TEDxPSU
Jonathan Marks: In praise of conflict
Jonathan Marks: Hükümetler şirketler ile savaşmalı, işbirliği yapmamalı
Filmed:
Readability: 4.8
1,369,835 views
Çatışma kötü; uzlaşma, konsensus be işbirliği iyi veya bize o şekilde söyleniyor. Avukat ve Bioetikçi Jonathan Marks bu geleneksel düşünce ile mücadele ediyor, hükumetlerin endüstri ile ortaklığa gittiğinde nasıl halk sağlığını , insan haklarını ve çevreyi tehlikeye attığını gösteriyor. Önemli ve zamanında bir hatırlatma da, ortak fayda ile ortak payda aynı şey değillerdir.
Jonathan Marks - Bioethicist, lawyer
Jonathan Marks works at the intersections of ethics, law and policy -- writing and speaking about torture, obesity, fracking, health care and other pressing issues of our time. Full bio
Jonathan Marks works at the intersections of ethics, law and policy -- writing and speaking about torture, obesity, fracking, health care and other pressing issues of our time. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Twenty years ago,
0
640
1456
Yirmi yıl önce
00:14
when I was a barrister
and human rights lawyer
and human rights lawyer
1
2120
2936
Ben Londradaki tam günlü yasal uygulamalarda
00:17
in full-time legal practice in London,
2
5080
2975
insan hakları avukatı iken
00:20
and the highest court in the land
3
8080
2176
ve bölgedeki en yüksek mahkeme
00:22
still convened, some would say
by an accident of history,
by an accident of history,
4
10280
4416
hâlâ toplanırken, bazıları
bir tarih kazası ile açıklayabilir,
bir tarih kazası ile açıklayabilir,
00:26
in this building here,
5
14720
1320
burada, bu binada
00:28
I met a young man
who had just quit his job
who had just quit his job
6
16840
3056
henüz İngiliz Dış işleri ofisindeki
işini bırakmış
işini bırakmış
00:31
in the British Foreign Office.
7
19920
1429
genç bir adamla tanıştım.
00:33
When I asked him, "Why did you leave,"
8
21920
2296
Ona neden bıraktığını sorduğumda
00:36
he told me this story.
9
24240
1200
bana hikayesini anlattı.
00:38
He had gone to his boss
one morning and said,
one morning and said,
10
26520
2696
Bir sabah patronuna gitmiş ve
00:41
"Let's do something
about human rights abuses in China."
about human rights abuses in China."
11
29240
4120
"Çin'deki insan hakları ihlalleri ile
ilgili bir şeyler yapalım." demiş.
ilgili bir şeyler yapalım." demiş.
00:46
And his boss had replied,
12
34200
1976
Ve patronu cevaplamış:
"Çin'deki insan hakları ihlalleri
ile ilgili bir şeyler yapamayız."
ile ilgili bir şeyler yapamayız."
00:48
"We can't do anything
about human rights abuses in China
about human rights abuses in China
13
36200
2696
00:50
because we have
trade relations with China."
trade relations with China."
14
38920
2600
Çünkü Çin ile ticaret ilişkimiz var.
00:54
So my friend went away
with his tail between his legs,
with his tail between his legs,
15
42680
2576
Arkadaşım da kuyruğunu
kıstırarak oradan uzaklaşmış,
kıstırarak oradan uzaklaşmış,
00:57
and six months later,
he returned again to his boss,
he returned again to his boss,
16
45280
3160
ve altı ay sonra
tekrar patronuna dönmüş
tekrar patronuna dönmüş
01:01
and he said this time,
17
49240
1616
ve bu sefer:
01:02
"Let's do something
about human rights in Burma,"
about human rights in Burma,"
18
50880
3496
daha önce söylendiği gibi
01:06
as it was then called.
19
54400
1200
"Burma'daki insan hakları hakkında
birşeyler yapalım." demiş
birşeyler yapalım." demiş
01:08
His boss once again paused
20
56400
2136
Patronu bir defa daha duraksamış
01:10
and said, "Oh, but we can't
do anything about human rights in Burma
do anything about human rights in Burma
21
58560
4016
ve "Fakat Burma'daki insan hakları ile
ilgili bir şey yapamayız.
ilgili bir şey yapamayız.
01:14
because we don't have
any trade relations with Burma."
any trade relations with Burma."
22
62600
3656
Çünkü Burma ile herhangi bir
ticari ilişkimiz yok." demiş
ticari ilişkimiz yok." demiş
01:18
(Laughter)
23
66280
1656
(Gülüşmeler)
01:19
This was the moment
he knew he had to leave.
he knew he had to leave.
24
67960
2096
O anda ayrılmak zorunda olduğunu anlamış.
01:22
It wasn't just the hypocrisy
that got to him.
that got to him.
25
70080
2360
Canını sıkan sadece iki yüzlülük değildi.
01:25
It was the unwillingness of his government
26
73160
3256
Bu, hükumetin diğer hükumetler ile
çatışmaya,
çatışmaya,
01:28
to engage in conflict
with other governments,
with other governments,
27
76440
2616
yoğun tartışmaya girmedeki
01:31
in tense discussions,
28
79080
1776
gönülsüzlüğüdür,
01:32
all the while, innocent people
were being harmed.
were being harmed.
