,
I would use crayons and legos.
I would use crayons and legos.
25
77080
3616
Tıpkı küçükken boya ve lego kullanmak,
01:32
And when I was older, I would use
guitar lessons and theater plays.
guitar lessons and theater plays.
26
80720
4600
büyüdüğündeyse gitar dersleri almak
ve tiyatroya katılmak gibi.
ve tiyatroya katılmak gibi.
01:37
But then, there were other things
to get excited about,
to get excited about,
27
85920
2976
Fakat sonra, heyecan duyulacak
başka şeyler çıktı,
başka şeyler çıktı,
01:40
like poetry and knitting socks
28
88920
2416
şiir ve çorap örme,
01:43
and conjugating French irregular verbs
29
91360
3296
Fransızca düzensiz fiilleri çekimlemek,
01:46
and coming up with make-believe worlds
30
94680
1856
hayalî dünyalar kurmak
01:48
and Bertrand Russell and his philosophy.
31
96560
3136
ve Bertrand Russel ve felsefesi gibi.
01:51
And I started to be one of those people
32
99720
1896
Bilgisayarların sıkıcı, teknik ve
01:53
who felt that computers
are boring and technical and lonely.
are boring and technical and lonely.
33
101640
3680
yalnız olduğunu düşünen
insanlardan olmaya başladım.
insanlardan olmaya başladım.
01:58
Here's what I think today.
34
106120
1816
Bugün ise düşüncem şu:
01:59
Little girls don't know that they
are not supposed to like computers.
are not supposed to like computers.
35
107960
4056
Küçük kızlar bilgisayarları sevmek zorunda
olmadıklarını bilmiyorlar.
olmadıklarını bilmiyorlar.
02:04
Little girls are amazing.
36
112040
1256
Küçük kızlar harikadır.
02:05
They are really, really good
at concentrating on things
at concentrating on things
37
113320
4136
Bir şeyler üzerine odaklanmada
çok iyi ve kesindirler.
çok iyi ve kesindirler.
02:09
and being exact and they ask
amazing questions like,
amazing questions like,
38
117480
3256
"Ne?", "Neden?", "Nasıl?" ve "Ne yapmalı?"
02:12
"What?" and "Why?"
and "How?" and "What if?"
and "How?" and "What if?"
39
120760
2576
gibi harika sorular sorarlar.
02:15
And they don't know that they
are not supposed to like computers.
are not supposed to like computers.
40
123360
3680
Bilgisayarları sevmek zorunda
olmadıklarını bilmiyorlar.
olmadıklarını bilmiyorlar.
02:19
It's the parents who do.
41
127760
1936
Bunu bilen ebeveynlerdir.
02:21
It's us parents who feel
42
129720
1295
Biz ebeveynler
02:23
like computer science
is this esoteric, weird science discipline
is this esoteric, weird science discipline
43
131039
5097
bilgisayar biliminin anlaşılması zor,
garip bir bilimsel disiplin olduğunu ve
garip bir bilimsel disiplin olduğunu ve
02:28
that only belongs to the mystery makers.
44
136160
3656
sadece gizemli üreticilere
ait olduğunu düşünürüz.
ait olduğunu düşünürüz.
02:31
That it's almost as far removed
from everyday life
from everyday life
45
139840
2736
Öyle ki, neredeyse nükleer fizik gibi
02:34
as, say, nuclear physics.
46
142600
2536
günlük hayatımızdan çıkarılmıştır.
02:37
And they are partly right about that.
47
145160
2456
Bu konuda kısmen haklılardır.
02:39
There's a lot of syntax
and controls and data structures
and controls and data structures
48
147640
3496
Programlamada çok fazla sözdizimi,
kontrol ve veri yapıları,
kontrol ve veri yapıları,
02:43
and algorithms and practices,
49
151160
2656
algoritmalar ve uygulamalar,
02:45
protocols and paradigms in programming.
50
153840
2576
protokoller ve paradigmalar var.
