TED2016
Shivani Siroya: A smart loan for people with no credit history (yet)
Shivani Siroya: Một khoản vay thông minh cho người không (hoặc chưa) có lịch sử tín dụng
Filmed:
Readability: 4.1
1,669,346 views
Sự tin tưởng: Làm sao bạn có được điều đó? Ngân hàng dựa vào điểm tín dụng để xem xét bạn có đáng tin hay không, nhưng có khoảng 2.5 tỉ người khắp thế giới thậm chí không có điểm tín dụng... do đó không thể vay tiền để khởi nghiệp, mua nhà hay nâng cao cuộc sống. Hãy để TED Fellow Shivani Siroya dẫn ta vào chìa khoá tận dụng sức mua tiềm tàng ở các nước đang phát triển với InVenture, một công ty sử dụng dữ liệu di động để tạo danh tính tài chính. "Từ một điều đơn giản như điểm tín dụng", Siroya nói, "chúng tôi đem lại cho mọi người sức mạnh để xây dựng tương lai của mình."
Shivani Siroya - Mobile finance entrepreneur
Shivani Siroya created a tool that allows anyone with a cell phone to build a financial track record. Full bio
Shivani Siroya created a tool that allows anyone with a cell phone to build a financial track record. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
How much do you need
to know about a person
to know about a person
0
837
2001
Bạn cần biết bao nhiêu về một người
00:14
before you'd feel comfortable
making a loan?
making a loan?
1
2862
2534
trước khi bạn chịu cho họ vay tiền?
00:18
Suppose you wanted to lend 1,000 dollars
2
6044
2455
Giả sử bạn muốn cho một người
00:20
to the person sitting two rows behind you.
3
8523
2314
ngồi hai hàng ghế sau lưng vay $1000.
00:23
What would you need to know
about that person
about that person
4
11190
2132
Bạn sẽ cần biết gì về người ấy
00:25
before you'd feel comfortable?
5
13346
1921
trước khi sẵn sàng cho mượn tiền?
00:27
My mom came to the US from India
in her late thirties.
in her late thirties.
6
15291
3924
Mẹ tôi chuyển từ Ấn Độ đến Mỹ ở
độ tuổi gần bốn mươi.
độ tuổi gần bốn mươi.
00:31
She's a doctor in Brooklyn,
7
19614
1432
Bà là một bác sĩ ở Brooklyn,
00:33
and she often lets friends and neighbors
come to see her for health services,
come to see her for health services,
8
21070
4223
và thường xuyên cho bạn bè, hàng xóm đến
khám sức khoẻ
khám sức khoẻ
00:37
whether they can pay right away or not.
9
25317
2229
dù có họ trả tiền ngay hay không.
00:39
I remember running into her patients
with her at the grocery store
with her at the grocery store
10
27955
3207
Tôi nhớ mình đã gặp bệnh nhân của mẹ
ở cửa hàng tạp hoá
ở cửa hàng tạp hoá
00:43
or on the sidewalk,
11
31186
1151
hay trên vỉa hè,
00:44
and sometimes they would come
and pay her right on the spot
and pay her right on the spot
12
32361
2840
và thỉnh thoảng họ sẽ đến và trả tiền luôn
00:47
for previous appointments.
13
35225
1358
cho các buổi khám trước.
00:48
She would thank them,
14
36607
1239
Bà sẽ cảm ơn họ,
00:49
and ask them about their families
and their health.
and their health.
15
37870
2721
và hỏi về gia đình và sức khoẻ họ.
00:53
She gave them credit
because she trusted them.
because she trusted them.
16
41466
3252
Bà làm thế bởi bà tin tưởng họ.
00:57
Most of us are like my mom.
17
45122
2367
Phần lớn chúng ta giống như mẹ tôi.
00:59
We would give credit to someone we know
18
47899
2863
Chúng ta sẽ tin tưởng người quen biết
01:02
or that we live next to.
19
50786
1396
hay người sống gần ta.
01:04
But most of us are probably not
going to lend to a stranger
going to lend to a stranger
20
52206
3704
Nhưng phần lớn chúng ta có lẽ sẽ không
cho người lạ mượn tiền
cho người lạ mượn tiền
01:07
unless we know a little
something about them.
something about them.
