ABOUT THE SPEAKER
David Chalmers - Philosopher
In his work, David Chalmers explores the “hard problem of consciousness" -- the quest to explain our subjective experience.

Why you should listen

David Chalmers is a philosopher at the Australian National University and New York University. He works in philosophy of mind and in related areas of philosophy and cognitive science. While he's especially known for his theories on consciousness, he's also interested (and has extensively published) in all sorts of other issues in the foundations of cognitive science, the philosophy of language, metaphysics and epistemology.

Chalmers placed the "hard problem" of consciousness firmly on the philosophical map. He famously challenges materialist conceptions of mind, arguing for an "explanatory gap" between our brains’ physical properties and our minds’ qualia. Elsewhere he has championed the notion of the "extended mind," which argues that the mind is not confined to skin or skull, but plausibly may extend beyond them.

More profile about the speaker
David Chalmers | Speaker | TED.com
TED2014

David Chalmers: How do you explain consciousness?

David Chalmers: Bạn giải thích thế nào về ý thức?

Filmed:
2,876,790 views

Ý thức của là một phần cơ bản đối với sự tồn tại của chúng ta, theo triết gia David Chalmers: "Không có gì chúng ta biết đến một cách trực tiếp hơn... nhưng cùng lúc đó nó cũng là hiện tượng kỳ bí nhất trong vũ trụ này." Ông chia sẻ một số cách suy nghĩ về "bộ phim" đang chiếu bên trong đầu chúng ta.
- Philosopher
In his work, David Chalmers explores the “hard problem of consciousness" -- the quest to explain our subjective experience. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Ngay lúc này
00:12
Right now
0
774
1741
00:14
you have a moviebộ phim playingđang chơi insidephía trong your headcái đầu.
1
2515
3474
Một bộ phim đang phát
ngay trong đầu các bạn.
00:17
It's an amazingkinh ngạc multi-trackđa rãnh moviebộ phim.
2
5989
2527
Đó là một bộ phim nhiều phần tuyệt vời
00:20
It has 3D visiontầm nhìn and surroundvây quanh soundâm thanh
3
8516
3324
Nó có hình ảnh 3D và âm thanh nổi
00:23
for what you're seeingthấy and hearingthính giác right now,
4
11840
2636
cho những thứ mà các bạn đang
nhìn và nghe thấy ngay lúc này,
00:26
but that's just the startkhởi đầu of it.
5
14476
2319
nhưng đó mới chỉ là bắt đầu.
00:28
Your moviebộ phim has smellmùi and tastenếm thử and touchchạm.
6
16795
5183
Bộ phim đó có cả mùi, vị và xúc giác.
00:33
It has a sensegiác quan of your bodythân hình,
7
21978
2552
Nó có cảm giác của cơ thể,
00:36
painđau đớn, hungerđói, orgasmscực khoái.
8
24530
4319
đau đớn, đói khát, khoái cảm.
00:40
It has emotionscảm xúc,
9
28849
2041
Nó có những cảm xúc.
00:42
angerSự phẫn nộ and happinesshạnh phúc.
10
30890
3536
giận dữ và hạnh phúc.
00:46
It has memorieskỷ niệm, like scenescảnh from your childhoodthời thơ ấu
11
34426
3794
Nó có những ký ức, giống như
những kỷ niệm thời thơ ấu
00:50
playingđang chơi before you.
12
38220
2700
đang phát trước mắt bạn.
00:52
And it has this constantkhông thay đổi voiceoverlồng tiếng narrativetường thuật
13
40920
4455
Và nó có những giọng nói liên tục
thuyết minh trực tiếp
00:57
in your streamsuối of consciouscó ý thức thinkingSuy nghĩ.
14
45375
4376
trong dòng suy nghĩ của các bạn.
01:01
At the hearttim of this moviebộ phim is you
15
49751
5073
Trung tâm của bộ phim chính là bạn.
01:06
experiencingtrải nghiệm all this directlytrực tiếp.
16
54824
4365
đang trực tiếp trải qua
tất cả những thứ đó.
01:11
This moviebộ phim is your streamsuối of consciousnessý thức,
17
59189
5692
Bộ phim này là dòng ý thức của các bạn
01:16
the subjectmôn học of experiencekinh nghiệm
18
64881
1307
là đối tượng của trải nghiệm
01:18
of the mindlí trí and the worldthế giới.
19
66188
5138
tâm trí và cả thế giới,
01:23
ConsciousnessÝ thức is one of the fundamentalcăn bản factssự kiện
20
71326
2305
Ý thức là một trong những
bằng chứng cơ bản nhất
01:25
of humanNhân loại existencesự tồn tại.
21
73631
2017
về sự tồn tại của con người.
01:27
EachMỗi of us is consciouscó ý thức.
22
75648
2932
ai cũng có nhận thức
01:30
We all have our ownsở hữu innerbên trong moviebộ phim,
23
78580
2729
Chúng ta đều có bộ phim của riêng mình,
01:33
you and you and you.
24
81309
2731
bạn, bạn và cả bạn.
01:36
There's nothing we know about more directlytrực tiếp.
25
84040
3720
chúng ta không biết gì khác trực tiếp hơn
01:39
At leastít nhất, I know about my consciousnessý thức directlytrực tiếp.
26
87760
3472
Ít nhất, tôi biết ý thức của bản thân
một cách trực tiếp
01:43
I can't be certainchắc chắn that you guys are consciouscó ý thức.
27
91232
3998
Tôi không thể chắc chắn rằng
các bạn ý thức được
01:47
ConsciousnessÝ thức alsocũng thế is what makeslàm cho life worthgiá trị livingsống.
28
95230
3428
Nhận thức cũng là cái làm cho cuộc sống đáng sống.
01:50
If we weren'tkhông phải consciouscó ý thức, nothing in our livescuộc sống
29
98658
3700
Nếu chúng ta không có nhận thức,
mọi thứ trong cuộc sông trở nên
01:54
would have meaningÝ nghĩa or valuegiá trị.
30
102358
3365
vô nghĩa và vô giá trị
01:57
But at the sametương tự time, it's the mostphần lớn
31
105723
1166
Nhưng đồng thời, chính nhận thức
01:58
mysterioushuyền bí phenomenonhiện tượng in the universevũ trụ.
32
106889
4170
là hiện tượng bí ẩn nhất trong vũ trụ
02:03
Why are we consciouscó ý thức?
33
111059
3373
Tại sao chúng ta có nhận thức?
02:06
Why do we have these innerbên trong moviesphim?
34
114432
1541
Tại sao chúng ta có những bộ phim trong đầu?
02:07
Why aren'tkhông phải we just robotsrobot
35
115973
2253
Tại chúng ta không đơn giản chỉ là những robot
02:10
who processquá trình all this inputđầu vào,
36
118226
2243
những thứ có thể
xử lý tất cả những dữ kiện
02:12
producesản xuất all that outputđầu ra,
37
120469
2017
và đưa ra các phản ứng,
02:14
withoutkhông có experiencingtrải nghiệm the innerbên trong moviebộ phim at all?
38
122486
3855
mà không trải nghiệm bộ phim bên trong đó?
02:18
Right now, nobodykhông ai knowsbiết the answerscâu trả lời
39
126341
2509
Hiện nay, chưa có ai biết câu trả lời
02:20
to those questionscâu hỏi.
40
128850
1746
cho những câu hỏi trên.
02:22
I'm going to suggestđề nghị that to integratetích hợp consciousnessý thức
41
130596
3709
Tôi cho rằng để đưa nhận thức
02:26
into sciencekhoa học, some radicalcăn bản ideasý tưởng mayTháng Năm be neededcần.
42
134305
4695
vào nghiên cứu, sẽ cần có nhiều
ý tưởng cấp tiến mới.
