TED2016
ShaoLan: The Chinese zodiac, explained
ShaoLan Hsueh: Çin Burçları, açıklandı.
Filmed:
Readability: 4.3
2,804,498 views
Dünya nüfusunun çeyreği Çin Burçlarına oldukça önem vermektedir. ShaoLan Hsueh'e göre, inanmasanız bile nasıl işlediğini bilmeniz akıllıca olacaktır. Bu eğlenceli, bilgi verici konuşmada ShaoLan Hsueh, bu eski geleneği anlamak için ipuçları vermekte ve kişiliği, kariyeri, evlilik hayatını ve belirli bir yıldaki kaderinizi nasıl etkilediğine olan inancı açıklamaktadır. Sizin burcunuz sizin hakkınızda ne anlatıyor?
ShaoLan Hsueh - Technologist, entrepreneur
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West. Full bio
ShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Have you ever been asked
by your Chinese friend,
by your Chinese friend,
0
891
2798
Hiçbir Çinli arkadaşınız
00:15
"What is your zodiac sign?"
1
3713
1655
''Burcun ne?'' diye sordu mu?
00:17
Don't think they are making small talk.
2
5947
2485
Öylesine sohbet ettiklerini sanmayın.
00:20
If you say, "I'm a Monkey,"
3
8456
1927
''Benimki Maymun'' dediğinizde
00:22
they immediately know
4
10407
1359
anında yaşınızın
00:23
you are either 24, 36, 48 or 60 years old.
5
11790
3396
24, 36, 48 ya da 60 olduğunu anlarlar.
00:27
(Laughter)
6
15210
1006
(Gülüşmeler)
00:28
Asking a zodiac sign is a polite way
of asking your age.
of asking your age.
7
16240
3558
Burcunuzu sormak yaşınızı
öğrenmenin kibar bir şeklidir.
öğrenmenin kibar bir şeklidir.
00:32
By revealing your zodiac sign,
you are also being evaluated.
you are also being evaluated.
8
20616
3889
Burcunuzu söyleyerek aynı zamanda,
değerlendiriliyorsunuz da.
değerlendiriliyorsunuz da.
00:36
Judgments are being made
about your fortune or misfortune,
about your fortune or misfortune,
9
24529
4040
Şanslı mı şanssız mı olduğunuz,
kişiliğiniz, kariyer imkânlarınız,
kişiliğiniz, kariyer imkânlarınız,
00:40
your personality, career prospects
10
28593
2378
belli bir yılda sizi neler beklediği
00:42
and how you will do in a given year.
11
30995
1968
hakkında değerlendirmeler yapılıyordur.
00:45
If you share you and your
partner's animal signs,
partner's animal signs,
12
33322
2896
Kendinizin ve eşinizin hayvan
simgesini paylaştığınızda,
simgesini paylaştığınızda,
00:48
they will paint a picture in their mind
about your private life.
about your private life.
13
36242
3819
özel yaşantınız hakkında kafalarında
bir resim yaratacaklardır.
bir resim yaratacaklardır.
00:52
Maybe you don't believe
in the Chinese zodiac.
in the Chinese zodiac.
14
40725
2623
Belki Çin astrolojisine inanmıyorsunuzdur.
00:55
As a quarter of the world population
is influenced by it,
is influenced by it,
15
43372
3831
Dünya nüfusunun çeyreği kadar bir
kesimi etkisi altına aldığını düşününce
kesimi etkisi altına aldığını düşününce
00:59
you'd be wise to do something about that.
16
47227
2399
siz de bunu küçümsemeyecek
kadar zeki olmalısınız.
kadar zeki olmalısınız.
01:02
So what is the Chinese zodiac, exactly?
17
50406
2998
Peki, Çin astrolojisi tam olarak nedir?
01:05
Most Westerners think
of Greco-Roman zodiac,
of Greco-Roman zodiac,
18
53991
3196
Birçok batılı, burçların 12 aya bölündüğü
01:09
the signs divided into 12 months.
19
57211
2223
Greko-Romen astrolojisine inanır.
01:11
The Chinese zodiac is different.
20
59973
1951
Çin astrolojisi ise farklıdır.
01:13
It's a 12-year cycle labeled with animals,
21
61948
3178
Fare ile başlayıp Domuz ile sonlanan
hayvanlar ile eşleştirilmiş,
hayvanlar ile eşleştirilmiş,
01:17
starting with a Rat and ending with a Pig,
22
65150
2576
12 yıllık periyodlardan oluşur ve
01:19
and has no association
with constellations.
with constellations.
23
67750
3342
takımyıldızlar ile hiçbir ilişkisi yoktur.
01:23
For example, if you were born
in 1975, you are a Rabbit.
in 1975, you are a Rabbit.
