ABOUT THE SPEAKER
Danny Hillis - Computer theorist
Inventor, scientist, author, engineer -- over his broad career, Danny Hillis has turned his ever-searching brain on an array of subjects, with surprising results.

Why you should listen

Danny Hillis is an inventor, scientist, author and engineer. While completing his doctorate at MIT, he pioneered the concept of parallel computers that is now the basis for graphics processors and cloud computing. He holds more than 300 US patents, covering parallel computers, disk arrays, forgery prevention methods, various electronic and mechanical devices, and the pinch-to-zoom display interface. He has recently been working on problems in medicine as well. He is also the designer of a 10,000-year mechanical clock, and he gave a TED Talk in 1994 that is practically prophetic. Throughout his career, Hillis has worked at places like Disney, and now MIT and Applied Invention, always looking for the next fascinating problem.

More profile about the speaker
Danny Hillis | Speaker | TED.com
TED1994

Danny Hillis: Back to the future (of 1994)

Danny Hillis: Trở lại với tương lai (năm 1994)

Filmed:
686,810 views

Từ sâu trong tài liệu lưu trữ của TED, Danny Hillis đã đưa ra một học thuyết hấp dẫn về cách thức và lí do tại sao những thay đổi về công nghệ lại diễn ra nhanh chóng, bằng cách liên kết nó với chính sự phát triển của sự sống. Những phương pháp thuyết trình ông sử dụng có thể đã lỗi thời, nhưng những ý tưởng của ông thì vẫn thiết thực hơn bao giờ hết.
- Computer theorist
Inventor, scientist, author, engineer -- over his broad career, Danny Hillis has turned his ever-searching brain on an array of subjects, with surprising results. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
Because I usuallythông thường take the rolevai trò
0
0
3000
Bởi tôi thường là người
00:18
of tryingcố gắng to explaingiải thích to people
1
3000
2000
cố gắng giải thích cho mọi người hiểu
00:20
how wonderfulTuyệt vời the newMới technologiescông nghệ
2
5000
3000
những công nghệ mới sắp ra đời
00:23
that are comingđang đến alongdọc theo are going to be,
3
8000
2000
sẽ tuyệt vời như thế nào,
00:25
and I thought that, sincekể từ I was amongtrong số friendsbạn bè here,
4
10000
3000
và tôi nghĩ rằng, vì tôi từng ở trong số các bạn có mặt tại đây,
00:28
I would tell you what I really think
5
13000
4000
tôi sẽ cho các bạn biết suy nghĩ của mình
00:32
and try to look back and try to understandhiểu không
6
17000
2000
và cố gắng nhìn lại và cố gắng hiểu
00:34
what is really going on here
7
19000
3000
điều gì đang thực sự diễn ra
00:37
with these amazingkinh ngạc jumpsnhảy in technologyCông nghệ
8
22000
5000
với những bước nhảy vọt đáng kinh ngạc trong khoa học kỹ thuật
00:42
that seemhình như so fastNhanh that we can barelyvừa đủ keep on tophàng đầu of it.
9
27000
3000
dường như quá nhanh khiến chúng ta không thể nắm bắt kịp.
00:45
So I'm going to startkhởi đầu out
10
30000
2000
Tôi sẽ bắt đầu
00:47
by showinghiển thị just one very boringnhàm chán technologyCông nghệ slidetrượt.
11
32000
3000
bằng cách đưa ra một trang báo cáo nhàm chán về khoa học kỹ thuật.
00:50
And then, so if you can just turnxoay on the slidetrượt that's on.
12
35000
3000
Tiếp theo, nếu bạn có thể bật trang báo cáo này lên.
00:56
This is just a randomngẫu nhiên slidetrượt
13
41000
2000
Đây chỉ là một trang báo cáo ngẫu nhiên
00:58
that I pickedđã chọn out of my filetập tin.
14
43000
2000
mà tôi chọn ra từ trong tài liệu của tôi.
01:00
What I want to showchỉ you is not so much the detailschi tiết of the slidetrượt,
15
45000
3000
Cái mà tôi muốn chỉ cho mọi người thấy không phải là những chi tiết của trang báo cáo
01:03
but the generalchung formhình thức of it.
16
48000
2000
mà là cái mẫu chung của nó.
01:05
This happensxảy ra to be a slidetrượt of some analysisphân tích that we were doing
17
50000
3000
Đây là một trang báo cáo về bản phân tích chúng tôi đang thực hiện
01:08
about the powerquyền lực of RISCRISC microprocessorsbộ vi xử lý
18
53000
3000
so sánh giữa sức mạnh của bộ vi xử lý RISC
01:11
versusđấu với the powerquyền lực of localđịa phương areakhu vực networksmạng lưới.
19
56000
3000
với sức mạnh của mạng cục bộ.
01:14
And the interestinghấp dẫn thing about it
20
59000
2000
Và điều thú vị là
01:16
is that this slidetrượt,
21
61000
2000
trang báo cáo này,
01:18
like so manynhiều technologyCông nghệ slidesslide that we're used to,
22
63000
3000
giống như rất nhiều trang báo cáo công nghệ khác quen thuộc với chúng ta,
01:21
is a sortsắp xếp of a straightthẳng linehàng
23
66000
2000
là một loại đường thẳng
01:23
on a semi-logđăng bán curveđường cong.
24
68000
2000
nằm trên một bán đường cong log
01:25
In other wordstừ ngữ, everymỗi stepbậc thang here
25
70000
2000
Nói cách khác, mỗi bậc ở đây
01:27
representsđại diện an ordergọi món of magnitudeđộ lớn
26
72000
2000
tượng trưng cho một mức độ
01:29
in performancehiệu suất scaletỉ lệ.
27
74000
2000
trong thang biểu diễn.
01:31
And this is a newMới thing
28
76000
2000
Và đây là một điều mới
01:33
that we talk about technologyCông nghệ
29
78000
2000
chúng ta nhắc đến
01:35
on semi-logđăng bán curvesđường cong.
30
80000
2000
về bán đường cong log.
01:37
Something really weirdkỳ dị is going on here.
31
82000
2000
Có cái gì đó kỳ quặc ở đây.
01:39
And that's basicallyvề cơ bản what I'm going to be talkingđang nói about.
32
84000
3000
Và đó cơ bản là cái tôi muốn nói tới.
01:42
So, if you could bringmang đến up the lightsđèn.
33
87000
3000
Giờ, nếu bạn có thể chỉnh đèn cao hơn.
01:47
If you could bringmang đến up the lightsđèn highercao hơn,
34
92000
2000
Nếu bạn có thể chỉnh đèn cao hơn chút nữa,
01:49
because I'm just going to use a piececái of papergiấy here.
35
94000
3000
vì tôi cần dùng mẩu giấy ở đây.
01:52
Now why do we drawvẽ tranh technologyCông nghệ curvesđường cong
36
97000
2000
Tại sao chúng ta phải vẽ đường cong kỹ thuật
01:54
in semi-logđăng bán curvesđường cong?
37
99000
2000
theo những bán đường xong log?
01:56
Well the answercâu trả lời is, if I drewđã vẽ it on a normalbình thường curveđường cong
38
101000
3000
Câu trả lời là, nếu tôi vẽ nó trên một đường cong bình thường
01:59
where, let's say, this is yearsnăm,
39
104000
2000
đây, có thể nói, là năm,
02:01
this is time of some sortsắp xếp,
40
106000
2000
đây là một loại thời gian,
02:03
and this is whateverbất cứ điều gì measuređo of the technologyCông nghệ
41
108000
3000
và bất kể đây là thước đo công nghệ gì
02:06
that I'm tryingcố gắng to graphbiểu đồ,
42
111000
3000
tôi đang cố gắng minh họa,
02:09
the graphsđồ thị look sortsắp xếp of sillyngớ ngẩn.
43
114000
3000
đồ thị đều trông rất ngớ ngẩn.
02:12
They sortsắp xếp of go like this.
44
117000
3000
Chúng dường như chuyển động như thế này
02:15
And they don't tell us much.
45
120000
3000
và chúng không cho chúng ta biết nhiều lắm.
02:18
Now if I graphbiểu đồ, for instanceví dụ,
46
123000
3000
Giờ nếu tôi vẽ đồ thị, ví dụ,
02:21
some other technologyCông nghệ, say transportationvận chuyển technologyCông nghệ,
47
126000
2000
công nghệ khác, có thể là công nghệ vận tải,
02:23
on a semi-logđăng bán curveđường cong,
48
128000
2000
trên một bán đường cong log,
02:25
it would look very stupidngốc nghếch, it would look like a flatbằng phẳng linehàng.
49
130000
3000
nó trông sẽ rất vô lý, giống như một đường thẳng.
02:28
But when something like this happensxảy ra,
50
133000
2000
Nhưng khi điều này xảy ra,
02:30
things are qualitativelychất lượng changingthay đổi.
