TEDxBeaconStreet
Robert Waldinger: What makes a good life? Lessons from the longest study on happiness
Filmed:
Readability: 3.5
31,511,567 views
What keeps us happy and healthy as we go through life? If you think it's fame and money, you're not alone – but, according to psychiatrist Robert Waldinger, you're mistaken. As the director of a 75-year-old study on adult development, Waldinger has unprecedented access to data on true happiness and satisfaction. In this talk, he shares three important lessons learned from the study as well as some practical, old-as-the-hills wisdom on how to build a fulfilling, long life.
Robert Waldinger - Psychiatrist, psychoanalyst, Zen priest
Robert Waldinger is the Director of the Harvard Study of Adult Development, one of the most comprehensive longitudinal studies in history. Full bio
Robert Waldinger is the Director of the Harvard Study of Adult Development, one of the most comprehensive longitudinal studies in history. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
What keeps us healthy and happy
0
760
2975
Cái gì làm cho chúng ta hạnh phúc và khỏe mạnh
00:15
as we go through life?
1
3760
1560
xuyên suốt cuộc đời?
00:18
If you were going to invest now
2
6520
2496
Nếu bạn đang định đầu tư ngay bây giờ
00:21
in your future best self,
3
9040
2056
vào tương lai
00:23
where would you put your time
and your energy?
and your energy?
4
11120
2960
bạn sẽ đặt thời gian và tâm sức ở đâu?
00:27
There was a recent survey of millennials
5
15120
2416
Một cuộc khảo sát gần đây về thế hệ trẻ
00:29
asking them what their
most important life goals were,
most important life goals were,
6
17560
5176
để hỏi mục tiêu quan trọng nhất trong đời là gì
00:34
and over 80 percent said
7
22760
2016
và hơn 80% nói rằng
00:36
that a major life goal for them
was to get rich.
was to get rich.
8
24800
4136
mục tiêu chính là làm giàu.
00:40
And another 50 percent
of those same young adults
of those same young adults
9
28960
4336
Và 50% khác trong số
những con người trẻ tuổi đó
những con người trẻ tuổi đó
00:45
said that another major life goal
10
33320
2536
nói rằng một mục tiêu chính khác
trong cuộc đời
trong cuộc đời
00:47
was to become famous.
11
35880
1840
là trở nên nổi tiếng.
00:50
(Laughter)
12
38960
1216
(Cười)
00:52
And we're constantly told
to lean in to work, to push harder
to lean in to work, to push harder
13
40200
6656
Và chúng ta liên tục được nhắc
phải làm việc, phải cố hơn nữa
phải làm việc, phải cố hơn nữa
00:58
and achieve more.
14
46880
2056
và đạt được nhiều hơn nữa.
01:00
We're given the impression that these
are the things that we need to go after
are the things that we need to go after
15
48960
3656
Chúng ta thành ra ấn tượng rằng
đó chính là những thứ cần theo đuổi
đó chính là những thứ cần theo đuổi
01:04
in order to have a good life.
16
52640
1816
để có một cuộc sống tốt.
01:06
Pictures of entire lives,
17
54480
2216
Bức tranh về cả cuộc đời,
01:08
of the choices that people make
and how those choices work out for them,
and how those choices work out for them,
18
56720
5216
về lựa chọn của mọi người
và những chọn lựa ấy
tiến triển thế nào đối với họ
và những chọn lựa ấy
tiến triển thế nào đối với họ
01:13
those pictures
are almost impossible to get.
are almost impossible to get.
19
61960
2880
những bức tranh gần như
không thể đạt được.
không thể đạt được.
01:18
Most of what we know about human life
20
66080
3056
Đa số những gì ta biết về cuộc đời
con người
con người
01:21
we know from asking people
to remember the past,
to remember the past,
21
69160
3456
chúng ta biết được bằng cách hỏi
mọi người về quá khứ
mọi người về quá khứ
01:24
and as we know, hindsight
is anything but 20/20.
is anything but 20/20.
22
72640
4776
và như chúng ta đã biết,
nhớ lại thì sao có thể chính xác hoàn toàn được
nhớ lại thì sao có thể chính xác hoàn toàn được
01:29
We forget vast amounts
of what happens to us in life,
of what happens to us in life,
23
77440
3696
Chúng ta quên rất nhiều những gì
đã xảy ra với chúng ta trong cuộc đời,
đã xảy ra với chúng ta trong cuộc đời,
01:33
and sometimes memory
is downright creative.
is downright creative.
24
81160
2880
và đôi khi trí nhớ là hoàn toàn
tự sáng tạo nên.
tự sáng tạo nên.
01:36
But what if we could watch entire lives
25
84800
4376
Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta
có thể xem cả cuộc đời
có thể xem cả cuộc đời
01:41
as they unfold through time?
