ABOUT THE SPEAKER
Siyanda Mohutsiwa - Writer
When her hashtag #IfAfricaWasABar went viral, Botswana writer Siyanda Mohutsiwa triggered a lighthearted but electrifying discussion of some serious African issues.

Why you should listen

Blogger, humorist and math student Siyanda Mohutsiwa explores African topics both weighty (reviving Pan­Africanism) and witty (“5 things NOT to say when trying to seduce an Afrikaner”). Her columns for African media outlets like the Mail & Guardian, Za News, and her own website Siyanda Writes have gained a loyal following. 

But when Mohutsiwa’s hashtag #IfAfricaWasABar exploded on Twitter, the viral thread (which pondered the hypothetical bar mannerisms of various African nations) became a platform for everyday Africans to unite in a playful dialogue on national differences, and helped turn Mohutsiwa into a social media star. 

More profile about the speaker
Siyanda Mohutsiwa | Speaker | TED.com
TED2016

Siyanda Mohutsiwa: How young Africans found a voice on Twitter

Siyanda Mohutsiwa: Người Châu Phi đã tìm thấy tiếng nói của mình trên Twitter như thế nào?

Filmed:
1,074,183 views

Liệu một cô gái trẻ với một ý tưởng, kết nối mạng và một chút sáng tạo có thể đạt được điều gì? Đó là tất thảy mà Siyanda Mohutsiwa cần để liên kết tiếng nói của giới trẻ Châu Phi theo một phương thức mới. Lắng nghe cách mà Mohutsiwa cùng những người trẻ khác khắp châu lục đang sử dụng phương tiện xã hội vượt qua rào cản biên giới và hoàn cảnh, tiếp cận thứ mà họ phải đấu tranh rất lâu mới có: tiếng nói.
- Writer
When her hashtag #IfAfricaWasABar went viral, Botswana writer Siyanda Mohutsiwa triggered a lighthearted but electrifying discussion of some serious African issues. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
It beganbắt đầu with one questioncâu hỏi:
0
760
2880
Bắt đầu với một câu hỏi:
00:17
If AfricaAfrica was a barquán ba, what would
your countryQuốc gia be drinkinguống or doing?
1
5222
5138
Nếu Châu Phi là quán bar, đất nước bạn
muốn uống gì hay làm gì?
00:23
I kickedđá it off with a guessphỏng đoán
about SouthNam AfricaAfrica,
2
11680
2776
Khởi động với một phỏng đoán
về Nam Phi,
00:26
which wasn'tkhông phải là exactlychính xác
accordingtheo to the rulesquy tắc
3
14480
2056
không hẳn chính xác theo luật chơi
00:28
because SouthNam Africa'sChâu Phi not my countryQuốc gia.
4
16560
2520
bởi Nam Phi không là quê hương của tôi.
00:31
But alludingalluding to the country'scủa đất nước
continualliên tục attemptscố gắng
5
19640
3256
Nhưng ám chỉ về những nỗ lực không ngừng
của đất nước này
00:34
to buildxây dựng a postracialpostracial societyxã hội
6
22920
2336
để xây dựng một xã hội
không phân biệt chủng tộc
00:37
after beingđang ravagedtàn phá
for decadesthập kỷ by apartheidphân biệt chủng tộc,
7
25280
3296
sau ngần ấy thập kỷ bị tàn phá
bởi sự phân biệt chủng tộc,
00:40
I tweetedtweeted, #ifafricawasabarifafricawasabar SouthNam AfricaAfrica
would be drinkinguống all kindscác loại of alcoholrượu
8
28600
6336
Tôi đã tweet #nếuchâuPhilàmộtquánbar
Nam Phi sẽ uống tất thảy các loại rượu
00:46
and beggingxin ăn them
to get alongdọc theo in its stomachDạ dày.
9
34960
2360
và năn nỉ chúng hòa hợp
trong dạ dày.
00:50
And then I waitedchờ đợi.
10
38960
1696
Sau đó, tôi đã đợi.
00:52
And then I had that funnybuồn cười feelingcảm giác
where I wonderedtự hỏi if I crossedvượt qua the linehàng.
11
40680
3456
Và thấy nực cười thay
liệu mình có đi quá giới hạn.
00:56
So, I sentgởi out a fewvài other tweetsTweets
about my ownsở hữu countryQuốc gia
12
44160
3176
Thế nên, tôi đã đăng một số tweet khác
về đất nước tôi
00:59
and a fewvài other AfricanChâu Phi countriesquốc gia
I'm familiarquen with.
13
47360
2560
và một số nước Châu Phi lân cận khác.
01:02
And then I waitedchờ đợi again,
14
50400
1256
Tôi lại tiếp tục đợi,
01:03
but this time
15
51680
1376
nhưng lần này
01:05
I readđọc throughxuyên qua almosthầu hết everymỗi tweetTweet
I had ever tweetedtweeted
16
53080
3416
tôi đọc kỹ hầu hết mỗi dòng tweet
tôi đã đăng trước đó
01:08
to convincethuyết phục myselfriêng tôi,
17
56520
1736
để tự thuyết phục mình
01:10
no, to remindnhắc lại myselfriêng tôi that I'm really funnybuồn cười
18
58280
4096
không, bản thân mình thật tức cười
01:14
and that if nobodykhông ai getsđược it, that's fine.
19
62400
3119
nếu không có ai phản hồi, ổn thôi.
01:18
But luckilymay mắn thay,
20
66960
1216
Nhưng may mắn thay,
01:20
I didn't have to do that for very long.
21
68200
2216
tôi không phải đợi quá lâu.
01:22
Very soonSớm, people were participatingtham gia.
22
70440
3040
Rất nhanh sau đó, mọi người tham gia.
01:26
In factthực tế, by the endkết thúc of that weektuần in JulyTháng bảy,
23
74280
3256
Sự thực là, cuối tuần nào đó
trong tháng 7,
01:29
the hashtaghashtag #ifafricawasabarifafricawasabar
24
77560
2536
hashtag #nếuchâuPhilàmộtquánbar
01:32
would have garneredthu được around 60,000 tweetsTweets,
25
80120
3696
đã thu hút khoảng 60,000 tweet,
01:35
litthắp sáng up the continentlục địa
26
83840
1656
lan ra toàn châu lục
01:37
and madethực hiện its way to publicationsẤn phẩm
all over the worldthế giới.
