ABOUT THE SPEAKER
Anders Ynnerman - Scientific visualization expert
Anders Ynnerman studies the fundamental aspects of computer graphics and visualization, in particular large scale and complex data sets with a focus on volume rendering and multi-modal interaction.

Why you should listen

Professor Anders Ynnerman received a Ph.D. in physics from Gothenburg University. During the early 90s he was doing research at Oxford University and Vanderbilt University. In 1996 he started the Swedish National Graduate School in Scientific Computing, which he directed until 1999. From 1997 to 2002 he directed the Swedish National Supercomputer Centre and from 2002 to 2006 he directed the Swedish National Infrastructure for Computing (SNIC).

Since 1999 he is holding a chair in scientific visualization at Linköping University and in 2000 he founded the Norrköping Visualization and Interaction Studio (NVIS). NVIS currently constitutes one of the main focal points for research and education in computer graphics and visualization in the Nordic region. Ynnerman is currently heading the build-up of a large scale center for Visualization in Norrköping.

More profile about the speaker
Anders Ynnerman | Speaker | TED.com
TEDxGöteborg 2010

Anders Ynnerman: Visualizing the medical data explosion

Anders Ynnerman: Trực quan sự bùng nổ dữ liệu y tế

Filmed:
539,883 views

Ngày nay máy quét y tế sản sinh hàng ngàn hình ảnh và terabyte dữ liệu cho một bệnh nhân trong vài giây, nhưng làm thế nào các bác sỹ phân tích thông tin này và xác định cái gì hữu ích? Tại TEDxGöteborg, chuyên gia khoa học trực quan Anders Ynnerman chỉ cho chúng ta các công cụ mới rất lý tưởng như mổ xác ảo, để phân tích vô số dữ liệu, và cái nhìn về các công nghệ y tế sci-fi-sounding trong sự phát triển. Bài diễn thuyết này chứa đựng vài hình ảnh y tế đồ họa.
- Scientific visualization expert
Anders Ynnerman studies the fundamental aspects of computer graphics and visualization, in particular large scale and complex data sets with a focus on volume rendering and multi-modal interaction. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
I will startkhởi đầu by posingĐặt ra a little bitbit of a challengethử thách:
0
0
4000
Tôi sẽ bắt đầu với một thử thách nhỏ nhé
00:19
the challengethử thách of dealingxử lý with datadữ liệu,
1
4000
3000
thử thách về xử lí số liệu
00:22
datadữ liệu that we have to dealthỏa thuận with
2
7000
2000
số liệu mà chúng ta phải giải quyết
00:24
in medicalY khoa situationstình huống.
3
9000
2000
trong lĩnh vực y khoa
00:26
It's really a hugekhổng lồ challengethử thách for us.
4
11000
2000
Đó thực sự là thách thức lớn cho chúng ta
00:28
And this is our beastquái thú of burdengánh nặng --
5
13000
2000
Và đó là gánh nặng khủng khiếp
00:30
this is a ComputerMáy tính TomographyChụp cắt lớp machinemáy móc,
6
15000
2000
đây là máy chụp X quang
00:32
a CTCT machinemáy móc.
7
17000
2000
hay máy CT
00:34
It's a fantastictuyệt diệu devicethiết bị.
8
19000
2000
Đây là môt thiết bị tuyệt vời
00:36
It usessử dụng X-raysChụp x-quang, X-rayX-quang beamsdầm,
9
21000
2000
Nó dùng những tia X hay chùm tia X
00:38
that are rotatingLuân phiên very fastNhanh around the humanNhân loại bodythân hình.
10
23000
3000
quét rất nhanh xung quanh cơ thể người.
00:41
It takes about 30 secondsgiây to go throughxuyên qua the wholetoàn thể machinemáy móc
11
26000
2000
Chỉ cần 30 giây để cỗ máy quét
00:43
and is generatingtạo ra enormousto lớn amountslượng of informationthông tin
12
28000
2000
và thu thập một lượng thông tin khổng lồ
00:45
that comesđến out of the machinemáy móc.
13
30000
2000
mà cỗ máy xuất ra.
00:47
So this is a fantastictuyệt diệu machinemáy móc
14
32000
2000
Vì vậy, đây là một cỗ máy tuyệt vời
00:49
that we can use
15
34000
2000
mà chúng ta có thể dùng
00:51
for improvingnâng cao healthSức khỏe carequan tâm,
16
36000
2000
để cải thiện việc chăm sóc sức khỏe,
00:53
but as I said, it's alsocũng thế a challengethử thách for us.
17
38000
2000
như tôi đã nói, đây cũng là một thử thách.
00:55
And the challengethử thách is really foundtìm in this picturehình ảnh here.
18
40000
3000
Và bức hình này cho ta thấy thử thách đó.
00:58
It's the medicalY khoa datadữ liệu explosionปัก แทน เลือก ปัก
19
43000
2000
Đây là sự bùng nổ dữ liệu y khoa
01:00
that we're havingđang có right now.
20
45000
2000
mà chúng ta có hiện nay.
01:02
We're facingđối diện this problemvấn đề.
21
47000
2000
Chúng ta đang đối mặt với vấn đề này.
01:04
And let me stepbậc thang back in time.
22
49000
2000
Để tôi quay trở lại quá khứ.
01:06
Let's go back a fewvài yearsnăm in time and see what happenedđã xảy ra back then.
23
51000
3000
Chúng ta hãy quay lại vài năm
và xem điều gì đang xảy ra.
01:09
These machinesmáy móc that cameđã đến out --
24
54000
2000
những máy móc này xuất hiện
01:11
they startedbắt đầu comingđang đến in the 1970s --
25
56000
2000
và ra đời vào thập niên 70
01:13
they would scanquét humanNhân loại bodiescơ thể,
26
58000
2000
những cố máy quét qua cơ thể người,
01:15
and they would generatetạo ra about 100 imageshình ảnh
27
60000
2000
và tạo ra gần 100 những bức ảnh
01:17
of the humanNhân loại bodythân hình.
28
62000
2000
của cơ thể đó.
01:19
And I've takenLấy the libertytự do, just for claritytrong trẻo,
29
64000
2000
Và để làm rõ hơn, tôi xin mạn phép,
01:21
to translatedịch that to datadữ liệu sliceslát.
30
66000
3000
dịch lại những lát cắt thông tin đó.
01:24
That would correspondtương ứng to about 50 megabytesMB of datadữ liệu,
31
69000
2000
Điều đó tương đương 50 megabyte dữ liệu,
01:26
which is smallnhỏ bé
32
71000
2000
cũng khá nhỏ
01:28
when you think about the datadữ liệu we can handlexử lý todayhôm nay
33
73000
3000
so với khả năng xử lí dữ liệu ngày nay
của chúng ta
01:31
just on normalbình thường mobiledi động devicesthiết bị.
34
76000
2000
trên những thiết bị di động bình thường.
01:33
If you translatedịch that to phoneđiện thoại bookssách,
35
78000
2000
Nếu dữ liệu chuyển thành danh bạ
điện thoại
01:35
it's about one metermét of phoneđiện thoại bookssách in the pileĐóng cọc.
36
80000
3000
thì các cuốn sổ sẽ chất cao khoảng 1 mét
01:38
Looking at what we're doing todayhôm nay
37
83000
2000
Hãy nhìn những việc chúng ta đang làm
01:40
with these machinesmáy móc that we have,
38
85000
2000
với máy móc chúng ta đang sở hữu
01:42
we can, just in a fewvài secondsgiây,
39
87000
2000
ta có thể chụp được, trong vài giây,
01:44
get 24,000 imageshình ảnh out of a bodythân hình,
40
89000
2000
24 000 bức ảnh của một cơ thể,
01:46
and that would correspondtương ứng to about 20 gigabytesGigabyte of datadữ liệu,
41
91000
3000
điều đó tương ứng với 20 gigabyte dữ liệu
01:49
or 800 phoneđiện thoại bookssách,
42
94000
2000
hay 800 quyển danh bạ điện thoại,
01:51
and the pileĐóng cọc would then be 200 metersmét of phoneđiện thoại bookssách.