24
71663
4849
Örneğin, 1975 yılında
doğduysanız bir Tavşansınız.
doğduysanız bir Tavşansınız.
01:29
Can you see your zodiac sign there?
25
77273
1901
Burada burcunuzu görebiliyor musunuz?
01:32
Our Chinese ancestors constructed
a very complicated theoretical framework
a very complicated theoretical framework
26
80139
5285
Çinli atalarımız yin ve yang,
5 element ve 12 burç hayvanı
5 element ve 12 burç hayvanı
01:37
based on yin and yang, the five elements
and the 12 zodiac animals.
and the 12 zodiac animals.
27
85448
4641
üzerine kurulmuş, oldukça karmaşık
kuramsal bir sistem oluşturmuşlar.
kuramsal bir sistem oluşturmuşlar.
01:42
Over thousands of years,
28
90486
1795
Binlerce yıl boyunca,
01:44
this popular culture has affected
people's major decisions,
people's major decisions,
29
92305
4472
bu popüler kültür, insanların isim koyma,
evlenme, doğum yapma ve
evlenme, doğum yapma ve
01:48
such as naming, marriage, giving birth
and attitude towards each other.
and attitude towards each other.
30
96801
5200
birbirlerine karşı tutumları
gibi temel kararlarını etkiledi.
gibi temel kararlarını etkiledi.
01:54
And some of the implications
are quite amazing.
are quite amazing.
31
102409
2870
Bazı etkileri de son derece inanılmazdır.
01:58
The Chinese believe certain animals
get on better than the others.
get on better than the others.
32
106248
4330
Çinliler bazı hayvanların diğerlerine
göre daha iyi olduğunu düşünür.
göre daha iyi olduğunu düşünür.
02:03
So parents choose specific years
to give birth to babies,
to give birth to babies,
33
111147
4694
Bu nedenle ebeveynler çocuk sahibi
olmak için belirli yılları seçerler,
olmak için belirli yılları seçerler,
02:07
because they believe the team effort
by the right combination of animals
by the right combination of animals
34
115865
4922
çünkü doğru hayvanların bir araya
gelmesinden oluşan takım çabası
gelmesinden oluşan takım çabası
02:12
can give prosperity to families.
35
120811
2297
ailelere refah getirebilmektedir.
02:15
We even refer to the zodiac
when entering into romantic relations.
when entering into romantic relations.
36
123667
4512
Romantik ilişkilerde bile
burçlara bakarız.
burçlara bakarız.
02:20
I'm a Pig; I should have perfect romance
with Tigers, Goats and Rabbits.
with Tigers, Goats and Rabbits.
37
128630
5406
Ben bir Domuzum; Kaplan, Keçi,
Tavşan ile mükemmel ilişkilerim olabilir.
Tavşan ile mükemmel ilişkilerim olabilir.
02:27
Chinese people believe some animals
are natural enemies.
are natural enemies.
38
135425
3580
Çinliler bazı hayvanların doğuştan
düşman olduklarına inanırlar.
düşman olduklarına inanırlar.
02:31
As a Pig, I need
to be careful with a Snake.
to be careful with a Snake.
39
139536
3001
Bir Domuz olarak
Yılana karşı dikkatli olmalıyım.
Yılana karşı dikkatli olmalıyım.
02:35
Raise your hand if you are a Snake.
40
143102
1808
Yılansanız elinizi kaldırın.
02:37
Let's have a chat later.
41
145726
1533
Sonra bir konuşalım.
02:39
(Laughter)
42
147283
1395
(Gülüşmeler)
02:40
We believe some animals
are luckier than the others,
are luckier than the others,
43
148702
3243
Bazı hayvanların diğerlerine
göre daha şanslı olduğuna inanırız,
göre daha şanslı olduğuna inanırız,
02:43
such as the Dragon.
44
151969
1695
örneğin Ejderha.
02:45
Unlike the Western tradition,
45
153688
1858
Batı geleneğinin aksine,
02:47
the Chinese Dragon is a symbol
for power, strength and wealth.
for power, strength and wealth.
46
155570
4584
Çin Ejderhası'nın, güç, kuvvet,
refah sembolü olduğuna inanırız.
refah sembolü olduğuna inanırız.
02:52
It's everyone's dream
to have a Dragon baby.
to have a Dragon baby.
47
160178
2683
Herkesin hayali bebeğinin
bir Ejderha olmasıdır.
bir Ejderha olmasıdır.
02:55
Jack Ma's parents
must have been very proud.
must have been very proud.
48
163359
3116
Jack Ma'nın anne babası
gurur duyuyor olmalılar.
gurur duyuyor olmalılar.
02:58
And they are not the only ones.
49
166499
1562
Yalnız da değiller.