27
85520
3160
và bằng cách nào đó,
lan rộng trên toàn thế giới.
01:41
People were usingsử dụng the hashtaghashtag
to do manynhiều differentkhác nhau things.
28
89240
3160
Mọi người sử dụng hashtag
với nhiều mục đích khác nhau.
01:45
To pokepoke funvui vẻ at theirhọ stereotypeskhuôn mẫu:
29
93280
2176
Để chọc tức các định kiến:
01:47
[#IfAfricaWasABarIfAfricaWasABar
NigeriaNigeria would be outsideở ngoài explaininggiải thích
30
95480
2616
[#nếuchâuPhilàmộtquánbar
Nigeria sẻ ở bên ngoài biện hộ
01:50
that he will paytrả the entrancecổng vào feehọc phí,
31
98120
1776
rằng anh ta sẽ trả phí vào cửa,
01:51
all he needsnhu cầu is
the bouncer'scủa bouncer accounttài khoản detailschi tiết.]
32
99920
2416
điều anh ta cần là tài khoản
của anh gác cổng.]
01:54
(LaughterTiếng cười)
33
102360
1216
(Cười)
01:55
To criticizechỉ trích governmentchính quyền spendingchi tiêu:
34
103600
2376
Để bình phẩm việc tiêu dùng của chính phủ:
01:58
[#ifafricawasabarifafricawasabar SouthNam AfricaAfrica would be
orderingĐặt hàng bottleschai it can't pronouncephát âm
35
106000
3576
[#nếuchâuPhilàmộtquánbar Nam Phi
sẽ gọi các loại rượu không tên
02:01
runningđang chạy a tabchuyển hướng it won'tsẽ không be ablecó thể to paytrả]
36
109600
1856
chất đống hóa đơn nợ nần của mình]
02:03
To make lightánh sáng of geopoliticalđịa chính trị tensionscăng thẳng:
37
111480
2576
Để xoa dịu căng thẳng lãnh thổ:
02:06
[#IfAfricaWasABarIfAfricaWasABar
SouthNam SudanSudan would be the newMới guy
38
114080
2376
[#nếuchâuPhilàmộtquánbar Nam Sudan
sẽ là một gã mới
02:08
with seriousnghiêm trọng angerSự phẫn nộ managementsự quản lý issuesvấn đề.]
39
116480
2216
biết kiểm soát tức giận cực đoan.]
02:10
To remindnhắc lại us that even in AfricaAfrica
40
118720
1856
Để nhắc mọi người
thậm chí ở châu Phi
02:12
there are some countriesquốc gia
we don't know existhiện hữu:
41
120600
2456
có một số nước
chúng ta không hề biết đến:
02:15
[#IfAfricaWasABarIfAfricaWasABar
LesothoLesotho would be that personngười
42
123080
2376
[#nếuchâuPhilàmộtquánbar Lesotho
sẽ là người
02:17
who nobodykhông ai really knowsbiết
but is always in the picturesnhững bức ảnh.]
43
125480
3016
không ai biết đến
nhưng luôn có trong tổng thể.]
02:20
And alsocũng thế to make funvui vẻ of the countriesquốc gia
that don't think that they're in AfricaAfrica:
44
128520
4256
Và để giễu cợt những nước
không cho rằng mình thuộc châu Phi:
[#nếuchâuPhilàmộtquánbar
Ai Cập, Libya, Tunisia, Algeria và Morocco
02:24
[#IfAfricaWasABarIfAfricaWasABar EgyptAi Cập, LibyaLibya,
TunisiaTunisia, AlgeriaAlgérie and MoroccoMa Rốc
45
132800
3016
02:27
be like "What the hellĐịa ngục
are we doing here?!!"]
46
135840
2216
giống kiểu "Chúng tôi đang
làm cái quái gì ờ đây?!!]
02:30
(LaughterTiếng cười)
47
138080
1896
(Cười)
02:32
And to notechú thích the countriesquốc gia
that had madethực hiện a biglớn turnaroundquay lại:
48
140000
4096
Hay để ngợi ca những cú hích lớn
của các nước:
02:36
[#ifAfricawasabarifAfricawasabar
RwandaRwanda would be that girlcon gái
49
144120
2016
[#nếuchâuPhilàmộtquánbar
Rwanda là cô gái nhỏ
02:38
that comesđến with no moneytiền bạc and no transportvận chuyển
but leaves drunksay, happyvui mừng and richgiàu có]
50
146160
3616
không tiền, không xe nhưng ngoan ngoãn,
hạnh phúc và giàu có]
02:41
But mostphần lớn importantlyquan trọng,
51
149800
1680
Nhưng quan trong nhất,
02:44
people were usingsử dụng the hashtaghashtag to connectkết nối.
52
152360
2640
mọi người dùng hashtag để kết nối.
02:47
People were connectingkết nối
over theirhọ AfricannessAfricanness.
53
155640
2880
Kết nối với những người
không phải dân Châu Phi.
02:51
So for one weektuần in JulyTháng bảy,
54
159000
2296
Chỉ trong 1 tuần của tháng 7.
02:53
TwitterTwitter becameđã trở thành a realthực AfricanChâu Phi barquán ba.
55
161320
3720
Twitter trở thành
một quán bar Châu Phi thực thụ.
02:57
And I was really thrilledkinh ngạc,
56
165600
1376
Và tôi đã thực sự rùng mình,
02:59
mainlychủ yếu because I realizedthực hiện
that Pan-AfricanismPan-Africanism could work,
57
167000
4360
bởi chính tôi nhận ra
Hệ Tư tưởng Liên đới Châu Phi có thể làm,
03:04
that we had before us,
betweengiữa us, at our fingertipstrong tầm tay
58
172200
5296
những việc đó trước chúng tôi,
giữa chúng ta, những người anh em
03:09
a platformnền tảng that just neededcần a smallnhỏ bé sparktia lửa
59
177520
3456
một nền tảng mà chỉ cần một xúc tác nhỏ
03:13
to lightánh sáng in us a hungerđói for eachmỗi other.
