ABOUT THE SPEAKER
Susan Solomon - Stem cell research advocate
Susan Solomon enables support for human stem cell research, aiming to cure major diseases and empower more personalized medicine.

Why you should listen

Susan Solomon’s health care advocacy stems from personal medical trials—namely, her son’s Type 1 diabetes and her mother’s fatal cancer. Following a successful career as a lawyer and business entrepreneur, Solomon, frustrated by the slow pace of medical research, was inspired to use those skills to follow another passion: accelerating medical research with real-world results as a social entrepreneur. And through her own research and conversations with medical experts, she decided that stem cells (cells that have the ability to morph into any other kind of cell) had the greatest potential to impact peoples’ health.

In 2005, Solomon founded the New York Stem Cell Foundation, now one of the largest nonprofit research institutions and laboratories in this field in the world. The NYSCF Research Institute conducts all facets of stem cell research from growing the cells to drug discovery.

At TEDGlobal 2012, Solomon announced the NYSCF Global Stem Cell Array, the new technology to create thousands of stem cell avatars and genetically array them to functionalize the data from the human genome to revolutionize the way we develop cures and treatments so they are better, safer, less expensive and happen much more quickly.

More profile about the speaker
Susan Solomon | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2012

Susan Solomon: The promise of research with stem cells

Susan Solomon: Những hứa hẹn trong nghiên cứu tế bào gốc

Filmed:
927,801 views

Gọi chúng là "bộ dụng cụ sửa chữa của cơ thể", Susan Solomon ủng hộ việc nghiên cứu sử dụng tế bào gốc nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Bằng cách nuôi những dòng tế bào gốc vạn năng, nhóm nghiên cứu của bà đã tạo ra những thử nghiệm có thể phát triển trong việc điều trị bệnh, và có thể dẫn tới điều trị cá nhân hóa, mục tiêu không chỉ là một bệnh cụ thể mà là một người cụ thể.
- Stem cell research advocate
Susan Solomon enables support for human stem cell research, aiming to cure major diseases and empower more personalized medicine. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:17
So, embryonicphôi thai stemthân cây cellstế bào
0
1121
2989
Những tế bào gốc từ phôi thai
00:20
are really incredibleđáng kinh ngạc cellstế bào.
1
4110
3300
thực sự là những tế bào đáng kinh ngạc.
00:23
They are our body'scủa cơ thể ownsở hữu repairsửa kitsbộ dụng cụ,
2
7410
2788
Chúng chính là bộ kit tự sửa chữa
của cơ thể chúng ta,
00:26
and they're pluripotentpluripotent, which meanscó nghĩa they can morphMorph into
3
10198
2964
và chúng vạn năng,
tức là chúng có thể biến đổi
00:29
all of the cellstế bào in our bodiescơ thể.
4
13162
2432
thành tất cả các tế bào
trong cơ thể của chúng ta.
00:31
SoonSớm, we actuallythực ra will be ablecó thể to use stemthân cây cellstế bào
5
15594
2688
Sớm thôi, chúng ta sẽ thực sự có thể
dùng tế bào gốc
00:34
to replacethay thế cellstế bào that are damagedhư hỏng or diseasedbệnh.
6
18282
2985
để thay thế các tế bào bị hư hại
hoặc nhiễm bệnh.
00:37
But that's not what I want to talk to you about,
7
21267
2431
Nhưng đó không phải là điều
tôi muốn nói với các bạn,
00:39
because right now there are some really
8
23698
2678
vì ngay bây giờ đã có một điều thực sự
00:42
extraordinarybất thường things that we are doing with stemthân cây cellstế bào
9
26376
3946
đáng kinh ngạc mà chúng ta
đang làm với tế bào gốc
00:46
that are completelyhoàn toàn changingthay đổi
10
30322
1607
chúng có thể thay đổi hoàn toàn
00:47
the way we look and modelmô hình diseasedịch bệnh,
11
31929
2899
cách chúng ta nhìn nhận và chữa trị bệnh,
00:50
our abilitycó khả năng to understandhiểu không why we get sickđau ốm,
12
34828
2519
lý giải tại sao chúng ta bị bệnh,
00:53
and even developphát triển, xây dựng drugsma túy.
13
37347
2431
và thậm chí là phát triển thuốc.
00:55
I trulythực sự believe that stemthân cây celltế bào researchnghiên cứu is going to allowcho phép
14
39778
4313
Tôi thực sự tin rằng
việc nghiên cứu tế bào gốc sẽ cho phép
00:59
our childrenbọn trẻ to look at Alzheimer'sAlzheimer and diabetesBệnh tiểu đường
15
44091
4505
những đứa trẻ của chúng ta
nhìn nhận bệnh Alzheimer và tiểu đường
01:04
and other majorchính diseasesbệnh tật the way we viewlượt xem poliobệnh bại liệt todayhôm nay,
16
48596
4391
và những căn bệnh nghiêm trọng khác
theo cách chúng ta đang làm
với bệnh bại liệt hiện nay,
01:08
which is as a preventablecó thể ngăn ngừa được diseasedịch bệnh.
17
52987
3201
như là một bệnh có thể phòng tránh được.
01:12
So here we have this incredibleđáng kinh ngạc fieldcánh đồng, which has
18
56188
3223
Giờ đây, chúng ta đang sở hữu
một điều đáng kinh ngạc,
01:15
enormousto lớn hopemong for humanitynhân loại,
19
59411
4387
thứ có thể đem lại hy vọng cực kì to lớn
cho loài người.
01:19
but much like IVFTHỤ TINH ỐNG NGHIỆM over 35 yearsnăm agotrước,
20
63798
3520
Nhưng giống như IVF hơn 35 năm trước,