51
135000
2000
mọi thứ thay đổi một cách định tính.
02:32
So if transportationvận chuyển technologyCông nghệ
52
137000
2000
Vậy, nếu công nghệ vận tải
02:34
was movingdi chuyển alongdọc theo as fastNhanh as microprocessorbộ vi xử lý technologyCông nghệ,
53
139000
3000
phát triển nhanh như công nghệ vi xử lý,
02:37
then the day after tomorrowNgày mai,
54
142000
2000
thì ngày kia
02:39
I would be ablecó thể to get in a taxixe tắc xi cabtaxi
55
144000
2000
tôi có thể gọi một chiếc taxi
02:41
and be in TokyoTokyo in 30 secondsgiây.
56
146000
2000
và đến Tokyo trong vòng 30 giây.
02:43
It's not movingdi chuyển like that.
57
148000
2000
Nó không phải như vậy.
02:45
And there's nothing precedentedprecedented
58
150000
2000
Và không có tiền lệ
02:47
in the historylịch sử of technologyCông nghệ developmentphát triển
59
152000
2000
trong lịch sử phát triển công nghệ
02:49
of this kindloại of self-feedingtự ăn growthsự phát triển
60
154000
2000
về sự tự tăng tiến
02:51
where you go by ordersđơn đặt hàng of magnitudeđộ lớn everymỗi fewvài yearsnăm.
61
156000
3000
bằng cách thay đổi cường độ vài năm một.
02:54
Now the questioncâu hỏi that I'd like to askhỏi is,
62
159000
3000
Giờ câu hỏi tôi muốn đặt ra là,
02:57
if you look at these exponentialsố mũ curvesđường cong,
63
162000
3000
nếu bạn nhìn vào những đường cong theo quy luật số mũ này,
03:00
they don't go on forevermãi mãi.
64
165000
3000
chúng không nhân lên mãi mãi.
03:03
Things just can't possiblycó thể keep changingthay đổi
65
168000
3000
Mọi thứ không thể mãi thay đổi
03:06
as fastNhanh as they are.
66
171000
2000
nhanh chóng như chúng đang diễn ra.
03:08
One of two things is going to happenxảy ra.
67
173000
3000
Một trong hai việc sẽ xảy ra.
03:11
EitherMột trong hai it's going to turnxoay into a sortsắp xếp of classicalcổ điển S-curveS-curve like this,
68
176000
4000
Hoặc nó sẽ biến thành một dạng đường cong S như thế này,
03:15
untilcho đến something totallyhoàn toàn differentkhác nhau comesđến alongdọc theo,
69
180000
4000
cho tới khi một việc gì đó khác biệt hoàn toàn xảy ra,
03:19
or maybe it's going to do this.
70
184000
2000
hoặc có thể, nó sẽ chuyển thành thế này.
03:21
That's about all it can do.
71
186000
2000
Đó là tất cả những gì có thể xảy ra.
03:23
Now I'm an optimistngười lạc quan,
72
188000
2000
Hiện giờ, tôi đang lạc quan,
03:25
so I sortsắp xếp of think it's probablycó lẽ going to do something like that.
73
190000
3000
vì vậy, tôi nghĩ rằng nó có thể đi theo cách này.
03:28
If so, that meanscó nghĩa that what we're in the middleở giữa of right now
74
193000
3000
Nếu đúng như vậy, nó có nghĩa là chúng ta đang ở giữa giai đoạn
03:31
is a transitionquá trình chuyển đổi.
75
196000
2000
của sự chuyển giao.
03:33
We're sortsắp xếp of on this linehàng
76
198000
2000
Chúng ta đang ở trên đường thẳng này
03:35
in a transitionquá trình chuyển đổi from the way the worldthế giới used to be
77
200000
2000
trong quá trình chuyển giao giữa trạng thái thế giới từng tồn tại
03:37
to some newMới way that the worldthế giới is.
78
202000
3000
tới trạng thái mới mà thế giới đang tồn tại.
03:40
And so what I'm tryingcố gắng to askhỏi, what I've been askinghỏi myselfriêng tôi,
79
205000
3000
Và vì vậy, điều mà tôi đang muốn hỏi, điều mà tôi vẫn đang tự hỏi mình,
03:43
is what's this newMới way that the worldthế giới is?
80
208000
3000
là trạng thái mới mà thế giới đang tồn tại là gì?
03:46
What's that newMới statetiểu bang that the worldthế giới is headingphần mở đầu towardđối với?
81
211000
3000
Trạng thái mới mà thế giới đang hướng tới là gì?
03:49
Because the transitionquá trình chuyển đổi seemsdường như very, very confusinggây nhầm lẫn
82
214000
3000
Bởi vì quá trình chuyển giao này có vẻ rất khó đoán biết
03:52
when we're right in the middleở giữa of it.
83
217000
2000
khi chúng ta đang ở ngay giữa của quá trình ấy.
03:54
Now when I was a kidđứa trẻ growingphát triển up,
84
219000
3000
Khi tôi là một đứa trẻ đang lớn lên,
03:57
the futureTương lai was kindloại of the yearnăm 2000,
85
222000
3000
tương lai đối với tôi là năm 2000,
04:00
and people used to talk about what would happenxảy ra in the yearnăm 2000.
86
225000
4000
và mọi người thường đoán trước việc gì sẽ xảy ra vào năm 2000.
04:04
Now here'sđây là a conferencehội nghị
87
229000
2000
Đây là một hội nghị
04:06
in which people talk about the futureTương lai,
88
231000
2000
mà ở đó mọi người bàn về tương lai,
04:08
and you noticeđể ý that the futureTương lai is still at about the yearnăm 2000.
89
233000
3000
và mọi người có thể nhận thấy tương lai đó vẫn xoay quanh năm 2000.
04:11
It's about as farxa as we go out.
90
236000
2000
Nó ở xa cách khi chúng ta tiến tới nó.
04:13
So in other wordstừ ngữ, the futureTương lai has kindloại of been shrinkingco lại
91
238000
3000
Vì vậy, nói cách khác, tương lai dường như chùn lại
04:16
one yearnăm permỗi yearnăm
92
241000
3000
một năm mỗi năm
04:19
for my wholetoàn thể lifetimecả đời.
93
244000
3000
cho cả đời người.
04:22
Now I think that the reasonlý do
94
247000
2000
Tôi nghĩ rằng lí do của việc ấy
04:24
is because we all feel
95
249000
2000
là bởi tất cả chúng ta đều cảm thấy
04:26
that something'smột số điều happeningxảy ra there.
96
251000
2000
việc gì đó đang diễn ra tại thời điểm ấy.
04:28
That transitionquá trình chuyển đổi is happeningxảy ra. We can all sensegiác quan it.
97
253000
2000
Sự chuyển giao ấy đang diễn ra. Chúng ta đều có thể cảm nhận được nó.
04:30
And we know that it just doesn't make too much sensegiác quan
98
255000
2000
Và chúng ta biết rằng nó không có ý nghĩa lắm
04:32
to think out 30, 50 yearsnăm
99
257000
2000
khi nghĩ về 30, 50 năm sau
04:34
because everything'smọi thứ going to be so differentkhác nhau
100
259000
3000
vì khi ấy tất cả mọi thứ sẽ trở nên rất khác biệt
04:37
that a simpleđơn giản extrapolationextrapolation of what we're doing
101
262000
2000
khiến một phép ngoại suy rất đơn giản mà chúng ta thực hiện hôm nay
04:39
just doesn't make any sensegiác quan at all.
102
264000
3000
sẽ không có ý nghĩa gì trong thời điểm ấy.
04:42
So what I would like to talk about
103
267000
2000
Vì vậy, cái mà tôi muốn nói đến
04:44
is what that could be,
104
269000
2000
là điều có thể,
04:46
what that transitionquá trình chuyển đổi could be that we're going throughxuyên qua.
105
271000
3000
là sự chuyển giao có thể chính là giai đoạn chúng ta đang trải qua.
04:49
Now in ordergọi món to do that
106
274000
3000
Để làm được điều đó
04:52
I'm going to have to talk about a bunch of stuffđồ đạc
107
277000
2000
tôi sẽ nói về một đống thứ
04:54
that really has nothing to do
108
279000
2000
thực sự không có gì liên quan đến
04:56
with technologyCông nghệ and computersmáy vi tính.
109
281000
2000
công nghệ và máy tính.
04:58
Because I think the only way to understandhiểu không this
110
283000
2000
Bởi vì tôi nghĩ rằng cách duy nhất để hiểu được điều này
05:00
is to really stepbậc thang back
111
285000
2000
là thực sự đặt mình vào trong quá khứ
05:02
and take a long time scaletỉ lệ look at things.
112
287000
2000
và dành một cái nhìn lâu dài vào mọi vật.