26
89200
2856
tự hé mở trước mắt ta?
01:44
What if we could study people
from the time that they were teenagers
from the time that they were teenagers
27
92080
3976
Chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta
có thể nghiên cứu con người
từ khi họ mới là thanh thiếu niên
có thể nghiên cứu con người
từ khi họ mới là thanh thiếu niên
01:48
all the way into old age
28
96080
2736
đến cả lúc tuổi già
01:50
to see what really keeps people
happy and healthy?
happy and healthy?
29
98840
3360
để xem điều gì khiến mọi người
hạnh phúc và khỏe mạnh?
hạnh phúc và khỏe mạnh?
01:55
We did that.
30
103560
1200
Chúng tôi đã làm được điều đó.
01:57
The Harvard Study of Adult Development
31
105640
2216
Nghiên cứu về sự phát triển
của người lớn của Đại học Harvard
của người lớn của Đại học Harvard
01:59
may be the longest study
of adult life that's ever been done.
of adult life that's ever been done.
32
107880
4760
có lẽ là nghiên cứu lâu nhất từng làm
về cuộc đời của người lớn.
về cuộc đời của người lớn.
02:05
For 75 years, we've tracked
the lives of 724 men,
the lives of 724 men,
33
113720
6120
Trong 75 năm chúng tôi đã theo dõi
cuộc đời của 724 người đàn ông,
cuộc đời của 724 người đàn ông,
02:13
year after year, asking about their work,
their home lives, their health,
their home lives, their health,
34
121360
4496
năm này đến năm khác,
hỏi về công việc của họ,
cuộc sống gia đình của họ, sức khỏe của họ,
hỏi về công việc của họ,
cuộc sống gia đình của họ, sức khỏe của họ,
02:17
and of course asking all along the way
without knowing how their life stories
without knowing how their life stories
35
125880
4376
và đương nhiên hỏi tất cả mà không biết
những câu chuyện về cuộc đời họ
những câu chuyện về cuộc đời họ
02:22
were going to turn out.
36
130280
1440
sẽ xảy ra như thế nào.
02:25
Studies like this are exceedingly rare.
37
133280
3616
Những nghiên cứu như thế này rất hiếm.
02:28
Almost all projects of this kind
fall apart within a decade
fall apart within a decade
38
136920
4056
Hầu hết những dự án như thế này
đều sụp đổ trong khoảng một thập kỉ
đều sụp đổ trong khoảng một thập kỉ
02:33
because too many people
drop out of the study,
drop out of the study,
39
141000
3176
bởi vì quá nhiều người bỏ nghiên cứu,
02:36
or funding for the research dries up,
40
144200
2896
hoặc quỹ cho nghiên cứu cạn kiệt,
02:39
or the researchers get distracted,
41
147120
2256
hoặc những nhà nghiên cứu bị phân tâm,
02:41
or they die, and nobody moves the ball
further down the field.
further down the field.
42
149400
4080
hoặc họ chết, và không ai
tiếp tục nghiên cứu.
tiếp tục nghiên cứu.
02:46
But through a combination of luck
43
154280
2256
Nhưng qua sự kết hợp của may mắn
02:48
and the persistence
of several generations of researchers,
of several generations of researchers,
44
156560
3696
và sự bền bỉ của một vài thế hệ
các nhà nghiên cứu,
các nhà nghiên cứu,
02:52
this study has survived.
45
160280
1560
nghiên cứu này vẫn tồn tại.
02:54
About 60 of our original 724 men
46
162520
4496
Khoảng 60 trong số 724 người ban đầu
02:59
are still alive,
47
167040
1296
vẫn còn sống,
03:00
still participating in the study,
48
168360
2176
và vẫn tham gia vào nghiên cứu này,
03:02
most of them in their 90s.
49
170560
2040
hầu hết họ đã trên 90 tuổi.
03:05
And we are now beginning to study
50
173560
1896
Và bây giờ chúng tôi đang
bắt đầu nghiên cứu
bắt đầu nghiên cứu
03:07
the more than 2,000 children of these men.
51
175480
3360
hơn 2000 đứa con
của những người đàn ông này.
của những người đàn ông này.
03:11
And I'm the fourth director of the study.
52
179680
2320
Tôi là người giám đốc thứ tư
của nghiên cứu này.
của nghiên cứu này.
03:15
Since 1938, we've tracked the lives
of two groups of men.
of two groups of men.
53
183400
4736
Từ năm 1938, chúng tôi đã theo dõi
cuộc đời của 2 nhóm người.
cuộc đời của 2 nhóm người.