01:23
untilcho đến the birthSinh of a healthykhỏe mạnh babyđứa bé, LouiseLouise,
21
67318
2334
cho tới ngày sinh của cậu bé Louis,
01:25
this fieldcánh đồng has been underDưới siegecuộc vây hãm politicallychính trị and financiallytài chính.
22
69652
5069
liệu pháp này vẫn bị rào cản
bởi tài chính và chính trị
01:30
CriticalQuan trọng researchnghiên cứu is beingđang challengedthách thức insteadthay thế of supportedđược hỗ trợ,
23
74721
4272
Những nghiên cứu then chốt này
đang bị thách thức thay vì được hỗ trợ,
01:34
and we saw that it was really essentialCần thiết to have
24
78993
4360
và chúng ta đã nhận ra rằng:
cần thiết phải có
01:39
privateriêng tư safean toàn havenHaven laboratoriesphòng thí nghiệm where this work
25
83353
3531
những phòng thí nghiệm cách ly an toàn,
nơi mà nghiên cứu này
01:42
could be advancednâng cao withoutkhông có interferencecan thiệp.
26
86884
2830
có thể được phát triển
mà không bị ảnh hưởng.
01:45
And so, in 2005,
27
89714
2531
Và vậy, vào năm 2005,
chúng tôi đã xây dựng Phòng Thí nghiệm
Tế bào gốc New York,
01:48
we startedbắt đầu the NewMới YorkYork StemThân cây CellDi động FoundationNền tảng LaboratoryPhòng thí nghiệm
28
92245
2612
01:50
so that we would have a smallnhỏ bé organizationcơ quan that could
29
94857
3589
để chúng ta có một tổ chức nhỏ
01:54
do this work and supportủng hộ it.
30
98446
3312
chuyên về vấn đề này và hỗ trợ cho nó.
01:57
What we saw very quicklyMau is the worldthế giới of bothcả hai medicalY khoa
31
101758
3385
Chúng ta dễ dàng nhận ra rằng
thế giới của cả nghiên cứu y học,
02:01
researchnghiên cứu, but alsocũng thế developingphát triển drugsma túy and treatmentsđiều trị,
32
105143
3376
phát triển thuốc và chữa trị,
02:04
is dominatedthống trị by, as you would expectchờ đợi, largelớn organizationstổ chức,
33
108519
3713
đang chiếm ưu thế bởi những tổ chức lớn,
như các bạn có thể đoán.
02:08
but in a newMới fieldcánh đồng, sometimesđôi khi largelớn organizationstổ chức
34
112232
3119
Nhưng trong lĩnh vực mới,
thỉnh thoảng các tổ chức lớn
thực sự gặp khó khăn
trong việc tìm ra phương pháp
02:11
really have troublerắc rối gettingnhận được out of theirhọ ownsở hữu way,
35
115351
2168
02:13
and sometimesđôi khi they can't askhỏi the right questionscâu hỏi,
36
117519
2436
và thỉnh thoảng họ không thể
đặt ra những câu hỏi đúng,
02:15
and there is an enormousto lớn gaplỗ hổng that's just gottennhận largerlớn hơn
37
119955
3356
và có một khoảng cách vô cùng lớn,
ngày càng tăng lên
02:19
betweengiữa academichọc tập researchnghiên cứu on the one handtay
38
123311
3211
giữa nghiên cứu chuyên sâu
02:22
and pharmaceuticaldược phẩm companiescác công ty and biotechsBiotechs
39
126522
2701
với các công ty dược
và các kĩ thuật sinh học
02:25
that are responsiblechịu trách nhiệm for deliveringphân phối all of our drugsma túy
40
129223
3266
nơi chịu trách nhiệm
điều phối toàn bộ thuốc
02:28
and manynhiều of our treatmentsđiều trị, and so we knewbiết that
41
132489
2390
và việc điều trị của chúng ta,
bởi vậy chúng ta nhận ra rằng
02:30
to really accelerateđẩy nhanh cureschữa bệnh and therapiesphương pháp trị liệu, we were going
42
134879
3946
để thực sự đẩy mạnh việc chữa trị
và các liệu pháp,
02:34
to have to addressđịa chỉ nhà this with two things:
43
138825
2807
chúng ta sẽ phải nhấn mạnh vào 2 điều:
02:37
newMới technologiescông nghệ and alsocũng thế a newMới researchnghiên cứu modelmô hình.
44
141632
3222
các công nghệ mới,
cũng như mô hình nghiên cứu mới.
02:40
Because if you don't closegần that gaplỗ hổng, you really are
45
144854
3759
Vì nếu không thu hẹp khoảng cách đó lại,
bạn thực sự sẽ
ở chính vị trí của chúng ta hiện nay.
02:44
exactlychính xác where we are todayhôm nay.
46
148613
1607
02:46
And that's what I want to focustiêu điểm on.
47
150220
1667
Và đó là điều mà tôi muốn tập trung vào.
02:47
We'veChúng tôi đã spentđã bỏ ra the last couplevợ chồng of yearsnăm ponderingcân nhắc this,
48
151887
3550
Chúng ta đã tiêu tốn vài năm qua
cân nhắc về điều này,
02:51
makingchế tạo a listdanh sách of the differentkhác nhau things that we had to do,
49
155437
2391
tạo ra danh sách các việc
mà chúng ta phải làm,
02:53
and so we developedđã phát triển a newMới technologyCông nghệ,
50
157828
2631
và chúng ta đã phát triển
một công nghệ mới,
nó gồm phần mềm và phần cứng,
02:56
It's softwarephần mềm and hardwarephần cứng,
51
160459
1251
02:57
that actuallythực ra can generatetạo ra thousandshàng nghìn and thousandshàng nghìn of
52
161710
3503
mà thực sự có thể tạo ra
hàng ngàn và hàng ngàn
03:01
geneticallycó tính di truyền diversephong phú stemthân cây celltế bào linesđường dây to createtạo nên
53
165213
3170
các dòng tế bảo gốc di truyền đa dạng
03:04
a globaltoàn cầu arraymảng, essentiallybản chất avatarsavatar of ourselveschúng ta.
54
168383
3787
để tạo ra một thư viện toàn cầu,
hiện thân cần thiết cho chúng ta.
03:08
And we did this because we think that it's actuallythực ra going
55
172170
3434
Và chúng tôi làm điều này
vì chúng tôi nghĩ nó thực sự
03:11
to allowcho phép us to realizenhận ra the potentialtiềm năng, the promiselời hứa,