02:48
And we as a community,
we've made computers smaller and smaller.
we've made computers smaller and smaller.
51
156440
4296
Toplum olarak, bilgisayarları
küçülttükçe küçülttük.
küçülttükçe küçülttük.
02:52
We've built layers and layers
of abstraction on top of each other
of abstraction on top of each other
52
160760
4536
İnsan ve makine arasında
birbiri üzerinde soyut
katmanlar inşa ettik,
katmanlar inşa ettik,
02:57
between the man and the machine
53
165320
1496
02:58
to the point that we no longer
have any idea how computers work
have any idea how computers work
54
166840
3216
öyle ki artık bilgisayarların nasıl çalıştığı
veya onlarla nasıl konuşulacağına dair
veya onlarla nasıl konuşulacağına dair
03:02
or how to talk to them.
55
170080
2176
hiçbir fikrimiz kalmadı.
03:04
And we do teach our kids
how the human body works,
how the human body works,
56
172280
2776
Çocuklarımıza insan vücudunun
nasıl çalıştığını öğretiyoruz,
nasıl çalıştığını öğretiyoruz,
03:07
we teach them how
the combustion engine functions
the combustion engine functions
57
175080
3096
yanmalı motorun nasıl çalıştığını
onlara öğretiyoruz
onlara öğretiyoruz
03:10
and we even tell them
that if you want to really be an astronaut
that if you want to really be an astronaut
58
178200
3016
ve hatta gerçekten astronot
olmak istiyorlarsa
olmak istiyorlarsa
03:13
you can become one.
59
181240
1456
olabileceklerini bile söylüyoruz.
03:14
But when the kid comes to us and asks,
60
182720
2176
Fakat çocuk bize gelip:
03:16
"So, what is a bubble sort algorithm?"
61
184920
2736
"Kabarcık sıralaması nedir?"
03:19
Or, "How does the computer know
what happens when I press 'play,'
what happens when I press 'play,'
62
187680
4416
veya "Bilgisayar 'oynat' düğmesine
basınca ne olacağını,
basınca ne olacağını,
hangi videoyu göstereceğini
nereden biliyor?" veya
nereden biliyor?" veya
03:24
how does it know which video to show?"
63
192120
1856
03:26
Or, "Linda, is Internet a place?"
64
194000
2576
"Linda, İnternet bir mekan mıdır?"
diye sorduklarında
diye sorduklarında
03:28
We adults, we grow oddly silent.
65
196600
2720
yetişkinler olarak garip bir
sessizliğe bürünüyoruz.
sessizliğe bürünüyoruz.
03:32
"It's magic," some of us say.
66
200400
2456
Kimimiz "Büyülü bir şey." diyoruz.
03:34
"It's too complicated," the others say.
67
202880
2720
Kimimiz "Çok karmaşık." diyoruz.
03:38
Well, it's neither.
68
206520
1496
Aslında ikisi de değil.
03:40
It's not magic and it's not complicated.
69
208040
2576
Ne büyülü, ne de karmaşık.
03:42
It all just happened
really, really, really fast.
really, really, really fast.
70
210640
3616
Her şey çok ama çok hızlı oldu.
03:46
Computer scientists built
these amazing, beautiful machines,
these amazing, beautiful machines,
71
214280
2896
Bilgisayar bilimcileri bu hayret verici,
güzel makineleri inşa ettiler
güzel makineleri inşa ettiler
03:49
but they made them
very, very foreign to us,
very, very foreign to us,
72
217200
2416
fakat bilgisayarları bize
ve kullandığımız dile
ve kullandığımız dile
03:51
and also the language we speak
to the computers
to the computers
73
219640
2216
çok ama çok yabancılaştırdılar,
03:53
so that we don't know
how to speak to the computers anymore
how to speak to the computers anymore
74
221880
3016
öyle ki, artık süslü
kullanıcı arayüzleri olmadan
kullanıcı arayüzleri olmadan
03:56
without our fancy user interfaces.
