ABOUT THE SPEAKER
Kate Orff - Landscape architect
Kate Orff asks us to rethink “landscape”—to use urban greenspaces and blue spaces in fresh ways to mediate between humankind and nature.

Why you should listen

Kate Orff is a landscape architect who thinks deeply about sustainable development, biodiversity and community-based change—and suggests some surprising and wonderful ways to make change through landscape. She’s a professor at Columbia’s Graduate School of Architecture, Planning and Preservation, where she’s a director of the Urban Landscape Lab. She’s the co-editor of the new bookGateway: Visions for an Urban National Park, about the Gateway National Recreation Area, a vast and underused tract of land spreading across the coastline of Brooklyn, Queens, Staten Island and New Jersey.

She is principal of SCAPE, a landscape architecture and urban design office with projects ranging from a 1,000-square-foot pocket park in Brooklyn to a 100-acre environmental center in Greenville, SC, to a 1000-acre landfill regeneration project in Dublin, Ireland. 

More profile about the speaker
Kate Orff | Speaker | TED.com
TEDWomen 2010

Kate Orff: Reviving New York's rivers -- with oysters!

Hồi sinh những dòng sông ở New York -- bằng những con hàu!

Filmed:
380,305 views

Kiến trúc sư Kate Orff coi hàu là tác nhân thay đổi thành thị. Kết thành những mảng lớn và chìm vào những dòng sông ở thành phố, những con hàu ngốn hết những chất ô nhiễm và làm sạch dòng nước bẩn một cách thần kỳ -- do đó dẫn tới 1 sự đổi mới trong "kiến trúc hàu". Orff chia sẻ cái nhìn của cô về phong cảnh thành thị, nơi mà liên kết tự nhiên và con người cho những lợi ích chung.
- Landscape architect
Kate Orff asks us to rethink “landscape”—to use urban greenspaces and blue spaces in fresh ways to mediate between humankind and nature. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
I am passionateđam mê about the AmericanNgười Mỹ landscapephong cảnh
0
1000
3000
Tôi yêu tha thiết phong cảnh nước Mỹ
00:19
and how the physicalvật lý formhình thức of the landđất đai,
1
4000
2000
và cách mà những hình thái vật lý của đất đai,
00:21
from the great CentralMiền trung ValleyThung lũng of CaliforniaCalifornia
2
6000
2000
từ thung lũng Trung Tâm của California
00:23
to the bedrocknền tảng of ManhattanManhattan,
3
8000
2000
đến nền đá ở Manhattan,
00:25
has really shapedcó hình our historylịch sử and our charactertính cách.
4
10000
3000
thực sự định hướng cho lịch sử và tính cách của chúng ta.
00:28
But one thing is cleartrong sáng.
5
13000
2000
Nhưng có 1 điều rất rõ ràng.
00:30
In the last 100 yearsnăm alonemột mình,
6
15000
2000
Trong suốt 100 năm qua,
00:32
our countryQuốc gia -- and this is a sprawlsprawl mapbản đồ of AmericaAmerica --
7
17000
3000
đất nước chúng ta -- và đây là 1 bản đồ nước Mỹ --
00:35
our countryQuốc gia has systematicallycó hệ thống
8
20000
3000
một cách có hệ thống
00:38
flattenedlàm phẳng and homogenizedhomogenized the landscapephong cảnh
9
23000
2000
san phẳng và làm tương đồng phong cảnh
00:40
to the pointđiểm where we'vechúng tôi đã forgottenquên
10
25000
2000
đến độ chúng ta đã quên mất
00:42
our relationshipmối quan hệ with the plantscây and animalsđộng vật
11
27000
2000
mối liên hệ của mình với cây cỏ và động vật
00:44
that livetrực tiếp alongsidecùng với us
12
29000
2000
sống sát cạnh mình
00:46
and the dirtbẩn beneathở trên our feetđôi chân.
13
31000
2000
và đất bùn dưới chân.
00:48
And so, how I see my work contributingđóng góp
14
33000
2000
Và công việc của tôi góp phần
00:50
is sortsắp xếp of tryingcố gắng to literallynghĩa đen re-imaginetái tưởng tượng these connectionskết nối
15
35000
3000
hình dung lại những mối liên hệ này
00:53
and physicallythể chất rebuildxây dựng lại them.
16
38000
2000
và xây dựng lại chúng.
00:55
This graphbiểu đồ representsđại diện what we're dealingxử lý with now
17
40000
3000
Biểu đồ này cho thấy điều mà chúng tôi đang giải quyết
00:58
in the builtđược xây dựng environmentmôi trường.
18
43000
2000
trong môi trường xây dựng.
01:00
And it's really a confluxconflux
19
45000
2000
Và nó thực sự là 1 ngã ba
01:02
of urbanđô thị populationdân số risingtăng lên,
20
47000
2000
của sự tăng dân số thành thị,
01:04
biodiversityđa dạng sinh học plummetingsụt giảm
21
49000
2000
sự đa dạng sinh học tụt dốc
01:06
and alsocũng thế, of coursekhóa học, seabiển levelscấp risingtăng lên
22
51000
3000
và đương nhiên, mực nước biển tăng lên
01:09
and climatekhí hậu changingthay đổi.