56
175604
3415
cho phép chúng ta nhận ra tiềm năng,
sự hứa hẹn,
03:14
of all of the sequencingtrình tự of the humanNhân loại genomebộ gen,
57
179019
3080
của tất cả các chuỗi gen người,
03:17
but it's going to allowcho phép us, in doing that,
58
182099
2504
nhưng nó cũng sẽ cho phép chúng ta,
khi làm việc đó,
03:20
to actuallythực ra do clinicallâm sàng trialsthử nghiệm in a dishmón ăn with humanNhân loại cellstế bào,
59
184603
5008
thực sự làm các thử nghiệm lâm sàng
với các tế bào người,
03:25
not animalthú vật cellstế bào, to generatetạo ra drugsma túy and treatmentsđiều trị
60
189611
4159
không phải là các tế bào động vật,
để đưa ra thuốc và cách chữa trị,
03:29
that are much more effectivecó hiệu lực, much saferan toàn hơn,
61
193770
3249
mà chúng thực sự là có hiệu quả hơn,
an toàn hơn,
03:32
much fasternhanh hơn, and at a much lowerthấp hơn costGiá cả.
62
197019
3256
nhanh chóng hơn,
và chi phí thấp hơn rất nhiều.
03:36
So let me put that in perspectivequan điểm for you
63
200275
2384
Vì vậy hãy đặt nó theo một khía cạnh khác
và đưa ra cho các bạn vài bối cảnh.
03:38
and give you some contextbối cảnh.
64
202659
1416
03:39
This is an extremelyvô cùng newMới fieldcánh đồng.
65
204075
4832
Đây là một lĩnh vực cực kì mới.
03:44
In 1998, humanNhân loại embryonicphôi thai stemthân cây cellstế bào
66
208907
2832
Vào năm 1998,
những tế bào gốc từ phôi người
03:47
were first identifiedxác định, and just ninechín yearsnăm latermột lát sau,
67
211739
3512
đã lần đầu được phát hiện,
và chỉ 9 năm sau,
03:51
a groupnhóm of scientistscác nhà khoa học in JapanNhật bản were ablecó thể to take skinda cellstế bào
68
215251
4305
một nhóm các nhà khoa học ở Nhật Bản
đã có thể lấy tế bào da
03:55
and reprogramlập lại chương trình them with very powerfulquyền lực virusesvi rút
69
219556
3195
và tái lập trình chúng
với những con vi-rút cực mạnh
03:58
to createtạo nên a kindloại of pluripotentpluripotent stemthân cây celltế bào
70
222751
4242
để tạo ra một dạng tế bào gốc...
04:02
calledgọi là an inducedgây ra pluripotentpluripotent stemthân cây celltế bào,
71
226993
2090
gọi là tế bào gốc vạn năng nhân tạo
04:04
or what we refertham khảo to as an IPSIP celltế bào.
72
229083
3008
hoặc chúng ta hay gọi là một tế bào IPS.
04:07
This was really an extraordinarybất thường advancenâng cao, because
73
232091
3198
Điều này thực sự
là một tiến bộ đáng kinh ngạc,
bởi vì mặc dù những tế bào này
không phải là tế bào gốc từ phôi người,
04:11
althoughmặc dù these cellstế bào are not humanNhân loại embryonicphôi thai stemthân cây cellstế bào,
74
235289
2544
04:13
which still remainvẫn còn the goldvàng standardTiêu chuẩn,
75
237833
1794
loại vẫn được coi là tiêu chuẩn vàng,
04:15
they are terrificTuyệt vời to use for modelingmô hình hóa diseasedịch bệnh
76
239627
3470
chúng thật thích hợp
để sử dụng cho chẩn đoán bệnh
04:18
and potentiallycó khả năng for drugthuốc uống discoverykhám phá.
77
243097
2730
và tiềm năng về nghiên cứu thuốc.
04:21
So a fewvài monthstháng latermột lát sau, in 2008, one of our scientistscác nhà khoa học
78
245827
3040
Vài tháng sau đó, năm 2008,
một trong số các nhà khoa học
04:24
builtđược xây dựng on that researchnghiên cứu. He tooklấy skinda biopsiessinh thiết,
79
248867
3200
đã tiếp tục nghiên cứu đó.
Ông lấy da sinh thiết,
04:27
this time from people who had a diseasedịch bệnh,
80
252067
2028
từ những người mang bệnh,
04:29
ALSALS, or as you call it in the U.K., motorđộng cơ neuronneuron diseasedịch bệnh.
81
254095
2914
ALS, hay như cách các bạn gọi nó ở Anh,
bệnh nơron vận động
04:32
He turnedquay them into the IPSIP cellstế bào
82
257009
1698
Ông biến chúng thành tế bào IPS,
04:34
that I've just told you about, and then he turnedquay those
83
258707
2686
thứ mà tôi vừa giải thích,
và sau đó ông biến những tế bào IPS
thành tế bào nơron vận động
04:37
IPSIP cellstế bào into the motorđộng cơ neuronstế bào thần kinh that actuallythực ra
84
261393
2704
04:39
were dyingchết in the diseasedịch bệnh.
85
264097
1461
đã thật sự chết trong bệnh này.
04:41
So basicallyvề cơ bản what he did was to take a healthykhỏe mạnh celltế bào
86
265558
3019
Về cơ bản điều ông đã làm
là lấy một tế bào mạnh khỏe
04:44
and turnxoay it into a sickđau ốm celltế bào,
87
268577
1714
và chuyển hóa nó thành tế bào bệnh,
04:46
and he recapitulatedrecapitulated the diseasedịch bệnh over and over again
88
270291
3558
và ông tái tạo chúng
rất nhiều lần trong đĩa
04:49
in the dishmón ăn, and this was extraordinarybất thường,
89
273849
3360
và điều đó thực sự đáng kinh ngạc,
04:53
because it was the first time that we had a modelmô hình
90
277209
2248
bởi vì đó là lần đầu tiên
chúng ta có một khuôn mẫu
04:55
of a diseasedịch bệnh from a livingsống patientbệnh nhân in livingsống humanNhân loại cellstế bào.
91
279457
4188
của một bệnh từ một bệnh nhân sống
và từ các tế bào người sống.
04:59
And as he watchedđã xem the diseasedịch bệnh unfoldmở ra, he was ablecó thể
92
283645
3120
Và khi quan sát căn bệnh diễn ra,
05:02
to discoverkhám phá that actuallythực ra the motorđộng cơ neuronstế bào thần kinh were dyingchết
93