05:04
So the time scaletỉ lệ that I would like to look at this on
113
289000
3000
Cán cân thời gian mà tôi muốn nhìn vào
05:07
is the time scaletỉ lệ of life on EarthTrái đất.
114
292000
3000
là cán cân thời gian của sự sống trên Trái Đất.
05:13
So I think this picturehình ảnh makeslàm cho sensegiác quan
115
298000
2000
Và do đó, tôi nghĩ bức ảnh này có ý nghĩa của nó
05:15
if you look at it a fewvài billiontỷ yearsnăm at a time.
116
300000
4000
nếu mọi người nhìn vào nó với góc độ vài tỉ năm.
05:19
So if you go back
117
304000
2000
Nếu mọi người quay trở lại
05:21
about two and a halfmột nửa billiontỷ yearsnăm,
118
306000
2000
trước đây 2,5 tỉ năm,
05:23
the EarthTrái đất was this biglớn, sterilekhô khan hunkhunk of rockđá
119
308000
3000
Trái Đất từng to như thế này, với những khúc đá cằn cỗi
05:26
with a lot of chemicalshóa chất floatingnổi around on it.
120
311000
3000
cùng rất nhiều tạp chất hóa học nổi xung quanh nó.
05:29
And if you look at the way
121
314000
2000
Và nếu mọi người nhìn vào cách
05:31
that the chemicalshóa chất got organizedtổ chức,
122
316000
2000
các chất hóa học ấy được hình thành,
05:33
we beginbắt đầu to get a prettyđẹp good ideaý kiến of how they do it.
123
318000
3000
chúng ta sẽ bắt đầu hiểu được chúng hình thành như thế nào.
05:36
And I think that there's theorieslý thuyết that are beginningbắt đầu to understandhiểu không
124
321000
3000
Và tôi nghĩ có những giải thuyết đang dần giải thích được
05:39
about how it startedbắt đầu with RNARNA,
125
324000
2000
cách nó bắt đầu với ARN,
05:41
but I'm going to tell a sortsắp xếp of simpleđơn giản storycâu chuyện of it,
126
326000
3000
nhưng tôi sẽ kể một câu chuyện đơn giản về nó,
05:44
which is that, at that time,
127
329000
2000
câu chuyện mà, vào thời điểm đó,
05:46
there were little dropsgiọt of oildầu floatingnổi around
128
331000
3000
có những giọt dầu nhỏ xíu trôi nổi xung quanh
05:49
with all kindscác loại of differentkhác nhau recipescông thức nấu ăn of chemicalshóa chất in them.
129
334000
3000
với vô vàn công thức hóa học bên trong nó.
05:52
And some of those dropsgiọt of oildầu
130
337000
2000
Và một số giọt dầu ấy
05:54
had a particularcụ thể combinationsự phối hợp of chemicalshóa chất in them
131
339000
2000
có sự kết hợp đặc biệt giữa các chất hóa học trong thành phần của nó
05:56
which causedgây ra them to incorporatekết hợp chemicalshóa chất from the outsideở ngoài
132
341000
3000
khiến chúng liên kết với những chất hóa học bên ngoài
05:59
and growlớn lên the dropsgiọt of oildầu.
133
344000
3000
và làm những giọt dầu lớn lên.
06:02
And those that were like that
134
347000
2000
Và những giọt dầu như thế
06:04
startedbắt đầu to splitphân chia and dividechia.
135
349000
2000
bắt đầu tách ra và phân chia.
06:06
And those were the mostphần lớn primitivenguyên thủy formscác hình thức of cellstế bào in a sensegiác quan,
136
351000
3000
Và chúng là những mẫu hình tế bào nguyên thủy nhất,
06:09
those little dropsgiọt of oildầu.
137
354000
2000
những giọt dầu nhỏ đó.
06:11
But now those dropsgiọt of oildầu weren'tkhông phải really alivesống sót, as we say it now,
138
356000
3000
Nhưng ngày nay những giọt dầu ấy không thực sự tồn tại, như chúng ta nói đến hiện giờ,
06:14
because everymỗi one of them
139
359000
2000
bởi tất cả chúng
06:16
was a little randomngẫu nhiên recipecông thức of chemicalshóa chất.
140
361000
2000
đều là công thức ngẫu nhiên của nhiều chất hóa học.
06:18
And everymỗi time it dividedchia,
141
363000
2000
Và tất cả mọi lần nó phân chia,
06:20
they got sortsắp xếp of unequalbất bình đẳng divisionphân chia
142
365000
3000
chúng đều phân chia không đều
06:23
of the chemicalshóa chất withinbên trong them.
143
368000
2000
những thành phần hóa học trong chúng.
06:25
And so everymỗi droprơi vãi was a little bitbit differentkhác nhau.
144
370000
3000
Và vì vậy, tất cả các giọt đều khác nhau đôi chút.
06:28
In factthực tế, the dropsgiọt that were differentkhác nhau in a way
145
373000
2000
Trên thực tế, các giọt khác nhau theo cách
06:30
that causedgây ra them to be better
146
375000
2000
khiến chúng có khả năng
06:32
at incorporatingkết hợp chemicalshóa chất around them,
147
377000
2000
liên kết tốt hơn với chất hóa học xung quanh chúng,
06:34
grewlớn lên more and incorporatedhợp nhất more chemicalshóa chất and dividedchia more.
148
379000
3000
phát triển nhanh hơn, liên kết nhạy hơn và phân chia nhiều hơn.
06:37
So those tendedxu hướng to livetrực tiếp longerlâu hơn,
149
382000
2000
Vì vậy, những giọt có xu hướng tồn tại lâu hơn
06:39
get expressedbày tỏ more.
150
384000
3000
được thể hiện ra nhiều hơn.
06:42
Now that's sortsắp xếp of just a very simpleđơn giản
151
387000
3000
Đó chỉ là một dạng
06:45
chemicalhóa chất formhình thức of life,
152
390000
2000
hóa học cơ bản của sự sống,
06:47
but when things got interestinghấp dẫn
153
392000
3000
nhưng mọi thứ thú vị hơn
06:50
was when these dropsgiọt
154
395000
2000
khi những giọt ấy
06:52
learnedđã học a tricklừa about abstractiontrừu tượng.
155
397000
3000
học được mẹo để chiết ra.
06:55
SomehowBằng cách nào đó by wayscách that we don't quitekhá understandhiểu không,
156
400000
3000
Bằng cách nào đó mà chúng ta không hiểu được,
06:58
these little dropsgiọt learnedđã học to writeviết down informationthông tin.
157
403000
3000
những giọt nhỏ ấy học cách để lại thông tin.
07:01
They learnedđã học to recordghi lại the informationthông tin
158
406000
2000
Chúng học cách lưu trữ thông tin
07:03
that was the recipecông thức of the celltế bào
159
408000
2000
những thông tin ấy chính là công thức hóa học của tế bào
07:05
ontotrên a particularcụ thể kindloại of chemicalhóa chất
160
410000
2000
vào một chất hóa học đặc trưng
07:07
calledgọi là DNADNA.
161
412000
2000
gọi là ADN.
07:09
So in other wordstừ ngữ, they workedđã làm việc out,
162
414000
2000
Nói cách khác, chúng hình thành,
07:11
in this mindlessmindless sortsắp xếp of evolutionarytiến hóa way,
163
416000
3000
dưới dạng tiến hóa không ý thức,
07:14
a formhình thức of writingviết that let them writeviết down what they were,
164
419000
3000
một mẫu viết cho phép chúng ghi lại chúng cấu tạo như thế nào,
07:17
so that that way of writingviết it down could get copiedsao chép.
165
422000
3000
để từ đó chúng có thể sao chép.
07:20
The amazingkinh ngạc thing is that that way of writingviết
166
425000
3000
Điều đáng ngạc nhiên là cách lưu trữ thông tin ấy
07:23
seemsdường như to have stayedở lại steadyvững chắc
167
428000
2000
có vẻ rất ổn định
07:25
sincekể từ it evolvedphát triển two and a halfmột nửa billiontỷ yearsnăm agotrước.
168
430000
2000
vì nó đã tiến hóa từ 2,5 tỉ năm trước.
07:27
In factthực tế the recipecông thức for us, our genesgen,
169
432000
3000
Thực tế, gen của chúng ta,
07:30
is exactlychính xác that sametương tự code and that sametương tự way of writingviết.
170
435000
3000
có quy tắc giống hệt và có cách lưu trữ giống hệt như vậy.
07:33
In factthực tế, everymỗi livingsống creaturesinh vật is writtenbằng văn bản
171
438000
3000
Thực tế, mọi sinh vật sống đều được lưu trữ cấu tạo gen của nó
07:36
in exactlychính xác the sametương tự setbộ of lettersbức thư and the sametương tự code.