75
224920
2496
bilgisayarlarla nasıl
konuşulacağını bilmiyoruz.
konuşulacağını bilmiyoruz.
03:59
And that's why no one recognized
76
227440
1576
Bu yüzden de, hiç kimse
04:01
that when I was conjugating
French irregular verbs,
French irregular verbs,
77
229040
2696
ben Fransızca düzensiz
fiilleri çekimlerken
fiilleri çekimlerken
04:03
I was actually practicing
my pattern recognition skills.
my pattern recognition skills.
78
231760
3256
örüntü tanıma becerimi
çalıştırdığımı fark etmedi.
çalıştırdığımı fark etmedi.
04:07
And when I was excited about knitting,
79
235040
2296
Örme konusunda heyecan duyarken,
04:09
I actually was following
a sequence of symbolic commands
a sequence of symbolic commands
80
237360
3536
aslında içinde döngüler olan bir dizi
04:12
that included loops inside of them.
81
240920
1736
sembolik komutları takip ediyordum.
04:14
And that Bertrand Russell's lifelong quest
82
242680
2416
Bertrand Russell'in
hayatı boyunca süren
hayatı boyunca süren
04:17
to find an exact language
between English and mathematics
between English and mathematics
83
245120
3976
İngilizce ve matematik
arasında bir dil bulma arayışı
arasında bir dil bulma arayışı
04:21
found its home inside of a computer.
84
249120
2320
bir bilgisayar içinde evini buldu.
04:24
I was a programmer, but no one knew it.
85
252080
2200
Bir programcıydım,
fakat bunu kimse bilmiyordu.
fakat bunu kimse bilmiyordu.
04:27
The kids of today, they tap, swipe
and pinch their way through the world.
and pinch their way through the world.
86
255080
4456
Günümüz çocukları, dünyayı tıklayarak,
kaydırarak ve mıncıklayarak geziyor.
kaydırarak ve mıncıklayarak geziyor.
04:31
But unless we give them tools
to build with computers,
to build with computers,
87
259560
3216
Fakat eğer onlara bilgisayarla
çalışabilecekleri araçları vermezsek,
çalışabilecekleri araçları vermezsek,
04:34
we are raising only consumers
instead of creators.
instead of creators.
88
262800
3936
üreticiler yerine
tüketiciler yetiştirmiş oluruz.
tüketiciler yetiştirmiş oluruz.
04:38
This whole quest
led me to this little girl.
led me to this little girl.
89
266760
2536
Tüm bu arayış beni küçük bir kıza ulaştırdı.
04:41
Her name is Ruby, she is six years old.
90
269320
2376
Adı Ruby, altı yaşında.
04:43
She is completely fearless,
imaginative and a little bit bossy.
imaginative and a little bit bossy.
91
271720
4096
Tamamen korkusuz, hayalperest
ve biraz da otoriter.
ve biraz da otoriter.
04:47
And every time
I would run into a problem
I would run into a problem
92
275840
2456
Ve kendime programlama
öğretmeye çalışırken
öğretmeye çalışırken
04:50
in trying to teach
myself programming like,
myself programming like,
93
278320
2256
ne zaman bir sorunla karşılaşsam
04:52
"What is object-oriented design
or what is garbage collection?",
or what is garbage collection?",
94
280600
3976
"Nesneye dayalı tasarım veya
çöp toplama nedir?" gibi sorularla
çöp toplama nedir?" gibi sorularla
04:56
I would try to imagine how a six-year-old
little girl would explain the problem.
little girl would explain the problem.
95
284600
4416
altı yaşındaki bir kızın sorunu
nasıl açıklayacağını düşünmeye çalışırdım.
nasıl açıklayacağını düşünmeye çalışırdım.
05:01
And I wrote a book about her
and I illustrated it
and I illustrated it
96
289040
2656
Onun hakkında bir kitap yazdım
ve bunu çizdim.
ve bunu çizdim.
05:03
and the things
Ruby taught me go like this.
Ruby taught me go like this.