286765
3011
ông đã khám phá ra cách
các nơron vận động chết vì căn bệnh
05:05
in the diseasedịch bệnh in a differentkhác nhau way than the fieldcánh đồng
94
289776
2127
theo một cách khác biệt so với
các nghiên cứu trước.
05:07
had previouslytrước đây thought. There was anotherkhác kindloại of celltế bào
95
291903
2494
Có một loại tế bào khác
05:10
that actuallythực ra was sendinggửi out a toxinđộc tố
96
294397
2201
thực sự đã thải ra một loại độc tố
05:12
and contributingđóng góp to the deathtử vong of these motorđộng cơ neuronstế bào thần kinh,
97
296598
2511
và góp phần tới cái chết
của những nơron vận động này.
05:15
and you simplyđơn giản couldn'tkhông thể see it
98
299109
1358
Và bạn không thể dễ dàng thấy nó
05:16
untilcho đến you had the humanNhân loại modelmô hình.
99
300467
1790
cho tới khi bạn có mẫu của người.
05:18
So you could really say that
100
302257
2667
Vậy nên bạn có thể nói rằng
các nhà nghiên cứu đang cố hiểu
nguyên nhân của bệnh
05:20
researchersCác nhà nghiên cứu tryingcố gắng to understandhiểu không the causenguyên nhân of diseasedịch bệnh
101
304924
3906
05:24
withoutkhông có beingđang ablecó thể to have humanNhân loại stemthân cây celltế bào modelsmô hình
102
308830
4152
mà không có những mẫu tế bào gốc của người
giống như những nhà điều tra
đang cố gắng để tìm ra
05:28
were much like investigatorsCác nhà điều tra tryingcố gắng to figurenhân vật out
103
312982
2760
05:31
what had goneKhông còn terriblykhủng khiếp wrongsai rồi in a planemáy bay crashtai nạn
104
315742
3241
những sai lầm khủng khiếp
trong một vụ tai nạn máy bay
05:34
withoutkhông có havingđang có a blackđen boxcái hộp, or a flightchuyến bay recordermáy ghi âm.
105
318983
3997
mà không có hộp đen, hoặc bộ nhớ máy bay
05:38
They could hypothesizeđưa ra giả thuyết about what had goneKhông còn wrongsai rồi,
106
322980
2602
Họ có thể giả thuyết rằng có gì đó đã sai
05:41
but they really had no way of knowingbiết what led
107
325582
3112
nhưng họ không có cách nào để biết
thứ gì đã dẫn tới tai nạn kinh khủng đó.
05:44
to the terriblekhủng khiếp eventssự kiện.
108
328694
2172
05:46
And stemthân cây cellstế bào really have givenđược us the blackđen boxcái hộp
109
330866
4183
Và tế bào gốc đã thực sự
cho chúng ta hộp đen
05:50
for diseasesbệnh tật, and it's an unprecedentedchưa từng có windowcửa sổ.
110
335049
3968
cho các căn bệnh,
và nó là một hướng đi mới
05:54
It really is extraordinarybất thường, because you can recapitulatetổng kết lại
111
339017
3245
Thật sự là quá kinh ngạc,
vì bạn có thể tóm tắt lại
05:58
manynhiều, manynhiều diseasesbệnh tật in a dishmón ăn, you can see
112
342262
3247
rất nhiều, rất nhiều căn bệnh trong đĩa,
và bạn có thể thấy
06:01
what beginsbắt đầu to go wrongsai rồi in the cellulardi động conversationcuộc hội thoại
113
345509
3536
thứ gì đang bị sai lệch
trong tương tác của tế bào
06:04
well before you would ever see
114
349045
2424
trước khi bạn thấy được
06:07
symptomstriệu chứng appearxuất hiện in a patientbệnh nhân.
115
351469
2536
các triệu chứng xuất hiện ở bệnh nhân
06:09
And this opensmở ra up the abilitycó khả năng,
116
354005
2523
Và điều này mở ra một khả năng mới
06:12
which hopefullyhy vọng will becometrở nên something that
117
356528
2814
được hy vọng rằng sẽ trở thành
06:15
is routinecông Việt Hằng ngày in the nearở gần termkỳ hạn,
118
359342
2647
một thứ thông thường trong thời gian tới,
06:17
of usingsử dụng humanNhân loại cellstế bào to testthử nghiệm for drugsma túy.
119
361989
4146
trong việc sử dụng tế bào người
để kiểm định thuốc.
06:22
Right now, the way we testthử nghiệm for drugsma túy is prettyđẹp problematiccó vấn đề.
120
366135
5464
Hiện nay, phương pháp kiểm định thuốc
là một thách thức.
06:27
To bringmang đến a successfulthành công drugthuốc uống to marketthị trường, it takes, on averageTrung bình cộng,
121
371599
3318
Để đưa thuốc thành công vào thị trường,
mất trung bình
06:30
13 yearsnăm — that's one drugthuốc uống
122
374917
2186
khoảng 13 năm - cho mỗi loại thuốc
06:33
with a sunkbị đánh chìm costGiá cả of 4 billiontỷ dollarsUSD,
123
377103
3388
với khoảng 4 tỉ dollar bị tiêu tốn
06:36
and only one percentphần trăm of the drugsma túy that startkhởi đầu down that roadđường
124
380491
4867
và chỉ 1% của thuốc được phân phối
ra ngoài thị trường.
06:41
are actuallythực ra going to get there.
125
385358
2248
Bạn không thể tưởng tượng
lĩnh vực kinh doanh khác
06:43
You can't imaginetưởng tượng other businessescác doanh nghiệp
126
387606
2125
06:45
that you would think of going into
127
389731
1449
mà có thể đạt tới những con số này.
06:47
that have these kindloại of numberssố.
128
391180
1755
06:48
It's a terriblekhủng khiếp businesskinh doanh modelmô hình.
129
392935
1802
Một mô hình kinh doanh khủng khiếp
06:50
But it is really a worsetệ hơn socialxã hội modelmô hình because of
130
394737
3989
Nhưng nó còn là một mô hình xã hội tồi hơn
vì những thứ trong đó
và chi phí chúng ta phải trả.
06:54
what's involvedcó tính liên quan and the costGiá cả to all of us.
131
398726
3328
06:57
So the way we developphát triển, xây dựng drugsma túy now