02:31
Some people say a sciencekhoa học of consciousnessý thức
43
139000
2966
Có người nói rằng nghiên cứu về nhận thức
02:33
is impossibleKhông thể nào.
44
141966
1952
là bất khả thi.
02:35
ScienceKhoa học, by its naturethiên nhiên, is objectivemục tiêu.
45
143918
3768
bởi vì, bản thân khoa học
là sự khách quan.
02:39
ConsciousnessÝ thức, by its naturethiên nhiên, is subjectivechủ quan.
46
147686
3425
còn nhận thức, bản chất
là sự chủ quan.
02:43
So there can never be a sciencekhoa học of consciousnessý thức.
47
151111
4449
Do đó không bao giờ có một
môn khoa học của nhận thức.
02:47
For much of the 20ththứ centurythế kỷ, that viewlượt xem heldđược tổ chức swaylắc lư.
48
155560
3220
Quan điểm đó thống trị suốt thế kỷ 20
02:50
PsychologistsNhà tâm lý học studiedđã học behaviorhành vi objectivelykhách quan,
49
158780
3818
Các nhà tâm lý học
nghiên cứu hành vi một cách khách quan,
02:54
neuroscientistsneuroscientists studiedđã học the brainóc objectivelykhách quan,
50
162598
4062
các nhà thần kinh học nghiên cứu não bộ
cũng vậy.
02:58
and nobodykhông ai even mentionedđề cập consciousnessý thức.
51
166660
3550
và không một ai nhắc gì tới nhận thức.
03:02
Even 30 yearsnăm agotrước, when TEDTED got startedbắt đầu,
52
170210
2756
Thậm chí 30 năm trước, khi TED bắt đầu,
03:04
there was very little scientificthuộc về khoa học work
53
172966
2382
có rất ít nghiên cứu khoa học
03:07
on consciousnessý thức.
54
175348
2552
về nhận thức.
03:09
Now, about 20 yearsnăm agotrước,
55
177900
1705
Bây giờ, khoảng 20 về năm trước,
03:11
all that beganbắt đầu to changethay đổi.
56
179605
2973
Mọi thứ bắt đầu thay đổi.
03:14
NeuroscientistsNeuroscientists like FrancisFrancis CrickCrick
57
182578
2777
Các nhà thần kinh học như Francis Crick
03:17
and physicistsnhà vật lý like RogerRoger PenrosePenrose
58
185355
2756
và các nhà vật lý như Roger Penrose
03:20
said now is the time for sciencekhoa học
59
188111
2240
nói rằng bây giờ là thời điểm để cho khoa học
03:22
to attacktấn công consciousnessý thức.
60
190351
2776
tấn công vào nhận thức.
03:25
And sincekể từ then, there's been a realthực explosionปัก แทน เลือก ปัก,
61
193127
2320
Kể từ đó,
đã có một sự bùng nổ thật sự,
03:27
a floweringra hoa of scientificthuộc về khoa học work
62
195447
2337
nở rộ các công trình khao học
03:29
on consciousnessý thức.
63
197784
1264
trong lĩnh vực này.
03:31
And this work has been wonderfulTuyệt vời. It's been great.
64
199048
2039
Các công trình này thật tuyệt vời.
thật sự rất tuyệt.
03:33
But it alsocũng thế has some fundamentalcăn bản
65
201087
2088
Tuy nhiên, cho đến nay
03:35
limitationshạn chế so farxa.
66
203175
3825
vẫn còn những giới hạn cơ bản
03:39
The centerpieceTrung tâm
67
207000
1658
Tâm điểm của
03:40
of the sciencekhoa học of consciousnessý thức in recentgần đây yearsnăm
68
208658
2820
khoa học về nhận thức trong những năm gần đây
03:43
has been the searchTìm kiếm for correlationstương quan,
69
211478
2495
đó là tìm kiếm các mối tương quan,
03:45
correlationstương quan betweengiữa certainchắc chắn areaskhu vực of the brainóc
70
213973
3129
sự liên hệ giữa các vùng của bộ não
03:49
and certainchắc chắn statestiểu bang of consciousnessý thức.
71
217102
4018
và các trạng thái nhất định của nhận thức.
03:53
We saw some of this kindloại of work
72
221120
1090
Chúng ta đã thấy được nghiên cứu này
03:54
from NancyNancy KanwisherKanwisher and the wonderfulTuyệt vời work
73
222210
1760
của Nancy Kanwisher, chúng thật tuyệt vời
03:55
she presentedtrình bày just a fewvài minutesphút agotrước.
74
223970
3276
cô ấy mời thuyết trình cách đây ít phút.
03:59
Now we understandhiểu không much better, for examplethí dụ,
75
227246
3563
Hiện nay, chúng ta có một hiểu biết tốt hơn, ví dụ,
04:02
the kindscác loại of brainóc areaskhu vực that go alongdọc theo with
76
230809
2317
Những vùng của não bộ liên quan tới
04:05
the consciouscó ý thức experiencekinh nghiệm of seeingthấy faceskhuôn mặt
77
233126
3371
trải nghiệm ý thức về nhận ra các gương mặt
04:08
or of feelingcảm giác painđau đớn
78
236497
3120
hay cảm giác đau,
04:11
or of feelingcảm giác happyvui mừng.
79
239617
2489
hoặc cảm giác hạnh phúc.
04:14
But this is still a sciencekhoa học of correlationstương quan.
80
242106
2816
Nhưng đây mới chỉ là khoa học về các mối tương quan
04:16
It's not a sciencekhoa học of explanationsgiải thích.
81
244922
3356
Nó không phải là khoa học giải thích.
04:20
We know that these brainóc areaskhu vực
82
248278
2623
Chúng ta biết rằng những vùng não bộ nào
04:22
go alongdọc theo with certainchắc chắn kindscác loại of consciouscó ý thức experiencekinh nghiệm,
83
250901
3924
liên quan tới trải nghiệm nhận thức nào,
04:26
but we don't know why they do.
84
254825
3636
nhưng chúng ta không biết
tại sao lại như vậy.
04:30
I like to put this by sayingnói
85
258461
2325
Tôi muốn đưa điều này bằng cách nói rằng
04:32
that this kindloại of work from neurosciencethần kinh học
86
260786
3397
các công trình trong lĩnh vực
thần kinh học
04:36
is answeringtrả lời some of the questionscâu hỏi
87
264183
1746
đang trả lời một số câu hỏi
04:37
we want answeredđã trả lời about consciousnessý thức,
88
265929
1805
mà chúng ta muốn biết về nhận thức,
04:39
the questionscâu hỏi about what certainchắc chắn brainóc areaskhu vực do
89
267734
3773
những thắc mắc về các vùng
của bộ não, chúng làm gì
04:43
and what they correlatetương quan with.
90
271507
2109
và chúng liên hệ với cái gì.
04:45
But in a certainchắc chắn sensegiác quan, those are the easydễ dàng problemscác vấn đề.
91
273616
3156
Tuy nhiên, theo một nghĩa nào đó,
đó là những câu hỏi dễ dàng.
04:48
No knockKnock on the neuroscientistsneuroscientists.
92
276772
2441
Không liên quan tới các nhà thần kinh học.
04:51
There are no trulythực sự easydễ dàng
problemscác vấn đề with consciousnessý thức.
93
279213
2621
Thực sự, không có câu hỏi nào
là dễ dàng với nhận thức.
04:53
But it doesn't addressđịa chỉ nhà the realthực mysteryhuyền bí
94
281834
4591
Nhưng nó không giải quyết được
bí ẩn thực sự
04:58
at the corecốt lõi of this subjectmôn học:
95
286425
1930
ở cốt lõi của vấn đề.
05:00
why is it that all that physicalvật lý processingChế biến in a brainóc
96
288355
4220
Tại sao tất cả các quá trình vật lý
xảy ra trong não bộ
05:04
should be accompaniedđi kèm với by consciousnessý thức at all?