60
181000
3400
khuấy lên khao khát trong mỗi người.
03:17
My nameTên is SiyandaSiyanda MohutsiwaMohutsiwa,
61
185120
2176
Tên tôi là Siyanda Mohutsiwa,
03:19
I'm 22 yearsnăm old
62
187320
1736
22 tuổi
03:21
and I am Pan-AfricanistPan-ly by birthSinh.
63
189080
2320
là nhà Tư tưởng Liên đới từ lúc sinh ra.
Tôi nói, tôi là nhà Tư tưởng Liên đới
từ lúc lọt lòng
03:24
Now, I say I'm Pan-AfricanistPan-ly by birthSinh
64
192160
2496
03:26
because my parentscha mẹ are
from two differentkhác nhau AfricanChâu Phi countriesquốc gia.
65
194680
3376
bởi bố mẹ tôi đến từ 2 đất nước Châu Phi
khác nhau.
03:30
My father'scha from a countryQuốc gia
calledgọi là BotswanaBotswana in southernphía Nam AfricaAfrica.
66
198080
3736
Bố tôi từ Botswana ở phía nam Châu Phi.
03:33
It's only slightlykhinh bỉ biggerlớn hơn than GermanyĐức.
67
201840
3016
Chỉ lớn hơn Đức một chút.
03:36
This yearnăm we celebrateăn mừng
our 50ththứ yearnăm of stableổn định democracydân chủ.
68
204880
4096
Năm nay, chúng tôi sẻ tổ chức
50 năm ngày giành quyền Dân chủ.
03:41
And it has some very progressivecấp tiến
socialxã hội policieschính sách.
69
209000
3576
Và sẻ có nhiều chính sách xã hội tiến bộ.
03:44
My mother'smẹ countryQuốc gia
is the KingdomQuốc Anh of SwazilandSwaziland.
70
212600
4016
Mẹ tôi từ Vương Quốc Swaziland.
03:48
It's a very, very smallnhỏ bé countryQuốc gia,
alsocũng thế in southernphía Nam AfricaAfrica.
71
216640
3216
Một quốc gia rất nhỏ, rất nhỏ,
cũng ở phía nam Châu Phi.
03:51
It is Africa'sChâu Phi last completehoàn thành monarchychế độ quân chủ.
72
219880
3080
Là nước Châu Phi cuối cùng
giành được quyền dân chủ.
03:55
So it's been ruledcai trị by a kingnhà vua
and a royalhoàng tộc familygia đình
73
223520
2816
Nên vẫn bị cai trị bởi đức vua
và hoàng thất
03:58
in linehàng with theirhọ traditiontruyền thống,
74
226360
1416
theo truyền thống,
03:59
for a very long time.
75
227800
1320
suốt thời gian dài.
04:01
On papergiấy, these countriesquốc gia
seemhình như very differentkhác nhau.
76
229880
2976
Theo lý mà nói, các quốc gia dường như
rất khác nhau.
04:04
And when I was a kidđứa trẻ,
I could see the differenceSự khác biệt.
77
232880
3536
Khi tôi còn nhỏ, tôi cũng nhận thấy
sự khác biệt đó.
04:08
It rainedmưa a lot in one countryQuốc gia,
it didn't rainmưa quitekhá as much in the other.
78
236440
4456
Mưa rất nhiều ở một nước,
nhưng hầu như không ở nhiều nước khác.
04:12
But outsideở ngoài of that,
I didn't really realizenhận ra
79
240920
2376
Ngoài điều đó,
Tôi thực không nhận thấy
04:15
why it matteredảnh hưởng that my parentscha mẹ
were from two differentkhác nhau placesnơi.
80
243320
3880
tại sao có vấn đề khi bố mẹ tôi
từ hai nơi khác nhau.
04:19
But it would go on
to have a very peculiarkỳ dị effecthiệu ứng on me.
81
247720
4176
Điều này vẫn tiếp diễn gây hiệu ứng
riêng biệt cho tôi.
04:23
You see, I was bornsinh ra in one countryQuốc gia
82
251920
2736
Bạn biết đây, tôi được sinh ra ở 1 nước
04:26
and raisednâng lên in the other.
83
254680
1399
và lớn lên ở một nước khác.
04:28
When we moveddi chuyển to BotswanaBotswana,
84
256760
1896
Khi tôi chuyển tới Botswana,
04:30
I was a toddlertrẻ mới biết đi who spokenói fluentthông thạo SiSwatiSiSwati
85
258680
2936
Tôi đã là đứa bé chập chững
nói thành thạo tiếng SiSwati
04:33
and nothing elsekhác.
86
261640
1576
và không có gì khác.
04:35
So I was beingđang introducedgiới thiệu to my newMới home,
87
263240
2696
Tôi được giới thiệu về ngôi nhà mới,
04:37
my newMới culturalvăn hoá identitydanh tính,
88
265960
2256
bản sắc văn hóa mới,
04:40
as a completehoàn thành outsiderngười ngoài,
89
268240
2016
hoàn toàn là người ngoài cuộc,
04:42
incapablekhông có khả năng of comprehendinghiểu biết
anything that was beingđang said to me
90
270280
4256
tôi không thể thấu hiểu được những gì
được dẫn dắt
04:46
by the familygia đình and countryQuốc gia whose traditionstruyền thống
I was meantý nghĩa to movedi chuyển forwardphía trước.
91
274560
4416
về truyền thống gia đình, đất nước
nơi tôi chuyển tới.
04:51
But very soonSớm, I would shednhà kho SiSwatiSiSwati.
92
279000
4216
Nhưng rất nhanh sau đó, tôi rời SiSwati.
04:55
And when I would go back to SwazilandSwaziland,
93
283240
2256
Và khi tôi quay trở lại Swaziland,
04:57
I would be constantlyliên tục confrontedđối mặt
by how very non-SwaziSwazi I was becomingtrở thành.
94
285520
4600
Tôi lại phải đối mặt với việc làm thế nào
để trở thành một đứa không phải Swazi.