43
96000
2000
và chồng sổ ấy sẽ cao khoảng 200 mét
01:53
What's about to happenxảy ra --
44
98000
2000
Điều gì sẽ xảy ra --
01:55
and we're seeingthấy this; it's beginningbắt đầu --
45
100000
2000
và thứ ta đang thấy; đó là sự bắt đầu --
01:57
a technologyCông nghệ trendkhuynh hướng that's happeningxảy ra right now
46
102000
2000
một xu hướng công nghệ đang diễn ra
01:59
is that we're startingbắt đầu to look at time-resolvedthời gian giải quyết situationstình huống as well.
47
104000
3000
như việc chúng ta bắt đầu tìm
các giải pháp tiết kiệm thời gian
02:02
So we're gettingnhận được the dynamicsđộng lực học out of the bodythân hình as well.
48
107000
3000
giúp tạo động lực thúc đẩy bản thân.
02:05
And just assumegiả định
49
110000
2000
Hãy giả định rằng
02:07
that we will be collectingthu gom datadữ liệu duringsuốt trong fivesố năm secondsgiây,
50
112000
3000
ta đang thu thập dữ liệu trong năm giây,
02:10
and that would correspondtương ứng to one terabyteTerabyte of datadữ liệu --
51
115000
2000
tương đương với một terabyte dữ liệu
02:12
that's 800,000 bookssách
52
117000
2000
bằng khoảng 800 000 sổ điện thoại
02:14
and 16 kilometerskm of phoneđiện thoại bookssách.
53
119000
2000
kéo dài khoảng 16 km sổ điện thoại.
02:16
That's one patientbệnh nhân, one datadữ liệu setbộ.
54
121000
2000
Đó là một sự kiên nhẫn, một bộ dữ liệu.
02:18
And this is what we have to dealthỏa thuận with.
55
123000
2000
Và đây là điều ta cần phải giải quyết.
02:20
So this is really the enormousto lớn challengethử thách that we have.
56
125000
3000
Thế nên đây là một thách thức lớn mà ta có
02:23
And alreadyđã todayhôm nay -- this is 25,000 imageshình ảnh.
57
128000
3000
đến tận ngày nay -- đã có 25000 bức ảnh
02:26
ImagineHãy tưởng tượng the daysngày
58
131000
2000
Hãy tưởng tượng
02:28
when we had radiologistschuyên doing this.
59
133000
2000
khi ta nhờ các bác sĩ X quang làm việc này
02:30
They would put up 25,000 imageshình ảnh,
60
135000
2000
họ sẽ thu thập 25000 bức ảnh,
02:32
they would go like this, "25,0000, okay, okay.
61
137000
3000
rồi sẽ phản ứng thế này:
"25000, được thôi, được thôi.
02:35
There is the problemvấn đề."
62
140000
2000
Có vấn đề rồi."
02:37
They can't do that anymorenữa không. That's impossibleKhông thể nào.
63
142000
2000
Họ sẽ không thể làm gì hơn.
Không thể nào.
02:39
So we have to do something that's a little bitbit more intelligentthông minh than doing this.
64
144000
3000
Thế nên ta phải làm điều gì đó
thông minh hơn việc này.
02:43
So what we do is that we put all these sliceslát togethercùng với nhau.
65
148000
2000
Việc cần làm là đặt tất cả
lát cắt với nhau
02:45
ImagineHãy tưởng tượng that you sliceSlice your bodythân hình in all these directionshướng,
66
150000
3000
Hãy tưởng tượng việc cắt cơ thể ở mọi hướng,
02:48
and then you try to put the sliceslát back togethercùng với nhau again
67
153000
3000
sau đó thử đặt các lát cắt cùng nhau
02:51
into a pileĐóng cọc of datadữ liệu, into a blockkhối of datadữ liệu.
68
156000
2000
thành một chồng dữ liệu, một khối dữ liệu.
02:53
So this is really what we're doing.
69
158000
2000
Đó thật sự là điều ta đang làm.
02:55
So this gigabyteGigabyte or terabyteTerabyte of datadữ liệu, we're puttingđặt it into this blockkhối.
70
160000
3000
Ta đặt Gigabyte hay terabyte
dữ liệu thành khối.
02:58
But of coursekhóa học, the blockkhối of datadữ liệu
71
163000
2000
Vậng, khối dữ liệu
03:00
just containschứa đựng the amountsố lượng of X-rayX-quang
72
165000
2000
chỉ chứa đựng lượng tia X
03:02
that's been absorbedhấp thụ in eachmỗi pointđiểm in the humanNhân loại bodythân hình.
73
167000
2000
mà chụp được trên cơ thể người.
03:04
So what we need to do is to figurenhân vật out a way
74
169000
2000
Việc ta cần làm là tìm ra cách
03:06
of looking at the things we do want to look at
75
171000
3000
hãy nhìn vào những điều ta muốn xem xét
03:09
and make things transparenttrong suốt that we don't want to look at.
76
174000
3000
và làm những thứ trong suốt cái
mà ta không muốn xem xét.
03:12
So transformingchuyển đổi the datadữ liệu setbộ
77
177000
2000
Chuyển bộ dữ liệu
03:14
into something that looksnhìn like this.
78
179000
2000
thành vài thứ như thế này.
03:16
And this is a challengethử thách.
79
181000
2000
Đó là một thách thức.
03:18
This is a hugekhổng lồ challengethử thách for us to do that.
80
183000
3000
Một thách thức to lớn để làm việc đó.
03:21
UsingBằng cách sử dụng computersmáy vi tính, even thoughTuy nhiên they're gettingnhận được fasternhanh hơn and better all the time,
81
186000
3000
Dùng máy tính, thậm chí chúng
càng nhanh và tốt hơn mọi lúc,
03:24
it's a challengethử thách to dealthỏa thuận with gigabytesGigabyte of datadữ liệu,
82
189000
2000
là thách thức khi xử lí gigabyte dữ liệu,
03:26
terabytesTerabyte of datadữ liệu
83
191000
2000
terabyte dữ liệu
03:28
and extractinggiải nén the relevantliên quan, thích hợp informationthông tin.
84
193000
2000
và chắt lọc thông tin tương ứng.
03:30
I want to look at the hearttim.
85
195000
2000
Tôi muốn xem trái tim.
03:32
I want to look at the bloodmáu vesselstàu. I want to look at the liverGan.
86
197000
2000
Tôi muốn nhìn huyết quản, muốn xem gan.
03:34
Maybe even find a tumorkhối u,
87
199000
2000
hay tìm khối u,
03:36
in some casescác trường hợp.
88
201000
2000
trong một số trường hợp.
03:39
So this is where this little dearkính thưa comesđến into playchơi.
89
204000
2000
Đây là nơi thân yêu đến chơi.
03:41
This is my daughterCon gái.
90
206000
2000
Đó là con gái tôi.
03:43
This is as of 9 a.m. this morningbuổi sáng.
91
208000
2000
Khoảng 9 giờ sáng.
03:45
She's playingđang chơi a computermáy vi tính gametrò chơi.
92
210000
2000
Nó đang chơi trò chơi trên máy tính.
03:47
She's only two yearsnăm old,
93
212000
2000
Nó chỉ mới 2 tuổi,
03:49
and she's havingđang có a blastvụ nổ.
94
214000
2000
có tiếng kèn.
03:51
So she's really the drivingđiều khiển forcelực lượng
95
216000
3000
Con bé thật sự là động lực
03:54
behindphía sau the developmentphát triển of graphics-processingxử lý đồ họa unitscác đơn vị.
96
219000
3000
đằng sau sự phát triển của các đơn vị
xử lí đồ họa.
03:58
As long as kidstrẻ em are playingđang chơi computermáy vi tính gamesTrò chơi,
97
223000
2000
Miễn là trẻ con chơi trò chơi máy tính,
04:00
graphicsđồ họa is gettingnhận được better and better and better.
98
225000
2000
đồ họa trở nên càng ngày càng tốt hơn.