97
292575
2925
lại đi kèm với nhận thức?
05:07
Why is there this innerbên trong subjectivechủ quan moviebộ phim?
98
295500
3206
Tại sao lại có bộ phim bên trong đó?
05:10
Right now, we don't really have a beadhạt on that.
99
298706
3254
Hiện nay, chúng ta thực sự
không có manh mối nào.
05:13
And you mightcó thể say,
100
301960
2033
Và các bạn có thể nói rằng,
05:15
let's just give neurosciencethần kinh học a fewvài yearsnăm.
101
303993
3555
hãy cho các nhà thần kinh học thêm vài năm nữa.
05:19
It'llNó sẽ turnxoay out to be anotherkhác emergentcấp cứu phenomenonhiện tượng
102
307548
3780
Nhưng hóa ra đó lại là
một hiện tượng tự phát khác
05:23
like trafficgiao thông jamsùn tắc, like hurricanescơn bão,
103
311328
4882
như những vụ kẹt xe, những cơn bão,
05:28
like life, and we'lltốt figurenhân vật it out.
104
316210
2621
hay như cuộc sống vậy,
và chúng ta sẽ đi tìm hiểu nó.
05:30
The classicalcổ điển casescác trường hợp of emergencesự xuất hiện
105
318831
2071
Những trường hợp điển hình
về sự tự phát
05:32
are all casescác trường hợp of emergentcấp cứu behaviorhành vi,
106
320902
3378
là mọi hành vi tự phát,
05:36
how a trafficgiao thông jammứt behavesứng xử,
107
324280
2347
Một vụ tắc đường diễn biến thế nào
05:38
how a hurricanebão functionschức năng,
108
326627
1496
cách mà một cơn bão hoạt động,
05:40
how a livingsống organismcơ thể reproducestái tạo
109
328123
2193
một sinh vật sống sinh sôi
05:42
and adaptsthích nghi and metabolizesmetabolizes,
110
330316
3589
thích nghi và trao đổi chất ra sao,
05:45
all questionscâu hỏi about objectivemục tiêu functioningchức năng.
111
333905
2283
tăt cả câu hỏi về hoạt động khách quan.
05:48
You could applyứng dụng that to the humanNhân loại brainóc
112
336188
2822
Chúng ta có thể áp dụng cho não người
05:51
in explaininggiải thích some of the behaviorshành vi
113
339010
1509
trong việc giải thích
một số hành vi
05:52
and the functionschức năng of the humanNhân loại brainóc
114
340519
2273
và chức năng của nó
05:54
as emergentcấp cứu phenomenahiện tượng:
115
342792
1159
như là hiện tượng tự phát:
05:55
how we walkđi bộ, how we talk, how we playchơi chesscờ vua,
116
343951
4398
Cách chúng ta đi lại, nói chuyện,
cách chúng ta chơi cờ,
06:00
all these questionscâu hỏi about behaviorhành vi.
117
348349
1890
và mọi câu hỏi khác về hành vi.
06:02
But when it comesđến to consciousnessý thức,
118
350239
2127
Nhưng khi nói tới nhận thức,
06:04
questionscâu hỏi about behaviorhành vi
119
352366
1889
các câu hỏi về hành vi
06:06
are amongtrong số the easydễ dàng problemscác vấn đề.
120
354255
2925
là một trong trong những vấn đề dễ dàng
06:09
When it comesđến to the hardcứng problemvấn đề,
121
357180
1597
Khi nói tới vấn đề khó,
06:10
that's the questioncâu hỏi of why is it
122
358777
2377
đó là câu hỏi tại sao
06:13
that all this behaviorhành vi
123
361154
1811
mọi hành vi đó
06:14
is accompaniedđi kèm với by subjectivechủ quan experiencekinh nghiệm?
124
362965
2845
lại đi kèm với cảm giác chủ quan?
06:17
And here, the standardTiêu chuẩn paradigmmô hình
125
365810
1755
Và ở đây, mô hình tiêu chuẩn
06:19
of emergencesự xuất hiện,
126
367565
1846
của sự tự phát
06:21
even the standardTiêu chuẩn paradigmsmô hình of neurosciencethần kinh học,
127
369411
2947
thậm chí các mô hình chuẩn
trong thần kinh học
06:24
don't really, so farxa, have that much to say.
128
372358
4443
cho đến nay, không có
gì nhiều để nói.
06:28
Now, I'm a scientificthuộc về khoa học materialistmaterialist at hearttim.
129
376801
3645
Bây giờ, tôi là một người
theo chủ nghĩa duy vật
06:32
I want a scientificthuộc về khoa học theorylý thuyết of consciousnessý thức
130
380446
4027
Tôi muốn có một
lý thuyết khoa học về nhận thức
06:36
that workscông trinh,
131
384473
2329
mà có thể hoạt động.
06:38
and for a long time, I bangedđánh đập my headcái đầu
132
386802
2407
và trong một thời gian dài, tôi cảm thấy
06:41
againstchống lại the wallTường
133
389209
1441
vô vọng trong việc
06:42
looking for a theorylý thuyết of consciousnessý thức
134
390650
2137
tìm kiếm một lý thuyết về
nhận thức
06:44
in purelyhoàn toàn physicalvật lý termsđiều kiện
135
392787
1756
dựa trên các hiện tượng vật lý
06:46
that would work.
136
394543
1327
mà hoạt động được.
06:47
But I eventuallycuối cùng cameđã đến to the conclusionphần kết luận
137
395870
1743
Nhưng cuối cùng tôi có thể
kết luận rằng
06:49
that that just didn't work for systematiccó hệ thống reasonslý do.
138
397613
4185
lý thuyết như vậy là không thể
vì những lý do mang tính hệ thống
06:53
It's a long storycâu chuyện,
139
401798
1935
Đó là cả một câu chuyện dài.
06:55
but the corecốt lõi ideaý kiến is just that what you get
140
403733
2717
nhưng ý tưởng cốt lõi chỉ
là cái mà các bạn có được
06:58
from purelyhoàn toàn reductionistreductionist explanationsgiải thích
141
406450
2340
từ những giải thích giản lược
dựa trên
07:00
in physicalvật lý termsđiều kiện, in brain-basedDựa não termsđiều kiện,
142
408790
2644
các cơ sở của vật lý và não bộ
07:03
is storiesnhững câu chuyện about the functioningchức năng of a systemhệ thống,
143
411434
2115
là câu chuyện về hoạt động của hệ thống,
07:05
its structurekết cấu, its dynamicsđộng lực học,
144
413549
2126
cấu tạo và động lực của nó,
07:07
the behaviorhành vi it producessản xuất,
145
415675
1992
hành vi mà nó tạo ra,
07:09
great for solvinggiải quyết the easydễ dàng problemscác vấn đề
146
417667
2080
rất tốt để giải quyết các vấn đề dễ dàng.
07:11
how we behavehành xử, how we functionchức năng
147
419747
2498
cách chúng ta ứng xử, hoạt động.
07:14
but when it comesđến to subjectivechủ quan experiencekinh nghiệm
148
422245
3453
nhưng khi nhắc tới
những trải nghiệm chủ quan.
07:17
why does all this feel like
something from the insidephía trong? —
149
425698
3561
Tại sao tất cả những thứ trên
cảm giác như xuất phát từ bên trong?
07:21
that's something fundamentallyvề cơ bản newMới,
150
429259
2075
Đó là thứ gì đó mới mẻ,
07:23
and it's always a furtherthêm nữa questioncâu hỏi.
151
431334
3893
và sẽ còn đó những câu hỏi xa hơn.
07:27
So I think we're at a kindloại of impassebế tắc here.
152
435227
5413
Tôi nghĩ chúng ta đang bế tắc
tại điểm này.