05:02
AddThêm to that my entrynhập cảnh
into Africa'sChâu Phi privateriêng tư schooltrường học systemhệ thống,
95
290640
3856
Tôi nhập học vào hệ thống trường
tư thục Châu Phi,
05:06
whose entiretoàn bộ purposemục đích
is to beattiết tấu the AfricannessAfricanness out of you,
96
294520
3640
mà mục đích gia nhập là để
loại trừ phần Châu Phi trong tôi,
05:10
and I would have
a very peculiarkỳ dị adolescencetuổi vị thành niên.
97
298840
2840
thế nên tôi đã có một thời niên thiếu
rất kì dị.
05:14
But I think that my interestquan tâm
in ideasý tưởng of identitydanh tính was bornsinh ra here,
98
302240
5856
Nhưng tôi nghĩ niềm hứng thú với ý tưởng
về bản sắc được sinh ra nơi đây,
05:20
in the strangekỳ lạ intersectionngã tư
of belongingthuộc to two placesnơi at onceMột lần
99
308120
4256
trong sự phối hợp bất cân đối
thuộc về hai nơi trong một
05:24
but not really belongingthuộc
to eitherhoặc one very well
100
312400
3096
không hẵn nghiêng về bên nào
05:27
and belongingthuộc to this vastrộng lớn spacekhông gian
in betweengiữa and around simultaneouslyđồng thời.
101
315520
5200
thuộc về phần không gian rộng lớn
ở giữa và đồng thời xung quanh.
05:33
I becameđã trở thành obsessedbị ám ảnh with the ideaý kiến
of a sharedchia sẻ AfricanChâu Phi identitydanh tính.
102
321400
6360
Tôi trở nên ám ảnh với những ý tưởng
về sự bản sắc Châu Phi được lai hóa.
05:40
SinceKể từ khi then, I have continuedtiếp tục
to readđọc about politicschính trị
103
328560
2776
Từ đó, tôi tiếp tục đọc hiểu về chính trị
05:43
and geographyđịa lý and identitydanh tính
and what all those things mean.
104
331360
3416
địa lý, bản sắc và những thứ tương tự.
05:46
I've alsocũng thế heldđược tổ chức on to a deepsâu curiositysự tò mò
about AfricanChâu Phi philosophiestriết lý.
105
334800
4736
Tôi cũng có sự hiếu kì sâu sắc
với triết hoc Châu Phi.
05:51
When I beganbắt đầu to readđọc,
106
339560
1256
Khi tôi bắt đầu tìm hiểu,
05:52
I gravitatedgravitated towardsvề hướng the workscông trinh
of blackđen intellectualstrí thức
107
340840
3416
Tôi hướng đến các nghiên cứu
của những người trí thức da đen
05:56
like SteveSteve BikoTrò chơi Biko and FrantzFrantz FanonFanon,
108
344280
2456
như Steve Biko và Frant Fanon,
05:58
who tackledgiải quyết complexphức tạp ideasý tưởng
109
346760
1816
họ giải trình những ý tưởng phức hợp
06:00
like decolonizationgiải thực
and blackđen consciousnessý thức.
110
348600
3056
như sự giải phóng thuộc địa
và nhận thức của người da đen.
06:03
And when I thought, at 14,
that I had digestedtiêu hóa these grandlớn ideasý tưởng,
111
351680
4216
Và tôi đã nghĩ mình đã
tiếp cận những ý tưởng vĩ đại lúc 14 tuổi,
06:07
I moveddi chuyển on to the speechesbài phát biểu
of iconicbiểu tượng AfricanChâu Phi statesmenquê
112
355920
4056
tôi chuyển sang các bài diễn thuyết của
các chính khách Châu Phi danh tiếng
06:12
like BurkinaBurkina Faso'sCủa Faso ThomasThomas SankaraSankara
113
360000
3016
như Thomas Sankara của Burkina Faso
06:15
and Congo'sCủa Congo PatricePatrice LumumbaLumumba.
114
363040
2416
hay Patrice Lumumba của Congo.
06:17
I readđọc everymỗi piececái of AfricanChâu Phi fictionviễn tưởng
that I could get my handstay on.
115
365480
4376
Tôi đọc bất cứ tiểu thuyết Châu Phi
mà tôi chạm tay đến.
06:21
So when TwitterTwitter cameđã đến,
116
369880
1656
Nên khi Twitter xuất hiện,
06:23
I hoppedhopped on with the enthusiasmhăng hái
of a teenagethiếu niên girlcon gái
117
371560
4176
Tôi đặt hi vọng vào sự nhiệt huyết
của một nữ thanh niên
06:27
whose friendsbạn bè are supersiêu, supersiêu boredchán
of hearingthính giác about all this randomngẫu nhiên stuffđồ đạc.
118
375760
5480
mà các bạn của cô rất chán, cực kì chán
khi nghe về những vấn đề ngẫu nhiên này.
06:34
The yearnăm was 2011
119
382280
1336
Đó là năm 2011
06:35
and all over southernphía Nam AfricaAfrica
and the wholetoàn thể continentlục địa,
120
383640
3056
toàn thể miền Nam Châu Phi
và toàn châu lục,
06:38
affordablegiá cả phải chăng datadữ liệu packagesgói
for smartphonesđiện thoại thông minh and InternetInternet surfingLướt sóng
121
386720
3896
các gói dữ liệu phù hợp cho
điện thoại và lướt mạng
06:42
becameđã trở thành much easierdễ dàng hơn to get.
122
390640
2816
được tiếp cận dễ dàng hơn.
06:45
So my generationthế hệ, we were sendinggửi
messagestin nhắn to eachmỗi other on this platformnền tảng
123
393480
5456
Ở thời kì tôi, chúng tôi gửi tin nhắn
cho nhau qua giao diện này
06:50
that just neededcần 140 charactersnhân vật
and a little bitbit of creativitysáng tạo.
124
398960
4456
chỉ cần 140 ký tự và một chút sáng tạo.
06:55
On long commutescommutes to work,
125
403440
2416
Trên đường đi làm hàng ngày,
06:57
in lecturesbài giảng that some of us
should have been payingtrả tiền attentionchú ý to,
126
405880
3456
trong các tiết học mà lẽ ra
chúng tôi nên tập trung,
07:01
on our lunchBữa trưa breaksnghỉ giải lao,
127
409360
1576
trong các bữa ăn trưa,
07:02
we would communicategiao tiếp as much as we could
128
410960
2016
chúng tôi trao đổi nhiều nhất có thể
07:05
about the everydaymỗi ngày realitiesthực tế
of beingđang youngtrẻ and AfricanChâu Phi.