97
291720
2376
Ruby bana çok şey öğretti.
05:06
Ruby taught me that you're
not supposed to be afraid
not supposed to be afraid
98
294120
2456
Ruby bana yatağın altındaki böcekten
korkmamam gerektiğini öğretti.
05:08
of the bugs under your bed.
99
296600
1376
05:10
And even the biggest of the problems
100
298000
2056
Ve en büyük sorunlar bile
05:12
are a group of tiny problems
stuck together.
stuck together.
101
300080
3496
küçük sorunların
bir araya gelmiş hâlidir.
bir araya gelmiş hâlidir.
05:15
And Ruby also introduced
me to her friends,
me to her friends,
102
303600
2736
Ruby ayrıca beni
arkadaşlarıyla tanıştırdı,
arkadaşlarıyla tanıştırdı,
05:18
the colorful side of the Internet culture.
103
306360
2896
İnternet kültürünün renkli tarafıyla.
05:21
She has friends like the Snow Leopard,
104
309280
1856
Güzel ama diğer çocuklarla
oynamak istemeyen
oynamak istemeyen
05:23
who is beautiful but doesn't want
to play with the other kids.
to play with the other kids.
105
311160
2936
kar leoparı gibi arkadaşları vardı.
05:26
And she has friends like the green robots
that are really friendly but super messy.
that are really friendly but super messy.
106
314120
4616
Dost canlısı ama çok dağınık olan
yeşil robot arkadaşları var.
yeşil robot arkadaşları var.
05:30
And she has friends like Linux the penguin
107
318760
2176
Aşırı verimli fakat anlaşılması zor olan
05:32
who's really ruthlessly efficient,
but somewhat hard to understand.
but somewhat hard to understand.
108
320960
3656
Linux pengueni gibi arkadaşları vardı.
05:36
And idealistic foxes, and so on.
109
324640
2240
Ve idealist tilkiler ve diğerleri.
05:39
In Ruby's world, you learn
technology through play.
technology through play.
110
327880
3656
Ruby'nin dünyasında, teknolojiyi
oynayarak öğrenirsiniz.
oynayarak öğrenirsiniz.
05:43
And, for instance, computers
are really good at repeating stuff,
are really good at repeating stuff,
111
331560
3216
Örneğin, bilgisayarlar bir şeyleri
tekrar etmede çok iyidir,
tekrar etmede çok iyidir,
05:46
so the way Ruby would teach
loops goes like this.
loops goes like this.
112
334800
2896
bu yüzden Ruby döngüleri şöyle öğretiyor.
05:49
This is Ruby's favorite dance move,
it goes, "Clap, clap, stomp, stomp
it goes, "Clap, clap, stomp, stomp
113
337720
3376
Bu, Ruby'nin en sevdiği dans hareketi,
"Alkış, alkış, vur, vur,
alkış, alkış ve zıpla."
alkış, alkış ve zıpla."
05:53
clap, clap and jump."
114
341120
1496
05:54
And you learn counter loops
by repeating that four times.
by repeating that four times.
115
342640
4016
Bunu dört kere tekrar ederek
sayaç döngülerini öğrenirsin.
sayaç döngülerini öğrenirsin.
05:58
And you learn while loops
by repeating that sequence
by repeating that sequence
116
346680
2816
Tek ayak üzerinde dururken
o diziyi tekrar ederek
o diziyi tekrar ederek
06:01
while I'm standing on one leg.
117
349520
1776
while döngüsünü öğrenirsin.
06:03
And you learn until loops
by repeating that sequence
by repeating that sequence
118
351320
3296
Annen gerçekten kızana kadar
o diziyi tekrar ederek
o diziyi tekrar ederek
06:06
until mom gets really mad.
119
354640
2056
until döngüsünü öğrenirsin.
06:08
(Laughter)
120
356720
1016
(Gülüşmeler)
06:09
And most of all, you learn
that there are no ready answers.
that there are no ready answers.