03:20
The first group started in the study
54
188160
2136
Nhóm đầu tiên bắt đầu cuộc nghiên cứu
03:22
when they were sophomores
at Harvard College.
at Harvard College.
55
190320
2696
khi họ là sinh viên năm thứ 2
của đại học Harvard.
của đại học Harvard.
03:25
They all finished college
during World War II,
during World War II,
56
193040
2816
Và sau khi học xong đại học
trong chiến tranh thế giới thứ hai,
trong chiến tranh thế giới thứ hai,
03:27
and then most went off
to serve in the war.
to serve in the war.
57
195880
2440
đa số đã nhập ngũ.
03:31
And the second group that we've followed
58
199280
2136
Và nhóm thứ hai mà chúng tôi theo dõi
03:33
was a group of boys
from Boston's poorest neighborhoods,
from Boston's poorest neighborhoods,
59
201440
4176
là nhóm những cậu bé đến từ
những vùng lân cận nghèo nhất của Boston,
những vùng lân cận nghèo nhất của Boston,
03:37
boys who were chosen for the study
60
205640
2016
những cậu bé được chọn cho cuộc nghiên cứu
03:39
specifically because they were
from some of the most troubled
from some of the most troubled
61
207680
3336
cụ thể hơn vì họ đến từ những
gia đình khó khăn
gia đình khó khăn
03:43
and disadvantaged families
62
211040
1856
và thiệt thòi nhất
03:44
in the Boston of the 1930s.
63
212920
2736
của Boston vào những năm 1930.
03:47
Most lived in tenements,
many without hot and cold running water.
many without hot and cold running water.
64
215680
4600
Đa số sống ở những khu tập thể,
nhiều nơi thiếu cả nước lạnh
và nước nóng.
nhiều nơi thiếu cả nước lạnh
và nước nóng.
03:54
When they entered the study,
65
222520
1896
Khi họ tham gia nghiên cứu,
03:56
all of these teenagers were interviewed.
66
224440
2936
tất cả những thanh thiếu niên này
đều được phỏng vấn.
đều được phỏng vấn.
03:59
They were given medical exams.
67
227400
2216
Họ được khám sức khỏe.
04:01
We went to their homes
and we interviewed their parents.
and we interviewed their parents.
68
229640
3536
Chúng tôi đã đến nhà họ và phỏng vấn bố mẹ họ.
04:05
And then these teenagers
grew up into adults
grew up into adults
69
233200
2376
Và sau đó những thanh thiếu niên này
04:07
who entered all walks of life.
70
235600
2416
trưởng thành.
04:10
They became factory workers and lawyers
and bricklayers and doctors,
and bricklayers and doctors,
71
238040
6096
Họ trở thành những công nhân nhà máy
và luật sư, và thợ xây và bác sĩ,
và luật sư, và thợ xây và bác sĩ,
04:16
one President of the United States.
72
244160
2360
một trở thành Tổng thống Mĩ.
04:20
Some developed alcoholism.
A few developed schizophrenia.
A few developed schizophrenia.
73
248160
4240
Một số trở nên nghiện rượu.
Một vài người mắc bệnh tâm thần.
Một vài người mắc bệnh tâm thần.
04:25
Some climbed the social ladder
74
253320
2296
Một số người leo lên nấc thang xã hội
04:27
from the bottom
all the way to the very top,
all the way to the very top,
75
255640
3216
từ tận cùng đến trên cao nhất,
04:30
and some made that journey
in the opposite direction.
in the opposite direction.
76
258880
3280
và một số người thì đi hướng ngược lại.
04:35
The founders of this study
77
263520
2936
Những người lập nên nghiên cứu này
04:38
would never in their wildest dreams
78
266480
2016
chưa bao giờ trong giấc mơ của mình
04:40
have imagined that I would be
standing here today, 75 years later,
standing here today, 75 years later,
79
268520
4536
tưởng tượng được rằng
tôi đang đứng ở đây, 75 năm sau,
tôi đang đứng ở đây, 75 năm sau,
04:45
telling you that
the study still continues.
the study still continues.
80
273080
3080
kể cho các bạn nghe rằng
nghiên cứu này vẫn đang tiếp tục.
nghiên cứu này vẫn đang tiếp tục.
04:49
Every two years, our patient
and dedicated research staff
and dedicated research staff
81
277280
3616
Cứ 2 năm, bệnh nhân của chúng tôi
và những nhân viên nghiên cứu tận tâm
và những nhân viên nghiên cứu tận tâm
04:52
calls up our men
and asks them if we can send them
and asks them if we can send them
82
280920
3056
lại gọi những người đàn ông kia và hỏi chúng
tôi có thể gửi họ
tôi có thể gửi họ
04:56
yet one more set of questions
about their lives.
about their lives.
83
284000
3120
một nhóm câu hỏi nữa về cuộc sống của họ.