04:02
So please go back home, tell your kidstrẻ em to playchơi more gamesTrò chơi,
99
227000
2000
Hãy về nhà, bảo với con bạn chơi nhiều hơn
04:04
because that's what I need.
100
229000
2000
vì đó là cái tôi cần.
04:06
So what's insidephía trong of this machinemáy móc
101
231000
2000
Bên trong cỗ máy này
04:08
is what enablescho phép me to do the things that I'm doing
102
233000
2000
có thể cho tôi làm điều tôi đang làm
04:10
with the medicalY khoa datadữ liệu.
103
235000
2000
với dữ liệu y khoa.
04:12
So really what I'm doing is usingsử dụng these fantastictuyệt diệu little devicesthiết bị.
104
237000
3000
Điều tôi đang làm là dùng các
thiết bị nhỏ tuyệt vời.
04:15
And you know, going back
105
240000
2000
Như bạn biết đấy, hãy quay lại
04:17
maybe 10 yearsnăm in time
106
242000
2000
có lẽ 10 năm trước
04:19
when I got the fundingkinh phí
107
244000
2000
khi tôi có quỹ
04:21
to buymua my first graphicsđồ họa computermáy vi tính --
108
246000
2000
để mua máy tính đồ họa đầu tiên
04:23
it was a hugekhổng lồ machinemáy móc.
109
248000
2000
nó là cỗ máy khổng lồ.
04:25
It was cabinetsTủ of processorsbộ vi xử lý and storagelưu trữ and everything.
110
250000
3000
Nó là tủ vi xử lý và bộ nhớ và nhiều thứ.
04:28
I paidđã thanh toán about one milliontriệu dollarsUSD for that machinemáy móc.
111
253000
3000
Tôi đã trả cỡ 1 triệu đô cho cỗ máy đó.
04:32
That machinemáy móc is, todayhôm nay, about as fastNhanh as my iPhoneiPhone.
112
257000
3000
So với ngày nay thì chiếc máy đó chỉ
nhanh như chiếc iPhone.
04:37
So everymỗi monththáng there are newMới graphicsđồ họa cardsthẻ comingđang đến out,
113
262000
2000
Mỗi tháng đều có thẻ đồ họa mới ra đời,
04:39
and here is a fewvài of the latestmuộn nhất onesnhững người from the vendorsnhà cung cấp --
114
264000
3000
đây là một trong những chiếc mới nhất
từ nhà sản xuất
04:42
NVIDIANVIDIA, ATIATI, IntelIntel is out there as well.
115
267000
3000
NVIDIA, ATI, Intel.
04:45
And you know, for a fewvài hundredhàng trăm bucksBucks
116
270000
2000
Có hàng trăm giá đỡ
04:47
you can get these things and put them into your computermáy vi tính,
117
272000
2000
bạn có nhiều thứ
đặt chúng vào máy tính
04:49
and you can do fantastictuyệt diệu things with these graphicsđồ họa cardsthẻ.
118
274000
3000
bạn có thể làm những điều tuyệt vời
với card đồ họa.
04:52
So this is really what's enablingcho phép us
119
277000
2000
Nó thật sự cho phép ta
04:54
to dealthỏa thuận with the explosionปัก แทน เลือก ปัก of datadữ liệu in medicinedược phẩm,
120
279000
3000
giải quyết sự bùng nổ dữ liệu y tế,
04:57
togethercùng với nhau with some really niftynifty work
121
282000
2000
cùng với một số công việc tiện lợi
04:59
in termsđiều kiện of algorithmsthuật toán --
122
284000
2000
dưới hình thức giải thuật
05:01
compressingnén datadữ liệu,
123
286000
2000
nén dữ liệu,
05:03
extractinggiải nén the relevantliên quan, thích hợp informationthông tin that people are doing researchnghiên cứu on.
124
288000
3000
chọn lọc thông tin tương ứng mà con
người đang nghiên cứu.
05:06
So I'm going to showchỉ you a fewvài examplesví dụ of what we can do.
125
291000
3000
Tôi sẽ chỉ bạn vài ví dụ mà ta có thể làm.
05:09
This is a datadữ liệu setbộ that was capturedbị bắt usingsử dụng a CTCT scannermáy quét.
126
294000
3000
Đây là bộ dữ liệu được chụp bằng máy CT.
05:12
You can see that this is a fullđầy datadữ liệu [setbộ].
127
297000
3000
Bạn có thể thấy đây là bộ dữ liệu đầy đủ.
05:15
It's a womanđàn bà. You can see the hairtóc.
128
300000
3000
Một phụ nữ. Bạn có thể thấy tóc.
05:18
You can see the individualcá nhân structurescấu trúc of the womanđàn bà.
129
303000
3000
Bạn có thể thấy cấu trúc riêng của phụ nữ.
05:21
You can see that there is [a] scatteringtán xạ of X-raysChụp x-quang
130
306000
3000
Bạn có thể thấy tán xạ của tia X
05:24
on the teethrăng, the metalkim loại in the teethrăng.
131
309000
2000
trên răng, kim loại trong răng.
05:26
That's where those artifactshiện vật are comingđang đến from.
132
311000
3000
Đó là nơi mà những hiện vật phát ra.
05:29
But fullyđầy đủ interactivelytương tác
133
314000
2000
Nhưng, việc hoàn toàn tương tác
05:31
on standardTiêu chuẩn graphicsđồ họa cardsthẻ on a normalbình thường computermáy vi tính,
134
316000
3000
trên card đồ họa chuẩn trên
máy tính thông thường,
05:34
I can just put in a clipkẹp planemáy bay.
135
319000
2000
Tôi chỉ đặt vào máy bay thu gọn.
05:36
And of coursekhóa học all the datadữ liệu is insidephía trong,
136
321000
2000
Và các dữ liệu nằm bên trong,
05:38
so I can startkhởi đầu rotatingLuân phiên, I can look at it from differentkhác nhau anglesgóc,
137
323000
3000
vì vậy tôi bắt đầu xoay, tôi xem nó từ
nhiều góc khác nhau,
05:41
and I can see that this womanđàn bà had a problemvấn đề.
138
326000
3000
và tôi thấy rằng người phụ nữ
này có vấn đề.
05:44
She had a bleedingsự chảy máu up in the brainóc,
139
329000
2000
Cô ấy bị chảy máu não,
05:46
and that's been fixedđã sửa with a little stentstent,
140
331000
2000
và được cố định với stent nhỏ,
05:48
a metalkim loại clampkẹp that's tighteningthắt chặt up the vesseltàu.
141
333000
2000
một kẹp kim loại đang thắt chặt mạch.
05:50
And just by changingthay đổi the functionschức năng,
142
335000
2000
Chỉ bằng cách thay đổi chức năng,
05:52
then I can decidequyết định what's going to be transparenttrong suốt
143
337000
3000
tôi có thể xác định những gì sẽ
được làm rõ
05:55
and what's going to be visiblecó thể nhìn thấy.
144
340000
2000
và những gì sẽ hiện lên.
05:57
I can look at the skullsọ structurekết cấu,
145
342000
2000
Tôi có thể xem cấu trúc sọ,
05:59
and I can see that, okay, this is where they openedmở ra up the skullsọ on this womanđàn bà,
146
344000
3000
và thấy rằng, tốt, đó là nơi mở sọ
trên người phụ nữ này,
06:02
and that's where they wentđã đi in.
147
347000
2000
và đó là nơi đi vào.
06:04
So these are fantastictuyệt diệu imageshình ảnh.
148
349000
2000
Có những hình ảnh tuyệt vời.
06:06
They're really highcao resolutionđộ phân giải,
149
351000
2000
Chúng có độ phân giải thật sự cao,
06:08
and they're really showinghiển thị us what we can do
150
353000
2000
và thật sự chỉ ra điều mà ta có thể làm
06:10
with standardTiêu chuẩn graphicsđồ họa cardsthẻ todayhôm nay.
151
355000
3000
với card đồ họa chuẩn ngày nay.
06:13
Now we have really madethực hiện use of this,
152
358000
2000
Hiện nay ta có thể dùng công nghệ này,
06:15
and we have triedđã thử to squeezebóp a lot of datadữ liệu
153
360000
3000
và cố gắng nén nhiều dữ liệu
06:18
into the systemhệ thống.