23
54000
2000
và khí hậu thay đổi.
01:11
So when I alsocũng thế think about designthiết kế,
24
56000
2000
Khi tôi nghĩ đến thiết kế,
01:13
I think about
25
58000
2000
tôi nghĩ rằng
01:15
tryingcố gắng to reworkRework and re-engagetái tham gia
26
60000
2000
cần phải cố gắng để dàn xếp lại
01:17
the linesđường dây on this graphbiểu đồ
27
62000
3000
những đường vẽ trong biểu đồ này
01:20
in a more productivecó năng suất way.
28
65000
2000
một cách hữu ích hơn.
01:22
And you can see from the arrowmũi tên here
29
67000
2000
Và bạn có thể thấy từ mũi tên
01:24
indicatingcho biết "you are here,"
30
69000
2000
biểu thị rằng bạn đang ở đây,
01:26
I'm tryingcố gắng to sortsắp xếp of blendsự pha trộn and meldMeld
31
71000
2000
tôi đang cố gắng phân loại mớ hỗn độn
01:28
these two very divergentkhác nhau fieldslĩnh vực
32
73000
2000
này thành 2 phạm vi riêng biệt
01:30
of urbanismurbanism and ecologysinh thái học,
33
75000
2000
của thành thị và sinh thái học,
01:32
and sortsắp xếp of bringmang đến them togethercùng với nhau in an excitingthú vị newMới way.
34
77000
3000
và đưa chúng lại 1 cách mới thú vị hơn.
01:36
So the erakỷ nguyên of biglớn infrastructurecơ sở hạ tầng is over.
35
81000
4000
Thời của những siêu cơ sở hạ tầng đã chấm dứt.
01:40
I mean, these sortsắp xếp of top-downtừ trên xuống,
36
85000
2000
Ý tôi là, những giải pháp bắt đầu ở tầm vĩ mô,
01:42
mono-functionalchức năng mono, capital-intensiveCapital-Intensive solutionscác giải pháp
37
87000
2000
đơn chức, và đòi hỏi nhiều vốn
01:44
are really not going to cutcắt tỉa it.
38
89000
2000
thực sự sẽ không được chấp nhận.
01:46
We need newMới toolscông cụ and newMới approachescách tiếp cận.
39
91000
3000
Chúng ta cần những công cụ mới và những phương pháp mới.
01:49
SimilarlyTương tự như vậy, the ideaý kiến of architecturekiến trúc
40
94000
2000
Tương tự vậy, ý tưởng của kiến trúc
01:51
as this sortsắp xếp of objectvật in the fieldcánh đồng,
41
96000
2000
ví như loại kiến trúc này trên cánh đồng,
01:53
devoidbạo of contextbối cảnh,
42
98000
2000
bỏ hết bối cảnh, :))
01:55
is really not the --
43
100000
2000
thực sự không phải là-- :))
01:57
excusetha me, it's fairlycông bằng blatantblatant --
44
102000
2000
thật xin lỗi, nó khá là rõ ràng --:))
01:59
is really not the approachtiếp cận
45
104000
3000
nó không phải là phương pháp
02:02
that we need to take.
46
107000
2000
mà chúng ta cần.
02:04
So we need newMới storiesnhững câu chuyện,
47
109000
2000
Chúng ta cần những câu chuyện mới,
02:06
newMới heroesanh hùng and newMới toolscông cụ.
48
111000
3000
những anh hùng mới và những công cụ mới.
02:09
So now I want to introducegiới thiệu you to my newMới heroanh hùng
49
114000
3000
Giờ tôi muốn giới thiệu đến các bạn anh hùng mới của tôi
02:12
in the globaltoàn cầu climatekhí hậu changethay đổi warchiến tranh,
50
117000
2000
trong cuộc chiến chống lại sự thay đổi khí hậu toàn cầu
02:14
and that is the easternphương Đông oysterOyster.
51
119000
2000
và đó là hàu phương Đông.
02:16
So, albeitmặc dù a very smallnhỏ bé creaturesinh vật
52
121000
2000
Mặc dù nó chỉ là 1 sinh vật rất nhỏ
02:18
and very modestkhiêm tốn,
53
123000
2000
và rất giản dị,
02:20
this creaturesinh vật is incredibleđáng kinh ngạc,
54
125000
2000
sinh vật này rất phi thường,
02:22
because it can agglomeratemangan
55
127000
2000
bởi vì nó có thể tích tụ lại
02:24
into these mega-reefMega-reef structurescấu trúc.
56
129000
2000
thành những cấu trúc siêu đá ngầm,
02:26
It can growlớn lên; you can growlớn lên it;
57
131000
2000
nó có thể lớn lên, bạn có thể nuôi lớn nó,
02:28
and -- did I mentionđề cập đến? -- it's quitekhá tastyngon.