172
441000
2000
bằng hệ thống kí tự và mật mã hoàn toàn tương tự.
07:38
In factthực tế, one of the things that I did
173
443000
2000
Thực tế, một trong những điều tôi đã làm
07:40
just for amusementcông viên giải trí purposesmục đích
174
445000
2000
để tiêu khiển
07:42
is we can now writeviết things in this code.
175
447000
2000
là chúng ta giờ có thể lưu trữ nhiều thứ bằng mật mã này.
07:44
And I've got here a little 100 microgramsmicrogram of whitetrắng powderbột,
176
449000
6000
Tôi có ở đây 100 micrograms bột trắng,
07:50
which I try not to let the securityBảo vệ people see at airportsSân bay.
177
455000
4000
thứ mà tôi thường phải cố gắng giấu nhân viên bảo vệ ở sân bay.
07:54
(LaughterTiếng cười)
178
459000
2000
(Khán giả cười)
07:56
But this has in it --
179
461000
2000
Nhưng trong nó --
07:58
what I did is I tooklấy this code --
180
463000
2000
điều mà tôi làm là tôi hình thành nên mật mã này --
08:00
the code has standardTiêu chuẩn lettersbức thư that we use for symbolizingtượng trưng cho it --
181
465000
3000
mật mã có những kí tự tiêu chuẩn chúng ta dùng để tượng trưng hóa nó --
08:03
and I wroteđã viết my businesskinh doanh cardThẻ ontotrên a piececái of DNADNA
182
468000
3000
và tôi viết thẻ kinh doanh của tôi trên một mẩu ADN
08:06
and amplifiedkhuếch đại it 10 to the 22 timeslần.
183
471000
3000
và khuếch đại nó lên 10 đến 22 lần.
08:09
So if anyonebất kỳ ai would like a hundredhàng trăm milliontriệu copiesbản sao of my businesskinh doanh cardThẻ,
184
474000
3000
Nếu có ai đó thích hàng trăm triệu bản sao chép thẻ kinh doanh của tôi,
08:12
I have plentynhiều for everyonetất cả mọi người in the roomphòng,
185
477000
2000
tôi có thể đưa mọi người trong căn phòng này rất nhiều bản,
08:14
and, in factthực tế, everyonetất cả mọi người in the worldthế giới,
186
479000
2000
và, trên thực tế, tất cả mọi người trên thế giới,
08:16
and it's right here.
187
481000
3000
và nó đang ở ngay đây.
08:19
(LaughterTiếng cười)
188
484000
5000
(Khán giả cười)
08:26
If I had really been a egotistegotist,
189
491000
2000
Nếu như tôi là một kẻ tự tôn tự phụ,
08:28
I would have put it into a virusvirus and releasedphát hành it in the roomphòng.
190
493000
3000
tôi có thể đã biến nó thành một loại vi-rút và thả nó vào căn phòng này.
08:31
(LaughterTiếng cười)
191
496000
5000
(Khán giả cười)
08:39
So what was the nextkế tiếp stepbậc thang?
192
504000
2000
Vậy bước tiếp theo là gì?
08:41
WritingBằng văn bản down the DNADNA was an interestinghấp dẫn stepbậc thang.
193
506000
2000
Thiết lập một cấu trúc ADN là một bước thú vị.
08:43
And that causedgây ra these cellstế bào --
194
508000
2000
Và nó tạo nên những tế bào này --
08:45
that keptgiữ them happyvui mừng for anotherkhác billiontỷ yearsnăm.
195
510000
2000
làm những tế bào này tồn tại thêm 1 tỉ năm nữa.
08:47
But then there was anotherkhác really interestinghấp dẫn stepbậc thang
196
512000
2000
Nhưng tiếp sau đó, có một giai đoạn khác cũng rất thú vị
08:49
where things becameđã trở thành completelyhoàn toàn differentkhác nhau,
197
514000
3000
khi mọi thứ trở nên hoàn toàn khác biệt,
08:52
which is these cellstế bào startedbắt đầu exchangingtrao đổi and communicatinggiao tiếp informationthông tin,
198
517000
3000
đó là lúc những tế bào này bắt đầu trao đổi và giao tiếp thông tin,
08:55
so that they beganbắt đầu to get communitiescộng đồng of cellstế bào.
199
520000
2000
và hình thành nên cộng đồng tế bào.
08:57
I don't know if you know this,
200
522000
2000
Tôi không biết nếu các bạn biết điều này,
08:59
but bacteriavi khuẩn can actuallythực ra exchangetrao đổi, giao dịch DNADNA.
201
524000
2000
nhưng vi khuẩn có thể thực sự trao đổi ADN.
09:01
Now that's why, for instanceví dụ,
202
526000
2000
Bởi vì vậy mà, ví dụ,
09:03
antibiotickháng sinh resistancesức đề kháng has evolvedphát triển.
203
528000
2000
sự kháng thuốc kháng sinh được hình thành.
09:05
Some bacteriavi khuẩn figuredhình dung out how to stayở lại away from penicillinpenicillin,
204
530000
3000
Một số loại vi khuẩn tìm ra cách kháng thuốc penicillin,
09:08
and it wentđã đi around sortsắp xếp of creatingtạo its little DNADNA informationthông tin
205
533000
3000
và nó lan tỏa ra xung quanh trao đổi thông tin ADN của chúng
09:11
with other bacteriavi khuẩn,
206
536000
2000
với các vi khuẩn khác,
09:13
and now we have a lot of bacteriavi khuẩn that are resistantkháng cự to penicillinpenicillin,
207
538000
3000
và ngày nay chúng ta có rất nhiều loại vi khuẩn có khả năng kháng lại penicillin,
09:16
because bacteriavi khuẩn communicategiao tiếp.
208
541000
2000
bởi vì vi khuẩn truyền đạt thông tin ADN.
09:18
Now what this communicationgiao tiếp allowedđược cho phép
209
543000
2000
Việc truyền đạt này cho phép
09:20
was communitiescộng đồng to formhình thức
210
545000
2000
các cộng đồng vi khuẩn có thể hình thành
09:22
that, in some sensegiác quan, were in the sametương tự boatthuyền togethercùng với nhau;
211
547000
2000
mà trong đó bao gồm những loại vi khuẩn cùng cảnh ngộ;
09:24
they were synergisticSYNERGISTIC.
212
549000
2000
chúng hợp tác với nhau.
09:26
So they survivedsống sót
213
551000
2000
Và vì vậy, chúng cùng sống sót
09:28
or they failedthất bại togethercùng với nhau,
214
553000
2000
hay cùng chết dần,
09:30
which meanscó nghĩa that if a communitycộng đồng was very successfulthành công,
215
555000
2000
điều đó cũng có nghĩa là, nếu một cộng đồng phát triển tốt,
09:32
all the individualscá nhân in that communitycộng đồng
216
557000
2000
tất cả cá nhân trong cộng đồng ấy
09:34
were repeatedlặp đi lặp lại more
217
559000
2000
lại tự sản sinh ra thêm nhiều cá thể
09:36
and they were favoredưa chuộng by evolutionsự phát triển.
218
561000
3000
và chúng tiến hóa theo hướng tích cực.
09:39
Now the transitionquá trình chuyển đổi pointđiểm happenedđã xảy ra
219
564000
2000
Thời điểm chuyển giao xảy ra
09:41
when these communitiescộng đồng got so closegần
220
566000
2000
khi những cộng đồng ấy gần gũi với nhau
09:43
that, in factthực tế, they got togethercùng với nhau
221
568000
2000
đến mức, trong thực tế, chúng cùng nhau
09:45
and decidedquyết định to writeviết down the wholetoàn thể recipecông thức for the communitycộng đồng
222
570000
3000
hình thành nên một công thức cấu tạo chung cho cả quần thể
09:48
togethercùng với nhau on one stringchuỗi of DNADNA.
223
573000
3000
trên một dãy ADN duy nhất.
09:51
And so the nextkế tiếp stagesân khấu that's interestinghấp dẫn in life
224
576000
2000
Và vì vậy, quá trình tiếp theo rất thú vị trong sự sống
09:53
tooklấy about anotherkhác billiontỷ yearsnăm.
225
578000
2000
mất khoảng 1 tỉ năm nữa.
09:55
And at that stagesân khấu,
226
580000
2000
Và vào thời điểm ấy,
09:57
we have multi-cellularnhiều di động communitiescộng đồng,
227
582000
2000
chúng ta có quần thể đa tế bào,
09:59
communitiescộng đồng of lots of differentkhác nhau typesloại of cellstế bào,
228
584000
2000
quần thể có vô số loại tế bào khác nhau,
10:01
workingđang làm việc togethercùng với nhau as a singleĐộc thân organismcơ thể.
229
586000
2000
làm việc cùng nhau như một cơ quan duy nhất.