29
80880
3800
tüm süreç boyunca, masum insanlar
zarar gördü.
zarar gördü.
01:37
We are constantly told
30
85600
2536
Bize sürekli
01:40
that conflict is bad
31
88160
2080
çatışmanın kötü olduğu söylenir,
01:42
that compromise is good;
32
90920
2040
uzlaşmanınsa iyi olduğu.
01:45
that conflict is bad
33
93640
1656
Çatışma kötüdür
01:47
but consensus is good;
34
95320
2120
fakat mutabakat iyidir.
01:50
that conflict is bad
35
98120
2216
Çatışma kötüdür
01:52
and collaboration is good.
36
100360
2560
ve işbirliği iyidir.
01:56
But in my view,
37
104040
1296
Fakat bana göre,
01:57
that's far too simple
a vision of the world.
a vision of the world.
38
105360
2376
bu çok fazla basit bir dünya vizyonudur.
01:59
We cannot know
39
107760
1896
Kimin savaştığını,
02:01
whether conflict is bad
40
109680
2056
niçin savaştığını
02:03
unless we know who is fighting,
41
111760
2816
ve nasıl savaştığını bilmedikçe
02:06
why they are fighting
42
114600
2136
çatışmanın kötü olup olmadığını
02:08
and how they are fighting.
43
116760
1856
bilemeyiz.
02:10
And compromises can be thoroughly rotten
44
118640
3456
Eğer masada olmayan, savunmasız,
02:14
if they harm people
who are not at the table,
who are not at the table,
45
122120
2680
güçsüz kılınmış, korumakla
yükümlü olduğumuz insanlara
yükümlü olduğumuz insanlara
02:17
people who are vulnerable, disempowered,
46
125600
2415
zarar verirlerse
uzlaşmalar tamamen çürümüş olabilir.
02:20
people whom we have
an obligation to protect.
an obligation to protect.
47
128039
3281
02:24
Now, you might be
somewhat skeptical of a lawyer
somewhat skeptical of a lawyer
48
132480
3056
Şimdi, çatışmanın faydaları
hakkında tartışan
hakkında tartışan
02:27
arguing about the benefits of conflict
49
135560
3176
ve uzlaşma için problem yaratan
bir avukat hakkında
bir avukat hakkında
02:30
and creating problems for compromise,
50
138760
2616
şüpheleriniz olabilir,
fakat aynı zamanda
fakat aynı zamanda
02:33
but I did also qualify as a mediator,
51
141400
1816
nitelikli bir arabulucuyum
ve bu günlerde
ve bu günlerde
02:35
and these days, I spend my time
giving talks about ethics for free.
giving talks about ethics for free.
52
143240
3280
zamanımı etik hakkında ücretsiz
konuşmalar yaparak geçiriyorum.
konuşmalar yaparak geçiriyorum.
02:39
So as my bank manager likes to remind me,
I'm downwardly mobile.
I'm downwardly mobile.
53
147160
3080
Banka müdürünün hatırlatmaktan
hoşlandığı gibi gittikçe fakirleşiyorum.
hoşlandığı gibi gittikçe fakirleşiyorum.
02:44
But if you accept my argument,
54
152280
3016
Fakat, benim argümanımı kabul ederseniz
02:47
it should change not just the way
we lead our personal lives,
we lead our personal lives,
55
155320
3176
sadece kişisel hayatımızı yönlendirme
şeklini değiştirmemeli
şeklini değiştirmemeli
02:50
which I wish to put
to one side for the moment,
to one side for the moment,
56
158520
2320
-ki bunu şimdilik bir kenara
bırakmak istiyorum-
bırakmak istiyorum-
02:53
but it will change the way
we think about major problems
we think about major problems
57
161600
3776
fakat bu bizim halk sağlığı ve çevrenin
temel problemleri hakkında
temel problemleri hakkında
02:57
of public health and the environment.
58
165400
2760
düşünme şeklimizi değiştirecektir.
03:01
Let me explain.
59
169440
1200
Açıklayayım.
03:04
Every middle schooler
in the United States,
in the United States,
60
172360
2376
Birleşik Devletlerdeki
tüm orta okul öğrencileri
tüm orta okul öğrencileri
03:06
my 12-year-old daughter included,
61
174760
2656
ki buna benim 12 yaşındaki
kızım dahil
kızım dahil
03:09
learns that there are
three branches of government,
three branches of government,
62
177440
3856
yönetimin 3 erki olduğunu öğrenir.
03:13
the legislative, the executive
and the judicial branch.
and the judicial branch.
63
181320
3840
Yasama, yürütme ve yargı.
03:17
James Madison wrote,
64
185840
1416
James Madison şöyle yazdı:
03:19
"If there is any principle
more sacred in our Constitution,
more sacred in our Constitution,
65
187280
5016
"Anayasamızda ve aslında
herhangi bir özgür anayasada
herhangi bir özgür anayasada
03:24
and indeed in any free constitution,
66
192320
2736
daha kutsal olan bir prensip varsa,
03:27
than any other,
67
195080
1496
o da yasama,
03:28
it is that which separates
68
196600
2496
yürütme ve yargı güçlerini
03:31
the legislative, the executive
and the judicial powers."
and the judicial powers."