07:32
We'veChúng tôi đã got this wonderfulTuyệt vời, great chainchuỗi of explanationgiải trình,
153
440640
3215
Chúng ta đã có một loạt
các giải thích tuyệt vời
07:35
we're used to it, where physicsvật lý explainsgiải thích chemistryhóa học,
154
443855
3600
chúng ta quen với nó,
Vật lý giải thích Hóa học
07:39
chemistryhóa học explainsgiải thích biologysinh học,
155
447455
3240
hóa học giải thích sinh học
07:42
biologysinh học explainsgiải thích partscác bộ phận of psychologytâm lý học.
156
450695
3847
sinh học giải thích
những khía cạnh của tâm lý
07:46
But consciousnessý thức
157
454542
1458
Nhưng nhận thức
07:48
doesn't seemhình như to fitPhù hợp into this picturehình ảnh.
158
456000
2771
có vẻ như không
phù hợp trong bức tranh này
07:50
On the one handtay, it's a datummốc đo lường
159
458771
1890
Một mặt, nó là một dữ kiện
07:52
that we're consciouscó ý thức.
160
460661
1969
mà chúng ta nhận thức được
07:54
On the other handtay, we don't know how
161
462630
1286
Mặt khác, chúng ta không biết cách
07:55
to accommodatechứa it into our
scientificthuộc về khoa học viewlượt xem of the worldthế giới.
162
463916
3978
để đưa nó vào trong quan điểm
khoa học về thế giới của chúng ta
07:59
So I think consciousnessý thức right now
163
467894
1947
Do đó, tôi nghĩ rằng nhận thức
08:01
is a kindloại of anomalybất thường,
164
469841
2463
là thứ gì đó dị thường
08:04
one that we need to integratetích hợp
165
472304
2036
chúng ta rất muốn lồng ghép nó
08:06
into our viewlượt xem of the worldthế giới, but we don't yetchưa see how.
166
474340
3900
vào trong thế giới quan của chúng ta,
nhưng chúng ta vẫn không biết cách.
08:10
FacedPhải đối mặt with an anomalybất thường like this,
167
478240
1928
Đối mặt với một thứ dị thường như thế này,
08:12
radicalcăn bản ideasý tưởng mayTháng Năm be neededcần,
168
480168
3239
sẽ cần những ý tường cấp tiến
08:15
and I think that we mayTháng Năm need one or two ideasý tưởng
169
483407
3005
và thôi nghĩ rằng
chúng ta sẽ cần một hoặc hai ý tướng
08:18
that initiallyban đầu seemhình như crazykhùng
170
486412
2440
ban đầu , nghe có vẻ điên khùng
08:20
before we can come to gripshiểu thấu with consciousnessý thức
171
488852
2936
trước khi chúng ta hiểu biết
08:23
scientificallykhoa học.
172
491788
2092
một cách khoa học.
08:25
Now, there are a fewvài candidatesứng cử viên
173
493880
1599
Bây giờ, có vài ứng cử viên
08:27
for what those crazykhùng ideasý tưởng mightcó thể be.
174
495479
2496
cho ý tưởng điên rồ này.
08:29
My friendngười bạn DanDan DennettDennett, who'sai here todayhôm nay, has one.
175
497975
4342
Bạn tôi Dan Dennett
người có mặt hôm nay, cũng có ý tưởng đó.
08:34
His crazykhùng ideaý kiến is that there is no hardcứng problemvấn đề
176
502317
2397
Ý kiến điên rồ của anh ta
đó là không có gì khó
08:36
of consciousnessý thức.
177
504714
1743
trong vấn đề nhận thức.
08:38
The wholetoàn thể ideaý kiến of the innerbên trong subjectivechủ quan moviebộ phim
178
506457
3363
Toàn bộ ý tưởng về bộ phim chủ quan
trong đầu chúng ta
08:41
involvesliên quan a kindloại of illusionảo giác or confusionsự nhầm lẫn.
179
509820
4612
liên quan đến sự ảo tưởng hay sự mơ hồ.
08:46
ActuallyTrên thực tế, all we'vechúng tôi đã got to do is explaingiải thích
180
514432
1898
Quả thật,những gì chúng tôi làm
là để giải thích
08:48
the objectivemục tiêu functionschức năng, the behaviorshành vi of the brainóc,
181
516330
3007
chức năng mục tiêu,
cách thức hoạt động của não,
08:51
and then we'vechúng tôi đã explainedgiải thích everything
182
519337
2025
và sau đó chúng tôi giải thích những thứ
08:53
that needsnhu cầu to be explainedgiải thích.
183
521362
2475
cần được giải thích.
08:55
Well I say, more powerquyền lực to him.
184
523837
2609
Tôi có thể nói rằng,
anh ấy thật đáng để khích lệ.
08:58
That's the kindloại of radicalcăn bản ideaý kiến
185
526446
2014
Đó là một loại tư tưởng tiến bộ
09:00
that we need to explorekhám phá
186
528460
1924
mà chúng ta cần khám phá
09:02
if you want to have a purelyhoàn toàn reductionistreductionist
187
530384
2339
nếu bạn muốn có một lý luận thuần túy
09:04
brain-basedDựa não theorylý thuyết of consciousnessý thức.
188
532723
3550
về lý thuyết não bộ cho ý thức.
09:08
At the sametương tự time, for me and for manynhiều other people,
189
536273
2071
Cùng thời điểm này,
với tôi cũng như nhiều người khác,
09:10
that viewlượt xem is a bitbit too closegần to simplyđơn giản
190
538344
1827
quan điểm này còn khá đơn giản
09:12
denyingtừ chối the datummốc đo lường of consciousnessý thức
191
540171
2021
để phủ nhận những dữ liệu về sự ý thức
09:14
to be satisfactoryđạt yêu cầu.
192
542192
1503
một cách thỏa đáng.
09:15
So I go in a differentkhác nhau directionphương hướng.
193
543695
3068
Và tôi sẽ đi tiếp vào một luận điểm mới.
09:18
In the time remainingcòn lại,
194
546763
1186
Trong thời gian còn lại,
09:19
I want to explorekhám phá two crazykhùng ideasý tưởng
195
547949
2999
tôi muốn khai thác 2 ý tưởng điên rồ
09:22
that I think mayTháng Năm have some promiselời hứa.
196
550948
3717
mà tôi nghĩ là sẽ có vài sự hứa hẹn.
09:26
The first crazykhùng ideaý kiến
197
554665
1620
Ý tưởng điên rồ đầu tiên
09:28
is that consciousnessý thức is fundamentalcăn bản.
198
556285
4625
đó là nhận thức
là một điều rất cơ bản.
09:32
PhysicistsNhà vật lý sometimesđôi khi take
some aspectscác khía cạnh of the universevũ trụ
199
560910
2841
Các nhà vật lý học thường lấy
những khía cạnh của vật lí
09:35
as fundamentalcăn bản buildingTòa nhà blockskhối:
200
563751
2160
để xây dựng nền tảng cho:
09:37
spacekhông gian and time and masskhối lượng.
201
565911
3749
không gian, thời gian và khối lượng.
09:41
They postulatechủ trương fundamentalcăn bản lawspháp luật governingquản them,
202
569660
3610
Họ đặt ra những luật cơ bản
để thực hiện chúng
09:45
like the lawspháp luật of gravitynghiêm trọng or of quantumlượng tử mechanicscơ học.
203
573270
3890
như trọng lực hay lượng tử cơ học.
09:49
These fundamentalcăn bản propertiestính chất and lawspháp luật
204
577160
2310
những đặc tính và quy luật này
09:51
aren'tkhông phải explainedgiải thích in termsđiều kiện of anything more basiccăn bản.