129
413000
3200
về đời sống hằng ngày
của giới trẻ và người Châu Phi.
07:08
But of coursekhóa học, this luxurysang trọng
was not availablecó sẵn to everybodymọi người.
130
416880
3496
Nhưng dĩ nhiên, sự xa xỉ này
không có sẵn với hầu hết mọi người.
07:12
So this meantý nghĩa that if you were
a teenagethiếu niên girlcon gái in BotswanaBotswana
131
420400
3696
Điều này có nghĩa rằng nếu bạn là
một nữ thanh niên ở Botswana
07:16
and you wanted
to have funvui vẻ on the InternetInternet,
132
424120
2056
và bạn muốn tận hưởng Internet,
07:18
one, you had to tweetTweet in EnglishTiếng Anh.
133
426200
2656
đầu tiên, bạn phải gõ bằng tiếng Anh.
07:20
Two, you had to followtheo more than just
the threesố ba other people you knewbiết onlineTrực tuyến.
134
428880
4776
Thứ hai, bạn phải theo dõi
ít nhất 3 người dùng khác.
07:25
You had to followtheo SouthNam AfricansNgười châu Phi,
ZimbabweansNgười Zimbabwe, GhanaiansGhanaians, NigeriansNgười Nigeria.
135
433680
5056
Bạn phải theo dõi những người Nam Phi,
Zimbabwe, Ghana, Nigeria.
07:30
And suddenlyđột ngột, your wholetoàn thể worldthế giới openedmở ra up.
136
438760
2776
Đột nhiên, thể giới mở rộng ra.
07:33
And my wholetoàn thể worldthế giới did openmở up.
137
441560
2336
Vâng, toàn thể giới quanh tôi hé lộ.
07:35
I followedtheo sau vibrantsôi động AfricansNgười châu Phi
who were travellingđi du lịch around the continentlục địa,
138
443920
3816
Tôi theo dõi những người Châu Phi năng nổ
họ đi vòng quanh các châu lục,
07:39
takinglấy picturesnhững bức ảnh of themselvesbản thân họ
139
447760
1456
tự chụp các bức ảnh
07:41
and postingđăng them
underDưới the hashtaghashtag #myafricamyafrica.
140
449240
3096
và đăng chúng với hashtag#Châuphicủatôi.
07:44
Because at that time,
141
452360
1456
Nhưng thời điểm đó,
07:45
if you were to searchTìm kiếm AfricaAfrica
on TwitterTwitter or on GoogleGoogle
142
453840
3056
nếu bạn tìm kiếm Châu Phi
trên Twitter hay Google
07:48
or any kindloại of socialxã hội mediaphương tiện truyền thông,
143
456920
2256
hay bất cứ mạng xã hội nào,
07:51
you would think that the entiretoàn bộ continentlục địa
was just picturesnhững bức ảnh of animalsđộng vật
144
459200
3776
bạn sẽ nghĩ toàn thể Châu lục
chỉ có hình ảnh về động vật
07:55
and whitetrắng guys drinkinguống cocktailscocktail
in hotelkhách sạn resortskhu nghỉ mát.
145
463000
3496
và những người da trắng với ly cốc tai
trong các khu nghỉ dưỡng.
07:58
(LaughterTiếng cười)
146
466520
2256
(Cười)
08:00
But AfricansNgười châu Phi were usingsử dụng this platformnền tảng
147
468800
2536
Nhưng người dân Châu Phi dùng ứng dụng này
08:03
to take some kindloại of ownershipsở hữu
of the tourismdu lịch sectorslĩnh vực.
148
471360
4056
tự chụp chính họ trong các khu du lịch.
08:07
It was AfricansNgười châu Phi takinglấy selfiesselfies
on the beachesbãi biển of NigeriaNigeria.
149
475440
4016
Người dân Phi tự sướng trên các
bãi biển ở Nigeria.
08:11
It was AfricansNgười châu Phi
in cocktailcocktail barsthanh in NairobiNairobi.
150
479480
2960
Là người Châu Phi bên những quán bar
ở Nairobi.
08:15
And these were the sametương tự AfricansNgười châu Phi
that I beganbắt đầu to meetgặp
151
483040
2477
Có những người Châu Phi tương tự
tôi đã gặp
08:17
in my ownsở hữu travelsđi du lịch around the continentlục địa.
152
485541
2435
trong hành trình xuyên châu lục của mình.
08:20
We would discussbàn luận AfricanChâu Phi literaturevăn chương,
politicschính trị, economicthuộc kinh tế policychính sách.
153
488000
4976
Chúng tôi bàn về văn học, chính trị,
các chính sách kinh tế của Châu Phi.
08:25
But almosthầu hết invariablykhông thay đổi, everymỗi singleĐộc thân time,
154
493000
4136
Nhưng lần nào cũng vậy,
08:29
we would endkết thúc up discussingthảo luận TwitterTwitter.
155
497160
2360
chúng tôi bàn rộng rãi trên Twitter.
08:32
And that's when I realizedthực hiện what this was.
156
500160
2440
Và đó là khi tôi nhận ra điều này.
08:35
We were standingđứng in the middleở giữa
of something amazingkinh ngạc,
157
503120
3296
Chúng tôi đang đứng giữa
những thứ tuyệt vời,
08:38
because for the first time ever
158
506440
2296
bởi đây là lần đầu tiên
08:40
youngtrẻ AfricansNgười châu Phi could discussbàn luận
the futureTương lai of our continentlục địa in realthực time,
159
508760
5056
giới trẻ Châu Phi nói về tương lai
châu lục trong thực tế,
08:45
withoutkhông có the restrictionsự hạn chế of bordersbiên giới,
financestài chính and watchfulcảnh giác governmentscác chính phủ.
160
513840
4400
không có rào cản biên giới,
tài chính và các chính phủ soi xét.
08:50
Because the little knownnổi tiếng truthsự thật is
161
518720
1935
Bởi sự thật ít được ai biết tới là
08:52
manynhiều AfricansNgười châu Phi know a lot lessít hơn
about other AfricanChâu Phi countriesquốc gia
162
520679
3857
nhiều người Châu Phi biết rất ít
về các quốc gia Châu Phi khác
08:56
than some WesternersNgười phương Tây
mightcó thể know about AfricaAfrica as a wholetoàn thể.