58
133000
3000
và như tôi đã nói, nó khá là ngon nữa.
02:31
So the oysterOyster was the basisnền tảng
59
136000
2000
Những con hàu này từng là nền tảng
02:33
for a manifesto-likegiống như tuyên ngôn urbanđô thị designthiết kế projectdự án
60
138000
3000
của một dự án thiết kế đô thị có tính chất tuyên ngôn
02:36
that I did about the NewMới YorkYork HarborBến cảng
61
141000
2000
mà tôi đã thực hiện về cảng New York,
02:38
calledgọi là "oyster-tectureOyster-tecture."
62
143000
2000
tên gọi là "kiến trúc hàu."
02:40
And the corecốt lõi ideaý kiến of oyster-tectureOyster-tecture is to harnesskhai thác the biologicalsinh học powerquyền lực
63
145000
3000
Và ý tưởng cốt lõi của kiến trúc hàu là khai thác năng lượng sinh học
02:43
of musselstrai, eelgrasseelgrass and oystershàu --
64
148000
3000
từ những con trai, lươn và hàu --♫
02:46
speciesloài that livetrực tiếp in the harborHải cảng --
65
151000
2000
những sinh vật sống ở cảng --
02:48
and, at the sametương tự time,
66
153000
2000
đồng thời,
02:50
harnesskhai thác the powerquyền lực of people
67
155000
2000
khai thác khả năng của những người
02:52
who livetrực tiếp in the communitycộng đồng
68
157000
2000
sống trong cộng đồng
02:54
towardsvề hướng makingchế tạo changethay đổi now.
69
159000
3000
để tạo ra sự thay đổi.
02:57
Here'sĐây là a mapbản đồ of my citythành phố, NewMới YorkYork CityThành phố,
70
162000
3000
Đây là bản đồ của thành phố tôi, New York,
03:00
showinghiển thị inundationngập lụt in redđỏ.
71
165000
2000
với những điểm ngập lụt bằng màu đỏ.
03:02
And what's circledvòng tròn is the siteđịa điểm that I'm going to talk about,
72
167000
2000
Và phần được khoanh tròn là địa điểm tôi sẽ đề cập tới,
03:04
the GowanusGowanus CanalKênh đào and GovernorsThống đốc IslandĐảo.
73
169000
3000
kênh Gowanus và đảo Governors.
03:07
If you look here at this mapbản đồ,
74
172000
2000
Nếu bạn nhìn vào bản đồ này,
03:09
showinghiển thị everything in bluemàu xanh da trời
75
174000
2000
tất cả phần màu xanh
03:11
is out in the waterNước,
76
176000
2000
chỉ nước,
03:13
and everything in yellowmàu vàng is uplandUpland.
77
178000
2000
và tất cả những điểm màu vàng là trên cạn.
03:15
But you can see, even just intuitIntuit, from this mapbản đồ,
78
180000
3000
Nhưng bạn có thể nhìn thấy, chỉ qua trực cảm từ bản đồ này,
03:18
that the harborHải cảng has dredgednạo vét and flattenedlàm phẳng,
79
183000
3000
bến cảng đã bị nạo vét và san phẳng dần,
03:21
and wentđã đi from a richgiàu có, three-dimensionalba chiều mosaickhảm to flatbằng phẳng muckmuck
80
186000
3000
và biến đổi từ một bức tranh sinh thái giàu có thành một mớ bùn và rác
03:24
in really a mattervấn đề of yearsnăm.
81
189000
3000
trong vài năm.
03:27
AnotherKhác setbộ of viewslượt xem of actuallythực ra the GowanusGowanus CanalKênh đào itselfchinh no.
82
192000
3000
Những góc nhìn khác về kênh Gowanus.
03:30
Now the GowanusGowanus is particularlyđặc biệt smellyhôi -- I will admitthừa nhận it.
83
195000
3000
Hiện giờ Gowanus đang bốc mùi hôi thối -- tôi sẽ thừa nhận điều đó.
03:33
There are problemscác vấn đề of sewagenước thải overflowtràn
84
198000
2000
Vấn đề nằm ở sự chảy tràn của nước thải
03:35
and contaminationô nhiễm,
85
200000
2000
và sự nhiễm bẩn,
03:37
but I would alsocũng thế arguetranh luận that almosthầu hết everymỗi citythành phố
86
202000
3000
những tôi cũng biện luận rằng phần lớn mọi thành phố
03:40
has this exactchính xác conditionđiều kiện,
87
205000
2000
đều có tình trạng tương tự,
03:42
and it's a conditionđiều kiện that we're all facingđối diện.
88
207000
2000
và đó là điều mà tất cả chúng ta đều phải đối mặt.