205
579470
3217
cũng chưa được giải thích
bằng những khái niệm cơ bản hơn
09:54
RatherThay vào đó, they're takenLấy as primitivenguyên thủy,
206
582687
2740
Thay vào đó, họ xem đó là những thứ
căn bản nhất
09:57
and you buildxây dựng up the worldthế giới from there.
207
585427
3379
và định nghĩa mọi thứ từ chúng
10:00
Now sometimesđôi khi, the listdanh sách of fundamentalsnguyên tắc cơ bản expandsmở rộng.
208
588806
5099
Đôi khi, những khái niệm cơ bản
được phát triển thêm
10:05
In the 19ththứ centurythế kỷ, MaxwellMaxwell figuredhình dung out
209
593905
2457
Trong thế kỉ 19, Maxwell đã cho rằng
10:08
that you can't explaingiải thích electromagneticđiện từ phenomenahiện tượng
210
596362
3168
bạn không thể giải thích
hiện tượng điện từ
10:11
in termsđiều kiện of the existinghiện tại fundamentalsnguyên tắc cơ bản
211
599530
2351
bằng những khái niệm cơ bản
10:13
spacekhông gian, time, masskhối lượng, Newton'sNewton lawspháp luật
212
601881
3069
như không gian, thời gian, khối lượng,
đinh luật Newton
10:16
so he postulatedgiả thuyết fundamentalcăn bản lawspháp luật
213
604950
2571
vì thế ông ấy đã đặt ra định luật cơ bản
10:19
of electromagnetismtrường điện từ
214
607521
1814
về điện từ
10:21
and postulatedgiả thuyết electricđiện chargesạc điện
215
609335
2411
và đặt ra sự tích điện
10:23
as a fundamentalcăn bản elementthành phần
216
611746
1768
như là một nguyên tố cơ bản
10:25
that those lawspháp luật governquản lý.
217
613514
2959
theo những quy luật đã có này.
10:28
I think that's the situationtình hình we're in
218
616473
3283
Tôi nghĩ rằng điều chúng ta đang đề cập
10:31
with consciousnessý thức.
219
619756
1610
chính là nhận thức.
10:33
If you can't explaingiải thích consciousnessý thức
220
621366
2485
Nếu bạn không giải thích được sự ý thức
10:35
in termsđiều kiện of the existinghiện tại fundamentalsnguyên tắc cơ bản
221
623851
2418
theo những thuật ngữ cơ bản nhất
10:38
spacekhông gian, time, masskhối lượng, chargesạc điện
222
626269
2671
không gian, thời gian,
khối lượng, sự tích điện
10:40
then as a mattervấn đề of logiclogic,
you need to expandmở rộng the listdanh sách.
223
628940
3430
thì theo logic mà nói,
chúng ta cần mở rộng danh sách đó.
10:44
The naturaltự nhiên thing to do is to postulatechủ trương
224
632370
2476
Và điều tự nhiên nhất cần làm là xem
10:46
consciousnessý thức itselfchinh no as something fundamentalcăn bản,
225
634846
3256
ý thức như một thứ rất căn bản,
10:50
a fundamentalcăn bản buildingTòa nhà blockkhối of naturethiên nhiên.
226
638102
3032
như 1 phần căn bản của tự nhiên.
10:53
This doesn't mean you suddenlyđột ngột
can't do sciencekhoa học with it.
227
641134
2968
Điều này không có nghĩa là
bạn không thể nghiên cứu nó.
10:56
This opensmở ra up the way for you to do sciencekhoa học with it.
228
644102
3598
Điều này sẽ mở ra hướng đi để bạn
có thể nghiên cứu.
10:59
What we then need is to studyhọc
229
647700
1904
Cái chúng ta cần làm đó là học
11:01
the fundamentalcăn bản lawspháp luật governingquản consciousnessý thức,
230
649604
2953
những quy luật cốt lõi về điều chỉnh ý thức
11:04
the lawspháp luật that connectkết nối consciousnessý thức
231
652557
2380
những quy luật kết nối ý thức
11:06
to other fundamentalsnguyên tắc cơ bản: spacekhông gian, time, masskhối lượng,
232
654937
2801
với những thứ khác: không gian, thời gian, khối lượng,
11:09
physicalvật lý processesquy trình.
233
657738
2936
những định luật vật lý.
11:12
PhysicistsNhà vật lý sometimesđôi khi say
234
660674
2182
Các nhà vật lý thường cho rằng
11:14
that we want fundamentalcăn bản lawspháp luật so simpleđơn giản
235
662856
2880
họ muốn những quy luật
cốt yếu thật sự đơn giản
11:17
that we could writeviết them on the fronttrước mặt of a t-shirtÁo thun.
236
665736
3802
để họ có thể viết nó trên
mặt trước của của một cái áo.
11:21
Well I think something like that is the situationtình hình
237
669538
1721
Tất nhiên tôi cho rằng
tình huống như thế
11:23
we're in with consciousnessý thức.
238
671259
1868
liên quan đến ý thức.
11:25
We want to find fundamentalcăn bản lawspháp luật so simpleđơn giản
239
673127
2750
Chúng ta muốn tìm ra
quy luật cốt lõi thật đơn giản
11:27
we could writeviết them on the fronttrước mặt of a t-shirtÁo thun.
240
675877
2087
để chúng ta viết chúng lên áo.
11:29
We don't know what those lawspháp luật are yetchưa,
241
677964
1575
Chúng ta không biết
định luật này có tồn tại hay chưa
11:31
but that's what we're after.
242
679539
4027
nhưng đó lại là điều chúng ta cần làm.
11:35
The secondthứ hai crazykhùng ideaý kiến
243
683566
2417
Ý tưởng điên thứ 2
11:37
is that consciousnessý thức mightcó thể be universalphổ cập.
244
685983
3478
nhận thức mang tính phổ biến.
11:41
EveryMỗi systemhệ thống mightcó thể have some degreetrình độ
245
689461
3061
Mỗi hệ thống có một mức độ riêng
11:44
of consciousnessý thức.
246
692522
3725
liên quan đến nhận thức.
11:48
This viewlượt xem is sometimesđôi khi calledgọi là panpsychismpanpsychism:
247
696247
2961
quan điểm này gọi là panpsychism:
11:51
panchảo for all, psychpsych for mindlí trí,
248
699208
3002
pan cho tất cả, và psych cho tâm trí,
11:54
everymỗi systemhệ thống is consciouscó ý thức,
249
702210
1771
mọi thực thể đều là ý thức,
11:55
not just humanscon người, dogschó, micechuột, fliesruồi,
250
703981
4247
không chỉ con người, con chó, con chuột, con ruồi,
12:00
but even RobRob Knight'sHiệp sĩ microbesvi khuẩn,
251
708228
2577
thậm chí những con vi khuẩn
của Rob Knight
12:02
elementarytiểu học particlescác hạt.
252
710805
2187
hay những hạt cơ bản.
12:04
Even a photonphoton has some degreetrình độ of consciousnessý thức.
253
712992
2713
Thậm chí 1 hạt photon
cũng có mức độ nhận thức riêng.
12:07
The ideaý kiến is not that photonsphoton are intelligentthông minh
254
715705
3779
ý tôi không phải là
những hạt photon này thông minh
12:11
or thinkingSuy nghĩ.
255
719484
1077
hay nó biết suy nghĩ.
12:12
It's not that a photonphoton
256
720561
1430
Nó không phải hạt photon
12:13
is wrackedphá with angstangst
257
721991
1445
đang tàn phá thế giới
12:15
because it's thinkingSuy nghĩ, "AwwAw, I'm always
buzzingtiếng vo vo around nearở gần the speedtốc độ of lightánh sáng.
258
723436
3292
bởi vì nó nghĩ, "Aww, tôi luôn bay vòng vòng
với tốc độ ánh sáng.
12:18
I never get to slowchậm down and smellmùi the roseshoa hồng."