05:00
Many of the inner city Boston men ask us,
84
288040
3576
Một số người sống ở Boston hỏi chúng tôi,
05:03
"Why do you keep wanting to study me?
My life just isn't that interesting."
My life just isn't that interesting."
85
291640
3880
"Tại sao các ông vẫn muốn nghiên cứu tôi?
Cuộc đời tôi đâu có thú vị như vậy."
Cuộc đời tôi đâu có thú vị như vậy."
05:08
The Harvard men never ask that question.
86
296600
2376
Những người Harvard không bao giờ
hỏi câu hỏi đó.
hỏi câu hỏi đó.
05:11
(Laughter)
87
299000
5200
(Cười)
05:20
To get the clearest picture
of these lives,
of these lives,
88
308920
2856
Để thấy được bức tranh rõ nét nhất
về cuộc đời những con người này,
về cuộc đời những con người này,
05:23
we don't just send them questionnaires.
89
311800
2936
chúng tôi không chỉ gửi họ
những bản điều tra thăm hỏi ý kiến
những bản điều tra thăm hỏi ý kiến
05:26
We interview them in their living rooms.
90
314760
2456
Chúng tôi phỏng vấn họ
tại phòng khách của họ.
tại phòng khách của họ.
05:29
We get their medical records
from their doctors.
from their doctors.
91
317240
2936
Chúng tôi nhận kết quả khám sức khỏe từ bác sĩ của họ.
05:32
We draw their blood, we scan their brains,
92
320200
2496
Chúng tôi trích máu của họ,
chúng tôi scan não của họ,
chúng tôi scan não của họ,
05:34
we talk to their children.
93
322720
1696
chúng tôi nói chuyện với con họ.
05:36
We videotape them talking with their wives
about their deepest concerns.
about their deepest concerns.
94
324440
5256
Chúng tôi quay phim họ nói chuyện với vợ
về những nỗi lo sâu thẳm nhất của họ.
về những nỗi lo sâu thẳm nhất của họ.
05:41
And when, about a decade ago,
we finally asked the wives
we finally asked the wives
95
329720
3536
Và khi, khoảng một thập kỉ trước,
chúng tôi cuối cùng cũng hỏi những người vợ
chúng tôi cuối cùng cũng hỏi những người vợ
05:45
if they would join us
as members of the study,
as members of the study,
96
333280
2376
nếu họ muốn tham gia cùng chúng tôi
với vai trò là thành viên của cuộc nghiên cứu,
với vai trò là thành viên của cuộc nghiên cứu,
05:47
many of the women said,
"You know, it's about time."
"You know, it's about time."
97
335680
2696
nhiều người phụ nữ trong số đó đã nói,
"Cũng đến lúc rồi đó."
"Cũng đến lúc rồi đó."
05:50
(Laughter)
98
338400
1056
(Cười)
05:51
So what have we learned?
99
339480
1696
Vậy chúng ta đã học được những gì?
05:53
What are the lessons that come
from the tens of thousands of pages
from the tens of thousands of pages
100
341200
5216
Những bài học rút ra được từ
hàng chục trong cả nghìn trang
hàng chục trong cả nghìn trang
05:58
of information that we've generated
101
346440
3056
thông tin mà chúng tôi nghiên cứu được
06:01
on these lives?
102
349520
1200
về cuộc sống những con người này là gì?
06:03
Well, the lessons aren't about wealth
or fame or working harder and harder.
or fame or working harder and harder.
103
351720
5600
Những bài học ấy không phải
về sức khỏe hay sự nổi tiếng
hay làm việc cật lực hơn và hơn nữa.
về sức khỏe hay sự nổi tiếng
hay làm việc cật lực hơn và hơn nữa.
06:10
The clearest message that we get
from this 75-year study is this:
from this 75-year study is this:
104
358520
6296
Thông điệp rõ nhất mà chúng ta nhận được
qua cuộc nghiên cứu 75 năm này là:
qua cuộc nghiên cứu 75 năm này là:
06:16
Good relationships keep us
happier and healthier. Period.
happier and healthier. Period.
105
364840
5200
Những mối quan hệ tốt giúp chúng ta
hạnh phúc hơn và khỏe mạnh hơn. Chấm hết.
hạnh phúc hơn và khỏe mạnh hơn. Chấm hết.
06:23
We've learned three big lessons
about relationships.
about relationships.
106
371000
3816
Chúng ta học được 3 bài học lớn
về những mối quan hệ.
về những mối quan hệ.
06:26
The first is that social connections
are really good for us,
are really good for us,
107
374840
4096
Bài học thứ nhất là những mối quan hệ
xã hội rất tốt đối với chúng ta,
xã hội rất tốt đối với chúng ta,
06:30
and that loneliness kills.