03:00
In 2012, the Year of the Dragon,
50
168085
2897
Ejderha yılı olan 2012'de,
03:03
the birthrate in China,
Hong Kong and Taiwan
Hong Kong and Taiwan
51
171006
2299
Çin, Hong Kong ve Tayvan'da doğum oranı
03:05
increased by five percent.
52
173329
1687
yüzde beş yükseldi.
03:07
That means another
one million more babies.
one million more babies.
53
175596
3365
Bu da, bir milyon bebek daha demek.
03:12
With a traditional
preference to baby boys,
preference to baby boys,
54
180497
2913
Erkek bebeklere olan
geleneksel düşkünlükle
geleneksel düşkünlükle
03:15
the boy-girl ratio that year
was 120 to 100.
was 120 to 100.
55
183434
4328
erkek - kız bebek oranı
120'ye 100 idi.
120'ye 100 idi.
03:20
When those Dragon boys grow up,
56
188431
1764
Bu Ejderha erkekleri büyüyünce,
03:22
they will face much more severe
competition in love and job markets.
competition in love and job markets.
57
190219
4406
aşk ve iş hayatında çok daha
fazla rakipleri olacak.
fazla rakipleri olacak.
03:27
According to the BBC and the Chinese
government's press release,
government's press release,
58
195669
3914
BBC ve Çin Hükümeti demeçlerine göre,
03:31
January 2015 saw a peak
of Cesarean sections.
of Cesarean sections.
59
199607
5204
Ocak 2015'te sezaryen
doğumlar zirve yaptı.
doğumlar zirve yaptı.
03:36
Why?
60
204835
1169
Neden?
03:38
That was the last month
for the Year of the Horse.
for the Year of the Horse.
61
206726
3411
Çünkü bu zaman At Yılı'nın sonuydu.
03:42
It's not because they like horses so much,
62
210161
2602
Bu atları çok sevdiklerinden değil,
03:44
it's because they try to avoid
having unlucky Goat babies.
having unlucky Goat babies.
63
212787
3469
bebeklerinin şanssız Keçi
olmaması içindi.
olmaması içindi.
03:48
(Laughter)
64
216280
1078
(Gülüşmeler)
03:49
If you are a Goat, please don't feel bad.
65
217382
2779
Eğer Keçi iseniz üzülmeyin.
03:52
Those are Goat babies.
66
220185
1730
Bunlar Keçi bebekleri.
03:53
They don't look like losers to me.
67
221939
2110
Bana şanssızlarmış gibi gelmiyor.
03:56
(Laughter)
68
224073
1165
(Gülüşmeler)
03:57
Tiger is another undesirable animal,
69
225262
2762
Dengesiz mizacından dolayı,
04:00
due to its volatile temperament.
70
228048
1808
Kaplan bir diğer istenmeyen hayvandır.
04:02
Many Chinese regions
saw a sharp decline of birthrate
saw a sharp decline of birthrate
71
230337
3853
Bu yıllarda birçok Çin
bölgesinde doğum oranı
bölgesinde doğum oranı
04:06
during those years.
72
234214
1197
düşmektedir.
04:08
Perhaps one should consider
zodiac in reverse,
zodiac in reverse,
73
236122
3670
Belki de burçlar aksi
şekilde düşünülmelidir,
şekilde düşünülmelidir,
04:11
as those Tiger and Goat babies
will face much less competition.
will face much less competition.
74
239816
4204
çünkü Kaplan ve Keçi bebekleri
daha az rekabetle karşılaşacaklar.
daha az rekabetle karşılaşacaklar.
04:16
Maybe they are the lucky ones.
75
244044
1722
Belki şanslı olan onlardır.
04:20
I went through the Forbes
top 300 richest people in the world,
top 300 richest people in the world,
76
248055
4460
Forbes'un en zengin
300 kişi listesine baktığımda
300 kişi listesine baktığımda
04:24
and it's interesting to see
77
252539
2033
en istenmeyen iki burç olan,
04:26
the most undesirable two animals,
the Goat and Tiger,
the Goat and Tiger,
78
254596
3578
Keçi ve Kaplanın
04:30
are at the top of the chart,
79
258198
1682
Ejderhadan bile
04:32
even higher than the Dragon.
80
260544
1783
daha fazla sayıda olduklarını gördüm.
04:34
So maybe we should consider,
81
262351
2120
Belki de daha az rekabetin
04:36
maybe it's much better
to have less competition.
to have less competition.
82
264495
3153
daha iyi olduğunu düşünmeliyiz.
04:40
One last but interesting point:
83
268384
2021
Bir son ilginç nokta:
04:42
many Chinese people make
their investment decisions
their investment decisions
84
270429
2833
Birçok Çinli yatırım kararlarını burç
04:45
based on the zodiac sign index.