21
55934
3066
trừ khi chúng ta hiểu biết chút ít về họ.
01:11
Banks, credit card companies
and other financial institutions
and other financial institutions
22
59634
3703
Ngân hàng, công ty thẻ tín dụng và các
tổ chức tài chính
tổ chức tài chính
01:15
don't know us on a personal level,
23
63361
2260
không hề biết
các thông tin cá nhân của ta,
các thông tin cá nhân của ta,
01:17
but they do have a way of trusting us,
24
65645
2879
nhưng họ có cách để tin tưởng ta,
01:20
and that's through our credit scores.
25
68548
2461
bằng cách xem điểm tín dụng.
01:23
Our credit scores have been created
26
71033
1995
Điểm tín dụng được tạo ra
01:25
through an aggregation and analysis
of our public consumer credit data.
of our public consumer credit data.
27
73052
4520
bằng sự tổng hợp và phân tích
các số liệu tiêu thụ của chúng ta.
các số liệu tiêu thụ của chúng ta.
01:29
And because of them, we have
pretty much easy access
pretty much easy access
28
77596
3241
Và nhờ đó, chúng ta dễ dàng mua
các hàng hoá
các hàng hoá
01:32
to all of the goods
and services that we need,
and services that we need,
29
80861
2444
và sử dụng các dịch vụ cần thiết,
01:35
from getting electricity to buying a home,
30
83329
2844
từ mua điện đến mua nhà,
01:38
or taking a risk and starting a business.
31
86197
2457
hay mạo hiểm thành lập doanh nghiệp.
01:41
But ...
32
89561
1161
Nhưng ...
01:42
there are 2.5 billion people
around the world
around the world
33
90746
4367
có 2.5 tỉ người khắp thế giới
01:47
that don't have a credit score.
34
95137
2086
không có điểm tín dụng.
01:49
That's a third of the world's population.
35
97247
3024
Đó là một phần ba dân số thế giới.
01:52
They don't have a score
36
100930
1255
Họ không tích điểm được
01:54
because there are no formal
public records on them --
public records on them --
37
102209
3261
vì họ chưa có các hồ sơ công cộng
chính thức,
chính thức,
01:57
no bank accounts,
38
105494
1364
không tài khoản ngân hàng,
01:58
no credit histories
39
106882
1494
không có lịch sử tín dụng
02:00
and no social security numbers.
40
108400
2058
hay không có số bảo hiểm xã hội.
02:02
And because they don't have a score,
41
110482
1719
Và vì họ không có điểm này,
02:04
they don't have access
to the credit or financial products
to the credit or financial products
42
112225
4651
họ không thể sử dụng các sản phẩm
tài chính hay tín dụng
tài chính hay tín dụng
02:08
that can improve their lives.
43
116900
1846
để nâng cao đời sống.
02:11
They are not trusted.
44
119509
2062
Họ không được tin tưởng.
02:14
So we wanted to find a way to build trust
45
122968
3170
Vậy chúng tôi muốn tìm cách để
tạo ra sự tin tưởng
tạo ra sự tin tưởng
02:18
and to open up financial access
for these 2.5 billion.
for these 2.5 billion.
46
126162
4051
và giúp 2.5 tỉ người này tiếp cận
các sản phẩm tài chính.
các sản phẩm tài chính.
02:22
So we created a mobile application
47
130772
2466
Vậy chúng tôi đã tạo ra một phần
mềm trên điện thoại
mềm trên điện thoại
02:25
that builds credit scores for them
using mobile data.
using mobile data.
48
133262
4290
giúp xây dựng điểm tín dụng cho họ
bằng các giữ liệu di động.
bằng các giữ liệu di động.
02:30
There are currently over one billion
smartphones in emerging markets.
smartphones in emerging markets.
49
138345
4456
Có hơn 1 tỉ điện thoại trên thị trường.
02:34
And people are using them
the same way that we do.
the same way that we do.
50
142825
2988
Và mọi người đều có chung mục đích sử dụng
như ta.
như ta.
02:38
They're texting their friends,
they're looking up directions,
they're looking up directions,
51
146235
2969
Họ nhắn tin bạn bè, tìm phương hướng,
02:41
they're browsing the Internet
52
149228
1412
họ lướt mạng
02:42
and they're even making
financial transactions.
financial transactions.