154
363000
2000
vào hệ thống.
06:20
And one of the applicationscác ứng dụng that we'vechúng tôi đã been workingđang làm việc on --
155
365000
2000
Một trong những ứng dụng được tiến hành
06:22
and this has gottennhận a little bitbit of tractionsự kéo worldwidetrên toàn thế giới --
156
367000
3000
điều này đã nhận được chút
lực kéo trên thế giới
06:25
is the applicationứng dụng of virtualảo autopsiesautopsies.
157
370000
2000
là ứng dụng mổ xác ảo.
06:27
So again, looking at very, very largelớn datadữ liệu setsbộ,
158
372000
2000
Hãy xem lại những dữ liệu cực khổng lồ
06:29
and you saw those full-bodytoàn cơ thể scansquét that we can do.
159
374000
3000
chúng ta có thể làm quét toàn thân.
06:32
We're just pushingđẩy the bodythân hình throughxuyên qua the wholetoàn thể CTCT scannermáy quét,
160
377000
3000
Chúng tôi cho toàn cơ thể qua máy CT,
06:35
and just in a fewvài secondsgiây we can get a full-bodytoàn cơ thể datadữ liệu setbộ.
161
380000
3000
chỉ trong vài giây ta có thể nhận
tập dữ liệu của cả cơ thể.
06:38
So this is from a virtualảo autopsykhám nghiệm tử thi.
162
383000
2000
Đó là từ mổ xác ảo.
06:40
And you can see how I'm graduallydần dần peelingbóc off.
163
385000
2000
Bạn có thể thấy tôi đang dần lột.
06:42
First you saw the bodythân hình bagtúi that the bodythân hình cameđã đến in,
164
387000
3000
Trước tiên bạn thấy túi cơ thể mà
cơ thể đi vào,
06:45
then I'm peelingbóc off the skinda -- you can see the musclescơ bắp --
165
390000
3000
sau đó tôi lột lớp da, bạn có thể
thấy các cơ
06:48
and eventuallycuối cùng you can see the bonekhúc xương structurekết cấu of this womanđàn bà.
166
393000
3000
bạn có thể xem cấu trúc xương
của người phụ nữ này.
06:51
Now at this pointđiểm, I would alsocũng thế like to emphasizenhấn mạnh
167
396000
3000
Tôi muốn nhấn mạnh ở điểm này
06:54
that, with the greatestvĩ đại nhất respectsự tôn trọng
168
399000
2000
với lòng tôn trọng to lớn
06:56
for the people that I'm now going to showchỉ --
169
401000
2000
Bây giờ tôi sẽ chỉ cho mọi người
06:58
I'm going to showchỉ you a fewvài casescác trường hợp of virtualảo autopsiesautopsies --
170
403000
2000
Tôi sẽ chỉ ra vài trường hợp mổ xác ảo
07:00
so it's with great respectsự tôn trọng for the people
171
405000
2000
với sự kính trọng lớn cho những người
07:02
that have diedchết underDưới violenthung bạo circumstanceshoàn cảnh
172
407000
2000
đã chết vì bạo lực
07:04
that I'm showinghiển thị these picturesnhững bức ảnh to you.
173
409000
3000
tôi đang đưa cho bạn những hình ảnh.
07:08
In the forensicpháp y casetrường hợp --
174
413000
2000
Trong lĩnh vực pháp y
07:10
and this is something
175
415000
2000
07:12
that ... there's been approximatelyxấp xỉ 400 casescác trường hợp so farxa
176
417000
2000
có xấp xỉ 400 trường hợp từ trước tới nay
07:14
just in the partphần of SwedenThuỵ Điển that I come from
177
419000
2000
chỉ một phần của Thụy Điển mà tôi đến
07:16
that has been undergoingtrải qua virtualảo autopsiesautopsies
178
421000
2000
đã được khám nghiệm mổ xác ảo
07:18
in the pastquá khứ fourbốn yearsnăm.
179
423000
2000
trong 4 năm qua.
07:20
So this will be the typicalđiển hình workflowcông việc situationtình hình.
180
425000
3000
Đây sẽ là tình hình điển hình.
07:23
The policecảnh sát will decidequyết định --
181
428000
2000
Cảnh sát sẽ quyết định
07:25
in the eveningtối, when there's a casetrường hợp comingđang đến in --
182
430000
2000
khi có một trường hợp vào buổi tối
07:27
they will decidequyết định, okay, is this a casetrường hợp where we need to do an autopsykhám nghiệm tử thi?
183
432000
3000
họ sẽ quyết định đây có phải trường hợp
cần khám nghiệm tử thi?
07:30
So in the morningbuổi sáng, in betweengiữa sixsáu and sevenbảy in the morningbuổi sáng,
184
435000
3000
Vì vậy vào buổi sáng, khoảng 6 tới 7 giờ
07:33
the bodythân hình is then transportedvận chuyển insidephía trong of the bodythân hình bagtúi
185
438000
2000
cơ thể sau đó được chuyển vào
trong túi đựng xác
07:35
to our centerTrung tâm
186
440000
2000
và đưa tới trung tâm của chúng tôi
07:37
and is beingđang scannedquét throughxuyên qua one of the CTCT scannersmáy quét.
187
442000
2000
và đang được quét qua một trong các máy CT
07:39
And then the radiologistradiologist, togethercùng với nhau with the pathologistnhà bệnh lý học
188
444000
2000
Sau đó bác sỹ X quang
cùng nhà bệnh học
07:41
and sometimesđôi khi the forensicpháp y scientistnhà khoa học,
189
446000
2000
đôi lúc nhà khoa học pháp y,
07:43
looksnhìn at the datadữ liệu that's comingđang đến out,
190
448000
2000
xem xét dữ liệu xuất ra,
07:45
and they have a jointchung sessionphiên họp.
191
450000
2000
họ tham dự một phiên họp chung.
07:47
And then they decidequyết định what to do in the realthực physicalvật lý autopsykhám nghiệm tử thi after that.
192
452000
3000
Sau đó họ quyết định làm gì trong khi
khám nghiệm tử thi thật.
07:52
Now looking at a fewvài casescác trường hợp,
193
457000
2000
Bây giờ hãy xem xét vài trường hợp,
07:54
here'sđây là one of the first casescác trường hợp that we had.
194
459000
2000
đây là một trong các ca đầu
chúng tôi có.
07:56
You can really see the detailschi tiết of the datadữ liệu setbộ.
195
461000
3000
Bạn có thể thấy chi tiết của tập dữ liệu.
07:59
It's very high-resolutionđộ phân giải cao,
196
464000
2000
Nó có độ phân giải rất cao,
08:01
and it's our algorithmsthuật toán that allowcho phép us
197
466000
2000
và giải thuật này cho phép chúng ta
08:03
to zoomthu phóng in on all the detailschi tiết.
198
468000
2000
thu nhỏ trên tất cả chi tiết.
08:05
And again, it's fullyđầy đủ interactivetương tác,
199
470000
2000
Nó tương tác hoàn toàn,
08:07
so you can rotatequay and you can look at things in realthực time
200
472000
2000
bạn có thể xoay, xem nhiều thứ rất thực
08:09
on these systemshệ thống here.
201
474000
2000
trên các hệ thống ở đây.
08:11
WithoutNếu không có sayingnói too much about this casetrường hợp,
202
476000
2000
Không cần nói quá nhiều về trường hợp này,
08:13
this is a trafficgiao thông accidentTai nạn,
203
478000
2000
đây là tai nạn giao thông,
08:15
a drunksay driverngười lái xe hitđánh a womanđàn bà.
204
480000
2000
tài xế say rượu tông phải người phụ nữ.
08:17
And it's very, very easydễ dàng to see the damagesbồi thường thiệt hại on the bonekhúc xương structurekết cấu.
205
482000
3000
Rất. rất dễ nhận thấy tổn thương
của cấu trúc xương.
08:20
And the causenguyên nhân of deathtử vong is the brokenbị hỏng neckcái cổ.