69
199120
4120
birbirinden ayıran prensiptir."
03:36
Now, the framers were not just concerned
70
204080
3256
Şimdi, Kurucular sadece gücün
toplanması ve
toplanması ve
03:39
about the concentration
and exercise of power.
and exercise of power.
71
207360
4096
uygulaması hakkında endişelenmemişlerdi.
03:43
They also understood
the perils of influence.
the perils of influence.
72
211480
4000
Onlar nüfuzun tehlikelerini de
anlamışlardı.
anlamışlardı.
03:48
Judges cannot determine
the constitutionality of laws
the constitutionality of laws
73
216440
5096
Eğer yargıçlar kanun yapımına katılırlar ise
03:53
if they participate in making those laws,
74
221560
3776
ne yasaların anayasaya uygunluğunu
değerlendirebilirler,
değerlendirebilirler,
03:57
nor can they hold the other branches
of government accountable
of government accountable
75
225360
3936
ne de yönetimin diğer erklerdeki
sorumluluğunu düzenleyebilirler.
sorumluluğunu düzenleyebilirler.
04:01
if they collaborate with them
76
229320
1936
Eğer bunlarla işbirliği yaparlar ise
04:03
or enter into close
relationships with them.
relationships with them.
77
231280
3160
veya yakın bir ilişkiye girişirler ise
04:07
The Constitution is,
as one famous scholar put it,
as one famous scholar put it,
78
235480
3896
Anayasa, ünlü bir bilginin de
ifade ettiği gibi,
ifade ettiği gibi,
04:11
"an invitation to struggle."
79
239400
2240
"mücadeleye bir davettir."
04:14
And we the people are served
80
242240
2776
ve bu erkler bunu yaptığında daha doğrusu
birbirleri ile mücadele ettiklerinde
birbirleri ile mücadele ettiklerinde
04:17
when those branches do, indeed,
struggle with each other.
struggle with each other.
81
245040
4400
biz insanlara hizmet ederler.
04:23
Now, we recognize
the importance of struggle
the importance of struggle
82
251280
3576
Şimdi, sadece kamu sektöründe değil
04:26
not just in the public sector
83
254880
2896
yönetim erkleri arasında da
04:29
between our branches of government.
84
257800
2376
yapılan mücadelenin önemini anlıyoruz.
04:32
We also know it too in the private sector,
85
260200
3336
Bu durumun özel sektörde,
04:35
in relationships among corporations.
86
263560
2600
şirketler arası ilişkilerde de
geçerli olduğunu biliyoruz.
geçerli olduğunu biliyoruz.
04:39
Let's imagine that two American airlines
get together and agree
get together and agree
87
267360
5016
İki Amerikan hava yolu şirketinin
bir araya geldiğini ve uzlaştığını
bir araya geldiğini ve uzlaştığını
04:44
that they will not drop the price
88
272400
2176
düşünün, bu durumda
Ekonomik sınıf fiyatlarını
Ekonomik sınıf fiyatlarını
04:46
of their economy class airfares
below 250 dollars a ticket.
below 250 dollars a ticket.
89
274600
4360
250 dolar altına düşürmeyeceklerdir.
04:51
That is collaboration,
some would say collusion,
some would say collusion,
90
279600
3856
Bu işbirliğidir,
bazıları bunu gizli anlaşma olarak tanımlar
bazıları bunu gizli anlaşma olarak tanımlar
04:55
not competition,
91
283480
1336
rekabet olarak değil,
04:56
and we the people are harmed
92
284840
2816
ve biz insanlar bundan zarar görürüz
04:59
because we pay more for our tickets.
93
287680
1840
çünkü bilet için daha fazla öderiz.
05:02
Imagine similarly
two airlines were to say,
two airlines were to say,
94
290840
2256
Benzer şekilde hayal edin
iki hava yolu şirketi dese ki;
iki hava yolu şirketi dese ki;
05:05
"Look, Airline A, we'll take
the route from LA to Chicago,"
the route from LA to Chicago,"
95
293120
5016
"hey, Havayolu şirketi A, biz
LA'dan Şikago'ya olan rotayı alacağız,"
LA'dan Şikago'ya olan rotayı alacağız,"
05:10
and Airline B says, "We'll take
the route from Chicago to DC,
the route from Chicago to DC,
96
298160
3176
ve B şirketi " biz Şikago'dan DC'ye
olan rotayı alacağız,
olan rotayı alacağız,
05:13
and we won't compete."
97
301360
1456
ve biz rekabet etmeyelim"
diye söylese.
diye söylese.
05:14
Once again, that's collaboration
or collusion instead of competition,
or collusion instead of competition,
98
302840
4616
Bir defa daha tekrar edersek
bu rekabetin yerine
bu rekabetin yerine
05:19
and we the people are harmed.
99
307480
2720
işbirliği veya anlaşmadır,
ve bu insanlara zarar verir.
ve bu insanlara zarar verir.
05:23
So we understand
the importance of struggle
the importance of struggle
100
311880
5456
Bu nedenle yönetim birimleri arasındaki
ilişkilere,
ilişkilere,
05:29
when it comes to relationships
between branches of government,
between branches of government,
101
317360
4240
kamu sektörüne gelince
05:35
the public sector.