53
150664
2479
và thậm chí thực hiện các giao dịch
tài chính.
tài chính.
02:45
Over time, this data is getting
captured on our phones,
captured on our phones,
54
153167
3186
Qua thời gian, các dữ liệu này sẽ được
lưu trữ trong điện thoại,
lưu trữ trong điện thoại,
02:48
and it provides a really rich picture
of a person's life.
of a person's life.
55
156377
3795
và nó tạo ra một bức tranh tổng thể
về một người.
về một người.
02:53
Our customers give us access to this data
56
161132
2176
Khách hàng cho phép chúng tôi
02:55
and we capture it
through our mobile application.
through our mobile application.
57
163332
3110
sử dụng và lưu giữ các dữ liệu
qua ứng dụng di động.
qua ứng dụng di động.
02:58
It helps us understand
the creditworthiness
the creditworthiness
58
166466
2644
Nó giúp chúng tôi hiểu được
mức độ tin tưởng
mức độ tin tưởng
03:01
of people like Jenipher,
a small-business owner in Nairobi, Kenya.
a small-business owner in Nairobi, Kenya.
59
169134
4701
của những người như Jenipher,
một chủ doanh nghiệp nhỏ ở Nairobi, Kenya.
một chủ doanh nghiệp nhỏ ở Nairobi, Kenya.
03:06
Jenipher is 65 years old, and for decades
has been running a food stall
has been running a food stall
60
174290
4883
Jenipher 65 tuổi, và là chủ một hàng ăn
suốt nhiều thập kỉ
suốt nhiều thập kỉ
03:11
in the central business district.
61
179197
2058
trong trung tâm kinh tế quận.
03:13
She has three sons who she put
through vocational school,
through vocational school,
62
181897
3199
Bà ấy có 3 người con trai đang học
ở trường nghề,
ở trường nghề,
03:17
and she's also the leader
of her local chama,
of her local chama,
63
185120
2524
và còn là người lãnh đạo của một
chama ở địa phương,
chama ở địa phương,
03:19
or savings group.
64
187668
1463
tức nhóm tiết kiệm tài chính.
03:21
Jenipher's food stall does well.
65
189609
1923
Hàng ăn của Jenipher phát đạt.
03:23
She makes just enough every day
to cover her expenses.
to cover her expenses.
66
191556
3444
Và tiền bà ấy mỗi ngày
đủ chi trả cho phí sinh hoạt.
đủ chi trả cho phí sinh hoạt.
03:27
But she's not financially secure.
67
195024
2368
Nhưng bà không có sự an toàn
về tài chính.
về tài chính.
03:29
Any emergency could force her into debt.
68
197842
2740
Một trận trái gió trở trời có thể
khiến bà rơi vào nợ nần.
khiến bà rơi vào nợ nần.
03:32
And she has no discretionary income
69
200887
1847
Và bà không có thu nhập tuỳ dụng
03:34
to improve her family's way of living,
70
202758
2238
để nâng cao đời sống gia đình,
03:37
for emergencies,
71
205020
1239
hay cho trường hợp khẩn cấp,
03:38
or for investing
into growing her business.
into growing her business.
72
206283
2673
hay để đầu tư phát triển
doanh nghiệp.
doanh nghiệp.
03:42
If Jenipher wants credit,
her options are limited.
her options are limited.
73
210065
3226
Nếu Jenipher muốn lập tín dụng,
có rất ít sự lựa chọn.
có rất ít sự lựa chọn.
03:45
She could get a microloan,
74
213733
1378
Bà có thể vay khoản nhỏ,
03:47
but she'd have to form a group
that could help vouch for her credibility.
that could help vouch for her credibility.
75
215135
3844
nhưng phải lập một nhóm giúp thuyết phục
về sự đáng tin vay tiền.
về sự đáng tin vay tiền.
03:51
And even then, the loan sizes
would be way too small
would be way too small
76
219003
2972
Và dù làm được thế, số tiền vay
vẫn có thể không đủ sức
vẫn có thể không đủ sức
03:53
to really have an impact on her business,
77
221999
2257
thúc đẩy việc kinh doanh,
03:56
averaging around 150 dollars.
78
224280
2288
trung bình khoảng $150.