03:44
And here'sđây là a mapbản đồ of that conditionđiều kiện,
89
209000
2000
Và đây là bản đồ của tình trạng này,
03:46
showinghiển thị the contaminantschất gây ô nhiễm in yellowmàu vàng and greenmàu xanh lá,
90
211000
3000
chỉ chất gây ô nhiễm bằng màu vàng và xanh,
03:49
exacerbatedtrầm trọng hơn by this newMới flowlưu lượng of
91
214000
2000
khuếch tán thêm bởi dòng chảy mới
03:51
storm-surgecơn bão tăng and sea-levelmực nước biển risetăng lên.
92
216000
2000
của sóng cồn và mực nước biển tăng.
03:53
So we really had a lot to dealthỏa thuận with.
93
218000
2000
Và chúng ta thực sự có rất nhiều điều cần làm.
03:55
When we startedbắt đầu this projectdự án,
94
220000
2000
Khi chúng tôi bắt đầu dự án này,
03:57
one of the corecốt lõi ideasý tưởng was to look back in historylịch sử
95
222000
3000
1 trong nhứng ý tưởng cốt lõi là nhìn lại lịch sử
04:00
and try to understandhiểu không what was there.
96
225000
2000
và cố gắng tìm hiểu cái gì đã ở đó.
04:02
And you can see from this mapbản đồ,
97
227000
2000
Và bạn có thể thấy từ bản đồ này,
04:04
there's this incredibleđáng kinh ngạc geographicalđịa lý signatureChữ ký
98
229000
2000
đó là dấu hiệu địa lý phi thường
04:06
of a seriesloạt of islandshòn đảo
99
231000
2000
của 1 chuỗi các đảo
04:08
that were out in the harborHải cảng
100
233000
2000
nằm ngoài bến cảng
04:10
and a matrixma trận of saltMuối marshesđầm lầy and beachesbãi biển
101
235000
3000
cùng các đầm lầy mặn và các bãi biển
04:13
that servedphục vụ as naturaltự nhiên wavelàn sóng attenuationsự suy giảm
102
238000
2000
nơi làm suy yếu đi các con sóng tự nhiên
04:15
for the uplandUpland settlementgiải quyết.
103
240000
2000
cho vùng dân cư phía trên.
04:17
We alsocũng thế learnedđã học at this time
104
242000
2000
Chúng tôi cũng nhận ra rằng, vào thời điểm đó
04:19
that you could eatăn an oysterOyster about the sizekích thước of a dinnerbữa tối plateđĩa
105
244000
3000
bạn có thể ăn 1 con hàu lớn bằng cả cái đĩa
04:22
in the GowanusGowanus CanalKênh đào itselfchinh no.
106
247000
3000
ở kênh Gowanus.
04:25
So our conceptkhái niệm is really this back-to-the-futuretrở lại-to-the-tương lai conceptkhái niệm,
107
250000
3000
Ý niệm của chúng tôi thực sự hướng tới tương lai,
04:28
harnessingkhai thác the intelligenceSự thông minh of that landđất đai settlementgiải quyết patternmẫu.
108
253000
3000
khai thác trí thông minh của các mô hình định cư trên cạn.
04:31
And the ideaý kiến has two corecốt lõi stagesgiai đoạn.
109
256000
2000
Và ý tưởng này có 2 giai đoạn cốt lõi.
04:33
One is to developphát triển, xây dựng a newMới artificialnhân tạo ecologysinh thái học,
110
258000
3000
Một là phát triển một hệ sinh thái nhân tạo mới,
04:36
a reefrạn san hô out in the harborHải cảng,
111
261000
2000
một rặng đá ngầm nằm ngoài bến cảng,
04:38
that would then protectbảo vệ newMới settlementgiải quyết patternsmẫu
112
263000
2000
giúp bảo vệ các mô hình định cư mới
04:40
inlandnội địa and the GowanusGowanus.
113
265000
2000
ở vùng nội địa và Gowanus.
04:42
Because if you have cleanersạch hơn waterNước and slowerchậm waterNước,
114
267000
2000
Bởi vì nếu bạn có nước sạch hơn và chậm hơn,
04:44
you can imaginetưởng tượng a newMới way of livingsống with that waterNước.
115
269000
3000
bạn có thể tưởng tượng ra 1 cách sống mới với nguồn nước đó.
04:47
So the projectdự án really addressesđịa chỉ these threesố ba corecốt lõi issuesvấn đề
116
272000
3000
Và dự án này thực sự chú tâm vào 3 vấn đề cốt lõi
04:50
in a newMới and excitingthú vị way, I think.
117
275000
3000
theo 1 cách mới và thú vị.
04:53
Here we are, back to our heroanh hùng, the oysterOyster.
118
278000
3000
Và giờ, quay trở lại với những con hàu anh hùng của chúng ta.
04:56
And again, it's this incrediblyvô cùng excitingthú vị animalthú vật.
119
281000
3000
Một lần nữa, nó là 1 sinh vật thú vị 1 cách lạ thường.