121
357760
3720
Çoğunuz, hazır cevapların
olmadığını öğrenirsiniz.
olmadığını öğrenirsiniz.
06:14
When coming up with the curriculum
for Ruby's world,
for Ruby's world,
122
362320
2736
Ruby'nin dünyasındaki
müfredatı hazırlarken
müfredatı hazırlarken
06:17
I needed to really ask the kids
how they see the world
how they see the world
123
365080
3296
çocuklara dünyayı nasıl gördüklerini
06:20
and what kind of questions they have
124
368400
2016
ve ne tür soruları olduğunu
sormam gerekti
sormam gerekti
06:22
and I would organize
play testing sessions.
play testing sessions.
125
370440
2080
ve oyunlu
test oturumları yapıyorum.
test oturumları yapıyorum.
06:25
I would start by showing the kids
these four pictures.
these four pictures.
126
373360
2560
Çocuklara bu dört resmi
göstererek başlıyorum.
göstererek başlıyorum.
06:28
I would show them a picture of a car,
127
376480
2336
Bir araba resmi gösteriyorum,
06:30
a grocery store, a dog and a toilet.
128
378840
2416
bir market, bir köpek ve bir tuvalet.
06:33
And I would ask, "Which one of these
do you think is a computer?"
do you think is a computer?"
129
381280
3240
"Hangisinin bir bilgisayar olduğunu
düşünüyorsunuz?" diye soruyorum.
düşünüyorsunuz?" diye soruyorum.
06:37
And the kids would be
very conservative and go,
very conservative and go,
130
385480
2736
Çocuklar da oldukça tutucu davranarak
06:40
"None of these is a computer.
131
388240
1776
"Hiçbirisi bilgisayar değil.
06:42
I know what a computer is:
132
390040
1656
Bilgisayarın ne olduğunu biliyorum:
06:43
it's that glowing box
133
391720
1336
Annemle babamın
06:45
in front of which mom or dad
spends way too much time."
spends way too much time."
134
393080
3616
önünde çokça vakit harcadığı
parlayan bir kutudur." diyor.
parlayan bir kutudur." diyor.
06:48
But then we would talk
135
396720
1496
Fakat sonra konuşunca
06:50
and we would discover
that actually, a car is a computer,
that actually, a car is a computer,
136
398240
2816
aslında arabanın da bir
bilgisayar olduğunu keşfediyoruz,
bilgisayar olduğunu keşfediyoruz,
06:53
it has a navigation system inside of it.
137
401080
2376
içinde yönlendirme sistemi var.
06:55
And a dog -- a dog
might not be a computer,
might not be a computer,
138
403480
2776
Ve köpek -- köpek
bilgisayar olmayabilir,
bilgisayar olmayabilir,
06:58
but it has a collar
139
406280
1216
ama tasması var
06:59
and the collar might have
a computer inside of it.
a computer inside of it.
140
407520
2616
ve tasmasının içinde bilgisayar olabilir.
07:02
And grocery stores, they have
so many different kinds of computers,
so many different kinds of computers,
141
410160
3456
Ve marketlerde
çok çeşitli bilgisayarlar var,
çok çeşitli bilgisayarlar var,
07:05
like the cashier system
and the burglar alarms.
and the burglar alarms.
142
413640
3416
kasa sistemi ve hırsız alarmı gibi.
Çocuklar, biliyor musunuz?
07:09
And kids, you know what?
143
417080
1336
07:10
In Japan, toilets are computers
144
418440
2536
Japonya'da, tuvaletler bilgisayarlı
07:13
and there's even hackers who hack them.
145
421000
1896
ve hatta sistemlerini kıran
insanlar bile var.
insanlar bile var.
07:14
(Laughter)
146
422920
1776
(Gülüşmeler)
07:16
And we go further
147
424720
1216
Daha da ilerliyoruz,
07:17
and I give them these little stickers
with an on/off button on them.
with an on/off button on them.