259
726728
2992
tôi chưa bao giờ sống chậm và
ngửi hương thơm hoa hồng"
12:21
No, not like that.
260
729720
2144
Không, không phải như vậy.
12:23
But the thought is maybe photonsphoton mightcó thể have
261
731864
3048
Nhưng những hạt photon có thể có
12:26
some elementthành phần of rawthô, subjectivechủ quan feelingcảm giác,
262
734912
2623
một số yếu tố về cảm giác chủ quan,
12:29
some primitivenguyên thủy precursortiền thân to consciousnessý thức.
263
737535
4152
một số tiền đề nguyên thủy đối với ý thức.
12:33
This mayTháng Năm soundâm thanh a bitbit kookykooky to you.
264
741687
2854
Điều này có lẽ hơi kì cục với bạn.
12:36
I mean, why would anyonebất kỳ ai think suchnhư là a crazykhùng thing?
265
744541
2783
Ý tôi, tại sao mọi người lại nghĩ
nó là một thứ điên rồ?
12:39
Some motivationđộng lực comesđến from the first crazykhùng ideaý kiến,
266
747324
3560
Một vài động lực đến
từ những ý tưởng điên rồ ban đầu,
12:42
that consciousnessý thức is fundamentalcăn bản.
267
750884
2146
mà ý thức đóng vai trò cốt lõi
12:45
If it's fundamentalcăn bản, like spacekhông gian and time and masskhối lượng,
268
753030
4375
Nếu nó giữ vai trò cốt lõi, như không gian và thời gian và khối lượng
12:49
it's naturaltự nhiên to supposegiả sử that it mightcó thể be universalphổ cập too,
269
757405
2665
nó tự nhiên cũng sẽ trở thành phổ biến,
12:52
the way they are.
270
760070
1900
theo cách của chúng.
12:53
It's alsocũng thế worthgiá trị notinglưu ý that althoughmặc dù the ideaý kiến
271
761970
1949
Nó sẽ không xứng đáng mặc dù ý kiến
12:55
seemsdường như counterintuitiveCounterintuitive to us,
272
763919
2024
dường như phản lại chúng ta,
12:57
it's much lessít hơn counterintuitiveCounterintuitive to people
273
765943
2744
nó sẽ ít tương phản hơn với những người
13:00
from differentkhác nhau culturesvăn hoá,
274
768687
1731
từ những nền văn hóa khác nhau,
13:02
where the humanNhân loại mindlí trí is seenđã xem as much more
275
770418
1520
nơi tâm trí con người dường như
có nhiều
13:03
continuousliên tiếp with naturethiên nhiên.
276
771938
3072
sự kết nối liên tục với tự nhiên.
13:07
A deepersâu sắc hơn motivationđộng lực comesđến from the ideaý kiến that
277
775010
3734
Một sự thúc đẩy sâu xa hơn
đến từ ý tưởng này là
13:10
perhapscó lẽ the mostphần lớn simpleđơn giản and powerfulquyền lực way
278
778744
2009
có lẽ những cách đơn giản nhất
và mạnh mẽ nhất
13:12
to find fundamentalcăn bản lawspháp luật connectingkết nối consciousnessý thức
279
780753
2234
để tìm ra những quy luật cơ bản liên quan đến ý thức
13:14
to physicalvật lý processingChế biến
280
782987
1980
bằng xử lý vật lý
13:16
is to linkliên kết consciousnessý thức to informationthông tin.
281
784967
3095
là sự kết nối ý thức với thông tin.
13:20
WhereverBất cứ nơi nào there's informationthông tin processingChế biến,
282
788062
2011
Bất cứ nơi nào có sự hiện diện
của xử lý thông tin,
13:22
there's consciousnessý thức.
283
790073
1065
nơi đó sẽ có ý thức.
13:23
ComplexKhu phức hợp informationthông tin processingChế biến, like in a humanNhân loại,
284
791138
2540
Trong 1 người,việc tiếp nhận những thông tin phức tạp,
13:25
complexphức tạp consciousnessý thức.
285
793688
1532
thì đòi hỏi ý thức phức tạp.
13:27
SimpleĐơn giản informationthông tin processingChế biến,
286
795220
2129
Sự tiếp nhận những thông tin đơn giản,
13:29
simpleđơn giản consciousnessý thức.
287
797349
1958
cần ý thức đơn giản.
13:31
A really excitingthú vị thing is in recentgần đây yearsnăm
288
799307
2331
Một điều thú vị là trong những năm gần đây
13:33
a neuroscientistnhà thần kinh học, GiulioGiulio TononiTononi,
289
801638
3265
một nhà thần kinh học, Giulio Tononi
13:36
has takenLấy this kindloại of theorylý thuyết
290
804903
1243
đã dựa trên lý thuyết này
13:38
and developedđã phát triển it rigorouslymột cach nghiêm tuc
291
806146
2075
và phát triển nó một cách chặt chẽ
13:40
with a mathematicaltoán học theorylý thuyết.
292
808221
1849
với lý thuyết toán học.
13:42
He has a mathematicaltoán học measuređo
293
810070
1517
Ông ấy có 1 phép đo lường
toán học
13:43
of informationthông tin integrationhội nhập
294
811587
1730
cho việc kết nối thông tin
13:45
which he callscuộc gọi phiphi,
295
813317
1919
ông ấy gọi là phi,
13:47
measuringđo lường the amountsố lượng of informationthông tin
296
815236
1607
thứ giúp đo lường
lượng thông tin
13:48
integratedtích hợp in a systemhệ thống.
297
816843
1620
được tích hợp
trong hệ thống.
13:50
And he supposesgiả that phiphi goesđi alongdọc theo
298
818463
2369
Và ông ta cho rằng phi gắn liền với
13:52
with consciousnessý thức.
299
820832
1438
ý thức
13:54
So in a humanNhân loại brainóc,
300
822270
1321
Vì thế trong não con người,
13:55
incrediblyvô cùng largelớn amountsố lượng of informationthông tin integrationhội nhập,
301
823591
2519
có một số lượng lớn sự
tích hợp thông tin,
13:58
highcao degreetrình độ of phiphi,
302
826110
2034
ở mức độ cao của phi,
14:00
a wholetoàn thể lot of consciousnessý thức.
303
828144
1549
và của ý thức.
14:01
In a mousechuột, mediumTrung bình degreetrình độ
of informationthông tin integrationhội nhập,
304
829693
3693
Trong một con chuột, ở mức nhập thông tin trung bình
14:05
still prettyđẹp significantcó ý nghĩa,
305
833386
1019
vẫn khá quan trọng,
14:06
prettyđẹp seriousnghiêm trọng amountsố lượng of consciousnessý thức.
306
834405
2025
và cũng liên quan đến sự ý thức.
14:08
But as you go down to wormsWorms,
307
836430
2265
Nhưng khi bạn hạ xuống
những thứ như sâu bọ
14:10
microbesvi khuẩn, particlescác hạt,
308
838695
3477
vi khuẩn, hạt vật chất,
14:14
the amountsố lượng of phiphi fallsngã off.
309
842172
1534
số lượng phi giảm mạnh.
14:15
The amountsố lượng of informationthông tin integrationhội nhập fallsngã off,
310
843706
2433
Số lượng thông tin nhập vào cũng giảm,
14:18
but it's still non-zerokhông bằng không.
311
846139
1448
nhưng không phải là về con số 0
14:19
On Tononi'sCủa Tononi theorylý thuyết,
312
847587
1939
Theo định lý của Tononi,
14:21
there's still going to be a non-zerokhông bằng không degreetrình độ
313
849526
2207
vẫn có thể về không độ
14:23
of consciousnessý thức.
314
851733
1829
của ý thức.