04:59
It acceptschấp nhận algaerong and detritusmảnh vụn in one endkết thúc,
120
284000
2000
Nó ăn tảo và các mảnh vụn,
05:01
and throughxuyên qua this beautifulđẹp, glamoroushào nhoáng
121
286000
2000
rồi thông qua các hệ cơ quan dạ dày
05:03
setbộ of stomachDạ dày organsbộ phận cơ thể,
122
288000
2000
đẹp quyến rũ này,
05:05
out the other endkết thúc comesđến cleanersạch hơn waterNước.
123
290000
3000
trả lại nước sạch hơn.
05:08
And one oysterOyster can filterlọc up to 50 gallonsgallon of waterNước a day.
124
293000
3000
1 con hàu có thể lọc tới 50 gallon nước mỗi ngày.
05:11
OysterOyster reefsrạn san hô alsocũng thế coveredbao phủ
125
296000
2000
Mảng đá ngầm hàu cũng chiếm tới
05:13
about a quarterphần tư of our harborHải cảng
126
298000
2000
khoảng 1/4 bến cảng của chúng ta
05:15
and were capablecó khả năng of filteringlọc waterNước in the harborHải cảng in a mattervấn đề of daysngày.
127
300000
3000
và có khả năng lọc nước ở cảng nhanh thôi.
05:18
They were keyChìa khóa in our culturenền văn hóa and our economynên kinh tê.
128
303000
4000
Chúng chính là chìa khóa cho văn hóa và nền kinh tế của chúng ta.
05:22
BasicallyVề cơ bản, NewMới YorkYork was builtđược xây dựng
129
307000
2000
Về cơ bản, New York được xây dựng
05:24
on the backsủng hộ of oystermenoystermen,
130
309000
2000
trên lưng của những người bắt sò,
05:26
and our streetsđường phố were literallynghĩa đen builtđược xây dựng over oysterOyster shellsvỏ.
131
311000
3000
và những con phố này được xây dựng trên những vỏ hàu.
05:29
This imagehình ảnh
132
314000
2000
Bức ảnh này
05:31
is an imagehình ảnh of an oysterOyster cartxe đẩy,
133
316000
2000
chụp 1 xe bán hàu,
05:33
which is now as ubiquitousphổ biến as the hotdoghotdog cartxe đẩy is todayhôm nay.
134
318000
3000
giờ thì đã trở thành những xe bán hotdog thường ngày.
05:36
So again, we got the shortngắn endkết thúc of the dealthỏa thuận there.
135
321000
2000
Và 1 lần nữa, chúng ta nhận lấy sự kết thúc ngắn ngủi ở đây.
05:38
(LaughterTiếng cười)
136
323000
2000
(Tiếng cười)
05:40
FinallyCuối cùng, oystershàu can attenuateattenuate
137
325000
2000
Cuối cùng thì, những con hàu có thể làm suy giảm sóng biển
05:42
and agglomeratemangan ontotrên eachmỗi other
138
327000
2000
và gắn vào nhau
05:44
and formhình thức these amazingkinh ngạc naturaltự nhiên reefrạn san hô structurescấu trúc.
139
329000
3000
tạo nên những cấu trúc đá ngầm tự nhiên tuyệt diệu.
05:47
They really becometrở nên nature'sthiên nhiên wavelàn sóng attenuatorsattenuators.
140
332000
3000
Chúng thực sự trở thành những kẻ làm suy giảm sóng của tự nhiên.
05:50
And they becometrở nên the bedrocknền tảng
141
335000
2000
Và chúng trở thành những nền đá
05:52
of any harborHải cảng ecosystemhệ sinh thái.
142
337000
2000
của bất kỳ hệ sinh thái cảng nào.
05:54
ManyNhiều, manynhiều speciesloài dependtùy theo on them.
143
339000
2000
Rất nhiều, rất nhiều sinh vật phụ thuộc vào chúng.
05:56
So we were inspiredcảm hứng by the oysterOyster,
144
341000
2000
Và chúng tôi bị ấn tượng bởi những con hàu,
05:58
but I was alsocũng thế inspiredcảm hứng by the life cyclechu kỳ of the oysterOyster.
145
343000
3000
đồng thời bởi vòng đời của chúng.
06:01
It can movedi chuyển from a fertilizedthụ tinh eggtrứng
146
346000
3000
Nó có thể chuyển từ một cái trứng đã được thụ tinh
06:04
to a spatnhổ, which is when they're floatingnổi throughxuyên qua the waterNước,
147
349000
3000
thành một ấu trùng hàu trôi nổi trong nước,
06:07
and when they're readysẳn sàng to attachđính kèm ontotrên anotherkhác oysterOyster,
148
352000
3000
và khi chúng sẵn sàng gắn vào 1 con hàu khác,
06:10
to an adultngười lớn maleNam giới oysterOyster or femalegiống cái oysterOyster,
149
355000
2000
rồi trở thành 1 con hàu trưởng thành, đực hay cái.,
06:12
in a numbercon số of weekstuần.
150
357000
3000
chỉ trong vài tuần.