10:03
And in factthực tế, we're suchnhư là a multi-cellularnhiều di động communitycộng đồng.
230
588000
3000
Và trong thực tế, chúng ta chính là một quần thể đa tế bào.
10:06
We have lots of cellstế bào
231
591000
2000
Chúng ta có rất nhiều tế bào
10:08
that are not out for themselvesbản thân họ anymorenữa không.
232
593000
2000
mà chúng không thể tồn tại một cách riêng rẽ.
10:10
Your skinda celltế bào is really uselessvô ích
233
595000
3000
Tế bào da của mọi người sẽ không có tác dụng gì
10:13
withoutkhông có a hearttim celltế bào, musclecơ bắp celltế bào,
234
598000
2000
nếu thiếu sự tồn tại của thế bào tim, tế bào cơ,
10:15
a brainóc celltế bào and so on.
235
600000
2000
tế bào não và rất nhiều tế bào khác.
10:17
So these communitiescộng đồng beganbắt đầu to evolvephát triển
236
602000
2000
Do đó, những quần thể này bắt đầu tiến hóa
10:19
so that the interestinghấp dẫn levelcấp độ on which evolutionsự phát triển was takinglấy placeđịa điểm
237
604000
3000
khiến mức độ thú vị mà tiến hóa xảy ra
10:22
was no longerlâu hơn a celltế bào,
238
607000
2000
không còn là trên một tế bào,
10:24
but a communitycộng đồng which we call an organismcơ thể.
239
609000
3000
mà trên một quần thể chúng ta gọi là cơ thể sống.
10:28
Now the nextkế tiếp stepbậc thang that happenedđã xảy ra
240
613000
2000
Quá trình tiếp theo xảy ra
10:30
is withinbên trong these communitiescộng đồng.
241
615000
2000
là ở trong những quần thể này.
10:32
These communitiescộng đồng of cellstế bào,
242
617000
2000
Những quần thể tế bào này,
10:34
again, beganbắt đầu to abstracttrừu tượng informationthông tin.
243
619000
2000
một lần nữa, bắt đầu chiết ra thông tin.
10:36
And they beganbắt đầu buildingTòa nhà very specialđặc biệt structurescấu trúc
244
621000
3000
Và chúng bắt đầu hình thành nên những cấu hình đặc biệt
10:39
that did nothing but processquá trình informationthông tin withinbên trong the communitycộng đồng.
245
624000
3000
có tác dụng không gì khác ngoài việc xử lí thông tin trong quần thể.
10:42
And those are the neuralthần kinh structurescấu trúc.
246
627000
2000
Và đó là những cấu trúc thần kinh.
10:44
So neuronstế bào thần kinh are the informationthông tin processingChế biến apparatusbộ máy
247
629000
3000
Tế bào thần kinh là bộ máy xử lí thông tin
10:47
that those communitiescộng đồng of cellstế bào builtđược xây dựng up.
248
632000
3000
mà quần thể tế bào cấu tạo nên.
10:50
And in factthực tế, they beganbắt đầu to get specialistschuyên gia in the communitycộng đồng
249
635000
2000
Và trên thực tế, chúng được phân hóa trong quần thể
10:52
and specialđặc biệt structurescấu trúc
250
637000
2000
và những cấu trúc đặc biệt
10:54
that were responsiblechịu trách nhiệm for recordingghi âm,
251
639000
2000
chịu trách nhiệm cho việc ghi chép,
10:56
understandinghiểu biết, learninghọc tập informationthông tin.
252
641000
3000
đọc hiểu, xử lí thông tin.
10:59
And that was the brainsnão and the nervouslo lắng systemhệ thống
253
644000
2000
Và đó là bộ não và hệ thống thần kinh
11:01
of those communitiescộng đồng.
254
646000
2000
của những quần thể ấy.
11:03
And that gaveđưa ra them an evolutionarytiến hóa advantagelợi thế.
255
648000
2000
Và chúng đem đến sự thuận lợi trong quá trình tiến hóa.
11:05
Because at that pointđiểm,
256
650000
3000
Bởi vì ở thời điểm ấy,
11:08
an individualcá nhân --
257
653000
3000
một cá thể --
11:11
learninghọc tập could happenxảy ra
258
656000
2000
việc xử lí thông tin có thể xảy ra
11:13
withinbên trong the time spannhịp of a singleĐộc thân organismcơ thể,
259
658000
2000
trong khoảng thời gian tồn tại của một cá thể sống,
11:15
insteadthay thế of over this evolutionarytiến hóa time spannhịp.
260
660000
3000
thay vì trong khoảng thời gian tiến hóa này.
11:18
So an organismcơ thể could, for instanceví dụ,
261
663000
2000
Vì vậy một cá thể sống có thể, ví dụ,
11:20
learnhọc hỏi not to eatăn a certainchắc chắn kindloại of fruittrái cây
262
665000
2000
học được việc không ăn một loại quả nào đó
11:22
because it tastednếm thử badxấu and it got sickđau ốm last time it ateăn it.
263
667000
4000
bởi vì nó có vị không ngon và cá thể đó thấy khó chịu khi ăn loại quả đó.
11:26
That could happenxảy ra withinbên trong the lifetimecả đời of a singleĐộc thân organismcơ thể,
264
671000
3000
Việc này có thể xảy ra trong suốt thời gian tồn tại của một cơ thể sống,
11:29
whereastrong khi before they'dhọ muốn builtđược xây dựng these specialđặc biệt informationthông tin processingChế biến structurescấu trúc,
265
674000
4000
trong khi trước lúc chúng hình thành nên cấu trúc xử lí thông tin đặc biệt này,
11:33
that would have had to be learnedđã học evolutionarilytiến hóa
266
678000
2000
việc đó có thể đã được học trong quá trình tiến hóa
11:35
over hundredshàng trăm of thousandshàng nghìn of yearsnăm
267
680000
3000
trên trăm ngàn năm
11:38
by the individualscá nhân dyingchết off that ateăn that kindloại of fruittrái cây.
268
683000
3000
nhờ những cá thể chết vì ăn phải loại quả đó.
11:41
So that nervouslo lắng systemhệ thống,
269
686000
2000
Hệ thống thần kinh đó,
11:43
the factthực tế that they builtđược xây dựng these specialđặc biệt informationthông tin structurescấu trúc,
270
688000
3000
sự thật là chúng hình thành nên những cấu trúc thông tin đặc biệt ấy,
11:46
tremendouslyrất nhiều spedtăng tốc up the wholetoàn thể processquá trình of evolutionsự phát triển.
271
691000
3000
đã nhanh chóng thúc đẩy cả quá trình tiến hóa.
11:49
Because evolutionsự phát triển could now happenxảy ra withinbên trong an individualcá nhân.
272
694000
3000
Bởi quá trình tiến hóa ngày nay có thể xảy ra bên trong một cá thể.
11:52
It could happenxảy ra in learninghọc tập time scalesquy mô.
273
697000
3000
Nó có thể xảy ra trong thời gian xử lí thông tin.
11:55
But then what happenedđã xảy ra
274
700000
2000
Nhưng sau đó điều xảy ra
11:57
was the individualscá nhân workedđã làm việc out,
275
702000
2000
là các cá thể hình thành nên
11:59
of coursekhóa học, tricksthủ thuật of communicatinggiao tiếp.
276
704000
2000
đương nhiên rồi, những mánh khóe trong việc trao đổi thông tin.
12:01
And for examplethí dụ,
277
706000
2000
Ví dụ như,
12:03
the mostphần lớn sophisticatedtinh vi versionphiên bản that we're awareý thức of is humanNhân loại languagengôn ngữ.
278
708000
3000
phiên bản phức tạp nhất chúng ta biết đến là ngôn ngữ của loài người.
12:06
It's really a prettyđẹp amazingkinh ngạc inventionsự phát minh if you think about it.
279
711000
3000
Nếu bạn nghĩ về nó, bạn sẽ thấy đó là một phát minh hết sức vĩ đại.
12:09
Here I have a very complicatedphức tạp, messylộn xộn,
280
714000
2000
Tôi có một suy nghĩ hết sức phức tạp, hỗn độn,
12:11
confusedbối rối ideaý kiến in my headcái đầu.
281
716000
3000
và mơ hồ trong tâm trí.
12:14
I'm sittingngồi here makingchế tạo gruntinggrunting soundsâm thanh basicallyvề cơ bản,
282
719000
3000
Tôi đang ngồi đây nói ra những tiếng lẩm bẩm,
12:17
and hopefullyhy vọng constructingxây dựng a similargiống messylộn xộn, confusedbối rối ideaý kiến in your headcái đầu
283
722000
3000
hy vọng tạo ra trong đầu mọi người một suy nghĩ cũng hỗn độn và mơ hồ
12:20
that bearsgấu some analogysự giống nhau to it.
284
725000
2000
và có đôi chút tương tự như suy nghĩ của tôi.