148
425960
3216
onlara üzerinde aç/kapat düğmeleri
olan çıkartmalar veriyorum.
olan çıkartmalar veriyorum.
07:21
And I tell the kids,
"Today you have this magic ability
"Today you have this magic ability
149
429200
3616
Çocuklara: "Bugün bu odadaki her şeyi
07:24
to make anything in this room
into a computer."
into a computer."
150
432840
3616
bilgisayara çevirme gücünüz var." diyorum.
07:28
And again, the kids go,
151
436480
1336
Çocuklar yine:
07:29
"Sounds really hard,
I don't know the right answer for this."
I don't know the right answer for this."
152
437840
2896
"Zor gibi gözüküyor,
doğru cevabı bilmiyorum." diyor.
doğru cevabı bilmiyorum." diyor.
07:32
But I tell them, "Don't worry,
153
440760
1576
Ben de onlara: "Merak etmeyin,
07:34
your parents don't know
the right answer, either.
the right answer, either.
154
442360
2576
ebeveynleriniz de doğru cevabı
bilmiyor." diyorum.
bilmiyor." diyorum.
07:36
They've just started
to hear about this thing
to hear about this thing
155
444960
2216
Nesnelerin İnterneti denen şeyi
07:39
called The Internet of Things.
156
447200
2216
daha yeni duymaya başladılar.
07:41
But you kids,
you are going to be the ones
you are going to be the ones
157
449440
1976
Ama çocuklar, her şeyin
07:43
who are really going to live up in a world
where everything is a computer."
where everything is a computer."
158
451440
4376
bilgisayar olduğu bir dünyada
yaşayanlar sizler olacaksınız.
yaşayanlar sizler olacaksınız.
07:47
And then I had this little girl
who came to me
who came to me
159
455840
2216
Bir seferinde küçük bir kız yanıma geldi
07:50
and took a bicycle lamp
160
458080
1296
ve elinde bisiklet lambası vardı.
07:51
and she said, "This bicycle lamp,
if it were a computer,
if it were a computer,
161
459400
4216
Şöyle dedi: "Bu bisiklet lambası
bilgisayar olsaydı,
bilgisayar olsaydı,
07:55
it would change colors."
162
463640
2016
renk değiştirirdi."
07:57
And I said, "That's a really good idea,
what else could it do?"
what else could it do?"
163
465680
3016
Ben de: "Bu çok iyi bir fikir,
başka ne olabilirdi?" diye sordum.
başka ne olabilirdi?" diye sordum.
08:00
And she thinks and she thinks,
164
468720
1736
Düşündü, düşündü
08:02
and she goes, "If this bicycle lamp
were a computer,
were a computer,
165
470480
4016
ve: "Bu bisiklet lambası
bilgisayar olsaydı,
bilgisayar olsaydı,
08:06
we could go on a biking trip
with my father
with my father
166
474520
2736
babamla bisiklet gezisine gidebilir
08:09
and we would sleep in a tent
167
477280
1616
ve çadırın içinde uyuyabilirdik
08:10
and this biking lamp
could also be a movie projector."
could also be a movie projector."
168
478920
3840
ve bu bisiklet lambası da
film yansıtıcısı olabilirdi." dedi.
film yansıtıcısı olabilirdi." dedi.
08:15
And that's the moment I'm looking for,
169
483640
1960
Beklediğim an oydu.
08:18
the moment when the kid realizes
170
486400
1576
O anda çocuk dünyanın henüz
08:20
that the world
is definitely not ready yet,
is definitely not ready yet,
171
488000
2376
kesinlikle hazır olmadığını,
08:22
that a really awesome way
of making the world more ready
of making the world more ready
172
490400
2976
dünyayı daha hazır hâle
getirmenin en harika yolunun
getirmenin en harika yolunun
08:25
is by building technology
173
493400
2216
teknoloji geliştirmek olduğunu ve
hepimizin bu değişimin bir parçası
olabileceğini fark ediyor.
olabileceğini fark ediyor.