06:15
We reinterpretedreinterpreted this life cyclechu kỳ
151
360000
2000
Chúng tôi đã diễn giải lại vòng đời này
06:17
on the scaletỉ lệ of our sightthị giác
152
362000
2000
trên khuôn mẫu trưng bày
06:19
and tooklấy the GowanusGowanus
153
364000
2000
và lấy Gowanus
06:21
as a giantkhổng lồ oysterOyster nurseryvườn ươm
154
366000
2000
như là 1 vườn ươm hàu khổng lồ
06:23
where oystershàu would be grownmới lớn up in the GowanusGowanus,
155
368000
2000
nơi mà hàu có thể được nuôi lớn ở kênh Gowanus,
06:25
then paradeddiễu hành down in theirhọ spatnhổ stagesân khấu
156
370000
2000
và tập hợp lại ở giai đoạn ấu trùng
06:27
and seededhạt out on the BayridgeBayridge ReefRạn san hô.
157
372000
3000
rồi được cấy ở mảng đá ngầm Bayridge.
06:30
And so the corecốt lõi ideaý kiến here
158
375000
2000
Và ý tưởng cốt lõi ở đây là
06:32
was to hitđánh the resetthiết lập lại buttonnút
159
377000
2000
nhấn nút tái khởi động
06:34
and regeneratetái sinh an ecologysinh thái học over time
160
379000
2000
và tái thiết một hệ sinh thái
06:36
that was regenerativetái sinh and cleaninglàm sạch
161
381000
2000
sao cho thật sạch
06:38
and productivecó năng suất.
162
383000
2000
và năng suất.
06:40
How does the reefrạn san hô work? Well, it's very, very simpleđơn giản.
163
385000
3000
Vậy dải đá ngầm hoạt động thế nào? Rất, rất đơn giản.
06:43
A corecốt lõi conceptkhái niệm here
164
388000
2000
Khái niệm cơ bản
06:45
is that climatekhí hậu changethay đổi
165
390000
2000
chính là sự thay đổi khí hậu
06:47
isn't something that --
166
392000
2000
không phải là cái thứ mà--
06:49
the answerscâu trả lời won'tsẽ không landđất đai down from the MoonMặt Trăng.
167
394000
3000
câu trả lời sẽ không từ trên trời rơi xuống
06:52
And with a $20 billiontỷ pricegiá bán tagtừ khóa,
168
397000
2000
Và với cái giá 20 tỉ đô,
06:54
we should simplyđơn giản startkhởi đầu and get to work with what we have now
169
399000
2000
chúng ta nên bắt đầu và làm việc với những gì chúng ta có
06:56
and what's in fronttrước mặt of us.
170
401000
2000
và những gì đang chờ chúng ta phía trước.
06:58
So this imagehình ảnh is simplyđơn giản showinghiển thị --
171
403000
2000
Bức ảnh này đơn giản chỉ ra,
07:00
it's a fieldcánh đồng of marinethủy pilescọc
172
405000
2000
đây là phạm vi của cọc biển
07:02
interconnectedkết nối with this wovendệt fuzzymờ ropedây thừng.
173
407000
3000
nối liền với các sợi thừng được bện chặt.
07:05
What is fuzzymờ ropedây thừng, you askhỏi?
174
410000
3000
Bạn đang hỏi chúng là gì phải ko?
07:08
It's just that; it's this very inexpensivekhông tốn kém thing,
175
413000
3000
Chúng chỉ là những thứ rất rẻ tiền,
07:11
availablecó sẵn practicallythực tế at your hardwarephần cứng storecửa hàng, and it's very cheapgiá rẻ.
176
416000
3000
có sẵn ở kho dụng cụ nhà bạn.
07:14
So we imaginetưởng tượng that we would actuallythực ra
177
419000
2000
Và thử tưởng tượng xem chúng ta thực sự
07:16
potentiallycó khả năng even hostchủ nhà a bakenướng salebán
178
421000
2000
có khả năng tổ chức 1 buổi bán hàng
07:18
to startkhởi đầu our newMới projectdự án.
179
423000
2000
để bắt đầu dự án mới của mình.
07:20
(LaughterTiếng cười)
180
425000
2000
(Tiếng cười)
07:22
So in the studiostudio, ratherhơn than drawingvẽ,
181
427000
2000
Và trong các xưởng, hơn là ngồi vẽ,
07:24
we beganbắt đầu to learnhọc hỏi how to knitĐan.
182
429000
2000
chúng tôi đã bắt đầu học đan.
07:26
The conceptkhái niệm was to really knitĐan this ropedây thừng togethercùng với nhau
183
431000
3000
Nội dung là thực sự bện các sợi thừng lại với nhau
07:29
and developphát triển, xây dựng this newMới softmềm mại infrastructurecơ sở hạ tầng
184
434000
2000
và phát triển 1 cơ sở hạ tầng mềm mới
07:31
for the oystershàu to growlớn lên on.
185
436000
2000
để hàu có thể sinh trưởng trong đó.