108
378960
2496
và sự cô đơn thì giết ta.
06:33
It turns out that people
who are more socially connected
who are more socially connected
109
381480
3656
Thật ra là những người kết nối
06:37
to family, to friends, to community,
110
385160
3096
với gia đình, với bạn bè, với cộng đồng
nhiều hơn
nhiều hơn
06:40
are happier, they're physically healthier,
and they live longer
and they live longer
111
388280
4696
sẽ hạnh phúc hơn, họ sẽ khỏe mạnh hơn
về thể chất và sống lâu hơn
về thể chất và sống lâu hơn
06:45
than people who are less well connected.
112
393000
3376
những người ít kết nối.
06:48
And the experience of loneliness
turns out to be toxic.
turns out to be toxic.
113
396400
3416
Và những lần cô đơn thì lại trở nên
độc hại.
độc hại.
06:51
People who are more isolated
than they want to be from others
than they want to be from others
114
399840
5136
Những người hay xa lánh người khác hơn
06:57
find that they are less happy,
115
405000
3216
thường cảm thấy họ ít hạnh phúc hơn,
07:00
their health declines earlier in midlife,
116
408240
2936
sức khỏe của họ sút giảm sớm hơn
trong thời trung niên,
trong thời trung niên,
07:03
their brain functioning declines sooner
117
411200
2216
Chức năng não của họ cũng sút giảm sớm hơn
07:05
and they live shorter lives
than people who are not lonely.
than people who are not lonely.
118
413440
3560
và họ sống cuộc đời ngắn ngủi hơn
những người không cô đơn.
những người không cô đơn.
07:10
And the sad fact
is that at any given time,
is that at any given time,
119
418040
3216
Và sự thật đáng buồn là
ở bất kì thời điểm nào,
ở bất kì thời điểm nào,
07:13
more than one in five Americans
will report that they're lonely.
will report that they're lonely.
120
421280
4600
hơn một người trong số năm người
bảo rằng họ đang cô đơn.
bảo rằng họ đang cô đơn.
07:19
And we know that you
can be lonely in a crowd
can be lonely in a crowd
121
427040
2656
Và chúng tôi biết rằng bạn có thể
cảm thấy cô đơn trong một đám đông
cảm thấy cô đơn trong một đám đông
07:21
and you can be lonely in a marriage,
122
429720
2656
và bạn có thể cảm thấy cô đơn
trong một cuộc hôn nhân,
trong một cuộc hôn nhân,
07:24
so the second big lesson that we learned
123
432400
2136
vậy bài học lớn thứ hai mà chúng ta
học được
học được
07:26
is that it's not just
the number of friends you have,
the number of friends you have,
124
434560
3096
là không phải là số lượng bạn bè bạn có,
07:29
and it's not whether or not
you're in a committed relationship,
you're in a committed relationship,
125
437680
3496
và cũng không phải việc bạn có
ở trong một mối quan hệ tận tâm hay không,
ở trong một mối quan hệ tận tâm hay không,
07:33
but it's the quality
of your close relationships that matters.
of your close relationships that matters.
126
441200
4640
mà chính là chất lượng của mối quan hệ
gần gũi của bạn mới đáng quan trọng.
gần gũi của bạn mới đáng quan trọng.
07:38
It turns out that living in the midst
of conflict is really bad for our health.
of conflict is really bad for our health.
127
446560
4776
Hóa ra là sống ở giữa xung đột
rất có hại cho sức khỏe chúng ta.
rất có hại cho sức khỏe chúng ta.
07:43
High-conflict marriages, for example,
without much affection,
without much affection,
128
451360
3976
Những cuộc hôn nhân hay xảy ra xung đột, ví dụ như thiếu thốn tình cảm
07:47
turn out to be very bad for our health,
perhaps worse than getting divorced.
perhaps worse than getting divorced.
129
455360
5776
hóa ra lại rất có hại cho sức khỏe, thậm chí có thể còn tệ hơn việc li dị.
07:53
And living in the midst of good,
warm relationships is protective.
warm relationships is protective.
130
461160
4776
Và việc sống giữa những mối quan hệ
tốt đẹp, ấm áp sẽ bảo vệ chúng ta.
tốt đẹp, ấm áp sẽ bảo vệ chúng ta.