12:22
But we're takinglấy something very complicatedphức tạp,
285
727000
2000
Nhưng chúng ta đang lấy một thứ rất phức tạp,
12:24
turningquay it into soundâm thanh, sequencestrình tự of soundsâm thanh,
286
729000
3000
biến nó thành những tiếng, một dãy các loại tiếng,
12:27
and producingsản xuất something very complicatedphức tạp in your brainóc.
287
732000
4000
và hình thành nên trong não mọi người một suy nghĩ phức tạp.
12:31
So this allowscho phép us now
288
736000
2000
Việc này cho phép chúng ta
12:33
to beginbắt đầu to startkhởi đầu functioningchức năng
289
738000
2000
bắt đầu tồn tại
12:35
as a singleĐộc thân organismcơ thể.
290
740000
3000
như một cơ thể sống.
12:38
And so, in factthực tế, what we'vechúng tôi đã donelàm xong
291
743000
3000
Và trên thực tế, điều chúng ta đã thực hiện
12:41
is we, humanitynhân loại,
292
746000
2000
là loài người chúng ta,
12:43
have startedbắt đầu abstractingabstracting out.
293
748000
2000
bắt đầu biết chọn lọc.
12:45
We're going throughxuyên qua the sametương tự levelscấp
294
750000
2000
Chúng ta đang trải qua các quá trình tương tự như
12:47
that multi-cellularnhiều di động organismssinh vật have goneKhông còn throughxuyên qua --
295
752000
2000
các cá thể sống đa tế bào đã, đang trải qua --
12:49
abstractingabstracting out our methodsphương pháp of recordingghi âm,
296
754000
3000
chọn lọc phương pháp sao chép,
12:52
presentingtrình bày, processingChế biến informationthông tin.
297
757000
2000
biểu hiện, xử lí thông tin.
12:54
So for examplethí dụ, the inventionsự phát minh of languagengôn ngữ
298
759000
2000
Ví dụ như, sự phát minh ra tiếng nói
12:56
was a tinynhỏ bé stepbậc thang in that directionphương hướng.
299
761000
3000
là một bước tiến nhỏ theo chiều hướng ấy.
12:59
TelephonyĐiện thoại, computersmáy vi tính,
300
764000
2000
Điện thoại, máy tính,
13:01
videotapesbăng video, CD-ROMsĐĩa CD-ROM and so on
301
766000
3000
băng video, đĩa CD và nhiều thứ khác
13:04
are all our specializedchuyên nghành mechanismscơ chế
302
769000
2000
là những thiết bị chuyên dụng
13:06
that we'vechúng tôi đã now builtđược xây dựng withinbên trong our societyxã hội
303
771000
2000
mà chúng ta tạo ra trong xã hội
13:08
for handlingxử lý that informationthông tin.
304
773000
2000
để làm việc với thông tin.
13:10
And it all connectskết nối us togethercùng với nhau
305
775000
3000
Và chúng đều liên kết chúng ta
13:13
into something
306
778000
2000
thành một cộng đồng
13:15
that is much biggerlớn hơn
307
780000
2000
lớn hơn
13:17
and much fasternhanh hơn
308
782000
2000
nhanh hơn
13:19
and ablecó thể to evolvephát triển
309
784000
2000
và có khả năng tiến hóa
13:21
than what we were before.
310
786000
2000
xa hơn chúng ta trước đây.
13:23
So now, evolutionsự phát triển can take placeđịa điểm
311
788000
2000
Vậy giờ đây, tiến hóa có thể xảy ra
13:25
on a scaletỉ lệ of microsecondsmiligiây.
312
790000
2000
trong thời khắc vài phần giây.
13:27
And you saw Ty'sTy của little evolutionarytiến hóa examplethí dụ
313
792000
2000
Mọi người đã xem ví dụ nhỏ của Ty về tiến hóa
13:29
where he sortsắp xếp of did a little bitbit of evolutionsự phát triển
314
794000
2000
khi ông ấy đã thúc đẩy tiến hóa
13:31
on the ConvolutionConvolution programchương trình right before your eyesmắt.
315
796000
3000
trên chương trình Nếp Xoắn ngay trước mắt mọi người.
13:34
So now we'vechúng tôi đã speededtốc up the time scalesquy mô onceMột lần again.
316
799000
3000
Giờ chúng ta đã tăng tốc khung thời gian lên một lần nữa.
13:37
So the first stepscác bước of the storycâu chuyện that I told you about
317
802000
2000
Vì vậy những bước đầu tiên của câu chuyện tôi kể cho mọi người
13:39
tooklấy a billiontỷ yearsnăm a piececái.
318
804000
2000
xảy ra trong 1 tỉ năm.
13:41
And the nextkế tiếp stepscác bước,
319
806000
2000
Và những giai đoạn tiếp theo,
13:43
like nervouslo lắng systemshệ thống and brainsnão,
320
808000
2000
như hệ thống thần kinh và não bộ,
13:45
tooklấy a fewvài hundredhàng trăm milliontriệu yearsnăm.
321
810000
2000
mất vài trăm triệu năm.
13:47
Then the nextkế tiếp stepscác bước, like languagengôn ngữ and so on,
322
812000
3000
Quá trình tiếp theo, như ngôn ngữ và những thứ tương tự,
13:50
tooklấy lessít hơn than a milliontriệu yearsnăm.
323
815000
2000
xảy ra trong vòng ít hơn một triệu năm.
13:52
And these nextkế tiếp stepscác bước, like electronicsthiết bị điện tử,
324
817000
2000
Và những quá trình tiếp theo, như điện,
13:54
seemhình như to be takinglấy only a fewvài decadesthập kỷ.
325
819000
2000
dường như chỉ mất có một vài thập kỷ.
13:56
The processquá trình is feedingcho ăn on itselfchinh no
326
821000
2000
Quá trình này cứ tự nó tiếp diễn
13:58
and becomingtrở thành, I guessphỏng đoán, autocatalyticautocatalytic is the wordtừ for it --
327
823000
3000
và trở nên, tôi đoán rằng, tự xúc tác là từ thích hợp --
14:01
when something reinforcescủng cố its ratetỷ lệ of changethay đổi.
328
826000
3000
khi một quá trình tự thúc đẩy tốc độ thay đổi của nó.
14:04
The more it changesthay đổi, the fasternhanh hơn it changesthay đổi.
329
829000
3000
Quá trình thay đổi càng nhiều, tốc độ nó thay đổi càng nhanh.
14:07
And I think that that's what we're seeingthấy here in this explosionปัก แทน เลือก ปัก of curveđường cong.
330
832000
3000
Và tôi nghĩ rằng đó là thứ mà chúng ta đang thấy ở đây, trong sự bùng nổ của đường cong này.
14:10
We're seeingthấy this processquá trình feedingcho ăn back on itselfchinh no.
331
835000
3000
Chúng ta đang thấy quá trình này tự thúc đẩy bản thân nó.
14:13
Now I designthiết kế computersmáy vi tính for a livingsống,
332
838000
3000
Giờ tôi thiết kế máy tính để kiếm tiền,
14:16
and I know that the mechanismscơ chế
333
841000
2000
và tôi biết rằng thiết bị
14:18
that I use to designthiết kế computersmáy vi tính
334
843000
3000
tôi dùng để thiết kế máy tính
14:21
would be impossibleKhông thể nào
335
846000
2000
có thể không sử dụng được
14:23
withoutkhông có recentgần đây advancesnhững tiến bộ in computersmáy vi tính.
336
848000
2000
nếu không có những công nghệ gần đây trong ngành máy tính.
14:25
So right now, what I do
337
850000
2000
Vì vậy, bây giờ, điều tôi làm
14:27
is I designthiết kế objectscác đối tượng at suchnhư là complexityphức tạp
338
852000
3000
là thiết kế vật dụng với mức độ phức tạp
14:30
that it's really impossibleKhông thể nào for me to designthiết kế them in the traditionaltruyên thông sensegiác quan.
339
855000
3000
dường như bất khả thi nếu thiết kế chúng theo hướng truyền thống.
14:33
I don't know what everymỗi transistorbóng bán dẫn in the connectionkết nối machinemáy móc does.
340
858000
4000
Tôi không biết công dụng của tất cả các bóng bán dẫn trong máy kết nối.
14:37
There are billionshàng tỷ of them.
341
862000
2000
Bởi có hàng tỉ bóng bán dẫn.