206
485000
3000
Nguyên nhân tử vong là do xương cổ bị gãy.
08:23
And this womenđàn bà alsocũng thế endedđã kết thúc up underDưới the carxe hơi,
207
488000
2000
Mạng sống người phụ nữ đã bị chấm dứt dưới chiếc xe,
08:25
so she's quitekhá badlytệ beatenđánh đập up
208
490000
2000
Cô ta bị đánh khá nặng
08:27
by this injurychấn thương.
209
492000
2000
bởi vết thương này.
08:29
Here'sĐây là anotherkhác casetrường hợp, a knifingknifing.
210
494000
3000
Đây là trường hợp khác, đâm bằng dao.
08:32
And this is alsocũng thế again showinghiển thị us what we can do.
211
497000
2000
Lần nữa chỉ cho ta những gì ta có thể làm.
08:34
It's very easydễ dàng to look at metalkim loại artifactshiện vật
212
499000
2000
Rất dễ dàng nhìn thấy các
chi tiết kim loại
08:36
that we can showchỉ insidephía trong of the bodythân hình.
213
501000
3000
mà ta có thể thấy ở bên trong cơ thể.
08:39
You can alsocũng thế see some of the artifactshiện vật from the teethrăng --
214
504000
3000
Bạn cũng xem được các chi tiết của răng
08:42
that's actuallythực ra the fillingđổ đầy of the teethrăng --
215
507000
2000
mà thực sự là phần trám của răng
08:44
but because I've setbộ the functionschức năng to showchỉ me metalkim loại
216
509000
3000
bởi vì tôi thiết lập chức năng
chỉ ra kim loại
08:47
and make everything elsekhác transparenttrong suốt.
217
512000
2000
và cũng làm mọi thứ trong suốt.
08:49
Here'sĐây là anotherkhác violenthung bạo casetrường hợp. This really didn't killgiết chết the personngười.
218
514000
3000
Đây là trường hợp bạo lực khác.
Nó không thực sự giết người.
08:52
The personngười was killedbị giết by stabsIncredible in the hearttim,
219
517000
2000
Người bị giết bởi vết đâm ở tim,
08:54
but they just depositedlắng đọng the knifedao
220
519000
2000
họ chỉ cần gời con dao
08:56
by puttingđặt it throughxuyên qua one of the eyeballsmắt.
221
521000
2000
bằng cách đặt nó vào một nhãn cầu.
08:58
Here'sĐây là anotherkhác casetrường hợp.
222
523000
2000
Đây là trường hợp khác.
09:00
It's very interestinghấp dẫn for us
223
525000
2000
Nó rất thú vị để ta
09:02
to be ablecó thể to look at things like knifedao stabbingsstabbings.
224
527000
2000
có thể xem các thứ như các nhát dao đâm.
09:04
Here you can see that knifedao wentđã đi throughxuyên qua the hearttim.
225
529000
3000
Đây bạn có thể thấy con dao đi qua tim.
09:07
It's very easydễ dàng to see how airkhông khí has been leakingrò rỉ
226
532000
2000
Rất dễ thấy không khí bị rò rỉ như thế nào
09:09
from one partphần to anotherkhác partphần,
227
534000
2000
từ phần này đến phần khác,
09:11
which is difficultkhó khăn to do in a normalbình thường, standardTiêu chuẩn, physicalvật lý autopsykhám nghiệm tử thi.
228
536000
3000
mà rất khó khi làm mổ xác vật lý theo
chuẩn mực bình thường
09:14
So it really, really helpsgiúp
229
539000
2000
Nó thực sự giúp ích rất nhiều trong
09:16
the criminalphạm tội investigationcuộc điều tra
230
541000
2000
điều tra tội phạm
09:18
to establishthành lập the causenguyên nhân of deathtử vong,
231
543000
2000
để xác định nguyên nhân tử vong,
09:20
and in some casescác trường hợp alsocũng thế directingchỉ đạo the investigationcuộc điều tra in the right directionphương hướng
232
545000
3000
trong vài vụ án cũng chuyển hướng
điều tra theo hướng đúng
09:23
to find out who the killersát thủ really was.
233
548000
2000
để tìm ra kẻ sát nhân thật sự.
09:25
Here'sĐây là anotherkhác casetrường hợp that I think is interestinghấp dẫn.
234
550000
2000
Đây là trường hợp khác tôi nghĩ là thú vị.
09:27
Here you can see a bulletđạn
235
552000
2000
Đây bạn có thể thấy viên đạn
09:29
that has lodgedNộp just nextkế tiếp to the spinexương sống on this personngười.
236
554000
3000
giáng vào kế cột sống của người này.
09:32
And what we'vechúng tôi đã donelàm xong is that we'vechúng tôi đã turnedquay the bulletđạn into a lightánh sáng sourcenguồn,
237
557000
3000
Và cái chúng tôi đã làm là chuyển
viên đạn thành nguồn sáng,
09:35
so that bulletđạn is actuallythực ra shiningsáng,
238
560000
2000
viên đạn thật sự chiếu sáng,
09:37
and it makeslàm cho it really easydễ dàng to find these fragmentsmảnh vỡ.
239
562000
3000
thật sự dễ dàng tìm các mãnh đạn.
09:40
DuringTrong thời gian a physicalvật lý autopsykhám nghiệm tử thi,
240
565000
2000
Trong suốt một ca mổ xác vật lý,
09:42
if you actuallythực ra have to digđào throughxuyên qua the bodythân hình to find these fragmentsmảnh vỡ,
241
567000
2000
bạn phải phanh cơ thể để
tìm các mảnh đạn,
09:44
that's actuallythực ra quitekhá hardcứng to do.
242
569000
2000
Nó thật sự khó làm.
09:48
One of the things that I'm really, really happyvui mừng
243
573000
2000
Một trong những điều tôi thật sự hạnh phúc
09:50
to be ablecó thể to showchỉ you here todayhôm nay
244
575000
3000
để có thể chỉ cho bạn hôm nay
09:53
is our virtualảo autopsykhám nghiệm tử thi tablebàn.
245
578000
2000
là bảng mổ xác ảo của chúng tôi.
09:55
It's a touchchạm devicethiết bị that we have developedđã phát triển
246
580000
2000
Nó là thiết bị cảm ứng
chúng tôi phát triển
09:57
baseddựa trên on these algorithmsthuật toán, usingsử dụng standardTiêu chuẩn graphicsđồ họa GPUsGPU.
247
582000
3000
dựa vào các giải thuật, sử dụng
các GPU đồ họa chuẩn.
10:00
It actuallythực ra looksnhìn like this,
248
585000
2000
Nó trông như thế này,
10:02
just to give you a feelingcảm giác for what it looksnhìn like.
249
587000
3000
cho bạn cảm giác cho những gì
nó trông giống như
10:05
It really just workscông trinh like a hugekhổng lồ iPhoneiPhone.
250
590000
3000
Nó thật sự làm việc như
chiếc iPhone khổng lồ.
10:08
So we'vechúng tôi đã implementedthực hiện
251
593000
2000
Vì thế chúng tôi ứng dụng
10:10
all the gesturescử chỉ you can do on the tablebàn,
252
595000
3000
tất cả các cử chỉ bạn có thể
làm trên bảng,
10:13
and you can think of it as an enormousto lớn touchchạm interfacegiao diện.
253
598000
4000
và bạn có thể nghĩ về nó như một
giao diện cảm ứng khổng lồ.
10:17
So if you were thinkingSuy nghĩ of buyingmua an iPadiPad,
254
602000
2000
Nếu bạn đang nghĩ về việc mua chiếc iPad,
10:19
forgetquên about it. This is what you want insteadthay thế.
255
604000
3000
hãy quên nó đi. Thay vào đó
đây là cái bạn muốn.
10:22
SteveSteve, I hopemong you're listeningnghe to this, all right.
256
607000
3000
Steve, hy vong bạn đang nghe
nó tới nó, được rồi.
10:26
So it's a very nicetốt đẹp little devicethiết bị.
257
611000
2000
Vì vậy nó là thiết bị nhỏ rất tốt.