07:57
Once we had followed our men
all the way into their 80s,
all the way into their 80s,
131
465960
3096
Một khi chúng tôi đã theo dõi những người
đàn ông kia đến khi họ trên 80 tuổi,
đàn ông kia đến khi họ trên 80 tuổi,
08:01
we wanted to look back at them at midlife
132
469080
3016
chúng tôi muốn nhìn lại họ trong
thời trung niên
thời trung niên
08:04
and to see if we could predict
133
472120
1576
và để xem rằng chúng tôi có thể
phỏng đoán được
phỏng đoán được
08:05
who was going to grow
into a happy, healthy octogenarian
into a happy, healthy octogenarian
134
473720
3976
ai sẽ trở thành những ông lão 80
hạnh phúc, khỏe mạnh
hạnh phúc, khỏe mạnh
08:09
and who wasn't.
135
477720
1200
và ai sẽ không.
08:11
And when we gathered together
everything we knew about them
everything we knew about them
136
479680
4216
Và khi chúng tôi tập hợp lại những gì
chúng tôi biết về họ
chúng tôi biết về họ
08:15
at age 50,
137
483920
1360
ở độ tuổi 50,
08:18
it wasn't their middle age
cholesterol levels
cholesterol levels
138
486080
2536
không phải là lượng cholesterol
tuổi trung niên của họ
tuổi trung niên của họ
08:20
that predicted how they
were going to grow old.
were going to grow old.
139
488640
2896
phán đoán được họ sẽ già đi như thế nào.
08:23
It was how satisfied they were
in their relationships.
in their relationships.
140
491560
3456
Mà đó chính là việc họ hài lòng
như thế nào trong các mối quan hệ của họ.
như thế nào trong các mối quan hệ của họ.
08:27
The people who were the most satisfied
in their relationships at age 50
in their relationships at age 50
141
495040
4896
Những người hài lòng nhất về
những mối quan hệ của họ ở tuổi 50
những mối quan hệ của họ ở tuổi 50
08:31
were the healthiest at age 80.
142
499960
2400
chính là những người khỏe mạnh nhất
ở tuổi 80
ở tuổi 80
08:35
And good, close relationships
seem to buffer us
seem to buffer us
143
503680
3176
Và những mối quan hệ tốt, gần gũi
dường như giúp ta giảm đi
dường như giúp ta giảm đi
08:38
from some of the slings and arrows
of getting old.
of getting old.
144
506880
2760
những tác hại của tuổi già.
08:42
Our most happily partnered men and women
145
510480
3976
Những cặp đôi hạnh phúc nhất của chúng tôi
08:46
reported, in their 80s,
146
514480
2055
bảo rằng, khi họ bước vào tuổi 80,
08:48
that on the days
when they had more physical pain,
when they had more physical pain,
147
516559
2937
vào những ngày họ đau về thể xác,
08:51
their mood stayed just as happy.
148
519520
1960
họ vẫn cảm thấy hạnh phúc.
08:54
But the people who were
in unhappy relationships,
in unhappy relationships,
149
522400
3256
Nhưng những người trong những
mối quan hệ không hạnh phúc,
mối quan hệ không hạnh phúc,
08:57
on the days when they
reported more physical pain,
reported more physical pain,
150
525680
2936
vào những ngày họ đau về thể xác,
09:00
it was magnified by more emotional pain.
151
528640
3040
nỗi đau tinh thần họ càng lớn hơn.
09:04
And the third big lesson that we learned
about relationships and our health
about relationships and our health
152
532360
4376
Và bài học lớn thứ ba chúng ta học
về những mối quan hệ và sức khỏe chúng ta
về những mối quan hệ và sức khỏe chúng ta
09:08
is that good relationships
don't just protect our bodies,
don't just protect our bodies,
153
536760
3256
là những mối quan hệ tốt đẹp
không chỉ bảo vệ cơ thể ta,
không chỉ bảo vệ cơ thể ta,
09:12
they protect our brains.
154
540040
1480
mà còn bảo vệ não của ta nữa.
09:14
It turns out that being
in a securely attached relationship
in a securely attached relationship
155
542440
4656
Hóa ra thì việc ở trong một mối quan hệ
bền chặt
bền chặt
09:19
to another person in your 80s
is protective,
is protective,
156
547120
3896
với một người khác cũng trong tuổi 80
như bạn sẽ giúp bảo vệ bạn,
như bạn sẽ giúp bảo vệ bạn,
09:23
that the people who are in relationships
157
551040
1976
những người ở trong mối quan hệ
09:25
where they really feel they can count
on the other person in times of need,
on the other person in times of need,
158
553040
4136
mà họ cảm thấy có thể tin cậy được
đối phương khi cần
đối phương khi cần
09:29
those people's memories
stay sharper longer.
stay sharper longer.
159
557200
3696
trí nhớ của họ sẽ lâu hơn.
09:32
And the people in relationships
160
560920
1496
Và những người ở trong mối quan hệ
09:34
where they feel they really
can't count on the other one,
can't count on the other one,
161
562440
3136
mà họ không tin tưởng được người khác,
09:37
those are the people who experience
earlier memory decline.
earlier memory decline.