08:27
and that each one of us
can be a part of that change.
can be a part of that change.
174
495640
2760
08:31
Final story, we also built a computer.
175
499200
3056
Son hikâye, bir bilgisayar da yaptık.
08:34
And we got to know the bossy CPU
and the helpful RAM and ROM
and the helpful RAM and ROM
176
502280
4736
Patron CPU ve hatırlamaya yardım eden
yardımsever RAM ve ROM ile tanıştık.
08:39
that help it remember things.
177
507040
1416
08:40
And after we've assembled
our computer together,
our computer together,
178
508480
2936
Daha sonra bilgisayarımızı topladık,
08:43
we also design an application for it.
179
511440
2656
onun için bir uygulama da tasarladık.
08:46
And my favorite story is this little boy,
180
514120
2015
En sevdiğim hikâyeyse küçük bir çocuğunki,
08:48
he's six years old
181
516159
1257
altı yaşında
08:49
and his favorite thing in the world
is to be an astronaut.
is to be an astronaut.
182
517440
3119
ve dünyadaki en büyük arzusu
astronot olmak.
astronot olmak.
08:53
And the boy, he has
these huge headphones on
these huge headphones on
183
521120
2256
Çocuğun kocaman kulaklıkları var
08:55
and he's completely immersed
in his tiny paper computer
in his tiny paper computer
184
523400
3256
ve tamamen küçük kâğıt
bilgisayarına dalmış,
bilgisayarına dalmış,
08:58
because you see, he's built his own
185
526680
2016
çünkü kendi galaksiler arası gezegensel
09:00
intergalactic planetary
navigation application.
navigation application.
186
528720
4296
yönlendirme uygulamasını geliştirmiş.
09:05
And his father, the lone astronaut
in the Martian orbit,
in the Martian orbit,
187
533040
3136
Babası, Mars yörüngesindeki
yalnız astronot,
yalnız astronot,
09:08
is on the other side of the room
188
536200
1856
odanın diğer kenarında
09:10
and the boy's important mission
189
538080
1616
ve çocuğun önemli görevi
09:11
is to bring the father
safely back to earth.
safely back to earth.
190
539720
2920
babasını sağ salim dünyaya geri getirmek.
09:15
And these kids are going to have
a profoundly different view of the world
a profoundly different view of the world
191
543760
3456
Bu çocukların dünyaya ve teknoloji
ile onu geliştirmemize bakışları
ile onu geliştirmemize bakışları
09:19
and the way we build it with technology.
192
547240
2400
çok daha engin olacak.
09:22
Finally, the more approachable,
the more inclusive,
the more inclusive,
193
550840
3856
Son olarak, dünya teknolojisini
daha ulaşılabilir,
daha ulaşılabilir,
09:26
and the more diverse
we make the world of technology,
we make the world of technology,
194
554720
3376
daha kucaklayıcı ve daha çeşitli yaptıkça
09:30
the more colorful and better
the world will look like.
the world will look like.
195
558120
3976
dünya da o kadar renkli ve
iyi gözükecektir.
iyi gözükecektir.
09:34
So, imagine with me, for a moment,
196
562120
2576
Benimle birlikte bir anlığına hayal edin.
09:36
a world where the stories we tell
197
564720
2576
Öyle bir dünya ki,
bir şeylerin nasıl yapıldığını
bir şeylerin nasıl yapıldığını
09:39
about how things get made
don't only include
don't only include
198
567320
3016
anlattığımız hikâyelerde
sadece yirmili yaşlardaki
Silikon Vadisi gençleri değil de
Silikon Vadisi gençleri değil de
09:42
the twentysomething-year-old
Silicon Valley boys,
Silicon Valley boys,
199
570360
2416
09:44
but also Kenyan schoolgirls
and Norwegian librarians.
and Norwegian librarians.
200
572800
4400
Kenyalı kız öğrenciler ve Norveçli
kütüphaneciler de var.
kütüphaneciler de var.