163
524560
3080
hơn những người phương Tây
biết về tất thảy châu Phi.
09:00
This is by accidentTai nạn,
164
528160
1576
Không phải tình cờ,
09:01
but sometimesđôi khi, it's by designthiết kế.
165
529760
2136
nhưng đôi khi, là cố ý.
09:03
For examplethí dụ, in apartheidphân biệt chủng tộc SouthNam AfricaAfrica,
166
531920
2936
Ví như, sự phân biệt Chủng tộc Nam Phi,
09:06
blackđen SouthNam AfricansNgười châu Phi
were constantlyliên tục beingđang bombardedném bom
167
534880
3496
những người Nam Phi da đen
luôn bị tấn công dồn dập
với những nguồn tin rằng những quốc gia
được cai trị bởi người da đen
09:10
with this messagethông điệp that any countryQuốc gia
ruledcai trị by blackđen people
168
538400
3096
09:13
was destinedđịnh mệnh for failurethất bại.
169
541520
1976
đều nhận những thất bại.
09:15
And this was donelàm xong to convincethuyết phục them
170
543520
2536
Điều đó là để thuyết phục họ
09:18
that they were much better off
underDưới crushingnghiền whitetrắng rulequi định
171
546080
3656
rằng tốt hơn hết là chấp thuận
luật lệ của người da trắng
09:21
than they were livingsống
in a blackđen and freemiễn phí nationquốc gia.
172
549760
3360
hơn sống cùng một người da đen
không quốc tịch.
09:25
AddThêm to that Africa'sChâu Phi colonialthuộc địa,
archaicArchaic educationgiáo dục systemhệ thống,
173
553640
5216
Thêm vào đó hệ thống giáo dục
cổ xưa, thời thuộc địa của Châu Phi,
09:30
which has been unthinkinglyxảy
carriedmang over from the 1920s --
174
558880
3976
được áp dụng bừa bãi
từ những năm 1920s --
09:34
and at the agetuổi tác of 15,
I could nameTên all the variousnhiều causesnguyên nhân
175
562880
4296
lúc 15 tuổi,
tôi có thể kể tên các nguyên nhân
09:39
of the warschiến tranh that had happenedđã xảy ra
in EuropeEurope in the pastquá khứ 200 yearsnăm,
176
567200
4056
của các cuộc chiến tranh diễn ra
ở Châu Âu suốt 200 năm qua,
nhưng lại không thể kế tên được các vị
tổng thống ở các quốc gia xung quanh.
09:43
but I couldn'tkhông thể nameTên the presidentchủ tịch
of my neighboringlân cận countryQuốc gia.
177
571280
2840
09:46
And to me, this doesn't make any sensegiác quan
178
574640
2856
Với tôi, điều này thật vô lý
09:49
because whetherliệu we like it or not,
179
577520
2016
bởi dù chúng ta muốn hay không,
09:51
the fatessố phận of AfricanChâu Phi people
are deeplysâu sắc intertwinedintertwined.
180
579560
3640
vận mệnh người dân châu Phi
đan xen vào nhau.
09:55
When disasterthảm họa hitslượt truy cập, when turmoilhỗn loạn hitslượt truy cập,
181
583680
3496
Khi dịch bệnh, bạo động nổ ra,
09:59
we sharechia sẻ the consequenceshậu quả.
182
587200
2136
chúng ta cùng gánh chịu hậu quả.
10:01
When BurundiansBurundians fleechạy trốn politicalchính trị turmoilhỗn loạn,
183
589360
2976
Khi những người dân Burundi
trốn chạy cuộc bạo động chính trị,
10:04
they go to us,
184
592360
1336
họ đến với chúng ta,
10:05
to other AfricanChâu Phi countriesquốc gia.
185
593720
2016
tới những đất nước Châu Phi khác.
10:07
AfricaAfrica has sixsáu of the world'scủa thế giới
largestlớn nhất refugeengười tị nạn centerstrung tâm.
186
595760
3760
Châu phi có 6 trung tâm tị nạn
lớn nhất thế giới.
10:12
What was onceMột lần a BurundianBurundi problemvấn đề
187
600320
2656
Vấn đề của Brundi
10:15
becomestrở thành an AfricanChâu Phi problemvấn đề.
188
603000
2016
trở thành vấn đề của Châu Phi.
10:17
So to me, there are no SudaneseSudan problemscác vấn đề
189
605040
3576
Với tôi, không có vấn đề của Sudan
10:20
or SouthNam AfricanChâu Phi problemscác vấn đề
or KenyanKenya problemscác vấn đề,
190
608640
2416
hay vấn đề của Nam Phi,
vấn đề của Kenya,
10:23
only AfricanChâu Phi problemscác vấn đề
191
611080
1576
mà chỉ là vấn đề của Châu Phi
10:24
because eventuallycuối cùng, we sharechia sẻ the turmoilhỗn loạn.
192
612680
2320
bởi thực sự,
chúng ta cùng chia sẻ hoạn nạn.
10:27
So if we sharechia sẻ the problemscác vấn đề,
193
615600
1736
Thế nếu chia sẻ các vấn đề đấy,
10:29
why aren'tkhông phải we doing a better jobviệc làm
of sharingchia sẻ the successesthành công?
194
617360
3240
tại sao chúng ta
không cùng chia sẻ thành công?
Làm sao để làm được điều đó?
10:33
How can we do that?
195
621200
1216
10:34
Well, in the long termkỳ hạn,
196
622440
1256
Vâng, về lâu về dài,
chúng ta có thể hướng tới việc
gia tăng giao thương giữa Châu Phi,
10:35
we can shootbắn towardsvề hướng
increasingtăng inter-Africanliên châu Phi tradebuôn bán,
197
623720
2856
10:38
removingloại bỏ bordersbiên giới
and puttingđặt pressuresức ép on leaderslãnh đạo
198
626600
2536
xóa bỏ biên giới
tạo sức ép cho những nhà lãnh đạo
10:41
to fulfillhoàn thành regionalkhu vực agreementshợp đồng
they'vehọ đã alreadyđã signedký kết.