07:33
You can see in the diagrambiểu đồ how it growsmọc over time
186
438000
3000
Bạn có thể nhìn thấy ở biểu đồ này chúng phát triển như thế nào
07:36
from an infrastructuralcơ sở hạ tầng spacekhông gian
187
441000
2000
từ 1 khoảng trống hạ tầng
07:38
into a newMới publiccông cộng urbanđô thị spacekhông gian.
188
443000
3000
thành 1 cộng đồng thành thị mới.
07:41
And that growsmọc over time dynamicallytự động
189
446000
3000
Và chúng phát triển 1 cách mãnh liệt
07:44
with the threatmối đe dọa of climatekhí hậu changethay đổi.
190
449000
2000
với mối đe dọa của sự thay đổi khí hậu.
07:46
It alsocũng thế createstạo ra this incrediblyvô cùng interestinghấp dẫn, I think,
191
451000
3000
Đồng thời chúng tạo ra những điều cực kỳ thú vị khác,
07:49
newMới amphibiousđổ bộ publiccông cộng spacekhông gian,
192
454000
3000
một không gian lưỡng cư công cộng mới,
07:52
where you can imaginetưởng tượng workingđang làm việc,
193
457000
2000
nơi bạn có thể hình dung ra cách làm việc,
07:54
you can imaginetưởng tượng recreatingtái tạo in a newMới way.
194
459000
3000
bạn có thể hình dung tái sáng tạo theo 1 cách mới.
07:57
In the endkết thúc, what we realizedthực hiện we were makingchế tạo
195
462000
2000
Và cuối cùng, chúng tôi nhận ra rằng mình đang tạo ra
07:59
was a newMới blue-greenxanh waterynước parkcông viên
196
464000
3000
1 công viên nước mới
08:02
for the nextkế tiếp waterynước centurythế kỷ --
197
467000
2000
cho thế kỷ nước tiếp theo --
08:04
an amphibiousđổ bộ parkcông viên, if you will.
198
469000
2000
một công viên lưỡng cư.
08:06
So get your TevasTevas on.
199
471000
2000
Vậy nên hãy mặc bộ Tevas vào đi.
08:08
So you can imaginetưởng tượng scubaScuba divingLặn here.
200
473000
2000
Bạn có thể tưởng tượng ra việc lặn với bình khí nén ở đây.
08:10
This is an imagehình ảnh of highcao schooltrường học studentssinh viên,
201
475000
2000
Đây là 1 bức ảnh của các học sinh trung học,
08:12
scubaScuba diversthợ lặn that we workedđã làm việc with on our teamđội.
202
477000
2000
các thợ lặn đang làm việc với chúng tôi.
08:14
So you can imaginetưởng tượng a sortsắp xếp of newMới mannercách thức of livingsống
203
479000
3000
Bạn có thể hình dung ra 1 cách sống mới
08:17
with a newMới relationshipmối quan hệ with the waterNước,
204
482000
2000
với 1 mối quan hệ mới với nước,
08:19
and alsocũng thế a hybridizingHybridizing of recreationalgiải trí and sciencekhoa học programschương trình
205
484000
3000
đồng thời sự kết hợp các chương trình khoa học và giải trí
08:22
in termsđiều kiện of monitoringgiám sát.
206
487000
2000
dưới dạng giám sát.
08:24
AnotherKhác newMới vocabularytừ vựng wordtừ for the bravecan đảm newMới worldthế giới:
207
489000
3000
1 từ vựng mới cho thế giới dũng cảm này:
08:27
this is the wordtừ "flupsyflupsy" --
208
492000
2000
đó là "flupsy".
08:29
it's shortngắn for "floatingnổi upwellingupwelling systemhệ thống."
209
494000
3000
Đó là từ viết tắt của hệ thống nhà nổi.
08:32
And this gloriousvinh quang, readilydễ dàng availablecó sẵn devicethiết bị
210
497000
3000
Và với thiết bị tuyệt vời có sẵn này
08:35
is basicallyvề cơ bản a floatingnổi raftcái bè
211
500000
2000
đơn giản là là 1cái bè nổi
08:37
with an oysterOyster nurseryvườn ươm belowphía dưới.
212
502000
2000
với vườn ươm hàu ở phía dưới.
08:39
So the waterNước is churnedchurned throughxuyên qua this raftcái bè.
213
504000
3000
Và nước được khuấy tung lên với cái bè này.
08:42
You can see the eighttám chambersChambers on the sidebên
214
507000
2000
Và bạn có thể thấy 8 cái hốc trong đó
08:44
hostchủ nhà little babyđứa bé oystershàu and essentiallybản chất force-feedForce-Feed them.
215
509000
3000
nơi chứa các con hàu con và nuôi lớn chúng.
08:47
So ratherhơn than havingđang có 10 oystershàu,
216
512000
3000
Và thay vì 10 con hàu,
08:50
you have 10,000 oystershàu.
217
515000
2000
giờ bạn có 10 000 con.
08:52
And then those spatnhổ are then seededhạt.