03:59
Loan sharks are always an option,
79
227525
2518
Vay nặng lãi cũng là một lựa chọn,
04:02
but with interest rates
that are well above 300 percent,
that are well above 300 percent,
80
230067
3950
nhưng lãi suất lại 300%,
04:06
they're financially risky.
81
234041
1554
rất nguy hiểm.
04:08
And because Jenipher doesn't have
collateral or a credit history,
collateral or a credit history,
82
236079
3985
Và vì Jenipher không có bất cứ lịch sử
tín dụng nào,
tín dụng nào,
04:12
she can't walk into a bank
and ask for a business loan.
and ask for a business loan.
83
240088
3787
bà không thể đến ngân hàng và xin khoản
vay doanh nghiệp.
vay doanh nghiệp.
04:16
But one day,
84
244331
1323
Nhưng một ngày,
04:17
Jenipher's son convinced her
to download our application
to download our application
85
245678
3978
con trai bà thuyết phục bà tải ứng dụng
của chúng tôi
của chúng tôi
04:21
and apply for a loan.
86
249680
1251
và nộp hồ sơ vay.
04:23
Jenipher answered a few
questions on her phone
questions on her phone
87
251407
2539
Jenipher trả lời một vài câu hỏi trên
điện thoại
điện thoại
04:25
and she gave us access to a few
key data points on her device.
key data points on her device.
88
253970
3994
và bà cho phép chúng tôi sử dụng
một số dữ liệu chính trên điện thoại.
một số dữ liệu chính trên điện thoại.
04:30
And here's what we saw.
89
258561
1338
Và đây là những gì chúng tôi thấy.
04:32
So, bad news first.
90
260392
1499
Vậy, tin xấu trước.
04:34
Jenipher had a low savings balance
and no previous loan history.
and no previous loan history.
91
262996
4766
Jenipher có tài khoản tiết kiệm
thấp và không có lịch sử vay mượn.
thấp và không có lịch sử vay mượn.
04:40
These are factors
92
268395
1151
Đây là các yếu tố
04:41
that would have thrown up
a red flag to a traditional bank.
a red flag to a traditional bank.
93
269570
3026
khiến cho các ngân hàng lâu nay hay
từ chối.
từ chối.
04:44
But there were other points
in her history that showed us
in her history that showed us
94
272620
2731
Nhưng còn một số điểm khác
trong lịch sử cho chúng tôi thấy
trong lịch sử cho chúng tôi thấy
04:47
a much richer picture of her potential.
95
275375
3331
bức tranh về tiềm năng của bà.
04:51
So for one,
96
279342
1151
Ví dụ như,
04:52
we saw that she made regular
phone calls to her family in Uganda.
phone calls to her family in Uganda.
97
280517
3855
chúng tôi thấy bà thường xuyên gọi cho
gia đình ở Ugandan.
gia đình ở Ugandan.
04:57
Well, it turns out that the data shows
98
285629
2457
Và, số liệu cho thấy
05:00
a four percent increase in repayment
99
288110
2734
tỷ lệ trả nợ tăng 4%
05:02
among people who consistently
communicate with a few close contacts.
communicate with a few close contacts.
100
290868
4736
ở những người thường xuyên liên lạc
so với số ít người thân.
so với số ít người thân.
05:08
We could also see
101
296657
1159
Và chúng tôi còn thấy
05:09
that though she traveled
around a lot throughout the day,
around a lot throughout the day,
102
297840
2808
bà di chuyển nhiều trong một ngày,
05:12
she actually had pretty
regular travel patterns,
regular travel patterns,
103
300672
2731
và thật sự bà có xu hướng di chuyển
khá thường xuyên,
khá thường xuyên,
05:15
and she was either at home
or at her food stall.
or at her food stall.
104
303427
3135
bà không ở nhà thì cũng ở hàng ăn.
05:19
And the data shows
a six percent increase in repayment
a six percent increase in repayment
105
307315
3987
Số liệu cho thấy tỷ lệ trả tiền tăng 6%
05:23
among customers who are consistent
106
311326
2387
ở những khách hàng nhất quán trong
05:25
with where they spend most of their time.
107
313737
2609
địa điểm mà họ thường xuyên lui tới.