102
323080
1696
mücadelenin önemini anlıyoruz.
05:36
We also understand
the importance of conflict
the importance of conflict
103
324800
3416
Şirketler arasında ki ilişkilere,
05:40
when it comes to relationships
among corporations,
among corporations,
104
328240
4336
özel sektöre gelince
05:44
the private sector.
105
332600
1656
çatışmanın da önemini anlıyoruz.
05:46
But where we have forgotten it
106
334280
2576
Fakat bizim unutmuş olduğumuz şey
05:48
is in the relationships
between the public and the private.
between the public and the private.
107
336880
4416
kamu sektörü ile özel sektör
arasındaki ilişkisinin içindedir.
arasındaki ilişkisinin içindedir.
05:53
And governments all over the world
are collaborating with industry
are collaborating with industry
108
341320
3696
Ve tüm dünyada ki yönetimler
05:57
to solve problems of public health
and the environment,
and the environment,
109
345040
3776
halk sağlığı ve çevre sorunlarını çözmek
için endüstri ile işbirliği yapıyorlar,
için endüstri ile işbirliği yapıyorlar,
06:00
often collaborating
with the very corporations
with the very corporations
110
348840
2976
sıklıkla birçok şirket ile yapılan
işbirlikleri
işbirlikleri
06:03
that are creating or exacerbating
the problems they are trying to solve.
the problems they are trying to solve.
111
351840
5840
ki bu çözmeye çalıştıkları problemleri
meydana getiriyor ve şiddetlendiriyor.
meydana getiriyor ve şiddetlendiriyor.
06:11
We are told that these relationships
112
359080
3576
Bize bu ilişkinin kazan-kazan
06:14
are a win-win.
113
362680
1680
olduğu söyleniyor.
06:17
But what if someone is losing out?
114
365360
3160
Ancak ya birileri kaybediyorsa?
06:22
Let me give you some examples.
115
370280
2320
Size bir takım örnekler vereyim.
06:25
A United Nations agency
decided to address a serious problem:
decided to address a serious problem:
116
373840
3496
Birleşmiş Milletler ajansı bazı
problemleri ilgilenmeye karar verdi:
problemleri ilgilenmeye karar verdi:
06:29
poor sanitation in schools in rural India.
117
377360
3600
Hindistan'ın kırsal alanındaki okulların
kısıtlı hijyen işleri.
kısıtlı hijyen işleri.
06:34
They did so not just in collaboration
with national and local governments
with national and local governments
118
382200
4056
Bu sadece Birleşmiş Milletler
ve yerel yönetim işbirliği ile yapılmadı
ve yerel yönetim işbirliği ile yapılmadı
06:38
but also with a television company
119
386280
2496
bir televizyon şirketi ile
06:40
and with a major
multinational soda company.
multinational soda company.
120
388800
3840
ve bir uluslar arası soda şirketi ile
yapıldı.
yapıldı.
06:45
In exchange for less
than one million dollars,
than one million dollars,
121
393640
3136
Bir milyon dolardan az bir bedelle
06:48
that corporation received the benefits
of a months-long promotional campaign
of a months-long promotional campaign
122
396800
4376
bu firma bir ay süreyle firma
logosu ve renklerini kullanan
logosu ve renklerini kullanan
06:53
including a 12-hour telethon
123
401200
2176
12 saatlik kamu spotunu
içeren tanıtım kampanyasından
içeren tanıtım kampanyasından
06:55
all using the company's logo
and color scheme.
and color scheme.
124
403400
3200
faydalandı.
07:00
This was an arrangement
125
408040
1520
Bu firmanın bakış açısından
07:02
which was totally understandable
126
410160
2856
tamamen anlaşılabilir
07:05
from the corporation's point of view.
127
413040
1936
bir anlaşmaydı.
07:07
It enhances the reputation of the company
128
415000
2536
Bu firmanın şöhretini artırdı
07:09
and it creates brand loyalty
for its products.
for its products.
129
417560
2520
ve kendi ürünleri için
marka güvenilirliği yarattı.
marka güvenilirliği yarattı.
07:13
But in my view,
130
421360
1616
Benim açımdan;
07:15
this is profoundly problematic
for the intergovernmental agency,
for the intergovernmental agency,
131
423000
3696
Hükumetler arası ajanslar
ve sürdürülebilir yaşamı
ve sürdürülebilir yaşamı
07:18
an agency that has a mission
to promote sustainable living.
to promote sustainable living.
132
426720
4160
teşvik eden ajans için derin
bir problem sahasıdır.
bir problem sahasıdır.
07:23
By increasing consumption
of sugar-sweetened beverages
of sugar-sweetened beverages
133
431880
3136
Kısıtlı yerel su kaynaklarından
yapılan ve halen obezite ile
yapılan ve halen obezite ile
07:27
made from scarce local water supplies
and drunk out of plastic bottles
and drunk out of plastic bottles
134
435040
4296
uğraşan bir ülkede plastik şişeden
içilen şekerle tatlandırılmış
içilen şekerle tatlandırılmış
07:31
in a country that is already
grappling with obesity,
grappling with obesity,
135
439360
3016
içeceklerin tüketimini artırarak,
07:34
this is neither sustainable
from a public health
from a public health
136
442400
3416
bu ne halk sağlığı ne de
çevre açısından
çevre açısından
07:37
nor an environmental point of view.