85
273286
2317
göstergelerine göre yapmaktadırlar.
04:48
Although the belief and tradition
of the zodiac sign
of the zodiac sign
86
276611
3665
Burçlara inanış ve gelenek binlerce yıl
öncesinden beri var olsa da,
öncesinden beri var olsa da,
04:52
has been over thousands of years,
87
280300
1838
büyük kararlar alırken,
04:55
the trend of using it
in making major decisions
in making major decisions
88
283051
3294
burçlara göre hareket
etme akımı sadece
etme akımı sadece
04:58
did not really happen
until the past few decades.
until the past few decades.
89
286369
3181
birkaç on yıl öncesine dayanmaktadır.
05:01
Our ancestors were very busy
surviving poverty, drought,
surviving poverty, drought,
90
289934
4396
Atalarımız, yoksulluk, sel,
açlık, isyanlar, sivil savaşlar
açlık, isyanlar, sivil savaşlar
05:06
famine, riot, disease and civil war.
91
294354
3650
ile mücadele ederek
hayatta kalmaya çalışıyorlardı.
hayatta kalmaya çalışıyorlardı.
05:10
And finally, Chinese people
have the time, wealth and technology
have the time, wealth and technology
92
298028
5762
Sonunda, Çinliler,
hep istedikleri ideal hayatı
hep istedikleri ideal hayatı
05:15
to create an ideal life
they've always wanted.
they've always wanted.
93
303814
2949
yaratmak için gereken zaman,
teknoloji ve refaha kavuştular.
teknoloji ve refaha kavuştular.
05:19
The collective decision
made by 1.3 billion people
made by 1.3 billion people
94
307604
3647
1,3 milyar kişi tarafından alınan
toplu kararlar sağlık ve eğitimden,
toplu kararlar sağlık ve eğitimden,
05:23
has caused the fluctuation in economics
and demand on everything,
and demand on everything,
95
311275
4551
menkul ve tüketim ürünlerine
kadar ekonomide her alanda
kadar ekonomide her alanda
05:27
from health care and education
to property and consumer goods.
to property and consumer goods.
96
315850
4575
dalgalanmalara yol açtı.
05:33
As China plays such an important role
in the global economy and geopolitics,
in the global economy and geopolitics,
97
321092
4974
Çin global ekonomi ve jeopolitik
açıdan bu önemli role sahipken,
açıdan bu önemli role sahipken,
05:38
the decisions made based on the zodiac
and other Chinese traditions
and other Chinese traditions
98
326090
4109
Çin burçlarına ve diğer Çin
geleneklerine göre alınan kararlar
geleneklerine göre alınan kararlar
05:42
end up impacting everyone
around the world.
around the world.
99
330223
3470
dünyanın her tarafını etkiliyordu.
05:47
Are there any Monkeys here?
100
335203
1460
Burada hiç Maymun var mı?
05:50
2016 is the Year of the Monkey.
101
338030
2580
2016 Maymun yılıdır.
05:53
Monkeys are clever, curious,
creative and mischievous.
creative and mischievous.
102
341220
5709
Maymunlar zeki, meraklı,
yaratıcı ve haylazdırlar.
yaratıcı ve haylazdırlar.
05:58
Thank you.
103
346953
1158
Teşekkürler.
06:00
(Applause)
104
348135
3136
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
ShaoLan Hsueh - Technologist, entrepreneurShaoLan want to help people understand China's culture and language, and to bridge the gap between East and West.
Why you should listen
ShaoLan is an entrepreneur, angel investor, geek, writer, traveller and dreamer. She is the founder and creator of Chineasy, which she launched after her TED Talk in Long Beach, California in 2013.
In just over three years, she has built Chineasy into one of the most popular methods of learning Chinese across the Internet with several hundred thousand fellow learners. Her first book, Chineasy, The New Way to Read Chinese, was launched in March 2014 and has been translated into 18 languages. Her next book, Chineasy Everyday, was launched in March 2016.
ShaoLan is a tech entrepreneur with extensive business experience. At the age of 22, while studying for her MBA, she wrote four best-selling books on software in Taiwan, and her books were bundled by Microsoft. She co-founded pAsia, one of the major players on Internet in Asia in 1990’s. After a second masters degree at the University of Cambridge, she began Caravel Capital in 2005 to advise young tech companies.
Chineasy represents a return for ShaoLan to her artistic upbringing and in many ways a design project. This project is the culmination of her life’s journey through the East and West. Her aim is to help people to understand China, Chinese culture, its language and to bridge the gap between East and West. Her next step is to help Chinese children to enjoy and appreciate the beauty of their own language.
ShaoLan Hsueh | Speaker | TED.com