10:28
So if you have the opportunitycơ hội, please try it out.
258
613000
2000
Nếu có cơ hội, bạn hãy thử nó.
10:30
It's really a hands-onthực hành experiencekinh nghiệm.
259
615000
3000
Nó thật sự là một kinh nghiệm thực tế.
10:33
So it gainedđã đạt được some tractionsự kéo, and we're tryingcố gắng to rollcuộn this out
260
618000
3000
Nó đạt được một số lực kéo, chúng tôi
đang cố gắng triển khai
10:36
and tryingcố gắng to use it for educationalgiáo dục purposesmục đích,
261
621000
2000
cố gắng áp dụng nó trong ngành giáo dục,
10:38
but alsocũng thế, perhapscó lẽ in the futureTương lai,
262
623000
2000
có lẽ trong tương lai,
10:40
in a more clinicallâm sàng situationtình hình.
263
625000
3000
trong nhiều tình huống lâm sàn.
10:43
There's a YouTubeYouTube videovideo that you can downloadtải về and look at this,
264
628000
2000
Có một clip ở YouTube mà
bạn có thể tải và xem
10:45
if you want to conveychuyên chở the informationthông tin to other people
265
630000
2000
nếu bạn muốn truyền thông
tin tới người khác
10:47
about virtualảo autopsiesautopsies.
266
632000
3000
về mổ xác ảo.
10:50
Okay, now that we're talkingđang nói about touchchạm,
267
635000
2000
Vâng, giờ chúng ta đang nói về cảm ứng,
10:52
let me movedi chuyển on to really "touchingsờ vào" datadữ liệu.
268
637000
2000
tôi giới thiệu tiếp "chạm" dữ liệu.
10:54
And this is a bitbit of sciencekhoa học fictionviễn tưởng now,
269
639000
2000
Đây là chút khoa học viễn tưởng,
10:56
so we're movingdi chuyển into really the futureTương lai.
270
641000
3000
chúng ta đang đi vào tương lai.
10:59
This is not really what the medicalY khoa doctorsbác sĩ are usingsử dụng right now,
271
644000
3000
Đây không là thứ các bác sỹ y
khoa đang dùng bây giờ,
11:02
but I hopemong they will in the futureTương lai.
272
647000
2000
nhưng tôi hy vọng họ sẽ
dùng trong tương lai.
11:04
So what you're seeingthấy on the left is a touchchạm devicethiết bị.
273
649000
3000
Cái bạn đang nhìn thấy bên trái
là thiết bị cảm ứng.
11:07
It's a little mechanicalcơ khí pencây bút
274
652000
2000
Nó là chiếc bút cơ nhỏ
11:09
that has very, very fastNhanh stepbậc thang motorsđộng cơ insidephía trong of the pencây bút.
275
654000
3000
có động cơ bước rất, rất nhanh
bên trong cây bút.
11:12
And so I can generatetạo ra a forcelực lượng feedbackPhản hồi.
276
657000
2000
Và tôi có thể tạo ra một phản lực.
11:14
So when I virtuallyhầu như touchchạm datadữ liệu,
277
659000
2000
Khi tôi gần như chạm dữ liệu,
11:16
it will generatetạo ra forceslực lượng in the pencây bút, so I get a feedbackPhản hồi.
278
661000
3000
nó sẽ tạo ra các lực trong chiếc bút,
nên tôi nhận phản lực.
11:19
So in this particularcụ thể situationtình hình,
279
664000
2000
Trong tình huống cụ thể này,
11:21
it's a scanquét of a livingsống personngười.
280
666000
2000
nó là máy quét người sống.
11:23
I have this pencây bút, and I look at the datadữ liệu,
281
668000
3000
Tôi có cây bút này, và
tôi nhìn vào dữ liệu,
11:26
and I movedi chuyển the pencây bút towardsvề hướng the headcái đầu,
282
671000
2000
và tôi di chuyển bút về phía đầu,
11:28
and all of a suddenđột nhiên I feel resistancesức đề kháng.
283
673000
2000
và rất đột ngột tôi cảm thấy sự phản kháng
11:30
So I can feel the skinda.
284
675000
2000
Tôi có thể cảm thấy làn da.
11:32
If I pushđẩy a little bitbit harderkhó hơn, I'll go throughxuyên qua the skinda,
285
677000
2000
Nếu tôi ấn mạnh hơn, tôi sẽ đi qua làn da,
11:34
and I can feel the bonekhúc xương structurekết cấu insidephía trong.
286
679000
3000
và tôi có thể cảm nhận
cấu trúc xương bên trong.
11:37
If I pushđẩy even harderkhó hơn, I'll go throughxuyên qua the bonekhúc xương structurekết cấu,
287
682000
2000
Nếu tôi ấn mạnh hơn nữa,
tôi sẽ đi qua cấu trúc xương,
11:39
especiallyđặc biệt closegần to the eartai where the bonekhúc xương is very softmềm mại.
288
684000
3000
đặc biệt gần tai nơi xương rất mềm.
11:42
And then I can feel the brainóc insidephía trong, and this will be the slushylấm bùn like this.
289
687000
3000
Sau đó tôi có thể cảm nhận não bên trong,
nó sẽ lấm bùn như này
11:45
So this is really nicetốt đẹp.
290
690000
2000
Nó thật sự tốt.
11:47
And to take that even furtherthêm nữa, this is a hearttim.
291
692000
3000
Và đi xa hơn, đây là tim.
11:50
And this is alsocũng thế dueđến hạn to these fantastictuyệt diệu newMới scannersmáy quét,
292
695000
3000
Và đây cũng là máy quét mới tuyệt vời,
11:53
that just in 0.3 secondsgiây,
293
698000
2000
chỉ trong 0.3 giây,
11:55
I can scanquét the wholetoàn thể hearttim,
294
700000
2000
Tôi có thể quét toàn bộ tim,
11:57
and I can do that with time resolutionđộ phân giải.
295
702000
2000
và làm điều đó với độ phân giải thời gian.
11:59
So just looking at this hearttim,
296
704000
2000
Chỉ nhìn vào trái tim,
12:01
I can playchơi back a videovideo here.
297
706000
2000
tôi có thể phát lại video ở đây.
12:03
And this is KarljohanKarljohan, one of my graduatetốt nghiệp studentssinh viên
298
708000
2000
Đây là Karljoha,
sinh viên cao học của tôi
12:05
who'sai been workingđang làm việc on this projectdự án.
299
710000
2000
đang làm việc ở dự án này.
12:07
And he's sittingngồi there in fronttrước mặt of the HapticHaptic devicethiết bị, the forcelực lượng feedbackPhản hồi systemhệ thống,
300
712000
3000
Cậu ấy ngồi trước thiết bị Haptic,
hệ thống phản lực,
12:10
and he's movingdi chuyển his pencây bút towardsvề hướng the hearttim,
301
715000
3000
và cậu ấy đang di chuyển
chiếc bút về phía đầu,
12:13
and the hearttim is now beatingđánh đập in fronttrước mặt of him,
302
718000
2000
và bây giờ tim đang đập ngay trước mặt,
12:15
so he can see how the hearttim is beatingđánh đập.
303
720000
2000
cậu ấy có thể xem tim đập như thế nào.
12:17
He's takenLấy the pencây bút, and he's movingdi chuyển it towardsvề hướng the hearttim,
304
722000
2000
Cậu ấy lấy bút và di chuyển nó
về hướng tim
12:19
and he's puttingđặt it on the hearttim,
305
724000
2000
và đặt bút lên trái tim,
12:21
and then he feelscảm thấy the heartbeatsHeartbeats from the realthực livingsống patientbệnh nhân.
306
726000
3000
sau đó cảm thấy nhịp tim từ
bệnh nhân sống thực sự.
12:24
Then he can examinekiểm tra how the hearttim is movingdi chuyển.
307
729000
2000
Rồi cậu ấy kiểm tra tim
động như thế nào
12:26
He can go insidephía trong, pushđẩy insidephía trong of the hearttim,
308
731000
2000
Cậu có thể đi vào trong, ấn vào tim,
12:28
and really feel how the valvesvan are movingdi chuyển.