137
445840
2896
sürdürülebilir bir durum değildir.
07:40
And in order to solve
one public health problem,
one public health problem,
138
448760
3336
Ve halk sağlığının bir
problemini çözmek için,
problemini çözmek için,
07:44
the agency is sowing the seeds
139
452120
2296
ajans bir başka şeyin tohumlarını
07:46
of another.
140
454440
1200
ekiyor.
07:49
This is just one example
of dozens I discovered
of dozens I discovered
141
457480
4296
Yönetimler ve Endüstriler arasındaki
ilişki üzerine olan kitabı araştırırken
ilişki üzerine olan kitabı araştırırken
07:53
in researching a book on the relationships
between government and industry.
between government and industry.
142
461800
5096
bu benim keşfettiği
düzineler içerisinden bir örnek.
düzineler içerisinden bir örnek.
07:58
I could also have told you
about the initiatives in parks
about the initiatives in parks
143
466920
3776
Size egzersizi teşvik eden aynı
firmayı içeren Londra'da ve tüm ülkedeki
firmayı içeren Londra'da ve tüm ülkedeki
08:02
in London and throughout Britain,
144
470720
1616
parklardaki girişimlerden veya
aslında endüstriyi düzenlemek
aslında endüstriyi düzenlemek
08:04
involving the same company,
promoting exercise,
promoting exercise,
145
472360
2400
08:07
or indeed of the British government
creating voluntary pledges
creating voluntary pledges
146
475560
4856
yerine
endüstri ile ortaklık vaadinde
08:12
in partnership with industry
147
480440
2176
bulunan İngiliz yönetiminden
08:14
instead of regulating industry.
148
482640
2736
bahsedebilirdim.
08:17
These collaborations or partnerships
have become the paradigm in public health,
have become the paradigm in public health,
149
485400
5656
Bu ortaklık ve işbirliği halk sağlığında
paradigmik oluyor,
paradigmik oluyor,
08:23
and once again, they make sense
from the point of view of industry.
from the point of view of industry.
150
491080
4056
ve bir kez daha, endüstri açısından
mantıklı oluyor.
mantıklı oluyor.
08:27
It allows them to frame
public health problems and their solutions
public health problems and their solutions
151
495160
3616
Bu durum onlara halk sağlığı
problemlerini ve en az tehdit eden
problemlerini ve en az tehdit eden
08:30
in ways that are least threatening to,
152
498800
2136
yollarla kendi çözümlerini,
en uyuşan ticari çıkarlarını
en uyuşan ticari çıkarlarını
08:32
most consonant with
their commercial interests.
their commercial interests.
153
500960
2856
ifade etmelerine izin
veriyor.
veriyor.
08:35
So obesity becomes a problem
154
503840
2576
Bu nedenle obezite bireysel karar
vermenin,
vermenin,
08:38
of individual decision-making,
155
506440
4256
kişisel davranışların, kişisel sorumlulukların
08:42
of personal behavior,
156
510720
2055
ve fiziksel aktivitelerinin
eksikliğinin
eksikliğinin
08:44
personal responsibility
and lack of physical activity.
and lack of physical activity.
157
512799
3177
problemi oluyor.
08:48
It is not a problem,
158
516000
2096
Bu şekilde ifade edildiğinde
08:50
when framed this way,
159
518120
1415
bu durum
08:51
of a multinational food system
involving major corporations.
involving major corporations.
160
519559
3617
büyük şirketleri içeren uluslararası
yemek sisteminin problemi olmuyor.
yemek sisteminin problemi olmuyor.
08:55
And again, I don't blame industry.
161
523200
1656
Ve bir kez daha, Endüstriyi
suçlamıyorum.
suçlamıyorum.
08:56
Industry naturally engages
in strategies of influence
in strategies of influence
162
524880
3416
Doğal olarak endüstri
kendi ticari çıkarlarını desteklemek için
kendi ticari çıkarlarını desteklemek için
09:00
to promote its commercial interests.
163
528320
2480
etkileme stratejisine angaje
olacaktır.
olacaktır.
09:03
But governments have a responsibility
164
531560
3256
Fakat yönetimlerin, bizi ve
ortak faydayı korumak için
ortak faydayı korumak için
09:06
to develop counterstrategies
165
534840
2056
yeni karşı stratejiler geliştirme
09:08
to protect us
166
536920
1816
sorumluluğu
09:10
and the common good.
167
538760
2680
vardır.
09:14
The mistake that governments are making
168
542160
3560
Yönetimlerin endüstri ile bu yolla
09:18
when they collaborate in this way
169
546480
2576
işbirliği yaparken
09:21
with industry
170
549080
1336
yaptığı hata şudur;
09:22
is that they conflate
171
550440
2576
ortak fayda ile
09:25
the common good
172
553040
1816
ortak paydayı
09:26
with common ground.
173
554880
1200
birleştrimek.
09:29
When you collaborate with industry,
174
557080
2776
Endüstri ile işbirliği yaparken
09:31
you necessarily put off the table
175
559880
2816
masa başı işleri ertelemelisiniz ki
09:34
things that might promote the common good
to which industry will not agree.
to which industry will not agree.