14:39
InsteadThay vào đó, what I do
342
864000
2000
Thay vào đó, thứ tôi thực hiện
14:41
and what the designersnhà thiết kế at ThinkingSuy nghĩ MachinesMáy móc do
343
866000
3000
cũng như thứ mà các thiết kế viên đang thực hiện tại Tập đoàn Các Thiết Bị Có Suy Nghĩ
14:44
is we think at some levelcấp độ of abstractiontrừu tượng
344
869000
2000
đó là chúng tôi suy nghĩ về mức độ của sự chiết lọc
14:46
and then we handtay it to the machinemáy móc
345
871000
2000
và đưa cái chiết lọc đó vào trong máy móc
14:48
and the machinemáy móc takes it beyondvượt ra ngoài what we could ever do,
346
873000
3000
và máy móc đó sử dụng sự chiết lọc hiệu quả hơn chúng tôi có thể làm,
14:51
much fartherxa hơn and fasternhanh hơn than we could ever do.
347
876000
3000
tiến xa hơn và nhanh hơn chúng tôi có thể.
14:54
And in factthực tế, sometimesđôi khi it takes it by methodsphương pháp
348
879000
2000
Và trên thực tế, đôi khi chúng thực hiện bởi những phương pháp
14:56
that we don't quitekhá even understandhiểu không.
349
881000
3000
chúng tôi thậm chí không hiểu rõ lắm.
14:59
One methodphương pháp that's particularlyđặc biệt interestinghấp dẫn
350
884000
2000
Một phương pháp đặc biệt thú vị
15:01
that I've been usingsử dụng a lot latelygần đây
351
886000
3000
mà tôi hiện vẫn đang dùng nhiều
15:04
is evolutionsự phát triển itselfchinh no.
352
889000
2000
là bản thân sự tiến hóa
15:06
So what we do
353
891000
2000
Điều mà chúng tôi làm
15:08
is we put insidephía trong the machinemáy móc
354
893000
2000
là đặt vào trong máy
15:10
a processquá trình of evolutionsự phát triển
355
895000
2000
một quy trình phát triển
15:12
that takes placeđịa điểm on the microsecondmicrosecond time scaletỉ lệ.
356
897000
2000
xảy ra trong khung thời gian giây cực nhỏ.
15:14
So for examplethí dụ,
357
899000
2000
Ví dụ như,
15:16
in the mostphần lớn extremecực casescác trường hợp,
358
901000
2000
trong những trường hợp đặc biệt,
15:18
we can actuallythực ra evolvephát triển a programchương trình
359
903000
2000
chúng ta có thể thực sự phát triển một chương trình
15:20
by startingbắt đầu out with randomngẫu nhiên sequencestrình tự of instructionshướng dẫn.
360
905000
4000
bằng cách bắt đầu với những dãy câu lệnh.
15:24
Say, "ComputerMáy tính, would you please make
361
909000
2000
Hay nói cách khác, "Máy tính, liệu bạn có thể đưa ra
15:26
a hundredhàng trăm milliontriệu randomngẫu nhiên sequencestrình tự of instructionshướng dẫn.
362
911000
3000
hàng trăm triệu dãy câu lệnh ngẫu nhiên.
15:29
Now would you please runchạy all of those randomngẫu nhiên sequencestrình tự of instructionshướng dẫn,
363
914000
3000
Giờ liệu bạn có thể thực hiện tất cả các dãy câu lệnh ngẫu nhiên đó,
15:32
runchạy all of those programschương trình,
364
917000
2000
chạy tất cả các chương trình đó,
15:34
and pickchọn out the onesnhững người that cameđã đến closestgần nhất to doing what I wanted."
365
919000
3000
và chọn ra những chương trình gần gũi nhất với việc mà tôi đang muốn thực hiện."
15:37
So in other wordstừ ngữ, I defineđịnh nghĩa what I wanted.
366
922000
2000
Nói cách khác, tôi xác định thứ tôi muốn.
15:39
Let's say I want to sortsắp xếp numberssố,
367
924000
2000
Khi tôi muốn sắp xếp các số,
15:41
as a simpleđơn giản examplethí dụ I've donelàm xong it with.
368
926000
2000
một ví dụ đơn giản mà tôi thực hiện được.
15:43
So find the programschương trình that come closestgần nhất to sortingphân loại numberssố.
369
928000
3000
Và tìm chương trình gần gũi nhất với công việc sắp xếp con số.
15:46
So of coursekhóa học, randomngẫu nhiên sequencestrình tự of instructionshướng dẫn
370
931000
3000
Và đương nhiên, dãy câu lệnh ngẫu nhiên
15:49
are very unlikelykhông chắc to sortsắp xếp numberssố,
371
934000
2000
sẽ không có xu hướng sắp xếp các con số,
15:51
so nonekhông ai of them will really do it.
372
936000
2000
vì vậy, không một câu lệnh nào sẽ thực sự thực hiện nhiệm vụ ấy.
15:53
But one of them, by luckmay mắn,
373
938000
2000
Nhưng một trong số đó, nếu may mắn,
15:55
mayTháng Năm put two numberssố in the right ordergọi món.
374
940000
2000
sẽ đặt hai số vào đúng vị trí.
15:57
And I say, "ComputerMáy tính,
375
942000
2000
Và tôi nói, "Máy tính,
15:59
would you please now take the 10 percentphần trăm
376
944000
3000
liệu bạn có thể chọn ra 10%
16:02
of those randomngẫu nhiên sequencestrình tự that did the besttốt jobviệc làm.
377
947000
2000
trong số dãy ngẫu nhiên đó mà thực hiện công việc tốt nhất.
16:04
SaveTiết kiệm those. KillGiết chết off the restnghỉ ngơi.
378
949000
2000
Giữ chúng lại. Loại đi dãy còn lại.
16:06
And now let's reproducetái sản xuất
379
951000
2000
Và tiếp theo hãy sao chép lại
16:08
the onesnhững người that sortedsắp xếp numberssố the besttốt.
380
953000
2000
những dãy câu lệnh sắp xếp các con số tốt nhất.
16:10
And let's reproducetái sản xuất them by a processquá trình of recombinationtái kết hợp
381
955000
3000
Và hãy sao chép chúng bằng quá trình tái tổ hợp
16:13
analogoustương tự to sextình dục."
382
958000
2000
tương tự như sinh sản."
16:15
Take two programschương trình and they producesản xuất childrenbọn trẻ
383
960000
3000
Lấy ra hai chương trình và chúng sẽ tạo ra sản phẩm
16:18
by exchangingtrao đổi theirhọ subroutineschương trình con,
384
963000
2000
bằng cách trao đổi quy tắc ngầm của chúng,
16:20
and the childrenbọn trẻ inheritthừa kế the traitstính trạng of the subroutineschương trình con of the two programschương trình.
385
965000
3000
và sản phẩm được thừa hưởng tính chất của các quy tắc của hai chương trình.
16:23
So I've got now a newMới generationthế hệ of programschương trình
386
968000
3000
Tôi có hiện nay một thế hệ chương trình mới
16:26
that are producedsản xuất by combinationskết hợp
387
971000
2000
được sản xuất bởi sự kết hợp
16:28
of the programschương trình that did a little bitbit better jobviệc làm.
388
973000
2000
của các chương trình mà thực hiện công việc tốt hơn một chút.
16:30
Say, "Please repeatnói lại that processquá trình."
389
975000
2000
Tôi nói với máy tính, "Hãy lặp lại quá trình."
16:32
ScoreĐiểm them again.
390
977000
2000
Đánh giá lại chúng một lần nữa.
16:34
IntroduceGiới thiệu some mutationsđột biến perhapscó lẽ.
391
979000
2000
Có thể đưa ra vài sự hoán đổi.
16:36
And try that again and do that for anotherkhác generationthế hệ.
392
981000
3000
Và thử lại lần nữa, thực hiện nó cho một thế hệ khác.
16:39
Well everymỗi one of those generationscác thế hệ just takes a fewvài millisecondsmili giây.
393
984000
3000
Tất cả mọi cá nhân trong thế hệ mới đều chỉ mất vài mili-giây.
16:42
So I can do the equivalenttương đương
394
987000
2000
Và vì vậy, tôi có thể thực hiện
16:44
of millionshàng triệu of yearsnăm of evolutionsự phát triển on that
395
989000
2000
sự tiến hóa tương tự của vài triệu năm
16:46
withinbên trong the computermáy vi tính in a fewvài minutesphút,
396
991000
3000
trong một máy tính chỉ trong vài phút,
16:49
or in the complicatedphức tạp casescác trường hợp, in a fewvài hoursgiờ.
397
994000
2000
hay nếu trong trường hợp phức tạp, một vài tiếng.
16:51
At the endkết thúc of that, I endkết thúc up with programschương trình
398
996000
3000
Kết thúc quá trình, tôi sẽ có chương trình
16:54
that are absolutelychắc chắn rồi perfecthoàn hảo at sortingphân loại numberssố.
399
999000
2000
chắc chắn hoàn hảo với việc sắp xếp con số.
16:56
In factthực tế, they are programschương trình that are much more efficienthiệu quả
400
1001000
3000
Trên thực tế, chúng là chương trình hiệu quả hơn nhiều
16:59
than programschương trình I could have ever writtenbằng văn bản by handtay.