05:29
We could also see
that she communicated a lot
that she communicated a lot
108
317349
2581
Và chúng tôi còn thấy bà giao tiếp nhiều
05:31
with many different people
throughout the day
throughout the day
109
319954
2348
với nhiều người khác nhau trong một ngày
05:34
and that she had a strong support network.
110
322326
2342
và bà có một mạng lưới hỗ trợ mạnh mẽ.
05:37
Our data shows
111
325287
1393
Và số liệu cho thấy
05:38
that people who communicate
with more than 58 different contacts
with more than 58 different contacts
112
326704
4680
người giao tiếp với hơn 58 người
khác nhau
khác nhau
05:43
tend to be more likely
to be good borrowers.
to be good borrowers.
113
331408
2901
thường sẽ là người vay tốt.
05:46
In Jenipher's case,
114
334333
1269
Trong trường hợp Jenipher,
05:47
she communicated
with 89 different individuals,
with 89 different individuals,
115
335626
4043
bà giao tiếp với 89 liên lạc khác nhau,
05:51
which showed a nine percent
increase in her repayment.
increase in her repayment.
116
339693
3251
cho thấy tăng điểm 9%
về khả năng trả nợ.
về khả năng trả nợ.
05:55
These are just some of the thousands
of different data points
of different data points
117
343888
3767
Đây chỉ là một vài trong hàng nghìn
số liệu
số liệu
05:59
that we look at to understand
a person's creditworthiness.
a person's creditworthiness.
118
347679
3233
mà chúng tôi nhìn vào để hiểu độ tin
cậy của một người.
cậy của một người.
06:03
And after analyzing all
of these different data points,
of these different data points,
119
351397
3073
Và sau khi phân tích các số liệu
khác nhau này,
khác nhau này,
06:06
we took the first risk
120
354494
1972
chúng tôi quyết định mạo hiểm
06:08
and gave Jenipher a loan.
121
356490
2043
cho Jenipher vay mượn.
06:11
This is data that would not
be found on a paper trail
be found on a paper trail
122
359370
3326
Đây là số liệu không bao giờ tìm thấy
trên giấy tờ
trên giấy tờ
06:14
or in any formal financial record.
123
362720
2568
hay bất cứ số liệu tài chính nào.
06:17
But it proves trust.
124
365720
1788
Nhưng nó thể hiện độ tin tưởng.
06:20
By looking beyond income,
125
368193
1977
Bằng việc xem xét
không chỉ thu nhập,
không chỉ thu nhập,
06:22
we can see that people in emerging markets
126
370194
2157
ta có thể thấy
người ở thị trường đang lên
người ở thị trường đang lên
06:24
that may seem risky
and unpredictable on the surface
and unpredictable on the surface
127
372375
3669
có vẻ rất mạo hiểm và khó đoán
06:28
are actually willing and have
the capacity to repay.
the capacity to repay.
128
376068
4226
nhưng thật ra rất cởi mở
và có khả năng trả nợ.
và có khả năng trả nợ.
06:33
Our credit scores have helped us deliver
over 200,000 loans in Kenya
over 200,000 loans in Kenya
129
381334
5185
Điểm tín dụng chúng tôi giúp 200,000 người
ở Kenya vay
ở Kenya vay
06:38
in just the past year.
130
386543
1597
chỉ trong năm ngoái.
06:40
And our repayment rates
are above 90 percent --
are above 90 percent --
131
388164
3302
Và tỉ lệ hoàn trả là 90%...,
06:43
which, by the way, is in line
with traditional bank repayment rates.
with traditional bank repayment rates.
132
391490
5295
không khác tỉ lệ hoàn trả của ngân hàng.
06:49
With something as simple
as a credit score,
as a credit score,
133
397564
2909
Với những điều đơn giản như điểm
tín dụng,
tín dụng,
06:52
we're giving people the power
to build their own futures.
to build their own futures.
134
400497
3515
chúng tôi đã cho nhiều người khả năng
tự xây dựng tương lai mình.
tự xây dựng tương lai mình.
06:56
Our customers have used
their loans for family expenses,
their loans for family expenses,
135
404647
3307
Khách hàng chúng tôi sử dụng khoản vay
để chi tiêu cho gia đình,
để chi tiêu cho gia đình,
06:59
emergencies, travel
136
407978
1857
trường hợp khẩn cấp, di chuyển
07:01
and for investing back
into growing their businesses.
into growing their businesses.