176
562720
3576
bu endüstrinin aynı fikirde olmadığı ortak
faydayı teşfik eder.
faydayı teşfik eder.
09:38
Industry will not agree
to increased regulation
to increased regulation
177
566320
2776
Endüstri daha fazla düzenlemeyi
def edeceğine
def edeceğine
09:41
unless it believes this will
stave off even more regulation
stave off even more regulation
178
569120
4176
veya belki bazı rakiplerini market
dışına iteceğine inanmadıkça
dışına iteceğine inanmadıkça
09:45
or perhaps knock some competitors
out of the market.
out of the market.
179
573320
3240
düzenlemenin artmasını
onaylamayacaktır.
onaylamayacaktır.
09:49
Nor can companies agree
to do certain things,
to do certain things,
180
577960
2296
Firmalarda, örneğin sağlıksız ürünlerin
fiyatlarının artırılması gibi belirli
fiyatlarının artırılması gibi belirli
09:52
for example raise the prices
of their unhealthy products,
of their unhealthy products,
181
580280
2976
şeylerin yapılmasını kabul
etmeyebilirler,
etmeyebilirler,
09:55
because that would violate
competition law,
competition law,
182
583280
2136
çünkü bizim saptadığımız gibi
09:57
as we've established.
183
585440
1200
bu rekabet kanununu
ihlal eder.
ihlal eder.
10:00
So our governments should not confound
184
588560
3216
Bu nedenle bizim hükumetimiz,
10:03
the common good and common ground,
185
591800
2456
özellikle ortak paydanın anlamı endüstri
anlaşmaya varmak olduğunda
anlaşmaya varmak olduğunda
10:06
especially when common ground
means reaching agreement with industry.
means reaching agreement with industry.
186
594280
5240
ortak fayda ile ortak paydayı
karıştırmamalıdır.
karıştırmamalıdır.
10:12
I want to give you another example,
187
600520
1696
Size başka bir örnek vermek
istiyorum,
istiyorum,
10:14
moving from high-profile collaboration
188
602240
2136
Yüksek profilli işbirliğinden
10:16
to something that is below ground
189
604400
2496
alt seviye olana gidelim
10:18
both literally and figuratively:
190
606920
3256
Tam anlamıyla;
10:22
the hydraulic fracturing of natural gas.
191
610200
2600
doğal gazın hidrolik kırılması.
10:25
Imagine that you purchase a plot of land
192
613320
3696
Mineral haklarının satıldığından
haberiniz olmadığı araziyi
haberiniz olmadığı araziyi
10:29
not knowing the mineral rights
have been sold.
have been sold.
193
617040
2216
satın aldığınızı düşünün.
10:31
This is before the fracking boom.
194
619280
1800
Bu petrol patlamasından önce.
10:34
You build your dream home on that plot,
195
622360
3016
Araziye hayalinizdeki evi yapıyorsunuz,
10:37
and shortly afterwards,
196
625400
1616
ve kısa bir süre sonra,
10:39
you discover that a gas company
is building a well pad on your land.
is building a well pad on your land.
197
627040
5400
petrol şirketinin sizin arazinize
petrol musluğu inşa ettiğini fark ediyorsunuz
petrol musluğu inşa ettiğini fark ediyorsunuz
10:45
That was the plight
of the Hallowich family.
of the Hallowich family.
198
633040
3400
Bu Hallowich ailesinin durumuydu.
10:49
Within a very short period of time,
199
637200
2816
Kısa bir süre içerisinde,
10:52
they began to complain of headaches,
200
640040
3216
gürültü , sallanma ve doğal gazın
alevinden çıkan parlak ışıklara
alevinden çıkan parlak ışıklara
10:55
of sore throats, of itchy eyes,
201
643280
3216
ilave olarak
baş ağrısı, boğaz ağrısı,
kaşınan gözlerden
kaşınan gözlerden
10:58
in addition to the interference
of the noise, vibration
of the noise, vibration
202
646520
2816
11:01
and the bright lights
from the flaring of natural gas.
from the flaring of natural gas.
203
649360
3136
şikayetçi olamaya başladılar.
11:04
They were very vocal in their criticisms,
204
652520
2320
Eleştirilerinde gayet sesliydiler,
11:07
and then they fell silent.
205
655960
1360
ve ardından sessizleştiler.
11:10
And thanks to the Pittsburgh Post-Gazette,
where this image appeared,
where this image appeared,
206
658400
3256
Ve bu fotoğrafın görüldüğü Pittsburg
Post gazetesi ve bir başka gazete sayesinde
Post gazetesi ve bir başka gazete sayesinde
11:13
and one other newspaper,
we discovered why they fell silent.
we discovered why they fell silent.
207
661680
2856
neden sessisleştiklerini fark ettik.
11:16
The newspapers went to the court and said,
"What happened to the Hallowiches?"
"What happened to the Hallowiches?"
208
664560
3696
Gazeteler mahkemeye gitti ve
"Hallowich'lere ne oldu" dediler.
"Hallowich'lere ne oldu" dediler.