162
565600
3880
họ là những người bị giảm trí nhớ sớm.
09:42
And those good relationships,
they don't have to be smooth all the time.
they don't have to be smooth all the time.
163
570520
3456
Và những mối quan hệ tốt đó, chúng
không nhất thiết phải luôn luôn trơn tru.
không nhất thiết phải luôn luôn trơn tru.
09:46
Some of our octogenarian couples
could bicker with each other
could bicker with each other
164
574000
3576
Một số cặp 80 tuổi có thể cãi nhau vặt với nhau
09:49
day in and day out,
165
577600
1736
ngày này qua ngày khác,
09:51
but as long as they felt that they
could really count on the other
could really count on the other
166
579360
3176
nhưng chừng nào họ còn cảm thấy tin tưởng được đối phương
09:54
when the going got tough,
167
582560
1816
khi gặp khó khăn
09:56
those arguments didn't take a toll
on their memories.
on their memories.
168
584400
3600
thì những cuộc cãi nhau đó không hề
ảnh hưởng xấu đến trí nhớ của họ.
ảnh hưởng xấu đến trí nhớ của họ.
10:01
So this message,
169
589600
2736
Vậy thông điệp này,
10:04
that good, close relationships
are good for our health and well-being,
are good for our health and well-being,
170
592360
5696
rằng những mối quan hệ gần gũi tốt đẹp rất
tốt cho sức khỏe và sự hạnh phúc của ta
tốt cho sức khỏe và sự hạnh phúc của ta
10:10
this is wisdom that's as old as the hills.
171
598080
2936
đây là lẽ phải rất lâu đời.
10:13
Why is this so hard to get
and so easy to ignore?
and so easy to ignore?
172
601040
3840
Tại sao đây là việc khó đạt được và
dễ bị lờ phớt đi?
dễ bị lờ phớt đi?
10:17
Well, we're human.
173
605560
1456
Chúng ta là con người.
10:19
What we'd really like is a quick fix,
174
607040
2816
Những gì chúng ta muốn là
giải pháp nhanh chóng,
giải pháp nhanh chóng,
10:21
something we can get
175
609880
1696
những gì chúng ta có thể đạt được
10:23
that'll make our lives good
and keep them that way.
and keep them that way.
176
611600
2760
mà khiến cho cuộc sống ta trở nên tốt đẹp
và giữ nó tốt đẹp như vậy.
và giữ nó tốt đẹp như vậy.
10:27
Relationships are messy
and they're complicated
and they're complicated
177
615320
3336
Những mối quan hệ rất rối ren
và chúng rất phức tạp
và chúng rất phức tạp
10:30
and the hard work of tending
to family and friends,
to family and friends,
178
618680
3816
và việc dành sức lực quan tâm
đến gia đình và bạn bè,
đến gia đình và bạn bè,
10:34
it's not sexy or glamorous.
179
622520
2656
nó không quyến rũ hay hấp dẫn.
10:37
It's also lifelong. It never ends.
180
625200
3336
Nó cũng kéo dài. Nó không bao giờ chấm dứt.
10:40
The people in our 75-year study
who were the happiest in retirement
who were the happiest in retirement
181
628560
5056
Những người trong cuộc nghiên cứu 75 năm
mà cảm thấy hạnh phúc nhất khi nghỉ hưu
mà cảm thấy hạnh phúc nhất khi nghỉ hưu
10:45
were the people who had actively worked
to replace workmates with new playmates.
to replace workmates with new playmates.
182
633640
5816
là những người đã làm việc năng động thay
thế những người đồng nghiệp thành bạn bè mới.
thế những người đồng nghiệp thành bạn bè mới.
10:51
Just like the millennials
in that recent survey,
in that recent survey,
183
639480
2976
Cũng giống như những thế hệ trẻ trong cuộc
khảo sát gần đây,
khảo sát gần đây,
10:54
many of our men when they
were starting out as young adults
were starting out as young adults
184
642480
3616
rất nhiều người trong số những người đàn
ông của chúng tôi bắt đầu là những thanh niên
ông của chúng tôi bắt đầu là những thanh niên
10:58
really believed that fame and wealth
and high achievement
and high achievement
185
646120
4016
đã từng tin rằng danh vọng và của cải và
thành tích cao
thành tích cao
11:02
were what they needed to go after
to have a good life.
to have a good life.
186
650160
3936
là những gì họ cần theo đuổi để có cuộc
sống tốt.
sống tốt.