132
402054
3752
Vì vậy cách chúng ta
phát triển thuốc hiện nay
là bằng cách thử nghiệm
các hợp chất có triển vọng.
07:01
is by testingthử nghiệm promisinghứa hẹn compoundshợp chất on --
133
405806
3200
Chúng ta không có những mẫu bệnh
với tế bào người,
07:04
We didn't have diseasedịch bệnh modelingmô hình hóa with humanNhân loại cellstế bào,
134
409006
1880
07:06
so we'dThứ Tư been testingthử nghiệm them on cellstế bào of micechuột
135
410886
3464
vậy nên chúng ta thử nghiệm chúng
trên tế bào chuột
07:10
or other creaturessinh vật or cellstế bào that we engineerkỹ sư,
136
414350
3667
hoặc các sinh vật khác
hoặc tế bào chúng ta thiết kế
07:13
but they don't have the characteristicsđặc điểm of the diseasesbệnh tật
137
418017
3061
nhưng chúng không có
những đặc tính của bệnh
07:16
that we're actuallythực ra tryingcố gắng to curechữa khỏi.
138
421078
2336
mà chúng ta đang thật sự cố chữa trị.
07:19
You know, we're not micechuột, and you can't go into
139
423414
3046
Bạn biết đấy, chúng ta không phải chuột,
và chúng ta không thể
đi vào bên trong một người sống
với một căn bệnh
07:22
a livingsống personngười with an illnessbệnh
140
426460
2418
07:24
and just pullkéo out a fewvài brainóc cellstế bào or cardiactim mạch cellstế bào
141
428878
2928
chỉ để lấy ra một vài tế bào não
hay tế bào tim
07:27
and then startkhởi đầu foolinglừa dối around in a labphòng thí nghiệm to testthử nghiệm
142
431806
2289
và bắt đầu tiến hành các xét nghiệm
07:29
for, you know, a promisinghứa hẹn drugthuốc uống.
143
434095
3561
để tìm ra một loại thuốc triển vọng.
Nhưng những gì ta có thể làm
với tế bào gốc của người lúc này
07:33
But what you can do with humanNhân loại stemthân cây cellstế bào, now,
144
437656
3585
là tạo ra các đại diện, tạo ra tế bào
07:37
is actuallythực ra createtạo nên avatarsavatar, and you can createtạo nên the cellstế bào,
145
441241
4337
07:41
whetherliệu it's the livetrực tiếp motorđộng cơ neuronstế bào thần kinh
146
445578
1967
từ thần kinh vận động
07:43
or the beatingđánh đập cardiactim mạch cellstế bào or liverGan cellstế bào
147
447545
3010
tới tế bào tim đang đập hay tế bào gan
07:46
or other kindscác loại of cellstế bào, and you can testthử nghiệm for drugsma túy,
148
450555
4109
hay bất cứ tế bào nào.
Và bạn có thể thử nghiệm thuốc,
07:50
promisinghứa hẹn compoundshợp chất, on the actualthực tế cellstế bào
149
454664
3125
những hợp chất có hoạt tính,
trên tế bào thật
mà bạn đang cố tác động đến.
07:53
that you're tryingcố gắng to affectcó ảnh hưởng đến, and this is now,
150
457789
3631
Điều đó đang diễn ra
và nó thật phi thường.
07:57
and it's absolutelychắc chắn rồi extraordinarybất thường,
151
461420
2814
08:00
and you're going to know at the beginningbắt đầu,
152
464234
3156
Bạn sẽ biết ngay từ đầu,
08:03
the very earlysớm stagesgiai đoạn of doing your assaykhảo nghiệm developmentphát triển
153
467390
3744
từ giai đoạn đầu tiên của thí nghiệm
và các phép thử.
08:07
and your testingthử nghiệm, you're not going to have to wait 13 yearsnăm
154
471134
3389
Bạn sẽ không phải chờ tới 13 năm
08:10
untilcho đến you've broughtđưa a drugthuốc uống to marketthị trường, only to find out
155
474523
3319
tới khi bạn đưa thuốc ra thị trường,
chỉ để nhận ra rằng
nó không thực sự hiệu quả,
thậm chí còn có hại cho người.
08:13
that actuallythực ra it doesn't work, or even worsetệ hơn, harmstác hại people.
156
477842
5056
Nhưng nó vẫn chưa đủ
08:18
But it isn't really enoughđủ just to look at
157
482898
4340
khi nghiên cứu trên tế bào
của một vài người hay của một nhóm nhỏ,
08:23
the cellstế bào from a fewvài people or a smallnhỏ bé groupnhóm of people,
158
487238
3782
08:26
because we have to stepbậc thang back.
159
491020
1644
vì chúng ta cần phải nhìn lại.
08:28
We'veChúng tôi đã got to look at the biglớn picturehình ảnh.
160
492664
1851
Ta phải nhìn vào bức tranh tổng thể.
08:30
Look around this roomphòng. We are all differentkhác nhau,
161
494515
3136
Hãy nhìn căn phòng này.
Chúng ta đều khác biệt.
Tôi có thể mắc một căn bệnh,
08:33
and a diseasedịch bệnh that I mightcó thể have,
162
497651
2740
08:36
if I had Alzheimer'sAlzheimer diseasedịch bệnh or Parkinson'sParkinson diseasedịch bệnh,
163
500391
2877
nếu tôi mắc bệnh Alzheimer hay Parkinson
08:39
it probablycó lẽ would affectcó ảnh hưởng đến me differentlykhác than if
164
503268
3766
nó có thể sẽ tác động tới tôi
khác với cách nó tác động tới bạn,
nếu bạn chẳng may mắc phải.
08:42
one of you had that diseasedịch bệnh,
165
507034
1641
08:44
and if we bothcả hai had Parkinson'sParkinson diseasedịch bệnh,
166
508675
4345
Và nếu chúng ta đều mắc bệnh Parkinson
và ta nhận cùng một cách điều trị,
08:48
and we tooklấy the sametương tự medicationthuốc men,
167
513020
2268
08:51
but we had differentkhác nhau geneticdi truyền makeuptrang điểm,
168
515288
2747
nhưng vì chúng ta có kiểu gen khác nhau,
thì chúng ta vẫn có thể có
các kết quả khác nhau
08:53
we probablycó lẽ would have a differentkhác nhau resultkết quả,
169
518035
2285
08:56
and it could well be that a drugthuốc uống that workedđã làm việc wonderfullytuyệt vời
170
520320