309
733000
3000
và cảm nhận các van đang
di chuyển thế nào
12:31
And this, I think, is really the futureTương lai for hearttim surgeonsbác sĩ phẫu thuật.
310
736000
3000
Tôi nghĩ, đây thực sự là tương lai
cho phẫu thuật tim.
12:34
I mean it's probablycó lẽ the wetẩm ướt dreammơ tưởng for a hearttim surgeonbác sĩ phẫu thuật
311
739000
3000
Ý tôi là nó có thể là giấc mơ cho
bác sỹ phãu thuật tim
12:37
to be ablecó thể to go insidephía trong of the patient'sbệnh nhân hearttim
312
742000
3000
để có thể đi vào trong tim của bệnh nhân
12:40
before you actuallythực ra do surgeryphẫu thuật,
313
745000
2000
trước khi tiến hành phẫu thuật,
12:42
and do that with high-qualitychất lượng cao resolutionđộ phân giải datadữ liệu.
314
747000
2000
và làm điều đó với dữ liệu độ
phân giải chất lượng cao.
12:44
So this is really neatkhéo léo.
315
749000
2000
Đây thực sự gọn gàng.
12:47
Now we're going even furtherthêm nữa into sciencekhoa học fictionviễn tưởng.
316
752000
3000
Chúng ta sẽ đi xa hơn vào
khoa học viễn tưởng.
12:50
And we heardnghe a little bitbit about functionalchức năng MRIMRI.
317
755000
3000
Và nghe một chút về MRI chức năng.
12:53
Now this is really an interestinghấp dẫn projectdự án.
318
758000
3000
Đây là một dự án thực sự thú vị.
12:56
MRIMRI is usingsử dụng magnetictừ tính fieldslĩnh vực
319
761000
2000
MRI sử dụng từ trường
12:58
and radioradio frequenciestần số
320
763000
2000
và tần số vô tuyến
13:00
to scanquét the brainóc, or any partphần of the bodythân hình.
321
765000
3000
để quét bộ não, hoặc bất cứ
phần nào của cơ thể.
13:03
So what we're really gettingnhận được out of this
322
768000
2000
Vì vậy chúng tôi thật sự nhận ra điều này
13:05
is informationthông tin of the structurekết cấu of the brainóc,
323
770000
2000
là thông tin của cấu trúc bộ não,
13:07
but we can alsocũng thế measuređo the differenceSự khác biệt
324
772000
2000
nhưng cũng có thể đo sự khác biệt
13:09
in magnetictừ tính propertiestính chất of bloodmáu that's oxygenatedôxy
325
774000
3000
trong các tính chất của máu đó là oxy
13:12
and bloodmáu that's depletedcạn kiệt of oxygenôxy.
326
777000
3000
và máu đó cạn kiệt oxy.
13:15
That meanscó nghĩa that it's possiblekhả thi
327
780000
2000
Điều đó có nghĩa là có thể
13:17
to mapbản đồ out the activityHoạt động of the brainóc.
328
782000
2000
vạch ra hoạt động của bộ não.
13:19
So this is something that we'vechúng tôi đã been workingđang làm việc on.
329
784000
2000
Đây là điều mà chúng tôi đang làm việc.
13:21
And you just saw MottsMotts the researchnghiên cứu engineerkỹ sư, there,
330
786000
3000
Bạn thấy Motts kỹ sư nghiên cứu, ở đó,
13:24
going into the MRIMRI systemhệ thống,
331
789000
2000
đi vào hệ thống MRI,
13:26
and he was wearingđeo goggleskính bảo hộ.
332
791000
2000
cậu ấy đang mang kính râm.
13:28
So he could actuallythực ra see things in the goggleskính bảo hộ.
333
793000
2000
Nên cậu ấy có thể nhìn một
số thứ qua kính râm.
13:30
So I could presenthiện tại things to him while he's in the scannermáy quét.
334
795000
3000
Tôi sẽ trình bày vài thứ trong khi
cậu ấy ở trong máy quét.
13:33
And this is a little bitbit freakyquái đản,
335
798000
2000
Có chút kỳ quái,
13:35
because what MottsMotts is seeingthấy is actuallythực ra this.
336
800000
2000
bởi vì cái mà Motts thấy thật là cái này.
13:37
He's seeingthấy his ownsở hữu brainóc.
337
802000
3000
Cậu ấy đang thấy bộ não của chính mình.
13:40
So MottsMotts is doing something here,
338
805000
2000
Vì vậy Motts đang làm vài thứ ở đây,
13:42
and probablycó lẽ he is going like this with his right handtay,
339
807000
2000
và có lẽ cậu sẽ như thế này
với tay phải,
13:44
because the left sidebên is activatedkích hoạt
340
809000
2000
vì phía bên trái được kích hoạt
13:46
on the motorđộng cơ cortexvỏ não.
341
811000
2000
trên vỏ não vận động.
13:48
And then he can see that at the sametương tự time.
342
813000
2000
Sau đó cậu ấy sẽ thấy cái đó cùng lúc.
13:50
These visualizationshình ảnh hóa are brandnhãn hiệu newMới.
343
815000
2000
Các hình ảnh là bộ não mới.
13:52
And this is something that we'vechúng tôi đã been researchingnghiên cứu for a little while.
344
817000
3000
Đây là vài thứ chúng ta đã
nghiên cứu một chút.
13:55
This is anotherkhác sequencetrình tự of Motts'Motts' brainóc.
345
820000
3000
Đây là dãy khác của bộ não Motts.
13:58
And here we askedyêu cầu MottsMotts to calculatetính toán backwardsngược from 100.
346
823000
3000
Và đây chúng tôi yêu cầu Motts
tính ngược từ 100.
14:01
So he's going "100, 97, 94."
347
826000
2000
Cậu ta đếm "100, 97, 94."
14:03
And then he's going backwardsngược.
348
828000
2000
Sau đó cậu ấy đếm ngược.
14:05
And you can see how the little mathmôn Toán processorbộ vi xử lý is workingđang làm việc up here in his brainóc
349
830000
3000
Và bạn sẽ thấy cách bộ xử lý toán học nhỏ
đang làm việc trong bộ não của anh ấy
14:08
and is lightingthắp sáng up the wholetoàn thể brainóc.
350
833000
2000
và chiếu sáng toàn bộ não.
14:10
Well this is fantastictuyệt diệu. We can do this in realthực time.
351
835000
2000
Thật tuyệt vời. Chúng tôi có thể làm
điều đó trong thời gian thực.
14:12
We can investigateđiều tra things. We can tell him to do things.
352
837000
2000
Chúng ta có thể điều tra vài thứ.
Bảo anh ta làm vài điều.
14:14
You can alsocũng thế see that his visualtrực quan cortexvỏ não
353
839000
2000
Bạn có thể thấy vỏ não trực quan
của cậu ta
14:16
is activatedkích hoạt in the back of the headcái đầu,
354
841000
2000
được kích hoạt ở sau đầu,
14:18
because that's where he's seeingthấy, he's seeingthấy his ownsở hữu brainóc.
355
843000
2000
vì đó là nơi cậu ta thấy, anh
ấy thấy não của mình.
14:20
And he's alsocũng thế hearingthính giác our instructionshướng dẫn
356
845000
2000
Và cậu ta đang nghe các
chỉ dẫn của chúng ta
14:22
when we tell him to do things.
357
847000
2000
khi bảo cậu ấy làm gì đó.
14:24
The signaltín hiệu is really deepsâu insidephía trong of the brainóc as well,
358
849000
2000
Tín hiệu thật sự sâu bên trong não bộ,
14:26
and it's shiningsáng throughxuyên qua,
359
851000
2000
và nó đang phát sáng,
14:28
because all of the datadữ liệu is insidephía trong this volumeâm lượng.
360
853000
2000
vì tất cả dữ liệu ở bên trong khối này.
14:30
And in just a secondthứ hai here you will see --
361
855000
2000
Chỉ trong một giây bạn sẽ thấy
14:32
okay, here. MottsMotts, now movedi chuyển your left footchân.