11:06
But over and over, over these 75 years,
our study has shown
our study has shown
187
654120
4176
Nhưng quay đi quay lại, trong hơn 75 năm
này, nghiên cứu của chúng tôi đã cho thấy
này, nghiên cứu của chúng tôi đã cho thấy
11:10
that the people who fared the best were
the people who leaned in to relationships,
the people who leaned in to relationships,
188
658320
5656
rằng những người hạnh phúc nhất là những
người quan tâm đến những mối quan hệ,
người quan tâm đến những mối quan hệ,
11:16
with family, with friends, with community.
189
664000
3240
với gia đình, bạn bè, cộng đồng.
11:21
So what about you?
190
669080
1976
Còn bạn thì như thế nào?
11:23
Let's say you're 25,
or you're 40, or you're 60.
or you're 40, or you're 60.
191
671080
3760
Cứ cho rằng bạn 25, hoặc 40, hoặc 60 tuổi.
11:27
What might leaning in
to relationships even look like?
to relationships even look like?
192
675800
2960
Việc quan tâm đến những mối quan hệ trông như thế nào?
11:31
Well, the possibilities
are practically endless.
are practically endless.
193
679760
3120
Có rất nhiều cách.
11:35
It might be something as simple
as replacing screen time with people time
as replacing screen time with people time
194
683600
6096
Đó có thể là thứ đơn giản như
11:41
or livening up a stale relationship
by doing something new together,
by doing something new together,
195
689720
4456
hoặc làm sôi động hơn những mối quan hệ
cứng nhắc bằng cách làm những điều mới
mẻ chung với nhau,
cứng nhắc bằng cách làm những điều mới
mẻ chung với nhau,
11:46
long walks or date nights,
196
694200
2200
những cuộc đi bộ dài hay những buổi hẹn
đêm
đêm
11:49
or reaching out to that family member
who you haven't spoken to in years,
who you haven't spoken to in years,
197
697360
4856
hoặc liên hệ với những thành viên trong gia
đình mà bạn chưa nói chuyện trong nhiều năm
đình mà bạn chưa nói chuyện trong nhiều năm
11:54
because those all-too-common family feuds
198
702240
3496
bởi những mối hận thù gia đình thường gặp
ấy
ấy
11:57
take a terrible toll
199
705760
2216
có thể làm hại
12:00
on the people who hold the grudges.
200
708000
2080
đối với những người hay thù hận.
12:04
I'd like to close with a quote
from Mark Twain.
from Mark Twain.
201
712000
3920
Tôi muốn khép lại bằng một câu
danh ngôn từ Mark Twain.
danh ngôn từ Mark Twain.
12:09
More than a century ago,
202
717280
2376
Hơn một thế kỉ trước
12:11
he was looking back on his life,
203
719680
2616
ông ta nhìn lại cuộc sống của mình
12:14
and he wrote this:
204
722320
1280
và ông ấy viết:
12:16
"There isn't time, so brief is life,
205
724840
3696
"Không có thời gian, cuộc sống
quá ngắn ngủi
quá ngắn ngủi
12:20
for bickerings, apologies,
heartburnings, callings to account.
heartburnings, callings to account.
206
728560
5160
cho những cuộc cãi nhau vặt, những lời
xin lỗi, những lời tổn thương trái tim.
xin lỗi, những lời tổn thương trái tim.
12:26
There is only time for loving,
207
734720
2816
Chỉ có thời gian dành cho sự yêu thương,
12:29
and but an instant,
so to speak, for that."
so to speak, for that."
208
737560
3720
và một lúc thôi, nhấn mạnh hơn,
để dành cho điều đó."
để dành cho điều đó."
12:34
The good life is built
with good relationships.
with good relationships.
209
742760
4376
Cuộc sống tốt được xây dựng
từ những mối quan hệ tốt.
từ những mối quan hệ tốt.
12:39
Thank you.
210
747160
1216
Xin cảm ơn.
12:40
(Applause)
211
748400
5440
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Robert Waldinger - Psychiatrist, psychoanalyst, Zen priestRobert Waldinger is the Director of the Harvard Study of Adult Development, one of the most comprehensive longitudinal studies in history.
Why you should listen
Robert Waldinger is a psychiatrist, psychoanalyst and Zen priest. He is Clinical Professor of Psychiatry at Harvard Medical School and directs the Harvard Study of Adult Development, one of the longest-running studies of adult life ever done. The Study tracked the lives of two groups of men for over 75 years, and it now follows their Baby Boomer children to understand how childhood experience reaches across decades to affect health and wellbeing in middle age. He writes about what science and Zen can teach us about healthy human development.
Dr. Waldinger is the author of numerous scientific papers as well as two books. He teaches medical students and psychiatry residents at Massachusetts General Hospital in Boston, and he is a Senior Dharma Teacher in Boundless Way Zen.
To keep abreast of research findings, insights and more, visit robertwaldinger.com.
Robert Waldinger | Speaker | TED.com