3731
và rất có thể một loại thuốc
hoạt động hiệu quả tới tôi
08:59
for me was actuallythực ra ineffectivekhông hiệu quả for you,
171
524051
3579
lại trở nên vô dụng đối với bạn.
09:03
and similarlytương tự, it could be that a drugthuốc uống that is harmfulcó hại for you
172
527630
4692
Tương tự, một loại thuốc có hại với bạn
lại có thể an toàn với tôi.
09:08
is safean toàn for me, and, you know, this seemsdường như totallyhoàn toàn obvioushiển nhiên,
173
532322
4302
và điều này rất hiển nhiên,
09:12
but unfortunatelykhông may it is not the way
174
536624
2728
những tiếc thay nó không phải cách
mà công nghiệp dược phẩm
đang phát triển thuốc
09:15
that the pharmaceuticaldược phẩm industryngành công nghiệp has been developingphát triển drugsma túy
175
539352
3186
09:18
because, untilcho đến now, it hasn'tđã không had the toolscông cụ.
176
542538
3986
vì cho đến giờ vẫn chưa có công cụ.
Do đó, chúng ta cần phải bỏ qua
09:22
And so we need to movedi chuyển away
177
546524
2292
09:24
from this one-size-fits-allcỡ modelmô hình.
178
548816
2954
ý tưởng "một loại cho tất cả" này.
Cách mà ta đã và đang phát triển thuốc
09:27
The way we'vechúng tôi đã been developingphát triển drugsma túy is essentiallybản chất
179
551770
3177
giống như đi vào một tiệm giày,
09:30
like going into a shoegiày storecửa hàng,
180
554947
1379
09:32
no one askshỏi you what sizekích thước you are, or
181
556326
2283
không ai hỏi cỡ của bạn,
hoặc bạn mua giày nhảy hay leo núi.
09:34
if you're going dancingkhiêu vũ or hikingđi bộ đường dài.
182
558609
2210
09:36
They just say, "Well, you have feetđôi chân, here are your shoesgiày."
183
560819
2808
Họ chỉ nói:
"Ồ, bạn có chân, đây là giày của bạn"
09:39
It doesn't work with shoesgiày, and our bodiescơ thể are
184
563627
3600
Cơ thể chúng ta thì không giống như vậy,
09:43
manynhiều timeslần more complicatedphức tạp than just our feetđôi chân.
185
567227
3472
nó phức tạp hơn việc mua giày
rất nhiều lần.
09:46
So we really have to changethay đổi this.
186
570699
2541
Vì vậy chúng ta phải thay đổi.
09:49
There was a very sadbuồn examplethí dụ of this in the last decadethập kỷ.
187
573240
5184
Có một ví dụ đáng buồn
trong thập kỉ vừa qua.
Có một loại thuốc rất tốt,
thực ra là một nhóm thuốc,
09:54
There's a wonderfulTuyệt vời drugthuốc uống, and a classlớp học of drugsma túy actuallythực ra,
188
578424
2648
09:56
but the particularcụ thể drugthuốc uống was VioxxVioxx, and
189
581072
2680
cụ thể là Vioxx.
Đối với những người bị viêm khớp nặng,
09:59
for people who were sufferingđau khổ from severenghiêm trọng arthritisviêm khớp painđau đớn,
190
583752
4376
10:04
the drugthuốc uống was an absolutetuyệt đối lifesaverlifesaver,
191
588128
3392
nó thực sự là phao cứu sinh.
10:07
but unfortunatelykhông may, for anotherkhác subsettập hợp con of those people,
192
591520
5080
Nhưng không may,
một nhóm nhỏ bệnh nhân,
phải chịu tác dụng phụ nghiêm trọng
liên quan đến tim mạch.
10:12
they sufferedchịu đựng prettyđẹp severenghiêm trọng hearttim sidebên effectshiệu ứng,
193
596600
4769
10:17
and for a subsettập hợp con of those people, the sidebên effectshiệu ứng were
194
601369
2728
Và đối với một nhóm bệnh nhân khác,
tác dụng phụ về tim mạch
nghiêm trọng đến mức có thể gây tử vong.
10:19
so severenghiêm trọng, the cardiactim mạch sidebên effectshiệu ứng, that they were fatalgây tử vong.
195
604097
3897
10:23
But imaginetưởng tượng a differentkhác nhau scenariokịch bản,
196
607994
4042
Nhưng hãy tưởng tượng một viễn cảnh khác,
10:27
where we could have had an arraymảng, a geneticallycó tính di truyền diversephong phú arraymảng,
197
612036
4302
khi chúng ta có sự đa dạng về gen
của các tế bào tim mạch,
10:32
of cardiactim mạch cellstế bào, and we could have actuallythực ra testedthử nghiệm
198
616338
3626
để thử nghiệm loại thuốc đó
trên đĩa petri,
10:35
that drugthuốc uống, VioxxVioxx, in petriPetri disheschén đĩa, and figuredhình dung out,
199
619964
5081
và tìm ra rằng người mang loại gen này
10:40
well, okay, people with this geneticdi truyền typekiểu are going to have
200
625045
3744
có thể sẽ gặp tác dụng phụ về tim mạch,
10:44
cardiactim mạch sidebên effectshiệu ứng, people with these geneticdi truyền subgroupsNhóm con
201
628789
5000
những người có nhóm gen kia,
10:49
or geneticdi truyền shoesgiày sizeskích thước, about 25,000 of them,
202
633789
5144
khoảng 25,000 người,
10:54
are not going to have any problemscác vấn đề.
203
638933
2760
sẽ không gặp phải vấn đề gì.
Những người mà thuốc có tác dụng
10:57
The people for whomai it was a lifesaverlifesaver
204
641693
2615
11:00
could have still takenLấy theirhọ medicinedược phẩm.
205
644308
1677
có thể tiếp tục dùng thuốc.
11:01
The people for whomai it was a disasterthảm họa, or fatalgây tử vong,
206
645985
4386
Những người mà thuốc phản tác dụng,
không bao giờ được dùng nó.
11:06
would never have been givenđược it, and
207
650371
2091
Bạn có thể tưởng tượng
các kết cục khác nhau
11:08
you can imaginetưởng tượng a very differentkhác nhau outcomekết quả for the companyCông ty,
208
652462
2583
cho các công ty phải thu hồi thuốc.