401
1004000
2000
chương trình tôi có thể viết tay.
17:01
Now if I look at those programschương trình,
402
1006000
2000
Giờ nếu tôi nhìn vào những chương trình ấy,
17:03
I can't tell you how they work.
403
1008000
2000
Tôi không thể cho mọi người biết chúng họat động như thế nào.
17:05
I've triedđã thử looking at them and tellingnói you how they work.
404
1010000
2000
Tôi luôn cố gắng thăm dò chúng và chỉ cho bạn cách nó họat động.
17:07
They're obscureche khuất, weirdkỳ dị programschương trình.
405
1012000
2000
Chúng là những chương trình rất mơ hồ và kì quặc.
17:09
But they do the jobviệc làm.
406
1014000
2000
Nhưng chúng thực hiện được công việc.
17:11
And in factthực tế, I know, I'm very confidenttự tin that they do the jobviệc làm
407
1016000
3000
Và trên thực tế, tôi biết, tôi rất tự tin rằng chúng thực hiện được công việc
17:14
because they come from a linehàng
408
1019000
2000
bởi vì chúng đến từ một loạt
17:16
of hundredshàng trăm of thousandshàng nghìn of programschương trình that did the jobviệc làm.
409
1021000
2000
hàng trăm nghìn chương trình đã thực hiện được công việc đó.
17:18
In factthực tế, theirhọ life dependedphụ thuộc on doing the jobviệc làm.
410
1023000
3000
Trên thực tế, sự tồn tại của những chương trình ấy phụ thuộc vào cái công việc ấy.
17:21
(LaughterTiếng cười)
411
1026000
4000
(Khán giả cười)
17:26
I was ridingcưỡi ngựa in a 747
412
1031000
2000
Tôi từng một lần ngồi trong một chiếc 747
17:28
with MarvinMarvin MinskyMinsky onceMột lần,
413
1033000
2000
với Marvin Minsky,
17:30
and he pullskéo out this cardThẻ and saysnói, "Oh look. Look at this.
414
1035000
3000
và anh ta lấy ra tấm thẻ và nói, "Ôi nhìn kìa. Nhìn vào đây.
17:33
It saysnói, 'This' Điều này planemáy bay has hundredshàng trăm of thousandshàng nghìn of tinynhỏ bé partscác bộ phận
415
1038000
4000
Nó nói rằng, 'Chiếc máy bay này có trăm nghìn chi tiết
17:37
workingđang làm việc togethercùng với nhau to make you a safean toàn flightchuyến bay.'
416
1042000
4000
cùng hoạt động để cho bạn có một chuyến bay an toàn.'
17:41
Doesn't that make you feel confidenttự tin?"
417
1046000
2000
Nó không khiến bạn cảm thấy tự tin sao?"
17:43
(LaughterTiếng cười)
418
1048000
2000
(Khán giả cười)
17:45
In factthực tế, we know that the engineeringkỹ thuật processquá trình doesn't work very well
419
1050000
3000
Trên thực tế, chúng ta đều biết rằng quá trình thiết kế xây dựng không được thuận lợi
17:48
when it getsđược complicatedphức tạp.
420
1053000
2000
khi nó quá phức tạp.
17:50
So we're beginningbắt đầu to dependtùy theo on computersmáy vi tính
421
1055000
2000
Vì vậy, chúng ta bắt đầu phụ thuộc vào máy tính
17:52
to do a processquá trình that's very differentkhác nhau than engineeringkỹ thuật.
422
1057000
4000
để thực hiện một quá trình khác biệt hơn hẳn với thiết kế xây dựng.
17:56
And it letshãy us producesản xuất things of much more complexityphức tạp
423
1061000
3000
Và nó cho phép chúng ta sản xuất ra những sản phẩm phức tạp hơn nhiều
17:59
than normalbình thường engineeringkỹ thuật letshãy us producesản xuất.
424
1064000
2000
so với thiết kế xây dựng bình thường cho phép.
18:01
And yetchưa, we don't quitekhá understandhiểu không the optionslựa chọn of it.
425
1066000
3000
Vậy mà chúng ta vẫn không thực sự hiểu sự lựa chọn của nó.
18:04
So in a sensegiác quan, it's gettingnhận được aheadphía trước of us.
426
1069000
2000
Và vì vậy, trong một góc nhìn, nó đang tiến trước chúng ta.
18:06
We're now usingsử dụng those programschương trình
427
1071000
2000
Chúng ta đang sử dụng những chương trình ấy
18:08
to make much fasternhanh hơn computersmáy vi tính
428
1073000
2000
để tạo ra máy tính nhanh hơn
18:10
so that we'lltốt be ablecó thể to runchạy this processquá trình much fasternhanh hơn.
429
1075000
3000
để từ đó chúng ta có thể thực hiện quá trình nhanh hơn.
18:13
So it's feedingcho ăn back on itselfchinh no.
430
1078000
3000
Và vì vậy, nó đang thúc đẩy chính bản thân nó.
18:16
The thing is becomingtrở thành fasternhanh hơn
431
1081000
2000
Điều này đang diễn ra ngày càng nhanh
18:18
and that's why I think it seemsdường như so confusinggây nhầm lẫn.
432
1083000
2000
và đó là lí do tại sao tôi thấy nó khá mơ hồ.
18:20
Because all of these technologiescông nghệ are feedingcho ăn back on themselvesbản thân họ.
433
1085000
3000
Bởi tất cả công nghệ này đều tự thúc đẩy bản thân nó phát triển.
18:23
We're takinglấy off.
434
1088000
2000
Chúng ta đang cất cánh.
18:25
And what we are is we're at a pointđiểm in time
435
1090000
3000
Và chúng ta đang ở thời điểm trong quá trình
18:28
which is analogoustương tự to when single-celledđơn bào organismssinh vật
436
1093000
2000
mà tương tự như khi những cơ thể sống đơn bào
18:30
were turningquay into multi-celledbào đa organismssinh vật.
437
1095000
3000
chuyển sang cơ thể sống đa bào.
18:33
So we're the amoebasamip
438
1098000
2000
Chúng ta là những trùng Amip
18:35
and we can't quitekhá figurenhân vật out what the hellĐịa ngục this thing is we're creatingtạo.
439
1100000
3000
và chúng ta gần như không thể hiểu nổi thứ mà chúng ta đang chế tạo ra.
18:38
We're right at that pointđiểm of transitionquá trình chuyển đổi.
440
1103000
2000
Chúng ta đang ở thời điểm của sự chuyển giao.
18:40
But I think that there really is something comingđang đến alongdọc theo after us.
441
1105000
3000
Nhưng tôi nghĩ rằng có một cái gì đó đang bám đuổi chúng ta.
18:43
I think it's very haughtykiêu căng of us
442
1108000
2000
Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ quá là tự cao
18:45
to think that we're the endkết thúc productsản phẩm of evolutionsự phát triển.
443
1110000
3000
nếu cho rằng chúng ta là sản phẩm cuối cùng của quá trình tiến hóa.
18:48
And I think all of us here
444
1113000
2000
Và tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta ở đây
18:50
are a partphần of producingsản xuất
445
1115000
2000
là một phần của sự sản sinh
18:52
whateverbất cứ điều gì that nextkế tiếp thing is.
446
1117000
2000
thế hệ tiếp theo - bất kể đó là cái gì.
18:54
So lunchBữa trưa is comingđang đến alongdọc theo,
447
1119000
2000
Bữa trưa đang tới gần,
18:56
and I think I will stop at that pointđiểm,
448
1121000
2000
và tôi nghĩ tôi sẽ dừng lại tại đây,
18:58
before I get selectedđã chọn out.
449
1123000
2000
trước khi tôi bị loại ra bởi tạo hóa.
19:00
(ApplauseVỗ tay)
450
1125000
3000
(Vỗ tay)
Translated by Lien Pham
Reviewed by Le Quyen Pham

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Danny Hillis - Computer theorist
Inventor, scientist, author, engineer -- over his broad career, Danny Hillis has turned his ever-searching brain on an array of subjects, with surprising results.

Why you should listen

Danny Hillis is an inventor, scientist, author and engineer. While completing his doctorate at MIT, he pioneered the concept of parallel computers that is now the basis for graphics processors and cloud computing. He holds more than 300 US patents, covering parallel computers, disk arrays, forgery prevention methods, various electronic and mechanical devices, and the pinch-to-zoom display interface. He has recently been working on problems in medicine as well. He is also the designer of a 10,000-year mechanical clock, and he gave a TED Talk in 1994 that is practically prophetic. Throughout his career, Hillis has worked at places like Disney, and now MIT and Applied Invention, always looking for the next fascinating problem.

More profile about the speaker
Danny Hillis | Speaker | TED.com