199
629160
3400
để thực thi các cam kết vùng
mà họ đã ký kết.
10:45
But I think that the biggestlớn nhất way
for AfricaAfrica to sharechia sẻ its successesthành công
200
633200
5136
Nhưng tôi nghĩ, cách tốt nhất
cho Châu Phi chia sẻ thành công
10:50
is to fosternuôi dưỡng something
I like to call socialxã hội Pan-AfricanismPan-Africanism.
201
638360
4440
là cổ vũ những thứ
tôi gọi là hệ Tư tưởng Liên đới xã hội.
10:55
Now, politicalchính trị Pan-AfricanismPan-Africanism
alreadyđã existstồn tại,
202
643320
2856
Bây giờ, Hệ Tư tưởng
Liên đới chính trị đang tồn tại,
10:58
so I'm not inventingphát minh ra anything
totallyhoàn toàn newMới here.
203
646200
2600
tôi không phát minh cái gì mới ở đây cả.
Nhưng Hệ Tư tưởng Liên đới chính trị
11:01
But politicalchính trị Pan-AfricanismPan-Africanism
204
649360
1576
11:02
is usuallythông thường the AfricanChâu Phi unitythống nhất
of the politicalchính trị eliteưu tú.
205
650960
3536
thường là sự thống nhất Châu Phi
của các tầng lớp chính trị.
11:06
And who does that benefitlợi ích?
206
654520
1336
Và ai là người hưởng lợi?
11:07
Well, AfricanChâu Phi leaderslãnh đạo, almosthầu hết exclusivelyduy nhất.
207
655880
2760
Vâng, các nhà lãnh đạo Châu Phi,
hầu như không ngoại lệ.
11:11
No, what I'm talkingđang nói about
208
659280
2896
Không, điều tôi đang nói tới
11:14
is the Pan-AfricanismPan-Africanism
of the ordinarybình thường AfricanChâu Phi.
209
662200
3080
là Hệ Tư tưởng Châu Phi
của những người Châu Phi bình dân.
11:17
YoungTrẻ AfricansNgười châu Phi like me,
210
665840
2056
Giới trẻ Châu Phi như tôi,
11:19
we are burstingbùng nổ with creativesáng tạo energynăng lượng,
211
667920
2976
chúng ta ngập tràn năng lượng sáng tạo,
11:22
with innovativesáng tạo ideasý tưởng.
212
670920
2496
với những tư tưởng tiến bộ.
11:25
But with badxấu governancequản trị
and shakyrun rẩy institutionstổ chức,
213
673440
3376
Nhưng với sự cai trị tồi tệ
và tổ chức yếu kém
11:28
all of this potentialtiềm năng could go to wastechất thải.
214
676840
2656
tất thảy những tiềm năng này
sẽ là mớ giấy vụn.
11:31
On a continentlục địa where more
than a handfulsố ít of leaderslãnh đạo
215
679520
2536
Một lục địa nơi có
nhiều người lãnh đạo
11:34
have been in powerquyền lực longerlâu hơn
216
682080
1856
nắm quyền hành lâu hơn
11:35
than the majorityđa số
of the populationsdân số has been alivesống sót,
217
683960
3400
tuổi thọ phần lớn dân số,
11:40
we are in desperatetuyệt vọng need of something newMới,
218
688360
2800
chúng ta đang rất cần những thứ mới hơn,
11:43
something that workscông trinh.
219
691760
1720
những thứ có thể hoạt động.
11:46
And I think that thing
is socialxã hội Pan-AfricanismPan-Africanism.
220
694000
4960
Và tôi nghĩ đấy là
Hệ Tư tưởng Liên đới xã hội.
11:51
My dreammơ tưởng is that youngtrẻ AfricansNgười châu Phi
221
699560
3136
Mong ước của tôi là giới trẻ Châu Phi
11:54
stop allowingcho phép bordersbiên giới and circumstancehoàn cảnh
to suffocatenghẹt thở our innovationđổi mới.
222
702720
5536
dừng cho phép biên giới và hoàn cảnh
bóp nghẹt ý tưởng đổi mới của chúng ta.
12:00
My dreammơ tưởng is that when a youngtrẻ AfricanChâu Phi
comesđến up with something brilliantrực rỡ,
223
708280
4336
Mong ước của tôi là khi giới trẻ Châu Phi
tiếp cận với những thứ tối tân,
12:04
they don't say, "Well,
this wouldn'tsẽ không work in my countryQuốc gia,"
224
712640
3416
họ không nói rằng "Ầy, chúng
chả hoạt động ở đất nước tôi đâu."
12:08
and then give up.
225
716080
1416
và sau đó từ bỏ.
12:09
My dreammơ tưởng is that youngtrẻ AfricansNgười châu Phi
beginbắt đầu to realizenhận ra
226
717520
3656
Mong ước của tôi là giới trẻ Châu Phi
bắt đầu nhận ra
12:13
that the entiretoàn bộ continentlục địa
is our canvasTranh sơn dầu, is our home.
227
721200
4320
toàn thể châu lục này là
túp lều của chúng ta, là nhà của chúng ta.
12:18
UsingBằng cách sử dụng the InternetInternet,
we can beginbắt đầu to think collaborativelycộng tác,
228
726920
4336
Sử dụng internet,
chúng ta có thể bắt đầu nghĩ cùng nhau,
12:23
we can beginbắt đầu to innovateđổi mới togethercùng với nhau.
229
731280
2576
chúng ta có thể bắt đầu đổi mới cùng nhau.
12:25
In AfricaAfrica, we say,
"If you want to go fastNhanh, you go alonemột mình,
230
733880
3576
Ở Châu Phi, có câu nói,
"Bạn muốn đi nhanh hơn, hãy đi một mình,
12:29
but if you want to go farxa,
you go togethercùng với nhau."
231
737480
2856
nhưng nếu bạn muốn đi xa hơn,
hãy đi cùng nhau."
12:32
And I believe that socialxã hội Pan-AfricanismPan-Africanism
is how we can go farxa togethercùng với nhau.
232
740360
5760
Và tôi tin rằng Hệ Tự tưởng Liên đới
là cách chúng ta đi xa cùng nhau.