09:50
Imagine a world where
the little Ada Lovelaces of tomorrow,
the little Ada Lovelaces of tomorrow,
201
578000
4216
1 ve 0'ların kalıcı gerçekliği
içinde yaşayan
içinde yaşayan
09:54
who live in a permanent
reality of 1s and 0s,
reality of 1s and 0s,
202
582240
3216
ve büyüdüğünde teknoloji konusunda
çok iyimser ve cesur olan
çok iyimser ve cesur olan
09:57
they grow up to be very optimistic
and brave about technology.
and brave about technology.
203
585480
4616
yarının Ada Lovelace'inin olduğu
bir dünya hayal edin.
bir dünya hayal edin.
10:02
They embrace the powers
and the opportunities
and the opportunities
204
590120
3376
Dünya'nın güçlerini, fırsatlarını
10:05
and the limitations of the world.
205
593520
1600
ve sınırlarını kucaklıyorlar.
10:07
A world of technology
that is wonderful, whimsical
that is wonderful, whimsical
206
595680
4136
Harika, acayip fikirli ve az biraz da
tuhaf bir teknoloji dünyası.
tuhaf bir teknoloji dünyası.
10:11
and a tiny bit weird.
207
599840
1640
10:15
When I was a girl,
208
603120
1496
Küçük bir kızken
10:16
I wanted to be a storyteller.
209
604640
2016
öykücü olmak isterdim.
10:18
I loved make-believe worlds
210
606680
1576
Hayalî dünyalara bayılırdım
10:20
and my favorite thing to do
211
608280
1616
ve en sevdiğim şey
10:21
was to wake up in the mornings
in Moominvalley.
in Moominvalley.
212
609920
4056
sabahları Moomin Vadisi'nde uyanmaktı.
10:26
In the afternoons,
I would roam around the Tatooines.
I would roam around the Tatooines.
213
614000
3120
Öğlenleri, Totooines'te dolanırdım.
Akşamları, Narnia'da uykuya dalardım.
10:29
And in the evenings,
I would go to sleep in Narnia.
I would go to sleep in Narnia.
214
617320
2880
10:33
And programming turned out
to be the perfect profession for me.
to be the perfect profession for me.
215
621400
3200
Anladım ki programlama
benim için biçilmiş kaftan.
benim için biçilmiş kaftan.
10:37
I still create worlds.
216
625720
1936
Hâlâ dünyalar yaratıyorum.
10:39
Instead of stories, I do them with code.
217
627680
2960
Hikâyeler yerine,
bunları kodlarla yapıyorum.
bunları kodlarla yapıyorum.
10:43
Programming gives me this amazing power
218
631640
3056
Programlama bana kendi kuralları,
10:46
to build my whole little universe
219
634720
2376
paradigmaları ve uygulamalarıyla
10:49
with its own rules
and paradigms and practices.
and paradigms and practices.
220
637120
3960
kendi küçük evrenimi
inşa etme gücü veriyor.
inşa etme gücü veriyor.
10:54
Create something out of nothing
with the pure power of logic.
with the pure power of logic.
221
642120
3960
Mantığın saf gücüyle
ortaya bir şeyler çıkarın.
ortaya bir şeyler çıkarın.
10:58
Thank you.
222
646920
1216
Teşekkür ederim.
11:00
(Applause)
223
648160
2440
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Linda Liukas - Programmer, storyteller and illustratorLinda Liukas wants to create a more diverse and colorful world of technology, starting with the poetry of code.
Why you should listen
Linda Liukas is a programmer, storyteller and illustrator. Her children's book, Hello Ruby, is the "world’s most whimsical way to learn about technology, computing and coding.” Liukas founded Rails Girls, which has organized workshops in over 230 cities, teaching the basics of programming to more than 10,000 women. Linda worked at Codeacademy, which she left to write stories that teach children about software and programming. She won the 2013 Ruby Hero prize and was named the Digital Champion of Finland by the EU Commissioner for Digital Agenda.
Linda Liukas | Speaker | TED.com