137
409859
2972
hay tái đầu tư lại vào doanh nghiệp
của mình.
của mình.
07:05
They're now building better
economies and communities
economies and communities
138
413792
3472
Họ giờ đang xây dựng nền kinh tế
và cộng đồng tốt hơn
và cộng đồng tốt hơn
07:09
where more people can succeed.
139
417288
2324
để nhiều người có thể thành công.
07:12
Over the past two years
of using our product,
of using our product,
140
420664
2728
Trong hai năm
sử dụng sản phẩn của chúng tôi,
sử dụng sản phẩn của chúng tôi,
07:15
Jenipher has increased
her savings by 60 percent.
her savings by 60 percent.
141
423416
4184
Jenipher đã
tăng khoảng tiết kiệm 60%.
tăng khoảng tiết kiệm 60%.
07:19
She's also started
two additional food stalls
two additional food stalls
142
427624
2652
Bà cũng đã mở thêm 2 hàng ăn
07:22
and is now making plans
for her own restaurant.
for her own restaurant.
143
430300
3077
và chuẩn bị kế hoạch để mở nhà hàng.
07:25
She's applying for a small-business loan
from a commercial bank,
from a commercial bank,
144
433401
3404
Bà còn đang xin khoản vay nhỏ cho
doanh nghiệp ở ngân hàng thương mại,
doanh nghiệp ở ngân hàng thương mại,
07:28
because she now has the credit history
to prove she deserves it.
to prove she deserves it.
145
436829
4725
vì bà đã có lịch sử tín dụng và cho thấy
bà xứng đáng với khoảng vay.
bà xứng đáng với khoảng vay.
07:34
I saw Jenipher in Nairobi just last week,
146
442038
2915
Tôi gặp Jenipher ở Nairobi tuần trước,
07:36
and she told me how excited
she was to get started.
she was to get started.
147
444977
3251
và bà nói với tôi bà rất hạnh phúc
vì đã bắt tay khởi nghiệp.
vì đã bắt tay khởi nghiệp.
07:40
She said,
148
448252
1288
Bà nói,
07:42
"Only my son believed I could do this.
I didn't think this was for me."
I didn't think this was for me."
149
450178
5479
"Chỉ có con trai tin rằng tôi có thể làm
điều này. Tôi không nghĩ tôi vay nợ nổi."
điều này. Tôi không nghĩ tôi vay nợ nổi."
07:48
She's lived her whole life
150
456250
2286
Trước đây bà đã cứ đinh ninh rằng
07:50
believing that there was a part
of the world that was closed off to her.
of the world that was closed off to her.
151
458560
4293
có một thế giới hoàn toàn đóng cửa với bà.
07:55
Our job now is to open
the world to Jenipher
the world to Jenipher
152
463536
4356
Công việc của chúng tôi đã giúp mở rộng
thế giới cho Jenipher
thế giới cho Jenipher
07:59
and the billions like her
that deserve to be trusted.
that deserve to be trusted.
153
467916
4195
và hàng tỉ người xứng đáng được tin tưởng
như bà.
như bà.
08:04
Thank you.
154
472135
1159
Cảm ơn.
08:05
(Applause)
155
473318
4332
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Shivani Siroya - Mobile finance entrepreneurShivani Siroya created a tool that allows anyone with a cell phone to build a financial track record.
Why you should listen
Shivani Siroya is the CEO & Founder of Tala, a company that facilitates financial access to small businesses owners around the world by providing mobile financial tracking tools and direct flexible financing in order to help these businesses and their communities lift themselves out of poverty. She was selected as a TED Fellow in 2013.
Siroya has a wide array of professional experiences in global health, micro-finance and investment banking. Prior to Tala, she worked health costing at UNFPA and Mergers & Acquisitions at Health Net and Citigroup.
Siroya is a 2011 Echoing Green Fellow and 2011Unreasonable Institute Fellow. She is also a blogger for the Huffington Post and has written on Microfinance 2.0 as well as small business growth in the U.S. She is also on the board of ReWork and Young Women Social Entrepreneurs.
Siroya holds a M.P.H in Health Economics and International Policy from Columbia University and a B.A. in International Relations from Wesleyan University.
Shivani Siroya | Speaker | TED.com