11:10
who had to withdrawrút lui the drugthuốc uống.
209
655045
2768
11:13
So that is terrificTuyệt vời,
210
657813
2816
Điều đó thật kinh khủng.
11:16
and we thought, all right,
211
660629
1834
Chúng ta nghĩ rằng
11:18
as we're tryingcố gắng to solvegiải quyết this problemvấn đề,
212
662463
2759
khi cố giải quyết vấn đề này,
thì hiển nhiên phải nghĩ tới gen,
11:21
clearlythông suốt we have to think about geneticsdi truyền học,
213
665222
2197
11:23
we have to think about humanNhân loại testingthử nghiệm,
214
667419
2834
phải nghĩ tới thử nghiệm trên người.
Nhưng còn một vấn đề căn bản,
11:26
but there's a fundamentalcăn bản problemvấn đề,
215
670253
1579
11:27
because right now, stemthân cây celltế bào linesđường dây,
216
671832
2699
vì hiện nay, các dòng tế bào gốc
11:30
as extraordinarybất thường as they are,
217
674531
1710
rất phi thường,
11:32
and linesđường dây are just groupscác nhóm of cellstế bào,
218
676241
1744
và dòng chỉ là các nhóm tế bào,
11:33
they are madethực hiện by handtay, one at a time,
219
677985
4332
chúng được tạo ra thủ công,
từng tế bào một,
11:38
and it takes a couplevợ chồng of monthstháng.
220
682317
2224
mất khoảng vài tháng.
Việc này không dễ nhân số lượng lớn,
và khi bạn làm thủ công,
11:40
This is not scalablecó thể mở rộng, and alsocũng thế when you do things by handtay,
221
684541
4366
11:44
even in the besttốt laboratoriesphòng thí nghiệm,
222
688907
1543
kể cả trong điều kiện tốt nhất,
11:46
you have variationsbiến thể in techniqueskỹ thuật,
223
690450
3161
có nhiều kĩ thuật khác nhau.
Và bạn phải biết rằng khi làm thuốc,
11:49
and you need to know, if you're makingchế tạo a drugthuốc uống,
224
693611
3181
11:52
that the AspirinAspirin you're going to take out of the bottlechai
225
696792
1898
như Aspirin mà bạn chuẩn bị
lấy ra khỏi chai vào thứ Hai,
11:54
on MondayThứ hai is the sametương tự as the AspirinAspirin
226
698690
2440
phải giống Aspirin
mà bạn sẽ lấy ra khỏi chai
11:57
that's going to come out of the bottlechai on WednesdayThứ tư.
227
701130
2081
vào thứ Tư.
11:59
So we lookednhìn at this, and we thought, okay,
228
703211
3791
Chúng ta nhìn vào nó và nghĩ,
12:02
artisanalthủ công is wonderfulTuyệt vời in, you know, your clothingquần áo
229
707002
3152
làm thủ công thật tuyệt,
trang phục, bánh mì, đồ mĩ nghệ.
12:06
and your breadbánh mỳ and craftsthủ công Mỹ nghệ, but
230
710154
2944
Nhưng thủ công trong tế bào gốc
không như vậy,
12:08
artisanalthủ công really isn't going to work in stemthân cây cellstế bào,
231
713098
2983
12:11
so we have to dealthỏa thuận with this.
232
716081
2390
chúng ta phải đương đầu với nó.
Kể cả như vậy, vẫn còn một rào cản khác,
12:14
But even with that, there still was anotherkhác biglớn hurdlerào cản,
233
718471
3920
12:18
and that actuallythực ra bringsmang lại us back to
234
722391
3564
và nó thực sự mang chúng ta trở lại với
bản đồ gen người,
12:21
the mappinglập bản đồ of the humanNhân loại genomebộ gen, because
235
725955
2384
vì chúng ta đều khác biệt.
12:24
we're all differentkhác nhau.
236
728339
2711
Chúng ta biết trình tự gen người
12:26
We know from the sequencingtrình tự of the humanNhân loại genomebộ gen
237
731050
2832
12:29
that it's shownđược hiển thị us all of the A'sA's, C'sC, G'sG's and T'sT
238
733882
2557
bao gồm A, C, G, T
12:32
that make up our geneticdi truyền code,
239
736439
2468
làm thành mã di truyền,
12:34
but that code, by itselfchinh no, our DNADNA,
240
738907
4269
và nhìn vào mã gen đó
12:39
is like looking at the onesnhững người and zeroeszeroes of the computermáy vi tính code
241
743176
4599
giống nhìn vào 1 và 0 trong mã máy tính,
mà không có cái máy tính nào
có thể đọc nó.
12:43
withoutkhông có havingđang có a computermáy vi tính that can readđọc it.
242
747775
2825
Giống như có một ứng dụng
mà không có smartphone.
12:46
It's like havingđang có an appứng dụng withoutkhông có havingđang có a smartphoneđiện thoại thông minh.
243
750600
3288
12:49
We neededcần to have a way of bringingđưa the biologysinh học
244
753888
3884
Chúng ta cần có một con đường
để mang sinh học
12:53
to that incredibleđáng kinh ngạc datadữ liệu,
245
757772
2209
tới dữ liệu khổng lồ đó.
12:55
and the way to do that was to find
246
759981
3115
Và cách làm là cần tìm
một vật thay thế sinh học,
12:58
a stand-inStand-in, a biologicalsinh học stand-inStand-in,
247
763096
2687
13:01
that could containchứa all of the geneticdi truyền informationthông tin,
248
765783
4025
mà có thể chứa đựng toàn bộ mã di truyền,
13:05
but have it be arrayedarrayed in suchnhư là a way
249
769808
2528
nhưng phải xử lý chúng theo cách nào đó
13:08
as it could be readđọc togethercùng với nhau
250
772336
2864
để có thể được đọc cùng lúc,
13:11
and actuallythực ra createtạo nên this incredibleđáng kinh ngạc avatarhình đại diện.
251
775200
3256
và có thể tạo ra đại diện tuyệt vời này.
13:14
We need to have stemthân cây cellstế bào from all the geneticdi truyền sub-typesphân loại
252
778456
3704
Chúng ta cần tế bào gốc
từ tất cả các nhóm gen
13:18
that representđại diện who we are.
253
782160
2952
có thể đại diện cho chúng ta.