218
517000
2000
Và rồi những quả trứng này sẽ được gieo trồng.
08:54
Here'sĐây là the GowanusGowanus futureTương lai
219
519000
2000
Và đây là tương lai của Gowanus
08:56
with the oysterOyster rafts on the shorelinesbờ biển --
220
521000
2000
với các tấm bè hàu ở bờ biển --
08:58
the flupsificationflupsification of the GowanusGowanus.
221
523000
3000
1 hệ thống "flupsy" của Gowanus.
09:01
NewMới wordtừ.
222
526000
2000
Từ mới đó.
09:03
And alsocũng thế showinghiển thị oysterOyster gardeninglàm vườn for the communitycộng đồng
223
528000
3000
Và đồng thời những con hàu được ươm trồng cho cộng đồng
09:06
alongdọc theo its edgescạnh.
224
531000
2000
dọc theo bờ kênh.
09:08
And finallycuối cùng, how much funvui vẻ it would be
225
533000
2000
Cuối cùng, sẽ thật thú vị
09:10
to watch the flupsyflupsy paradediễu hành
226
535000
2000
khi nhìn thấy 1 cuộc diễu binh của "flupsy"
09:12
and cheercổ vũ on the oysterOyster spatsSpats
227
537000
2000
và chúc mừng những quả trứng hàu
09:14
as they go down to the reefrạn san hô.
228
539000
2000
bởi chúng sẽ chìm xuống mảng đá ngầm.
09:16
I get askedyêu cầu two questionscâu hỏi about this projectdự án.
229
541000
3000
Tôi đã được hỏi 2 điều về dự án này.
09:19
One is: why isn't it happeningxảy ra now?
230
544000
2000
Một là, tại sao ko thực hiện nó ngay bây giờ?
09:21
And the secondthứ hai one is: when can we eatăn the oystershàu?
231
546000
3000
Và hai là, khi nào thì chúng ta có thể ăn những con hàu đó?
09:24
And the answercâu trả lời is: not yetchưa, they're workingđang làm việc.
232
549000
3000
Câu trả lời là, chưa phải bây giờ, chúng đang làm việc.
09:27
But we imaginetưởng tượng, with our calculationstính toán,
233
552000
2000
Nhưng với tính toán của chúng tôi,
09:29
that by 2050,
234
554000
2000
thì khoảng năm 2050,
09:31
you mightcó thể be ablecó thể to sinkbồn rửa your teethrăng into a GowanusGowanus oysterOyster.
235
556000
3000
bạn có khả năng ăn 1 con hàu Gowanus đấy.
09:34
To concludekết luận, this is just one cross-sectionmặt cắt ngang
236
559000
2000
Tóm lại, đó chỉ là 1 bộ phận tiêu biểu
09:36
of one piececái of citythành phố,
237
561000
2000
của thành phố,
09:38
but my dreammơ tưởng is, my hopemong is,
238
563000
2000
nhưng ước mơ của tôi, hi vọng của tôi là,
09:40
that when you all go back to your ownsở hữu citiescác thành phố
239
565000
2000
khi bạn quay trở lại thành phố của mình,
09:42
that we can startkhởi đầu to work togethercùng với nhau and collaboratehợp tác
240
567000
3000
chúng ta có thể cùng hợp tác
09:45
on remakingremaking and reformingcải cách
241
570000
2000
để gây chú ý và sửa đổi
09:47
a newMới urbanđô thị landscapephong cảnh
242
572000
2000
phong cảnh của thành phố mình
09:49
towardsvề hướng a more sustainablebền vững, a more livablelivable
243
574000
3000
hướng tới 1 tương lai bền vững hơn,
09:52
and a more deliciousngon futureTương lai.
244
577000
2000
sống động hơn và ngon hơn nữa.
09:54
Thank you.
245
579000
2000
Cảm ơn các bạn.
09:56
(ApplauseVỗ tay)
246
581000
5000
(Vỗ tay)
Translated by Minh Trang Lai
Reviewed by An Nguyen Ngoc

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Kate Orff - Landscape architect
Kate Orff asks us to rethink “landscape”—to use urban greenspaces and blue spaces in fresh ways to mediate between humankind and nature.

Why you should listen

Kate Orff is a landscape architect who thinks deeply about sustainable development, biodiversity and community-based change—and suggests some surprising and wonderful ways to make change through landscape. She’s a professor at Columbia’s Graduate School of Architecture, Planning and Preservation, where she’s a director of the Urban Landscape Lab. She’s the co-editor of the new bookGateway: Visions for an Urban National Park, about the Gateway National Recreation Area, a vast and underused tract of land spreading across the coastline of Brooklyn, Queens, Staten Island and New Jersey.

She is principal of SCAPE, a landscape architecture and urban design office with projects ranging from a 1,000-square-foot pocket park in Brooklyn to a 100-acre environmental center in Greenville, SC, to a 1000-acre landfill regeneration project in Dublin, Ireland. 

More profile about the speaker
Kate Orff | Speaker | TED.com