14:25
In effecthiệu ứng, he's proposingđề nghị a fundamentalcăn bản lawpháp luật
315
853562
2539
Trong sự ảnh hưởng này, ông ấy nêu ra quy luật cốt lõi
14:28
of consciousnessý thức: highcao phiphi, highcao consciousnessý thức.
316
856101
3384
của ý thức: phi cao, ý thức cao.
14:31
Now, I don't know if this theorylý thuyết is right,
317
859485
2622
Bây giờ, tôi không biết nếu học thuyết này là đúng,
14:34
but it's actuallythực ra perhapscó lẽ the leadingdẫn đầu theorylý thuyết right now
318
862107
3211
nhưng nó sẽ có thể dẫn đến một học thuyết
14:37
in the sciencekhoa học of consciousnessý thức,
319
865318
1386
trong khoa học về ý thức,
14:38
and it's been used to integratetích hợp a wholetoàn thể rangephạm vi
320
866704
2231
và nó được dùng để nhập những nhánh thông tin
14:40
of scientificthuộc về khoa học datadữ liệu,
321
868935
2387
của dữ liệu khoa học,
14:43
and it does have a nicetốt đẹp propertybất động sản
that it is in factthực tế simpleđơn giản enoughđủ
322
871322
2243
và nó có một đặc tính tốt thứ mà trên thực tế đủ đơn giản
14:45
you can writeviết it on the fronttrước mặt of a t-shirtÁo thun.
323
873565
3495
để bạn có thể viết chúng lên mặt trước của áo
14:49
AnotherKhác finalsau cùng motivationđộng lực is that
324
877060
2625
Một động lực cuối cùng khác là
14:51
panpsychismpanpsychism mightcó thể help us to integratetích hợp
325
879685
2051
panpsychism có thể giúp bạn nhập
14:53
consciousnessý thức into the physicalvật lý worldthế giới.
326
881736
3214
ý thức vào thế giới vật chất.
14:56
PhysicistsNhà vật lý and philosophersnhà triết học have oftenthường xuyên observedquan sát
327
884950
3177
Những nhà vật lý và nhà tâm lý học thường thừa nhận
15:00
that physicsvật lý is curiouslytò mò abstracttrừu tượng.
328
888127
2441
rằng vật lí là một thứ gây tò mò.
15:02
It describesmô tả the structurekết cấu of realitythực tế
329
890568
2148
Nó mô tả cấu trúc thật sự
15:04
usingsử dụng a bunch of equationsphương trình,
330
892716
2084
của một chuỗi phương trình,
15:06
but it doesn't tell us about the realitythực tế
331
894800
3024
nhưng nó không nói rõ về sự thật
15:09
that underliesnền tảng it.
332
897824
1568
ẩn bên trong nó.
15:11
As StephenStephen HawkingHawking putsđặt it,
333
899392
1897
Như Stephen Hawking dùng nó,
15:13
what putsđặt the firengọn lửa into the equationsphương trình?
334
901289
4054
thế cái gì đã được dùng trong phương trình?
15:17
Well, on the panpsychistpanpsychist viewlượt xem,
335
905343
2618
Tốt, theo quan điểm của panpsychist,
15:19
you can leaverời khỏi the equationsphương trình of physicsvật lý as they are,
336
907961
2639
bạn có thể để phương trình
theo cách của chúng
15:22
but you can take them to be describingmiêu tả
337
910600
1564
nhưng bạn cũng có thể
mang chúng ra để miêu tả
15:24
the fluxtuôn ra of consciousnessý thức.
338
912164
1674
như một dòng ý thức.
15:25
That's what physicsvật lý really is ultimatelycuối cùng doing,
339
913838
2038
Cái mà vật lý thực sự đang làm,
15:27
describingmiêu tả the fluxtuôn ra of consciousnessý thức.
340
915876
2329
đang mô tả dòng ý thức
15:30
On this viewlượt xem, it's consciousnessý thức
341
918205
1653
Theo quan điểm này,
nó chính là ý thức
15:31
that putsđặt the firengọn lửa into the equationsphương trình.
342
919858
4246
thứ được đặt trong
những phương trình.
15:36
On that viewlượt xem, consciousnessý thức doesn't dangledangle
343
924104
1660
Theo đó,
ý thức không bám sát theo
15:37
outsideở ngoài the physicalvật lý worldthế giới
344
925764
1676
thế giới bên ngoài
15:39
as some kindloại of extrathêm.
345
927440
1418
giống như được gắn thêm vào.
15:40
It's there right at its hearttim.
346
928858
3456
Nó thực sự đang ở đó
15:44
This viewlượt xem, I think, the panpsychistpanpsychist viewlượt xem,
347
932314
2874
Tôi nghĩ đây là quan điểm panpsychist,
15:47
has the potentialtiềm năng to transfiguretransfigure our relationshipmối quan hệ
348
935188
3301
thứ có tiềm năng tôn lên mối quan hệ
của chúng ta
15:50
to naturethiên nhiên,
349
938489
1495
với tự nhiên,
15:51
and it mayTháng Năm have some prettyđẹp seriousnghiêm trọng socialxã hội
350
939984
2235
và nó có thể có hàng loạt hệ quả
15:54
and ethicalđạo đức consequenceshậu quả.
351
942219
3693
mang tính đạo đức và xã hội.
15:57
Some of these mayTháng Năm be counterintuitiveCounterintuitive.
352
945912
2159
Một vài điều có thể đi ngược lại.
16:00
I used to think I shouldn'tkhông nên eatăn anything
353
948071
3071
Tôi thường nghĩ tôi không nên
ăn bất cứ thứ gì
16:03
which is consciouscó ý thức,
354
951142
2462
những thứ có ý thức,
16:05
so thereforevì thế I should be vegetarianăn chay.
355
953604
2604
Thế thì tôi đã thành một người ăn chay trường.
16:08
Now, if you're a panpsychistpanpsychist and you take that viewlượt xem,
356
956208
2567
Bây giờ, nếu bạn là panpsychist và bạn cùng quan điểm đó,
16:10
you're going to go very hungryđói bụng.
357
958775
2730
Bạn có thể sẽ bị đói dài dài.
16:13
So I think when you think about it,
358
961505
1288
Vì thế tôi cho rằng khi bạn
nghĩ về điều này,
16:14
this tendsxu hướng to transfiguretransfigure your viewslượt xem,
359
962793
2167
nó sẽ tôn lên những quan điểm của bạn,
16:16
whereastrong khi what mattersvấn đề for ethicalđạo đức purposesmục đích
360
964960
2243
trong khi đó vấn đề liên quan
đến mục đích đạo đức
16:19
and moralđạo đức considerationscân nhắc,
361
967203
1274
tôn vinh phẩm hạnh,
16:20
not so much the factthực tế of consciousnessý thức,
362
968477
3077
thực tế không ảnh hưởng nhiều
bởi ý thức,
16:23
but the degreetrình độ and the complexityphức tạp of consciousnessý thức.
363
971554
3956
nhưng nó liên quan đến mức độ và sự phức tạp trong ý thức.
16:27
It's alsocũng thế naturaltự nhiên to askhỏi about consciousnessý thức
364
975510
1938
Hoàn toàn không gì lạ khi nói về ý thức
16:29
in other systemshệ thống, like computersmáy vi tính.
365
977448
3050
trong những hệ thống khác, như máy tính chẳng hạn.
16:32
What about the artificiallygiả tạo intelligentthông minh systemhệ thống
366
980498
1789
Thế còn hệ thống thông minh nhân tạo
16:34
in the moviebộ phim "Her," SamanthaSamantha?
367
982287
3442
trong bộ phim "Her", Samantha thì sao?
16:37
Is she consciouscó ý thức?
368
985729
1400
cô ta có ý thức?