11:20
And it turned out the Hallowiches
had made a secret settlement
had made a secret settlement
209
668280
3376
Ve ortaya çıktı ki Hallowich'ler
gaz şirketi ile gizli anlaşma yapmış
gaz şirketi ile gizli anlaşma yapmış
11:23
with the gas operators, and it was
a take-it-or-leave-it settlement.
a take-it-or-leave-it settlement.
210
671680
3896
ve bu da AL veya TERK ET anlaşmasıydı.
11:27
The gas company said,
211
675600
1256
Gaz şirketi
11:28
you can have a six-figure sum
212
676880
2416
" Başka bir yere taşınmak ve
tekrar hayatınıza başlamanız için
tekrar hayatınıza başlamanız için
altı rakamlı bir meblağa sahip
sahip olabilirsiniz" demiş
sahip olabilirsiniz" demiş
11:31
to move elsewhere
and start your lives again,
and start your lives again,
213
679320
2136
11:33
but in return
214
681480
1216
fakat karşılığında
11:34
you must promise not to speak
of your experience with our company,
of your experience with our company,
215
682720
3856
bizim şirketimiz ile olan tecrübenizden
konuşmayacağınıza söz vereceksiniz,
konuşmayacağınıza söz vereceksiniz,
11:38
not to speak of your
experience with fracking,
experience with fracking,
216
686600
2576
ve de medikal incelemeyle ortaya
çıkabilecek
çıkabilecek
11:41
not to speak about the health consequences
217
689200
3720
sağlık sorunları hakkında
11:45
that might have been revealed
by a medical examination.
by a medical examination.
218
693680
2920
konuşmayacaksınız" demiş.
11:49
Now, I do not blame
the Hallowiches for accepting
the Hallowiches for accepting
219
697720
2816
Şimdi, AL veya TERK ET anlaşmasını
kabul ettiği ve
kabul ettiği ve
11:52
a take-it-or-leave-it settlement
220
700560
2816
herhangi bir yerde hayatlarına
başladıkları için
başladıkları için
11:55
and starting their lives elsewhere.
221
703400
2216
Hallowich'leri suçlamıyorum.
11:57
And one can understand
222
705640
1216
Ve şirketin gıcırdayan tekerlekleri
niçin susturmak istediğini
niçin susturmak istediğini
11:58
why the company would wish
to silence a squeaky wheel.
to silence a squeaky wheel.
223
706880
2976
herhangi biri anlayabilir.
12:01
What I want to point the finger at
is the legal and regulatory system,
is the legal and regulatory system,
224
709880
3776
Burada parmak basmak istediğim nokta
yasal ve düzenleyici sistem,
yasal ve düzenleyici sistem,
12:05
a system in which there are
networks of agreements
networks of agreements
225
713680
2456
sistem ki içinde bunun gibi insanları
susturmaya ve
susturmaya ve
12:08
just like this one
226
716160
1896
halk sağlığı uzmanlarından ve
epidemiologlardan gelen
epidemiologlardan gelen
12:10
which serve to silence people
and seal off data points
and seal off data points
227
718080
3560
veri noktalarını kapatmaya
12:14
from public health experts
and epidemiologists,
and epidemiologists,
228
722560
2656
hizmet eden,
12:17
a system in which regulators
229
725240
1616
hatta sistem ki, eğer mülk sahipleri
12:18
will even refrain
from issuing a violation notice
from issuing a violation notice
230
726880
3136
ve gaz şirketi anlaşmayı kabul ederse
12:22
in the event of pollution
231
730040
1376
düzenleyiciler hava kirliliği
durumunda
durumunda
12:23
if the landowner and the gas company
232
731440
2136
ihlali bildirmekten
12:25
agree to settle.
233
733600
1576
sakınacaklardır.
12:27
This is a system which isn't just
bad from a public health point of view;
bad from a public health point of view;
234
735200
3936
Bu sadece kamu sağlığı açısından
kötü olan bir sistem değil;
kötü olan bir sistem değil;
12:31
it exposes hazards to local families
235
739160
3296
karanlıkta kalan yerel aileler
12:34
who remain in the dark.
236
742480
2200
için tehlike ortaya çıkartmaktadır.
12:39
Now, I have given you two examples
not because they are isolated examples.
not because they are isolated examples.
237
747200
4496
İzole edilmiş oldukları için
şimdi size iki örnek verdim.
şimdi size iki örnek verdim.
12:43
They are examples of a systemic problem.
238
751720
2496
Verdim çünkü
bunlar sistematik problem örnekleridir.
bunlar sistematik problem örnekleridir.
12:46
I could share some counterexamples,
239
754240
2376
Bazı karşı örnekleri de paylaşabilirim,
12:48
the case for example
of the public official
of the public official
240
756640
2976
kendi antidepresan ilaçlarının
yetişkinlerde intihar düşüncesini
yetişkinlerde intihar düşüncesini
12:51
who sues the pharmaceutical company
241
759640
3096
artırdığı gerçeğini gizleyen
12:54
for concealing the fact
242
762760
1616
ilaç şirketini mahkemeye veren
12:56
that its antidepressant increases
suicidal thoughts in adolescents.
suicidal thoughts in adolescents.
243
764400
6576
kamu görevlisi örneği gibi.