362
857000
2000
Motts, giờ hãy di chuyển chân trái.
14:34
So he's going like this.
363
859000
2000
Cậu ta sẽ đi như này.
14:36
For 20 secondsgiây he's going like that,
364
861000
2000
Khoảng 20 giây đi như vậy,
14:38
and all of a suddenđột nhiên it lightsđèn up up here.
365
863000
2000
và rất đột ngột nó sáng lên ở đây.
14:40
So we'vechúng tôi đã got motorđộng cơ cortexvỏ não activationkích hoạt up there.
366
865000
2000
Chúng ta đã có hoạt động vỏ não lên đó.
14:42
So this is really, really nicetốt đẹp,
367
867000
2000
Điều này rất, rất tốt,
14:44
and I think this is a great tooldụng cụ.
368
869000
2000
và đây là công cụ tuyệt vời.
14:46
And connectingkết nối alsocũng thế with the previousTrước talk here,
369
871000
2000
Và liên quan bài
diễn thuyết trước ở đây,
14:48
this is something that we could use as a tooldụng cụ
370
873000
2000
vài thứ mà ta có thể
dùng như một công cụ
14:50
to really understandhiểu không
371
875000
2000
để thật sự hiểu rõ
14:52
how the neuronstế bào thần kinh are workingđang làm việc, how the brainóc is workingđang làm việc,
372
877000
2000
cách các nơron và não đang hoạt động,
14:54
and we can do this with very, very highcao visualtrực quan qualityphẩm chất
373
879000
3000
và ta có thể làm điều đó với
chất lượng trực quan rất, rất cao
14:57
and very fastNhanh resolutionđộ phân giải.
374
882000
3000
và độ phân giải rất nhanh.
15:00
Now we're alsocũng thế havingđang có a bitbit of funvui vẻ at the centerTrung tâm.
375
885000
2000
Giờ đây chúng tôi có
niềm vui ở trung tâm.
15:02
So this is a CATCON MÈO scanquét -- ComputerMáy tính AidedHỗ trợ TomographyChụp cắt lớp.
376
887000
3000
Đó là máy quét CAT
Computer Aided Tomography
15:06
So this is a lionsư tử from the localđịa phương zoosở thú
377
891000
2000
Đây là con sư tử từ sở thú địa phương
15:08
outsideở ngoài of NorrkopingNorrkoping in KolmardenKolmarden, ElsaELSA.
378
893000
3000
bên ngoài Norrkoping ở Kolmarden, Elsa.
15:11
So she cameđã đến to the centerTrung tâm,
379
896000
2000
Nó được đưa đến trung tâm,
15:13
and they sedatedgây mê her
380
898000
2000
và họ dùng thuốc an thần cho nó
15:15
and then put her straightthẳng into the scannermáy quét.
381
900000
2000
sau đó đưa nó vào máy quét.
15:17
And then, of coursekhóa học, I get the wholetoàn thể datadữ liệu setbộ from the lionsư tử.
382
902000
3000
Khi đó tôi nhận toàn bộ
tập dữ liệu từ con sư tử.
15:20
And I can do very nicetốt đẹp imageshình ảnh like this.
383
905000
2000
Tôi có thể làm các hình ảnh
rất đẹp này.
15:22
I can peellột vỏ off the layerlớp of the lionsư tử.
384
907000
2000
Tôi có thể bóc lớp của con sư tử.
15:24
I can look insidephía trong of it.
385
909000
2000
Có thể nhìn bên trong nó.
15:26
And we'vechúng tôi đã been experimentingthử nghiệm with this.
386
911000
2000
Và chúng tôi đã thử nghiệm với điều này.
15:28
And I think this is a great applicationứng dụng
387
913000
2000
Tôi nghĩ đây là một ứng dụng vĩ đại
15:30
for the futureTương lai of this technologyCông nghệ,
388
915000
2000
cho tương lai của công nghệ này,
15:32
because there's very little knownnổi tiếng about the animalthú vật anatomygiải phẫu học.
389
917000
3000
bởi vì có rất ít người biết về
giải phẫu động vật.
15:35
What's knownnổi tiếng out there for veterinariansbác sĩ thú y is kindloại of basiccăn bản informationthông tin.
390
920000
3000
Những gì được biết hiện cho
bác sĩ thú y là thông tin cơ bản.
15:38
We can scanquét all sortsloại of things,
391
923000
2000
Chúng tôi có thể quét
tất cả các loại vật,
15:40
all sortsloại of animalsđộng vật.
392
925000
2000
tất cả loại động vật.
15:42
The only problemvấn đề is to fitPhù hợp it into the machinemáy móc.
393
927000
3000
Vấn đề duy nhất là để nó vừa vào máy.
15:45
So here'sđây là a bearchịu.
394
930000
2000
Đây là con gấu.
15:47
It was kindloại of hardcứng to get it in.
395
932000
2000
Rất khó để nó vào.
15:49
And the bearchịu is a cuddlyÂu yếm, friendlythân thiện animalthú vật.
396
934000
3000
Con gấu là động vật thân thiện, đáng yêu.
15:52
And here it is. Here is the nosemũi of the bearchịu.
397
937000
3000
Và đây là mũi của con gấu.
15:55
And you mightcó thể want to cuddleôm this one,
398
940000
3000
Có lẽ bạn muốn nâng niu nó,
15:58
untilcho đến you changethay đổi the functionschức năng and look at this.
399
943000
3000
cho đến khi bạn thay đổi
các chức năng và nhìn nó.
16:01
So be awareý thức of the bearchịu.
400
946000
2000
Hãy chú ý con gấu.
16:03
So with that,
401
948000
2000
Với điều đó,
16:05
I'd like to thank all the people
402
950000
2000
tôi mạn phép cám ơn tất cả
16:07
who have helpedđã giúp me to generatetạo ra these imageshình ảnh.
403
952000
2000
người đã giúp tôi tạo các hình ảnh này.
16:09
It's a hugekhổng lồ effortcố gắng that goesđi into doing this,
404
954000
2000
Làm điều này là sự nỗ lực rất lớn,
16:11
gatheringthu thập the datadữ liệu and developingphát triển the algorithmsthuật toán,
405
956000
3000
thu thập dữ liệu và phát triển giải thuật,
16:14
writingviết all the softwarephần mềm.
406
959000
2000
viết tất cả phần mềm.
16:16
So, some very talentedcó tài people.
407
961000
3000
Một số người rất tài năng.
16:19
My mottophương châm is always, I only hirethuê mướn people that are smarterthông minh hơn than I am
408
964000
3000
Phương châm của tôi là luôn
chỉ thuê người thông minh hơn tôi
16:22
and mostphần lớn of these are smarterthông minh hơn than I am.
409
967000
2000
và đa phần thông minh hơn tôi.
16:24
So thank you very much.
410
969000
2000
Cám ơn rất nhiều.
16:26
(ApplauseVỗ tay)
411
971000
4000
(vỗ tay)
Translated by Tang Huong
Reviewed by Hương Nguyễn Thị Thu

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Anders Ynnerman - Scientific visualization expert
Anders Ynnerman studies the fundamental aspects of computer graphics and visualization, in particular large scale and complex data sets with a focus on volume rendering and multi-modal interaction.

Why you should listen

Professor Anders Ynnerman received a Ph.D. in physics from Gothenburg University. During the early 90s he was doing research at Oxford University and Vanderbilt University. In 1996 he started the Swedish National Graduate School in Scientific Computing, which he directed until 1999. From 1997 to 2002 he directed the Swedish National Supercomputer Centre and from 2002 to 2006 he directed the Swedish National Infrastructure for Computing (SNIC).

Since 1999 he is holding a chair in scientific visualization at Linköping University and in 2000 he founded the Norrköping Visualization and Interaction Studio (NVIS). NVIS currently constitutes one of the main focal points for research and education in computer graphics and visualization in the Nordic region. Ynnerman is currently heading the build-up of a large scale center for Visualization in Norrköping.

More profile about the speaker
Anders Ynnerman | Speaker | TED.com