16:39
Well, if you take the informationalthông tin,
369
987129
1431
Tốt, nếu bạn lấy thông tin
16:40
panpsychistpanpsychist viewlượt xem,
370
988560
1180
theo quan điểm panpsychist,
16:41
she certainlychắc chắn has complicatedphức tạp informationthông tin processingChế biến
371
989740
3471
cô ấy chắc chắn gặp rắc rối
trong việc nhập
16:45
and integrationhội nhập,
372
993211
1421
và mở rộng thông tin,
16:46
so the answercâu trả lời is very likelycó khả năng yes, she is consciouscó ý thức.
373
994632
2667
vì vậy câu trả lời dĩ nhiên là có,
cô ta có ý thức.
16:49
If that's right, it raisestăng lên prettyđẹp seriousnghiêm trọng
374
997299
2938
Nếu nó đúng,nó sẽ tạo nên hàng loạt
16:52
ethicalđạo đức issuesvấn đề about bothcả hai the ethicsĐạo Đức
375
1000237
2365
vấn đề đạo đức cả về đạo đức
16:54
of developingphát triển intelligentthông minh computermáy vi tính systemshệ thống
376
1002602
3521
của việc phát triển hệ thống
máy tính thông minh
16:58
and the ethicsĐạo Đức of turningquay them off.
377
1006123
2736
và đạo đức khi tắt bỏ những
hệ thống đó.
17:00
FinallyCuối cùng, you mightcó thể askhỏi about the consciousnessý thức
378
1008859
2500
Cuối cùng bạn có thể sẽ hỏi về ý thức
17:03
of wholetoàn thể groupscác nhóm,
379
1011359
1882
theo cách tổng thể,
17:05
the planethành tinh.
380
1013241
1837
hành tinh.
17:07
Does CanadaCanada have its ownsở hữu consciousnessý thức?
381
1015078
2923
Canada có nhận thức riêng
17:10
Or at a more localđịa phương levelcấp độ,
382
1018001
2099
hay ở một cấp độ cục bộ
17:12
does an integratedtích hợp groupnhóm
383
1020100
1208
là một nhóm tích hợp
17:13
like the audiencethính giả at a TEDTED conferencehội nghị,
384
1021308
2263
như khán giả trong hội nghị TED,
17:15
are we right now havingđang có a
collectivetập thể TEDTED consciousnessý thức,
385
1023571
3449
hiện giờ đang có một sự tiếp
thu ý thức TED,
17:19
an innerbên trong moviebộ phim
386
1027020
1493
một bộ phim nội tại
17:20
for this collectivetập thể TEDTED groupnhóm
387
1028513
2806
cho nhóm thu thập TED
17:23
which is distinctkhác biệt from the innerbên trong moviesphim
388
1031319
1680
thứ hoàn toàn khác với những bộ phim nội tại khác
17:24
of eachmỗi of our partscác bộ phận?
389
1032999
1089
so với những phần khác?
17:26
I don't know the answercâu trả lời to that questioncâu hỏi,
390
1034088
2155
Tôi không biết câu trả lời cho câu hỏi đó,
17:28
but I think it's at leastít nhất one
391
1036253
1371
nhưng tôi nghĩ ít nhất một
17:29
worthgiá trị takinglấy seriouslynghiêm túc.
392
1037624
2474
trong số chúng ta có câu trả lời một cách đúng đắn.
17:32
Okay, so this panpsychistpanpsychist visiontầm nhìn,
393
1040098
2337
okay, với cái nhìn theo panpsychist,
17:34
it is a radicalcăn bản one,
394
1042435
1813
nó là một điều hết sức căn bản,
17:36
and I don't know that it's correctchính xác.
395
1044248
2214
mà tôi không thể tìm ra câu trả lời chính xác nhất.
17:38
I'm actuallythực ra more confidenttự tin about
396
1046462
1853
Tôi hoàn toàn tự tin về
17:40
the first crazykhùng ideaý kiến,
397
1048315
1633
ý tưởng điên rồ đầu tiên,
17:41
that consciousnessý thức is fundamentalcăn bản,
398
1049948
2169
rằng nhận thức là một
khái niệm cơ bản,
17:44
than about the secondthứ hai one,
399
1052117
1803
hơn ý tưởng thứ 2,
17:45
that it's universalphổ cập.
400
1053920
2221
nó chỉ mang tính phổ biến.
17:48
I mean, the viewlượt xem raisestăng lên any numbercon số of questionscâu hỏi,
401
1056141
2078
Theo ý tôi, quan điểm trên
đặt ra nhiều câu hỏi,
17:50
has any numbercon số of challengesthách thức,
402
1058219
1541
nhiều thách thức,
17:51
like how do those little bitsbit
403
1059760
1360
ví dụ như làm sao những ý thức
nhỏ lẻ
17:53
of consciousnessý thức addthêm vào up
404
1061120
1740
có thể gộp lại thành
17:54
to the kindloại of complexphức tạp consciousnessý thức
405
1062860
2297
loại ý thức phức tạp
17:57
we know and love.
406
1065157
2323
chúng ta biết và yêu.
17:59
If we can answercâu trả lời those questionscâu hỏi,
407
1067480
1460
Nếu chúng ta có thể trả lời
cho những câu hỏi đó,
18:00
then I think we're going to be well on our way
408
1068940
1505
thì tôi nghĩ rằng
chúng ta đang cùng nhau
18:02
to a seriousnghiêm trọng theorylý thuyết of consciousnessý thức.
409
1070445
3087
tạo ra một học thuyết
mới về ý thức.
18:05
If not, well, this is the hardestkhó nhất problemvấn đề perhapscó lẽ
410
1073532
3388
Còn nếu không, thì có lẽ chúng ta đang gặp một rắc rối lớn
18:08
in sciencekhoa học and philosophytriết học.
411
1076920
1844
trong khoa học và tâm lý học.
18:10
We can't expectchờ đợi to solvegiải quyết it overnightqua đêm.
412
1078764
3445
Chúng ta không thể giải quyết nó
trong một sớm một chiều
18:14
But I do think we're going to figurenhân vật it out eventuallycuối cùng.
413
1082209
3540
nhưng chúng ta chắc chắn có thể tìm ra.
18:17
UnderstandingSự hiểu biết consciousnessý thức is a realthực keyChìa khóa, I think,
414
1085749
2987
theo tôi, hiểu được ý thức là một chìa khóa thực sự,
18:20
bothcả hai to understandinghiểu biết the universevũ trụ
415
1088736
2452
để giúp ta hiểu cả về vũ trụ này
18:23
and to understandinghiểu biết ourselveschúng ta.
416
1091188
2530
và bản thân chúng ta.
18:25
It mayTháng Năm just take the right crazykhùng ideaý kiến.
417
1093718
2903
Điều này có thể là một ý tưởng điên rồ.
18:28
Thank you.
418
1096621
1991
Xin cảm ơn!
18:30
(ApplauseVỗ tay)
419
1098612
1688
(Vỗ tay)
Translated by Rika Nguyen
Reviewed by Huy Tieu

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
David Chalmers - Philosopher
In his work, David Chalmers explores the “hard problem of consciousness" -- the quest to explain our subjective experience.

Why you should listen

David Chalmers is a philosopher at the Australian National University and New York University. He works in philosophy of mind and in related areas of philosophy and cognitive science. While he's especially known for his theories on consciousness, he's also interested (and has extensively published) in all sorts of other issues in the foundations of cognitive science, the philosophy of language, metaphysics and epistemology.

Chalmers placed the "hard problem" of consciousness firmly on the philosophical map. He famously challenges materialist conceptions of mind, arguing for an "explanatory gap" between our brains’ physical properties and our minds’ qualia. Elsewhere he has championed the notion of the "extended mind," which argues that the mind is not confined to skin or skull, but plausibly may extend beyond them.

More profile about the speaker
David Chalmers | Speaker | TED.com