13:03
I can tell you about the regulator
who went after the food company
who went after the food company
244
771000
3896
Size kendi yoğurtlarının sözde
sağlığa faydalarını abartan
sağlığa faydalarını abartan
13:06
for exaggerating the purported
health benefits of its yogurt.
health benefits of its yogurt.
245
774920
3736
yiyecek şirketlerini takip eden
düzenleyiciden bahsedebilirim.
düzenleyiciden bahsedebilirim.
13:10
And I can tell you about the legislator
246
778680
3456
Ve size koridorun iki tarafından
ağır lobicilik faaliyetine
ağır lobicilik faaliyetine
13:14
who despite heavy lobbying
directed at both sides of the aisle
directed at both sides of the aisle
247
782160
4296
maruz kalmasına rağmen
çevre koruması için iten
çevre koruması için iten
13:18
pushes for environmental protections.
248
786480
3920
milletvekillini söyleyebilirim.
13:23
These are isolated examples,
249
791160
1736
Bunlar izole edilmiş örneklerdir,
13:24
but they are beacons of light
in the darkness,
in the darkness,
250
792920
4176
fakat bunlar karanlıktaki
ışığın feneridir,
ışığın feneridir,
13:29
and they can show us the way.
251
797120
3680
ve bize yolu gösterebilirler.
13:34
I began by suggesting that sometimes
we need to engage in conflict.
we need to engage in conflict.
252
802000
4280
Bazen çatışmaya girmemiz gerektiğini
ifade ederek başladım.
ifade ederek başladım.
13:39
Governments should tussle with,
253
807480
3536
Hükumetler uğraşmalı,
13:43
struggle with, at times engage
in direct conflict with corporations.
in direct conflict with corporations.
254
811040
5800
mücadele etmeli, bazen şirketlerle
direkt çatışmaya girmeli.
direkt çatışmaya girmeli.
13:49
This is not because governments
are inherently good
are inherently good
255
817960
4256
Bu yönetimlerin doğası gereği iyi olması
13:54
and corporations are inherently evil.
256
822240
2256
ve şirketlerin doğası gereği kötü
olmasından kaynaklanmıyor.
olmasından kaynaklanmıyor.
13:56
Each is capable of good or ill.
257
824520
4000
Her ikisi de iyi veya kötü olabilir.
14:01
But corporations understandably
act to promote their commercial interests,
act to promote their commercial interests,
258
829440
4720
Fakat şirketler anlaşılır bir şekilde
kendi ticari çıkarlarını artırmak için hareket eder,
kendi ticari çıkarlarını artırmak için hareket eder,
14:07
and they do so either sometimes
undermining or promoting the common good.
undermining or promoting the common good.
259
835080
6056
ve bunu bazen ortak faydanın
altını oymak, bazen de desteklemek için yaparlar.
altını oymak, bazen de desteklemek için yaparlar.
14:13
But it is the responsibility
of governments
of governments
260
841160
3976
fakat ortak faydayı korumak ve desteklemek
14:17
to protect and promote the common good.
261
845160
3216
yönetimlerin sorumluluğudur.
14:20
And we should insist
262
848400
2696
Ve bunu yapmak için savaşmaları hususunda
14:23
that they fight to do so.
263
851120
2400
ısrarcı olmalıyız.
14:26
This is because governments
264
854800
2496
Çünkü, yönetimler
14:29
are the guardians
265
857320
1400
kamu sağlığının
14:31
of public health;
266
859600
1200
koruyucusudur;
14:33
governments are the guardians
267
861920
2736
yönetimler çevrenin
14:36
of the environment;
268
864680
1856
koruyucularıdır;
14:38
and it is governments
269
866560
1816
Ve bizim ortak faydamızın
14:40
that are guardians
270
868400
1296
önemli parçalarının koruyucusu
14:41
of these essential parts
of our common good.
of our common good.
271
869720
5360
yönetimlerdir.
14:47
Thank you.
272
875680
1216
Teşekkür Ederim.
14:48
(Applause)
273
876920
6228
(Alkış)
Translated by fatih Yürekli
ABOUT THE SPEAKER
Jonathan Marks - Bioethicist, lawyerJonathan Marks works at the intersections of ethics, law and policy -- writing and speaking about torture, obesity, fracking, health care and other pressing issues of our time.
Why you should listen
After studying law at Oxford University, Jonathan Marks qualified as a barrister and mediator, and he spent a decade in full-time practice in London. He became an expert on human rights, working on cases about torture (the Pinochet case), the protection of privacy and personal data, and the regulation of food, drugs and the environment.
The Greenwall Fellowship in Bioethics and Health Policy at Johns Hopkins and Georgetown Universities led to his current appointment as Director of the Bioethics Program at Penn State University, where he is also affiliated with the Rock Ethics Institute, Penn State Law and the School of International Affairs. He remains an academic member of Matrix, a London barristers' chambers with offices in Geneva.
Marks is passionate about teaching and lecturing, as his TED talk, and an article in the New York Times both attest. The talk offers a preview of his book manuscript, The Perils of Partnership. It also draws on research he conducted during his six-year affiliation with the Edmond J. Safra Center for Ethics at Harvard and during residencies at the Hastings Center and at the Brocher Foundation in Geneva.
Learn more about Marks's ideas from several articles, essays, and op-eds here.
Jonathan Marks | Speaker | TED.com