12:39
And this is alreadyđã happeningxảy ra.
233
747480
2016
Và điều đó đang diễn ra.
12:41
AccessTruy cập to these onlineTrực tuyến networksmạng lưới
has givenđược youngtrẻ AfricansNgười châu Phi
234
749520
2976
Truy cập vào hệ thống mạng trực tuyến
đã cho giới trẻ Châu Phi
12:44
something we'vechúng tôi đã always
had to violentlykhốc liệt take: a voicetiếng nói.
235
752520
4376
điều mà chúng ta luôn luôn phải đấu tranh:
tiếng nói.
12:48
We now have a platformnền tảng.
236
756920
1896
Bây giờ chúng ta đã có một phương tiện.
12:50
Before now, if you wanted
to hearNghe from the youththiếu niên in AfricaAfrica,
237
758840
3936
Trước đây, nếu bạn muốn nghe
từ giới trẻ Châu Phi,
12:54
you waitedchờ đợi for the 65-year-old-tuổi
ministerbộ trưởng, mục sư of youththiếu niên --
238
762800
3736
bạn phải đợi ngài bộ trưởng 65 tuổi
của giới trẻ --
12:58
(LaughterTiếng cười)
239
766560
1296
(Cười)
12:59
to wakeđánh thức up in the morningbuổi sáng,
240
767880
1520
ngủ dậy,
13:01
take his heartburnợ nóng medicationthuốc men
241
769960
2080
uống thuốc chống ợ chua
13:05
and then tell you the planscác kế hoạch
he has for your generationthế hệ
242
773360
2896
và sau đó nói rằng kế hoạch
ông lên cho thế hệ trẻ
13:08
in 20 yearsnăm time.
243
776280
1480
trong 20 năm.
13:10
Before now, if you wanted to be heardnghe
by your possiblycó thể tyrannicalđộc tài governmentchính quyền,
244
778400
5936
Trước đây, nếu bạn muốn được
Chính phủ chuyên chế của mình lắng nghe
bạn sẻ bị phản đối,
gánh chịu các hậu quả
13:16
you were pushedđẩy to protestkháng nghị,
sufferđau khổ the consequenceshậu quả
245
784360
3376
13:19
and have your fingersngón tay crossedvượt qua
246
787760
1656
giơ những ngón tay của bạn
13:21
that some WesternTây papergiấy somewheremột vài nơi
mightcó thể make someonengười nào carequan tâm.
247
789440
3520
vượt qua những bài báo Phương Tây
mới có thể khiến người ta quan tâm.
13:25
But now we have opportunitiescơ hội
to back eachmỗi other up
248
793560
2816
Nhưng bây giờ chúng ta có cơ hội
khơi lại cùng nhau
13:28
in wayscách we never could before.
249
796400
2216
bằng phương thức mà trước chưa từng có.
13:30
We supportủng hộ SouthNam AfricanChâu Phi studentssinh viên
250
798640
1736
Chúng ta ủng hộ các sinh viên Nam Phi
13:32
who are marchingdiễu hành againstchống lại
ridiculouslyridiculously highcao tertiaryphân đại đệ tam feeslệ phí.
251
800400
3616
đang biểu tình chống lại
học phí vô lý cao ngất ngưỡng.
13:36
We supportủng hộ ZimbabweanZimbabwe womenđàn bà
who are marchingdiễu hành to parliamentquốc hội.
252
804040
3336
Chúng ta ủng hộ phụ nữ Zimbabwe,
đang biểu tình với nghị viện.
13:39
We supportủng hộ AngolanAngola journalistsnhà báo
who are beingđang illegallybất hợp pháp detainedgiam giữ.
253
807400
3440
Chúng ta ủng hộ cánh nhà báo Angola,
đang bị giam giữ bất hợp pháp.
13:43
For the first time ever,
254
811560
2136
Lần đầu tiên,
13:45
AfricanChâu Phi painđau đớn and AfricanChâu Phi aspirationkhát vọng
255
813720
4456
nỗi đau và niềm khát vọng của Châu Phi
13:50
has the abilitycó khả năng to be witnessedchứng kiến
256
818200
3296
có khả năng được minh chứng
13:53
by those who can empathizeđồng cảm
with it the mostphần lớn:
257
821520
3616
bởi những người đồng cảm với họ nhất:
13:57
other AfricansNgười châu Phi.
258
825160
1280
những người Châu Phi khác.
13:58
I believe that with
a socialxã hội Pan-AfricanistPan-ly thinkingSuy nghĩ
259
826920
3936
Tôi tin rằng bằng nhận thức
của một nhà Tư tưởng Liên đới Xã hội
14:02
and usingsử dụng the InternetInternet as a tooldụng cụ,
260
830880
2040
và vận dụng Internet như một công cụ,
14:05
we can beginbắt đầu to rescuecứu hộ eachmỗi other,
261
833920
2856
chúng ta có thể bắt đầu giải cứu cho nhau,
14:08
and ultimatelycuối cùng, to rescuecứu hộ ourselveschúng ta.
262
836800
3576
và cuối cùng, giải cứu chính chúng ta.
14:12
Thank you.
263
840400
1216
Cảm ơn.
14:13
(ApplauseVỗ tay)
264
841640
7908
(Vỗ tay)
Translated by Dao Ngoc Hanh
Reviewed by Phuong Quach

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Siyanda Mohutsiwa - Writer
When her hashtag #IfAfricaWasABar went viral, Botswana writer Siyanda Mohutsiwa triggered a lighthearted but electrifying discussion of some serious African issues.

Why you should listen

Blogger, humorist and math student Siyanda Mohutsiwa explores African topics both weighty (reviving Pan­Africanism) and witty (“5 things NOT to say when trying to seduce an Afrikaner”). Her columns for African media outlets like the Mail & Guardian, Za News, and her own website Siyanda Writes have gained a loyal following. 

But when Mohutsiwa’s hashtag #IfAfricaWasABar exploded on Twitter, the viral thread (which pondered the hypothetical bar mannerisms of various African nations) became a platform for everyday Africans to unite in a playful dialogue on national differences, and helped turn Mohutsiwa into a social media star. 

More profile about the speaker
Siyanda Mohutsiwa | Speaker | TED.com