13:21
So this is what we'vechúng tôi đã builtđược xây dựng.
254
785112
2760
Và đây là những gì chúng ta đang xây dựng.
13:23
It's an automatedtự động roboticrobot technologyCông nghệ.
255
787872
3320
Nó là một công nghệ máy tự động.
13:27
It has the capacitysức chứa to producesản xuất thousandshàng nghìn and thousandshàng nghìn
256
791192
2608
Nó có khả năng sản sinh hàng ngàn
dòng tế bào gốc.
13:29
of stemthân cây celltế bào linesđường dây. It's geneticallycó tính di truyền arrayedarrayed.
257
793800
4239
Nó xử lý trên gen.
Nó có khả năng xử lý song song khổng lồ,
13:33
It has massivelyồ ạt parallelsong song, tương đông processingChế biến capabilitykhả năng,
258
798039
3749
và nó sẽ thay đổi cách tìm ra thuốc.
13:37
and it's going to changethay đổi the way drugsma túy are discoveredphát hiện ra,
259
801788
3320
Chúng tôi hi vọng,
và tôi nghĩ sẽ xảy ra thôi,
13:41
we hopemong, and I think eventuallycuối cùng what's going to happenxảy ra
260
805108
3835
13:44
is that we're going to want to re-screenlại màn hình drugsma túy,
261
808943
2199
rằng chúng ta sẽ cần rà soát lại thuốc,
13:47
on arraysmảng like this, that alreadyđã existhiện hữu,
262
811142
2491
trên những chuỗi thế này,
cho tất cả các loại thuốc đang tồn tại.
13:49
all of the drugsma túy that currentlyhiện tại existhiện hữu,
263
813633
1871
13:51
and in the futureTương lai, you're going to be takinglấy drugsma túy
264
815504
2911
Trong tương lai, bạn sẽ dùng thuốc
13:54
and treatmentsđiều trị that have been testedthử nghiệm for sidebên effectshiệu ứng
265
818415
2872
và điều trị đã được kiểm tra tác dụng phụ
13:57
on all of the relevantliên quan, thích hợp cellstế bào,
266
821287
2303
trên tất cả các tế bào quan trọng,
13:59
on brainóc cellstế bào and hearttim cellstế bào and liverGan cellstế bào.
267
823590
3153
như tế bào não, tim và gan.
Nó thực sự đưa chúng ta đến ngưỡng cửa
14:02
It really has broughtđưa us to the thresholdngưỡng
268
826743
3329
14:05
of personalizedcá nhân hoá medicinedược phẩm.
269
830072
2214
của y học cá thể hóa.
14:08
It's here now, and in our familygia đình,
270
832286
4441
Ngay lúc này, trong gia đình chúng tôi,
14:12
my sonCon trai has typekiểu 1 diabetesBệnh tiểu đường,
271
836727
2938
con trai tôi bị tiểu đường tuýp 1,
14:15
which is still an incurableincurable diseasedịch bệnh,
272
839665
2648
đó là một căn bệnh không chữa được,
14:18
and I lostmất đi my parentscha mẹ to hearttim diseasedịch bệnh and cancerung thư,
273
842313
3442
và tôi đã mất bố mẹ vì bệnh tim và ung thư
14:21
but I think that my storycâu chuyện probablycó lẽ soundsâm thanh familiarquen to you,
274
845755
3733
nhưng tôi nghĩ rằng câu chuyện của tôi
cũng giống các bạn
14:25
because probablycó lẽ a versionphiên bản of it is your storycâu chuyện.
275
849488
4230
vì một phiên bản nào đó của nó
chính là câu chuyện của bạn.
14:29
At some pointđiểm in our livescuộc sống, all of us,
276
853718
3944
Ở một vài thời điểm trong cuộc sống,
tất cả chúng ta
14:33
or people we carequan tâm about, becometrở nên patientsbệnh nhân,
277
857662
2736
và những người mà ta quan tâm,
sẽ trở thành bệnh nhân.
14:36
and that's why I think that stemthân cây celltế bào researchnghiên cứu
278
860398
2609
Đó là lí do vì sao tôi nghĩ rằng
nghiên cứu tế bào gốc
14:38
is incrediblyvô cùng importantquan trọng for all of us.
279
863007
3383
cực kì quan trọng đối với chúng ta.
14:42
Thank you. (ApplauseVỗ tay)
280
866390
3668
Xin cảm ơn.
(Vỗ tay)
14:45
(ApplauseVỗ tay)
281
870058
7108
Translated by Thu Ha Tran
Reviewed by Bao Tram Tran

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Susan Solomon - Stem cell research advocate
Susan Solomon enables support for human stem cell research, aiming to cure major diseases and empower more personalized medicine.

Why you should listen

Susan Solomon’s health care advocacy stems from personal medical trials—namely, her son’s Type 1 diabetes and her mother’s fatal cancer. Following a successful career as a lawyer and business entrepreneur, Solomon, frustrated by the slow pace of medical research, was inspired to use those skills to follow another passion: accelerating medical research with real-world results as a social entrepreneur. And through her own research and conversations with medical experts, she decided that stem cells (cells that have the ability to morph into any other kind of cell) had the greatest potential to impact peoples’ health.

In 2005, Solomon founded the New York Stem Cell Foundation, now one of the largest nonprofit research institutions and laboratories in this field in the world. The NYSCF Research Institute conducts all facets of stem cell research from growing the cells to drug discovery.

At TEDGlobal 2012, Solomon announced the NYSCF Global Stem Cell Array, the new technology to create thousands of stem cell avatars and genetically array them to functionalize the data from the human genome to revolutionize the way we develop cures and treatments so they are better, safer, less expensive and happen much more quickly.

More profile about the speaker
Susan Solomon | Speaker | TED.com